ho kéo dài ở trẻ em

1. HO KÉO DÀI Ở TRẺ EM
BS.NHỮ THU HÀ
8/10/2022 1

2. 8/10/2022 2

3. ĐỊNH NGHĨA HO KÉO DÀI ?
>4 weeks
Theo hướng dẫn của American College of
Chest Physicians and Thoracic Society of
Australia and New Zealand [5] and the
European Respiratory Society
>8 weeks
British Thoracic Society
4-8 weeks (Ho bán cấp kéo dài)
8/10/2022 3

4. ĐỊNH NGHĨA
Ho đặc hiệu (specific cough): có nguyên
nhân bệnh lý ( +/- nguồn gốc từ phổi)
Dấu chỉ điểm ho đặc hiệu "specific
cough pointers"
Kiểu ho đặc trưng "classical" cough
characteristics”
Ho không đặc hiệu : định nghĩa ho cấp không tìm
được nguyên nhân xác định sau khi đánh giá hợp lý
(reasonable evaluation).
8/10/2022 4

5. HO KÉO DÀI
Ho đặc hiệu
Ho không đặc
hiệu
Dấu chỉ điểm
ho đặc hiệu
Kiểu ho đặc
trưng
Đợi và quan sát Điều trị thử
Đánh giá điều
trị thử
Điều trị nguyên nhân nền
8/10/2022 5

6. 8/10/2022 6

7. 8/10/2022 7

8. 8/10/2022 8

9. 8/10/2022 9

10. Cơ chế ho

11. 8/10/2022 11

12. 8/10/2022 12

13. 8/10/2022 13

14. 8/10/2022 14

15. Lưu đồ tiếp
cận ho
8/10/2022 15

16. 8/10/2022 16

17. 8/10/2022 17

18. Hen (asthma)?
▪ Giới hạn đường thở / hô hấp kí, hồi phục với thuốc
giãn phế quản (bronchodilators).
▪ Khò khè (wheezing), ho khan mạn và cơn ho kịch phát
(paroxysmal cough) khởi phát sau : gắng sức , không
khí lạnh, ngủ, dị nguyên.
▪ Tiền sử eczema, khò khè tái diễn hoặc tiền sử gia đình
có bệnh dị ứng cũng ủng hộ khả năng hen. Hen có thể
với xẹp thùy giữa tái phát nghĩ do thông khí phụ kém
ở thùy giữa phải.
▪ Nếu bằng chứng lâm sàng ủng hộ hen, điều trị thử
hen, đánh giá lại trong 2-4 tuần và đánh giá thêm nếu
ho mạn không đáp ứng vs điều trị hen
▪ Điều trị thử vs ICS
8/10/2022 18

19. Dị vật bỏ quên ?
❑ Trẻ nhỏ <5 tuổi
❑ Ho đột ngột sau một giai đoạn hít sặc
❑ Hít sặc xảy ra nhiều tuần trước
❑ Triệu chứng liên quan : khò khè ( đơn âm )
hoặc hơi thở hôi (halitosis) và ho có thể ướt
hoặc khô.
❑ X-quang ngực có thể bình thường hoặc có
dấu hiện tăng thông khí 1 bên nếu dị vật
trong hệ thống phế quản gốc.
❑ Nội soi phế quản đề chẩn đoán xác định và
loại bỏ dị vật.
8/10/2022 19

20. Viêm phế quản do VK kéo dài (PBB) ?
• Viêm phế quản do VK kéo dài (PBB) : là nguyên
nhân quan quan trọng gây ho ướt kéo dài đơn độc.
• Thường đk chẩn đoán dựa trên trẻ có ho ướt/đàm
mạn đơn độc, tổng trạng tốt và không có triệu
chứng, dầu hiệu hoặc cls gợi ý một nguyên nhân gây
ho thay thế, ho hết sau điều trị kháng sinh.
• VK thường được phân lập trong đường thở của trẻ
có ho ướt mạn tính là Haemophilus influenzae
(28%–58%),Streptococcus pneumoniae (13%–58%)
and Moraxella catarrhalis (17%–59%)
• Điều trị vs amoxicillin-clavulanate 2 tuần thường
hiệu quả
8/10/2022 20

21. Tiếng ho đặc trưng :
• Ho ông ổng (barking) hoặc ho lanh lảnh (brassy):
thường ở khí quản như nhuyễn đường thở (+/- mạch máu
và nn khác chèn ép khí quản), viêm thanh khí phế quản,
croup, dị vật (hiếm)
• Ho từng tràng (staccato) ở trẻ nhũ nhi => nhiễm
Chlamydia trachomatis
• Ho như tiếng ngỗng kêu( canadian goose-like) và biến
mất khi ngủ => tic ho hoặc ho tâm lý .
• Ho kịch phát kèm tiếng rít thì hít vào => ho gà hoặc
phó ho gà (Bordetella parapertussis). Whoop thường
không biểu hiện ở trẻ nhũ nhi (mà thường ngưng thở) và
trẻ lớn đã chủng ngừa ho gà.
8/10/2022 21

22. Những chỉ điểm ho đặc hiệu khác :
❑ Khởi phát lúc sơ sinh và hoặc viêm phổi tái
diễn: gợi ý dị dạng đường thở bẩm sinh, suy
giảm chức năng miễn dịch, bệnh gây GPQ (
bất động lông mao bẩm sinh)
❑ Những bất thường thần kinh hoặc phát triển
tâm vận hoặc khó bú/ăn => gợi ý hít sặc tái
diễn.
Ho không có dấu chỉ điểm đặc hiệu
(nonspecific cough) : chẩn đoán tạm thời ho
không đặc hiệu nếu không có tiêu chuẩn ho đặc
hiệu / đánh giá ban đầu .
Ho không đặc hiệu ho khan và x-quang ngực
và hô hấp kí ( nếu thực hiện đk) bình thường.
8/10/2022 22

23. SUBSEQUENT FOLLOW-UP AND
MANAGEMENT
• In the management of chronic cough, the key principles are:
Targeted treatment for the suspected or confirmed cause of the cough,
as determined by a systematic evaluation
Identifying and mitigating exacerbation factors, such as exposure to
environmental tobacco smoke
Defining and discussing the expectations of, and the effect of the
cough on, the child and parent(s)
8/10/2022 23

24. Ho đặc hiệu Ho không đặc hiệu
Điều trị nguyên nhân Chờ đợi quan sát
Điều trị thử
Đánh giá đáp ứng điều trị
Chờ đợi quan sát Điều trị thử
Ho không đặc hiệu
Trẻ có ho không đặc hiệu ( ho khan
+ không có chỉ điểm đặc hiệu)
Hầu hết cases ho không đặc hiệu
liên quan tới virus ( postviral
cough), do tăng đáp ứng đường thở
và phục hồi dần 2-4 tuần .
❖ Hen dạng ho (cough-dominant asthma) : có nhiều khả năng nếu
trẻ có bệnh dị ứng hoặc tiền sử gia đình hen. Điều trị giãn phế quản
( đồng vận beta2 tác dụng ngắn) hoặc ICS liều thấp (<400
micrograms budesonide equivalent daily). Liều cao ICS cần tránh .
Tg điều trị 2-4 tuần
❖ Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) : có thể nghĩ đến khi
trẻ ho kèm trào ngược gần đây, tư thế loạn trương lực cổ trẻ nhũ nhi
và cảm giác nóng rát sau ức ở trẻ em. Điều trị GERD 4 tuần, sử
dụng PPI.
Không dùng PPI kéo dài khi chưa chẩn đoán xác định GERD
8/10/2022 24

25. • Đánh giá đáp ứng điều trị : khi điều trị thử thuốc đánh giá lại khuyến
cáo 2-4 tuần , thời gian đáp ứng cho hầu hết thuốc.Khi ho ngừng ,
khuyến cáo dừng thuốc. Nếu ho tái phát, thuốc được chỉ định lại , đánh
giá thêm để confirm chẩn đoán hen hoặc GERD.
8/10/2022 25

26. Approach
to
chronic
cough
in
children
Zai
Ru
Cheng1,
MMed,
MRCPCH,
Ying
Xian
Chua2,
MMed,
MPH,
Choon
How
How3,
MMed,
FCFP,
Yi
Hua
Tan1,
MMed,
MRCPCH
8/10/2022 26

27. Approach
to
chronic
cough
in
children
Zai
Ru
Cheng1,
MMed,
MRCPCH,
Ying
Xian
Chua2,
MMed,
MPH,
Choon
How
How3,
MMed,
FCFP,
Yi
Hua
Tan1,
MMed,
MRCPCH
8/10/2022 27

28. Approach to chronic cough in children
Zai Ru Cheng1, MMed, MRCPCH, Ying Xian Chua2,
MMed, MPH, Choon How How3, MMed, FCFP, Yi Hua
Tan1, MMed, MRCPCH
8/10/2022 28

29. 8/10/2022 29