SlideShare a Scribd company logo
Arrangeren met Stercollecties
Marian Schelvis
marianschelvis@vo-content.nl
Workshop tijdens de Docentendag
van Stichting VO-content
Schooljaar 2014-2015
2
 Wat is arrangeren van leermateriaal?
 Waarom zou ik arrangeren?
 Hoe kan ik arrangeren?
 Arrangeren met Stercollecties
- Voorbeelden
 Auteursrechten
 Ondersteuning
Programma
3
Wat is arrangeren?
• arrangeren: het in de juiste didactische
volgorde plaatsen van reeds bestaande
(digitale) leermaterialen.
• ontwikkelen: het geheel zelf maken van
nieuwe (digitale) leermaterialen.
4
Arrangeren is niet nieuw
Docenten wilden altijd al
vrijheid naast hun methode.
Docenten hebben dus altijd al gearrangeerd:
 vulden hun les- en werkboeken aan met
artikelen, video, projecten e.d.
De digitale mogelijkheden maken
arrangeren eenvoudiger en duurzamer.
5
Redenen om te arrangeren
Door te arrangeren:
 krijg je actueel leermateriaal dat past bij de
school en het onderwijs dat geboden wordt,
 krijg je leermateriaal waarmee je kunt
differentiëren, maatwerk leveren aan je
leerlingen, denk aan extra uitleg, oefeningen of
opdrachten
 maak je meer gebruik van elkaars kennis en
ervaring
6
2009
2009
2014
2013
Meningen …
Rol docent als architect
• Arrangeer je eigen leerlijn, met
de Stercollecties als basis
• Maak een jaarplan met je sectie
• Koppel jaarplan aan kerndoelen
of eindtermen
7
8
maatwerk op inhoud
maatwerk op techniek
maatwerk op didactiek
TPACK model
Wat en hoe?
Wat gaan de leerlingen leren?
Welk doel wil je bereiken?
Hoe gaan de leerlingen leren?
9
Nieuwe vormen van leren
Eduscrum/Scrum@school
10
11
Mogelijkheden
1. Geschikte (open) online materialen zoeken en
daarvan zelf een leerlijn of een les samenstellen
2. Gebruik maken van een bestaande methode en
daaruit onderdelen vervangen, verwijderen of
toevoegen: hiervoor kun je de Stercollecties
gebruiken.
1. Informatiebron geen leerdoel
2. Les draagt bij aan leerdoel,
heeft didactische opbouw
3. Serie lessen dekt compleet
leerdoel af, didactische en
inhoudelijke samenhang
4. Hoger samengevoegd niveau
(bijvoorbeeld methode)
dekt aantal leerdoelen af
inhoudelijke
en
didactische
context
neemt toe
Niveaus leermateriaal
12
13
Plaatje = informatiebron
Thema = serie lessen
Lessenleerlijnen/methode
14
Inzoomen op een les
Filmpje = informatiebron
Les: didactische opbouw
Voorbeelden
 Arrangeren van Stercollectie Geschiedenis:
http://bit.ly/1gLjYUx
 Arrangeren van Stercollectie Nederlands:
http://maken.wikiwijs.nl/52930/Nederlands_havo_
vwo_maatwerk_2014_2015
15
Wikiwijsleermiddelenplein is hét
onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
vergelijkt, maakt en deelt. Stel zo voor iedere
onderwijssituatie de optimale leermiddelenmix
samen.
Wikiwijsleermiddelenplein
16
Zoek op trefwoord via het zoekveld of
maak gebruik van startpagina's
Maak zelfstandig of samen met collega’s
lesmateriaal. Upload eigen materiaal of
arrangeer met bestaande lesmaterialen
Deel lesmateriaal met collega-docenten: het
lesmateriaal verschijnt in de zoekresultaten.
Wikiwijs: 3 hoofdfuncties
17
 Ga naar http://stercollecties.wikiwijs.nl
 Kies één van de arrangeerbare Stercollecties
 Maak een kopie van een leerlijn, thema of opdracht
 Je kunt direct arrangeren!
 Let op: om te kopiëren en
te arrangeren moet je
inloggen in Wikiwijs
Arrangeerbare Stercollecties
18
Leerlijn
Thema Thema
Opdracht ( )
Opdracht ( )
……
Thema
Opbouw Stercollectie arrangementen
Leerlijn en thema
zijn altijd
arrangementen
Opdrachten (lessen)
zijn voor sommige
vakken aparte
arrangementen
19
Leerlijn: altijd arrangement
demo
20
Auteursrechten Wikiwijs
21
22
Auteursrecht
 Auteursrecht kan een beperkende factor zijn
bij het arrangeren van leermateriaal en dient
gemoderniseerd te worden
 Wikiwijs:
 Scholen mogen geen risico’s lopen bij het
gebruik en maken van digitaal leermateriaal
 Rechtenvrij:
http://search.creativecommons.org
23
Tips auteursrecht
1. Citeren mag (met bronvermelding)
2. Linken mag altijd!
En: artikel 16 van de auteurswet:
onderwijsinstellingen mogen zonder toestemming
van de auteursrechthebbenden gedeelten van
publicaties overnemen. Daarvoor gelden een
aantal regels.
24
De docent-arrangeur
Van wie is het gearrangeerde leermateriaal?
Van de school of van de docent-schrijver?
Artikel 7 van de auteurswet: het leermateriaal dat
door een docent onder werktijd is gemaakt is eigendom
van de school, tenzij anders is afgesproken.
Voorwaarde:
 het maken van leermateriaal valt onder de
taakomschrijving van de docent en de leermiddelen
worden volledig binnen schooltijd ontwikkeld
Tip: leg de auteursrechten vast in een auteursovereenkomst
Onderwijskundige tips
Er zijn goede gratis handleidingen om te leren
arrangeren
http://leermiddelenarrangeren.slo.nl/
http://maken.wikiwijs.nl/55688/handleiding_arra
ngement_met_stercollecties_in_Wikiwijs_Make
n
25
26
Ondersteuning
Wilt u op uw school lesmateriaal arrangeren?
Meld u dan aan voor een ondersteuningstraject!
In 2 of 3 workshops leren deelnemers om zelf een
(deel van een) Stercollectie te arrangeren, te publiceren
en te delen met collega’s en leerlingen.
Zie: http://www.vo-content.nl/ict-de-klas

More Related Content

Viewers also liked

Randvoorwaarden voor succesvolle inzet van Stercollecties
Randvoorwaarden voor succesvolle inzet van StercollectiesRandvoorwaarden voor succesvolle inzet van Stercollecties
Randvoorwaarden voor succesvolle inzet van Stercollecties
Stichting VO-content
 
Renewal in education by using open educational resources / VO-content
Renewal in education by using open educational resources / VO-contentRenewal in education by using open educational resources / VO-content
Renewal in education by using open educational resources / VO-content
Stichting VO-content
 
Een device per leerling, hoe werkt dat
Een device per leerling, hoe werkt datEen device per leerling, hoe werkt dat
Een device per leerling, hoe werkt dat
Stichting VO-content
 
Digitaal leermateriaal in mijn elo
Digitaal leermateriaal in mijn eloDigitaal leermateriaal in mijn elo
Digitaal leermateriaal in mijn elo
Stichting VO-content
 
загальнобюджетна звітність бюджетних установ
загальнобюджетна звітність бюджетних установ загальнобюджетна звітність бюджетних установ
загальнобюджетна звітність бюджетних установ
pidvuk
 
Malý dům v přírodě
Malý dům v příroděMalý dům v přírodě
Malý dům v přírodě
zdenka254
 
微小粒子状物質健康影響評価検討会 報告書甲342
微小粒子状物質健康影響評価検討会 報告書甲342微小粒子状物質健康影響評価検討会 報告書甲342
微小粒子状物質健康影響評価検討会 報告書甲342
コーヒー プリン
 
Lời hứa không đến dễ dàng
Lời hứa không đến dễ dàngLời hứa không đến dễ dàng
Lời hứa không đến dễ dàngLucy Shop
 
Praktikum javascript
Praktikum javascriptPraktikum javascript
Praktikum javascript
Yunia Ikawati
 
Humoros gyüjtemény 000 200
Humoros  gyüjtemény  000 200Humoros  gyüjtemény  000 200
Humoros gyüjtemény 000 200HUMOROLDAL
 
Blog pp2
Blog pp2Blog pp2
Blog pp2
Dr_Diana
 
Защита данных от Dell Software
Защита данных от Dell SoftwareЗащита данных от Dell Software
Защита данных от Dell Software
Dell_Russia
 
基隆交點Vol.7 - 開場簡報
基隆交點Vol.7 - 開場簡報基隆交點Vol.7 - 開場簡報
基隆交點Vol.7 - 開場簡報交點
 
2014 nov koken als dagbestedinng
2014 nov koken als dagbestedinng2014 nov koken als dagbestedinng
2014 nov koken als dagbestedinngDominique de Vries
 
Prezi-pedro-kevin
Prezi-pedro-kevinPrezi-pedro-kevin
Prezi-pedro-kevin
skalifor58
 
GelecekHane Ticaret 2.0 - Trendbox Sunumu
GelecekHane Ticaret 2.0 - Trendbox SunumuGelecekHane Ticaret 2.0 - Trendbox Sunumu
GelecekHane Ticaret 2.0 - Trendbox Sunumu
Gelecek Hane
 
Analisis kebangkrutan perusahaan perkebunan yang terdaftar di BEI
Analisis kebangkrutan perusahaan perkebunan yang terdaftar di BEIAnalisis kebangkrutan perusahaan perkebunan yang terdaftar di BEI
Analisis kebangkrutan perusahaan perkebunan yang terdaftar di BEI
ahmad aniq azharoni
 
Presentatie Leading Lady kennis event febr 2014
Presentatie Leading Lady kennis event febr 2014Presentatie Leading Lady kennis event febr 2014
Presentatie Leading Lady kennis event febr 2014Esther Mallant
 
Caut parteneri
Caut parteneriCaut parteneri
Caut parteneri
Kaflikiewicz Rudolf
 

Viewers also liked (20)

Randvoorwaarden voor succesvolle inzet van Stercollecties
Randvoorwaarden voor succesvolle inzet van StercollectiesRandvoorwaarden voor succesvolle inzet van Stercollecties
Randvoorwaarden voor succesvolle inzet van Stercollecties
 
Renewal in education by using open educational resources / VO-content
Renewal in education by using open educational resources / VO-contentRenewal in education by using open educational resources / VO-content
Renewal in education by using open educational resources / VO-content
 
Een device per leerling, hoe werkt dat
Een device per leerling, hoe werkt datEen device per leerling, hoe werkt dat
Een device per leerling, hoe werkt dat
 
Digitaal leermateriaal in mijn elo
Digitaal leermateriaal in mijn eloDigitaal leermateriaal in mijn elo
Digitaal leermateriaal in mijn elo
 
загальнобюджетна звітність бюджетних установ
загальнобюджетна звітність бюджетних установ загальнобюджетна звітність бюджетних установ
загальнобюджетна звітність бюджетних установ
 
Uu narkotika
Uu narkotikaUu narkotika
Uu narkotika
 
Malý dům v přírodě
Malý dům v příroděMalý dům v přírodě
Malý dům v přírodě
 
微小粒子状物質健康影響評価検討会 報告書甲342
微小粒子状物質健康影響評価検討会 報告書甲342微小粒子状物質健康影響評価検討会 報告書甲342
微小粒子状物質健康影響評価検討会 報告書甲342
 
Lời hứa không đến dễ dàng
Lời hứa không đến dễ dàngLời hứa không đến dễ dàng
Lời hứa không đến dễ dàng
 
Praktikum javascript
Praktikum javascriptPraktikum javascript
Praktikum javascript
 
Humoros gyüjtemény 000 200
Humoros  gyüjtemény  000 200Humoros  gyüjtemény  000 200
Humoros gyüjtemény 000 200
 
Blog pp2
Blog pp2Blog pp2
Blog pp2
 
Защита данных от Dell Software
Защита данных от Dell SoftwareЗащита данных от Dell Software
Защита данных от Dell Software
 
基隆交點Vol.7 - 開場簡報
基隆交點Vol.7 - 開場簡報基隆交點Vol.7 - 開場簡報
基隆交點Vol.7 - 開場簡報
 
2014 nov koken als dagbestedinng
2014 nov koken als dagbestedinng2014 nov koken als dagbestedinng
2014 nov koken als dagbestedinng
 
Prezi-pedro-kevin
Prezi-pedro-kevinPrezi-pedro-kevin
Prezi-pedro-kevin
 
GelecekHane Ticaret 2.0 - Trendbox Sunumu
GelecekHane Ticaret 2.0 - Trendbox SunumuGelecekHane Ticaret 2.0 - Trendbox Sunumu
GelecekHane Ticaret 2.0 - Trendbox Sunumu
 
Analisis kebangkrutan perusahaan perkebunan yang terdaftar di BEI
Analisis kebangkrutan perusahaan perkebunan yang terdaftar di BEIAnalisis kebangkrutan perusahaan perkebunan yang terdaftar di BEI
Analisis kebangkrutan perusahaan perkebunan yang terdaftar di BEI
 
Presentatie Leading Lady kennis event febr 2014
Presentatie Leading Lady kennis event febr 2014Presentatie Leading Lady kennis event febr 2014
Presentatie Leading Lady kennis event febr 2014
 
Caut parteneri
Caut parteneriCaut parteneri
Caut parteneri
 

Similar to Arrangeren met Stercollecties-Docentendagen 2014-2015

Digitale en open leermaterialen in NL- samenwerking centraal - Lieke Rensink ...
Digitale en open leermaterialen in NL- samenwerking centraal - Lieke Rensink ...Digitale en open leermaterialen in NL- samenwerking centraal - Lieke Rensink ...
Digitale en open leermaterialen in NL- samenwerking centraal - Lieke Rensink ...
SURF Events
 
Training blended learning
Training blended learningTraining blended learning
Training blended learning
nielsm1978
 
Vakoverstijgend werken met contextrijke opdrachten
Vakoverstijgend werken met contextrijke opdrachtenVakoverstijgend werken met contextrijke opdrachten
Vakoverstijgend werken met contextrijke opdrachten
Stichting VO-content
 
Workshop UOC 28 oktober 21
Workshop UOC 28 oktober 21Workshop UOC 28 oktober 21
Workshop UOC 28 oktober 21
JoanneHeidinga1
 
Stand Leermiddelen Nov2009
Stand Leermiddelen Nov2009Stand Leermiddelen Nov2009
Stand Leermiddelen Nov2009
Kennisnet
 
20140910 docenten training itslearning De Dyk 9 oktober 2014
20140910 docenten training itslearning De Dyk 9 oktober 201420140910 docenten training itslearning De Dyk 9 oktober 2014
20140910 docenten training itslearning De Dyk 9 oktober 2014
Katinka Davina
 
INACT IO1 Module 3.pptx
INACT IO1 Module 3.pptxINACT IO1 Module 3.pptx
INACT IO1 Module 3.pptx
caniceconsulting
 
OWD2012 - BO2 - Stercollecties VO-content in Wikiwijs - Janneke van Doren
OWD2012 - BO2 - Stercollecties VO-content in Wikiwijs - Janneke van DorenOWD2012 - BO2 - Stercollecties VO-content in Wikiwijs - Janneke van Doren
OWD2012 - BO2 - Stercollecties VO-content in Wikiwijs - Janneke van DorenSURF Events
 
Training verkennen Stercollecties+ iPad versie 2013-01-06
Training verkennen Stercollecties+ iPad versie 2013-01-06Training verkennen Stercollecties+ iPad versie 2013-01-06
Training verkennen Stercollecties+ iPad versie 2013-01-06
Janneke van Doren
 
Vo content-introductietraining sintermeertencollege
Vo content-introductietraining sintermeertencollegeVo content-introductietraining sintermeertencollege
Vo content-introductietraining sintermeertencollege
Sintermeertencollege
 
OWD2011 - 1 - Mix en match je leermateriaal - Nico Verbeij
OWD2011 - 1 - Mix en match je leermateriaal - Nico VerbeijOWD2011 - 1 - Mix en match je leermateriaal - Nico Verbeij
OWD2011 - 1 - Mix en match je leermateriaal - Nico VerbeijSURF Events
 
De docent vertelt: ervaringen met Stercollecties
De docent vertelt: ervaringen met StercollectiesDe docent vertelt: ervaringen met Stercollecties
De docent vertelt: ervaringen met Stercollecties
Stichting VO-content
 
Symposium 27 mei
Symposium 27 meiSymposium 27 mei
Symposium 27 mei
Kennisnet
 
Contentontwikkeling
ContentontwikkelingContentontwikkeling
Contentontwikkeling
Gerard Dummer
 
Docentondersteuning op maat
Docentondersteuning op maatDocentondersteuning op maat
Docentondersteuning op maat
SURF Events
 
OWD2011 - 7 - College geven? Het kan ook anders! Didactisch inzetten van kenn...
OWD2011 - 7 - College geven? Het kan ook anders! Didactisch inzetten van kenn...OWD2011 - 7 - College geven? Het kan ook anders! Didactisch inzetten van kenn...
OWD2011 - 7 - College geven? Het kan ook anders! Didactisch inzetten van kenn...SURF Events
 
Sessie4 module onderwijsontwerpen_v17feb2014
Sessie4 module onderwijsontwerpen_v17feb2014Sessie4 module onderwijsontwerpen_v17feb2014
Sessie4 module onderwijsontwerpen_v17feb2014Ilya Zitter
 
718 De Open Leermaterialenbank, Kansen Voor Docenten Willem Jan Van Elk
718 De Open Leermaterialenbank, Kansen Voor Docenten   Willem Jan Van Elk718 De Open Leermaterialenbank, Kansen Voor Docenten   Willem Jan Van Elk
718 De Open Leermaterialenbank, Kansen Voor Docenten Willem Jan Van ElkSURFfoundation
 
Presentatie op Kellebeek voor OA
Presentatie op Kellebeek voor OAPresentatie op Kellebeek voor OA
Presentatie op Kellebeek voor OArypke
 
Sessie1 module onderwijsontwerpen_v17feb2014
Sessie1 module onderwijsontwerpen_v17feb2014Sessie1 module onderwijsontwerpen_v17feb2014
Sessie1 module onderwijsontwerpen_v17feb2014Ilya Zitter
 

Similar to Arrangeren met Stercollecties-Docentendagen 2014-2015 (20)

Digitale en open leermaterialen in NL- samenwerking centraal - Lieke Rensink ...
Digitale en open leermaterialen in NL- samenwerking centraal - Lieke Rensink ...Digitale en open leermaterialen in NL- samenwerking centraal - Lieke Rensink ...
Digitale en open leermaterialen in NL- samenwerking centraal - Lieke Rensink ...
 
Training blended learning
Training blended learningTraining blended learning
Training blended learning
 
Vakoverstijgend werken met contextrijke opdrachten
Vakoverstijgend werken met contextrijke opdrachtenVakoverstijgend werken met contextrijke opdrachten
Vakoverstijgend werken met contextrijke opdrachten
 
Workshop UOC 28 oktober 21
Workshop UOC 28 oktober 21Workshop UOC 28 oktober 21
Workshop UOC 28 oktober 21
 
Stand Leermiddelen Nov2009
Stand Leermiddelen Nov2009Stand Leermiddelen Nov2009
Stand Leermiddelen Nov2009
 
20140910 docenten training itslearning De Dyk 9 oktober 2014
20140910 docenten training itslearning De Dyk 9 oktober 201420140910 docenten training itslearning De Dyk 9 oktober 2014
20140910 docenten training itslearning De Dyk 9 oktober 2014
 
INACT IO1 Module 3.pptx
INACT IO1 Module 3.pptxINACT IO1 Module 3.pptx
INACT IO1 Module 3.pptx
 
OWD2012 - BO2 - Stercollecties VO-content in Wikiwijs - Janneke van Doren
OWD2012 - BO2 - Stercollecties VO-content in Wikiwijs - Janneke van DorenOWD2012 - BO2 - Stercollecties VO-content in Wikiwijs - Janneke van Doren
OWD2012 - BO2 - Stercollecties VO-content in Wikiwijs - Janneke van Doren
 
Training verkennen Stercollecties+ iPad versie 2013-01-06
Training verkennen Stercollecties+ iPad versie 2013-01-06Training verkennen Stercollecties+ iPad versie 2013-01-06
Training verkennen Stercollecties+ iPad versie 2013-01-06
 
Vo content-introductietraining sintermeertencollege
Vo content-introductietraining sintermeertencollegeVo content-introductietraining sintermeertencollege
Vo content-introductietraining sintermeertencollege
 
OWD2011 - 1 - Mix en match je leermateriaal - Nico Verbeij
OWD2011 - 1 - Mix en match je leermateriaal - Nico VerbeijOWD2011 - 1 - Mix en match je leermateriaal - Nico Verbeij
OWD2011 - 1 - Mix en match je leermateriaal - Nico Verbeij
 
De docent vertelt: ervaringen met Stercollecties
De docent vertelt: ervaringen met StercollectiesDe docent vertelt: ervaringen met Stercollecties
De docent vertelt: ervaringen met Stercollecties
 
Symposium 27 mei
Symposium 27 meiSymposium 27 mei
Symposium 27 mei
 
Contentontwikkeling
ContentontwikkelingContentontwikkeling
Contentontwikkeling
 
Docentondersteuning op maat
Docentondersteuning op maatDocentondersteuning op maat
Docentondersteuning op maat
 
OWD2011 - 7 - College geven? Het kan ook anders! Didactisch inzetten van kenn...
OWD2011 - 7 - College geven? Het kan ook anders! Didactisch inzetten van kenn...OWD2011 - 7 - College geven? Het kan ook anders! Didactisch inzetten van kenn...
OWD2011 - 7 - College geven? Het kan ook anders! Didactisch inzetten van kenn...
 
Sessie4 module onderwijsontwerpen_v17feb2014
Sessie4 module onderwijsontwerpen_v17feb2014Sessie4 module onderwijsontwerpen_v17feb2014
Sessie4 module onderwijsontwerpen_v17feb2014
 
718 De Open Leermaterialenbank, Kansen Voor Docenten Willem Jan Van Elk
718 De Open Leermaterialenbank, Kansen Voor Docenten   Willem Jan Van Elk718 De Open Leermaterialenbank, Kansen Voor Docenten   Willem Jan Van Elk
718 De Open Leermaterialenbank, Kansen Voor Docenten Willem Jan Van Elk
 
Presentatie op Kellebeek voor OA
Presentatie op Kellebeek voor OAPresentatie op Kellebeek voor OA
Presentatie op Kellebeek voor OA
 
Sessie1 module onderwijsontwerpen_v17feb2014
Sessie1 module onderwijsontwerpen_v17feb2014Sessie1 module onderwijsontwerpen_v17feb2014
Sessie1 module onderwijsontwerpen_v17feb2014
 

More from Stichting VO-content

Open leermateriaal; fundament voor leren en onderwijzen op maat
Open leermateriaal; fundament voor leren en onderwijzen op maatOpen leermateriaal; fundament voor leren en onderwijzen op maat
Open leermateriaal; fundament voor leren en onderwijzen op maat
Stichting VO-content
 
Veranderkracht
VeranderkrachtVeranderkracht
Veranderkracht
Stichting VO-content
 
Leerdoelen als pedagogisch-didactisch hulpmiddel
Leerdoelen als pedagogisch-didactisch hulpmiddel Leerdoelen als pedagogisch-didactisch hulpmiddel
Leerdoelen als pedagogisch-didactisch hulpmiddel
Stichting VO-content
 
Leerdoelen formuleren: bouw je eigen leerlijn
Leerdoelen formuleren: bouw je eigen leerlijnLeerdoelen formuleren: bouw je eigen leerlijn
Leerdoelen formuleren: bouw je eigen leerlijn
Stichting VO-content
 
Vakoverstijgend werken met een digitale portfolio en driehoeksgesprekken
Vakoverstijgend werken met een digitale portfolio en driehoeksgesprekkenVakoverstijgend werken met een digitale portfolio en driehoeksgesprekken
Vakoverstijgend werken met een digitale portfolio en driehoeksgesprekken
Stichting VO-content
 
Leerdoeldenken, schep ruimte voor verandering!
Leerdoeldenken, schep ruimte voor verandering!Leerdoeldenken, schep ruimte voor verandering!
Leerdoeldenken, schep ruimte voor verandering!
Stichting VO-content
 
Werken met Leerdoelen
Werken met LeerdoelenWerken met Leerdoelen
Werken met Leerdoelen
Stichting VO-content
 
Leerdoeldenken: bouw je eigen leerlijn
Leerdoeldenken: bouw je eigen leerlijnLeerdoeldenken: bouw je eigen leerlijn
Leerdoeldenken: bouw je eigen leerlijn
Stichting VO-content
 
Het leerproces inrichten voor zelfstandig leren
Het leerproces inrichten voor zelfstandig lerenHet leerproces inrichten voor zelfstandig leren
Het leerproces inrichten voor zelfstandig leren
Stichting VO-content
 
Activerende didactiek
Activerende didactiekActiverende didactiek
Activerende didactiek
Stichting VO-content
 
Portfolio VO-content Inspiratiedagen
Portfolio VO-content InspiratiedagenPortfolio VO-content Inspiratiedagen
Portfolio VO-content Inspiratiedagen
Stichting VO-content
 
VO-content en EduScrum
VO-content en EduScrumVO-content en EduScrum
VO-content en EduScrum
Stichting VO-content
 
Op weg naar persoonlijk leren Mavo Roermond Harrie Maas en Sandra Jacobs
Op weg naar persoonlijk leren Mavo Roermond Harrie Maas en Sandra JacobsOp weg naar persoonlijk leren Mavo Roermond Harrie Maas en Sandra Jacobs
Op weg naar persoonlijk leren Mavo Roermond Harrie Maas en Sandra Jacobs
Stichting VO-content
 
Omgaan met veranderingen Inspiratiedag Niftarlake
Omgaan met veranderingen Inspiratiedag NiftarlakeOmgaan met veranderingen Inspiratiedag Niftarlake
Omgaan met veranderingen Inspiratiedag Niftarlake
Stichting VO-content
 
Innoveren is vooral gewoon doen J. van Grunsven Picasso Lyceum
Innoveren is vooral gewoon doen J. van Grunsven Picasso LyceumInnoveren is vooral gewoon doen J. van Grunsven Picasso Lyceum
Innoveren is vooral gewoon doen J. van Grunsven Picasso Lyceum
Stichting VO-content
 
Je krijgt wat je organiseert door H. van der Panne
Je krijgt wat je organiseert door H. van der PanneJe krijgt wat je organiseert door H. van der Panne
Je krijgt wat je organiseert door H. van der Panne
Stichting VO-content
 
Presentatie Herman Rigter Inspiratiedagen VO-content
Presentatie Herman Rigter Inspiratiedagen VO-contentPresentatie Herman Rigter Inspiratiedagen VO-content
Presentatie Herman Rigter Inspiratiedagen VO-content
Stichting VO-content
 
Workshop v ocongres 2017 leiding geven aan lerend vernieuwen
Workshop v ocongres 2017 leiding geven aan lerend vernieuwenWorkshop v ocongres 2017 leiding geven aan lerend vernieuwen
Workshop v ocongres 2017 leiding geven aan lerend vernieuwen
Stichting VO-content
 
Hawé van der Panne: je krijgt wat je organiseert
Hawé van der Panne: je krijgt wat je organiseert Hawé van der Panne: je krijgt wat je organiseert
Hawé van der Panne: je krijgt wat je organiseert
Stichting VO-content
 
Presentatie Michel van Ast
Presentatie Michel van AstPresentatie Michel van Ast
Presentatie Michel van Ast
Stichting VO-content
 

More from Stichting VO-content (20)

Open leermateriaal; fundament voor leren en onderwijzen op maat
Open leermateriaal; fundament voor leren en onderwijzen op maatOpen leermateriaal; fundament voor leren en onderwijzen op maat
Open leermateriaal; fundament voor leren en onderwijzen op maat
 
Veranderkracht
VeranderkrachtVeranderkracht
Veranderkracht
 
Leerdoelen als pedagogisch-didactisch hulpmiddel
Leerdoelen als pedagogisch-didactisch hulpmiddel Leerdoelen als pedagogisch-didactisch hulpmiddel
Leerdoelen als pedagogisch-didactisch hulpmiddel
 
Leerdoelen formuleren: bouw je eigen leerlijn
Leerdoelen formuleren: bouw je eigen leerlijnLeerdoelen formuleren: bouw je eigen leerlijn
Leerdoelen formuleren: bouw je eigen leerlijn
 
Vakoverstijgend werken met een digitale portfolio en driehoeksgesprekken
Vakoverstijgend werken met een digitale portfolio en driehoeksgesprekkenVakoverstijgend werken met een digitale portfolio en driehoeksgesprekken
Vakoverstijgend werken met een digitale portfolio en driehoeksgesprekken
 
Leerdoeldenken, schep ruimte voor verandering!
Leerdoeldenken, schep ruimte voor verandering!Leerdoeldenken, schep ruimte voor verandering!
Leerdoeldenken, schep ruimte voor verandering!
 
Werken met Leerdoelen
Werken met LeerdoelenWerken met Leerdoelen
Werken met Leerdoelen
 
Leerdoeldenken: bouw je eigen leerlijn
Leerdoeldenken: bouw je eigen leerlijnLeerdoeldenken: bouw je eigen leerlijn
Leerdoeldenken: bouw je eigen leerlijn
 
Het leerproces inrichten voor zelfstandig leren
Het leerproces inrichten voor zelfstandig lerenHet leerproces inrichten voor zelfstandig leren
Het leerproces inrichten voor zelfstandig leren
 
Activerende didactiek
Activerende didactiekActiverende didactiek
Activerende didactiek
 
Portfolio VO-content Inspiratiedagen
Portfolio VO-content InspiratiedagenPortfolio VO-content Inspiratiedagen
Portfolio VO-content Inspiratiedagen
 
VO-content en EduScrum
VO-content en EduScrumVO-content en EduScrum
VO-content en EduScrum
 
Op weg naar persoonlijk leren Mavo Roermond Harrie Maas en Sandra Jacobs
Op weg naar persoonlijk leren Mavo Roermond Harrie Maas en Sandra JacobsOp weg naar persoonlijk leren Mavo Roermond Harrie Maas en Sandra Jacobs
Op weg naar persoonlijk leren Mavo Roermond Harrie Maas en Sandra Jacobs
 
Omgaan met veranderingen Inspiratiedag Niftarlake
Omgaan met veranderingen Inspiratiedag NiftarlakeOmgaan met veranderingen Inspiratiedag Niftarlake
Omgaan met veranderingen Inspiratiedag Niftarlake
 
Innoveren is vooral gewoon doen J. van Grunsven Picasso Lyceum
Innoveren is vooral gewoon doen J. van Grunsven Picasso LyceumInnoveren is vooral gewoon doen J. van Grunsven Picasso Lyceum
Innoveren is vooral gewoon doen J. van Grunsven Picasso Lyceum
 
Je krijgt wat je organiseert door H. van der Panne
Je krijgt wat je organiseert door H. van der PanneJe krijgt wat je organiseert door H. van der Panne
Je krijgt wat je organiseert door H. van der Panne
 
Presentatie Herman Rigter Inspiratiedagen VO-content
Presentatie Herman Rigter Inspiratiedagen VO-contentPresentatie Herman Rigter Inspiratiedagen VO-content
Presentatie Herman Rigter Inspiratiedagen VO-content
 
Workshop v ocongres 2017 leiding geven aan lerend vernieuwen
Workshop v ocongres 2017 leiding geven aan lerend vernieuwenWorkshop v ocongres 2017 leiding geven aan lerend vernieuwen
Workshop v ocongres 2017 leiding geven aan lerend vernieuwen
 
Hawé van der Panne: je krijgt wat je organiseert
Hawé van der Panne: je krijgt wat je organiseert Hawé van der Panne: je krijgt wat je organiseert
Hawé van der Panne: je krijgt wat je organiseert
 
Presentatie Michel van Ast
Presentatie Michel van AstPresentatie Michel van Ast
Presentatie Michel van Ast
 

Arrangeren met Stercollecties-Docentendagen 2014-2015

  • 1. Arrangeren met Stercollecties Marian Schelvis marianschelvis@vo-content.nl Workshop tijdens de Docentendag van Stichting VO-content Schooljaar 2014-2015
  • 2. 2  Wat is arrangeren van leermateriaal?  Waarom zou ik arrangeren?  Hoe kan ik arrangeren?  Arrangeren met Stercollecties - Voorbeelden  Auteursrechten  Ondersteuning Programma
  • 3. 3 Wat is arrangeren? • arrangeren: het in de juiste didactische volgorde plaatsen van reeds bestaande (digitale) leermaterialen. • ontwikkelen: het geheel zelf maken van nieuwe (digitale) leermaterialen.
  • 4. 4 Arrangeren is niet nieuw Docenten wilden altijd al vrijheid naast hun methode. Docenten hebben dus altijd al gearrangeerd:  vulden hun les- en werkboeken aan met artikelen, video, projecten e.d. De digitale mogelijkheden maken arrangeren eenvoudiger en duurzamer.
  • 5. 5 Redenen om te arrangeren Door te arrangeren:  krijg je actueel leermateriaal dat past bij de school en het onderwijs dat geboden wordt,  krijg je leermateriaal waarmee je kunt differentiëren, maatwerk leveren aan je leerlingen, denk aan extra uitleg, oefeningen of opdrachten  maak je meer gebruik van elkaars kennis en ervaring
  • 7. Rol docent als architect • Arrangeer je eigen leerlijn, met de Stercollecties als basis • Maak een jaarplan met je sectie • Koppel jaarplan aan kerndoelen of eindtermen 7
  • 8. 8 maatwerk op inhoud maatwerk op techniek maatwerk op didactiek TPACK model
  • 9. Wat en hoe? Wat gaan de leerlingen leren? Welk doel wil je bereiken? Hoe gaan de leerlingen leren? 9
  • 10. Nieuwe vormen van leren Eduscrum/Scrum@school 10
  • 11. 11 Mogelijkheden 1. Geschikte (open) online materialen zoeken en daarvan zelf een leerlijn of een les samenstellen 2. Gebruik maken van een bestaande methode en daaruit onderdelen vervangen, verwijderen of toevoegen: hiervoor kun je de Stercollecties gebruiken.
  • 12. 1. Informatiebron geen leerdoel 2. Les draagt bij aan leerdoel, heeft didactische opbouw 3. Serie lessen dekt compleet leerdoel af, didactische en inhoudelijke samenhang 4. Hoger samengevoegd niveau (bijvoorbeeld methode) dekt aantal leerdoelen af inhoudelijke en didactische context neemt toe Niveaus leermateriaal 12
  • 13. 13 Plaatje = informatiebron Thema = serie lessen Lessenleerlijnen/methode
  • 14. 14 Inzoomen op een les Filmpje = informatiebron Les: didactische opbouw
  • 15. Voorbeelden  Arrangeren van Stercollectie Geschiedenis: http://bit.ly/1gLjYUx  Arrangeren van Stercollectie Nederlands: http://maken.wikiwijs.nl/52930/Nederlands_havo_ vwo_maatwerk_2014_2015 15
  • 16. Wikiwijsleermiddelenplein is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt. Stel zo voor iedere onderwijssituatie de optimale leermiddelenmix samen. Wikiwijsleermiddelenplein 16
  • 17. Zoek op trefwoord via het zoekveld of maak gebruik van startpagina's Maak zelfstandig of samen met collega’s lesmateriaal. Upload eigen materiaal of arrangeer met bestaande lesmaterialen Deel lesmateriaal met collega-docenten: het lesmateriaal verschijnt in de zoekresultaten. Wikiwijs: 3 hoofdfuncties 17
  • 18.  Ga naar http://stercollecties.wikiwijs.nl  Kies één van de arrangeerbare Stercollecties  Maak een kopie van een leerlijn, thema of opdracht  Je kunt direct arrangeren!  Let op: om te kopiëren en te arrangeren moet je inloggen in Wikiwijs Arrangeerbare Stercollecties 18
  • 19. Leerlijn Thema Thema Opdracht ( ) Opdracht ( ) …… Thema Opbouw Stercollectie arrangementen Leerlijn en thema zijn altijd arrangementen Opdrachten (lessen) zijn voor sommige vakken aparte arrangementen 19 Leerlijn: altijd arrangement demo
  • 20. 20
  • 22. 22 Auteursrecht  Auteursrecht kan een beperkende factor zijn bij het arrangeren van leermateriaal en dient gemoderniseerd te worden  Wikiwijs:  Scholen mogen geen risico’s lopen bij het gebruik en maken van digitaal leermateriaal  Rechtenvrij: http://search.creativecommons.org
  • 23. 23 Tips auteursrecht 1. Citeren mag (met bronvermelding) 2. Linken mag altijd! En: artikel 16 van de auteurswet: onderwijsinstellingen mogen zonder toestemming van de auteursrechthebbenden gedeelten van publicaties overnemen. Daarvoor gelden een aantal regels.
  • 24. 24 De docent-arrangeur Van wie is het gearrangeerde leermateriaal? Van de school of van de docent-schrijver? Artikel 7 van de auteurswet: het leermateriaal dat door een docent onder werktijd is gemaakt is eigendom van de school, tenzij anders is afgesproken. Voorwaarde:  het maken van leermateriaal valt onder de taakomschrijving van de docent en de leermiddelen worden volledig binnen schooltijd ontwikkeld Tip: leg de auteursrechten vast in een auteursovereenkomst
  • 25. Onderwijskundige tips Er zijn goede gratis handleidingen om te leren arrangeren http://leermiddelenarrangeren.slo.nl/ http://maken.wikiwijs.nl/55688/handleiding_arra ngement_met_stercollecties_in_Wikiwijs_Make n 25
  • 26. 26 Ondersteuning Wilt u op uw school lesmateriaal arrangeren? Meld u dan aan voor een ondersteuningstraject! In 2 of 3 workshops leren deelnemers om zelf een (deel van een) Stercollectie te arrangeren, te publiceren en te delen met collega’s en leerlingen. Zie: http://www.vo-content.nl/ict-de-klas

Editor's Notes

  1. Juiste definitie van arrangeren. Er is niet een echte scheidslijn. Vraag eventueel aan de groep of ze dit herkennen. In de praktijk is er niet een duidelijke scheiding tussen arrangeren en ontwikkelen. Door gebruik te maken van bestaande lessen en leerlijnen is arrangeren gemakkelijker. Arrangeren is niet alleen digitaal!
  2. Herkennen docenten dit? Naar voorbeelden vragen.
  3. - Methodes bieden niet altijd voldoende qua inhoud, qua leerstijlen, qua didactiek, qua differentiatie etc. Door te arrangeren maak je het materiaal op maat. Denk bijvoorbeeld aan de Montessori VO-scholen die zelf materiaal gaan ontwikkelen. - Daardoor kun je beter differentiëren (snelle, langzame leerlingen, variëren in leerstijlen en werkvormen). Als een docent de school verlaat bijvoorbeeld pensioen, dan neemt deze zijn kennis en ervaring mee. Door digitale arrangementen te maken, blijft deze kennis bewaard en kan keer op keer hergebruikt worden. Ook kunnen scholen onderling lesmateriaal delen. Bovenal geeft het de docent meer vrijheid en de leerling meer plezier (andersom natuurlijk ook). Geef voorbeelden uit je eigen praktijk! Waarschijnlijk arrangeer je altijd al als docent. Arrangeren is meer dan digitaal arrangeren. Denk bijvoorbeeld aan een practicum bij Biologie. Maar de digitale mogelijkheden maken arrangeren nog gemakkelijker.
  4. Er zijn heel veel meningen over arrangeren , ook 6 jaar geleden al. Er werd voorspeld dat arrangeren de norm zou worden in 2010 en dat de docent docent-arrangeur zou worden. Wat is er van terecht gekomen? Op de meeste scholen wordt incidenteel gearrangeerd door docenten die dat leuk vinden. Ook docenten die geen methode gebruiken (bijvoorbeeld vakken als techniek en muziek) arrangeren of ontwikkelen soms hun eigen lesmateriaal. Als je er niet goed in thuis bent, kost het heel veel tijd. Stelt de school die tijd beschikbaar? Een discussie onlangs op LinkedIn riep heel veel reacties op. Is het materiaal dat nu beschikbaar gesteld wordt door uitgevers wel geschikt om mee te arrangeren? Hoe zit het met copyrights. Hoort het bij het beroep van leraar? Deze laatste vraag ook aan de deelnemers stellen: mag van een docent verwacht worden dat hij zijn eigen materiaal arrangeert als dit nodig is? Of is het voldoende als hij (klakkeloos) de methode volgt.
  5. Visie VO-content: De lijntjes stellen leerlijnen voor. De docent is de architect. Degen die de leerlijnen voor de leerlingen ontwerpt. Hij wordt niet geleid door een methode, maar hij/zij (de sectie) bepaalt hoe het jaarplan is ingericht.
  6. Er zijn drie soorten arrangementen: • inhoudelijk arrangement: je wilt maatwerk op inhoud, dus je past de inhoud aan bijv. door er iets aan toe te voegen • didactisch arrangement: je wilt maatwerk op hoe de leerling leert, bijvoorbeeld via studiewijzers of heel anders, via prestaties • ict/media arrangement, maatwerk op medium van leren, denk aan gebruik van ict, van apps
  7. Arrangeren is het beredeneerd selecteren, combineren en bewerken van leermiddelen voor onderwijsdoeleinden. Een leerlijn is een beredeneerde opbouw van tussendoelen en inhouden, leidend naar een einddoel. Een (leer)arrangement op basis van leerlijnen: een beredeneerde opbouw van leermiddelen, leidend naar een tussendoel of einddoel. Een arrangement is een doelgerichte selectie van leermiddelen (digitale en niet-digitale) om onderwijs vorm te geven.
  8. 1 is eigenlijk meer ontwikkelen maar met bestaande open materialen, door deze op de juiste manier te arrangeren bouw je een nieuwe les of leerlijn. 2 is wat je bijvoorbeeld met de Stercollecties kan doen: je neemt als uitgangspunt een leerlijn of les en past die aan naar je eigen wensen. http://www.vo-content.nl/nieuws/stercollecties-tot-detail-aanpassen Grote delen van de Stercollecties Nederlands, Engels, Duits en Aardrijkunde zijn volledig arrangeerbaar. Rest volgt. Overige collecties zijn arrangeerbaar op het niveau van de leerlijn
  9. Wat is digitaal leermateriaal? Stel eerst de vraag: is een YouTube filmpje ook al leermateriaal? Ja: maar op het laagste niveau Deze niveaus worden ook wel aggregatieniveaus genoemd. Er worden vier niveaus gebruikt. Hoe hoger het aggregatieniveau hoe meer inhoudelijke en didactische context er is toegevoegd Informatiebron ( zoals plaatje, tekst, filmpje). Geen leerdoel. geen inhoudelijke of didactische context. Denk aan YouTube filmpje, foto of Wikipedia artikel. Les draagt bij aan een leerdoel, met een didactische opbouw. Er kunnen opdrachten bij zijn. Serie lessen dekt een compleet leerdoel af, bijv. uitleg goniometrie Hoger samengevoegd niveau serie van niveaus 3, bijv. wiskunde havo 1 of wiskunde heel havo bijv. Stercollectie. Vergelijk met folio’s: bijvoorbeeld 1 hoofdstuk is 1 een les. Hoe zet je zo’n les (hoofdstuk) in elkaar?
  10. Het is belangrijk om eerst goed de opbouw van een methode, leerlijn of les te bestuderen. Dit is een voorbeeld uit een Stercollectie Aardrijkskunde die op detailniveau te arrangeren is: iedere tekst, plaatje, opdracht etc. is te bewerken. De meeste Stercollecties zijn nu alleen op het niveau van de leerlijn te arrangeren.
  11. Mogelijkheden voor arrangeren: Misschien heb je een beter of actueler filmpje Misschien wil je een andere (toelichtende) tekst: bijvoorbeeld uitgebreider Maar ook: Meer tussenstappen, omdat dat duidelijker is voor je leerlingen Een andere werkwijze Toetsen aanpassen Een aantal Stercollecties kun je op deze wijze arrangeren. Binnen een jaar zijn alle Stercollecties op deze manier te arrangeren.
  12. Geschiedenis: is in ontwikkeling en wordt nog niet echt gebruikt, maar misschien leuk om te laten zien omdat het VO-contentmateriaal hier de hoofdrol in speelt. Wat bij tijdvak 5 is toegevoegd is een D-toets, misschien ook aardig om te laten zien. Nederlands: voor de ' bijspijkerlessen' zijn uitleg/oefeningen vanuit de leerlijn van VO-content geordend. LET OP : dit zijn geen voorbeelden uit volledig arrangeerbare Stercollecties!!
  13. Kort vertellen dat Wikiwijs sinds 2009 bestaat en dat er sindsdien heel veel functionaliteit aan is toegevoegd. In het begin veel problemen waardoor het een negatief imago kreeg. Misschien waren de verwachtingen in 2009 te hoog. Zonde dat niet iedereen het gebruikt, want er is intussen veel verbeterd. Sinds 2013 samengegaan met leermiddelenplein, zodat je nu ook methodes kunt zoeken. Het gebruik van Wikiwijs is gratis. Niet al het materiaal op Wikiwijs is gratis en er staat ook slecht materiaal op, want iedereen mag daar materiaal plaatsen en delen. Maar binnen Wikiwijs zijn veel vele groepen (en personen) die geordend en kwalitatief goed gratis leermateriaal hebben geplaatst. Wikiwijs is voor alle sectoren van PO tot HO. De Stercollecties staan op Wikiwijs.
  14. Nadat je dit verteld hebt, ga je naar Wikiwijs (zorg dat je van tevoren ingelogd bent). Laat eerst kort het ZOEKEN zien en vooral de startpagina’s (zoeken gaat soms niet goed, dus liever geen demo). Als je het ZOEKEN laat zien, laat dan vooral zien hoe je andere arrangementen kunt opzoeken en kopiëren om te bewerken. Laat vooral de functie MAKEN zien. Laat zien hoe je een arrangement kopieert en bewerkt Over het DELEN kun je nog vertellen dat je dat alleen maar doet als je je lessen met de wereld wilt delen. Je moet het dan voorzien van metadata waardoor het binnen Wikiwijs vindbaar wordt. Als je je gemaakte arrangementen alleen maar publiceert, dan is het alleen te bekijken door mensen die de juiste link hebben en is het niet vindbaar. Je kunt het hier met de groep nog over hebben (als je tijd over hebt): wil je leermateriaal delen met anderen of niet en waarom? Voordelen Wikiwijs: Keuze uit ruim 100.000 (digitale) lesmaterialen Zoek en vergelijk meer dan 1400 methodes Bewerk bestaand en/of maak eigen lesmateriaal Combineer niet-digitaal/digitaal en open/gesloten materiaal Deel materiaal met collega-docenten: vóór en dóór docenten
  15. Teksten, opdrachten en toetsen van Stercollecties aanpassen naar eigen inzicht. Een grote wens van docenten en vanaf dit schooljaar mogelijk bij 9 Stercollecties. Hiervoor zijn de Stercollecties omgezet naar html5 en geplaatst in Wikiwijs Maken. Tegelijkertijd bevat de leerlijn bijna geen flash-materiaal meer, waardoor de leerlijn te gebruiken is op elke tablet. Nog een groot voordeel: docenten kunnen de toetssoort en -vorm veranderen in Wikiwijs Maken: je kan een diagnostische toets van de Stercollectie veranderen in een eindtoets of andersom, eigen vragen maken, open tekstvragen maken, puntentelling en criteria instellen etc. Bekijk een uitgebreide beschrijving van de mogelijkheden. Voorbeeld in Aardrijksunde: http://maken.wikiwijs.nl/52490#!page-884403 Learning analytics De omzetting naar html5 en Wikiwijs Maken maakt het bovendien op termijn mogelijk om de open digitale leerlijnen in zijn geheel in te lezen in de leeromgeving van de school. Verschillende elo-leveranciers zijn dit aan het testen. Deze systemen kunnen op termijn informatie verzamelen over hoe leerlingen het materiaal gebruiken en hoe zij de toetsvragen maken. Het leerproces en het getoonde materiaal kan daarna aangepast worden aan de leerling. 
  16. DEMO Voorbeelden: Laat zien hoe je het thema Duurzaamheid van Aardrijkunde H/V kunt bewerken. Dit kan ook op opdrachtniveau: neem de opdracht Voetafdruk. Wat kun je doen: Extra opdrachten toevoegen Opdrachten veranderen door extra filmpjes of extra tekst (of vervangen) Toetsen toevoegen Etc. Laat zien: Zoeken en kopie maken (eerst inloggen in Wikiwijs). In Wikiwijs Maken laten zien dat er een kopie staat. Naar Inhoud gaan en tekst vervangen, plaatje toevoegen en laten zien met preview Toetsen even heel kort laten zien Naar Presentatie gaan en laten zien dat je dat ook kunt aanpassen Laat zien: Publiceren  alleen zichtbaar voor wie de link heeft Laat zien: Delen (niet doen!!)
  17. Waar vind je content?
  18. Zie http://nl.wikipedia.org/wiki/Creative_Commons voor een uitleg. Als het materiaal in Wikiwijs is voorzien van een CC licentie (veel CC-BY en CC-BY-SA) BY: Het komt er op neer dat je het materiaal mag kopiëren, distribueren, bewerken vertonen en uitvoeren op voorwaarde van het vermelden van de oorspronkelijke auteur. BY-SA: als je het bewerkt en weer verspreidt doe je dat onder dezelfde licentie als die voor het oorspronkelijke werk gold (dus je kan er niet ineens geld aan gaan verdienen) – open blijft open In het arrangement van VO-content over arrangeren vind je heel veel informatie. http://maken.wikiwijs.nl/46433/Zelf_digitaal_leermateriaal_arrangeren___een_online_cursus#page-668805 Maar Auteursrecht is bijna een workshop op zich dus heir toch maar niet te lang bij blijven hangen.
  19. Auteursrecht is complex. Afhankelijk van wat je gaat doen, moet je voor je school uitzoeken of je het auteursrecht schendt. Als het materiaal dat je van anderen gebruikt het auteursrecht (onbedoeld) heeft geschonden, dan ben je als eindgebruiker ook aansprakelijk. Dit zal de komende jaren gaan veranderen. Stercollecties kun je zonder risico bewerken. Let ook op met wat naar buiten gaat. Denk aan leerlingen die openbare blogs maken.
  20. Het is toegestaan om een kort fragment of een beeld te citeren, als daarbij de bron wordt vermeld (zie verderop voor regels over bronvermelding). Het citaat moet duidelijk een functie hebben als ondersteuning van een verhandeling (bijvoorbeeld als verklarend voorbeeld) en mag niet vooral een illustratieve functie hebben omdat het bijvoorbeeld zo’n leuk plaatje is. Voor het opnemen van citaten in het leermateriaal hoeft geen vergoeding te worden betaald. Wilt u materiaal dat door anderen is vervaardigd gebruiken en dat staat al ergens op internet? Dan kun je alle auteursrechtdiscussies omzeilen door er eenvoudigweg naar toe te linken. Links zijn geen openbaarmakingen of verveelvoudigingen in auteursrechtelijke zin en dus hoef je geen toestemming te vragen of een vergoeding te betalen. 3. Artikel 16 van de auteurswet staat toe dat onderwijsinstellingen zonder toestemming van de auteursrechthebbenden gedeelten van publicaties overnemen. Daarvoor gelden een aantal regels: Wat is een billijke vergoeding? Hoe groot de billijke vergoeding is kunt u het beste navragen bij de auteursrechthebbende. Deze vergoeding wordt meestal berekend per overgenomen pagina uit het boek en vermenigvuldigd met de oplage. U kunt ook een afkoopregeling treffen. De precieze afkoopsom wordt per school vastgesteld op basis van feitelijk gebruik in het verleden. U kunt zich ook wenden tot de Stichting PRO (www.cedar.nl), waar de meeste uitgevers de administratieve afhandeling van auteursrechten hebben ondergebracht. Indicatie voor prijzen in het HBO vindt u hieronder. Geldt het auteursrecht ook voor online lesmateriaal? Ja. Het auteursrecht maakt geen onderscheid tussen online of offline materiaal. De school moet net als bij papieren lesmateriaal nadrukkelijk toestemming krijgen van de rechthebbende voordat online of digitaal materiaal in het onderwijs gebruikt mag worden.
  21. SLO: dit is heel uitgebreid en is eigenlijk een handleiding om vanaf scratch te ontwikkelen VO-content: heel praktische handleiding Zie ook de handleidingen op Wikiwijs zelf.