Μοναστήρια της Αττικής,καταφύγια μνήμης και αγάπης
•Download as PPTX, PDF•
1 like•440 views
Περιήγηση στα βυζαντινά μοναστήρια της Αττικής, αυστηρά στα πλαίσια του ιστού της πόλης της Αθήνας. Η ιστορία τους, η θέση τους και το ιδιαίτερο στοιχείο κάθε μονής.
Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Similar to Μοναστήρια της Αττικής,καταφύγια μνήμης και αγάπης
Similar to Μοναστήρια της Αττικής,καταφύγια μνήμης και αγάπης (20)
More from Iliana Kouvatsou
More from Iliana Kouvatsou (20)
Recently uploaded
Recently uploaded (14)
Μοναστήρια της Αττικής,καταφύγια μνήμης και αγάπης
- 2. •Μονή Δαφνίου Στις παρυφές του άλσους Χαϊδαρίου, αριστερά της Ιεράς Οδού, που εξακολουθεί από την αρχαιότητα να οδηγεί από την Αθήνα στην Ελευσίνα, και στη θέση πιθανότατα του αρχαίου ιερού του Δαφναίου ή Δαφνίου Απόλλωνα, βρίσκεται το οχυρωμένο μοναστήρι του Δαφνιού.
- 3. Χρονολογείται στον 11ο αι. και ανήκει στον οκταγωνικό τύπο, που υιοθετείται στους μεσοβυζαντινούς χρόνους από σειρά σπουδαίων μνημείων όπως τα καθολικά της μονής Οσίου Λουκά και της Νέας Μονής Χίου. Στη διάρκεια της Φραγκοκρατίας, μετά από σοβαρές βλάβες που προκάλεσε σεισμός, οι Κιστερκιανοί μοναχοί που κατείχαν την μονή έκαναν εκτεταμένες ανακατασκευές στον εξωνάρθηκα, ενώ η κρύπτη που βρίσκεται κάτω από το νάρθηκα μετατράπηκε σε μαυσωλείο για την ταφή των δουκών της Αθήνας.
- 4. Ο ψηφιδωτός διάκοσμος που καλύπτει τις ψηλότερες επιφάνειες, αποτυπώνει εικαστικά το δόγμα της εκκλησίας. Ακολουθείται το καθιερωμένο εικονογραφικό πρόγραμμα των μεσοβυζαντινών ναών με τον Παντοκράτορα στον τρούλο, πλαισιωμένο από προφήτες, την Παναγία στην κόγχη του ιερού με τη συνοδεία αρχαγγέλων, παραστάσεις του Ευαγγελισμού, της Γέννησης, της Βάπτισης και της Μεταμόρφωσης στα τέσσερα ημιχώνια κάτω από τον τρούλο, σκηνές από τη ζωή του Χριστού και της Παναγίας, αγίους και ιεράρχες. Οι μορφές, με άριστες αναλογίες και συγκρατημένες κινήσεις, καθώς προβάλλονται επάνω σε χρυσό βάθος μοιάζουν ανάγλυφες και θυμίζουν κλασικά και ελληνιστικά πρότυπα.
- 6. Ο Παντοκράτορας στον τρούλο, η μεγαλύτερη σε μέγεθος και κλίμακα παράσταση της μονής Δαφνίου, επιβάλλεται στον κεντρικό χώρο του ναού με την ιδιαίτερη αυστηρότητα αλλά και γλυκύτητα της έκφρασης που δεν είναι δυνατόν να αποδοθούν φωτογραφικά.
- 7. Μετά το 18ο αι. η μονή παρακμάζει σταδιακά διότι υφίσταται συχνά ληστρικές επιδρομές. Στον 19ο αι. για μικρό χρονικό διάστημα (1883-1885) στο μοναστήρι στεγάστηκε το Δημόσιο Ψυχιατρείο. Το μνημείο περιλαμβάνεται στον Παγκόσμιο Κατάλογο Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.
- 8. Μονή Καισαριανής Η Μονή Καισαριανής βρίσκεται στη δυτική πλευρά του Υμηττού. Στις πηγές αναφέρεται ακόμα ως Κυριανή ή Σάνκτα Συργιανή.
- 9. Η μονή Καισαριανής υπήρξε, για πολλά χρόνια, οικονομικά εύρωστη και διέθετε αξιόλογη βιβλιοθήκη. Το 1833 διαλύθηκε με διάταγμα της Αντιβασιλείας του Όθωνα. Το μοναστηριακό συγκρότημα περιβάλλεται από υψηλό περίβολο, με δύο πύλες, ανατολικά και δυτικά. Έξω από την ανατολική πύλη υπάρχει η πηγή του Κριού ή Κοτς Μπασί, ονομασία που οφείλεται στην αρχαϊκή υδρορροή, που αποδίδει κεφάλι κριού.
- 10. Το Μοναστήρι είναι αφιερωμένο στα Εισόδια της Θεοτόκου και χτίστηκε προς το τέλος του 11ου αιώνα μ.Χ. ή στις αρχές του 12ου ενώ σταμάτησε να λειτουργεί το 1833. Σχέδιο του μοναχού Barskij του 1745, όπου απεικονίζεται το μοναστηριακό συγκρότημα της Καισαριανής και ο ναός των Ταξιαρχών.
- 11. Το καθολικό, αφιερωμένο στα Εισόδια της Θεοτόκου, ανήκει στον αρχιτεκτονικό τύπο του σταυροειδούς, εγγεγραμμένου ναού και φέρει τοιχογραφίες του 18ου αι.
- 12. Γύρω από την εσωτερική αυλή του υψώνονται τα κτίσματα της μονής: το καθολικό, η τράπεζα με το μαγειρείο, ο λουτρώνας, ο οποίος κατά την Τουρκοκρατία χρησιμοποιήθηκε ως ελαιοτριβείο, διώροφα κτήρια με κελιά και ο πύργος των Μπενιζέλων.
- 13. Το πρώτο χριστιανικό κέντρο είχε ιδρυθεί νοτιοδυτικότερα, στο λόφο του «Κοιμητηρίου των Πατέρων» ή Φραγκομονάστηρο, όπου σώζονται ερείπια παλαιοχριστιανικής βασιλικής και ναού μεταβατικού τύπου 10ου αι. Την περίοδο της φραγκοκρατίας κτίστηκε εκεί ο ναός του Αγ. Μάρκου ή Φραγκομονάστηρο και το 17ο αι. ο ναός των Ταξιαρχών.
- 14. Κατά τη σύντομη όμως ανακατάληψη της Αθήνας από τον Ομέρ Βρυώνη, ο χώρος λεηλατήθηκε και μεγάλο μέρος της βιβλιοθήκης καταστράφηκε. Τα χειρόγραφα που διασώθηκαν μεταφέρθηκαν μαζί με τις βιβλιοθήκες της Μονής Πεντέλης και της Σχολής Ντέκα στην Ακρόπολη, όπου καταστράφηκαν κατά τη διάρκεια της Επανάστασης. Η μονή διαλύθηκε σε εκτέλεση σχετικού διατάγματος της Αντιβασιλείας του Όθωνα, το οποίο προέβλεπε το κλείσιμο όλων των μονών που είχαν λιγότερους από έξι μοναχούς. Τέλος, το 1922 το μοναστήρι χαρακτηρίστηκε αρχαιολογικό μνημείο και περιήλθε στη δικαιοδοσία της Ελληνικής Αρχαιολογικής Υπηρεσίας.
- 15. Νάρθηκας
- 16. Μονή Τιμίου Προδρόμου Καρέα ῾Η παλαιά Σταυροπηγιακή Μονή τοῦ ῾Αγίου ᾿Ιωάννου Προδρόμου, Καρέα, βρίσκεται στό βάθος μιᾶς πετρώδους ρεματιᾶς, σέ ἀπόσταση πεντακοσίων περίπου μέτρων ἀπό τόν τελευταῖο κατοικημένο χῶρο τοῦ ὁμωνύμου οἰκισμοῦ, ὁ ὁποῖος κατά τά τελευταῖα χρόνια ἐπεκτείνεται συνεχῶς πρός τίς γειτονικές πλαγιές τοῦ ῾Υμηττοῦ, ἐκεῖ ὅπου ἄλλοτε βρίσκονταν τά ἀρχαῖα λατομεῖα, τά γνωστά ὡς λατομεῖα τοῦ «Καρᾶ».
- 17. ῾Η ἵδρυσή της ἀνάγεται πιθανότατα στά βυζαντινά χρόνια, ἄν καί εἰκάζεται βάσιμα ὅτι στόν χῶρο τοῦ Ναοῦ προϋπῆρξε εἰδωλολατρικό ἱερό τοῦ ᾿Απόλλωνα. ᾿Αργότερα -ἴσως ἀπό τόν Δ´ μ.Χ. αἰῶνα- τό ἱερό τοῦτο μετατράπηκε σέ παλαιοχριστιανικό εὐκτήριο οἶκο, ὁ ὁποῖος μεταγενέστερα ἐξελίχθηκε οἰκοδομικά σέ Ναό, γιά νά καλύψει τίς λατρευτικές ἀνάγκες τῆς ἀνδρώας τότε μοναστικῆς ἀδελφότητας. Η παλαιότερη γραπτή μνεία τῆς Μονῆς χρονολογεῖται στά 1575 μ.Χ. καί ἀφορᾶ μᾶλλον στήν ἀνακαίνιση τοῦ Ναοῦ, ὁ ὁποῖος ἔχει περισωθεῖ μέχρι σήμερα καί ἀποτελεῖ τό «Καθολικό» τῆς Μονῆς. ᾿Από τό παλαιό μοναστηριακό συγκρότημα διατηροῦνται σήμερα μόνο τό Καθολικό, τό μεγαλύτερο τμῆμα τῆς διώροφης νοτιοανατολικῆς πτέρυγας τῶν κελιῶν καί ἕνα μικρό ἰσόγειο κτίσμα τῆς βορειοδυτικῆς πλευρᾶς.
- 19. Κατά τόν ΙΖ´ αἰώνα στή Μονή Καρέα μόναζε ὁ ἰατροφιλόσοφος Πέτρος Παπασταμάτης (Πετράκης) ἀπό τή Δημητσάνα, ὁ ὁποῖος κατά τή μοναχική κουρά του ὀνομάστηκε Παρθένιος μοναχός (1686 μ.Χ.). ῾Ο μοναχός Παρθένιος ἀνακαίνισε, περί τό 1673 μ.Χ., τή Μονή ᾿Ασωμάτων Ταξιαρχῶν, τήν ἐπονομαζομένη «Πετράκη» , πού μέχρι τότε ἦταν μετόχι τῆς Μονῆς τοῦ ῾Αγίου ᾿Ιωάννου Καρέα καί ἡ ὁποία ἀκριβῶς ἀπό τό ὄνομα τοῦ ἀνακαινιστή ἐκείνου προσέλαβε τήν ἐπωνυμία της.
- 20. Από τό 1796 μ.Χ. (ἴσως ἀκόμα καί ἀπό τό 1777 μ.Χ. σύμφωνα μέ σιγίλιο τοῦ Πατριάρχου Σωφρονίου), ἡ Μονή Καρέα ἐρημώθηκε καί παρήκμασε. Τό Μετόχι τῶν ᾿Ασωμάτων βρισκόταν πλησιέστερα στήν πόλη τῶν ᾿Αθηνῶν, εἶχε μεγαλύτερη εὐρυχωρία γιά ἐγκαταστάσεις καί παράλληλα προσέφερε στούς μοναχούς περισσότερη ἀσφάλεια. ῎Ετσι, ἀντιστράφηκαν οἱ ὅροι καί ἡ Μονή Καρέα, καθώς τό ἴδιο σιγιλιῶδες Πατριαρχικό γράμμα ἀναφέρει, ὑποβαθμίστηκε σέ μετόχι τῆς κυρίαρχης, ἀπό τότε καί στό ἑξῆς, Μονῆς Πετράκη.
- 21. ῾Η εἴσοδος τοῦ εἰκοστοῦ αἰώνα βρίσκει τό Μοναστήρι τοῦ Καρέα -μετόχι ἀκόμα τῆς Μονῆς Πετράκη- μικρό, φτωχό καί παραμελημένο ἐξωκκλήσι, μέ «θλιβερὰν ὄψιν, ἰδίᾳ μετά τινας ἀντιαισθητικὰς κατασκευὰς καὶ προσθήκας γενομένας ὑπὸ ἀναρμοδίων προσώπων» (Α.Δ. 17, 1961/62), τό ὁποῖον ὅμως ἐξακολουθεῖ νά συγκεντρώνει καί νά ἐμπνέει πλῆθος πιστῶν προσκυνητῶν.
- 22. Από τόν Μάϊο τοῦ ἔτους 1971, ὁπότε καί ἐγκαθίσταται ἡ νεοσύστατη γυναικεία ἀδελφότητα, ἀνοίγει καινούργια σελίδα στή ζωή καί στήν ἱστορία τῆς Μονῆς Καρέα.
- 23. Ιερά Μονή Κλειστών Εἴκοσι χιλιόμετρα βόρεια τῆς Ἀθήνας, στίς ὑπώρειες τῆς Πάρνηθας, σέ ὑψόμετρο 430 μέτρων, βρίσκεται ἡ περιώνυμη Μονή τῆς Παναγίας τῶν Κλειστῶν. Εἶναι χτισμένη στό χεῖλος τοῦ ἀπόκρημνου ἀλλά καί μαγευτικοῦ φαραγγιοῦ τῆς “Γκούρας ἤ Γιαννούλας” καί ὀνομάζεται “Κλειστῶν” λόγῳ τῆς τοποθεσίας, ἐπειδή εἶναι κλεισμένη μέσα στά βουνά.
- 24. Βρίσκεται στην περιοχή της Φυλής (Χασιά) στην Πάρνηθα, κοντά στο αρχαίο φρούριο, μέσα σε φαράγγι. Το καθολικό είναι δικιόνιος σταυροειδής εγγεγραμμένος ναός και χρονολογείται στον 13ο αιώνα. Η Μονή αναφέρεται στο έγγραφο του Πάπα Ιννοκεντίου του Δ΄ στα 1209, ως Curiomonaster (της Κυράς το Μοναστήρι, Κυριομονάστηρο). Αναφέρεται και σε νεώτερα έγγραφα (18ου αιώνα) που αφορούν κυρίως κτήματα της Μονής. Στα έγγραφα αυτά η Μονή αναφέρεται ως "Παναγία ή Θεοτόκος των Κλησών", ή "Παναγία Κλισσιότισσα της Χασάς". Σε ακόμα νεώτερα έγγραφα, αναφέρεται ως "Θεοτόκος της Εκκλησιώτισσας της Χασάς". Επίσης, από έγγραφα της ίδιας εποχής, μαθαίνουμε ονόματα ηγουμένων της Μονής.
- 25. Σύμφωνα με την παράδοση, απέναντι ακριβώς από τη μονή, σε σπηλιά της πλαγιάς (χωρίζονται με ρέμα) βρέθηκε εικόνα της Θεοτόκου. Επειδή εκεί δεν προσφέρεται ο τόπος, χτίστηκε η εκκλησία στη σημερινή της θέση. Κατά τη γερμανική κατοχή, η μονή προσέφερε πολλά στον αγώνα του έθνους κατά των κατακτητών.
- 26. Η μονή είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Επί Τουρκοκρατίας ονομαζόταν «Κλειστιώτισσα» από τη θέση «Κλειστά» που βρίσκεται και κατά παραφθορά του «Εκκλησιώτισσα». https://youtu.be/H3NoXsLYp8w
- 27. Η Μονή Κλειστών υπήρξε άλλοτε ανδρώα και άλλοτε γυναικεία μονή. Το 1930 ήταν ανδρώα μονή, ενώ το 1933 ανασυστήθηκε από τον αρχιεπίσκοπο Αθηνών Χρυσόστομο Παπαδόπουλο σε γυναικεία (Π.Δ. 25/7/1933, Φ.Ε.Κ. 275/1933). Το 1951 ήταν εγκατεστημένες 8 μοναχές. Στην απογραφή του 2001 αριθμούσε 56 μοναχές. Από το έτος 2010 υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Ιλίου, Αχαρνών και Πετρουπόλεως, προηγουμένως υπαγόταν στην τέως Μητρόπολη Αττικής.
- 28. Ο ναός τιμάται στην Κοίμηση της Θεοτόκου και εορτάζει στις 15 Αυγούστου. Υπάρχουν αρκετά κειμήλια και λειψανοθήκες με λείψανα μεγάλων αγίων της εκκλησίας μας. Γυναικείο μοναστήρι.
- 30. Το Μετόχι Καλογρέζας είναι Μονή που ίδρυσε η Αγία Φιλοθέη των Αθηνών (1522-1589 μ.Χ.).Είναι το μοναδικό Βυζαντινό μοναστικό κτηριακό σύνολο που σώζεται στην περιοχή των Αθηνών. Το «Μετόχι Καλογρέζας» βρίσκεται στη συνοικία Αγία Φιλοθέη Αμαρουσίου. Η θέση του πιστοποιείται και από τους χάρτες Αττικής του Kaupert , του έτους 1883, που εμφανίζουν το τετράγωνο σχήμα του περιτοιχισμένου μοναστηριού με τη μοναδική ονομασία του «Καλογρέζα».
- 31. Το «Μετόχι» ήταν παράρτημα του Κεντρικού Μοναστηριού που είχε ιδρύσει η Αγία Φιλοθέη στην Αθήνα (Μονή Αγίου Ανδρέα). Το μοναστήρι «Μετόχι Καλογρέζας» δεν σώζεται ανέπαφο. Σώζεται όμως η εκκλησία του, ή το «Καθολικό», όπως ονομάζεται η εκκλησία σε κάθε μοναστήρι. Η εκκλησία αυτή τιμάται στα Εισόδια της Θεοτόκου και εορτάζει στις 21 Νοεμβρίου κάθε χρόνο. Επίσης σώζεται μέρος του περιτοιχίσματος, η Αυλόθυρα του Περιτοιχίσματος και μερικά κελιά. Όλα είναι υπό κατάρρευση.
- 32. •Μονή Πετράκη Η Μονή Πετράκη ή Άγιοι Ασώματοι Ταξιάρχες είναι μεσαιωνική εκκλησία που σήμερα βρίσκεται μέσα στην πόλη της Αθήνας, στο Κολωνάκι. Δίπλα στη Μονή βρίσκονται σήμερα τα γραφεία της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος.
- 33. Η ονομασία της προέρχεται από τον Παρθένιο Πετράκη, ιερομόναχο από τη Δημητσάνα, ο οποίος ανακαίνισε τη μονή το 1673. Ο ναός κατασκευάστηκε τον 13ο ή 14ο αιώνα. Είναι τύπου εγγεγραμμένου σταυροειδών με τρούλο που στηρίζεται σε τέσσερις κίονες. Τα κιονόκρανα είναι κορινθιακού ρυθμού. Ο διπλός νάρθηκας είναι μεταγενέστερη προσθήκη.
- 34. Η μονή παλιά ήταν πατριαρχικό σταυροπήγιο. Αρχικά η μονή των Ταξιαρχών ήταν μετόχιο της Μονής Καρέα επί του Υμηττού, αργότερα όμως οι μοναχοί μετοίκησαν για λόγους ασφαλείας στην Μονή των Ασωμάτων. Κατά το 1834, όταν η πρωτεύουσα του Κράτους μεταφέρθηκε από το Ναύπλιο στην Αθήνα, η μονή Πετράκη μεταβλήθηκε σε πυριτιδαποθήκη.
- 35. Η Μονή Πετράκη και ο ελαιώνας της γύρω στα 1870
- 36. • Η Ιερά Κοινοβιακή Μονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου Πεντέλης Η Ιερά Κοινοβιακή Μονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου Πεντέλης ιδρύθηκε το έτος 1578 από τον επίσκοπο Ευρίπου (Ευβοίας) Τιμόθεο, την μνήμη του οποίου τιμάει η εκκλησία μας στις 16 Αυγούστου. Απέχει περίπου 18 χιλιόμετρα από το κέντρο των Αθηνών και είναι κτισμένη στη νότια πλευρά του Πεντελικού Βουνού σε υψόμετρο γύρω στα 430 μέτρα.
- 37. Η Ι. Μονή από την ίδρυση της μέχρι και την απελευθέρωση από τους Τούρκους ήταν Σταυροπηγιακή δηλαδή υπάγονταν στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Μάλιστα ο Ηγούμενος της Μονής Ιερόθεος είχε πάει στην Κωνσταντινούπολη όπου εκεί πέτυχε την κατοχύρωση τα Σταυροπηγιακής αξίας της Μονής από τον Ιερεμία τον Β' (1572- 1595) με σιγίλλιο το οποίο όμως δεν έχει σωθεί. Ανανέωση του Πατριαρχικού προνομίου έγινε με δεύτερο σιγίλλιο από τον Πατριάρχη Διονύσιο τον Δ' το 1678. Έγινε Μητροπολιτική δηλαδή υπήχθη στο Μητροπολίτη Αθηνών το 1858.
- 38. Το 1692 με πατριαρχικό σιγίλλιο η Μονή συγχωνεύτηκε με την Μονή Νταού Πεντέλης και την Μονή Αγ. Νικολάου Καλησίων. Σήμερα όμως είναι και πάλι χωριστά. Το 1778 η Ιερά μονή αποτέλεσε το καταφύγιο για τους κατοίκους της Αθήνας οι οποίοι μαζί με τον Μητροπολίτη τους Γαβριήλ έμειναν στην Μονή για να αποφύγουν μία φοβερή επιδημία πανώλης που αποδεκάτισε μεγάλο μέρος του πληθυσμού της Αθήνας. Οι πολίτες αυτοί φιλοξενήθηκαν από την Μονή περίπου δύο χρόνια.
- 39. Η Ι.Μ ανακαινίστηκε το έτος 1768 και το 1858 επεκτάθηκε κτιριακά για να χωρέσει τους περίπου τους 120 μοναχούς. Επί Ηγουμένου Κυρίλλου Β' επισκευάσθηκε ο Ναός και διακοσμήθηκε. Σήμερα στο Μοναχολόγιο της Μονής είναι εγγεγραμμένοι 58 μοναχοί και ιερομόναχοι και εγκαταβιώνουν μόνιμα σε αυτήν 17 και ένας δόκιμος. Άξια προσοχής είναι τα παραδοσιακά αξιοθέατα της Μονής όπως, το μουσείο της και το Καθολικό.
- 40. • Ι.Μ. Παντοκράτορος-Ταώ (Νταού) Πεντέλης Ἡ Ἱερά καί Σεβασμία Μονή τοῦ Παντοκράτορα Ταώ, ἱδρύθηκε τόν 9ο αἰ. ὡς ἀνδρικό κοινόβιο. Στή διάρκεια τῆς μακραίωνης ἱστορίας της γνώρισε ἀλλεπάλληλες καταστροφές καί λεηλασίες, γνώρισε ὅμως καί χρόνια μεγάλης ἄνθησης καί αἴγλης. Κατά τήν πρώτη περίοδο τῆς ζωῆς καί δράσεώς της, τή βυζαντινή περίοδο, ἀνεδείχθη δευτέρα Μονή τῶν Βαλκανίων μετά ἀπό τή Μονή Δαφνίου, μέ πολυπληθῆ ἀδελφότητα πού ξεπερνοῦσε τόν ἀριθμό τῶν ἑξακοσίων Μοναχῶν.
- 41. Γιά αἰώνες ὁ τάφος τῶν 179 πατέρων παρέμενε ἂγνωστος ἓως ὃτου τό Σεπτέμβριο τοῦ 1965, κατά τήν πραγματοποίηση ἒργων ἀνανέωσης τοῦ δαπέδου στό ἐσωτερικό τοῦ καθολικοῦ, ἑντοπίσθηκαν τάφοι μέ ὁλόκληρα λείψανα μοναχῶν. Στή συνέχεια, σέ ἂλλα σημεῖα τοῦ δαπέδου πού πραγματοποιοῦνταν ἐργασίες, βρέθηκαν και ἂλλοι τάφοι καί λείψανα, που βρίσκονταν ἐντός αὐτῶν και ἀνέβλυζαν ἂρρητη εὐωδία.
- 42. Το 1963, έπειτα από τρεις σχεδόν αιώνες ερήμωσης, εγκαταστάθηκε σταδιακά εκεί μία σύγχρονη, γυναικεία αδελφότητα. Παράλληλα, εργασίες ανοικοδόμησης που ξεκίνησαν την ίδια χρονιά επέφεραν αλλαγές και νέα κτίσματα στο χώρο. Το όνομα Νταού, οφείλεται σε παραφθορά του ονόματος ΤΑΩ, το οποίο αποτελούσε παλιό προσωνύμιο της μονής. Το προσωνύμιο αυτό αποδίδεται στο μονόγραμμα (φαίνεται στην διπλανή εικόνα) που υπήρχε στην είσοδο της μονής και έμοιαζε να αναγράφει ΤΑΩ.
- 43. Μονή Νταού, Καθολικό. Βόρεια όψη.
- 44. Τήν Μεγάλη Ἑβδομάδα τοῦ 1680 Ἀγαρηνοί Πειρατές λεηλατοῦσαν καί ἐρήμωναν τά παράλια μέρη τῆς Ραφήνας. Κάποιος ὑπηρέτης τῆς Μονῆς, ἀπό φθόνο κινούμενος, συννενοήθηκε μέ τούς πειρατές νά τούς ὁδηγήσει ἀσφαλῶς στήν Μονή, μέσω ἑνός μυστικοῦ περάσματος πού γνώριζε. Οἱ Πατέρες, ἔχοντας πολλές φορές ὑποφέρει ἀπό ἐπιδρομές καί λεηλασίες, εἶχαν κατασκευάσει ὡς τελευταία ἔξοδο κινδύνου ἕνα ὑπόγειο τοῦνελ ὅπου ξεκινοῦσε ἀπό τά δεξιά τοῦ Ἱεροῦ καί κατέληγε στή Ραφήνα.Μέσω αὐτῆς τῆς σήραγγας, ὁ προδότης ὁδήγησε τούς βάρβαρους στό Μοναστήρι ἀνήμερα τῆς Ἀναστάσεως. Οἱ πειρατές αἰφνιδίασαν τούς Μοναχούς, πού τούς βρῆκαν ὅλους συναγμένους στήν Ἐκκλησία, μέ ἀναμμένες τίς λαμπάδες, νά ψάλλουν τό τελευταῖο «Χριστός Ἀνέστη» τῆς Πασχαλινῆς Θείας Λειτουργίας. Ἡ σφαγή πού ἀκολούθησε ὑπῆρξε καθολική καί ἡ λεηλασία ὁλοκληρωτική. Βρῆκαν φρικτό μαρτυρικό θάνατο 179 Μοναχοί.
- 46. Ο μικρός σε όγκο και έκταση Υμηττός, ο προσφιλής «Τρελός» των Παλαιών Αθηναίων, υπήρξε κατά τις περιόδους του Βυζαντίου, της Φραγκοκρατίας και της Τουρκοκρατίας, το μικρό Άγιο Όρος της Αττικής, λόγω του πλήθους των μοναστηριών, που φιλοξενούσε.
- 47. Μονή Αγίου Ιωάννου του Κυνηγού - Φιλοσόφων Στο πλάτωμα ενός δασώδους λόφου, στη βόρεια άκρη της κορυφογραμμής του Υμηττού, σε στρατηγική θέση με πανοραμική θέα προς την Αθήνα και την πεδιάδα των Μεσογείων, βρίσκεται η Μονή του Αγίου Ιωάννη του Κυνηγού. Είναι γνωστή και ως Μονή του Προδρόμου ή των Φιλοσόφων ή του Κυνηγού των Φιλοσόφων, ονομασίες που σχετίζονται με τον ιδρυτή της, μέλος της οικογένειας των Φιλοσόφων, στην οποία, όπως και στην οικογένεια των Λαμπάρδων, ανήκε η Μονή Φιλοσόφου στη Δημητσάνα.
- 48. Ιδρύθηκε στις αρχές του 12ου αιώνα, όταν ένας μοναχός της ομώνυμης μονής της Γορτυνίας εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Αφιερώθηκε στη μνήμη του Προδρόμου, όπως και η μονή της Γορτυνίας, και πήρε την επωνυμία των «Φιλοσόφων», λόγω της προέλευσης του ιδρυτή της. Την επωνυμία του «Κυνηγού των Φιλοσόφων» φαίνεται ότι την οφείλει στον Βασίλειο Κυνηγό, μέλος της ίδιας οικογένειας, που διετέλεσε ηγούμενος της μονής και επίσης προερχόταν από τη Μονή Φιλοσόφου. Σήμερα η μονή είναι γυναικείο κοινόβιο και πανηγυρίζει στις 29 Αυγούστου.
- 49. ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΟΥΤΑΛΑ Η Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου Κουταλά, βρίσκεται στους πρόποδες του Υμηττού, λίγο πιο κάτω από το Στρατόπεδο Σακέτο Βύρωνα, μέσα σε ένα καταπράσινο περιβάλλον στα νότια όρια του αισθητικού δάσους Καισαριανής.
- 50. Χρονολογία ανεγέρσεως της Ιεράς Μονής : Η παλαιότερη χρονολόγηση τοποθετεί την Ιερά Μονή στις αρχές του 15ου αιώνος μ.Χ., κάπου στο μεταίχμιο μεταξύ υστεροβυζαντινής – μεταβυζαντινής, ενώ άλλοι διακεκριμένοι αρχαιολόγοι τοποθετουν την ανέγερσή της ένα με δύο αιώνες αργότερα. Τύπος Καθολικού: Μονόκλιτη, τριμερής βασιλική μετά τρούλλου. Η Μονή είναι αφιερωμένη στον μεγαλομάρτυρα Άγιο Γεώργιο τον Τροπαιοφόρο. Σήμερα αποτελεί μετόχι της Ιεράς Μονής Πετράκη και λειτουργεί ως γυναικεία Μονή.
- 51. ΜΟΝΗ ΑΣΤΕΡΙΟΥ Χρονολογία ανεγέρσεως της Ιεράς Μονής : 10ος αι. μ.Χ.. Τύπος Ναού Καθολικού: Σταυροειδής εγγεγραμμένος τρουλλαίος ναός στηριζόμενος σε τέσσερις πεσσούς, με προσκολλημένο νάρθηκα. Η Μονή είναι αφιερωμένη στους Παμμεγίστους Ταξιάρχες, Γαβριήλ και Μιχαήλ. Σήμερα αποτελεί μετόχι της Ι. Μ. Πετράκη και εποπτεύεται παράλληλα από την 1η Εφορία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.
- 52. ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ Εποχή ανεγέρσεως Καθολικού : Υστεροβυζαντινή ή πιθανότερα Μεταβυζαντινή εποχή (15-17ος αιώνας μ.Χ.). Τύπος Ναού : Σταυροειδής εγγεγραμμένος με Αθηναϊκού τύπου τρούλλο. Η Μονή είναι αφιερωμένη στον Άγιο Ιωάννη Θεολόγο και υπάγεται εκκλησιαστικά στην Αρχιεπισκοπή Αθηνών. Η σημερινή γυναικεία αδελφότητα απαριθμεί 15 μοναχές. Ημερομηνία Εορτής Ιεράς Μονής: 26 Σεπτεμβρίου (Μετάσταση Αγίου Ιωάννου Θεολόγου) και 8 Μαΐου (ανάμνηση του θαύματος της αγία κόνεως εκ του τάφου του Αγίου Ιωάννου).
- 54. Ιερά Μονή Θεολόγου 1930 μ.Χ. (φωτ. Αρχείο Κυριάκου Κάσση)