2. 1. CONCEPTO DE CITOPLASMA
O citoplasma é o conxunto formado por o hialoplasma e citosol e os
orgánulos celulares (morfoplasma). É, polo tanto, a parte da célula
comprendida entre a membrana plasmática e o núcleo.
CITOPLASMA= HIALOPLASMA + ORGÁNULOS CELULARES
3. 1.1. Hialoplasma ou citosol
É unha disolución coloidal (xelatinosa), onde están inmersos os
orgánulos celulares.
É a fracción soluble do citoplasma formada por: auga (85%),
glícidos, aa, nucleótidos, lípidos, enzimas, sales minerais, ARN e
metabolitos intermediarios (reaccións encadeadas).
Funcións do hialoplasma
- Reserva de combustibles: glicosa, glicóxeno (hepatocitos e
miocitos) e gotas lipídicas (adipocitos ou nas sementes).
4. 1.1. Hialoplasma ou citosol
Funcións do hialoplasma :
- Reserva de moléculas estruturais: representado por moléculas
que poideron ser ou non sintetizadas no citosol, pero que
permanecen nel antes de formar parte de estruturas como os
ribosomas, os microtúbulos, os microfilamentos...
- No citosol suceden numerosos procesos metabólicos
fundamentais para a célula: glicolisis, neoglucixénese, síntese
proteica, fermentacións, metabolismo de aa...
5. 1.2. O Citoesqueleto
No citoplasma existe unha complexa rede de filamentos proteicos
responsables da forma das células, da súa organización interna e
dos seus movementos (movemento de orgánulos, dos
cromosomas...).
Describíronse ata catro tipos diferentes de filamentos:
Microfilamentos : basicamente de actina. Son os máis delgados
(diámetro: 30-100 Å).
Microtúbulos : estruturas en forma de cilindro oco cun maior
diámetro (250 Å) e formados por tubulina.
6. 1.2. O Citoesqueleto
Filamentos intermedios : cun diámetro intermedio (150 Å)
entre os dous anteriores e de distinta natureza segundo o tipo
de que se trate. p.e.: tonofilamentos de queratina nas células
epidérmicas ou neurofilamentos nas neuronas.
Rede microtrabecular : conxunto de filamentos que conforman
unha rede ó longo do citoplasma. Non está clara a súa existencia,
algúns autores considéranos artefactos polo tratamento das
mostras.
Veremos con máis detalle os dous primeiros tipos de filamentos.
8. 1.2.1. Microfilamentos
Son un conxunto de filamento relacionados coa arquitectura e o
movemento celular.
Son característicos das células musculares, pero non exclusivos
delas.
Están formados por dúas cadeas dunha proteína globular, a
actina, agrupadas entre sí helicoidalmente.
A actina asóciase a outras proteínas segundo o tipo de
microfilamento de que se trate, e da función que desempeñe na
célula.
9. 1.2.1. Microfilamentos
Funcións dos microfilamentos :
Dar rixidez mecánica a moitas prolongacións celulares: nas
micropilosidades intestinais atópanse microfilamentos de actina
xunto con villina e fimbrina dispostos paralelamente uns a
outros constituíndo unha especie de andamiaxe que estabiliza
estas prolongacións; tamén a evaxinación e a invaxinación nos
procesos de exo e endocitose débese a microfilamentos de
actina.
10. 1.2.1. Microfilamentos
Son responsables da locomoción celular: o movemento de
pseudópodos das amebas e dos leucocitos débese a
microfilamentos de actina asociados a microtúbulos e filamentos
intermedios.
Permiten o movemento contráctil das células musculares ó
asociarse a miosina, troponina e tropomiosina (microfilamentos
finos: actina+troponina-tropomiosina; microfilamentos grosos:
miosina).
12. 1.2.2. Microtúbulos :
Son os máis abundantes do citoesqueleto e están formados por
filamentos tubulares (ocos) constituídos pola polimerización de
subunidades proteicas dunha esferoproteína (globular) chamada
tubulina que pode ser de dous tipos: tubulina α e tubulina β.
As moléculas de ambolos dous tipos asócianse formando
dímeros que a súa vez orixinan filamentos verticais
(protofilamentos) que son os responsables de conformar a
estrutura dos microtúbulos.
14. 1.2.2. Microtúbulos :
Os microtúbulos, en moitos casos, créanse e destrúense segundo
as necesidades da célula. Así, podemos atopar estruturas
estables (permanecen na célula) como son os flaxelos, o
kinetosoma ou corpo basal e os centriolos do centrosoma; e
estruturas lábiles (temporais) como son os filamentos do fuso
acromático, os dos pseudópodos ou os que orixinan as
invaxinacións e evaxinacións da membrana plasmática.
15. 1.2.2. Microtúbulos :
Funcións :
- Manteñen a forma das células. Comprobouse en organismos
unicelulares que se despolimerizamos os microtúbulos a célula
perde a súa forma.
- Serven de canais de transporte intracelular: nas células
pigmentarias a melanina é transportada por microtúbulos; o
transporte axónico de neurotransmisores tamén se debe a eles...
- Organizan os compoñentes do citoesqueleto, incluíndo
microfilamentos e filamentos intermediarios.
- Responsables, como xa dixemos, de estruturas estables
(centriolos, flaxelos...) e lábiles (pseudópodos, fuso acromático...).
16. 1.2.3. Estruturas formadas por microtúbulos
1.2.3.1. Centriolos :
Estrutura dos centriolos :
Estrutura 9+0 = porque non posúe microtúbulos centrais e están
formados por nove tripletes.
Cada centriolo é un cilindro oco cuxa parede está formada por
microtúbulos que están lixeiramente inclinados repecto do eixe do
cilindro que delimitan. Estos microtúbulos asócianse en grupos de
tres ou tripletes e sempre hai nove tripletes por centriolo.
17. 1.2.3. Estruturas formadas por microtúbulos
1.2.3.1. Centriolos :
Estrutura dos centriolos :
En cada triplete, os microtúbulos están unidos en toda a súa
lonxitude e teñen en común unha parte da parede.
Asociados a estes microtúbulos atópanse proteínas que forman
pontes que unen lonxitudinalmente os tripletes mantendo a
estrutura centriolar.
18. 1.2.3. Estruturas formadas por microtúbulos
1.2.3.1. Centriolos :
Características dos centriolos :
Os centriolos están relacionados coa organización dos microtúbulos
do citoesqueleto actuando a través dunha zona densa localizada o seu
arredor denominada Centro Organizador de Microtúbulos (C.O.M.);
éste é semellante as zonas densas que existen nas células vexetais
(as células vexetais non posúen centriolos).
Por tanto, os centriolos son exclusivos das células animais, e
localízanse preto do núcleo.
19. 1.2.3. Estruturas formadas por microtúbulos
1.2.3.1. Centriolos :
Características dos centriolos :
Teñen forma de cilindro oco e son dous que se dispoñen
perpendicularmente un ó outro; o conxunto de dous centriolos
denomínase diplosoma. O diplosoma está rodeado dunha zona máis
densa chamada centrosfera ou esfera de atracción. Arredor dela hai
unha serie de microtúbulos a xeito de radios que constitúen o áster.
O conxunto formado polos centriolos e o C.O.M. Denomínaselle
centrosoma. Todas as estruturas formadas por microtúbulos como
cilios, flaxelos e fuso acromático derivan do centrosoma.
21. 1.2.3. Estruturas formadas por microtúbulos
1.2.3.1. Centriolos :
Funcións dos centriolos :
- Determinan a posición exacta do C.O.M. nas células animais.
- Durante a división forman o fuso acromático.
22. 1.2.3. Estruturas formadas por microtúbulos
1.2.3.2. Cilios e Flaxelos
• Características :
Son prolongacións citoplasmáticas dotadas de movemento.
Tanto cilios como flaxelos posúen idéntica estrutura, pero varían no tamaño
e no número. Os cilios son estruturas curtas (5-10 micras) e numerosas;
os flaxelos son máis longos (100 micras), pero aparecen en menor número.
23. 1.2.3. Estruturas formadas por microtúbulos
1.2.3.2. Cilios e Flaxelos
• Estrutura :
Posúen tres partes:
Talo ou axonema : eixe rodeado de membrana plasmática que no seu
interior posúe un feixe de microtúbulos en estrutura 9+2 (9 pares de
microtúbulos periféricos + 1 par central).
Zona de transición : lugar onde o par de microtúbulos centrais se
interrompe.
24. 1.2.3. Estruturas formadas por microtúbulos
1.2.3.2. Cilios e Flaxelos
Corpúsculo basal, kinetosoma ou cinetosoma : ten a mesma estrutura que
un centriolo (formado por tripletes e sen o par central), e constitúe o
sistema de anclaxe do cilio ou flaxelo á célula.
26. 1.2.3. Estruturas formadas por microtúbulos
1.2.3.2. Cilios e Flaxelos
• Funcións :
Permiten o desprazamento de células.
Os cilios ademais provocan turbulencias ou correntes arredor das células
que permiten a cpatura de partículas alimenticias.
NOTA : O flaxelo bacteriano e diferente o de eucariotas, xa que está
formado por flaxelina e ademais é unha estrutura extracelular que non
está, polo tanto, rodeado de membrana plasmática.
27. 1.3. Os ribosomas
Son complexos supramoleculares constituídos por ARN r e proteínas.
Son pequenos (15-30 nm) e só se observan a M.E.
Cada ribosoma consta de dúas subunidades, a subunidad maior e a menor, que
se separan despois de cada ciclo de síntese proteica.
Poden aparecer dispersos no citoplasma, asociados o retículo endoplasmático
rugoso (RER), no interior de mitocondrias (mitorribosomas) ou no interior
dos cloroplastos (plastorribosomas).
Podémolos atopar de xeito individual ou en grupos unidos a un filamento de
ARNm formando os polisomas ou polirribosomas.
28. 1.3. Os ribosomas
• Tipos :
70S: máis pequenos, atopámolos en procariotas , mitocondrias e plastos.
Subunidade maior 50S + subunidade menor 30S.
80S: de maior tamaño, aparecen en eucariotas. Subunidade maior 60S +
subunidade menor 40S.
• Función : Son o lugar de síntese de proteínas cando se asocian ó ARN m.
30. 1.4. Orgánulos celulares (membranosos)
1.4.1. Retículo Endoplasmático
O citoplasma está percorrido por unha serie de cavidades pechadas de
sitintas formas que están limitadas por unha membrana similar a m pl,
pero de menor espesor e con máior % de proteínas. Estas cavidades
ramifícanse e están comunicadas constituíndo o que denominamos
retículo endoplasmático (RE).
• Tipos :
Hai dous tipos de RE, o retículo endoplasmático liso (REL) e o retículo
endoplasmático rugoso (RER), este último posúe ribosomas adosados a
cara externa da súa membrana e continúase coa envoltura nuclear.
32. 1.4.1. Retículo Endoplasmático
• Funcións :
Síntese de proteínas: os ribosomas asociados á membrana do RER son
responsables da biosíntese proteica. As proteínas obtidas poden percorrer
distintos camiños:
- Ser transferidas ó interior das cavidades do RER e actuar aquí; dende o
ineterior ser transportadas o Aparato de Golgi e a súa vez ser tranferidas a
outros lugares específicos da célula ou ben ser secretadas o medio externo nun
proceso de secrección.
- Poden quedarse na membrana do RER porque son constituíntes da mesma
ou ben son transportadas a outros orgánulos para constituír parte da
membrana dos mesmos.
33. 1.4.1. Retículo Endoplasmático
Glicosilación : a maoría das proteínas do RER están glicosiladas, e dicir,
unídas a oligosacáridos. Este proceso é unha das funcións máis importantes
que desempeña o RER, orixina glicoproteínas e ocorre no interior das
cavidades do retículo (esta é a razón pola que os ribosomas libres non
producen glicoproteínas).
O proceso de glicosilación complétase no Aparato de Golgi.
34. 1.4.1. Retículo Endoplasmático
Biosíntese de lípidos : os lípidos que forman parte das membranas celulares,
fosfolípidos e colesterol, sintetízanse no REL, por ser neste compartimento
celular onde se atopan os enzimas necesarios para este proceso.
Os ácidos graxos, sen embargo, son sintetizados no hialoplasma.
O RE é, por tanto, o lugar onde a célula sintetiza a maioría das proteínas e
lípidos das membranas celulares; posteriormente estos constituíntes son
transportados mediante vesículas e coa participación do Aparato de Golgi
os seus lugares de destino ( membranas de orgánulos ou m pl).
35. 1.4.1. Retículo Endoplasmático
Detoxificación : no REL existen enzimas capaces de eliminar a
toxicidade de moitas substancias prexudiciais para á célula, xa sexan
producidas por ela mesma como consecuencia do seu metabolismo, ou
ben procedentes do exterior como poden ser herbicidas, insecticidas,
medicamentos, conservantes...
A detoxificación consiste en introducir nas moléculas tóxicas un
grupo hidroxilo, amino... Co fin de aumentar a hidrosolubilidade e
acelerar a súa eliminación p.e. mediante a bile, os ouriños, o suor... A
función de detoxificación e realizada principalmente polas células dos
riles, pulmóns, intestino e pel.
36. 1.4.2. Aparato de Golgi
Atópase habitualmente preto do núcleo e soe rodear ós centriolos se os hai.
Está formado pola agrupación de sacos membranosos apilados e rodeados
dun conxunto de pequenas vesículas. Cada pila de sacos denomínase
dictiosoma. En torno a cada dictiosoma, atopamos as pequenas vesículas
que se orixinan por xemación a partir del.
É unha estrutura que crece continuamente, de xeito, en cada dictiosoma
podemos diferenciar unha cara Cis ou de formación localizada máis preto
do RER e unha cara Trans ou de maduración orientada cara a m pl. Deste
cara trans parten as vesículas, constituíndo vesículas de secrección de
distintas substancias.
38. 1.4.2. Aparato de Golgi
• Funcións :
Dirixe a circulación de macromoléculas nas células e selecciónaas.
Recolle nas súas cavidades as proteínas sintetizadas no RER a través de
vesículas (vesículas de transicción) orixinadas por xemación da membrana
do RE.
Forma membranas: as vesículas de secrección adósanse a m pl descargando
o seu contido por exocitose. As membranas das vesículas fusiónanse coa m
pl contribuíndo a aumentar a súa superficie.
Sintetiza glicoproteínas e remata a glicosilación.
39. 1.4.2. Aparato de Golgi
Sintetiza e distribúe polímeros de glícidos, como a celulosa e as pectinas
que forman a parede vexetal.
Forma os lisosomas.
NOTA : As células secretoras caracterízanse por presentar un Aparato de
Golgi moi desenvolvido. En certas células secretoras as substancias
(basicamente proteínas) son sintetizadas e secretadas continuamente; na
maioría dos casos, sen embargo, esto non sucede e a secrección lévase a
cabo cando a célula percibe un estímulo (nervioso ou hormonal) que
desencadea a exocitose.
40. 1.4.3. Lisosomas
Orgánulos celulares presentes en todas as células eucariotas (en vexetais
aparecen asociados a vacuolas e a parede e non son característicos).
Son vesículas rodeadas de membrana caraterizadas por posuír ata 40 enzimas
diferentes do tipo das hidrolasas ácidas (proteasas, nucleasas, glicosidasas,
lipasas...).
Chámanse hidrolasas porque provocan a ruptura por hidrólise de distintos
tipos de enlaces (glicosídicos, peptídicos...) e son ácidas porque só actúan a
pH ácido.
Polo tanto, son capaces de degradar macromoléculas e actúan a un pH óptimo
(normalmente entre 3-6).
41. 1.4.3. Lisosomas
A membrana do lisosoma está fortemente glicosilada o que a protexe da súa
propia dixestión, ademais esta membrana mantén o pH óptimo no seu
interior (ATP-asa de bombeo de H+).
Por outra banda, o feito de que as hidrolasas dos lisosomas funcionen a pH
ácido facilita a protección, no caso da rotura da membrana lisosomal, do
resto do citoplasma que posúe, en xeral, un pH neutro (7-7,3).
A enzima máis característica dos lisosomas é a fosfatasa ácida que hidroliza
enlaces éster e libera grupos fosfato.
42. 1.4.3. Lisosomas
• Tipos :
Lisosomas Primarios: só conteñen hidrolasas. Son vesículas de secrección
recentes. Fórmanse por xemación do Aparato de Golgi.
Lisosomas Secundarios : conteñen hidrolasas e sustratos en vías de
dixestión. Segundo a substancia a hidrolizar diferenciamos vacuolas
heterofáxicas ou dixestivas e vacuolas autofáxicas.
43. 1.4.3. Lisosomas
• Funcións : os lisosomas realizan funcións de dixestión e almacenamento.
No proceso podemos falar de:
1. Dixestión extracelular : verten o seu contido ó exterior da celula. P.e.
fungos.
2. Dixestión intracelular : o lisosoma permanece no interior da célula.
Neste caso diferenciamos entre autofaxia e heterofaxia.
44. 1.4.3. Lisosomas
Autofaxia : os materias dixeridos son compoñentes da propia célula:
porcións de RE, sáculos do A. de Golgi...
A autofaxia é importante para as células por varias razóns:
1. Destrúe zonas danadas ou innecesarias.
2. Intervén en procesos de desenvolvemento (metamorfóse, reabsorción
dun protoplasto dunha célula...).
3. Garante a nutrición en condicións desfavorables (obtención de
nutrientes tras un xaxún prolongado).
45. 1.4.3. Lisosomas
Heterofaxia : o sustrato é de orixe externo. O proceso posúe a dobre
función de nutrir e defender a célula.
Os sutratos son capturados por endocitose do medio extreno. O endosoma
ou fagosoma fusionarase cun lisosoma 1º orixinando unha vacuola
dixestiva. No interior desta producirase a dixestión de sustratos.
Os produtos da dixestión pasan ó hialoplasma onde son reutilizados. Os non
dixeribles poden orixinar unha vacuola fecal ou corpo residual que pode
fusionarse coa m pl e verter os refugallos cara o exterior. Este proceso
é habitual nos unicelulares, pero non sucede en pluricelulares.
46. 1.4.3. Lisosomas
Nos pluricelulares os residuos non dixeribles retéñense no interior dos
lisosomas orixinando o fenómeno de sobrecarga responsable do
envellecemento celular.
Os lisosomas envellecen, o contrario que outros orgánulos que nunha anciá
poden non ter máis dun mes.
Este envellecemento ponse de manifesto pola presenza de lisosomas de
gran tamaño e gránulos de lipofuscina (refugallos metabólicos).
49. 1.4.4. Peroxisomas
Orgánulos semellantes ós lisosomas, pero que non posúen hidrolasas ácidas,
senón enzimas oxidativos cuxa función básica é a oxidación de distintas
moléculas (p.e. SH2) orixinando H2O2. Esta auga osixenada é tóxica para a
célula e deben reducila a auga, para o cal posúen unha enzima específica
chamada catalasa ou peroxidasa.
A diferenza das oxidacións que se producen nas mitocondrias, nas que se
desenvolven nos peroxisomas a enerxía disípase en forma de calor e non
está acoplada a síntese de ATP.
50. 1.4.5. Vacuolos
Son compartimentos rodeados de membrana con distintas finalidades na
célula.
Son máis característicos das células vexetais. Os vacuolos vexetais
ocupan facilmente o 50% do volume celular, e poden chegar ó 90% en
células maduras. O conxunto de vacuolos vexetais denomínaselle
vacuoma. Orixínanse nas células vexetais xoves, a partir de vesículas
do RE e do A. de Golgi. Nun principio, son moi abundantes e de pequeño
tamaño, pero a medida que a célula madura vanse fusionando ata
conformar un único gran vacuolo que unha a maior parte do interior
celular.
51. 1.4.5. Vacuolos
Funcións dos vacuolos :
1. Almacenamento de substancias:
- Produtos de refugallo (tóxicos como o opio ou a nicotina que illan
do resto do citoplasma).
- Substancias de reserva: en moitas sementes (chícharos, xudías...)
- Substancias que o vexetal emprega en relación a outras plantas ou
animais:
a. Pigmentos p.e. pétalos coloridos para atraer polinizadores.
b. Alcaloides velenosos contra os predadores.
52. 1.4.5. Vacuolos
Funcións dos vacuolos :
2. Crecemento: por acumulación de auga nos seus vacuolos, as células
vexetais aumentan con rapidez o seu tamaño sen que lles supoña un gasto
enerxético importante.
3. Regulan a P osmótica: as células regulan a cantidade de auga formando
vacuolos hídricos (turxencia).
Nas células animais hai vacuolos pulsátiles que verten o exterior o exceso
de auga.
3. Vacuolos dixestivos : son característicos das células animais e están
relacionados con procesos de nutrición. Posúen enzimas hidrolíticos.
53. 1.5. Orgánulos de dobre membrana: mitocondrias
e cloroplastos.
1.5.1. A orixe: Teoría endosimbiótica
As mitocondrias e cloroplastos posúen, ademais dunha dobre membrana,
outras características comunes; como son a presenza de ADN, ARN e
proteínas propias que capacitan a estes orgánulos para a síntese dalgunhas
proteínas da súa estrutura e a división independente do resto da célula.
54. 1.5.1 A Orixe: Teoría endosimbiótica
En distintos artigos publicados entre finais dos 60 e principios dos 80 Lynn
Margulis propuso unha teoría para explicar estas similitudes, e por ende,
a orixe destes orgánulos e da propia célula eucariota.
A teoría endosimbiótica de Margulis é, na actualidade, a máis aceptada pola
comunidade científica.
Esta teoría propón que a célula eucariota podería deberse á simbiose
permanente entre distintos tipos de procariotas.
Uns procariotas foron vitimas da captura fagocítica por parte dun precusor
ancestral, pero conseguiron sobrevivir grazas a establecer unha relación
simbiótica co seu predador.
57. 1.5.1 A Orixe: Teoría endosimbiótica
Esta teoría baséase nas notables semellanzas entre estos orgánulos e as
bacterias:
1. Presenza dunha molécula de ADN circular dobre non asociado a
histonas.
2. Unha cadea de transporte electrónico asociado a membrana (memb.
interna nas mitocondrias; memb. dos tilacoides nos cloroplastos) similar a
cadea de transporte na m pl das bacterias.
3. Os mitorribosomas e plastorribosomas son 70S.
4. División similar á das bacterias (partición).
58. 1.5.2. Mitocondrias
Son orgánulos rodeados dunha dobre membrana e podemos atopalos en todas
as células eucariotas.
A membrana interna procedería da m pl do orgánulo fagocitado, mentres que
a membrana externa pertencería a antiga vesícula do fagocito ancestral.
A membrana externa é moi permeable (proteínas canal), a interna non tanto e
atópase repregada sobre si mesma orixinando as cristas mitocondriais que
aumentan moito a súa superficie.
O espazo entre ambalas dúas membranas chámase espazo intermembranoso.
A cavidade interna da mitocondria denomínase matriz mitocondrial
60. 1.5.2. Mitocondrias
Membrana interna mitocondrial : é máis rica en proteínas (80%) que outras
membranas celulares, e entre os lípidos (20%) non hai colesterol (como nas
bacterias). Os seus compoñentes principais son:
1. Proteínas da cadea de electróns.
2. ATP-sintetasas que catalizan a síntese de ATP.
3. Proteínas transportadoras que permiten o paso de ións e moléculas.
Membrana externa mitocondrial : aseméllase a outras membranas (RE) e nela hai:
1. Proteínas canal que a fan moi permeable.
2. Enzimas p.e. os que activan os ácidos grasos para que poidan entran na matriz e
sexan oxidados.
61. 1.5.2. Mitocondrias
Matriz mitocondrial : nesta cavidade interna da mitocondria hai:
1. ADN mitocondrial circular dobre para a síntese de proteínas mitocondriais.
2. Mitorribosomas 70S para esa síntese proteica. Libres ou asociados á memb. int.
3. Auga, ións, ADP, ATP, CoA e moitas enzimas. Entre as enzimas destacamos:
a. As que interveñen na replicación, transcrición e tradución do ADN
mitocondrial.
b. As que actúan na oxidación de mc procedentes do catabolismo do hialoplasma.
63. 1.5.2. Mitocondrias
Funcións das mitocondrias :
Son as responsables da respiración celular , son , polo tanto, as
“centrais enerxéticas” encargadas de suministrar a maior parte
da enerxía para as actividades celulares.
División :
Básicamente por dous mecanismos segmentación (invaxinación de
membranas) ou por partición (tabique e invaxinación).
64. 1.5.3. Cloroplastos
Orgánulo exclusivo das células vexetais. Posúen ,oitas semellanzas coas
mitocondrias, aínda que soen ser ovoides ou esféricos e demaior
tamaño.
Teñen unha dobre membrana que delimita o denominado espazo
intemembrana do cloroplasto.
A membrana externa é moi permeable e a interna menos como en
mitocondrias, pero sen embargo, esta última non posúe cristas.
A cavidade interna do cloroplasto chámase estroma e está percorrido
por un sistema de membranas denominados tilacoides.
65. 1.5.3. Cloroplastos
Os tilacoides poden percorrer ó longo o interior do cloroplasto e fálase dos tilacoides do
estroma ou poden apilarse en sacos e denomínanse tilacoides dos grana ou grana.
Estroma : na cavidade interna mitocondrial atópanse os seguintes compoñentes:
1. Enzimas da fase escura da fotosíntese (fixación do CO 2 no ciclo de Calvin,
reducción de nitratos...)
2. Inclusión: gránulos de amidón, gotas de graxa...
3. ADN dobre e circular.
4. Plastorribosomas 70S.
66. 1.5.3. Cloroplastos
Membrana tilacoidal : nestas membranas hai algúns dos compoñentes
exclusivos destes orgánulos:
1. Pigmentos que absorben a luz: clorofilas e carotenoides.
2. A cadea fotosintética de transporte electrónico.
3. ATP-sintetasas do cloroplasto.
División do cloroplasto :
Similar á das mitocondrias.
68. 1.5.3. Cloroplastos
Función : realizan a fotosíntese.
Proceso que consiste en captar a enerxía luminosa transformandoa en
compostos orgánicos (enerxía química) de alto poder redutor (NADPH) e
compostos de enlaces altamente enerxéticos (ATP). (Fase luminosa).
Estos compostos utilizaranse para reducir e asimilar elementos constitutivos
da materia viva (C,N e S) que soen atoparse na natureza nun alto grao de
oxidación (CO2, NO3-...). (Fase escura).
69. 1.5.3. Cloroplastos
E dicir, a fase luminosa suministra a Eª necesaria en forma de ATP e
de NADPH para impulsar unha serie de reaccións (fase escura)
nas que a partir de moléculas inorgánicas (CO2 e auga
principalmente) formaránse compostos orgánicos (en primer
termo glícidos como a glicosa).
Fórmula xeral referida a glicosa :
6CO2+ 6H2O + Eª Solar C6H12O6 + 6O2