3. ΟΙ ΜΟΡΦΈΣ ΜΕ ΤΑ ΜΠΑΛΩΜΈΝΑ ΡΟΎΧΑ
Ηταν μεγάλη η χαρά μου, όταν μια βδομάδα μετά το απολυ-
τήριο στρατού μού τηλεφώνησαν και μου είπαν αν ήθελα
να εργαστώ ως Μαθηματικός σε σχολείο της Ανατολικής Ατ-
τικής. Και αυξημένο παράλληλα το άγχος μου για το πώς θα
ξεκινήσω την εκπαιδευτική μου καριέρα, όχι διορισμένος κα-
νονικά (γι’ αυτό είχα ακόμη καιρό), αλλά ως αναπληρωτής.
Δεν είχα πολύ χρόνο για σκέψη, έπρεπε να απαντήσω χωρίς
να χρονοτριβώ και σε δύο μέρες να παρουσιαστώ, για να ανα-
λάβω υπηρεσία. Δέχτηκα λοιπόν τη θέση, το Γυμνάσιο Παπά-
γου συγκεκριμένα, ετοίμασα τα λίγα ρούχα που είχα και πήρα
το λεωφορείο για Αθήνα. Όλα μου φαίνονταν βουνό, αλλά και
μια πρόκληση για νέα ζωή, γιατί τα πράγματα στην επαρχία εί-
ναι διαφορετικά, πόσο μάλλον τότε που διορίστηκα.
Έμεινα στο σπίτι ενός φίλου μου για μερικές μέρες. Πα-
ρουσιάστηκα και ανέλαβα υπηρεσία,όλα βέβαια ήταν πρωτό-
γνωρα, αλλά και στην περιοχή Παπάγου πήγαινα με λεωφο-
ρείο, αφού δεν είχα αμάξι. Δεν μπορώ να πω, με υποδέχτηκε
θερμά η Γυμνασιάρχης και με σύστησε στους καθηγητές του
σχολείου, οι οποίοι μου έδωσαν θάρρος και κάποιες οδηγίες
για την ύλη και τους μαθητές. Αυτά λοιπόν τα παιδιά, ηλικίας
δώδεκα μέχρι δεκαπέντε ετών, ήταν οι πρώτοι μου μαθητές,
4. 4 ΚΑΤΕΡΊΝΑ ΛΙΒΙΤΣΆΝΟΥ - ΝΤΆΝΟΥ
όταν πρωτομπήκα στις αίθουσες και άρχισα τη διδασκαλία
των Μαθηματικών. Ένα σχολείο οργανωμένο, συγκροτημένοι
μαθητές, συνάδελφοι με σεβασμό και ανθρωπιά απέναντί μου.
Ήταν όλοι τους μόνιμοι, μεγαλύτεροί μου, εκτός από άλλους
δύο αναπληρωτές, μια φιλόλογο και έναν φυσικό. Τον πρώτον
καιρό ήμουν πολύ αγχωμένος, προσπαθούσα να προσαρμοστώ
στην Αθήνα, βρήκα σπίτι προς Ζωγράφου και χρησιμοποιού-
σα το λεωφορείο, για να πηγαινοέρχομαι σχολείο. Η συνεργα-
σία μου με τη Διεύθυνση καλή και ένα μήνα μετά την έναρξη
των μαθημάτων ενημερώθηκα για τη συγκέντρωση του Συλ-
λόγου γονέων σε απογευματινή ώρα, με σκοπό να γνωρίσουν
εμάς τους νέους καθηγητές και να μιλήσουμε για θέματα που
μας απασχολούν.
Εκείνη τη μέρα δεν έφυγα από Παπάγου μετά το τέλος των
μαθημάτων. Περπατήσαμε με τους άλλους δύο αναπληρωτές
ως την πλατεία (κανένας μας δεν είχε δικό του αυτοκίνητο) και
περάσαμε το χρόνο μας με φαγητό και καφέ στα όμορφα μα-
γαζιά που υπήρχαν, αναφέροντας ο καθένας μας στοιχεία από
τη ζωή του για καλύτερη γνωριμία. Όταν επιστρέψαμε σχο-
λείο, είχαν συγκεντρωθεί αρκετοί γονείς, άνδρες και γυναίκες,
που κατά τη διάρκεια της συζήτησης μάς καλοδέχτηκαν και
μας είπαν να μη διστάσουμε να συνεργαστούμε μαζί τους, για
οποιοδήποτε θέμα που έχει σχέση με το σχολείο, για την εύ-
ρυθμη λειτουργία του, κυρίως όμως το καλό των παιδιών τους!
«Έχω κάνει ένα πολύ καλό ξεκίνημα, που θα με βοηθήσει
να αγαπήσω τη δουλειά μου και τα παιδιά, μακάρι και η συ-
νέχεια να είναι όπως η αρχή» σκεφτόμουν, καθώς προχωρού-
σα στη στάση του λεωφορείου, μετά το τέλος αυτής της όμορ-
φης συνάντησης. Τότε ήταν που με πλησίασε ένας γκριζομάλ-
λης κύριος, καλοντυμένος και πολύ χαρούμενος. «Άκουσα το
επίθετό σας, είστε ο νέος Μαθηματικός του σχολείου, πρέπει
να είμαστε πατριώτες! Χαίρομαι πάρα πολύ, που ξεκινάτε την
καριέρα σας από μας, βέβαια το άσχημο είναι πως δεν έχετε το
5. 5
ΤΑ ΌΝΕΙΡΑ ΤΑΞΙΔΕΎΟΥΝ ΝΎΧΤΑ
τμήμα του γιου μου, αλλά θα ήθελα να γνωριστούμε καλύτε-
ρα, αν φυσικά αυτό δε σας πειράζει». Είχα σταματήσει κι εκεί-
νος μου έδωσε το χέρι. Γιάννης Κ, μου είπε, υπάλληλος στο
Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων, από την πατρίδα
σου, με έναν γιο στην πρώτη Γυμνασίου. Ανταπέδωσα τη χει-
ραψία. Δε θα ήταν άλλωστε ευγενικό να μην το κάνω. Μιλή-
σαμε αρκετά, ήμουν λίγο κουρασμένος από το πρωί στο δρό-
μο, εκείνος όμως επέμεινε πως λίγο πιο κάτω είναι το σπίτι του
και θα ήθελε να πάω, να γνωριστούμε καλύτερα και να με πε-
ριποιηθούν με τη γυναίκα του. «Αύριο το από γευμα, αν δε σας
πειράζει κι αν έχετε χρόνο, τώρα είναι δύσκολο, πώς θα έρ-
θω άλλωστε έτσι στο σπίτι σας;». Συμφώνησε, χαιρετηθήκα-
με, μπήκα στο λεωφορείο.
Τότε δεν είχαμε κινητά τηλέφωνα, μου είπε όμως τη διεύ-
θυνση και πήγα. Με περίμενε έξω από το σπίτι, μια μονοκατοι-
κία στην οδό Εφέσου. Κατέβηκα από το λεωφορείο, ήταν λί-
γα μέτρα πιο πέρα από τη στάση. Χαιρετηθήκαμε με καλύτερη
διάθεση αυτή τη φορά. «Ωραία είστε εδώ, με τους περιποιημέ-
νους δρόμους,τα όμορφα σπίτια και τους κήπους, κυρίως όμως
με την ησυχία σας» του είπα. «Όλα σε αυτή τη ζωή είναι σχετι-
κά, αλλά ναι, είμαστε καλύτερα από το κέντρο» μου απάντησε
με κάποια στοχαστική διάθεση. Προχωρήσαμε και μπήκαμε σε
ένα πολύ περιποιημένο κήπο με πολλά λουλούδια και δένδρα,
κυρίως όμως γαρδένιες. Πρώτη φορά είχα δει τόσο πράσινες
και αναπτυγμένες γαρδένιες, αλλά πριν προλάβω να τον συγ-
χαρώ για την αισθητική του χώρου, με καλοδέχτηκε η γυναί-
κα του η Νάγια, μια νέα σχετικά και πολύ περιποιημένη κυρία.
Μπήκαμε στο σπίτι, τι σπίτι αρχοντικό δηλαδή, με μεγά-
λους χώρους και πολλά αντικείμενα τέχνης. Εκείνο όμως που
πραγματικά με θάμπωσε ήταν η πλευρά της τραπεζαρίας δεξιά
όπως μπήκαμε! Όλος ο τοίχος καλυμμένος με πίνακες ζωγρα-
φικής: τοπία, αντικείμενα, άνθρωποι κάθε ηλικίας και κοινω-
νικής τάξης! Ξεχώριζαν οι μορφές με τα μπαλωμένα ρούχα: το
6. 6 ΚΑΤΕΡΊΝΑ ΛΙΒΙΤΣΆΝΟΥ - ΝΤΆΝΟΥ
κοριτσάκι με τα ξανθά μαλλιά και το κουρελιασμένο της φό-
ρεμα, ο νεαρός με τη σκούφια και το δρεπάνι στο χέρι, ο αγρό-
της με το μπαλωμένο παντελόνι και το αλέτρι, το αγόρι με το
χεράκι απλωμένο να ζητιανεύει σε ένα πολυσύχναστο μεγά-
λο δρόμο, η μάνα με το μωρό στην αγκαλιά, ενώ εκείνο κλαίει
στα μπαλωμένα του σπάργανα, τα παιδιά που παίζουν στην
αυλή με τα φθαρμένα παντελονάκια και άλλες, που ήταν το-
ποθετημένες στη μέση, η καθεμιά με την ιστορία της. Χρώμα-
τα έντονα, συναισθήματα πολλά, ένας κόσμος ταλαίπωρος, με
δίψα για ζωή, ευημερία, αγάπη. Κάπου εκεί έμεινε κολλημένο
το βλέμμα μου, αλλά έπρεπε να συνέλθω. Δε ρώτησα κάτι, θα
ερχόταν η κατάλληλη στιγμή να μάθω γι’ αυτά τα έργα. Όμως
διέκρινα μια ευαισθησία από την πλευρά των ιδιοκτητών.
Είπαμε πολλά εκείνη τη μέρα, για την πατρίδα μας, το γιο
τους Λεωνίδα, το σχολείο και γενικά για τη ζωή μας. Μου πρό-
τειναν να έρχομαι σπίτι, για να κάνω μάθημα στο μικρό Λεω-
νίδα. Δέχτηκα, μιας και δεν ήταν μαθητής μου στο σχολείο,
με κάποιους ενδοιασμούς αρχικά, αλλά ήταν αυτός ένας τρό-
πος να συνεχιστεί η επικοινωνία μας. Με τον καιρό εξελίχτηκε
σε πολύ καλή φιλία, που συνεχίστηκε για πολλά χρόνια. Ο μι-
κρός Λεωνίδας μού είχε αδυναμία, με περίμενε και μου πρό-
σφερε κάθε φορά γαρδένιες από τον κήπο (όταν αυτές ανθο-
φορούσαν) ή κάποιο άλλο λουλούδι. Κάποιες αργίες ανέβαινα
για φαγητό και μετά βγαίναμε και παίζαμε στο μικρό γηπεδάκι
του σπιτιού, δίπλα στον κήπο.
Κάποια μέρα ο Γιάννης μού μίλησε για τους πίνακες και
συγκεκριμένα για τις μορφές με τα μπαλωμένα ρούχα, λύνο-
ντάς μου όλες τις απορίες. Τον άκουσα με προσοχή και ομολο-
γώ πως με εντυπωσίασαν οι επιλογές του. «Στην υπηρεσία που
δουλεύω γίνονται πολλές εκθέσεις ζωγραφικής και άλλων έρ-
γων τέχνης. Αν μου αρέσει κάτι, το αγοράζω και το προσθέτω
στη συλλογή μου, με τη συγκατάθεση πάντα της Νάγιας. Έτσι
έχουμε στο σπίτι τη δική μας συλλογή, που εμπλουτίζεται,
