Informatie aan zee 2019

1. Architectuurarchieven en het collectieprofiel: een
samenspel van collectiewaardering en –ontsluiting
Tekenen en hertekenen
Kaat Verdickt & Sara Truyts

2.  referentie voor architectuurcultuur in
Vlaanderen en Brussel
 belang van een goed ontworpen
leefomgeving
 stimuleren maatschappelijke
debat over het ontwerp van
gebouwen & steden
 aanspreekpunt voor informatie over
hedendaagse, voorbije en
toekomstige ontwikkelingen van
architectuur uit Vlaanderen en Brussel
 ontmoetingsplek voor iedereen die
architectuur wil maken, delen en
beleven

3.  verspreiden kennis over
architectuur(geschiedenis)
 tentoonstellingen, lezingen, debatten,
publicaties en evenementen, zoals
Architectuurboek Vlaanderen en het Festival van
de architectuur
 Architectuurbiënnale in Venetië
 wereldwijd netwerk van architectuurinstituten
 beheer rijke collectie architectuurarchieven
 zorg voor architecturaal en vormgevingserfgoed

4. Architectuurarchief
Gevormd door personen en organisaties
met een relatie met architectuur en de
gebouwde omgeving
• Privéarchieven van architecten,
aannemers, interieurarchitecten,
huisvestingsmaatschappijen,
verenigingen, …​
• Architectuur- en bouwgeschiedenis
(inclusief restauratie, stedenbouw,
interieur)​
• van 1800 tot nu​

5. Architectuurarchief
Fysieke kenmerken
 Variatie in omvang en conditie
 Formaten
 Dragers en technieken
 Objecten zoals maquettes, meetlatten,
tekentafels, prototypes, …
Naast tekeningen en projectdossiers
 Briefwisseling, nota’s
 Schetsen, portfolio’s
 Eretekens
 Meubilair, stalen
 Documentatie
 Foto’s, negatieven
 Film- en geluidsopnames
 …

6.  Het Architectuurarchief beheert een
collectie van meer dan 180 archieven,
die bezoekers kunnen raadplegen in
de leeszaal
 Informatie over de collectie en
leeszaal op de nieuwe VAi website:
https://www.vai.be/collectie
 Zoeken doorheen de collectie via
onze nieuwe collectiewebsite (vanaf
november 2019: www.collectie.vai.be

7.  Naast de collectie, verzamelen we ruime
informatie over de gebouwde omgeving in
Vlaanderen en Brussel en maken we deze
toegankelijk via de Architectuurarchieven
databank
 In deze databank vindt men informatie over
architectuurarchieven en hun bewaarplaatsen in
Vlaanderen en Brussel
 Alsook authority records over architecten,
ontwerpers, stedenbouwkundigen en andere
actoren die een rol hadden in de ontwikkeling
van de gebouwde omgeving in Vlaanderen.
 Databank via: https://www.vai.be/collectie

8. https://collectie.architectuurarchiefvlaanderen.be/i
ndex.php?title=Archievenoverzicht_Architectuurarc
hief_Vlaanderen
 Autrique, Hans
 Baeckelmans, Frans; Baeckelmans, Jozef en Toen,
Karel
 Baeckelmans, Lodewijk
 Baines, Georges
 Bal, Camille
 Bataille en Ibens
 Baudouin, Frans
 Beeck, Leo
 Berger, Pol
 Bilmeyer, Jules en Eduard
 Blockx, Frank
 Blommaert, Victor
 Blomme Leonard
November 2019: een nieuwe collectiewebsite!
www.collectie.vai.be

9. Naast de archiefcollectie:
• Een rijke architectuurbibliotheek met
binnen- en buitenlandse monografieën en
tijdschriften
• Een collectie catalogi van producten,
meubelen, bouwbedrijven
• Beeldcollectie:
https://www.flickr.com/photos/99643718
@N07/albums/with/72157637370416596
• Highlights uit de collectie:
https://www.vai.be/collectie/collectie-
highlights

10. Het collectieprofiel
hertekenen
• Waarom? fusie VAi,
kenniscentrum CVAa en het
Architectuurarchief
• Eerste aanzet:
Waarderingsproject 2018
collectie
architectuurarchieven

11. Waarderingstraject 2018
Collectie Architectuurarchieven
- Per archief
- Zoveel mogelijk info over
de archieven
samenbrengen
- Breed gedragen in
organisatie: heel team
Het collectieprofiel
hertekenen

13. • Informatie disparaat en niet altijd even toegankelijk
• Voeden van nieuw archiefbeheersysteem
Maar…

14. Het collectieprofiel
hertekenen
• Een opdracht vanuit het
nieuwe beleidsplan
OD 1.1 focus voor het
verzamelbeleid
OD 1.2 automatiseren
collectiebeheer
• Inhaalslag 2019

15. Inhaalslag 2019
Fase 1: ‘team effort’
iedereen van het archiefteam
basisontsluiting van alle
archieven
Fase 2: per archief
o.b.v. prioriteit
basistoegang
meer detail

16. jan/2019 dec/2019

17. Primaire doelstellingen
Inhaalslag 2019
• Elke doos in het depot heeft een
code (link archief)
• Alle standplaatsen in het
archiefbeheersysteem
• Uitgebreide ontsluiting voor
prioritaire archieven in ABS
• Expo Unfolding the Archives

18. Wat geleerd
Inhaalslag 2019
 Vaak basisconservatie nodig
 Bijzondere formaten en objecten
 Onzekere herkomst
 Planning bijstellen
 Korte maandplanning/’projectjes’

19. Winst
Inhaalslag 2019
• Controle bestand en volledigheid
• Controle van de conditie en conservatie
• Plaatswinst
• ‘Zwerf archiefstukken’ plaatsen

20. Archiefbeelden presentatie met dank aan Cil De Vylder