Bướu trung thất - tổng quan về tiếp cận các loại bướu trung thất thường gặp và các điều trị cơ bản. Bài viết của BS. Nguyễn Tuấn Hưng

1. Bác sĩ Nguyễn Tuấn Hưng
Khoa Ngoại 2 - Bệnh viện Ung Bướu
21/08/2018
ywenlee12@gmail.com

3. Mục tiêu
Sơ nét về giải phẫu trung thất
Tiếp cận 1 bệnh nhân với bướu trung thất
Tính chất một số bướu thường gặp ở
trung thất

4. Tài liệu tham khảo
1. David Sugarbaker, Raphael Bueno, Yolanda Colson,
Michael Jaklitsch, Mark Krasna, Steven Mentzer-
Adult Chest Surgery-McGraw-Hill (2015)
2. Uptodate: Evaluation of mediastinal masses,
Pathology of mediastinal tumors
3. Bài giảng Ung bướu học - Đại học Y khoa Phạm
Ngọc Thạch
4. A diagnostic approach to the mediastinal masses,
Sergi Juanpere & Noemí Cañete & Pedro Ortuño &
Sandra Martínez & Gloria Sanchez & Lluis Bernado

5. Trung thất
 Định nghĩa: khoang nằm giữa 2
phổi
 Được giới hạn:
 Trên: lỗ trên lồng ngực, nơi
trung thất thông với nền cổ
 Trước : xương ức, các sụn
sườn, và cơ ngang ngực
 Sau: thân các đốt sống ngực
 Bên: lá thành màng phổi trung
thất.
 Dưới: cơ hoành

6. Phân vùng giải phẫu trung thất:
nhiều cách
Cổ điển: trước và sau
Bariety.M (1958) : 9 vùng
Johncrofton (1975): 5 vùng
Thông thường: 4 vùng

7. 4 phân vùng
theo giải phẫu học
 Trung thất trên: phía trên mp
ngang ngay trên màng
ngoài tim, ngang khe
gian đs N4-5, và góc x.ức
 Trung thất trước: hẹp, trước
màng ngoài tim và sau x.ức
=> chứa ít mô lkết, hạch BH.
 Trung thất giữa: chứa tim,
màng ngoài tim.
 Trung thất sau : sau tim và
màng ngoài tim.

8. Thuận tiện cho tiếp cận lâm sàng:
3 phân khu trung thất:
David Sugarbaker, Raphael Bueno, Yolanda Colson, Michael Jaklitsch, Mark Krasna,
Steven Mentzer-Adult Chest Surgery-McGraw-Hill (2015)

9. 3 phân khu
Trung thất trước gồm:
Tuyến ức
Mô lymphô

10. 3 phân khu
Trung thất giữa gồm:
tim,
các mạch máu lớn trong
màng tim,
màng tim
khí quản

11. 3 phân khu
Trung thất sau gồm:
thực quản,
dây thần kinh phế vị,
chuỗi thần kinh giao
cảm,
ống ngực
hệ thống tĩnh mạch đơn

12. Một dạng khác của phân chia 3
vùng giải phẫu

13. Hình
(Netter Basic Science) John T. Hansen PhD-Netter's Clinica
Anatomy_ with Online Access, 3e-Saunders (2014)

14. (Netter Basic Science) John T. Hansen PhD-Netter's Clinical
Anatomy_ with Online Access, 3e-Saunders (2014)

15. Bướu trung thất là gì?
nguồn gốc từ các cơ quan trong trung
thất
Bướu “ngoại lai” phát triển vào trong
trung thất

16. Phân biệt
Các khối từ bụng, như khối thoát vị
hoành
 Giả bướu trung thất (pseudomediastinal
mass)
VD: các bất thường mạch máu như phình
động mạch chủ, giãn tĩnh mạch chủ trên,
giãn thực quản
Khối u của phổi
Di căn của ung thư

18. 1 bệnh nhân đến với khối u trung
thất
Bệnh sử
Thăm khám
Chẩn đoán hình ảnh
Các xét nghiệm chẩn đoán khác

19. Các gợi ý về tuổi, giới tính?
Về giới tính: dường như không có sự khác
biệt
Tỉ lệ ác tính của bướu trung thất tăng
đáng kể theo thời gian
Cả người lớn và trẻ em: Khoảng 25%
bướu trung thất là ác tính
Độ tuổi: có sự khác biệt rõ ràng giữa tần
suất các loại bướu thường gặp

20. Bướu trung thất ở trẻ em và người
lớn khác nhau như thế nào?
 Trẻ em:
 Bướu thường gặp nhất: bướu nguồn gốc thần kinh /
trung thất sau (chiếm 50%)
 Bướu tuyến ức: hiếm gặp
 Người lớn:
 Bướu thường gặp nhất: bướu tuyến ức / trung thất trước
 Bướu trung thất sau: ít gặp
 Xuất độ các loại bướu trung thất khác: tương đương
nhau
 Xuất độ thường gặp sau đó là lymphoma và bướu tế
bào mầm

21. Bệnh cảnh BN với bướu trung thất
Đa số không có triệu chứng
Trẻ em: 2/3 không triệu chứng
Người lớn: 1/3 không triệu chứng
Có / không có các triệu chứng điển hình: phụ
thuộc nhiều yếu tố
Kích thước
Lành tính hay ác tính: Bướu lành thường không
triệu chứng (Duke University Medical Center)
Có mặt của viêm nhiễm
…

22. Đau do bướu trung thất?
Triệu chứng thường gặp nhất: đau ngực,
khó thở và ho
Đau ngực dữ dội: biểu hiện của khối u
xâm lấn, tiến triển
Cohen: bướu trung thất trước + kích
thước lớn -> thường có mô học ác tính

23. Biểu hiện của bướu chèn ép các
cơ quan trong trung thất?
Chèn ép trung thất trước:
Khó thở khi nằm ngửa
Tĩnh mạch chủ trên: gây triệu
chứng phù áo khoác, tuần hoàn
bàng hệ vùng trước ngực, tím
môi, nhức đầu, ngủ gà ngủ gật
Thần kinh liên sườn: Đau ngực

25. Biểu hiện của bướu chèn ép các
cơ quan trong trung thất?
Chèn ép trung thất giữa:
Đường thở: khó thở, ho, tiếng thở rít
hoặc khò khè, ho ra máu, viêm phổi tái đi
tái lại
Tim: Đau thắt ngực
dây thần kinh quặt ngược (thường gặp
bên trái): Khàn tiếng, nói giọng đôi

26. Biểu hiện của bướu chèn ép các
cơ quan trong trung thất?
Chèn ép trung thất sau
 Thực quản: khó nuốt.
 Tĩnh mạch chủ dưới: gan to, cổ trướng, phù chi dưới
 Tĩnh mạch đơn (chỗ đổ vào tĩnh mạch chủ trên): tuần hoàn bàng
hệ ở thành ngực.
 Ông ngực: ít gặp, tràn dịch màng phổi dưỡng chấp, cổ trướng
dưỡng chấp, phù chi dưới lan dần lên chi trên
 Chèn ép đám rối giao cảm cổ: hội chứng Claude-Bernard-
Horner: co đồng tử, hẹp khe mi, sụp mi ,bừng đỏ nửa mặt một
bên...
 Thần kinh hoành: nấc, liệt cơ hoành
 Thần kinh X: rối loạn nhịp thở, cao huyết áp, tăng tiết nước bọt...
 Hội chứng Pancoast-Tobias / đám rối thần kinh cánh tay: đau và
có thể liệt nhẹ cánh tay
 Tủy sống / rễ thần kinh cạnh sống: liệt cảm giác / vận động

27. Hình

28. Triệu chứng toàn thân - hội chứng
cận ung
Triệu chứng toàn thân:
 Mệt mỏi, gầy sút cân, sốt
 Di căn xa.
 Hội chứng Pierre Marie: ngón tay dùi trống, dầy cốt mạc
đầu chi, đau các khớp cổ chân, bàn chân, bàn tay...
 Bướu tuyến ức: nhược cơ, suy giảm miễn dịch và thiếu
máu do thiểu sinh hồng cầu
 Bướu carcinoid tuyến ức: hội chứng Cushing
 Bướu giáp độc: nhiễm độc giáp
 Bướu tuyến cận giáp: cường cận giáp
 …

29. Xác định vị trí giải phẫu của bướu
Chẩn đoán hình ảnh đầu tay: X quang ngực
và CT scan ngực có thuốc cản quang
CT scan: nên được thực hiện cho tất cả BN có
bướu trung thất
Vị trí giải phẫu
Hình dạng và bản chất (nang, mỡ, độ tương phản,
và mô mềm), nhiều ổ hay không
Liên quan với các cấu trúc khác: mạch máu, tạng,
đường thở, thần kinh, tủy sống
Loại trừ các cấu trúc giả bướu trung thất. VD: u
phổi

30. Imaging is important for suggesting not only
the likely diagnosis, but also the best
surgical approach. Mastery of mediastinal
imaging is essential for surgeons operating
in or around the
mediastinum.
—Steven J. Mentzer

31. Siêu âm
Bướu sát tim hoặc màng tim
-> phân biệt nang / bướu đặc, dính các cơ
quan xung quanh, phân biệt các thành phần
trong và ngoài màng tim
Siêu âm qua ngả nội soi/ thực quản:
trường hợp nghi ngờ ung thư di căn trong
trung thất giữa hoặc sau

32. MRI hay CT scan ?
CT scan thường đủ đánh giá
Bướu nguồn gốc thần kinh / trung thất sau
-> MRI đánh giá tốt hơn CT scan:
Bướu xâm lấn các lớp vỏ bao và tủy sống
Bướu xâm lấn các mạch máu lớn

33. Các chẩn đoán hình ảnh với đồng
vị phóng xạ
 123-I trong bệnh lý giáp thòng dưới xương ức
 Gallium scans trong bướu tế bào mầm không
seminoma
 [131I]meta-iodobenzylguanidine scans trong
bướu cận hạch tiết catecholamin
 Chụp mạch máu / tủy trong 1 số bướu thần kinh
xâm lấn. VD: động mạch Adamkiewicz
 PET/CT không được chỉ định thường quy: bướu
tế bào mầm loại trừ các vị trí ngoài lồng ngực

34. Nội soi chẩn đoán
Nội soi thực quản và khí quản:
Chỉ nên chỉ định khi nghi ngờ xâm lấn
hoặc ung thư thực quản / phế quản

35. Nghĩ bướu tế bào mầm: xét
nghiệm sinh hóa là cần thiết
Các xét nghiệm sinh hóa:
 beta-human chorionic gonadotropin (β-hCG):
 tăng trong 80% bướu không seminoma
 tăng trong 10% bướu seminoma
 α-fetoprotein (AFP):
 tăng trong 30% bướu không seminoma
 bướu seminoma tang AFP: nghi ngờ dạng hỗn hợp,
tiên lượng xấu hơn
=> Tăng AFP: gần như chẩn đoán xác định choa
bướu tế bào mầm không seminoma mà không cần
qua sinh thiết

36. Xét nghiệm sinh hóa
 Nhược cơ trong bướu tuyến ức:
antiacetylcholine receptor antibody
 Bướu thần kinh nội tiết: tiết corticotropin-
releasing hormone
 Insulin: bướu nguồn gốc thần kinh hiếm gặp
 Bướu nguyên bào thần kinh: đôi khi tiết
hormone: catecholamines hoặc vanillylmandelic
acid và metanephrines nước tiểu
 Chức năng tuyến giáp trong bướu tuyến giáp
 Calcitonin huyết thanh trong bướu tuyến cận
giáp
 LDH trong lymphoma và tiên lượng bệnh

37. Giải phẫu bệnh của bướu trung
thất
Bướu trung thất là một trong những vị trí
khó để khảo sát giải phẫu bệnh:
Nhiều dạng tổn thương và giải phẫu bệnh. Nhiều
loại bướu kém biệt hóa và đặc điểm mô học trùng
lặp với nhau
Sinh thiết đôi khi không đủ mô
Nhà giải phẫu bệnh phải có kinh nghiệm
=> Nhiệm vụ của phẫu thuật viên: đạt được
chẩn đoán mô học qua phẫu thuật hoặc qua
biosy
through biopsy.

38. Chiến lược sinh thiết bướu
Bướu nhỏ và giới hạn rõ rang
-> có thể phẫu thuật cắt bướu mà không
cần GPB trước mổ
Bướu lớn, nghi ngờ xâm lấn hoặc nghi
ngờ loại điều trị không bằng phẫu thuật
-> Nên được biopsy trước mổ.

39. Lấy đủ mẫu
Đôi khi biopsies không thể cho chẩn đoán
vì không đủ mẫu hoặc bị biến dạng hoặc
hoại tử/ xơ hóa/ hóa nang
Sinh thiết đủ mẫu mô là cần thiết.
Đặc biệt Lymphoma không Hodgkin hoặc
bướu tế bào mầm, theo sau là HMMD
hoặc điện di tế bào

40. FNA thì sao?
Tiếp cận ban đầu: có thể cân nhắc (FNA)
dưới hướng dẫn CT hoặc siêu âm
Song như đã trình bày, FNA thường không đủ
cho chẩn đoán xác định:
Không đủ mẫu mô
Sai lệch
Sang thương không đồng nhất
=> core-needle biopsy hoặc phẫu thuật để có
giải phẫu bệnh

41. Các cách tiếp cận sinh thiết bằng
phẫu thuật
Soi trung thất đường cổ
Mở trung thất dưới (Chamberlain procedure)
Tiếp cận qua cổ -> ???
VATS
Mở xương ức hoặc mở ngực thăm dò: ít khi
chỉ để sinh thiết mà thường lên kế hoạch cắt
bướu.
Chú ý tránh gieo rắc tế bào vào khoang phổi.

42. Cắt lạnh trong lúc mổ?
 Nên được sử dụng
 Chẩn đoán mô học
 Hướng dẫn cho độ rộng và an toàn của phẫu thuật
 Thử rìa diện cắt +/- giai đoạn bướu
 "mimickers“ gây khó khăn cho chẩn đoán: 1
nghiên cứu về cắt lạnh bướu trung thất:
 37% chẩn đoán đúng bệnh ác tính.
 35% không rõ rang.
 28% chẩn đoán sai

43. Đánh giá khả năng gây mê: không
thể bỏ qua
 Nhược cơ (MG): tránh các thuốc block thần
kinh cơ
 U tủy thượng thận (pheochromocytoma):
cảnh giác tang huyết áp do tang tiết
catecholamin
 Bướu trung thất lớn: có thể gây ra hội chứng
hạn chế hoặc tắc nghẽn.
=> nên cân nhắc sinh thiết qua các biện pháp ít
xâm lấn (cell block dịch màng phổi hoặc biopsy
qua da hoặc dưới gây tê tại chỗ)

44. Đánh giá khả năng gây mê: không
thể bỏ qua
 1 nghiên cứu hồi cứu:
 105 cuộc phẫu thuật / 98 BN bướu trung thất trước và
giữa
 => 11 BN (10%) có biến chứng tim phổi sau mổ
 Bn trước mổ nên được đánh giá nguy cơ suy hô hấp:
 chức năng hô hấp (tư thế nằm ngửa và đứng)
 đo đường kính chéo của khí quản trên CT
 Shamberger et al. đề nghị gây mê an toàn:
 peak expiratory flow rate > 50% predicted
 Hoặc đường kính khí quản > 50% bình thường

45. Các bướu trung thất thường gặp
nhất ở từng phân vùng
Trung thất trước: 3T
Thymoma
Teratoma
Thyroid goiter
Trung thất giữa:
Hạch
Các nang/bọc
Trung thất sau:
Bướu nguồn gốc thần kinh

46. Tiếp cận các bướu trung thất
thường gặp

47. Trung thất trước
50% bướu trung thất (người lớn)
Thường gặp nhất:
Bướu tuyến ức (lành + ác)
Bướu quái (teratoma)
Bướu giáp thòng
lymphoma

49. Bướu tuyến ức
Đỉnh tuổi: 40 -60
2 giới: tương đương nhau
Hay đi kèm với nhược cơ (MG)
10% kèm hội chứng cận bướu:
Thiểu sản hồng cầu
Giảm gammaglobulin máu,
SIADH,
Lupus ban đỏ hệ thống,
Cushing syndrome

50. Phân loại GPB của bướu tuyến ức
Dựa trên tiêu chuẩn WHO 2004 hoặc
Masaoka staging system.
Bướu tuyến ức có dấu hiệu xâm lấn tại
chỗ / tái phát tại chỗ => khả năng ác
tính cao
carcinoma và carcinoid tuyến ức: tiên
lượng kém nhất ở các giai đoạn bệnh
Stage
of
thymic
carcin
oma
5-year
observed
survival
rate
I and II 74%
III 33%
IV 24%

51. Điều trị bướu tuyến ức
Điều trị chính: phẫu thuật cắt trọn bướu
Bướu nhỏ và giới hạn rõ: không cần GPB
trước mổ
Bướu lớn, xâm lấn tại chỗ: nên Biopsy
-> cân nhắc phẫu thuật cắt bướu hoặc
induction chemotherapy +/- radiation

52. Bộc lộ bướu tuyến ức / Phẫu
thuật
Chẻ xương ức đường giữa
có thể mở rộng mở ngực ngang xương ức
(cắt bán phần sườn) nếu kiểm soát khí quản
tốt
Mở ngực xương ức 2 bên (bilateral
thoracosternotomy) bộc lộ tối đa trung thất
Bướu tuyến ức nhỏ, không xâm lấn: VATS,
robot hoặc đường cổ

55.  Mục tiêu phẫu thuật:
 Cắt rộng tuyến ức gồm toàn bộ tuyến ức và mô mỡ bao
quanh, từ tuyến giáp đến cơ hoành.
 Xâm lấn các cấu trúc xung quanh -> en bloc
 Để sót phần bướu sau phẫu thuật -> xạ bổ túc
 Bệnh lan tràn -> nên hóa trị dựa trên Cisplatin
 Tái phát -> cân nhắc phẫu thuật lại
 International Tymic Malignancy Interest Group
- ITMIG: BS mổ và BS GPB cần phối hợp để đánh giá
diện cắt gần hoặc dương tính -> điều trị bổ túc

57. Điều trị nhược cơ bằng cắt tuyến
ức
30% BN bướu tuyến ức -> nhược cơ
10% -15% BN nhược cơ -> có bướu tuyến ức đi kèm
Chỉ định mổ cắt tuyến ức ngay cả khi không có
bướu: còn bàn cãi
American Academy of Neurology: BN nhược cơ
không phát hiện bướu tuyến ức nên được cân nhắc
cắt tuyến ức để tăng cơ hội cải thiện bệnh
Nên được phẫu thuật bằng cách mở toàn bộ xương
ức hoặc ít xâm lấn hơn (mở xương ức bán phần
trên/ đường cổ / VATS / robot)

58. Lymphoma
Đa số có bệnh lý toàn thân
10% BN lymphoma chỉ có khối trung thất.
FNA biopsy không đủ chẩn đoán => nên
được sinh thiết qua can thiệp ít xâm lấn
Nên được cắt lạnh để xác định đủ mô cho
chẩn đoán xác định và phân type
(e.g., flow cytometry, cytogenetics,
molecular analysis).

59. Lymphoma
Điều trị tương tự như Lymphoma các vị
trí khác -> tùy giai đoạn bệnh, phân loại
giải phẫu bệnh -> hóa trị và xạ trị

60. Bướu tế bào mầm
Bướu tế bào mầm ngoài cơ quan sinh dục ít
gặp, thường xảy ra nhất ở trung thất (người
lớn)
Bao gồm:
Bướu quái trưởng thành
Seminoma trung thất (bướu tinh bào)
Bướu tế bào mầm ác tính không seminoma
Carcinoma phôi
Bướu xoang nội bì – túi noãn hoàng
Carcinoma đệm nuôi
Carcinoma quái

61. Ở người lớn:
Bướu lành: tương đương 2 giới
Bướu ác tính: 90% ở nam / 3 thập niên đầu
-> cần loại trừ bướu nguyên phát ở cơ quan
sinh dục (thăm khám và siêu âm)
Xét nghiệm: β-hCG và AFP

62. Bướu quái lành tính
Bướu quái và nang biểu mô lành tính:
chiếm 2/3 GCT
Phẫu thuật cắt trọn mà không cần sinh
thiết

63. Bướu tế bào mầm Seminoma
Chiếm ½ số GCT ác tính
Serum β-hCG và AFP thấp.
10% tăng nhẹ β-hCG,
AFP âm tính (trừ dạng hỗn hợp)
Thường xâm lấn cấu trúc xung quanh -> nên
sinh thiết mở
Điều trị chính: xạ trị và hóa trị nền cisplatin
Sau hóa trị dẫn đầu: bướu đại thể còn sót >
3cm nên được phẫu thuật

64. Bướu tế bào mầm không
seminom
Tiên lượng kém
85 - 95% có di căn xa khi chẩn đoán
90% tăng β-hCG, AFP -> theo dõi đáp ứng
điều trị
Có thể sinh thiết mở.
Điều trị chính: hóa trị nền cisplatin và xạ trị
Phẫu thuật khi bướu còn sót lại sau đáp ứng
hóa trị hoặc tái phát đơn ổ

65. Nang tuyến ức
Nguồn gốc từ pharyngeal pouches
Lành tính
Dạng nang, có thể có thành phần tuyến
ức và bướu quái kèm theo
Điều trị: Cắt bướu

66. Bướu tuyến cận giáp
20% bướu tuyến cận giáp lạc chỗ -> nằm dọc
theo đường xuống của tuyến ức / trung thất
trước
Thường gặp ở trung thất trước, đôi khi có
thể trung thất sau (tuyến cận giáp trên)
Chẩn đoán hình ảnh xác định: 99mTc
sestamibi imaging
Thường phẫu thuật cắt bỏ qua đường cổ

67. Tuyến giáp thòng
 Đa số liên tục với tuyến giáp vùng cổ
 2% nằm hoàn tòa ở sau xương ức (nuôi bẳng các
mạch máu từ ngực)
 Trên hình ảnh CT scan: đa nốt, giới hạn rõ, bờ
đều, kèm các thành phần vôi hóa và hóa nang
 Thường ở trung thất trước
 10% ở trung thất sau
 Điều trị: Phẫu thuật thường qua đường mở ở cổ,
đôi khi cần mở xương ức đường giữa

69. Trung thất giữa
Thường gặp nhất
hạch Lympho tăng sản quanh cây khí
phế quản
các loại nang/bọc (bọc sinh phế quản,
bọc màng ngoài tim, bọc thực quản…)
Phân biệt với các di căn từ thực quản hoặc
phổi
=> cần phẫu thuật sinh thiết để xác định bản
chất hạch.

71. Tiếp cận hạch ở trung thất giữa
Hạch ở cửa sở động mạch phổi: qua soi
trung thất trước
Hạch cạnh hầu, cạnh khí quản có thể
endobronchial ultrasound-guided biopsy
(EBUS) hoặc soi thực quản đường cổ
Các hạch ở xa hơn như quanh phế quản
có thể EBUS hoặc VATS.

72. Các dạng nang/bọc ở trung thất
giữa
20% các bướu trung thất
Có thể ở bất cứ vị trí nào, nguồn gốc từ
ruột trước / phôi thai
Vị trí thường gặp nhất: trung thất giữa

73. Các dạng nang thường gặp ở
trung thất giữa
Nang phế quản: dạng nang thường gặp nhất
Vị trí thường gặp: dưới carina
2/3 BN có triệu chứng
Có nguy cơ nhiễm trùng và chuyển thành ác
tính
Điều trị: phẫu thuật cắt bướu, tiên lượng tốt
sau cắt

74. Nang trung thất giữa
Nang thực quản:
60% nằm ở 1/3 dưới
2/3 nằm ở bên (P) > (T)
Đôi khi thông với lòng thực quản -> thấy
được qua soi thực quản
Có nguy cơ nhiễm trùng và loét, xuất huyết
Điều trị: phẫu thuật kèm đóng đường nối với
thực quản

75. Nang trung thất giữa
Nang ruột – thần kinh (Neuroenteric cysts)
 Hiếm gặp
 Luôn đi kèm với dị dạng của cột sống (đa số là
tật nứt đốt sống)
 Nếu có bằng chứng chèn ép nội tủy -> can
thiệp, phối hợp giữa các chuyên khoa
Nang màng tim
 Nằm ở góc tim-hoành, (P) > (T)
 Thay đổi tính chất theo thời gian / hình ảnh
hoặc gây triệu chứng -> cắt nang

76. Bướu trung thất sau
60%: Bướu nguồn gốc thần kinh
 Nguồn gốc hệ thần kinh giao cảm:
 bướu nguyên bào thần kinh,
 bướu nguyên bào hạch thần kinh,
 bướu hạch thần kinh
 Nguồn gốc bao thần kinh:
 Bướu sợi thần kinh
 Bướu vỏ bao thần kinh
 Cận hạch thần kinh:
 Bướu cận hạch thần kinh không ưa sắc
 Bướu sắc bào

78. Bướu trung thất sau
Bướu nguyên bào thần kinh và bướu
nguyên bào hạch thần kinh thường gặp
ở trẻ em, ác tính
Bướu hạch thần kinh: người trẻ, lành
tính
Bướu vỏ bao thần kinh, schwannomas
và bướu sợi thần kinh: chiếm 90% /
người lớn (thập niên 3, 4), lành tính

80. Bướu trung thất sau
Bướu cận hạch thần kinh: 10% nằm ngoài
thận
[131I]meta-iodobenzylguanidine trong bướu
cận hạch thần kinh ưa sắc khi CT và MRI
chưa rõ rang
Bướu cận hạch thần kinh ưa sắc -> liên quan
các hội chứng gia đình (multiple endocrine
neoplasia type II, von Hippel–Lindau disease,
and neurofbromatosis type I.53 …)
Kiểm soát huyết áp kĩ để tránh cơn tăng
huyết áp cấp cứu

81. Bướu trung thất sau
Chỉ 5% bướu nguồn gốc thần kinh là ác tính
Đa số không triệu chứng
Bướu ác tính thường có triệu chứng:
Chèn ép cấu trúc xung quanh
Liệt khu trú do chèn ép các rễ thần kinh tủy
Hủy xương
Tiết hormone (bướu nguyên bào thần kinh, bướu
cận hạch) -> do catecholamines hoặc urine
vanillylmandelic acid
…

82. Chèn ép vào tủy sống ở bướu
trung thất sau
Bướu dumbbell tumor: 10% - 20% bướu
thần kinh trung thất sau có liên quan đến
tủy sống.
60% - 80% có triệu chứng chèn ép
Điều trị phẫu thuật phối hợp giữa các
chuyên khoa.

83. Các bướu khác ở trung thất
Bệnh Castleman = angiofollicular lymph node
hyperplasia
 Bệnh lý do tăng sinh mô lympho hàng loạt do
HIV và Human Herpes Virus 8.
 Có khả năng nằm ở bất cứ phân vùng trung thất
nào
 FNA: không cho phép phân biệt với bệnh lý tăng
sinh lympho khác (lymphoma, bướu tuyến ức…)
 Thường không triệu chứng
 Dạng đơn ổ -> phẫu thuật cắt bướu
 Dạng đa ổ -> điều trị toàn thân hoặc miễn dịch

84. Các bướu khác ở trung thất
Bướu trung mô
Bướu mỡ, bướu mạch máu, bướu bạch
mạch, bướu sợi và các dạng ác tính
Vị trí thường gặp: trung thất trước
Điều trị: phẫu thuật cắt bướu -> xác định
lành/ác tính

85. Hiếm gặp
 40-year-old woman presents with a 1-week history of
worsening jaundice and fatigue. Previously diagnosed
with anemia and blood dyscrasia, possibly Thalassemia.

86. Hiếm gặp
What is the radiographic abnormality and specifically
where is it located? What is the differential
diagnosis? What is your favorite diagnosis?

87. Đáp án
Extramedullary hematopoiesis – Tạo huyết
ngoài tủy / Thalassemia

88. Tổng kết
 Bướu trung thất được tiếp cận theo 3 vùng giải phẫu
 Có sự khác nhau về tuổi trẻ em và người lớn
 Việc tiếp cận chẩn đoán 1 khối trung thất dựa trên bệnh
sử, thăm khám lâm sàng, chẩn đoán hình ảnh và các xét
nghiệm chẩn đoán khác
 Tiếp cận để có giải phẫu bệnh gần như bắt buộc với đa số
các bướu trung thất, và phải cân nhắc phương pháp phù
hợp nhất
 Đánh giá khả năng và nguy cơ gây mê trước mổ là điều
không thể bỏ sót
 Chẩn đoán hình ảnh vô cùng quan trọng, giúp chẩn đoán
và hướng dẫn điều trị cho nhà lâm sàng