Data-interoperabiliteit in de praktijk
•Download as PPTX, PDF•
0 likes•41 views
Data-interoperabiliteit in de praktijk
Recommended
Recommended
More Related Content
Similar to Data-interoperabiliteit in de praktijk
Similar to Data-interoperabiliteit in de praktijk (20)
More from Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek, Archief & Documentatie vzw (VVBAD)
More from Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek, Archief & Documentatie vzw (VVBAD) (20)
Data-interoperabiliteit in de praktijk
- 2. ● organisatoren? ○ Digitaal Archief Vlaanderen, meemoo, UGent en VRT ● waarom? ○ delen van recente ontwikkelingen en innovatieve projecten op vlak van digitale preservering delen en samen problemen oplossen ● deelnemers? ○ wetenschappers, studenten, onderzoekers, archivarissen, bibliothecarissen, dienstverleners en andere deskundigen iPRES 2024
- 4. Data-interoperabiliteit in de praktijk Julie M. Birkholz, Rein Debrulle, Evelien Hauwaerts, Hendrik Hameeuw, Vincent Ducatteeuw en Rony Vissers
- 5. Data-interoperabiliteit ● In digitale samenleving is optimale uitwisseling van data cruciaal ● Geldt ook voor archieven, bibliotheken en andere collectiebeherende culturele organisaties: ○ zij integreren vaak data uit diverse informatiebeheersystemen ○ andere actoren (her)gebruiken mogelijk hun data ● Behoefte aan interoperabiliteit van data creëert uitdagingen ○ situeren op verschillende niveaus, zowel beleidsmatig als operationeel ○ zijn divers en complex
- 6. Presentaties en sprekers ● Julie Birkholz (KBR): Digital Data Strategy @KBR ● Rein Debrulle (VKC) en Evelien Hauwaerts (OBB): International Image Interoperability Framework ● Hendrik Hameeuw (KU Leuven Bibliotheken): Integratie & samenstelling multi-modale onderzoeksdatasets via IIIF Mirador 3 ● Vincent Ducatteeuw (GhentCDH): Gent Gemapt ● Q&A
- 7. Julie Birkholz (KBR) Digital Data Strategy @KBR
- 9. Digital Data Strategy @KBR Een werkgroep onder leiding van Julie M. Birkholz & Sally Chambers, Ann Van Camp, Brecht Deseure, Fien Messens, Frédéric Lemmers, Friedel Geeraert, Hannes Lowagie, Marie-Sophie Bercegeay, Nadège Isbergue, Piet Janssens, Sophie Vandepontseele, Sven Lieber, Tan Lu, Thuy-An Pham, Fran Stroobants, Daan van Heesch, Isabelle Gribomont email: Julie.Birkholz@kbr.be 9
- 10. Deel van KBR’s Actieplan: Objectif opérationnel KBR4.2. : Ontwikkelen en implementeren van een digitale datastrategie
- 11. Objective: FAIR+ data 11 Vindbaar Toegankelijk Interoperabel Herbruikbaar + Preservatie
- 12. Data typen @ KBR • Bibliografische gegevens • Autoriteitsgegevens • Erfgoedgegevens • Digitale gegevens • Verzamelingen als data • Born-digitale gegevens • Elektronische bronnen • Onderzoeksgegevens • Laboratoriumgegevens (code) 12
- 13. Interoperabel bibliografische en autoriteitsgegevens Hoe doen we dit? - met structurele aanpassingen & door projecten: - gebruik en beheer van standaarden - KBR is registratiekantoor voor ISSN en ISNI en werkt ook aan de implementatie van IIIF - in catalografie tekstvelden of KBR-specifieke codes zo veel mogelijk vervangen door RDA of controlled vocabularies (bv. Geonames voor plaatsnamen) > stappen op weg naar linked data - met sociale aanpassingen: - Wikiscape werkgroep om transversal dit te kunnen bespreken en plannen voorstellen.
- 14. MetaBelgica Infrastructuurproject dat tot doel heeft een Linked Data-platform te creëren voor Belgische entiteiten die worden gedeeld tussen Federale Wetenschappelijke Instellingen (FWI's) in de culturele erfgoedsector van België. Op dit moment onderhouden deze instellingen dubbele gegevens in verschillende formaten, wat inefficiënt is voor gegevensuitwisseling en internationale strategieën. MetaBelgica streeft ernaar miljoenen Belgische entiteiten van verschillende FWI's te integreren in een gedeeld platform, persistente identificatoren (PID's) te verstrekken voor deze entiteiten en de vindbaarheid, toegankelijkheid, interoperabiliteit en herbruikbaarheid van gegevens (FAIR-principes) te verbeteren.
- 15. Data about Belgian entities related to cultural heritage? Tomaatje12, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons © KIK-IRPA, Brussels (Belgium), cliché G003125 Regional: Different cultural heritage institutions in both Dutch-speaking Flanders and French-speaking Fédération Wallonie-Bruxelles National: Ten Federal Scientific Institutes with multilingual data from which five in the field of Cultural Heritage International: Institutions in neighboring countries with the same languages Data aggregators like OCLC or Europeana
- 16. Duplicate data of shared entities leads to problems Duplicate efforts to curate data about entities + efforts for data consumers to integrate and identify/fix inconsistencies Varying quality and correctness of data
- 17. Shared entity management with open source software and FAIR data MetaBelgica Coordinated data management for enriched data of high quality Persistent identifiers and a single trustworthy source for users
- 18. Project duration 2023 - 2026 Technologies Resource Description Framework (RDF, Linked Data), Wikibase MetaBelgica: A shared entity management between Federal Scientific Institutes Entity types persons, organizations, time/events, locations Practicalities - Full time data manager (me, CS and Linked Data background) - Subcontractor to set up the infrastructure (~9MM, PhD student) - A few MM foreseen for data curation at the partners
- 19. Rein Debrulle (VKC) en Evelien Hauwaerts (OBB) International Image Interoperability Framework
- 21. 1. Een set van open standaarden die het mogelijk maakt om digitale beelden en audiovisueel materiaal, met bijhorende metadata, efficiënt uit te wisselen en te hergebruiken. International Image Interoperability Framework
- 22. 2. Globale community van ontwikkelaars, onderzoekers, musea, bibliotheken, archieven, … International Image Interoperability Framework
- 23. URL naar een JSON-bestand dat de standaarden volgt (IIIF-Manifest) is voldoende om beelden en bijhorende (meta)data te presenteren/uit te wisselen/te hergebruiken/… https://imagehub.mskgent.be/iiif/3/738/manifest.json International Image Interoperability Framework
- 29. 4 abdijen → 823 middeleeuwse manuscripten bewaard in 45 instellingen International Image Interoperability Framework ● Openbare Bibliotheek Brugge 489 ● Grootseminarie Brugge 106 ● Universiteitsbibliotheek Gent 86 ● Bisdom Gent 12 ● + 41 instellingen in Europa en N-Amerika 130 Aggregatie via IIIF
- 38. Hendrik Hameeuw (KU Leuven Bibliotheken) Integratie & samenstelling multi-modale onderzoeksdatasets via IIIF Mirador 3
- 39. Integratie & samenstelling multi-modale onderzoeksdatasets via IIIF Mirador 3 Hendrik Hameeuw i.s.m. Dirk Kinnaes, Stephan Pauls, Lieve Watteeuw, Bruno Vandermeulen & Nele Gabriëls
- 41. Multi-modal datasets Doelstellingen ➔Visualiseren & mappen complexe/gelaagde datasets ◆ structureren data ◆ link tussen beeld en data ◆ metadata ➔Curatie in de complexe/gelaagde datasets ◆ op aangeven onderzoekers en of anderen ➔Volle kwaliteit (// onderzoeksdataset) ➔Gestandaardiseerde ontsluiting ➔Opname in bestaande preservatie omgeving
- 43. 1ste trial: Mirador 3 met annotaties Codex Dendermonde
- 44. 2de trial: metadata schema, rotaties, meetpunten ● Curatie 1 volledige dataset ● Oplijsten metadata voor elke dataset (incl. viewer metadata & ingest guides) in spreadsheet (.csv) ● Mapping alle annotaties in gelaagde .tiff, ○ basisbeelden in register ○ zones (rotaties) ○ meetpunten
- 45. 2de trial: dataflow, ingest & preservation
- 46. 2de trial: finaal geïmplementeerd resultaat FWO 3Pi Project: Diagnosis of Papyrus- Parchment-Paper manuscripts through Advanced Imaging KU Leuven Core Facility VIEW in collaboration with LIBIS ● Aanpassingen code ○ link tussen visualisatie annotaties en layers ○ individuele rotatie van beelden/zones/layer ● Databeheer ○ all image formats via cantaloupe ○ .pdf, .xls or interactive data direct input repository Rosetta
- 47. Eindgebruiker FWO 3Pi Project: Diagnosis of Papyrus- Parchment-Paper manuscripts through Advanced Imaging KU Leuven Core Facility VIEW in collaboration with LIBIS
- 48. Eindgebruiker FWO 3Pi Project: Diagnosis of Papyrus- Parchment-Paper manuscripts through Advanced Imaging KU Leuven Core Facility VIEW in collaboration with LIBIS Volledige multi-modal dataset: https://lib.is/IE17414261/representation Aangepaste multi-modal dataset: https://repository.teneo.libis.be/delivery/ DeliveryManagerServlet?dps_pid=IE174 14261&referer=1,17,28,30,33,34,39,49, 51,52,53,54,55,59,60,61,67,68,69,70,71 ,72,73,74,75,76,77 ⇒ https://shorturl.at/ayDVX
- 49. Eindgebruiker FWO 3Pi Project: Diagnosis of Papyrus- Parchment-Paper manuscripts through Advanced Imaging KU Leuven Core Facility VIEW in collaboration with LIBIS Volledige multi-modal dataset: https://lib.is/IE17930549/representation Aangepaste multi-modal dataset: https://repository.teneo.libis.be/delivery/ DeliveryManagerServlet?dps_pid=IE179 30549&&referer=1,2,17,29,30,31,32,33, 34,36,37,38,39 ⇒ https://shorturl.at/CDEX2
- 50. Vincent Ducatteeuw (GhentCDH) Gent Gemapt
- 51. Vincent Ducatteeuw (GhentCDH) Gent Gemapt cultureel erfgoedproject (2020-2023) 8 partners Boekentoren, Amsab-ISG, Liberas, Industriemuseum, Huis van Alijn, STAM Gent, Erfgoedcel Gent, Archief Gent Ontwikkeling Ghent Centre for Digital Humanities
- 53. De digitale transformatie van de erfgoedsector Twee vaststellingen Kritieke massa gedigitaliseerd erfgoed Toenemend gebruik IIIF als uitwisselingsstandaard → Publieksgerichte ontsluiting van collecties
- 54. Gent Gemapt (2020-2023) Erfgoed ruimtelijk verbinden en ontsluiten voor publiek Wat zijn ambities van de sector? Welke basisinfrastructuur is nodig? technisch (IIIF) én organisatorisch
- 55. Welke objecten hebben een ruimtelijke dimensie? ● postkaarten, porseleinkaarten ● fotoreeksen: beluiken, winkelvitrines ● bouwtekeningen ● historische kaarten ● lokale publicaties (Ghendtsche Tydinghen) → Rijk aanbod aan relevante én gedigitaliseerde collecties Collecties in kaart brengen
- 56. Bijvoorbeeld 56 Bak met kleine flessen van brouwerij Cobbaert-Donny, Sint- Pietersnieuwstraat, (Collectie Industriemuseum, V10974-006), Publiek Domein 1.0 Huizen Sint-Pietersnieuwstraat 109-115. Rechts van nummer 113: toegangspoort (na november 1913 afgebroken) tot de ijskelder van de brouwerij, mineraalwater- en frisdrankenfabriek Donny. (Collectie Archief Gent)
- 57. Hoe ruimtelijke kenmerken metadateren? Verschillende praktijken ● adresveld ● geografische coördinaten ● als trefwoord ● vermelding in beschrijving ● … Wat is de beste aanpak? Wat is het meest publieksgericht?
- 58. Hoe denken mensen over ruimte?
- 59. Hoe consistent verwijzen naar plaatsen? Gebruik van unieke codes (URIs) (Inter)nationale thesauri ● Geonames ● VIAF ● Wikidata ● Inventaris Onroerend Erfgoed (Agentschap Onroerend Erfgoed) ● Gebouwen- en Adressenregister (Vlaamse overheid) → Niet voldoende specifiek / niet historisch
- 60. Thesaurus voor Gent Geografische referentiedata voor erfgoedcollecties ● Zichten op Gent (STAM, 2008) ● Toevoeging nieuwe locaties (straten, etc.) ● Geografische coördinaten ● Actualisatie beschrijvingen ● Typologie ● Datering ● Externe identifiers (IOE, Wikidata, CRAB) → 10.000 plaatsen
- 61. Hoe gebruiken we IIIF? Archief Gent Industriemuseum Huis van Alijn STAM Design Museum Amsab - ISG Liberas Shared Canvas Collectie Collectie Andere collecties Gent Gemapt - Madoc ingestion & enrichment pipelines mapping the collections with gazetteer Gent Gemapt - Omeka S Map API Place API IIIF Presentation API Places Maps Resources Collections
- 62. Mappen IIIF manifest Presentation API upgrade API 2 → API 3 Extractie metadata CMS + IIIF metadata Mappen naar plaats ID externe mapping → niet schaalbaar obv metadata → duurzaam Repository Nieuwe IIIF manifesten IIIF manifest Presentation API upgrade Extractie metadata Toevoegen plaats IDs
- 65. Geografische thesaurus publiceren als LOD ● Uniformiteit dankzij URIs ● Betere zoekfunctionaliteit voor gebruikers ● Geografische presentatie van erfgoedobjecten Waar publiceren? ● In eigen beheer? ● Wikidata? ● Vlaams Termennetwerk? (Departement CJM) Wat brengt de toekomst?
- 66. Q&A