e-twinning: Ταξίδι στο Βυζάντιο 6ο Δ.Σ.Αρτέμιδος Τάξη Ε΄

1. Οι εκκλησίες του Μυστρά - Μητρόπολη
Στον Μυστρά δεσπόζουν 7 σημαντικές εκκλησίες:
 Ο Άγιος Δημήτριος (Μητρόπολη)
 Η Ευαγγελίστρια
 Οι Άγιοι Θεόδωροι
 Η Παναγία η Οδηγήτρια (Αφεντικό)
 Η Αγία Σοφία
 Η Περίβλεπτος
 Η Παντάνασσα (γυναικείο μοναστήρι)
Οι εκκλησίες αυτές υπήρξαν καθολικά μοναστηριών. Γενικά οι εκκλησίες του Μυστρά αποτελούσαν χώρο μάθησης
της βυζαντινής αρχιτεκτονικής, ζωγραφικής, αγιογραφίας και χωροταξικής μελέτης της εποχής λίγο πριν την
αναγέννηση. Σήμερα, μόνο η Παντάνασσα λειτουργεί ως μοναστήρι.
Μητρόπολη (Άγιος Δημήτριος)
Στην Κάτω Πόλη βρίσκεται
η Μητρόπολη, αφιερωμένη
στον Άγιο Δημήτριο.
Πρόκειται για συγκρότημα
κτηρίων. Αποτελεί τον
παλαιότερο ναό του λόφου,
που ήταν το θρησκευτικό
κέντρο της πόλης. Ιδρύθηκε
μετά το 1262, όταν ο
Μυστράς πέρασε από τους
Φράγκους στους
Βυζαντινούς και άρχισε ο
εποικισμός του λόφου.
Στην αρχική του μορφή ήταν
τρίκλιτη βασιλική με
νάρθηκα στα δυτικά. Τα έτη
1291-1292, προστέθηκε το κωδωνοστάσιο. Την τελική της μορφή πήρε η εκκλησία τον 15ο αιώνα, προστέθηκαν τα
υπερώα, και ο όροφος μετατράπηκε σε σταυροειδή εγγεγραμμένο πεντάτρουλο ναό. Με πρότυπο, δηλαδή, τους
ναούς της Οδηγήτριας και της Παντάνασσας, το μνημείο διαμορφώθηκε σύμφωνα με τον λεγόμενο «μικτό» ή
«τύπο του Μυστρά», που στο ισόγειο είναι τρίκλιτη βασιλική και στον όροφο σταυροειδής εγγεγραμμένος ναός.
Ο δεσπότης και οι άρχοντες παρακολουθούσαν τη Θεία Λειτουργία από τα υπερώα, όπως επέβαλλε το
αυτοκρατορικό τυπικό της Κωνσταντινούπολης, το οποίο επικράτησε και στον Μυστρά, από το 1349, όταν ιδρύθηκε
το δεσποτάτο.

2. Η κατασκευή είναι ιδιαίτερα επιμελημένη. Στο εσωτερικό του
ναού, αξιόλογος είναι ο γλυπτός διάκοσμος. Από αυτόν
ξεχωρίζουν τα δύο προσκυνητάρια στους πεσσούς του ιερού,
το τέμπλο, και κυρίως η πλάκα με τον ανάγλυφο δικέφαλο
αετό των Παλαιολόγων στο δάπεδο, κάτω από τον τρούλο,
καθώς σύμφωνα με την παράδοση, στο σημείο αυτό
στέφθηκε ο τελευταίος αυτοκράτορας του
Βυζαντίου, Κωνσταντίνος ΙΑ΄ Παλαιολόγος, το 1449.
Το συγκρότημα της Μητρόπολης συμπληρώνουν το πυργόμορφο καμπαναριό, η στοά με τους πεσσούς και τις
καμάρες, μια δεύτερη στοά, καθώς και η όμορφη βόρεια αυλή με τα τόξα και τα διώροφα κτήρια.