1
:yfgLo ljkb hf]lvd Joj:yfkg tyf hnjfo' kl/jt{g cg's"ng
l;sfO s]Gb| -;~rfng tyf Joj:yfkg_
lgb{]lzsf, @)&#
g]kfn ;/sf/
;ª3Lo dfldnf tyf :yfgLo ljsf; dGqfno
2
k|:tfjgf
g]kfn ljkb / hnjfo' kl/jt{gsf] k|efjsf b[li6sf]0fn] cTolws hf]lvddf /x]sf] d'n's xf] . k|d'v ¿kdf
e"sDk, af9L, klx/f], dxfdf/L, cltj[li6, cgfj[li6, cfunfuL, zLtnx/, lxdkft, lxdklx/f], r6ofª,n"
nufotsf ljkbhGo 36gfx¿af6 hgwgsf] Iflt x'g] u/]sf] 5 . g]kfndf a9bf] cJojl:yt a;f]af; tyf
zx/Ls/0f, ul/aL, hgr]tgfsf] sdL, sdhf]/ ef}lts ;+/rgf lgdf{0f, ;"rgfdf ;xh kx'Frsf] sdL /
k|efjsf/L ljkb k"j{tof/L x'g g;Sg'sf sf/0f d'n'sn] x/]s jif{ 7"nf] dfqfdf hgwgsf]Iflt Joxf]g'{
k/L/x]sf]5 . t;y{ ;d'bfo :t/b]lv g} hgr]tgf clej[l4 ub{}, ljkb cNkLs/0f / k"j{tof/LnfO{ e/kbf{]
agfO{ ljkb hf]lvd Go"gLs/0f tyf hnjfo' kl/at{g cg's'ngnfO{ ljsf; of]hgfdf d"nk|jfxLs/0f u/L
hg;xeflutfdf cfwfl/t pTyfgzLn ;d'bfo lgdf{0f ug{ :yfgLo :jfoQ zf;g P]g @)%% sf] bkmf # n]
k|bfg u/]sf] clwsf/ k|of]u u/L:yfgLo lgsfox¿df æ:yfgLo ljkb hf]lvd Joj:yfkg tyf hnjfo'
cg's"ng l;sfO s]Gb|Æ :yfkgf ug{ of] lgb{]lzsf hf/L ul/Psf] 5 .
efu !
k|f/lDes
!= ;+lIfKt gfd / k|f/De
-s_ o; lgb{]lzsfsf] gfd æ:yfgLo ljkb hf]lvd Joj:yfkg tyf hnjfo' cg's"ng l;sfO s]Gb|| -
;~rfng tyf Joj:yfkg_ lgb{]lzsf @)&#Æ /x]sf] 5 .
-v_ of] lgb{]lzsf ;ª3Lo dfldnf tyf :yfgLo ljsf; dGqfonaf6 :jLs[t ePsf] ldltaf6 nfu" x'g]5 .
@= kl/efiff
ljifo jf k|;+un] csf{] cy{ gnfu]df, o; lgb{]lzsfdf M
-s_ æP]gÆ eGgfn] :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%% nfO{ ;Demg'k5{ .
-v_ ælgodfjnLÆ eGgfn] :yfgLo :jfoQ zf;g lgodfjnL, @)%^ nfO{ ;Demg'k5{ .
-u_ ædGqfnoÆ eGgfn] ;ª3Lo dfldnf tyf :yfgLo ljsf; dGqfnonfO{ ;Demg' k5{ .
-3_ æljifout dGqfnoÆ eGgfn] ;ª3Lo dfldnf tyf :yfgLo ljsf; dGqfno afx]ssf g]kfn
;/sf/sf ljsf; lgdf{0f Pj+ ;]jf ;'ljwfsf] k|jfx;Fu ;DalGwt cGo dGqfnox¿nfO{ ;Demg'k5{ .
-ª_ ælgb{]lzsfÆ eGgfn]] :yfgLo ljkb hf]lvd Joj:yfkg tyf hnjfo' cg's"ng l;sfO s]Gb|| -;~rfng
tyf Joj:yfkg_ lgb{]lzsf @)&#Æ nfO{ ;Demg'k5{ .
3
-r_ æl;sfO{ s]Gb|Æ eGgfn] of] lgb{]lzsf adf]lhd :yfgLo txdf :yfkgf x'g] :yfgLo ljkb hf]lvd
Joj:yfkg tyf hnjfo' cg's"ng l;sfO s]Gb||nfO{ ;Demg'kb{5 .
-5_ æljsf; ;fem]bf/Æ eGgfn] g]kfn ;/sf/;Fu ePsf] ;Demf}tf adf]lhd gub, lhG;L Pj+ k|fljlws
;xof]u pknAw u/fpg] låkIfLo Pj+ ax'kIfLo bft[ lgsfo, ;+o'Qm /fi6«;ª3Lo lgsfox¿ tyf cGt/f{li6«o
u}/;/sf/L ;+:Yff / /]8qm; cleofgsf cªu cflbnfO{ ;Demg'k5{ .
-h_ æ:yfgLo lgsfoÆ eGgfn] :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%% adf]lhd ul7t ufpF ljsf; ;ldlt /
gu/kflnsf÷pkdxfgu/kflnsf÷dxfgu/kflnsf ;d]tnfO{ ;Demg'k5{ .
-em_ æljifout sfof{noÆ eGgfn] g]kfn ;/sf/sf ljleGg ljifout dGqfno cGtu{t /x]sf lhNnf,
gu/kflnsf / ufpFkflnsf l:yt sfof{nox?nfO{ ;Demg'k5{ .
-`_ æu}/;/sf/L ;+:yfÆ eGgfn] o; lgb{]lzsfsf] k|of]hgsf] nflu k|rlnt sfg'g adf]lhd :yfkgf ePsf /
:yfgLo lgsfosf] kl/ifbaf6 cfkmgf] sfo{qmd :jLs[t u/fO{ :yfgLo lgsfo;Fu ;dGjo u/L sfo{ ;~rfng
ug{] u}/ gfkmfd'ns ;+:yfnfO{{ ;Demg'k5{ .
-6_ æ;fd'bflos ;+:yfÆ eGgfn] hgr]tgf clej[l4, tflnd, cled'vLs/0f, ;Lk ljsf;, art, shf{
kl/rfng / ;zQmLs/0f ug{] p2]Zon] lglZrt k|lqmof cjnDag u/L k|rlnt sfg'g adf]lhd :yfkgf
ePsf tyf :yfgLo lgsfodf ;"rLs[t ;d'bfodf cfwfl/t ;+:yfnfO{ ;Demg'k5{ .
-7_ “lgsfo” eGgfn] ;/sf/L, u}/;/sf/L, ljsf; ;fem]bf/ tyf ;fd'bflos ;+3 ;+:yf / sfo{nonfO{
;Demg' k5{ .
-8_ æcg'bfgÆ eGgfn] g]kfn ;/sf/af6 lhNnf ljsf; ;ldlt, gu/kflnsf / ufpFkflnsfnfO{ k|fKt x'g]
lgMzt{ tyf ;zt{ cg'bfg, ljleGg dGqfno, sfo{qmd, ljsf;;ldlt, sf]if / bft[ lgsfoaf6 pknAw x'g]
ljQLo, k|fljlws Pj+ j:t'ut ;xof]u ;d]tnfO{ ;Demg'k5{ .
-9_ “nlIft ;d"x” eGgfn] cfly{s ?kdf k5fl8 k/]sf ljkGg ju{sf dlxnf Pj+ jfnjflnsf tyf cfly{s
tyf ;fdflhs ?kdf lk5l8Psf ;j} hfthfltsf ljkGg ju{x?, Ho]i7 gful/s, blnt, cflbjf;L, hghflt,
ckf+utf ePsf JolQmx?, Psn dlxnf, k|sf]k k|efljt jf ;+s6f;Gg ;d'bfo tyf JolQmx?, dw]zL,
d'lZnd nufotsf ju{ Pj+ g]kfn ;/sf/n] nlIft ;d"x egL tf]s]sf ju{ Pj+ ;d'bfonfO{ ;Demg'kb{5 .
-0f_ “;~rfng tyf Joj:yfkg ;ldlt” eGgfn] :yfgLo txdf :yfkgf x'g] :yfgLo ljkb hf]lvd
Joj:yfkg tyf hnjfo' cg's"ng l;sfO s]Gb|| ;+rfngsf nfuL ul7t a'Fbf g+Da/ $ cg';f/sf] ;ldltnfO{
;Demg'kb{5 .
#= p2]Zo
;d'bfodf cfOkg{] laleGGf k|sf/sf ljkb tyf hnjfo' kl/jt{gsf c;/, ltgsf sf/s tTjx¿sf] klxrfg
/ To;af6 ;'/lIft /xg jf ltgsf] k|efjnfO{ Go"gLs/0f ug{ ;lsg] pkfox¿sf af/]df cfjZos ;"rgf
Joj:yfkg ub{} ;d'bfonfO{ ljkb hf]lvd Joj:yfkg tyf hnjfo' cg's"ngsf lx;fjn] pTyfgzLn agfpg
4
6]jf k'¥ofpg' o; æljkb Joj:yfkg tyf hnjfo' cg's'ng l;sfOs]Gb|Æsf] d'Vo lhDd]jf/L x'g]5 . o;sf
cfwf/df o; l;sfO s]Gb|sf k|d'v p2]Zox¿ lgDgfg';f/ x'g]5g .
-s_ ljkbhf]lvd Joj:yfkg tyf hnjfo' kl/jt{g cg's"ng ;DaGwL ;"rgfx¿ clen]vLs/0f u/L nlIft
;d'x tyf cfd gful/snfO{ ;/n Pj+ ;xh tl/sfn] pknAw u/fpg] .
-v_ ljkb tyf hnjfo' kl/jt{gaf6 kg{;Sg] c;/x¿nfO{ Go"gLs/0f ug{ cfjZos 1fg, ;Lk, k|ljlw /
l;sfOx?sf] cfbfg k|bfg ug{] .
-u_ :yfgLo :t/df ljkb k"j{tof/L, cfktsfnLg k|ltsfo{ tyf k'gnf{e k|0ffnLnfO{ ;'b[9 ug{ ;xhLs/0f
ug{] .
-3_ ljkb hf]lvd Joj:yfkg tyf hnjfo' kl/jt{g cg's"ngsf nflu ;r]tgfd"ns cleofgx¿
;~rfng ug{ :yfgLo :t/df ;dGjo / ;xhLs/0f ug{] .
-ª_ ljkbk"j{ tof/Lsf nflu jflif{s ¿kdf s[ltd 36gf cEof;x? (Mock Drill/Simulation exercise)
;~rfng ug{ :yfgLo :t/df ;dGjo ug]{ .
-r_ ;'/lIft ;d'bfo lgdf{0fsf nflu /fli6«o ejg;+lxtf (National building code) tyf ejg lgdf{0f
dfkb08 (Building Bi-laws)sf] kfngf, hf]lvd ;Dj]bgzLn e'–pkof]u of]hgf (Risk sensitive land
use planning) th{'df, ljkb hf]lvd Joj:yfkg tyf hnjfo' kl/jt{g cg's"ngnfO{ :yflgo:t/sf
of]hgf tyf sfo{qmd th'{df qmddf d"nk|jfxLs/0f ug]{ nufotsf ljifodf hg;xeflutf tyf
hgr]tgf clej[l4 ub}{ l;sfO k|lqmofnfO{ ;xhLs/0f ug{] .
-5=_ :yfgLo :t/df ljkb hf]lvd tyf hnjfo' kl/at{gaf6 x'g] c;/nfO{ Go"gLs/0f ug{ ;xof]u k'Ug] .
5
Effu @
l;sfO{ s]Gb|sf] ;~rfng tyf Joj:yfkg
$= l;sfO{ s]Gb| ;~rfng tyf Joj:yfkg ;ldltsf] u7g
l;sfO s]Gb|sf] ;Dk"0f{ Joj:yfkg tyf ;~rfngsf] lhDd]jf/L ;DalGwt :yfgLo lgsfosf] x'g]5 . ;f]
sfo{sf nflu :yfgLo lgsfonfO{ ;xof]u / ;xhLs/0f ug{ b]xfo adf]lhdsf] ljkb Joj:yfkg tyf
hnjfo' cg's"ng l;sfO s]Gb| ;~rfng tyf Joj:yfkg ;ldlt /xg]5 .
-s_ k|d'v, :yfgLo lgsfo ;+of]hs
-v_ sfo{sf/L k|d'v, :yfgLo lgsfo ;x;+of]hs
-Uf_ ljkb ;Dks{ JolQm , :yfgLo lgsfo ;b:o
-3_ ;"rgf clws[t, :yfgLo lgsfo ;b:o
-ª_ Dflxnf tyf afnaflnsf ;Dks{ JolQm, :yfgLo
lgsfo
;b:o
-r_ :yfgLo :t/df pknAw ljkb Joj:yfkg ;DaGwL
hfgsf/ dWo] gu/ jf ufpFkflnsf k|d'vn] dgf]gog
u/]sf] ! hgf ;b:o
;b:o
-5_ :yfgLo jf ;fd'bflos ljkb Joj:yfkg ;ldlt
;b:o dWo]af6 :yfgLo lgsfo4f/f dgf]lgt ! hgf
dlxnf ;lxt @ hgf ;b:o
;b:o
-h_ :yfgLo ljsf; ;fem]bf/ ;+3, ;+:yf dWo]af6
:yfgLo lgsfo4f/f dgf]lgt @ hgf ;b:o
;b:o
-em_ k|ltlglw, :yfgLo /]8qm; ;b:o
-`_ k|ltlglw, lhNnf k|zf;g sfof{no÷Onfsf k|zf;g
sfof{no
;b:o
-6_ k|ltlglw, lhNnf ljsf; ;ldltsf] sfof{no ;b:o
-7_ :yfgLo lgsfosf] If]q leq /x]sf] ljifout
sfof{nosf] k|ltlglwx?
;b:o
-8_ ;DalGwt :yfgLo lgsfosf] sfo{ If]q leqsf
ljBfno k|wfgfWofks jf SofDk;sf k|frfo{x?
dWo]af6 :yfgLo lgsfo4f/f dgf]lgt Ps hgf
;b:o
-9_ l;sfO s]Gb| clws[t ;b:o ;lrj
6
%=l;sfO s]Gb| clws[t tyf cGo sd{rf/L ;DalGw Joj:yf
l;sfO s]Gb|sf] lgoldt ;+rfngsf] nfuL l:js[t b/alGb leq /xL :yfgLo lgsfon] l;sfO s]Gb| clws[tsf]
Aoj:yf ug]{5 . o;/L l;sfO s]Gb| clws[tsf] 5'§} Aoj:yf geP;Dd :yfgLo lgsfon] cfkmgf] s'g}
clws[tnfO{ l;sfO s]Gb| clws[tsf] ;d]t sfdsfh ug]{ u/L v6fpg]5 . l;sfO s]Gb|sf] nfuL cfjZos
cGo sd{rf/L l:js[t b/alGb leq /xL :yfgLo lgsfon] v6fpg]5 .
^= l;sfO s]Gb| ;+rfng sf]ifM
l;sfO s]Gb|sf] lgoldt tyf lbuf] ;+rfngsf] nfuL :yfgLo lgsfodf Ps sf]ifsf] Joj:yf /xg]5 t/ o;
Joj:yfn] l;sfO s]Gb|sf] ef}lts ;'wf/ tyf sfo{qmd ;+rfngdf ;~rfng tyf Joj:yfkg ;ldltsf]
;dGjodf s'g} lgsfonfO{ sfo{qmd agfO{ /sd vr{ ug{ /f]s nufPsf] dflgg] 5}g .
sf]ifdf b]xfo adf]lhdsf] /sd /xg]5M
-s_ g]kfn ;/sf/af6 k|fKt /sd,
-v_ :yfgLo lgsfoaf6 ljlgof]lht /sd,
-u_ ljifout sfof{noaf6 ljlgof]lht /sd,
-3_ ljsf; ;fem]bf/, u}/;/sf/L ;+:yf tyf ;fd'bflos ;+:yfaf6 k|fKt /sd,
-ª_ cGo ljleGg ;|f]taf6 k|fKt /sd,
sf]ifsf] ;+rfng sfo{ljlw :yfgLo lgsfo4f/f l:js[t eP adf]lhd x'g]5 .
7
efu #
;DalGwt lgsfosf] sfd, st{Jo / clwsf/
&=;ª3Lo dfldnf tyf :yfgLo ljsf; dGqfnosf] sfd st{Jo / clwsf/
-s_ ljkb hf]lvd tyf hnjfo" kl/jt{g sfo{qmdnfO{ ljsf;sf gLlt, of]hgf / sfo{qmddf d"nk|jfxLs/0f
ug{ cfjZos kxn ug]{ .
-v_ :yfgLo lgsfosf] ljkb hf]lvd Joj:yfkg tyf hnjfo" kl/jt{g ;DaGwL of]hgf th'{df u/L nfu"" ug{
cfjZos kg]{ xft]k'l:tsfx¿ tof/Lsf] ;dGjo ug]{ .
-u_ ljkb hf]lvd tyf hnjfo" kl/jt{g ;DaGwL of]hgfx¿sf] sfof{Gjogsf nflu ;DalGwt lgsfodf
ah]6 ljlgof]hgsf] Joj:yf ldnfpg ;dGjo ug]{ .
-3_ :yfgLo ljkb Joj:yfkg tyf hnjfo' cg's'ng l;sfO s]Gb|x¿sf] Ifdtf clej[l4sf nflu cfjZos
kg]{ hgzlQmsf] Ifdtf ljsf; sfo{qmd ;~rfng ug{ :yfgLo lgsfonfO{ pTk|]l/t ug]{ .
-ª_ :yflgo l;sfO s]Gb|sf] cg'udg tyf d"Nofªsg ug]{ .
*=:yfgLo lgsfosf] sfd, st{Jo / clwsf/
-s_ :yfgLo lgsfodf ljkb hf]lvd Joj:yfkg tyf hnjfo' cg's'ng l;sfO s]Gb|x¿sf] :yfloTj / lbuf]
?kdf sfof{Gjog ug{ cfly{s Pj+ k|fljlws ;xof]u pknAw u/fpg' kg]{ .
-v_ :yfgLo l;sfO s]Gb|nfO{ Go"gtd k"jfwf{/o"Qm agfpg cfjZos /0fgLltx¿ to u/L sfof{Gjog ug'{
kg]{ .
-u_ ljkb hf]lvd Joj:yfkg tyf hnjfo" kl/jt{g ;DaGwL s[ofsnfkx¿ ;~+rfngsf nflu cfjZostf
cg';f/ /fli6«o tyf :yfgLo u}/;/sf/L ;+:yf jf lgsfox¿;Fu ;d]t ;dGjo ug'{ kg]{ .
-3_ l;sfO s]Gb|nfO{ :yfgLo lgsfox¿n] cfkmgf] jflif{s tyf cfjlws of]hgfdf k|fyldstfsf ;fy
;dfj]z u/L sfof{Gjog ug'{ kg]{ .
(= ;~rfng tyf Joj:yfkg ;ldltsf] sfd st{Jo / clwsf/
-s_ l;sfO{ s]Gb|sf] jflif{s of]hgf th'{df u/L :yfgLo lgsfodf :jLs[ltsf nflu k]z ug]{ .
-v_ :yfgLo lgsfoaf6 l;sfO{ s]Gb|sf nflu :jLs[t sfo{qmd sfof{Gjog ug]{, u/fpg] .
-u_ l;sfO{ s]Gb| ;~rfng tyf Joj:yfkgsf nflu cfjZos >f]t ;fwgx?sf] klxrfg tyf Joj:yfkg
ug]{ .
8
-3_ l;sfO{ s]Gb|df x'g'kg]{ Go"gtd cfjZos ef}lts ;fdu|L / ;'ljwfsf] k|aGw ldnfpg] .
-ª_ s]Gb|sf] k|efjsf/L ;~rfng tyf Joj:yfkgsf nflu ljleGg ;/sf/L Pj+ u}/ ;/sf/L ;fem]bf/
lgsfox?;+u ;dGjo / ;xsfo{ ug]{ .
-r_ nlIft ju{sf] ;"rgfdf kx'Frsf] ;fy} l;sfO{ s]Gb|sf] lgoldt ;~rfngsf] ;'lglZrttfsf nflu
lgoldt cg'udg tyf d"Nof+sg ug]{ / cfjZos ;'emfj tyf lgb]{zg lbg] .
-5=_ sf]ifsf] ;+rfng sfo{ljlw tof/L Pj+ :jLs[tLsf nfuL :yfgLo lgsfonfO{ ;xof]u ug]{ .
!)= ljsf; ;fem]bf/, u}/;/sf/L tyf ;fd'bflos ;+3 ;+:yfsf] sfd st{Jo /
clwsf/
-s_ l;sfO{ s]Gb|df ef}lts Pj+ k|flalws ;xof]u ug{ rfxfg] lasf; ;fem]bf/, u}/ ;/sf/L tyf
;fd'bflos ;+3 ;+:yfx?n] ;~rfng tyf Joj:yfkg ;ldlt;dIf cfkm"n] ug{ rfx]sf] ;xof]u ;DalGw
k|:tfj tof/ u/L k]z ug'{ kg]{ 5 / ;~rfng tyf Joj:yfkg ;ldltaf6 :jLs[t eP adf]lhd
sfof{Gjog ug'{ kg]{5 .
-v_ l;sfO{ s]Gb|df ef}lts Pj+ k|flalws ;xof]u ug{] lasf; ;fem]bf/, u}/ ;/sf/L tyf ;fd'bflos ;+3
;+:yfx?n] ;f]sf] jlif{s ljj/0f dGqfnodf ;d]t k]z ug'{kg]{5.
!! ;b:o ;lrjsf] sfd st{Jo / clwsf/
-s_ :yfgLo ljkb hf]lvd Joj:yfkg tyf hnjfo' kl/jt{g cg's'ng ;DalGw sfo{qmdx? sfof{Gjog /
;d'bfosf] Ifdtf clej[l4sf nflu Ifdtf ljsf; sfo{qmd th'{df ug{ ;dGjo tyf ;xhLs/0f ug]{ .
-v_ ljkb hf]lvd Joj:yfkg tyf hnjfo' kl/jt{g cg's'ng ;DalGw sfo{x? ;~rfng tyf sfof{Gjog
ug]{ qmddf cfjZostf cg';f/ cGo ;/sf/L tyf u}/;/sf/L lgsfo;Fu ;d]t ;dGjo ug'{ kg]{ .
-u_ ljkb hf]lvd Joj:yfkgsf hnjfo' kl/jt{g cg's'ngsf sfo{qmdx¿nfO{ :yflgo lgsfosf]] jflif{s
tyf cfjlws of]hgfdf k|fyldstfsf ;fy ;dfj]z u/L sfof{Gjog ug'{ kg]{ .
-3_ g]kfndf ljkb ;DaGwL k|rlnt sfg'g, ljkbsf] cj:yf, ljkbsf k|sf/ / o;af6 aRg] pkfosf
;Gbe{sf hjfkmb]xL tj/n] ;"rgf k|jfx ug{] ;Gbe{df ;b:o ;lrjsf] lhDd]jf/L x'g] .
-ª_ ;/sf/L Pj+ u}/ ;/sf/L ;+3 ;+:yfx?;+u ;dGjo ug{ ;Grfng Pj+ Aoj:yfkg ;ldltnfO{ ;xhLs/0f
ug]{ .
-r_ l;sfO s]Gb|sf] lgoldt tyf lbuf] ;+rfngsf] Joj:yf ldnfpg] .
-h_ l;sfO{ s]Gb|sf] clws[tsf] ?kdf sfo{ ug]{ .
9
-em_ l;sfO{ s]Gb|sf] ;+rfngsf] cj:yf, cfOk/]sf ;d:ofx?, ljleGg lgsfox?af6 k|fKt ;xof]u tyf
sfo{qmd ;DaGwdf 5'66} ljj/0f tof/ u/L ;DalGwt :yfgLo lgsfo dfkm{t dGqfnodf k7fpg] .
Effu $
ljljw
!@= l;sfO{ s]Gb|df x'g'kg{] Go"gtd k"jf{wf/x?
-s_ l;sfO{ s]Gb|sf nflu lglZrt ef}lts ;'ljwf;lxtsf] 5'66} OsfO{sf] k|aGw x'g'kg]{5 . ;f] l;sfO s]Gb|
ckf+ud}qL x'g'kg]{5 . ;fy} l;sfOs]Gb| :yfgLo lgsfosf] d"n ejg leq jf ;f]sf] j/Lk/L k|j]zåf/ ;lhn}
b]lvg] :yfgdf :yfkgf ul/g' kg]{5 .
-v_ l;sfO{ s]Gb|df 6]lnlehg, 6]lnkmf]g, OG6/g]6, sDKo'6/ / cfjZos kmlg{r/sf] nufot cg';"rL ! df
pNn]v ul/Psf] ;fdfu|Lx?sf] Joj:yf x'g'kg{] 5 .
-u_ ;DalGwt :yfgLo lgsfosf] ;]jf jf sfo{If]q leq x'g] ljkbhGo 36gf, tL 36gfaf6 pTkGg x'g];Sg]
cj:yf / cNkLs/0f, k"j{tof/L / hLjg/Iffsf pkfo l;sfpg] ;fdu|Lsf] Joj:yf ul/g'kg]{5 .
_3_ l;sfO{ s]Gb|nfO{ {ljkb Joj:yfkg tyf hnjfo' kl/j{tg cg's'ng ;DaGwL hLjGt k':tsfnosf] ?kdf
ljsf; ug]{ . o; l;sfO{ s]Gb|df ljkb tyf hnjfo' kl/j{tg ;DaGwL P]g, lgod, /0fgLlt, lgb]{lzsf,
of]hgf, dfu{b{zg, ;do ;dodf x'g] kl/kqx?, /fli6«o ejg;+lxtf (National building code) tyf
ejg lgdf{0f dfkb08 (Building Bi-laws), jf ;f] ;+u ;DalGwt P]g, lgod jf kl/kqx?, :yfgLo
:t/df tof/ ePsf ljkb Joj:yfkg tyf hnjfo" cg's"ng ;DalGw of]hgf tyf sfo{qmdx?,hf]lvd
;+a]bgzLn e"pkof]u of]hgf (Risk Sensitive land use plan) cflb ljifosf k':ts, ljj/0f jf hfgsf/L
d"ns ;fdfu|Lx? cBfalws u/L /fVg] . o; l;sfO{ s]Gb|nfO{ ef}lts Pj+ ljB'tLo b'j} k|sf/n] ljsf;
u/L clwstd pkof]uL agfpg] .
-ª=_ o; l;sfO{ s]Gb|df ;Dalt :yfgLo lgsfo / ;f] cGt{utsf j8fx¿df tof/ ul/Psf ljkb hf]lvd
tyf hnjfo' cg's"ng of]hgf, cfktsfnLg of]hgf, hf]lvd tyf Ifdtfsf] n]vfhf]vfsf] cWofjlws
k|ltj]]bg nufotsf b:tfj]hx? pknWf x'g' kg]{5 . s]Gb|df ;+s6f;Gg If]qx¿sf] cWofjlws ;"rgf
/fVg'kg]{5 .
-r_ o; l;sfO{ s]Gb|df :yfgLo lgsfosf If]q leq /x]sf ljkb Jo:yfkg tyf hnjfo' kl/jt{g ;DaGwL
bIf hgzlQmsf] cWofjlws ;"lr ;d]t /fVg'kg]{5 .
-5=_ ;Da¢ Pj+ ;/f]sf/jfnf lgsfox¿sf] ;Dks{ gDa/ / 7]ufgf o; l;sfO{ s]Gb|df x'g' kg]{ 5 .
10
!#=>f]t tyf ;dGjo M
o; l;sfO s]Gb|sf] ;~rfngfy{ cTofjZos ;fdu|Lsf] Joj:yfsf nflu ;~rfng tyf Aoj:yfkg
;ldltn] >f]tsf] vf]hL ug]{5 . ;f]sf nfuL ljleGg ;/sf/L Pj+ u}/;/sf/L ;+:yf;Fu ;dGjo ug{]5 .
l;sfO{ s]Gb|nfO{ ;'ljwf ;DkGg agfO{ lgoldt ;~rfng ug{] bfloTj ;DalGwt :yfgLo lgsfosf]
ePsf]n] ;DalGwt :yfgLo lgsfon] aflif{s ?kdf lglZrt /sd ;|f]t / ;fwgsf] ?kdf Joj:yfug{'
kg]{5 .
!$= l;sfO s]Gb| ;~rfng k|lqmof M
ef}lts k"'jf{wf/ tyf cTofjZos ;fdu|L ;lxt :yflkt l;sfO s]Gb|af6 k|bfg ul/g] ;"rgfdf hg
;d'bfosf] ;xh kxF'r k'¥ofpg l;sfO s]Gb|sf] lgoldt ;~rfngsf] Joj:yf x'g]5 . ;f] s]Gb|leq
ljleGg >Jo–b[Zo ;fdu|L ;lxt ljkb tyf hnjfo' kl/jt{g;Fu ;DalGwt ;Dk"0f{ hfgsf/L pknAw x'g]
ljB'tLo tyf d'lb|t ;fdfu|Lx¿ /flvg]5g / ;f];Fu ;DalGwt >Jo–b[Zo ;fdfu|L df};ld k|sf]k tyf
o;n] lgDTofpg ;Sg] ljkbsf af/]df oy]i6 hfgsf/L sfof{no ;dodf lg/Gt/ ¿kdf k|zf/0f ug'{kg]{5
.
!%= s]Gb|sf] lbuf]kgf M
o; l;sfO s]Gb|nfO{ ljleGg ;/sf/L, u}/;/sf/L, lasf; ;fem]bf/tyf ;fd'bflos ;+3 ;+:yfx?sf]
;xof]u / ;dGjodf k|efjsf/L 9+un] lbuf] ?kdf;~rfng ug]{ Joj:yf ;DalGwt ;~rfng tyf
Aoj:yfkg ;ldlt / :yfgLo lgsfon] ldnfpg' kg]{5 . o;sf] lbuf] ;~rfngfy{ l;sfO s]Gb| ;+rfng
sf]ifnfO{ ;'b[9 / k|efjsf/L agfpgkxn ug]{ bfloTj ;~rfng tyf Aoj:yfkg ;ldlt / :yfgLo
lgsfosf] x'g]5 .
11
cg';"rL !
:yfgLo ljkb Aoj:yfkg tyf hnjfo' l;sfO{ s]Gb|sf] nflu Go"gtd cTofjZos ;fdfu|L;"rL
qm=;= ;fdfu|Lx? yfg
! 6]lnlehg $* OGr - ;s] ;Dd cfw'lgs k|lalw o'Qm _ !
@ 6]lnkmf]g !
# OG6/g]6 Aoj:yfkg - jfO{kmfO{ ;d]t _ !
$ dlN6ldl8of k|f]h]S6/ !
% Sofd]/f -h'd ;lxt _ !
^ 8]:s6k sDKo'6/ tyf lk|G6/ !
& OGe6{/ Aofsckm - pko'Qm Ifdtfsf] _ !
* ;f]nf/ l;:6d !
( b/fh #
!) kmf]6f] slk d]l;g !
!! kmofS; d]l;g !
!@ l8lh6/ l8:Kn]sf] Aoj:yf !
!# ;fpG8 l;:6d !
!$ xf8{ l8:s -! l6=jL=_ @
!% s';L{ !)
!^ cGo kmlg{r/ cfjZostf cg';f/ tof/L
!& lx6/ jf kmofg #

DRR CCA Learning Centre Guideline approved by GON

  • 1.
    1 :yfgLo ljkb hf]lvdJoj:yfkg tyf hnjfo' kl/jt{g cg's"ng l;sfO s]Gb| -;~rfng tyf Joj:yfkg_ lgb{]lzsf, @)&# g]kfn ;/sf/ ;ª3Lo dfldnf tyf :yfgLo ljsf; dGqfno
  • 2.
    2 k|:tfjgf g]kfn ljkb /hnjfo' kl/jt{gsf] k|efjsf b[li6sf]0fn] cTolws hf]lvddf /x]sf] d'n's xf] . k|d'v ¿kdf e"sDk, af9L, klx/f], dxfdf/L, cltj[li6, cgfj[li6, cfunfuL, zLtnx/, lxdkft, lxdklx/f], r6ofª,n" nufotsf ljkbhGo 36gfx¿af6 hgwgsf] Iflt x'g] u/]sf] 5 . g]kfndf a9bf] cJojl:yt a;f]af; tyf zx/Ls/0f, ul/aL, hgr]tgfsf] sdL, sdhf]/ ef}lts ;+/rgf lgdf{0f, ;"rgfdf ;xh kx'Frsf] sdL / k|efjsf/L ljkb k"j{tof/L x'g g;Sg'sf sf/0f d'n'sn] x/]s jif{ 7"nf] dfqfdf hgwgsf]Iflt Joxf]g'{ k/L/x]sf]5 . t;y{ ;d'bfo :t/b]lv g} hgr]tgf clej[l4 ub{}, ljkb cNkLs/0f / k"j{tof/LnfO{ e/kbf{] agfO{ ljkb hf]lvd Go"gLs/0f tyf hnjfo' kl/at{g cg's'ngnfO{ ljsf; of]hgfdf d"nk|jfxLs/0f u/L hg;xeflutfdf cfwfl/t pTyfgzLn ;d'bfo lgdf{0f ug{ :yfgLo :jfoQ zf;g P]g @)%% sf] bkmf # n] k|bfg u/]sf] clwsf/ k|of]u u/L:yfgLo lgsfox¿df æ:yfgLo ljkb hf]lvd Joj:yfkg tyf hnjfo' cg's"ng l;sfO s]Gb|Æ :yfkgf ug{ of] lgb{]lzsf hf/L ul/Psf] 5 . efu ! k|f/lDes != ;+lIfKt gfd / k|f/De -s_ o; lgb{]lzsfsf] gfd æ:yfgLo ljkb hf]lvd Joj:yfkg tyf hnjfo' cg's"ng l;sfO s]Gb|| - ;~rfng tyf Joj:yfkg_ lgb{]lzsf @)&#Æ /x]sf] 5 . -v_ of] lgb{]lzsf ;ª3Lo dfldnf tyf :yfgLo ljsf; dGqfonaf6 :jLs[t ePsf] ldltaf6 nfu" x'g]5 . @= kl/efiff ljifo jf k|;+un] csf{] cy{ gnfu]df, o; lgb{]lzsfdf M -s_ æP]gÆ eGgfn] :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%% nfO{ ;Demg'k5{ . -v_ ælgodfjnLÆ eGgfn] :yfgLo :jfoQ zf;g lgodfjnL, @)%^ nfO{ ;Demg'k5{ . -u_ ædGqfnoÆ eGgfn] ;ª3Lo dfldnf tyf :yfgLo ljsf; dGqfnonfO{ ;Demg' k5{ . -3_ æljifout dGqfnoÆ eGgfn] ;ª3Lo dfldnf tyf :yfgLo ljsf; dGqfno afx]ssf g]kfn ;/sf/sf ljsf; lgdf{0f Pj+ ;]jf ;'ljwfsf] k|jfx;Fu ;DalGwt cGo dGqfnox¿nfO{ ;Demg'k5{ . -ª_ ælgb{]lzsfÆ eGgfn]] :yfgLo ljkb hf]lvd Joj:yfkg tyf hnjfo' cg's"ng l;sfO s]Gb|| -;~rfng tyf Joj:yfkg_ lgb{]lzsf @)&#Æ nfO{ ;Demg'k5{ .
  • 3.
    3 -r_ æl;sfO{ s]Gb|ÆeGgfn] of] lgb{]lzsf adf]lhd :yfgLo txdf :yfkgf x'g] :yfgLo ljkb hf]lvd Joj:yfkg tyf hnjfo' cg's"ng l;sfO s]Gb||nfO{ ;Demg'kb{5 . -5_ æljsf; ;fem]bf/Æ eGgfn] g]kfn ;/sf/;Fu ePsf] ;Demf}tf adf]lhd gub, lhG;L Pj+ k|fljlws ;xof]u pknAw u/fpg] låkIfLo Pj+ ax'kIfLo bft[ lgsfo, ;+o'Qm /fi6«;ª3Lo lgsfox¿ tyf cGt/f{li6«o u}/;/sf/L ;+:Yff / /]8qm; cleofgsf cªu cflbnfO{ ;Demg'k5{ . -h_ æ:yfgLo lgsfoÆ eGgfn] :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%% adf]lhd ul7t ufpF ljsf; ;ldlt / gu/kflnsf÷pkdxfgu/kflnsf÷dxfgu/kflnsf ;d]tnfO{ ;Demg'k5{ . -em_ æljifout sfof{noÆ eGgfn] g]kfn ;/sf/sf ljleGg ljifout dGqfno cGtu{t /x]sf lhNnf, gu/kflnsf / ufpFkflnsf l:yt sfof{nox?nfO{ ;Demg'k5{ . -`_ æu}/;/sf/L ;+:yfÆ eGgfn] o; lgb{]lzsfsf] k|of]hgsf] nflu k|rlnt sfg'g adf]lhd :yfkgf ePsf / :yfgLo lgsfosf] kl/ifbaf6 cfkmgf] sfo{qmd :jLs[t u/fO{ :yfgLo lgsfo;Fu ;dGjo u/L sfo{ ;~rfng ug{] u}/ gfkmfd'ns ;+:yfnfO{{ ;Demg'k5{ . -6_ æ;fd'bflos ;+:yfÆ eGgfn] hgr]tgf clej[l4, tflnd, cled'vLs/0f, ;Lk ljsf;, art, shf{ kl/rfng / ;zQmLs/0f ug{] p2]Zon] lglZrt k|lqmof cjnDag u/L k|rlnt sfg'g adf]lhd :yfkgf ePsf tyf :yfgLo lgsfodf ;"rLs[t ;d'bfodf cfwfl/t ;+:yfnfO{ ;Demg'k5{ . -7_ “lgsfo” eGgfn] ;/sf/L, u}/;/sf/L, ljsf; ;fem]bf/ tyf ;fd'bflos ;+3 ;+:yf / sfo{nonfO{ ;Demg' k5{ . -8_ æcg'bfgÆ eGgfn] g]kfn ;/sf/af6 lhNnf ljsf; ;ldlt, gu/kflnsf / ufpFkflnsfnfO{ k|fKt x'g] lgMzt{ tyf ;zt{ cg'bfg, ljleGg dGqfno, sfo{qmd, ljsf;;ldlt, sf]if / bft[ lgsfoaf6 pknAw x'g] ljQLo, k|fljlws Pj+ j:t'ut ;xof]u ;d]tnfO{ ;Demg'k5{ . -9_ “nlIft ;d"x” eGgfn] cfly{s ?kdf k5fl8 k/]sf ljkGg ju{sf dlxnf Pj+ jfnjflnsf tyf cfly{s tyf ;fdflhs ?kdf lk5l8Psf ;j} hfthfltsf ljkGg ju{x?, Ho]i7 gful/s, blnt, cflbjf;L, hghflt, ckf+utf ePsf JolQmx?, Psn dlxnf, k|sf]k k|efljt jf ;+s6f;Gg ;d'bfo tyf JolQmx?, dw]zL, d'lZnd nufotsf ju{ Pj+ g]kfn ;/sf/n] nlIft ;d"x egL tf]s]sf ju{ Pj+ ;d'bfonfO{ ;Demg'kb{5 . -0f_ “;~rfng tyf Joj:yfkg ;ldlt” eGgfn] :yfgLo txdf :yfkgf x'g] :yfgLo ljkb hf]lvd Joj:yfkg tyf hnjfo' cg's"ng l;sfO s]Gb|| ;+rfngsf nfuL ul7t a'Fbf g+Da/ $ cg';f/sf] ;ldltnfO{ ;Demg'kb{5 . #= p2]Zo ;d'bfodf cfOkg{] laleGGf k|sf/sf ljkb tyf hnjfo' kl/jt{gsf c;/, ltgsf sf/s tTjx¿sf] klxrfg / To;af6 ;'/lIft /xg jf ltgsf] k|efjnfO{ Go"gLs/0f ug{ ;lsg] pkfox¿sf af/]df cfjZos ;"rgf Joj:yfkg ub{} ;d'bfonfO{ ljkb hf]lvd Joj:yfkg tyf hnjfo' cg's"ngsf lx;fjn] pTyfgzLn agfpg
  • 4.
    4 6]jf k'¥ofpg' o;æljkb Joj:yfkg tyf hnjfo' cg's'ng l;sfOs]Gb|Æsf] d'Vo lhDd]jf/L x'g]5 . o;sf cfwf/df o; l;sfO s]Gb|sf k|d'v p2]Zox¿ lgDgfg';f/ x'g]5g . -s_ ljkbhf]lvd Joj:yfkg tyf hnjfo' kl/jt{g cg's"ng ;DaGwL ;"rgfx¿ clen]vLs/0f u/L nlIft ;d'x tyf cfd gful/snfO{ ;/n Pj+ ;xh tl/sfn] pknAw u/fpg] . -v_ ljkb tyf hnjfo' kl/jt{gaf6 kg{;Sg] c;/x¿nfO{ Go"gLs/0f ug{ cfjZos 1fg, ;Lk, k|ljlw / l;sfOx?sf] cfbfg k|bfg ug{] . -u_ :yfgLo :t/df ljkb k"j{tof/L, cfktsfnLg k|ltsfo{ tyf k'gnf{e k|0ffnLnfO{ ;'b[9 ug{ ;xhLs/0f ug{] . -3_ ljkb hf]lvd Joj:yfkg tyf hnjfo' kl/jt{g cg's"ngsf nflu ;r]tgfd"ns cleofgx¿ ;~rfng ug{ :yfgLo :t/df ;dGjo / ;xhLs/0f ug{] . -ª_ ljkbk"j{ tof/Lsf nflu jflif{s ¿kdf s[ltd 36gf cEof;x? (Mock Drill/Simulation exercise) ;~rfng ug{ :yfgLo :t/df ;dGjo ug]{ . -r_ ;'/lIft ;d'bfo lgdf{0fsf nflu /fli6«o ejg;+lxtf (National building code) tyf ejg lgdf{0f dfkb08 (Building Bi-laws)sf] kfngf, hf]lvd ;Dj]bgzLn e'–pkof]u of]hgf (Risk sensitive land use planning) th{'df, ljkb hf]lvd Joj:yfkg tyf hnjfo' kl/jt{g cg's"ngnfO{ :yflgo:t/sf of]hgf tyf sfo{qmd th'{df qmddf d"nk|jfxLs/0f ug]{ nufotsf ljifodf hg;xeflutf tyf hgr]tgf clej[l4 ub}{ l;sfO k|lqmofnfO{ ;xhLs/0f ug{] . -5=_ :yfgLo :t/df ljkb hf]lvd tyf hnjfo' kl/at{gaf6 x'g] c;/nfO{ Go"gLs/0f ug{ ;xof]u k'Ug] .
  • 5.
    5 Effu @ l;sfO{ s]Gb|sf];~rfng tyf Joj:yfkg $= l;sfO{ s]Gb| ;~rfng tyf Joj:yfkg ;ldltsf] u7g l;sfO s]Gb|sf] ;Dk"0f{ Joj:yfkg tyf ;~rfngsf] lhDd]jf/L ;DalGwt :yfgLo lgsfosf] x'g]5 . ;f] sfo{sf nflu :yfgLo lgsfonfO{ ;xof]u / ;xhLs/0f ug{ b]xfo adf]lhdsf] ljkb Joj:yfkg tyf hnjfo' cg's"ng l;sfO s]Gb| ;~rfng tyf Joj:yfkg ;ldlt /xg]5 . -s_ k|d'v, :yfgLo lgsfo ;+of]hs -v_ sfo{sf/L k|d'v, :yfgLo lgsfo ;x;+of]hs -Uf_ ljkb ;Dks{ JolQm , :yfgLo lgsfo ;b:o -3_ ;"rgf clws[t, :yfgLo lgsfo ;b:o -ª_ Dflxnf tyf afnaflnsf ;Dks{ JolQm, :yfgLo lgsfo ;b:o -r_ :yfgLo :t/df pknAw ljkb Joj:yfkg ;DaGwL hfgsf/ dWo] gu/ jf ufpFkflnsf k|d'vn] dgf]gog u/]sf] ! hgf ;b:o ;b:o -5_ :yfgLo jf ;fd'bflos ljkb Joj:yfkg ;ldlt ;b:o dWo]af6 :yfgLo lgsfo4f/f dgf]lgt ! hgf dlxnf ;lxt @ hgf ;b:o ;b:o -h_ :yfgLo ljsf; ;fem]bf/ ;+3, ;+:yf dWo]af6 :yfgLo lgsfo4f/f dgf]lgt @ hgf ;b:o ;b:o -em_ k|ltlglw, :yfgLo /]8qm; ;b:o -`_ k|ltlglw, lhNnf k|zf;g sfof{no÷Onfsf k|zf;g sfof{no ;b:o -6_ k|ltlglw, lhNnf ljsf; ;ldltsf] sfof{no ;b:o -7_ :yfgLo lgsfosf] If]q leq /x]sf] ljifout sfof{nosf] k|ltlglwx? ;b:o -8_ ;DalGwt :yfgLo lgsfosf] sfo{ If]q leqsf ljBfno k|wfgfWofks jf SofDk;sf k|frfo{x? dWo]af6 :yfgLo lgsfo4f/f dgf]lgt Ps hgf ;b:o -9_ l;sfO s]Gb| clws[t ;b:o ;lrj
  • 6.
    6 %=l;sfO s]Gb| clws[ttyf cGo sd{rf/L ;DalGw Joj:yf l;sfO s]Gb|sf] lgoldt ;+rfngsf] nfuL l:js[t b/alGb leq /xL :yfgLo lgsfon] l;sfO s]Gb| clws[tsf] Aoj:yf ug]{5 . o;/L l;sfO s]Gb| clws[tsf] 5'§} Aoj:yf geP;Dd :yfgLo lgsfon] cfkmgf] s'g} clws[tnfO{ l;sfO s]Gb| clws[tsf] ;d]t sfdsfh ug]{ u/L v6fpg]5 . l;sfO s]Gb|sf] nfuL cfjZos cGo sd{rf/L l:js[t b/alGb leq /xL :yfgLo lgsfon] v6fpg]5 . ^= l;sfO s]Gb| ;+rfng sf]ifM l;sfO s]Gb|sf] lgoldt tyf lbuf] ;+rfngsf] nfuL :yfgLo lgsfodf Ps sf]ifsf] Joj:yf /xg]5 t/ o; Joj:yfn] l;sfO s]Gb|sf] ef}lts ;'wf/ tyf sfo{qmd ;+rfngdf ;~rfng tyf Joj:yfkg ;ldltsf] ;dGjodf s'g} lgsfonfO{ sfo{qmd agfO{ /sd vr{ ug{ /f]s nufPsf] dflgg] 5}g . sf]ifdf b]xfo adf]lhdsf] /sd /xg]5M -s_ g]kfn ;/sf/af6 k|fKt /sd, -v_ :yfgLo lgsfoaf6 ljlgof]lht /sd, -u_ ljifout sfof{noaf6 ljlgof]lht /sd, -3_ ljsf; ;fem]bf/, u}/;/sf/L ;+:yf tyf ;fd'bflos ;+:yfaf6 k|fKt /sd, -ª_ cGo ljleGg ;|f]taf6 k|fKt /sd, sf]ifsf] ;+rfng sfo{ljlw :yfgLo lgsfo4f/f l:js[t eP adf]lhd x'g]5 .
  • 7.
    7 efu # ;DalGwt lgsfosf]sfd, st{Jo / clwsf/ &=;ª3Lo dfldnf tyf :yfgLo ljsf; dGqfnosf] sfd st{Jo / clwsf/ -s_ ljkb hf]lvd tyf hnjfo" kl/jt{g sfo{qmdnfO{ ljsf;sf gLlt, of]hgf / sfo{qmddf d"nk|jfxLs/0f ug{ cfjZos kxn ug]{ . -v_ :yfgLo lgsfosf] ljkb hf]lvd Joj:yfkg tyf hnjfo" kl/jt{g ;DaGwL of]hgf th'{df u/L nfu"" ug{ cfjZos kg]{ xft]k'l:tsfx¿ tof/Lsf] ;dGjo ug]{ . -u_ ljkb hf]lvd tyf hnjfo" kl/jt{g ;DaGwL of]hgfx¿sf] sfof{Gjogsf nflu ;DalGwt lgsfodf ah]6 ljlgof]hgsf] Joj:yf ldnfpg ;dGjo ug]{ . -3_ :yfgLo ljkb Joj:yfkg tyf hnjfo' cg's'ng l;sfO s]Gb|x¿sf] Ifdtf clej[l4sf nflu cfjZos kg]{ hgzlQmsf] Ifdtf ljsf; sfo{qmd ;~rfng ug{ :yfgLo lgsfonfO{ pTk|]l/t ug]{ . -ª_ :yflgo l;sfO s]Gb|sf] cg'udg tyf d"Nofªsg ug]{ . *=:yfgLo lgsfosf] sfd, st{Jo / clwsf/ -s_ :yfgLo lgsfodf ljkb hf]lvd Joj:yfkg tyf hnjfo' cg's'ng l;sfO s]Gb|x¿sf] :yfloTj / lbuf] ?kdf sfof{Gjog ug{ cfly{s Pj+ k|fljlws ;xof]u pknAw u/fpg' kg]{ . -v_ :yfgLo l;sfO s]Gb|nfO{ Go"gtd k"jfwf{/o"Qm agfpg cfjZos /0fgLltx¿ to u/L sfof{Gjog ug'{ kg]{ . -u_ ljkb hf]lvd Joj:yfkg tyf hnjfo" kl/jt{g ;DaGwL s[ofsnfkx¿ ;~+rfngsf nflu cfjZostf cg';f/ /fli6«o tyf :yfgLo u}/;/sf/L ;+:yf jf lgsfox¿;Fu ;d]t ;dGjo ug'{ kg]{ . -3_ l;sfO s]Gb|nfO{ :yfgLo lgsfox¿n] cfkmgf] jflif{s tyf cfjlws of]hgfdf k|fyldstfsf ;fy ;dfj]z u/L sfof{Gjog ug'{ kg]{ . (= ;~rfng tyf Joj:yfkg ;ldltsf] sfd st{Jo / clwsf/ -s_ l;sfO{ s]Gb|sf] jflif{s of]hgf th'{df u/L :yfgLo lgsfodf :jLs[ltsf nflu k]z ug]{ . -v_ :yfgLo lgsfoaf6 l;sfO{ s]Gb|sf nflu :jLs[t sfo{qmd sfof{Gjog ug]{, u/fpg] . -u_ l;sfO{ s]Gb| ;~rfng tyf Joj:yfkgsf nflu cfjZos >f]t ;fwgx?sf] klxrfg tyf Joj:yfkg ug]{ .
  • 8.
    8 -3_ l;sfO{ s]Gb|dfx'g'kg]{ Go"gtd cfjZos ef}lts ;fdu|L / ;'ljwfsf] k|aGw ldnfpg] . -ª_ s]Gb|sf] k|efjsf/L ;~rfng tyf Joj:yfkgsf nflu ljleGg ;/sf/L Pj+ u}/ ;/sf/L ;fem]bf/ lgsfox?;+u ;dGjo / ;xsfo{ ug]{ . -r_ nlIft ju{sf] ;"rgfdf kx'Frsf] ;fy} l;sfO{ s]Gb|sf] lgoldt ;~rfngsf] ;'lglZrttfsf nflu lgoldt cg'udg tyf d"Nof+sg ug]{ / cfjZos ;'emfj tyf lgb]{zg lbg] . -5=_ sf]ifsf] ;+rfng sfo{ljlw tof/L Pj+ :jLs[tLsf nfuL :yfgLo lgsfonfO{ ;xof]u ug]{ . !)= ljsf; ;fem]bf/, u}/;/sf/L tyf ;fd'bflos ;+3 ;+:yfsf] sfd st{Jo / clwsf/ -s_ l;sfO{ s]Gb|df ef}lts Pj+ k|flalws ;xof]u ug{ rfxfg] lasf; ;fem]bf/, u}/ ;/sf/L tyf ;fd'bflos ;+3 ;+:yfx?n] ;~rfng tyf Joj:yfkg ;ldlt;dIf cfkm"n] ug{ rfx]sf] ;xof]u ;DalGw k|:tfj tof/ u/L k]z ug'{ kg]{ 5 / ;~rfng tyf Joj:yfkg ;ldltaf6 :jLs[t eP adf]lhd sfof{Gjog ug'{ kg]{5 . -v_ l;sfO{ s]Gb|df ef}lts Pj+ k|flalws ;xof]u ug{] lasf; ;fem]bf/, u}/ ;/sf/L tyf ;fd'bflos ;+3 ;+:yfx?n] ;f]sf] jlif{s ljj/0f dGqfnodf ;d]t k]z ug'{kg]{5. !! ;b:o ;lrjsf] sfd st{Jo / clwsf/ -s_ :yfgLo ljkb hf]lvd Joj:yfkg tyf hnjfo' kl/jt{g cg's'ng ;DalGw sfo{qmdx? sfof{Gjog / ;d'bfosf] Ifdtf clej[l4sf nflu Ifdtf ljsf; sfo{qmd th'{df ug{ ;dGjo tyf ;xhLs/0f ug]{ . -v_ ljkb hf]lvd Joj:yfkg tyf hnjfo' kl/jt{g cg's'ng ;DalGw sfo{x? ;~rfng tyf sfof{Gjog ug]{ qmddf cfjZostf cg';f/ cGo ;/sf/L tyf u}/;/sf/L lgsfo;Fu ;d]t ;dGjo ug'{ kg]{ . -u_ ljkb hf]lvd Joj:yfkgsf hnjfo' kl/jt{g cg's'ngsf sfo{qmdx¿nfO{ :yflgo lgsfosf]] jflif{s tyf cfjlws of]hgfdf k|fyldstfsf ;fy ;dfj]z u/L sfof{Gjog ug'{ kg]{ . -3_ g]kfndf ljkb ;DaGwL k|rlnt sfg'g, ljkbsf] cj:yf, ljkbsf k|sf/ / o;af6 aRg] pkfosf ;Gbe{sf hjfkmb]xL tj/n] ;"rgf k|jfx ug{] ;Gbe{df ;b:o ;lrjsf] lhDd]jf/L x'g] . -ª_ ;/sf/L Pj+ u}/ ;/sf/L ;+3 ;+:yfx?;+u ;dGjo ug{ ;Grfng Pj+ Aoj:yfkg ;ldltnfO{ ;xhLs/0f ug]{ . -r_ l;sfO s]Gb|sf] lgoldt tyf lbuf] ;+rfngsf] Joj:yf ldnfpg] . -h_ l;sfO{ s]Gb|sf] clws[tsf] ?kdf sfo{ ug]{ .
  • 9.
    9 -em_ l;sfO{ s]Gb|sf];+rfngsf] cj:yf, cfOk/]sf ;d:ofx?, ljleGg lgsfox?af6 k|fKt ;xof]u tyf sfo{qmd ;DaGwdf 5'66} ljj/0f tof/ u/L ;DalGwt :yfgLo lgsfo dfkm{t dGqfnodf k7fpg] . Effu $ ljljw !@= l;sfO{ s]Gb|df x'g'kg{] Go"gtd k"jf{wf/x? -s_ l;sfO{ s]Gb|sf nflu lglZrt ef}lts ;'ljwf;lxtsf] 5'66} OsfO{sf] k|aGw x'g'kg]{5 . ;f] l;sfO s]Gb| ckf+ud}qL x'g'kg]{5 . ;fy} l;sfOs]Gb| :yfgLo lgsfosf] d"n ejg leq jf ;f]sf] j/Lk/L k|j]zåf/ ;lhn} b]lvg] :yfgdf :yfkgf ul/g' kg]{5 . -v_ l;sfO{ s]Gb|df 6]lnlehg, 6]lnkmf]g, OG6/g]6, sDKo'6/ / cfjZos kmlg{r/sf] nufot cg';"rL ! df pNn]v ul/Psf] ;fdfu|Lx?sf] Joj:yf x'g'kg{] 5 . -u_ ;DalGwt :yfgLo lgsfosf] ;]jf jf sfo{If]q leq x'g] ljkbhGo 36gf, tL 36gfaf6 pTkGg x'g];Sg] cj:yf / cNkLs/0f, k"j{tof/L / hLjg/Iffsf pkfo l;sfpg] ;fdu|Lsf] Joj:yf ul/g'kg]{5 . _3_ l;sfO{ s]Gb|nfO{ {ljkb Joj:yfkg tyf hnjfo' kl/j{tg cg's'ng ;DaGwL hLjGt k':tsfnosf] ?kdf ljsf; ug]{ . o; l;sfO{ s]Gb|df ljkb tyf hnjfo' kl/j{tg ;DaGwL P]g, lgod, /0fgLlt, lgb]{lzsf, of]hgf, dfu{b{zg, ;do ;dodf x'g] kl/kqx?, /fli6«o ejg;+lxtf (National building code) tyf ejg lgdf{0f dfkb08 (Building Bi-laws), jf ;f] ;+u ;DalGwt P]g, lgod jf kl/kqx?, :yfgLo :t/df tof/ ePsf ljkb Joj:yfkg tyf hnjfo" cg's"ng ;DalGw of]hgf tyf sfo{qmdx?,hf]lvd ;+a]bgzLn e"pkof]u of]hgf (Risk Sensitive land use plan) cflb ljifosf k':ts, ljj/0f jf hfgsf/L d"ns ;fdfu|Lx? cBfalws u/L /fVg] . o; l;sfO{ s]Gb|nfO{ ef}lts Pj+ ljB'tLo b'j} k|sf/n] ljsf; u/L clwstd pkof]uL agfpg] . -ª=_ o; l;sfO{ s]Gb|df ;Dalt :yfgLo lgsfo / ;f] cGt{utsf j8fx¿df tof/ ul/Psf ljkb hf]lvd tyf hnjfo' cg's"ng of]hgf, cfktsfnLg of]hgf, hf]lvd tyf Ifdtfsf] n]vfhf]vfsf] cWofjlws k|ltj]]bg nufotsf b:tfj]hx? pknWf x'g' kg]{5 . s]Gb|df ;+s6f;Gg If]qx¿sf] cWofjlws ;"rgf /fVg'kg]{5 . -r_ o; l;sfO{ s]Gb|df :yfgLo lgsfosf If]q leq /x]sf ljkb Jo:yfkg tyf hnjfo' kl/jt{g ;DaGwL bIf hgzlQmsf] cWofjlws ;"lr ;d]t /fVg'kg]{5 . -5=_ ;Da¢ Pj+ ;/f]sf/jfnf lgsfox¿sf] ;Dks{ gDa/ / 7]ufgf o; l;sfO{ s]Gb|df x'g' kg]{ 5 .
  • 10.
    10 !#=>f]t tyf ;dGjoM o; l;sfO s]Gb|sf] ;~rfngfy{ cTofjZos ;fdu|Lsf] Joj:yfsf nflu ;~rfng tyf Aoj:yfkg ;ldltn] >f]tsf] vf]hL ug]{5 . ;f]sf nfuL ljleGg ;/sf/L Pj+ u}/;/sf/L ;+:yf;Fu ;dGjo ug{]5 . l;sfO{ s]Gb|nfO{ ;'ljwf ;DkGg agfO{ lgoldt ;~rfng ug{] bfloTj ;DalGwt :yfgLo lgsfosf] ePsf]n] ;DalGwt :yfgLo lgsfon] aflif{s ?kdf lglZrt /sd ;|f]t / ;fwgsf] ?kdf Joj:yfug{' kg]{5 . !$= l;sfO s]Gb| ;~rfng k|lqmof M ef}lts k"'jf{wf/ tyf cTofjZos ;fdu|L ;lxt :yflkt l;sfO s]Gb|af6 k|bfg ul/g] ;"rgfdf hg ;d'bfosf] ;xh kxF'r k'¥ofpg l;sfO s]Gb|sf] lgoldt ;~rfngsf] Joj:yf x'g]5 . ;f] s]Gb|leq ljleGg >Jo–b[Zo ;fdu|L ;lxt ljkb tyf hnjfo' kl/jt{g;Fu ;DalGwt ;Dk"0f{ hfgsf/L pknAw x'g] ljB'tLo tyf d'lb|t ;fdfu|Lx¿ /flvg]5g / ;f];Fu ;DalGwt >Jo–b[Zo ;fdfu|L df};ld k|sf]k tyf o;n] lgDTofpg ;Sg] ljkbsf af/]df oy]i6 hfgsf/L sfof{no ;dodf lg/Gt/ ¿kdf k|zf/0f ug'{kg]{5 . !%= s]Gb|sf] lbuf]kgf M o; l;sfO s]Gb|nfO{ ljleGg ;/sf/L, u}/;/sf/L, lasf; ;fem]bf/tyf ;fd'bflos ;+3 ;+:yfx?sf] ;xof]u / ;dGjodf k|efjsf/L 9+un] lbuf] ?kdf;~rfng ug]{ Joj:yf ;DalGwt ;~rfng tyf Aoj:yfkg ;ldlt / :yfgLo lgsfon] ldnfpg' kg]{5 . o;sf] lbuf] ;~rfngfy{ l;sfO s]Gb| ;+rfng sf]ifnfO{ ;'b[9 / k|efjsf/L agfpgkxn ug]{ bfloTj ;~rfng tyf Aoj:yfkg ;ldlt / :yfgLo lgsfosf] x'g]5 .
  • 11.
    11 cg';"rL ! :yfgLo ljkbAoj:yfkg tyf hnjfo' l;sfO{ s]Gb|sf] nflu Go"gtd cTofjZos ;fdfu|L;"rL qm=;= ;fdfu|Lx? yfg ! 6]lnlehg $* OGr - ;s] ;Dd cfw'lgs k|lalw o'Qm _ ! @ 6]lnkmf]g ! # OG6/g]6 Aoj:yfkg - jfO{kmfO{ ;d]t _ ! $ dlN6ldl8of k|f]h]S6/ ! % Sofd]/f -h'd ;lxt _ ! ^ 8]:s6k sDKo'6/ tyf lk|G6/ ! & OGe6{/ Aofsckm - pko'Qm Ifdtfsf] _ ! * ;f]nf/ l;:6d ! ( b/fh # !) kmf]6f] slk d]l;g ! !! kmofS; d]l;g ! !@ l8lh6/ l8:Kn]sf] Aoj:yf ! !# ;fpG8 l;:6d ! !$ xf8{ l8:s -! l6=jL=_ @ !% s';L{ !) !^ cGo kmlg{r/ cfjZostf cg';f/ tof/L !& lx6/ jf kmofg #