"Αγία Σοφία - Ναός αφιερωμένος στη Σοφία του Θεού"
Σχέδιο εργασίας στο μάθημα της Ιστορίας από τους μαθητές της Ε΄ τάξης του Δημοτικού Σχολείου Καμπάνη Κιλκίς. Σχ. Έτος 2016-2017.
Μύθοι και θρύλοι για την Αγία Σοφία,Μπουντουβής-ΛυκουρέσηςIliana Kouvatsou
Παραμύθι και ιστορική πραγματικότητα συμπλέκονται στο πέρασμα των αιώνων και αφορούν τη μέγιστη βυζαντινή εκκλησιά, την Αγία Σοφία, το καμάρι της Ορθοδοξίας.
Μοναστήρια της Αττικής,καταφύγια μνήμης και αγάπηςIliana Kouvatsou
Περιήγηση στα βυζαντινά μοναστήρια της Αττικής, αυστηρά στα πλαίσια του ιστού της πόλης της Αθήνας. Η ιστορία τους, η θέση τους και το ιδιαίτερο στοιχείο κάθε μονής.
Οι Στόχοι του προγράμματός μας ήταν να γνωρίσουμε τους Βράχους των Μετεώρων σαν γεωλογικό φαινόμενο, την ιστορία τους, την ιερότητα του χώρου και την σπουδαιότητά τους κατά τη Βυζαντινή περίοδο.
Να προσεγγίσουμε τους πνευματικούς θησαυρούς των μοναστηριών των Μετεώρων, την ασκητική τους πορεία και να συνειδητοποιήσουμε γιατί τα Μετέωρα είναι ένα μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Προστασίας της Unesco.
"Αγία Σοφία - Ναός αφιερωμένος στη Σοφία του Θεού"
Σχέδιο εργασίας στο μάθημα της Ιστορίας από τους μαθητές της Ε΄ τάξης του Δημοτικού Σχολείου Καμπάνη Κιλκίς. Σχ. Έτος 2016-2017.
Μύθοι και θρύλοι για την Αγία Σοφία,Μπουντουβής-ΛυκουρέσηςIliana Kouvatsou
Παραμύθι και ιστορική πραγματικότητα συμπλέκονται στο πέρασμα των αιώνων και αφορούν τη μέγιστη βυζαντινή εκκλησιά, την Αγία Σοφία, το καμάρι της Ορθοδοξίας.
Μοναστήρια της Αττικής,καταφύγια μνήμης και αγάπηςIliana Kouvatsou
Περιήγηση στα βυζαντινά μοναστήρια της Αττικής, αυστηρά στα πλαίσια του ιστού της πόλης της Αθήνας. Η ιστορία τους, η θέση τους και το ιδιαίτερο στοιχείο κάθε μονής.
Οι Στόχοι του προγράμματός μας ήταν να γνωρίσουμε τους Βράχους των Μετεώρων σαν γεωλογικό φαινόμενο, την ιστορία τους, την ιερότητα του χώρου και την σπουδαιότητά τους κατά τη Βυζαντινή περίοδο.
Να προσεγγίσουμε τους πνευματικούς θησαυρούς των μοναστηριών των Μετεώρων, την ασκητική τους πορεία και να συνειδητοποιήσουμε γιατί τα Μετέωρα είναι ένα μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Προστασίας της Unesco.
Παρουσίαση Εκκλησιών - Μνημείων της Θεσσαλονίκης για τους μαθητές του 2ου Δημοτικού Σχολείου Θεσσαλονίκης. Μία εικονική βόλτα στην Παναγία των Χαλκέων, την Ιερά Μονή Αγίας Θεοδώρας, την Αγία Σοφία και την Κατακόμβη του Ιωάννη του Προδρόμου
Σύντομη και περιεκτική αναφορά στον σπουδαιότερο ορθόδοξο ναό, που φέρει τις μνήμες της χριστιανοσύνης και του Βυζαντίου. Γίνεται προσπάθεια να καταγραφούν τα τεχνικά στοιχεία και εν μέρει τα καλλιτεχνικά.
2. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ο Μυστράς, ήταν μία οχυρωμένη ελληνική πόλη και
πρώην δήμος στη Λακωνία της περιφέρειας
Πελοποννήσου.
Η περιοχή παρέμεινε κατοικημένη όλη τη διάρκεια
της οθωμανικής περιόδου, όταν εσφαλμένα θεωρήθηκε
από τους δυτικούς ταξιδιώτες ότι ήταν η αρχαία
Σπάρτη. Τη δεκαετία του 1830, εγκαταλείφθηκε και
χτίστηκε η νέα πόλη της Σπάρτης, περίπου 8 χιλιόμετρα
ανατολικά.
3. ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΤΟΥ ΜΥΣΤΡΑ
Οι 7 πιο σημαντικές εκκλησίες του Μυστρά :
1. Ο Άγιος Δημήτριος : στο προαύλιό της βρίσκεται το
Μητροπολιτικό μέγαρο, σήμερα το Μουσείο του Μυστρά.
2. Η Ευαγγελίστρια, μονώροφη με χαρακτηριστικό πλατύ
νάρθηκα.
3. Οι Άγιοι Θεόδωροι, η μεγαλύτερη και αρχαιότερη εκκλησία
του Μυστρά.
4. Η Παναγία η Οδηγήτρια.
5. Η Αγία Σοφία, πάνω από τα παλάτια, του 1350 ,που
πιθανότατα αποτελούσε την εκκλησία των Παλατιών.
6. Η μονή Παναγίας Περιβλέπτου.
7. Η Παντάνασσα , που είναι το καλύτερα διατηρούμενο
μνημείο.
4. ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
Συγκρότημα κτιρίων που βρίσκεται μέσα από το βορειότερο
σημείο του εξωτερικού τείχους.
Το αρχαιότερο σωζόμενο μνημείο της πόλης. Ο ναός είναι μια
τροποποιημένη μορφή της αρχικής τρίκλιτης βασιλικής που
άρχισε να χτίζεται μάλλον από το μητροπολίτη Ευγένιο
το 1263. Έχει εξαιρετικές τοιχογραφίες, που σε μεγάλο βαθμό
οφείλονται στο Νικηφόρο.
Το συγκρότημα της Μητρόπολης συμπληρώνουν κτίρια που
προστέθηκαν μεταγενέστερα: το πυργόμορφο καμπαναριό , η
στοά με τους πεσσούς και τις καμάρες στη δυτική πρόσοψη, μια
δεύτερη στοά στη βόρεια πλευρά, καθώς και η βόρεια αυλή με
τα τόξα και τα διώροφα κτήρια στη δυτική πλευρά της, έργα
του μητροπολίτη Ανανία Λαμπαδάρη.
6. Η ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑ
Η οικοδόμηση της Ευαγγελίστριας θα μπορούσε να
τοποθετηθεί στις αρχές του 15ου αιώνα. Αρχιτεκτονικά ο
ναός είναι απλός δικιόνιος σταυροειδής εγγεγραμμένος, με
νάρθηκα στα δυτικά. Στη νότια πλευρά του νάρθηκα
σχηματίζεται στοά από όπου ξεκινά σκάλα που οδηγεί
στον όροφο. Στα ανατολικά της στοάς υπάρχει μικρό
τετράπλευρο παρεκκλήσιο, που πιθανόν να αποτελούσε τη
βάση κωδωνοστασίου. Νότια της στοάς αυτής μάλλον
υπήρχε άλλη στοά. Ο ναός διακρίνεται για τον
ιδιαίτερα πλούσιο γλυπτό διάκοσμο στο εσωτερικό του,
αντιπροσωπευτικό δείγμα της τέχνης του Μυστρά, με
ξεχωριστό ενδιαφέρον.
8. ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΘΕΩΔΟΡΟΙ
Οι Άγιοι Θεόδωροι, κτίστηκαν λίγο πριν το 1296 από τους
μοναχούς Δανιήλ και Παχώμιο.
Ανήκουν στον αρχιτεκτονικό τύπο του οκταγωνικού ναού με
τρεις χαμηλές αβαθείς αψίδες Ιερού στα ανατολικά. Στις τέσσερις
γωνίες του ναού διαμορφώνονται ισάριθμα παρεκκλήσια.
Τα σωζόμενα ίχνη τοιχογραφιών αποκαθιστούν το αρχικό
εικονογραφικό πρόγραμμα του ναού στο μεγαλύτερο τμήμα του:
ποδέα, που μιμούνταν ορθομαρμάρωση, υπήρχαν στα χαμηλά
μέρη των τοίχων, ζώνη με όρθιους ολόσωμους στρατιωτικούς
αγίους εικονίζονταν ψηλότερα, ενώ σκηνές του Θεομητορικού
κύκλου, του Δωδεκαόρτου, του Πάθους του Χριστού και της
Ανάστασής του, καθώς και του βίου του αγίου Ιωάννη του
Προδρόμου αναπτύσσονταν στα ανώτερα
μέρη.
9. Η ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΟΔΗΓΗΤΡΙΑ
Γειτονικά των Αγίων Θεοδώρων, συναντάμε το ναό της
Παναγίας Οδηγήτριας. Είναι ο δεύτερος που κτίστηκε από τον
ηγούμενο Παχώμιο στις αρχές του 14ου αι. Χτισμένη στα πρότυπα
των μεγάλων ναών της Κωνσταντινούπολης, ήταν η πρώτη
εκκλησία στο Μυστρά όπου εφαρμόστηκε ο σύνθετος
αρχιτεκτονικός ρυθμός που συνδυάζει τη βασιλική στο ισόγειο
και τον τετράστυλο σταυροειδή εγγεγραμμένο με πέντε
τρούλους. Στα άκρα του νάρθηκα χτίστηκαν δύο διώροφα
παρεκκλήσια ενώ ακόμη δύο ισόγεια διαμορφώνονται στη
βόρεια στοά. Στη δυτική στοά υψώνεται ένα τριώροφο
κωδωνοστάσιο. Το παρεκκλήσι της νότιας στοάς διαμορφώθηκε
κατά τον 14ο αι. σαν κοιμητήριο. Mε τις θαυμάσιες τοιχογραφίες
της θεωρείται ο καλύτερος εκπρόσωπος της βυζαντινής
μεγαλοπρέπειας, ενώ απαντάται και με το προσωνύμιο
«Αφεντικό».
11. Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ
Στην Πάνω Χώρα του Μυστρά, συναντάμε την Αγία Σοφία,
ιδρυμένη το 1365.
Αρχιτεκτονικά ανήκει στον δικιόνιο τύπο, μια παραλλαγή του
σταυροειδούς με τρούλο ενώ ένα ψηλό τριώροφο καμπαναριό
στέκει δίπλα της.
Οι αναστηλωτικές εργασίες είχαν ως αποτέλεσμα ο ναός
σήμερα να βρίσκεται σε πολύ ικανοποιητική κατάσταση αλλά
και να ανακαλυφθούν άγνωστες πτυχές της ζωής της μονής,
όπως η ύδρευσή της μέσω υπόγειων πήλινων σωλήνων.
Από τις τοιχογραφίες του ναού ξεχωρίζουν : η Γέννηση της
Θεοτόκου και η προσφορά δώρων από μια πομπή γυναικών με
ενδυμασίες της αριστοκρατίας του
Μυστρά.
13. ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΠΕΡΙΒΛΕΠΤΟΥ
Η Μονή Παναγίας Περιβλέπτου Βρίσκεται στην
νοτιοανατολική άκρη του εξωτερικού τείχους. Υπήρξε
καθολικό μοναστηριού αφιερωμένου στην Παναγία. Ο ναός,
που μοιάζει να είναι σφηνωμένος μέσα στο βράχο, χτίστηκε
κατά τα μισά του 14ου αιώνα από τον Μανουήλ Καντακουζηνό.
Το εσωτερικό του ναού κοσμείται με εξαιρετικές τοιχογραφίες,
οι οποίες χρονολογούνται στην περίοδο μεταξύ 1348 και 1380.
Ανάμεσά τους ξεχωρίζει η εικονογράφηση του τρούλου, στον
οποίο εικονίζεται ο Παντοκράτωρ, η Παναγία και οι Προφήτες.
Τέλος, αξιόλογος ως προς την αισθητική, αλλά με ποικιλία ως
προς την τεχνοτροπία, εμφανίζεται ο γλυπτός διάκοσμος του
ναού.
14. Η ΠΑΝΤΑΝΑΣΣΑ
Η Παντάνασσα, εγκαινιάστηκε το 1428.
Από αρχιτεκτονικής απόψεως, ανήκει στο μικτό τύπο του
Μυστρά, καθώς συνδυάζει τους ρυθμούς της τρίκλιτης
βασιλικής με νάρθηκα στο ισόγειο και του πεντάτρουλου
σταυροειδούς εγγεγραμμένου ναού στον όροφο, ενώ
εμφανείς είναι οι γοτθικές επιδράσεις κυρίως στη δυτική όψη
και στο καμπαναριό. Ο αρχικός ζωγραφικός διάκοσμος του
ναού, που διατηρείται στο υπερώο και στην οροφή,
εντάσσεται στην εν γένει Παλαιολόγεια παράδοση, έχοντας
όμως επηρεαστεί από τη Δυτική τέχνη.