1. “Ειέλε” ηνπ Επξηπίδε
Κσλ/λα
Είλαη ε Ειέλε ηνπ Επξηπίδε ηραγωδία;
Μειεηώληαο μαλά ην έξγν θαη έρνληαο
ππόςε ζαο ηνλ νξηζκό ηεο ηξαγσδίαο από
ηνλ Αξηζηνηέιε, λα απαληήζεηε ζην εξώηεκα:
Τπάξρνπλ ζηνηρεία ζην έξγν πνπ
ππνζηεξίδνπλ ηελ άπνςε α) πεξί
ηραγικωμωδίας ηεο «Ειέλεο» θαη β) πεξί
ρομανηικού δράμαηος;

2. 2
Περιετόμενα
1 Οριζμός ηης ηραγωδίας (Αριζηοηέλης)
2 Χαρακηηριζηικά ηης “Ελένης” ως ηραγωδία
3 Η “Ελένη” ηραγικωμωδία
4 Η “Ελένη” ρομανηικό δράμα
5 ΢σμπέραζμα

3. 3
Οξηζκόο Σξαγσδίαο από ηνλ Αξηζηνηέιε
« Έζηηλ νπλ ηξαγσδία κίκεζεο
πξάμεσο ζπνπδαίαο θαη ηειείαο,
κέγεζνο ερνύζεο, εδπζκέλσ ιόγσ,
ρσξίο εθάζησ ησλ εηδώλ ελ ηνηο
κνξίνηο, δξώλησλ θαη νπ δη’
απαγγειίαο, δη’ ειένπ θαη θόβνπ
πεξαίλνπζα ηελ ησλ ηνηνύησλ
παζεκάησλ θάζαξζηλ».
«Η ηξαγσδία είλαη ινηπόλ κίκεζε κίαο
πξάμεο ζεκαληηθήο θαη νινθιεξσκέλεο,
κε νξηζκέλε έθηαζε, ιόγν κε ξπζκό,
κεισδία θαη αξκνλία, ζηνηρεία πνπ
θαηαλέκνληαη ζηα δηάθνξα κέξε ηνπ
έξγνπ, όπσο αθξηβώο ην θαζέλα
ηαηξηάδεη. Η κίκεζε πξαγκαηώλεηαη κε
δξάζε θαη όρη κε απαγγειία θαη
πξνθαιεί ζηελ ςπρή ησλ ζεαηώλ ηνλ
έιεν θαη ην θόβν, κέζσ ησλ νπνίσλ ζην
ηέινο επέξρεηαη ε θάζαξζε από ηα
ηέηνηνπ είδνπο παζήκαηα».
Ειέλε ηνπ Επξηπίδε

4. 4
Υαξαθηεξηζηηθά ηεο Ειέλεο σο ηξαγσδία
Κάπνηνη κειεηεηέο, είδαλ ηνπο βαζηθνύο ήξσεο ζαλ πξόζσπα ηξαγηθά, πνπ ζπγθξνύνληαη κε
δπλάκεηο ππέξηεξεο θαη πξνζπαζνύλ λα επηβηώζνπλ. Έηζη ζεώξεζαλ ην έξγν ηξαγσδία ,
πνπ έρεη πνιιέο πεξηπέηεηεο θαη κεηάβαζε από ηελ άγλνηα ζηε γλώζε, θηλεί ηνλ έιεν θαη ην
θόβν ησλ ζεαηώλ θαη ηνπο νδεγεί ζηελ θάζαξζε.
Σραγωδία - Αριζηοηέλη “Ελένη” ηοσ Εσριπίδη
Έρεη αξρή, κέζε θαη ηέινο Πξόινγνο- Πάξνδνο – Επεηζόδηα - Εμνδνο
Έρεη νξηζκέλε έθηαζε Εθηπιίζζεηαη ζε 4 επεηζόδηα
Έρεη ιόγν κε ξπζκό, κεισδία θαη αξκνλία Πεξηιακβάλεη ΢ηάζηκα
Πξαγκαηώλεηαη κε δξάζε Δελ ππάξρεη απαγγειία
Πξνθαιεί ζηελ ςπρή ησλ ζεαηώλ έιεν θαη
θόβν
Δηάρπηα ζπλαηζζήκαηα ζε όιν ην έξγν
(π.ρ. Ο Μελέιανο ζεσξείηαη λεθξόο ζηε 2ε
ζθελή ηνπ πξνιόγνπ)
΢ην ηέινο επέξρεηαη ε θάζαξζε από ηέηνηνπ
είδνπο παζήκαηα
Η επηηπρήο εθαξκνγή ηνπ ζρεδίνπ
απόδξαζεο από ηελ Αίγππην
Η Ειέλε ηασηίζεηαι κε ηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο Σξαγσδίαο
Ειέλε ηνπ Επξηπίδε

5. 5
Η Ελένη
“ηραγικωμωδία”
Ειέλε ηνπ Επξηπίδε
Επειζόδιο Α, 1η ζκηνή (437-494) Μονόλογος
Μενέλαοσ
 Μελέιανο ν επηθόο ήξσαο , έλαο από ηνπο αξρεγνύο ηνπ
Τξστθνύ Πνιέκνπ, βαζηιηάο ηεο Σπάξηεο, εκθαλίδεηαη ζηε
ζθελή ξαθέλδπηνο, δπζηπρηζκέλνο, εμαζιησκέλνο,
απνγπκλσκέλνο από ηα πξνεγνύκελα κεγαιεία. Παξ’ όια
απηά ζην ιόγν ηνπ δηαθξίλνπκε έπαξζε θαη θνκπαζκό.
Επειζόδιο Α, 2η ζκηνή (495-541) Μενέλαος –
Γερόνηιζζα
 Η απόθξνπζε ηνπ Μελέιανπ (ήξσαο, βαζηιηάο, ληθεηήο) από
ηε Γεξόληηζζα, ε νπνία ηνλ ηαπεηλώλεη ρσξίο λα ην ζέιεη ιόγσ
ηνπ θόβνπ ηεο πξνο ηνλ Θενθιύκελν.
Επειζόδιο Α, 3η ζκηνή (542-575) - Μονόλογος
Μενέλαοσ
 Ο Μελέιανο από ηε κηα κεξηά εκθαλίδεηαη κε αθέιεηα,
απιντθόηεηα, επηπνιαηόηεηα θαη απνξξίπηεη απηά πνπ αθνύεη
ρσξίο έιεγρν θαη πξνζπαζεί λα ηα εμεγήζεη κε αθειείο
ζθέςεηο. Απηά απνηεινύλ ζηνηρεία γεινηνπνίεζεο ηνπ
Μελέιανπ θαη πξνζδίδνπλ ζηνηρεία θσκηθόηεηαο ζην έξγν.
Κσκηθά ζηνηρεία ζηελ Σξαγσδία (1/2)
Αιινη κειεηεηέο, ζεώξεζαλ θάπνηα ζηνηρεία ηνπ έξγνπ θσκηθά θαη κίιεζαλ γηα ηξαγηθσκσδία:

6. 6
Η Ελένη
“ηραγικωμωδία”
Ειέλε ηνπ Επξηπίδε
Επειζόδιο Β, 1η ζκηνή (588-658)- Η αποηστημένη
αναγνώριζη ηων ζσζύγων
Ο Μελέιανο δπζθνιεύεηαη λα αλαγλσξίζεη ηε ζύδπγό ηνπ
επεηδή ζηε ζπειηά ηνπ βξίζθεηαη ην είδσιό ηεο. Η αθέιεηά ηνπ
θαη ε αληθαλόηεηά ηνπ λα δηαθξίλεη ην θαίλεζζαη πξνζζέηνπλ
θσκηθόηεηα ζηε ζηηρνκπζία.
Επειζόδιο Β, 3η ζκηνή (841-941)- Ο δόλος ως μέζο
ζωηηρίας
 Ελώ ε Ειέλε κεηά ηελ αλαγλώξηζε, πξνζπαζεί λα εμεγήζεη
ζην Μελέιαν όηη κόλν κε δόιν ζα ζσζνύλ, εθείλνο θάλεη
επηπόιαηεο εξσηήζεηο ρσξίο θακία νπζία.
Επειζόδιο Γ (1286-1424) - Εθαρμογή ζτεδίοσ
απόδραζης
 Ο Θενθιύκελνο ηπθισκέλνο από ηνλ έξσηά ηνπ γηα ηελ
Ειέλε, εμαπαηάηαη από ηα ιόγηα ηεο θαη ηεο δίλεη ρσξίο
δηζηαγκό όηη εθείλε ηνπ δεηήζεη.
Κσκηθά ζηνηρεία ζηελ Σξαγσδία (2/2)

7. 7
Η Ελένη
“ρομανηικό
δράμα”
Ειέλε ηνπ Επξηπίδε
Επειζόδιο Β, 2η ζκηνή (659-840) – Αναγνώριζη ηων
ζσζύγων
 Μεηά από ην κήλπκα ηνπ αγγειηαθόξνπ, ε αλαγλώξηζε
επηηπγράλεηαη θαη ην δεπγάξη κνηξάδεηαη ραξνύκελα
ζπλαηζζήκαηα.
Επειζόδιο Β, 3η ζκηνή (841-941) Ορκος ηοσ
ζεσγαριού
 Τν δεπγάξη θαηαζηξώλεη ην ζρέδην απόδξαζήο ηνπ
αληαιάζζνληαο όξθνπο ακνηβαίνπ ζαλάηνπ, ζε
πεξίπησζε απνηπρίαο ηνπ πάλσ ζην κλήκα ηνπ
Πξσηέα.
Ρνκαληηθά ζηνηρεία ζηελ Σξαγσδία
Υπήξμαλ θαη θάπνηνη κειεηεηέο, πνπ κίιεζαλ γηα ξνκαληηθό δξάκα. Παξαθάησ αλαθέξσ θάπνηα
από ηα ζηνηρεία ηνπ έξγνπ πνπ δηθαηνινγνύλ ηε ζπγθεθξηκέλε ηνπνζέηεζε.

8. 8
΢πκπέξαζκα
Η Ειέλε ηνπ Επξηπίδε είλαη
ηξαγσδία πνπ επέθεξε αξθεηέο
θαηλνηνκίεο ηελ επνρή πνπ
γξάθηεθε. Ο Επξηπίδεο ρεηξίζηεθε
κε άξηζην ηξόπν ηνπο κύζνπο ζηνπο
νπνίνπο ζηήξημε ην έξγν, έρνληαο
ζπλδπάζεη Σραγικά, Κωμικά και
Ρομανηικά ζηνηρεία.
Ειέλε ηνπ Επξηπίδε