Ảnh hưởng của nhiệt độ và nồng độ dung dịch lên sự mất nước thẩm thấu của dừa

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGUYỄN TẤT THÀNH
KHOA KỸ THUẬT THỰC PHẨM VÀ MÔI TRƯỜNG
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Tên đề tài:
ẢNH HƯỞNG CỦA NHIỆT ĐỘ VÀ
NỒNG ĐỘ DUNG DỊCH LÊN SỰ MẤT
NƯỚC THẨM THẤU CỦA DỪA
Sinh viên thực hiện : Nguyễn Thị Mai Chuổi
Chuyên ngành : Công nghệ Thực phẩm
Tp.HCM, tháng 08 năm 2019

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGUYỄN TẤT THÀNH
KHOA KỸ THUẬT THỰC PHẨM VÀ MÔI TRƯỜNG

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Tên đề tài:
ẢNH HƯỞNG CỦA NHIỆT ĐỘ VÀ
NỒNG ĐỘ DUNG DỊCH LÊN SỰ MẤT
Sinh viên thực hiện : Nguyễn Thị Mai Chuổi
Mã số sinh viên : 1511542814
Lớp : 15DTP1A
Chuyên ngành : Công nghệ Thực phẩm
Giáo viên hướng dẫn: TS. Lưu Xuân Cường
Tp.HCM, tháng 8 năm 2019

TRƯỜNG ĐH NGUYỄN TẤT THÀNH
KHOA KỸ THUẬT THỰC PHẨM & MÔI TRƯỜNG
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
Tp. Hồ Chí Minh, ngày 01 tháng 09 năm 2019
NHIỆM VỤ LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Họ và tên sinh viên: NGUYỄN THỊ MAI CHUỔI Mã số sinh viên: 1511542814
Chuyên ngành: Công nghệ Thực phẩm Lớp: 15DTPA
1. Tên đề tài:
ẢNH HƯỞNG CỦA NHIỆT ĐỘ VÀ NỒNG ĐỘ DUNG DỊCH LÊN SỰ MẤT
2. Nhiệm vụ luận văn
Hoàn thành nhiệm vụ thực hiện hoàn tất luận văn
- Thực hiện nghiêm túc và trung thực các thí nghiệm đưa ra trong quá trình hoàn
thành đồ án
- Tìm kiếm và đọc tài liệu tham khảo để có định hướng chính xác cho việc tiến
hành làm đề tài
- Hoàn chỉnh báo cáo đúng thời gian cho phép
3. Ngày giao nhiệm vụ luận văn: 01/03/2019
4. Ngày hoàn thành nhiệm vụ luận văn: 4-11-2019
5. Người hướng dẫn: TS. Lưu Xuân Cường
Họ và tên Học hàm, học vị Đơn vị Phần hướng dẫn
Lưu Xuân Cường Tiến sĩ Khoa Kỹ thuật Thực phẩm 100%
và Môi trường
Nội dung và yêu cầu của luận văn đã được thông qua bộ môn.
Trưởng Bộ môn Người hướng dẫn
(Ký và ghi rõ họ tên) (Ký và ghi rõ họ tên)
ThS. Nguyễn Thị Vân Linh TS. Lưu Xuân Cường

iv
LỜI CẢM ƠN
Với sự nổ lực và cố gắng trong toàn bộ quá trình hoàn thiện luận văn, bằng lòng
biết ơn sâu sắc, em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến TS. Thầy Lưu Xuân Cường –
Trường Đại học Nguyễn Tất Thành đã dành rất nhiều thời gian và tâm huyết hướng
dẫn tận tình để em có thể hoàn thành tốt luận văn này.
Em xin chân thành cảm ơn toàn thể các giáo viên bộ môn khoa Kỹ thuật Thực
Phẩm và Môi trường – Trường Đại học Nguyễn Tất Thành đã tạo nhiều điều kiện
thuận lợi, yêu thương và truyền dạy những kiến thức chuyên ngành để em hoàn thành
luận văn.
Cảm ơn tất cả bạn bè đã nhiệt tình giúp đỡ trong những lúc khó khăn trong quá
trình thực hiện thí nghiệm, chia sẻ những điều còn sai xót để cùng nhau phát triển và
tốt hơn.
Lời cuối cùng, em xin chân thành cảm ơn đến Trường Đại học Nguyễn Tất Thành
đã trang bị và cung cấp đầy đủ các thiết bị cho tất cả chúng em hoàn thành luận văn.
Em xin chân thành cảm ơn!

v
TÓM TẮT LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Với mục tiêu tạo ra sản phẩm mứt dừa sấy dẻo có giá trị dinh dưỡng và giá trị cảm
quan từ nguồn nguyên liệu dồi dào của cơm dừa non. Một đề xuất được thực hiện
“ Ảnh hưởng của nhiệt độ và nồng độ dung dịch lên sự mất nước thẩm thấu của dừa”
nhằm đưa ra những thông số và điều kiện tối ưu nhất để cho ra sản phẩm đạt chất
lượng về giá trị về dinh dưỡng và cảm quan cao nhưng đảm bảo điều kiện vệ sinh an
toàn thực phẩm. Việc khảo sát độ non, độ dày của nguyên liệu dừa thích hợp để chế
biến ra sản phẩm dựa trên kết quả thực nghiệm hàm lượng chất khô hòa tan từ 12-150
Bx cho sản phẩm có cảm quan tốt. Dừa được thái lát độ dày 0.5-0.7 mm. Tỉ lệ mất
nước thẩm thấu được xác định trong phạm vi nồng độ dung dịch thẩm thấu ( 40 –
600
Bx) và nhiệt độ gia nhiệt ( 40 – 600
C), thời gian gia nhiệt ( 30-270 phút). Kết quả
cho thấy trong quá trình chế biến sự mất nước từ dừa tăng cùng với sự gia tăng nhiệt
độ, nồng độ và thời gian gia nhiệt. Nguyên liệu sau giai đoạn này được đem ra thấm
ráo bề mặt và đưa vào tủ sấy ở lần lượt các mốc nhiệt độ 40,50,60 0
C.
Các tiêu chí tiến hành khảo sát:
 Ảnh hưởng của nhiệt độ đến sự mất nước thẩm thấu của dừa.
 Ảnh hưởng của nồng độ đường đến sự mất nước thẩm thấu.
Sản phẩm sau khi sấy được làm nguội cho vào túi PE, ghép mí chân không, bảo quản
ở nhiệt độ thường, nơi khô ráo thoáng mát. Sản phẩm làm ra ở độ ẩm 14% ức chế
được sự tấn công của VSV.

vi
MỤC LỤC
NHIỆM VỤ LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ........................................................... iii
LỜI CẢM ƠN........................................................................................................ iv
TÓM TẮT LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ...............................................................v
MỤC LỤC.............................................................................................................. vi
DANH MỤC BẢNG.............................................................................................. ix
DANH MỤC HÌNH.................................................................................................x
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ............................................................................... xi
Chương 1. MỞ ĐẦU.............................................................................................1
1.1 TÍNH CẤP THIẾT VÀ LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI .......................................1
1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU.........................................................................1
1.2.1 Mục tiêu tổng quát ...................................................................................1
1.2.2 Mục tiêu cụ thể.........................................................................................1
Chương 2. TỔNG QUAN.....................................................................................2
2.1 TỔNG QUAN VỀ SẤY ................................................................................2
2.1.1 Khái niệm chung......................................................................................2
2.1.2 Phân loại thiết bị sấy................................................................................3
2.1.3 Nguyên lí thiết kế thiết bị sấy..................................................................3
2.1.4 Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình sấy..................................................4
2.1.5 Thiết bị sấy...............................................................................................6
2.2 NGUYÊN LIỆU DỪA ................................................................................11
2.2.1 Giới thiệu ...............................................................................................11
2.2.2 Phân loại dừa ở Việt Nam......................................................................17
2.2.3 Đặc điểm cơ bản của dừa.......................................................................20

vii
2.3 Sơ lược về mứt.............................................................................................25
2.3.1 Sản phẩm mứt ........................................................................................25
2.3.2 Các sản phẩm từ cơm dừa......................................................................27
Chương 3. NGUYÊN LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU..............28
3.1 NGUYÊN LIỆU ..........................................................................................28
3.1.1 Nguyên liệu dừa.....................................................................................28
3.1.2 Đường saccharose..................................................................................28
3.2 DỤNG CỤ – THIẾT BỊ – HÓA CHẤT ....................................................30
3.2.1 Dụng cụ..................................................................................................30
3.2.2 Thiết bị...................................................................................................31
3.2.3 Nồi gia nhiệt...........................................................................................31
3.2.4 Cân điện tử.............................................................................................32
3.2.5 Máy đo ẩm .............................................................................................33
3.3 THỜI GIAN VÀ ĐỊA ĐIỂM NGHIÊN CỨU ..........................................33
3.3.1 Thời gian nghiên cứu.............................................................................33
3.3.2 Địa điểm nghiên cứu..............................................................................33
3.4 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU..............................................................34
3.4.1 Quy trình công nghệ...............................................................................34
3.4.2 Sơ đồ nghiên cứu ...................................................................................37
3.4.3 Bố trí thí nghiệm....................................................................................37
3.5 PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH .................................................................41
3.6 PHƯƠNG PHÁP XỬ LÝ SỐ LIỆU..........................................................42
Chương 4. KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN ............................................................43
4.1 KHẢO SÁT ẢNH HƯỞNG CỦA NỒNG ĐỘ ĐƯỜNG VÀ NHIỆT ĐỘ
NGÂM LÊN SỰ MẤT NƯỚC THẨM THẤU CỦA LÁT DỪA ........................43

viii
4.2 KHẢO SÁT ẢNH HƯỞNG CỦA NHIỆT ĐỘ SẤY LÊN QUÁ TRÌNH
SẤY. ..........................................................................................................................45
Chương 5. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ .................................................46
5.1 KẾT LUẬN..................................................................................................46
5.2 KHUYẾN NGHỊ .........................................................................................46
TÀI LIỆU THAM KHẢO....................................................................................47

ix
DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1 Phân loại dừa ở Việt Nam..............................................................................18
Bảng 2.1 Thành phần hóa học của dừa..........................................................................38
Bảng 3.1 Thiết kế thí nghiệm cho các thông số ở giai đoạn ngâm……………………32
Bảng 3.1 Thiết kế thí nghiệm cho các thông số ở giai đoạn sấy……………………...33

x
DANH MỤC HÌNH
Hình 2.1 thiết bị sấy thùng quay...............................................................................6
Hình 2.2 Cấu tạo của thiết bị sấy tầng sôi.................................................................8
Hình 2.3 Cấu tạo của thiết bị sấy khí thổi.................................................................9
Hình 2.4 hệ thống thiết bị sấy phun........................................................................10
Hình 2.5 Dừa...........................................................................................................11
Hình 2.5 Cấu tạo của quả dừa.................................................................................14
Hình 2.6 một số sản phẩm từ cơm dừa ..................................................................27
Hình 2.7 Dừa và cơm dừa sau xử lí .......................................................................28
Hình 3.2 Đường saccharose – đường tinh luyện Biên Hòa ...................................29
Hình 3.3 Máy sấy đối lưu........................................................................................31
Hình 3.4 Nồi gia nhiệt.............................................................................................31
Hình 3.5 Cân điện tử...............................................................................................32
Hình 3.6 Máy đo ẩm ..............................................................................................33
Hình 3.7 Sơ đồ quy trình công nghệ dừa sấy dẻo...................................................34
Hình 3.8 Qui trình bố trí thí nghiệm .....................................................................40
Hình 4.1 Ảnh hưởng của nồng độ đường lên chất rắn hoàn tan (SG) và lượng
nước mất (WL) ở nhiệt độ ngâm 500
C, tỉ lệ 1:5( cơm dừa-g/ dung dịch đường-ml)....43
Hình 4.2 Ảnh hưởng của nhiệt độ lên chất rắn hoàn tan (SG) và lượng nước mất
(WL) ở nhiệt độ ngâm 600
C, tỉ lệ 1:5( cơm dừa-g/ dung dịch đường-ml)....................44

xi
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
- ĐBSCL: Đồng Bằng Sông Cửu Long

1
Chương 1. MỞ ĐẦU
1.1 TÍNH CẤP THIẾT VÀ LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Hiện nay các sản phẩm mứt dẻo trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng vô
cùng phong phú và đa dạng. Việt Nam là một trong những đất nước Chấu Á có nguồn
tài nguyên về dừa rất nhiều và sự có mặt của các sản phẩm mứt dừa sấy dẻo trên thị
trường cũng vô cùng phổ biến. Tuy nhiên để tạo ra sản phẩm đạt được giá trị dinh
dưỡng và cảm quan tốt đối với người tiêu dùng là điều cần thiết. Vì vậy, việc khảo sát
“ Ảnh hưởng của nhiệt nhiệt và nồng độ dung dịch lên sự mất nước thẩm thấu của dừa”
nhằm lựa chọn những thông số và điều kiện thí nghiệm tối ưu để chế biến ra một loại
mứt dừa sấy dẻo ngon, dinh dưỡng và thu hút cảm quan người tiêu dùng. Đồng thời
sản phẩm có giá trị về mặc kinh tế góp phần nâng cao giá trị sử dụng nguồn nguyên
liệu dồi dồi từ dừa, nâng cao thu nhập và đưa sản phẩm ra rộng hơn trên thị trường tiêu
thụ.
1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
1.2.1 Mục tiêu tổng quát
Khảo sát ảnh hưởng của nồng độ dung dịch saccharose và nhiệt độ lên sự mất
nước thẩm thấu của lát dừa. Từ đó đưa ra thông số kỹ thuật hợp lí cho ra sản
phẩm có chất lượng về mặt cảm quan.
1.2.2 Mục tiêu cụ thể
Khảo sát nồng độ đường và nhiệt độ để biết được lượng chất rắn hòa tan đi vào
miếng lát dừa và lượng nước mất đi từ nguyên liệu
Khảo sát nồng độ đường và nhiệt độ ngâm đến đường cong sấy

2
Chương 2. TỔNG QUAN
2.1 TỔNG QUAN VỀ SẤY
2.1.1 Khái niệm chung
Trong công nghệ hóa thực phẩm, quá trình tách nước ra khỏi vật liệu( làm khô vật
liệu) là rất quan trọng. Sấy là quá trình làm bốc hơi nước ra khỏi vật liệu bằng nhiệt.
Tác nhân sấy : môi trường cung cấp nhiệt và tách ẩm ra khỏi vật liệu
 Không khí nóng
 Khói lò
 Hơi nước
Tùy theo tính chất và độ ẩm của vật liệu, mức độ làm khô được được thực hiện bằng
một trong các phương pháp tách nước ra khỏi vật liệu sau đây
 Phương pháp cơ học ( sử dụng máy ép, lọc, ly tâm,…)
 Phương pháp hóa lý ( sử dụng canxi clorua, acid sunfulric để tách nước).
 Phương pháp nhiệt ( dùng nhiệt để bốc hơi ẩm ra khỏi vật liệu).
Sấy là một quá trình bốc hơi nước ra khỏi vật liệu bằng phương pháp nhiệt. Nhiệt cung
cấp cho vật liệu ẩm bằng cách dẫn nhiệt, đối lưu, bức xạ hoặc năng lượng điện trường
có tần số cao. Mục đích của quá trình sấy là giảm khối lượng của vật liệu, tăng độ lien
kết bề mặt và bảo quản được tốt hơn. Trong quá trình sấy, nước bay hơi ở nhiệt độ bất
kì do sự khuếch tán bởi sự chênh lệch độ ẩm ở bề mặt vật liệu đồng thời bên trong vật
liệu có sự chênh lệch áp suất riêng phần của nước tại bề mặt vật liệu và môi trường
xung quanh.
Quá trình sấy được khảo sát về mặt tĩnh lực học và động lực học.
 Tĩnh lực học quá trình sấy
 Quan hệ thông số đầu , cuối của vật liệu
 Quan hệ thông số đầu , cuối của tác nhân sấy
 Xác định lượng tác nhân sấy, nhiệt lượng
 Động lực của quá trình sấy

3
 Khảo sát mối quan hệ giữa sự biến thiên độ ẩm của vật liệu với thời
gian và các thông số của quá trình.
2.1.2 Phân loại thiết bị sấy
Do điều kiện sấy trong mỗi trường hợp khác nhau nên có nhiều thiết bị sấy khác
nhau, vì vậy có nhiều cách để phân loại thiết bị sấy.
 Dựa vào tác nhân sấy: ta có thiết bị sấy bằng không khí hoặc thiết bị sấy bằng
khói lò, ngoài ra còn có các thiết bị sấy bằng phương pháp phức tạp hơn như
là sấy thăng hoa, sấy bằng tia hồng ngoại hay bằng dòng điện cao tần.
 Dựa vào áp suất làm việc: gồm có thiết bị sấy chân không, thiết bị sấy ở áp
suất thường.
 Dựa vào phương pháp cung cấp nhiệt cho quá trình sấy: thiết bị sấy tiếp xúc,
thiết bị sấy đối lưu, thiết bị sấy bức xạ….
 Dựa vào cấu tạo thiết bị: phòng sấy, hầm sấy, sấy bang tải, sấy trục, sấy thùng
quay, sấy tầng sôi, sấy phun,…
 Dựa vào chiều chuyển động của tác nhân sấy : cùng chiều, ngược chiều và
giao chiều.
2.1.3 Nguyên lí thiết kế thiết bị sấy
Yêu cầu của thiết bị sấy là phải làm việc tốt, tiết kiệm nguyên vật liệu, năng lượng
và dê sử dụng.
Khi thiết kế các thiết bị sấy cần có những số liệu cần thiết: loại vật liệu cần
sấy,( rắn, nhão, lỏng,…) năng suất, độ ẩm đầu và cuối của vật liệu, nhiệt độ giới hạn,
độ ẩm và tốc độ tác nhân sấy, thời gian sấy.
Trước hết phải vẽ sơ đồ hệ thống thiết bị, vẽ qui trình sản xuất, chọn kiểu thiết bị
phù hợp với tính chất của nguyên liệu và điều kiện sản xuất.
Tính cân bằng vật liệu, xác định số liệu và kích thước thiết bị. Tính cân bằng nhiệt
lượng để tính tiêu thụ và lượng tác nhân sấy cần thiết. Đối với các thiết bị làm việc ở
áp suất khí quyển cần phải tính độ bền.

4
2.1.4 Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình sấy
Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình sấy và chúng có thể được chia thành hai nhóm:
các yếu tố lien quan đến điều kiện sấy và các yếu tố liên quan đến bản chất của nguyên
liệu cần sấy.
2.1.4.1 Các yếu tố liên quan đến điều kiện sấy
- Nhiệt độ tác nhân sấy: trong phương pháp sấy đối lưu, khi tăng nhiệt độ tác
nhân sấy thì tốc độ sấy sẽ tăng theo. Đó là do tốc độ truyền nhiệt gia tăng.
Việc tăng nhiệt độ tác nhân sấy sẽ làm giảm độ ẩm tương đối của nó. Điều
này giúp cho các phân tử nước tại bề mặt nguyên liệu cần sấy sẽ bốc hơi dễ
dàng hơn. Ngoài ra ở nhiệ độ cao, thì sự khuếch tán của các phân tử nước
sẽ diễn ra nhanh hơn.
- Tuy nhiên, nếu nhiệt độ tác nhân sấy quá cao thì các biến đổi vật lí và hóa
học trong nguyên liệu sẽ diễn ra mạnh mẽ. Một số biến đổi này có thể ảnh
hưởng xấu đến chất lượng dinh dưỡng và cảm quan sản phẩm.
- Độ ẩm tương đối của tác nhân sấy: khi tăng độ ẩm tương đối của tác nhân
sấy thì thời gian sấy sẽ kéo dài. Trong phương pháp sấy đố lưu, theo lí
thuyết thì các phân tử nước trên bề mặt nguyên liệu bốc hơi thì cần có sự
chênh lệch áp suất hơi nước trên bề mặt nguyên liệu và trong tác nhân sấy.
Sự chênh lệch này càng lớn thì nước trên bề mặt nguyên liệu càng dễ bốc
hơi. Đây cũng chính là động lực của quá trình sấy.
- Nếu độ ẩm tương đối của tác nhân sấy thì tốc độ sấy trong giai đoạn sấy
đẳng tốc sẽ càng tăng. Tuy nhiên, độ ẩm tương đối của không khí nóng ít
ảnh hưởng đến giai đoạn sấy giảm tốc. Cần lưu ý là độ ẩm tương đối của
tác nhân sấy sẽ ảnh hưởng quyết định đến giá trị độ ẩm cân bằng của sản
phẩm sau quá trình sấy. Khi sản phẩm sấy đã đạt độ ẩm cân bằng thì quá
trình bốc hơi sẽ dừng lại.
- Tốc độ tác nhân sấy: trong phương pháp sấy đối lưu, tốc độ tác nhân sấy sẽ
ảnh hưởng đến thời gian sấy. Sự bốc hơi nước từ bề mặt nguyên liệu sẽ
diễn ra nhanh hơn khi tốc độ truyền khối được tăng cường nhờ sự đối lưu,
tức khi tốc độ tác nhân sấy được gia tăng. Kết quả thực nghiệm cho thấy

5
khi tăng tốc độ tác nhân sấy sẽ rút ngắn thời gian sấy đẳng tốc., tuy nhiên
tốc độ tác nhân sấy ít ảnh hưởng đến giai đoạn sấy giảm tốc.
- Áp lực: áp lực trong buồng sấy sẽ ảnh hưởng đến trạng thái của nước trong
nguyên liệu cần sấy. Khi sấy trong điêu kiện chân không, do áp suất hơi của
không khí giảm nên quá trình sẽ diễn ra nhanh hơn, đặc biệt là trong giai
đoạn sấy đẳng tốc. Tuy nhiên, áp suất chân không ít ảnh hưởng đến sự
khuếch tán ẩm ở bên trong nguyên liệu.
2.1.4.2 Các yếu tố liên quan đến nguyên liệu
- Diện tích bề mặt của nguyên liệu: với hai mẫu nguyên liệu có cùng khối
lượng và độ ẩm, mẫu nào có diện tích bề mặt lớn hơn thì thời gian sấy sẽ
ngắn hơn. Đó là do khoảng cách của các phân tử nước ở bên trong nguyên
liệu cần khuếch tán đến bề mặt miên sẽ ngắn hơn. Ngoài ra, do diện tích bề
mặt lớn nên số phân tử nước tại bề mặt có thể bốc hơi trong một khoảng
thời gian xác định sẽ tăng.
- Cấu trúc của nguyên liệu: các nguyên liệu trong ngành công nghiệp thực
phẩm có cấu tạo từ các nguyên liệu là tế bào thực vật hoặc động vật. Khi đó,
phần ẩm nằm bên ngoài tế bào sẽ rất dễ tách trong quá trình sấy. Ngược lại,
phần ẩm nằm bên trong tế bào rất khó tách. Khi cấu trúc tế bào bị phá hủy,
việc tách nước nội bào sẽ diễn ra dễ dàng hơn. Tuy nhiên, sự phá hủy cấu
trúc tế bào thực vật hoặc động vật trong các nguyên liệu thực phẩm sẽ gây
ảnh hưởng xấu đến chất lượng sản phẩm sau khi sấy.
- Thành phần hóa học của nguyên liệu: thành phần định tính và định lượng
của các hợp chất hóa học có trong mẫu nguyên liệu ban đầu sẽ ảnh hưởng
đến tốc độ và thời gian sấy, đặc biệt là trong trường hợp sấy nguyên liệu có
độ ẩm thấp. Một số cấu tử như đường, tinh bột, muối,… có khả năng tương
tác với các phân tử nước ở bên trong nguyên liệu. Chúng sẽ làm giảm tốc
độ khuếch tán. Chúng sẽ làm giảm tốc độ khuếch của các phân các phân tử
nước từ tâm nguyên liệu cho đến vùng bề mặt, do đó làm cho quá trình sấy
diễn ra chậm hơn.

6
2.1.5 Thiết bị sấy
2.1.5.1 Phương pháp sấy đối lưu: trong phương pháp này, người ta sử dụng
không khí nóng làm tác nhân sấy.
Thiết bị sấy với lớp nguyên liệu tĩnh: khi đó, dòng tác nhân sấy sẽ được thổi
song song hoặc vuông góc với bề mặt lớp nguyên liệu.
- Thiết bị sấy thùng:
Thiết bị có dạng hình hộp chữ nhật hoặc hình trụ nằm ngang, bên trong thiêt bị
có tấm lưới. Nguyên liệu cần sấy sẽ được dàn đều trên bề mặt tấm lưới. Tác
nhân sấy sẽ được nạp vào từ phía bên dưới tấm lưới, sau đó sẽ chuyển động đi
qua lớp nguyên liệu theo hướng vuông góc với bề mặt của lớp nguyên liệu rồi
thoát ra ngoài thiết bị cửa. Tốc độ chuyển động của dòng tác nhân sấy, xấp xỉ
0.5 m/s. Thiết bị dạng này rẻ tiền, đơn giản và dễ vận chuyển. Nó thường được
dùng để sấy rau tươi ở giai đoạn cuối ( giai đoạn giảm độ ẩm về 3-6%) sau khi
nguyên liệu được sấy sơ bộ xuống độ ẩm 15% trong các thiết bị khác.
Hình 2.1 thiết bị sấy thùng quay
- Thiết bị sấy khay:
Thiết bị có dạng hình hộp chữ nhật, bên trong có các khay được xếp song song
nhau theo phương nằm ngang. Nguyên liệu cần sấy sẽ được cho vào trong khay
với chiều cao lớp nguyên liệu khoảng 2-6 cm. không khí nóng được thổi vào

7
bên trong thiết bị theo hướng song song với bề mặt lớp nguyên liệu trong khay.
Tốc độ chuyển động của dòng tác nhân sấy khoảng 0.5-5.0 m/s. thiết bị có cấu
tạo đơn giản, dễ vận hành và chi phí đầu tư thấp.
- Thiết bị sấy hầm( tunnel dryer)
Thiết bị có dạng hình hộp chữ nhật. Nguyên liệu sấy được đặt trên các giàn
riêng biệt có gắn các bánh xe để duy chuyển. Việc nhập hoặc tháo nguyên liệu
được thực hiện bằng cách đẩy các giàn xe vào hoặc ra khỏi hầm sấy. Dòng tác
nhân sấy được thổi vào hầm theo hướng song song với chiều dài hoặc chiều
rộng của hầm. Có nhiều cách bố trí quỹ đạo chuyển động của dòng tác nhân
sấy.
Thiết bị sấy với lớp nguyên liệu chuyển động tương đối
Thiết bị hoạt động theo phương pháp liên tục. Người ta có thể thiết kế thiết bị ở
dạng băng tải, dạng tháp hoặc dạng dĩa.
Thiết bị sấy băng tải có cấu tạo như thiết bị sấy hầm. Điểm khác biệt là bên trong
hầm sấy có một hay nhiều băng tải. Chiều rộng băng tải có thể lên đến 3m và chiều dài
20m. nguyên liệu cần sấy sẽ được đặt trên các băng tải. Đối với thiết bị có một băng
tải, chiều cao của lớp nguyên liệu dao động trong khoảng 15 – 25 cm. trong trường
hợp thiết bị có ba băng tải thì chiều cao lớp nguyên liệu có thể lên đến 25 – 90 cm. Khi
băng tải chuyển động, lớp nguyên liệu sẽ chuyển động theo. Dòng tác nhân sấy có thể
chuyển động cùng chiều với lớp nguyên liệu, hoặc ngược chiều hoặc ở dạng kết hợp
cùng chiều và ngược chiều.
Khi sử dụng thiết bị sấy băng tải, trong một số trường hợp, độ ẩm của sản phẩn còn
khá cao (10-20%) khi ra khỏi thiết bị. Để tiếp tục giảm độ ẩm xuống giá trị yêu cầu,
các nhà sản xuất có thể sử dụng thiết bị thùng để sấy tiếp.
Thiết bị sấy nguyên liệu trong trạng thái xáo trộn
Ví dụ điển hình của trường hợp sấy nguyên liệu trong trạng thái xáo trộn là thiết bị sấy
thùng quay ( rotary dryer).
Thiết bị dạng hình trụ nằm ngang và có thể xoay xung quanh trục của nó nhờ bộ
truyền bánh răng. Bên trong thùng có lắp các cánh đảo. Thùng được đặt với một góc

8
nghiêng xấp xỉ 50
từ đầu nhập liệu đến đầu tháo liệu. Khi thùng quay, nguyên liệu bên
trong thùng được nâng lên và đổ xuống đồng thời chuyển động tịnh tiến theo hướng từ
cửa nhập liệu cho đến cửa tháo liệu. Trong công nghiệp thực phẩm, thiết bị sấy thùng
quay được sử dụng để sấy saccharose tinh thể.
Thiết bị sấy nguyên liệu ở trạng thái lơ lửng
Hình 2.2 Cấu tạo của thiết bị sấy tầng sôi
https://image.slidesharecdn.com/kttp2-chuong5-150429235402-conversion-gate02/95/ti-liu-sy-2015-
45-638.jpg?cb=1430351694
Hình giới thiệu nguyên lí hoạt động của thiết bị sấy tầng sôi. Nguyên liệu sấy ở dạng
hạt( ví dụ như ngũ cốc hoặc dạng bột). Trong phương pháp này dòng tác nhân sấy sẽ
làm cho nguyên liệu ở trạng thái lơ lửng, do đó diện tích tiếp xúc giữa bề mặt nguyên
liệu và tác nhân sấy sẽ tăng lên, giúp cho ẩm bốc hơi nhanh chóng. Bên trong thiết bị
có một tấm lưới để đỡ khối nguyên liệu và phân bố tác nhân sấy theo tiết diện của
buồng sấy đồng thời tạo nên các dòng không khí nóng để làm cho nguyên liệu, hạt
hoặc bột ở trạng thái lơ lửng trong quá trình sấy.
Thiết bị sấy khí thổi
Quá trình sấy được thực hiện ở trạng thái khí động, các hạt nguyên liệu được lôi
cuống theo dòng tác nhân sấy. Do đó, sự trao đổi nhiệt và ẩm được tăng cường, thời
gian sấy nhanh. Trong phương pháp này, nguyên liệu sấy phải ở dạng hạt mịn. Kích
thước hạt nguyên liệu càng nhỏ thì quá trình sấy diễn ra càng nhanh. Thiết bị sấy thổi
thường được sử dụng để tách ẩm tự do trong nguyên liệu – ví dụ như sấy tinh bột.

9
Ngoài ra thiết bị sấy khí thổi còn được sử dụng để tách kiệt ẩm trong sữa bột và bột
trứng thu được từ quá trình sấy phun.
Hình 2.3 Cấu tạo của thiết bị sấy khí thổi
https://image.slidesharecdn.com/kttp2-chuong5-150429235402-conversion-gate02/95/ti-liu-sy-2015-
44-638.jpg?cb=1430351694
Nuyên liệu được nạp vào thiết bị theo cửa (3) và được dòng tác nhân sấy lôi cuốn
trong ống (4) theo hướng từ dưới lên. Sau đó, hỗn hợp nguyên liệu và tác nhân sấy sẽ
chuyển động theo hướng từ trên xuống và tại cyclone (5), nguyên liệu được tháo ra
ngoài theo cửa đáy, còn dòng tác nhân sấy sẽ đi qua bộ phận lọc (6) để tận thu sản
phẩm và thoát ra ngoài theo hướng đi lên.
Thiết bị sấy phun (spray dryer)
Người ta sử dụng thiết bị sấy phun khi nguyên liệu ở dạng lỏng hoặc huyền phù, còn
sản phẩm được thu ở dạng bột. Hiện nay phương pháp sấy phun được sử dụng rất phổ
biến trong ngành công nghiệp thực phẩm và được ứng dụng để sấy sữa bột, bột rau quả,
trà hòa tan, cà phê hòa tan, bột trứng và nhiều loại sản phẩm khác. Nguyên tắc sấy
phun gồm ba giai đoạn
1-quạt thổi; 2-catoriphe; 3-cửa nạp
nguyên liệu; 4-ống sấy; 5- cyclone; 6-bộ
phận lọc khí thải

10
- Giai đoạn 1: chuyển nguyên liệu cần sấy thành dạng sương mù( các hạt
lỏng phân tán trong môi trường khí) nhờ cơ cấu phun sương trong thiết bị
sấy phun
- Giai đoạn 2: hòa trộn sương mù với dòng tác nhân sấy trong buồng sấy.
Đây chính là giai đoạn tách ẩm ra khỏi nguyên liệu. Do nguyên liệu được
phun sương nên diện tích bề mặt tiếp xúc giữa các hạt lỏng và tác nhân sấy
là rất lớn. Nhờ đó, ẩm trong nguyên liệu được bay hơi nhanh chóng. Sản
phẩm được tạo thành ở dạng bột mịn. Thời gian tách ẩm được diễn ra trong
khoảng vài giây đến 20 giây.
- Giai đoạn 3: tách sản phẩm ra khỏi dòng tác nhân sấy. Người ta có thể sử
dụng hệ thống sấy cyclone, túi lọc hoặc phương pháp kết tủa trong điện
trường tĩnh. Hiệu suất thu hồi sản phẩm trong thiết bị sấy phun giao động
trong khoảng 90-98%.
Hình 2.4 hệ thống thiết bị sấy phun
https://visong.vn/wp-content/uploads/2017/05/may-say-phun-01.jpg
2.1.5.2 Phương pháp sấy tiếp xúc
Phương pháp sấy tiếp xúc thường được thực hiện trên thiết bị sấy trục hoặc sấy
dĩa. Người ta có thể sử dụng môi trường chân không để gia tăng tốc độ sấy
hoặc làm giảm nhiệt độ sấy nguyên liệu.

11
2.1.5.3 Phương pháp sấy bức xạ.
Thiết bị sấy hồng ngoại có thể hoạt động gián đoạn hoặc liên tục.
- Thiết bị sấy hồng ngoại dạng đường hầm. Thiết bị này dùng để sấy cacao,
bột ngũ cốc, các sản phẩm mì sợi, bột gia vị,…
- Thiết bị sấy chân không ( gia nhiệt theo nguyên tắc kết hợp sấy tiếp xúc và
sấy hồng ngoại). Thiết bị này dùng để sấy bột trái cây, bột lòng đỏ và lòng
trắng trứng, bột chiết từ malt đại mạch…
2.1.5.4 Phương pháp sấy bằng lò vi sóng hoặc dòng điện cao tầng.
Hiện nay các thiết bị sấy bằng vi sóng hoặc dòng điện cao tầng ít được sử dụng
trong công nghiệp thực phẩm, vì giá thành thiết bị cao và năng suất hoạt động
thấp.
2.1.5.5 Phương pháp sấy thăng hoa
Thiết bị sấy thăng hoa gồm có hai bộ phận chính sau
- Hệ thống sấy lạnh: để chuyển phần ẩm có trong nguyên liệu cần sấy sang
trạng thái rắn.
- Buồng sấy thăng hoa: để tách ẩm từ trạng thái rắn sang trạng thái hơi.
2.2 NGUYÊN LIỆU DỪA
2.2.1 Giới thiệu
2.2.1.1 Khái quát về dừa
Hình 2.5 Dừa

12
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Koh_Phangan_Kokospalmen_8.2001.jpg/800
px-Koh_Phangan_Kokospalmen_8.2001.jpg
Cây dừa có tên khoa học là Cocos nucifera L., được trồng lần đầu tiên vào những năm
1980 ( Child, 1974 )[1], thuộc ngành Hiển hoa bí tử, nhóm Đơn tử diệp, bộ
Spacidiflorales, họ Palmae, chi Cocos, loài Nucifera. Đặc điểm của bộ này là than tròn,
có mô bao lấy phấn hoa. Hoa được mang trên một gié to, gọi là buồng, hoa dừa là loại
tạp tính, có cả hoa đực, hoa cái lưỡng tính. Cây dừa là cây công nghiệp dài ngày, sống
trong vùng nhiệt đới, thích nghi dễ dàng trên nhiều vùng sinh thái khác nhau. Dừa
là loài ít chọn đất, có thể sống trên nhiều loại đất khác nhau: đất cát ven biển, đất sét
nặng ven biển, đất phù sa ven song, đất giồng cát, đất quanh vùng thổ cư. Nhiệt độ
thích hợp để cây dừa phát triển là 27 – 29 0
C, nhiệt độ dưới 20 0
C kéo dài sẽ làm giảm
năng suất dừa, nếu nhiệt độ thấp hơn 15 0
C sẽ làm dừa rối loạn sinh lí, gây rụng trái
non. Độ ẩm không khí thích hợp cho dừa là 60-90, khi độ ẩm thấp dưới 60, dừa sẽ
rụng trái non vì quá khô hạn. Ngoài ra, dừa là cây ưa sáng, nếu không trồng trong
bóng râm thì sẽ lâu cho trái. Dừa sẽ mọc và chi trái tốt khi có tổng số giờ chiếu sáng
trong năm là 2000 giờ.
Trái dừa là một quả nhân cứng đơn mầm, bao gồm một gáo cứng bao bọc phần cơm
dừa bên trong, bên ngoài là lớp xơ dừa dày. Cấu tạo cắt ngang trái dừa từ ngòi vào
trong gồm có hai phần, là lớp biểu bì và hạt. Lớp biểu bì được chia thành nhiều phần:
phía ngồi là lớp biểu bì nhẵn, có sáp; kế đến là lớp trung bì vỏ quả giữa chứa xơ màu
nâu, trong cùng là lớp gỗ màu vàng nâu rất cứng, gọi là lớp nội bì vỏ quả trong hay
gáo dừa. Dưới lớp nội bì là hạt dừa. Cấu tạo của hạt dừa như sau: bên ngoài là vỏ hạt
lớp màng mỏng màu nâu đỏ, dính chặt vào gáo; bên trong chứa phơi nhũ còn gọi là
cơm dừa trắng bóng, dày 1 – 2 cm và chứa nước dừa, có màu trắng đục, chứa ¾ lòng
gáo. Một trái dừa khi chín có thành phần trung bình theo phần trăm khối lượng trái:
cơm dừa 30, vỏ dừa 33.5, gáo dừa 15, và nước dừa 21.
2.2.1.2 Nguồn gốc và canh tác
Nguồn gốc của loài thực vật này là chủ đề gây tranh cãi trong đó có một số giả học
cho rằng nó có nguồn gốc ở khu vực đông nam châu Á trong khi những người khác
cho rằng nó có nguồn gốc ở khu vực đông nam Châu Á trong khi những nước khác

13
cho rằng nó có nguồn gốc ở miền tây bắc Nam Mỹ. Các mẫu hoá thạch tìm thấy ở
New Zealand chỉ ra rằng các loại thực vật nhỏ tương tự như cây dừa đã mọc ở khu vực
này từ khoảng 15 triệu năm trước. Thậm chí những hoá thạch có niên đại sớm hơn
cũng đã được phát hiện tại Rajasthan và Maharashtra, Ấn Độ. Không phụ thuộc vào
nguồn gốc của nó, dừa đã phổ biến khắp vùng nhiệt đới, có lẽ nhờ có sự trợ giúp của
những người đi biển trong nhiều trường hợp. Quả của nó nhẹ và nổi trên mặt nước và
có lẽ đã được phát tán rộng khắp nhờ các dòng hải lưu: quả thậm chí được thu nhặt
trên biển tới tận Na Uy cũng còn khả năng nảy mầm được( trong các điều kiện thích
hợp ). Tại khu vực quần đảo Hawaii, người ta cho rằng dừa được đưa vào từ Polynesia,
lần đầu tiên do những người biển gốc Polynesia đem từ quê hương của họ ở khu vực
miền nam Thái Bình Dương tới đây.
Dừa phát triển tốt trên đất pha cát và có khả năng chống chịu mặn tốt cũng như
nó ưa thích các nơi sinh sống có nhiều nắng và lượng mưa bình thường ( 700 –
2.000 mm hàng năm ), điều này giúp nó trở thành loại cây định cư bên các bờ
biển nhiệt đới một cách tương đối dễ dàng. Dừa cần độ ẩm cao ( 70 – 80% + )
để có thể phát triển một cách tối ưu, điều này lí giải tại sao nó rất ít khi được tìm
thấy trong các khu vực có độ ẩm thấp ( ví dụ như khu vực Địa Trung Hải ), thậm
chí cả khi các kgu vực này có nhiệt độ đủ cao, do đó dừa chỉ có thể trồng từ cuối
tháng 11 hoặc đầu tháng 12. Nó rất khó trồng và phát triển ở những khu vực khô
cằn. Hoa của dừa là loại tạp tính ( có cả hoa đực lẫn hoa cái và hoa lưỡng tính),
với cả hoa đực và hoa các trên cùng một cụm hoa. Dừa ra hoa liên tục với hoa
cái tạo ra hạt. Người ta cho rằng dừa là một loài cây thụ phấn chéo là chủ yếu,
mặc dù một vài giống lùn lại là tự thụ phấn [2].

14
2.2.1.3 Quả dừa
Hình 2.5 Cấu tạo của quả dừa
Về mặc thực vật học, dừa là loại quả khô đơn độc được biết đến như là quả hạch có
xơ. Vỏ quả ngoài thường cứng, nhẵn, nổi rõ 3 gờ, lớp vỏ quả giữa là các sợi xơ gọi
là xơ dừa và bên trong nó là lớp vỏ quả trong hay gáo dừa hoặc sọ dừa, lớp vỏ quả
trong hóa gỗ, khá cứng, có ba lỗ mầm có thể nhìn thấy rất rõ từ phía mặt ngoài khi bóc
hết lớp vỏ ngoài và vỏ giữa (gọi là các mắt dừa). Thông qua một trong các lỗ này thì rễ
mầm sẽ thò ra khi phôi nảy mầm. Bám vào thành phía trong của lớp vỏ quả trong là vỏ
ngoài của hạt với nội nhũ dạng anbumin dày, là lớp cùi thịt, gọi là cùi dừa, nó có màu
trắng và là phần ăn được của hạt.
Khi nhìn từ một đầu, vỏ quả trong và các lỗ mầm trông giống như mặt của khỉ, từ trong tiếng
Bồ Đào Nha để gọi nó là macaco, đôi khi được viết tắt thành coco, từ đây mà có tên gọi khoa
học của dừa. Nucifera là từ trong tiếng Latinh để chỉ mang theo hột.
Khi quả dừa còn non, nội nhũ bên trong còn mỏng và mềm và có thể nạo dễ dàng.
Nhưng lý do chính để hái dừa vào giai đoạn này là để lấy nước dừa làm thức uống;
những quả to có thể chứa tới 1 lít nước uống bổ dưỡng. Khi quả đã già và lớp vỏ ngoài
chuyển thành màu nâu (khoảng vài tháng sau) thì nó sẽ rụng từ trên cây xuống. Vào
thời điểm đó nội nhũ đã dày và cứng hơn, trong khi nước dừa sẽ có vị nồng hơn. Khi
đó nếu uống nhiều có thể bị tiêu chảy, chỉ sau khoảng 15 phút. Để lấy nước của quả
dừa cần loại bỏ lớp vỏ ngoài và lớp xơ dừa sau đó dùng đũa/que chọc vào mắt lớn nhất
của quả rồi đặt ống hút vào. Người ta có thể lấy nước bằng cách chặt bỏ một phần vỏ ở

15
phần đối diện với cuống dừa để phần vỏ cứng bên trong phơi ra, sau đó vạt đi phần của
lớp vỏ cứng đó và rót nước dừa vào vật chứa (cốc, chén, bát, v.v.). Ngày nay, người ta
còn dùng dao/máy bào bớt đi lớp vỏ bên ngoài làm gần lộ ra phần vỏ cứng phía đối
diện cuống dừa, rồi cũng vạt bỏ đi phần này khi muốn lấy nước. Do quả dừa có điểm
rạn tự nhiên nên có thể bổ quả dừa bằng các loại dao to, chẳng hạn dao mác, dao phay
hay các loại tuốc vít bản bẹt và búa. Trên quả dừa đã lột bỏ vỏ có 3 lằn gân ứng với 3
mắt, kinh nghiệm cho thấy khi dùng sống dao hoặc lưỡi dao hơi cùn đập vuông góc
vào gân chính (ứng với mắt lớn nhất - như chỉ bởi mũi tên đỏ trong hình) thì quả dừa
sẽ bể đôi dễ dàng, đường bể thường thẳng và đều. Các nông dân ở Bến Tre thường
dùng một loại dao đặc biệt lưỡi không bén (sắc)lắm gọi là cái rựa để bổ dừa.
Tại Việt Nam, dừa được trồng nhiều ở nhiều nơi từ Bắc chí Nam, nhất là các vùng duyên hải.
Tỉnh Bến Tre có diện tích trồng dừa lớn nhất được mệnh danh là "xứ dừa". Cây dừa đã trở
thành biếu tượng tại đây.
2.2.1.4 Sử dụng
Tất cả các phần của quả dừa và cây dừa đều có thể được sử dụng. Dừa còn là loại cây
cho quả tương đối nhiều (tới 75 quả mỗi năm); vì thế nó có giá trị kinh tế đáng kể. Tên
gọi của dừa trong tiếng Phạn là kalpa vriksha, có thể dịch thành "cây đem lại mọi thứ
cần thiết cho cuộc sống". Trong tiếng Mã Lai, dừa được gọi là pokok seribu guna tức
là "cây có cả ngàn công dụng". Tại Philippines, nói chung dừa được gọi là "Cây của sự
sống".
Công dụng của các phần khác nhau của cây dừa bao gồm:
 Phần cùi (cơm) dừa trắng ăn được và được sử dụng ở dạng tươi hay sấy khô
trong một số món ăn. Cơm dừa khô là nguyên liệu sản xuất dầu dừa.
 Nước dừa nằm trong khoang bên trong quả dừa có chứa các chất
như đường, đạm, chất chống ôxi hóa, các vitamin và khoáng chất, là nguồn
cung cấp và tạo ra cân bằng điện giải đẳng trương tốt cũng như là nguồn thực
phẩm bổ dưỡng. Nước dừa được dùng làm nước giải khát tại nhiều vùng nhiệt
đới. Nước dừa là vô trùng khi quả dừa chưa bị bổ ra, và có thể dùng làm dung
dịch truyền ven (xem PMID 10674546). Nó cũng được dùng để sản xuất món

16
tráng miệng dạng sệt có tên gọi thạch dừa (nata de coco). Đôi khi, nước dừa
khô cũng được cô cạn thành chất có màu nâu đen được gọi là nước màu dừa,
dùng làm chất tạo màu cho thức ăn thay cho nước màu được làm từ đường
(gluco).
 Cây cảnh: Những cây dừa lạ (do biến dị) được trồng làm cảnh, chủ yếu
tại Philippines, tại đây nó được gọi là macapuno.
 Nước cốt dừa, hay còn gọi là sữa dừa, (chứa khoảng 17% chất béo) được tạo ra
từ cơm dừa đã nạo nhỏ hòa với nước nóng hay sữa nóng. Nước cốt dừa là thành
phần chủ yếu của các món ăn vùng Đông Nam Á và Việt Nam. Các bã sợi cơm
dừa còn lại từ việc sản xuất sữa dừa được dùng làm thức ăn cho gia súc.
 Kẹo dừa là món đồ ngọt thông dụng tại Việt Nam, nguyên liệu chính là nước
cốt dừa cô đặc pha hương vị lá dứa, Sầu riêng hoặc Sôcôla.
 Mứt dừa được làm từ cơm dừa được cắt sợi và sên với đường cát để khô dùng
trong ngày tết ở việt Nam.
 Kem dừa là lớp chất nổi lên trên khi sữa dừa bị làm lạnh.
 Nhựa dừa thu được từ việc rạch các cụm hoa dừa được lên men để sản xuất
rượu vang dừa (ở Philippines gọi là tuba).
 Gáo dừa khô bổ đôi được dùng làm bộ phận trong một số loại nhạc cụ như gia
hồ và bản hồ của Trung Quốc hay đàn gáo của Việt Nam, chúng được đập vào
nhau để tạo ra hiệu ứng âm thanh tựa như tiếng vó ngựa. Gáo dừa còn được
dùng làm gáo múc nước và là nguyên liệu làm đồ thủ công mỹ nghệ.
 Xơ dừa được dùng làm dây thừng, chão, thảm, bàn chải, khảm thuyền cũng như
làm vật liệu lèn; nó còn được dùng rộng rãi trong nghề làm vườn để làm chất
độn trong phân bón.
 Vỏ và xơ dừa có thể làm nguồn nhiên liệu hay để sản xuất than củi. Một loại
dừa hiếm tại Nam bộ có xơ dừa tươi cho nước khá ngọt khi nhai, trong khi các
loài khác cho vị chát.Vỏ dừa bện dây rất tốt đối với người đành cá vì nó mềm
dẻo chịu mưa nắng
 Lá là nguồn cung cấp vật liệu làm mái che, làm một số loại giỏ đựng đồ và làm
chổi dừa.Lá làm tranh

17
 Các gân giữa của các lá (chét) có độ cứng thích hợp cho việc làm các que xiên
(để nướng thịt chẳng hạn) trong nấu ăn.
 Các chồi non trên ngọn cây dừa có thể ăn được và nó đôi khi được thu hái để
làm rau ăn (mặc dù kiểu thu hái này sẽ làm chết cây dừa).
 Phần bên trong của lá non đang lớn cũng có thể thu hoạch làm tim dừa và nó
được coi là một loại đặc sản. Kiểu thu hái này cũng làm chết cây dừa. Tim dừa
thường được ăn trong các món rau trộn; các món rau trộn như thế đôi khi được
gọi là "salad triệu phú".
 Gỗ dừa có thể dùng làm đồ mỹ nghệ hoặc làm vật liệu cho một số công trình
xây dựng đặc biệt (nổi tiếng nhất là cung điện Dừa tại Manila).
Người Hawaii còn đục rỗng thân cây dừa để làm trống, thùng chứa hay các
loại xuồng nhỏ. Còn có thể làm máng.Cọng lá làm vách
 Rễ dừa có thể dùng làm thuốc nhuộm, thuốc sát trùng để súc miệng hay chữa
trị bệnh lỵ. Nó còn được dùng để đánh răng.
 Củ hũ dừa là phần lõi trong thân cây dừa, đôi khi cũng được dùng làm món ăn.
 Gốc dừa già làm chõ đồ xôi.
2.2.2 Phân loại dừa ở Việt Nam
Có thể phân loại các giống dừa theo đặc tính của trái, theo hoa tự hay theo phương
pháp thụ phấn. Nếu .phân loại theo phương pháp thụ phấn, có thể chia thành ba nhóm
dừa sau: dừa cao, dừa lùn và dừa lai. Đặc tính của các nhóm dừa được thể hiện trong
(bảng 2.1).
Dừa được trồng nhiều ở các nước nhiệt đới thuộc châu Á, châu Phi và châu Mỹ la tinh
như Indonesia, Phillipine, Malaysia, Ấn Độ, Việt Nam,…

18
Bảng 2.1 Phân loại dừa ở Việt Nam
Dừa cao Dừa lùn Dừa lai
Thân cao 18 – 20
m, ở phần gốc cách mặt
đất 50 cm có phần
phình ra, tán lá nhiều
38 – 40 lá.
Thân nhỏ, cao
khoảng 5m, không có
phần phình ở gốc, tán lá
ít 20 – 22 lá.
Thân cao trung
bình, cao hơn dừa lùn
nhưng thấp hơn dừa
cao, gốc có phần phình
ra
Cho trái muộn 5 –
7 năm sau khi trồng
Cho trái sớm Thời gian cho trái
xấp xỉ nhóm đừa lùn
Sống lâu 90 – 100
năm
Sống khoảng 30 –
40 năm
Trái to, phẩm chất
cơm, xơ, dầu dờ tốt.
Trái nhỏ, cây cho
nhiều trái, nhưng chất
lượng cơm, dầu, xơ dừa
không tốt bằng nhóm
dừa cao.
Cơm, dầu dừa tốt
hơn nhóm dừa cao,
nhưng cho số trái và
sản lượng cơm dừa cao
hơn.
Thụ phấn chéo Tự thụ phấn Thụ phấn nhân tạo
Chống chịu được
điều kiện khắc nhiệt
của khí hậu, đất đai,
không kháng được các
bệnh nguy hiểm như
Lethal yellow, Cadang
cadang.
Kháng được điều
kiện khí hậu khắc
nghiệt, đất đai dễ bị
kiến vương, đuông phá
hoại, nhưnng kháng
được các bệnh nguy
hiểm như Lethal
yellow, Cadang cadang
Mẫn cảm với sự
thay đổi độ ẩm của đất,
nhưng kháng được các
bệnh nguy hiểm như
Lethal yellow, Cadang
cadang
Ba giống dừa ( Cao, Lùn và Lai) đã được phân tích tính chất hóa lý của thịt quả và
nước quả, natri, độ ẩm %, tro%, Canxi, Sắt, Magie, Cobalt, Kali, Ph, chất dễ bay hơi,
Caloric giá trị, và tổng chất rắn hoàn tan. Phân tích hóa học của thịt quả ở giai đoạn

19
trưởng thành và chưa trưởng thành cho thấy tỷ lệ cao của Magie và Natri trong các
giống nghiên cứu. Tuy nhiên, rõ ràng phần lớn Canxi, Magie và Natri được lưu trữ
trong nước. Các chất dinh dưỡng có nồng độ Photpho và Magie tương đối lớn hơn
trong nước. K ( 56% đến 81%) trong nước cao hơn so với các nghiên cứu khác [3].
Ở nước ta, cây dừa được trồng nhiều ở Bến Tre, đồng bằng sông Cửu Long và các tỉnh
ven biển miền Trung: Bình Định, Khánh Hoà… Việt Nam có những giống dừa rất tốt,
không kém gì các giống dừa tốt trên thế giới. Ở đồng bằng sông Cửu Long, có thể xếp
các giống dừa thành ba nhóm:
 Nhóm có hiệu quả kinh tế cao
Đây là các giống cho năng suất và hàm lượng dầu cao, phẩm chất cơ, và xơ dừa tốt,
thích hợp cho công nghiệp dầu và xơ dừa, bao gồm các giống sau:
 Dừa ta: thuộc nhóm dừa cao, cỡ trái trung bình, 3 khía rõ rệt, cơm dày 1,1
– 1,2 cm, sau khi trồng năm năm thì cho trái, khoảng 4.000 – 4.500 trái
cho một tấn cơm dừa khô. Dừa ta chống chịu rất tốt với các điều kiện khác
nghiệt của khí hậu, đất đai. Tuỳ theo màu sắc của vỏ trái, ta có giống dừa
Ta xanh và Ta vàng.
 Dừa lửa: thuộc nhóm dừa cao, cỡ trái trung bình đến to, dạng trái tròn. Sản
lượng cơm dừa tương đương với giống dừa Ta.
 Dừa nhím: thuộc nhóm dừa cao, dạng trái hơi dài, có ba khía roc rệt, đầu
có núm, trái từ nhỏ đến trung bình, cơm dày 1,1 – 1,2 cm. sản lượng xấp xỉ
giống dừa Ta. Tuỳ theo màu sắc vỏ trái, ta có giống dừa Nhím xanh và
vàng.
 Dừa dâu: thuộc nhóm dừa lai, cỡ trái hơi nhỏ, dạng trái tròn, ba khía không
rõ. Trái tuy hơi nhỏ nhưng xơ mỏng nên hàm lượng cơm dừa trong trái khá
cao, đặc biệt hàm lượng đâu cao nhất trong các giống dừa hiện nay. Dừa
dâu trồng tốt mỗi năm cho 14 – 16 buồng, mỗi buồng 10 – 15 trái, khoảng
4.000 – 4.500 trái cho 1 tấn cơm dừa khô. Tuỳ theo màu sắc của vỏ quả, ta
có giống dừa Dâu xanh, đỏ và vàng.

20
 Nhóm cho nước dừa tươi
Gồm các giống cho trái nhỏ, lượng cơm thấp nhưng nước rất ngọt:
Dừa ẻo: thuộc nhóm dừa cao, cỡ trái nhỏ nhất trong các giống hiện nay,
mỗi buồng cho 30 – 50 trái.
Dừa xiêm: thuộc nhóm dừa lùn, mỗi năm cho 16 – 18 buồng, trung
bình mỗi buồng 20 trái. Tuỳ theo màu sắc của vỏ quả, ta có dừa Xiêm
xanh và đỏ.
Dừa tam quan: thuộc nhóm dừa lùn, trái có kích thước trung bình, trái
có màu vàng ngà.
 Nhóm có hiệu quả kinh tế thấp
Gồm các giống có lượng cơm dừa thấp, tỉ lệ đậu trái thấp, ít có hiệu quả kinh tế: dừa
Dừa hay dừa Bông, dừa Sáp, dừa Dang, dừa Bị.
Trong các giống dừa trồng ở Việt Nam, giống dừa Ta là giống dừa được trồng nhiều
nhất chiếm 65 – 75 diện tích, hơn nữa chúng cho sản lượng cơm dừa cao cũng như
chất lượng cơm dừa tốt nên phù hợp sản xuất bột sữa dừa.
2.2.3 Đặc điểm cơ bản của dừa
2.2.3.1 Cấu tạo
 Thân
Thân dừa mọc thẳng, không phân nhánh, chiều cao trung bình từ 15 20m. trong giai
đoạn đầu sau khi trồng thân dừa ngắn, phát triển chậm, cho đến khi chiều ngang phát
triển đầy đủ thì thân mới bắt đầu cao lên. Giai đoạn nầy kéo dài khoảng 4 năm tùy theo
giống. Do đặc điểm nầy mà thân dừa cao chỉ phát triển mạnh sau 4 – 5 năm. Gốc dừa
là một trong những đặc điểm để phân biệt nhóm giống dừa cao và dừa lùn. Ở nhóm
giống dừa lùn thường có gốc nhỏ, ngược lại ở nhóm giống dừa cao và dừa lai giữa
giống lùn và giống cao thường có gốc phình to đến rất to. Số sẹo lá trên thân trên 1m
chiều cao thân là một trong những đặc điểm để đánh giá điều kiện sinh trưởng và phát

21
triển của cây, dựa trên đặc điểm này làm tiêu chuẩn để chọn giống theo phương pháp
truyền thống.Thân dừa là đặc điểm dùng để đánh giá sự sinh trưởng của cây. Thân dừa
to, không bị tổn thương, sẹo to, khít là cây dừa sinh trưởng mạnh, cho năng suất cao.
 Rễ
Dừa có rễ bất định sinh ra liên tục ở phần đáy gốc thân, không có rễ cọc. Lúc mới mọc
có màu trắng sau chuyển sang màu đỏ nâu. Rễ không có rễ lông hút mà chỉ có những
rễ nhỏ là rễ dinh dưỡng. Những rễ nầy hình thành trên rễ chính và có hoạt động như rễ
hô hấp, giúp cho cây trao đổi khí. Trong điều kiện ngập nước liên tục sẽ ảnh hưởng
đến khả năng hô hấp của bộ rễ, làm cho cây dừa giảm sức tăng trưởng do cây dừa là
cây chịu nước nhưng không chịu ngập. Rễ già sẽ chết và rễ mới phát triển liên tục.
 Lá
Một cây dừa có khoảng 30 – 35 tàu lá. Mỗi tàu lá dài 5-6m vào thời kỳ trưởng thành.
Ở cây trưởng thành, 1 tàu lá dừa gồm 2 phần. Phần cuống lá không mang lá chét, lồi ở
mặt dưới, phẳng hay hơi lõm ở mặt trên, đáy phồng to, bám chặt vào thân và khi rụng
sẽ để lại một vết sẹo trên thân. Phần mang lá chét mang trung bình 90 – 120 lá chét
mỗi bên, không đối xứng hẳn qua sống lá mà một bên này sẽ có nhiều hơn bên kia
khoảng 5 – 10 lá chết. Đỉnh sinh trưởng sản xuất lá liên tục, cứ một lá xuất hiện trên
tán thì có thêm một chồi lá xuất hiện và một lá già rụng đi. Một cây dừa tốt, mỗi năm
ra ít nhất 14 – 16 lá (24 – 26 ngày/lá) đối với nhóm dừa cao và 16 – 18 lá (20 – 22
ngày/lá) đối với nhóm dừa lùn. Mùa khô dừa ra lá nhanh hơn so với mùa mưa. Một
tàu lá dừa luôn luôn có đời sống 5 năm, từ khi tượng đến khi xuất hiện 2,5 năm và từ
khi xuất hiện đến khi khô, rụng là 2,5 năm. Nếu điều kiện tự nhiên bất lợi lá sẽ ra
chậm hơn, số lá ít đi chứ không rút ngắn đời sống của lá. Điều kiện dinh dưỡng và
nước đầy đủ cây ra nhiều lá sẽ làm cho số lá trên tán cây nhiều hơn (35 – 40 tàu). Nếu
gặp điều kiện bất lợi thời gian ra lá kéo dài, số lá trên tán cây sẽ ít. Ở vùng khô hạn,
trên tán lá có một số lá khô nhưng không rụng, đó là điều kiện rất đặc trưng chứng tỏ
cây bị thiếu nước. Quan sát tán lá của cây dừa ta có thể đánh giá được khả năng sinh
trưởng và cho năng suất của cây. Đây là một trong những chỉ tiêu dùng để tuyển chọn
cây làm giống. Tán lá phân phối đều chứng tỏ cây mạnh và có khả năng cho nhiều trái.

22
 Hoa
Thời gian từ khi tượng đến khi nở trung bình từ 30 – 40 tháng. Thông thường mỗi
nách lá mang một phát hoa, do đó có bao nhiêu lá mới là có khả năng có bấy nhiêu
phát hoa được sinh ra mỗi năm. Tuy nhiên, giai đoạn 15 – 16 tháng trước khi hoa nở
(giai đoạn phân hóa nhánh gié) phát hoa dừa có thể bị thui do cây dừa bị thiếu dinh
dưỡng, khô hạn hay ngập úng. Đây là một trong những nguyên nhân góp phần gây ra
hiện tượng “mùa treo” ở dừa. Hoa dừa thuộc loại đơn tính, đồng chu nghĩa là hoa đực
và hoa cái riêng rẻ nhưng ở trên cùng một gié hoa. Số lượng hoa cái trung bình biến
động từ 20 – 40 cái trên mỗi phát hoa tùy theo giống. Số hoa cái trên buồng ít có thể
do thiếu chất đạm. Nhóm dừa lùn có số lượng hoa cái nhiều hơn nhóm dừa cao. Mỗi
phát hoa có thể mang trung bình từ 5 – 10g phấn hoa. Mỗi hoa đực chứa khoảng 272
triệu hạt phấn có kích thước rất nhỏ. Chỉ khoảng 40% hạt phấn có khả năng thụ phấn
trong mỗi phát hoa. Thời gian để hoa cái đầu tiên nở đến hoa cái cuối cùng thụ phấn
xong trên cùng phát hoa gọi là pha cái, kéo dài từ 5 – 7 ngày ở giống dừa cao và từ 10
– 14 ngày đối với giống dừa lùn. Thời gian để hoa đực đầu tiên mở đến hoa đực cuối
cùng mở gọi là pha đực, kéo dài khoảng 18 – 22 ngày. Thời gian xuất hiện của pha
đực và pha cái hình thành nên kiểu thụ phấn khác nhau và là một trong những đặc tính
quan trọng để phân biệt giữa các giống.
 Trái
Trái dừa thuộc loại quả hạch, nhân cứng. Trái gồm có ba phần là ngoại quả bì (phần vỏ
bên ngoài được phủ cutin), trung quả bì (xơ dừa) và nội quả bì bao gồm gáo, nước và
cơm dừa. Vỏ dừa dày từ 1 – 5cm tùy theo giống, phần cuống có thể dày đến 10cm. Vỏ
dừa bao gồm 30% là xơ dừa và 70% là bụi xơ dừa. Bụi xơ dừa có đặc tính hút và giữ
ẩm cao từ 400 – 600% so với thể tích của chính nó. Gáo dừa có hình dạng rất khác biệt
tùy theo giống, độ dày của gáo từ 3 – 6mm. Bốn tháng tuổi sau khi thụ phấn gáo dừa
bắt đầu hình thành và chuyển sang màu nâu và cứng hơn khi trái được 8 tháng tuổi.
Nước dừa xuất hiện từ tháng thứ ba sau khi thụ phấn và đạt được thể tích lớn nhất ở
tám tháng tuổi. Thể tích sẽ giảm dần khi trái khô. Thành phần hóa học chủ yếu của
nước dừa là đường và muối khoáng. Cơm dừa bắt đầu hình thành 5 tháng sau khi thụ

23
phấn, có thể thu hoạch để uống nước vào tháng thứ 7 – 8. Thời gian để hoa cái thụ
phấn, phát triển thành trái và đến khi trái khô kéo dài 12 tháng.
Bảng 2.2 Thành phần hóa học của dừa
Physicochemistry
Properties
Coconut maturity
stage
(months)
5-6 8-9 >12
Volume of water (ml) 684 518 332
Total soluble solid
(0
brix)
5.6 6.15 4.85
Titratable acidity (%) 0.089 0.076 0..61
pH 4.78 5.34 5.71
Turbidity 0.031 0.337 4.051
Sugar content
Fructose (mg/mL) 39.04 32.52 21.48
Glucose 35.43 29.96 19.06
sucrose 0.85 0.36 14.37
Minerals
K ( mg/ 100mL) 220.94 274.32 351.10
Na 7.61 5.6 36.51
Mg 22.03 20.87 31.65
Ca 8.75 15.19 23.98
Protein 0.041 0.042 0.043
https://coconuthandbook.tetrapak.com/chapter/composition

24
2.2.3.2 Điều kiện sinh thái
 Khí hậu
Sự tăng trưởng phát triển của cây dừa tùy thuộc vào 2 yếu tố khí hậu và đất đai. Sự
hiểu biết về môi trường và những ảnh hưởng của chúng trên đời sống cây dừa giúp
chọn đúng nơi có thể phát triển trồng dừa. Sự xác định những yếu tố giới hạn trên
năng suất dừa giúp ta có biện pháp kỹ thuật để cải thiện tăng năng suất, nâng cao hiệu
quả sử dụng đất đai, gia tăng thu nhập. Cây dừa được trồng trong hầu hết các vùng
nhiệt đới ẩm, hơn 90% vườn dừa trên thế giới được tìm thấy giữa Bắc và Nam vĩ tuyến
thứ 20, với độ cao trung bình dưới 500m so với mặt nước biển. Nhiệt độ thích hợp cho
cây dừa là 27 độ C và dao động từ 20 – 34 độ C. Nhiệt độ thấp dưới 15 độ C gây ra
hiện tượng rối loạn sinh lý của cây. Do tác động của nhiệt độ nên khi trồng dừa ở
những vùng có độ cao trên 500m thường cho năng suất không cao. Cây dừa có thể
trồng trên các vùng có lượng mưa trung bình hàng năm từ 1.000 – 4.000mm. Lượng
mưa lý tưởng từ 1.500 – 2.300mm và phân bố tương đối đều trong năm. Ẩm độ thích
hợp là 80 – 90%, ẩm độ dưới 60% có thể gây ra hiện tượng rụng trái non. Dừa là cây
ưa sáng, cần tối thiểu 2.000 giờ chiếu sáng mỗi năm, 120 giờ chiếu sáng mỗi tháng
thích hợp cho cây dừa (4 giờ/ngày). Gió nhẹ giúp tăng khả năng thụ phấn và đậu trái,
đồng thời tăng khả năng thoát hơi nước dẫn đến tăng khả năng hút nước và dinh dưỡng
của cây. Nhìn chung, ở ĐBSCL điều kiện nhiệt độ, ẩm độ và ánh sáng rất thích hợp
cho sự sinh trưởng và phát triển của cây dừa. Nhiệt độ bình quân ở ĐBSCL là 27 độ C,
thấp nhất khoảng 19 – 20 độ C, chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm và giữa hai mùa
không cao. Ẩm độ biến động từ 70-85%, rất thích hợp cho cây dừa. Ánh sáng trong
mùa khô từ 8 – 9 giờ/ngày và trong mùa mưa là 4,7 – 4,9 giờ/ngày. Đối với lượng mưa
hàng năm biến động từ 1.000 – 2.300mm rất thích hợp cho nhu cầu của cây dừa nhưng
do sự phân bố không đều, mùa khô kéo dài 4-5 tháng với lượng mưa rất thấp gây ra sự
thiếu nước nhưng mùa mưa với lượng mưa tập trung trên 90% lượng mưa cả năm kết
hợp với mùa nước nổi gây ra sự ngập úng, có thể ảnh hưởng đến sinh trưởng và năng
suất dừa. Ngoài ra, trong mùa mùa khô còn có hiện tượng xâm nhập mặn ở các vùng
ven biển. Đây cũng là yếu tố ảnh hưởng rất lớn đến năng suất dừa. Do đó, để đạt được
năng suất cao cây dừa cần tưới nước trong mùa khô và thoát nước trong mùa mưa.

25
 Đất đai
Cây dừa có thể trồng trên nhiều loại đất khác nhau từ đất cát nghèo dinh dưỡng. Tuy
nhiên, thích hợp nhất là đất thịt pha cát, thoát thủy tốt. Cây dừa có thể chịu được đất
với độ pH từ 5 đến 8. Tuy nhiên pH đất thích hợp nhất từ 5,5 – 7. Vùng bị khô hạn hay
ngập úng không thích hợp cho cây dừa. vùng mặn dừa có trái nhỏ.
Ở ĐBSCL, để đạt được năng suất cao, khi chọn đất phát triển cây dừa cần chú ý một
số đặc điểm sau:
 Bề dày tầng đất mặt trên 1m
 Không bị ngập úng
 Không bị nhiễm mặn liên tục
 pH từ 6 – 7
 Thành phần cơ giới là cát pha hay thịt pha cát
2.3 Sơ lược về mứt
2.3.1 Sản phẩm mứt
Mứt, mứt trái cây hay mứt quả là một loại thực phẩm ngọt có thể được tìm thấy ở
nhiều nước trên thế giới, nó được chế biến từ các lọa trái cây và một số loại củ nấu với
đường đến độ khô từ 65-70%. Nguyên liệu đường trong mứt luôn có mặt và cần đạt
nồng độ khoảng 55-65%, nó không chỉ đóng vai trò làm tăng độ ngọt, chất dinh dưỡng
mà còn để bảo quản mứt. Đường cho vào mứt có tác dụng tăng độ đông là do đường
có tính dehidrat hóa. Trong sản phẩm mứt đường có hàm lượng cao, những tế bào vi
sinh vật ở trạng thái co nguyên sinh nên bị ngừng hoạt động, vì vậy có nhiều loại mứt
quả khonng cần thanh trùng mà vẫn bảo quản dài ngày được. Một số dạng mứt có hàm
lượng đường tương đối thấp cần phải thanh trùng với chế độ mềm( nhiệt độ không cao,
thời gian không dài) chủ yếu để diệt nấm men, nấm mốc. Các lạo trái cây, củ được
dùng để làm mứt rất đa dạng và phong phú từ dâu tây, khoai lang, táo,… đến hạt sen,
mỗi loại mứt sẽ có màu sắc và hương đặc trưng tùy theo nguyên liệu dùng để chế biến
thành các loại mứt khác nhau. Mứt quả được chế biến ở nhiều dạng: mứt đông, mứt
nhuyễn, mứt rim, mứt khô,…

26
- Mứt đông là mứt được sản xuất từ nước quae hoặc si rô quả. Dùng nước
quả và si rô quả ở dạng trong.
- Mứt nhuyễn là mứt được sản xuất từ pure quả chà mịn, nấu với đường. Có
thể nấu từ quả tươi hoặc quả bán chế phẩm của một loại quả hay hỗn hợp
nhiều loại quả.
- Mứt miếng đông là mứt được sản xuất từ quả tươi hoặc quả bán chế phẩm
dạng nguyên quả hay dạng miếng nấu với đường.
- Mứt rim là mứt được sản xuất bằng cách nấu quả với đường khô hoặc nước
đường sao cho quả mứt không bị nát. Nước đường trong sản phẩm cần đặc,
sánh nhưng không đông.
- Mứt khô là mứt được chế biến từ quả nấu với đường rồi sấy khô để sản
phẩm đạt tới độ khô 80%, trên bề mặt miếng mứt tạo thành có một màng
trắng đục.
(Nguồn: Quách Đĩnh, Nguyễn Văn Tiếp, Nguyễn Văn Thoa, Công nghệ sau thu hoạch và chế biến
rau quả, Nhà xuất bản Khoa học và Kĩ thuật Hà Nội,

27
2.3.2 Các sản phẩm từ cơm dừa
a) Bột dừa b) Dừa sấy giòn
a) Nước cốt dừa d) Sữa dừa e) Bánh dừa một nắng
Hình 2.6 một số sản phẩm từ cơm dừa
http://hthagiang.vn/media/product/6280_1441079628334_1126.jpg

28
Chương 3. NGUYÊN LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
3.1 NGUYÊN LIỆU
3.1.1 Nguyên liệu dừa
Cơm dừa được lấy từ các vựa dừa, cơm dừa có độ dày 0.5cm, có độ tuổi 8-9 tháng để
cho ra sản phẩm có độ dẻo mong muốn.
Hình 3.7 Dừa và cơm dừa sau xử lí
Sau khi tận thu nguồn nguyên liệu thì được xử lí thủ công
3.1.2 Đường saccharose
Hình 3.1 Công thức cấu tạo của đường saccharose

29
3.1.2.1 Tính chất
Hình 3.2 Đường saccharose – đường tinh luyện Biên Hòa
https://www.anlocviet.vn/upload/product/duong-bien-hoa-loai-1-500g-1482.jpg
Saccharose dạnh tinh thể, không mùi, không màu và có vị ngọt. Có công thức phân tử
là C12H22O11.Với sự có mặt của ion H+ hoặc một số enzym đặc hiệu, dung dịch
saccharose sẽ phân giải tạo thành hợp chất gồm D - Glucose và D - fructose, hợp chất
này gọi là đường nghịch chuyển.
Dễ hòa tan trong nước, nhiệt độ tăng, độ hòa tan tăng. Ở nhiệt độ thường, có thể hòa
tan với tỉ lệ nước và đường là 1 : 2. Saccharose không hòa tan trong các dung môi có
phân cực.
Đường hòa tan vào nước để điều vị. Bên cạnh đó, nó cũng xảy ra một số tính chất như:
nhiệt độ sôi tăng áp suất thẩm thấu tăng, giảm áp suất hơi.
Với hàm lượng nước khá thấp nên saccharose ít bị tấn công bởi các vi sinh vật. Nhưng
trong quá trình bảo quản cần phải chú ý và phải bảo quản saccharose nơi khô ráo,
thoáng mát, tránh ẩm ướt gây đống cục đường gây khó khan cho các công đoạn chế
biến.
Với hàm lượng nước khá thấp nên saccharose ít bị tấn công bởi các vi sinh vật. Nó tan
chảy và phân ly ở nhiệt độ 186o
C tạo caramen, khi cháy tạo CO2 và H2O, là loại
đường quan trọng tìm thấy trong thực vật.

30
Saccharose là chất dinh dưỡng dễ tiêu hóa vì nó cung cấp nguồn năng lượng nhanh
chống cho cơ thể, tạo ra sự gia tăng hàm lượng glucose trong máu khi ăn vào cơ thể.
Tuy nhiên nó không nhất thiết là một trong những khẩu phần ăn uống cho một chế độ
dinh dưỡng mặc dù nó làm cho thực phẩm trở nên ngon hơn.
Trong các sản phẩm mứt với hàm lượng đường cao thì nó ngoài tác dụng tạo ngọt còn
là chất bảo quản sản phẩm rất tốt trong điều kiện nhiệt độ bình thường.
+ Hàm lượng đường tối thiểu: 99,5%
+ Độ ẩm tối đa: 0,25%
+ Độ tro sulfat tối đa: 0,14%
3.1.2.2 Ứng dụng
Saccharose là chất làm ngọt phổ biến trong công nghiệp, đặc biệt là trong công nghiệp
bánh kẹo, những tinh thể đường tạo kết tủa để làm cứng kẹo. Nó góp phần quan trọng
để tạo cấu trúc nhiều loài thực phẩm bao gồm: bánh qui, kem, mứt… đồng thời hỗ trợ
trong quá trình bảo quản sản phẩm.
Nếu một thực phẩm được bảo quản bằng một dung dịch đường đậm đăc, nó sẽ trở nên
không thích hợp đối với sự phát triển của vi sinh vật, các bào tử không thể nảy chồi.
Khả năng bảo quản của đường do áp suất thẩm thấu cao hơn do nồng độ chất khô cao.
một dung dịch 5% glucose
(Nguồn: Bài giảng phụ gia thực phẩm - PGS.TS. Lý Nguyễn Bình, Trường Đại Học Cần Thơ)
3.2 DỤNG CỤ – THIẾT BỊ – HÓA CHẤT
3.2.1 Dụng cụ
- Giấy bạc
- Dao
- Giấy stick
- Khăn giấy
- Thau, rổ, nồi nấu
- Bếp điện
- Dĩa
- Cốc thủy tinh 1000ml

31
- Nhiệt kế
- Thớt
3.2.2 Thiết bị
3.2.2.1 Máy sấy
Nơi sản xuất: Việt Nam
Thông số kỹ thuật:
 Số khay: 60 cm x 60 cm x 2 cm (30 khay)
 Nhiệt độ sấy: 30–65 C
Công suất: 3 kWh
Hình 3.3 Máy sấy đối lưu
3.2.3 Nồi gia nhiệt
Hình 3.4 Nồi gia nhiệt

32
3.2.4 Cân điện tử
Hình 3.5 Cân điện tử
http://www.candaiquang.com/images/upload/can-dien-tu-dung-trong-phong-thi-nghiem_1511456776.jpg
Model: PA512
Nơi sản xuất: Ohaus (Mỹ)
Thông số kỹ thuật:
- Kích thước đĩa cân: Æ18cm
- Kích thước tổng thể: 19.6×9.2×32.7cm
- Khối lượng cân: 2kg.

33
3.2.5 Máy đo ẩm
Hình 3.6 Máy đo ẩm
3.3 THỜI GIAN VÀ ĐỊA ĐIỂM NGHIÊN CỨU
3.3.1 Thời gian nghiên cứu
Từ 7h30 đến 16h30 ngày 01 tháng 06 năm 2019 đến hết ngày 30 tháng 8 năm
2019.
3.3.2 Địa điểm nghiên cứu
Tại phòng thí nghiệm Khoa Công nghệ Kỹ thuât Thực phẩm và Môi trường,
Trường Đại Học Nguyễn Tất Thành cơ sở 331 Quốc lộ 1A, Phường An Phú Đông,
Quận 12, TP HCM.

34
3.4 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
3.4.1 Quy trình công nghệ
3.4.1.1 Sơ đồ qui trình công nghệ dừa sấy dẻo
Cơm dừa non
Phân loại
Phối trộn
Rửa
Thái lát
Rửa
Bào vỏ
Ngâm
Dừa sấy dẻo
Saccharose
Sấy
Bao gói, ghép mí
Bảo quản
Làm nguội
Hình 3.7 Sơ đồ quy trình công nghệ dừa sấy dẻo

35
3.4.1.2 Mục đích và các biến đổi trong quá trình công nghệ
Nguyên liệu
Chọn những trái dừa không quá già hoặc quá non, phải chọn loại cơm dừa dẻo,
vừa ăn.
Phân loại
Mục đích: chuẩn bị
Biến đổi: loại bỏ được một số tạp chất có trong nguyên liệu, phân thành phần sử
dụng được và không sử dụng được ( ví dụ như phần cơm dừa quá non được cắt bỏ)
Bào da
Mục đích : chuẩn bị
Biến đổi vật lí: giảm khối lượng nguyên liệu, thay đổi hình dạng, màu sắc nguyên
liệu.
Rửa
Biến đổi vật lí : loại bỏ những phần nguyên liệu dư thừa còn bám trên bề mặt, loại
bỏ được vi khuẩn bề mặt.
Thái lát
Biến đổi vật lí : thay đổi hình dạng, kích thước nguyên liệu
Rửa
Biến đổi vật lí : làm sạch bề mặt nguyên liệu giúp cho màu sắc nguyên liệu đẹp
mắt hơn
Phối trộn
Mục đích: chế biến

36
Biến đổi: nguyên liệu chính sẽ được phối trộn với phụ gia, do đó thành phần hóa
học của hỗn hợp sẽ thay đổi sau khi phối trộn so với nguyên liệu ban đầu.
Ngâm
Biến đổi:
 Vật lí: nhiệt độ nguyên liệu, cấu trúc, khối lượng giảm
 Hoa lý : sự mất nước thẩm thấu diễn ra nhanh hơn
Sấy
Mục đích: chế biến, bảo quản
Biến đổi:
 Vật lý : giảm khối lượng, cấu trúc nguyên liệu thay đổi, nhiệt độ nguyên liệu
tăng
 Hóa lý : sự chênh lệch áp suất thẩm thấu bên ngoài và bên trong
 Hóa học: phản ứng caramel, phản ứng mailard.
Làm nguội
Mục đích: hoàn thiện
Các biến đổi không đáng kể
Bao gói, ghép mí
Mục đích: hoàn thiện, bảo quản
Các biến đổi không đáng kể.
Bảo quản
Mục đích: hoàn thiện
Các biến đổi không đáng kể

37
3.4.2 Sơ đồ nghiên cứu
3.4.3 Bố trí thí nghiệm
3.4.3.1 Giai đoạn 1: khảo sát ảnh hưởnguaủan ồng độ đườngvaà nhiệt độ đến
sự mất nước thẩm thấu của lát dừa
Nguyên liệu sau khi được xử lý được đem đi phối trộn với dung dịch đường pha
sẵn. Tỉ lệ nguyên liệu (g)/dung dịch đường(ml) luôn là 1:5 (30g/150ml). Chuẩn bị 9
cốc thủy tinh được đánh dấu từ 1- 9 tương ứng với 9 mốc thời gian thẩm thấu 30 – 270
phút. Nồng độ dung dịch trong phạm vi ( 40 – 60 0 Brix), nhiệt độ dung dịch ( 50, 60 0
C) được cho vào nồi chần. Cứ mỗi mốc thời gian định sẵn, từng cốc lần lượt được lấy
ra thấm khô bề mặt rồi đem cân, ghi nhận khối lượng nguyên liệu giảm theo thời gian.
Khảo sát nguyên liệu
đầu vào
Độ ẩm nguyên liệu tươi
Khảo sát động học
thẩm thấu
Khảo sát động học sấy
- Nồng độ
đường
- Nhiệt độ
dung dịch
- Thời gian
sấy
- Nhiệt độ
sấy
- Sự mất nước
thẩm thấu
- Hàm
lượng chất khô
- Đường
cong sấy

38
Bảng 3.1 Thiết kế thí nghiệm cho giai đoạn ngâm
Thời gian Nồng độ Nhiệt độ
ngâm ( phút) (0
Brix) ngâm(0
C)
1 30 40,50 và 60 50 và 60
2 60 - -
3 90 - -
4 120 - -
5 150
6 180
7 210
8 240 - -
9 270 40,50 và 60 50 và 60
3.4.3.1 Giai đoạn 2: Sấy đối lưu
Nguyên liệu sau khi ngâm, từng mẫu lấy ra được đưa vào tủ sấy ở nhiệt độ 50,
60 0
C, sấy từ 30 đến 270 phút.
Trước khi tiến hành thu thập số liệu để xử lí, máy sấy phải được chạy thử với
mẫu giả trong ít nhất một vài giờ để đạt được điều kiện trạng thái ổn định và
nhiệt độ mong muốn.
Bảng 3.2 Thiết kế thí nghiệm cho các thông số ở giai đoạn sấy
Thời gian sấy Thời gian Nồng độ Nhiệt độ Nhiệt độ
(30-270 phut) ngâm ( phút) (0
B) ngâm(0
C) sấy (0
C)
1 30 30 40, 50 và 60 50 và 60 40, 50 và 60
2 60 30 40, 50 và 60 50 và 60 40, 50 và 60
3 90 30 40, 50 và 60 50 và 60 40, 50 và 60

39
4 120 30 40, 50 và 60 50 và 60 40, 50 và 60
5 150 30 40, 50 và 60 50 và 60 40, 50 và 60
6 180 30 40, 50 và 60 50 và 60 40, 50 và 60
7 210 30 40, 50 và 60 50 và 60 40, 50 và 60
8 240 30 40, 50 và 60 50 và 60 40, 50 và 60
9 270 30 40, 50 và 60 50 và 60 40, 50 và 60
1 30 60 40, 50 và 60 50 và 60 40, 50 và 60
2 - - 40, 50 và 60 50 và 60 40, 50 và 60
3 - - 40, 50 và 60 50 và 60 40, 50 và 60
4 - - - - -
5 - - - - -
6 - - - - -
7 - - - - -
8 - - - - -
9 270 60 40, 50 và 60 50 và 60 40, 50 và 60
1 30 90 - - -
2 60 - - - -
3 90 - - - -
4 120 - - - -
5 150 - - - -
6 180 - - - -
7 210 - - - -
8 240 - - - -
9 270 90 40, 50 và 60 50 và 60 40, 50 và 60

40
Qui trình bố trí thí nghiệm
Hình 3.8 Qui trình bố trí thí nghiệm
Dừa
Xử lí
A2: 50 Brix
Phối trộn
A3: 60 Brix
A1:40 Brix
B1:400
C;B2: 500
C; B3: 600
C
C1;C2;C3;C4;C5;C6;C7;C8;C9
(C1=>C9)(30 – 270 phút)
B1:400
C;B2: 500
C; B3: 600
C B1:400
C;B2: 500
C; B3: 600
C
C1;C2;C3;C4;C5;C6;C7;C8;C9
(C1=>C9)(30 – 270 phút)
C1;C2;C3;C4;C5;C6;C7;C8;C9
(C1=>C9)(30 – 270 phút)
Gia nhiệt
Cân
Suyrup saccharose
Sấy
Đóng gói
Làm nguội
Mục đích: lấy khối lượng
mẫu thay đổi theo thời gian để
phân tích lượng đường đi vào
và nước đi ra từ nguyên liệu
Dừa sấy dẻo

41
Nhân tố A : nồng độ đường : 40, 50, 600
Brix
Nhân tố B : nhiệt độ ngâm : 40,50,60 0
C
Nhân tố C : thời gian gia nhiệt từ 30 đến 270 phút tương ứng với 9 cốc thí nghiệm.
3.4.3.2 Giai đoạn 2: khảo sát ảnh hưởng của nhiệt độ sấy lên tính chất cảm
quan của sản phẩm
Nguyên liệu sau khi ngâm, từng mẫu lấy ra được đưa vào tủ sấy ở nhiệt độ 50,
60 0
C, sấy từ 30 đến 270 phút.
Trước khi tiến hành thu thập số liệu để xử lí, máy sấy phải được chạy thử với
mẫu giả trong ít nhất một vài giờ để đạt được điều kiện trạng thái ổn định và
nhiệt độ mong muốn.
3.5 PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH
SG =
𝑆𝑡−𝑆0
𝑚0
* 100
WL=
(𝑊0−𝑊𝑡)+(𝑆𝑡−𝑆0)
𝑊0
* 100%
𝑆0 =
𝑘ℎô
́ 𝑖𝑙ươ
̣ 𝑛𝑔𝑏𝑎𝑛 đầ𝑢 ∗ ( 100 − â
̉ 𝑚 đầ𝑢)
100%
𝑆𝑡 =
𝑘ℎô
́ 𝑖 𝑙ươ
̣ 𝑛𝑔𝑠𝑎𝑢 𝑛𝑔â𝑚 ∗ (100 − â
̉ 𝑚 𝑠𝑎𝑢 𝑛𝑔â𝑚)
100%
SG: hàm lượng chất rắn hòa tan (%)
WL: lượng nước thoát ra từ nguyên liệu (%)
Wt: khối lượng nguyên liệu sau quá trình ngâm (g)

42
3.6 PHƯƠNG PHÁP XỬ LÝ SỐ LIỆU
Các mẫu thí nghiệm tiến hành làm lặp 3 lần để đánh giá mức độ tương thích dựa
trên: mất nước, hàm lượng chất khô, độ ẩm. Phần mềm ứng dụng xử lý số liệu và vẽ
đồ thị trên origin.
Kết quả sau khi thí nghiệm được xử lý bằng phần mềm Excel

43
Chương 4. KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN
4.1 KHẢO SÁT ẢNH HƯỞNG CỦA NỒNG ĐỘ ĐƯỜNG VÀ NHIỆT ĐỘ
NGÂM LÊN SỰ MẤT NƯỚC THẨM THẤU CỦA LÁT DỪA
Hình 4.1a Ảnh hưởng lên lượng chất rắn hòa tan (SG).
0 50 100 150 200 250 300
0
10
20
30
40
50
WL
(%)
Osmotic time (min)
40Bx
50Bx
60Bx
Hình 4.1b Ảnh hưởng lên lượng nước mất đi (WL) từ nguyên liệu.
Hình 4.1 Ảnh hưởng của nồng độ đường lên chất rắn hoàn tan (SG) và lượng
nước mất (WL) ở nhiệt độ ngâm 500
C, tỉ lệ 1:5( cơm dừa-g/ dung dịch đường-ml)
Trong khảo sát này, sự mất nước và độ hòa tan của các mẫu dừa được xử lý trong
dung dịch đường 40,50, 60 ºBx ở nhiệt độ 50 và 60 ºC, tương ứng, ở điều kiện áp suất
thường.

44
Trong khảo sát từ Hình 4.1a cho ta thấy rằng ở ba mức nồng độ khác nhau thì lượng
chất rắn đi vào nguyên liệu có xu hướng tăng dần theo thời gian. Ở nồng độ đường 600
Brix cho ta thấy lượng dung dịch đi vào cao nhất ở thời gian ngâm 240 và 270 phút và
đồng thời lượng nước mất từ đi từ Hình 4.1b của nguyên liệu cũng tăng lên.
Theo một nghiên cứu khác của JAMES HAWKES AND JAMES M. FLINK thì lượng chất rắn
đi vào nhiều nhất khi ngâm ở 120 phút [4].
Hình 4.2a Ảnh hưởng lên lượng chất rắn hòa tan (SG).
Hình 4.2b Ảnh hưởng lên lượng nước mất đi (WL) từ nguyên liệu.
Hình 4.2 Ảnh hưởng của nhiệt độ lên chất rắn hoàn tan (SG) và lượng nước
mất (WL) ở nhiệt độ ngâm 600
C, tỉ lệ 1:5( cơm dừa-g/ dung dịch đường-ml)

45
Tương tự, như sự so sánh trên thì ở đây ta có thể thấy được ở hai nhiệt ngâm khác
nhau 50 và 600
C thì quá trình mất nước có xu hướng diễn ra nhanh hơn khi ngâm ở
nhiệt độ càng cao. Tuy nhiên, cần lưu ý nếu nhiệt độ quá cao sẽ phá vỡ cấu trúc
nguyên liệu.
4.2 KHẢO SÁT ẢNH HƯỞNG CỦA NHIỆT ĐỘ SẤY LÊN QUÁ TRÌNH SẤY.
Từ Hình 4.3 và Hình 4.4 Đường cong sấy của mẫu dừa ở những điều kiện
khác nhau cho thấy được tốc độ sấy diễn ra nhanh hay chậm. Điều này thể hiện
ở hàm lượng ẩm trong nguyên liệu thay đổi theo thời gian. Trong giai đoạn đầu
30-210 phút, độ ẩm giảm nhanh, nhưng từ 210-270 phút độ ẩm giảm đi chậm
dần và có xu hướng cân bằng.
0 30 60 90 120 150 180 210 240 270 300
0
20
40
60
80
100
120
140
Moisture
content
(%)
Drying time (min)
t= 30 min, 50Bx
t=30min, 60Bx
t= 120min, 50Bx
t=120min, 60Bx
t= 210min, 50Bx
t= 210min, 60Bx
0 30 60 90 120 150 180 210 240 270 300
0
20
40
60
80
100
120
140
Moisture
content
(%)
Drying time (min)
t= 30 min, 50Bx
t=30min, 60Bx
t= 120min, 50Bx
t=120min, 60Bx
t= 210min, 50Bx
t= 210min, 60Bx
0 30 60 90 120 150 180 210 240 270 300
0
20
40
60
80
100
Moisture
content
(%)
Drying time (min)
30min, 50C
30, 60C
120, 50C
120, 60C
210, 50C
210, 60C
0 30 60 90 120 150 180 210 240 270 300
0
20
40
60
80
100
120
Moisture
content
(%)
Drying time (min)
t=30min, 50C
t=30, 60C
t=120, 50C
t=120, 60C
t=210, 50C
t=210, 60C
Hình 4.3a Ở 500
Brix Hình 4.3a Ở 600
Brix
Hình 4.3 Ảnh hưởng của nồng độ đường lên đường cong sấy.
Hình 4.4 Ảnh hưởng của nhiệt độ ngâm lên đường cong sấy
Hình 4.4b Ở 600
C
Hình 4.4a Ở 500
C

46
Chương 5. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
5.1 KẾT LUẬN
Qua quá trình khảo sát thì tôi nhận thấy mất nước thẩm thấu là một phương pháp
tách nước ra khỏi vật liệu mà không làm thay đổi cấu trúc nguyên liệu. Nồng độ đường
saccharose và nhiệt độ thẩm thấu càng lớn, thì sự chuyển khối lượng vật chất và lượng
chất rắn đi vào càng tăng.
Qua quá trình nghiên cứu ảnh hưởng của nồng độ đường và nhiệt độ gia nhiệt cho
thấy sản phẩm cơn dừa sấy dẻo muốn có chất lượng tốt và giá trị cảm quan cao thì cần
có đủ các điều kiện sau: để sản phẩm có màu sáng đẹp, cấu trúc mềm dẻo không quá
cứng hoặc bị vỡ, có độ ngọt vừa phải và có hượng vị hài hòa, đồng thời được người
tiêu dùng chấp nhận về giá trị cảm quan thì chọn nguyên liệu có cáu trúc không quá
cứng hoặc quá mềm, nồng độ đường 50%, nhiệt độ gia nhiệt 500C và thời gian gia
nhiệt 240 phút, nhiệt độ sấy 500C, thời gian sấy 210 phút sẽ cho ra sản phẩm có giá trị
cảm quan tốt nhất.
5.2 KHUYẾN NGHỊ
Do thời gian và một số điều kiện còn hạn chế trong quá trình nghiên cứu vẫn còn
một số vấn đề chưa thực hiện được.Vì vậy kiến nghị trong thời gian tới có thể tiến
hành nghiên cứu tiếp các vấn đề sau:
 Khảo sát ảnh hưởng của nhiệt độ và thời gian gia nhiệt đến chất lượng sản
phẩm bằng thiết bị khác.
 Khảo sát thời gian bảo quản sản phẩm.
 Khảo sát thời gian thu hoạch cơm dừa nước đạt yêu cầu nguyên liệu.

TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] H. C. Harries, “The evolution, dissemination and classification of Cocos
nucifera L.,” Bot. Rev., vol. 44, no. 3, pp. 265–319, 1978.
[2] B. E. Grimwood, F. Ashman, C. G. Jarman, and D. A. V. Dendy, “Coconut
Palm Products: Their Processing in Developing Countries.” p. 261, 1975.
[3] H. S. Abdul and M. Zafar Iqbal, “Chemical composition of meat (kernel) and
nut water of major coconut (Cocos nucifera L.) cultivars at coastal area of
Pakistan,” Pakistan J. Bot., vol. 43, no. 1, pp. 357–363, 2011.
[4] J. HAWKES and J. M. FLINK, “Osmotic Concentration of Fruit Slices Prior To
Freeze Dehydration,” J. Food Process. Preserv., vol. 2, no. 4, pp. 265–284,
1978.
Bài giảng phụ gia thực phẩm - PGS.TS. Lý Nguyễn Bình, Trường Đại Học Cần Thơ
1. Quách Đĩnh, Nguyễn Văn Tiếp, Nguyễn Văn Thoa, Công nghệ sau thu hoạch và
chế biến rau quả, Nhà xuất bản Khoa học và Kĩ thuật Hà nội, 1996.
2. Lê Văn Việt Mẫn, Lê Quốc Đạt, Nguyễn Thị Hiền, Tôn Nữ Minh Nguyệt, Trần
Thị Thu Hà, Công nghệ Chế biến thực phẩm, Nhà xuất bản Đạ học Quốc gia
TPHCM- 2011.
3. H. S. Abdul and M. Zafar Iqbal, “Chemical composition of meat (kernel) and
nut water of major coconut (Cocos nucifera L.) cultivars at coastal area of
Pakistan,” Pakistan J. Bot., vol. 43, no. 1, pp. 357–363, 2011.
4. W. P. da Silva, C. M. D. P. da Silva e Silva, J. E. de Farias Aires, and A. F. da
Silva Junior, “Osmotic dehydration and convective drying of coconut slices:
Experimental determination and description using one-dimensional diffusion
model,” J. Saudi Soc. Agric. Sci., vol. 13, no. 2, pp. 162–168, 2014.
5. J. M. Barat, A. Chiralt, and P. Fito, “Effect of Osmotic Solution Concentration,
Temperature and Vacuum Impregnation Pretreatment on Osmotic Dehydration
Kinetics of Apple Slices,” Food Sci. Technol. Int., vol. 7, no. 5, pp. 451–456,
2001.

6. An Overview of Phytoconstituents, Biotechnological Applications,
and Nutritive Aspects of Coconut ( Cocos nucifera)
7. H. C. Harries, “The evolution, dissemination and classification of Cocos
nucifera L.,” Bot. Rev., vol. 44, no. 3, pp. 265–319, 1978.
8. S. Ray, U. Raychaudhuri, and R. Chakraborty, “An overview of encapsulation
of active compounds used in food products by drying technology,” Food Biosci.,
vol. 13, pp. 76–83, 2016.
9. P. S. Madamba, “Thin layer drying models for osmotically pre-dried young
coconut,” Dry. Technol., vol. 21, no. 9, pp. 1759–1780, 2003.

Ảnh hưởng của nhiệt độ và nồng độ dung dịch lên sự mất nước thẩm thấu của dừa

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to Ảnh hưởng của nhiệt độ và nồng độ dung dịch lên sự mất nước thẩm thấu của dừa

Similar to Ảnh hưởng của nhiệt độ và nồng độ dung dịch lên sự mất nước thẩm thấu của dừa (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Ảnh hưởng của nhiệt độ và nồng độ dung dịch lên sự mất nước thẩm thấu của dừa