SlideShare a Scribd company logo
1 of 49
Download to read offline
zakendoen met
       Singapore
3




                        inhoudsopgave
Voorwoord5


Zakenklimaat
Handelsgeest6
Economische situatie                10
Handelsrelatie16
Kansrijke sectoren                  20
Zakencultuur28
Omgangsvormen32


Bedrijfsprofielen38


Zakendoen in de praktijk
Een bedrijf opzetten                40
Wet- en regelgeving                 46
Douanezaken54
Visa en vergunningen                58
Productaansprakelijkheid62
Personeel66
Belastingen70
Betalingsverkeer74


Dit kan ABN AMRO voor u betekenen   78
Nuttige adressen                    84
5




                                                                                                                                                     voorwoord
                                                                                                            Ziet u toekomstige expansie in het buitenland voor uw onderneming?
                                                                                                            Zakendoen over de grens en daarmee succesvol zijn, blijkt in de praktijk
                                                                                                            veelal een uitdaging. Daarom introduceert ABN AMRO de zakenreisgids,
                                                                                                            onmisbaar voor uw zakelijke, internationale avontuur!


                                                                                                            Een gids vol informatie van insiders; met handige weetjes over het
                                                                                                            betreffende land, het zakenklimaat en ondernemerstips. Uiteraard staan
© ABN AMRO Bank N.V.                                                                                        wij u daarnaast ook graag bij met netwerken in binnen- en buitenland,
ABN AMRO is gevestigd aan de Gustav Mahlerlaan 10, Amsterdam (Postbus 283, 1000 EA). KvK
nummer 34334259. BTW-identificatienummer: NL 820646660B01.                                                  advies, producten en diensten op maat.
In deze brochure staat algemene informatie en is niet speciaal geschreven voor uw persoonlijke situa-
tie. De brochure is daarom geen advies om iets te doen of niet te doen. Beslissingen die u alleen neemt
op grond van de informatie in de brochure komen voor uw eigen risico.
                                                                                                            ABN AMRO wenst u veel succes op uw zakelijke reis!
Wij proberen alleen betrouwbare bronnen te gebruiken voor de informatie in de brochure. We kunnen
niet garanderen dat alle informatie altijd juist, volledig of niet al verouderd is. Als u meer informatie
wilt over het onderwerp van de brochure, kunt u altijd contact met ons opnemen, bijvoorbeeld via inter-
net (www.abnamro.nl) of via een bankshop bij u in de buurt.

De informatie in deze brochure is bedoeld voor onze klanten in Nederland. We kunnen er niet voor in
                                                                                                            Edzard Enschedé
staan dat de informatie in de brochure ook bruikbaar is in andere landen.                                   Managing Director International Network Commercial and Merchant Banking
6      zakendoen met Singapore                                                                                                                           7




                                    handelsgeest

Economisch succes
Singapore is al jaren economisch succesvol. Dit is mede te danken aan
de gunstige ligging van de stadstaat aan een drukke handelsroute met
een diepe zeehaven en een enorm achterland. Als het om het onder­
nemingsklimaat gaat, staat het land al jaren in de top vijf op ranglijsten
van het International Institute for Management Development in
Lausanne (IMD), het World Economic Forum (WEF) en de Economic
Intelligence Unit (EIU). Ook op het gebied van onderwijs scoort
Singapore uitstekend. Zo heeft het land onder 25- tot 34-jarigen het
    grootste aantal hoogopgeleiden ter wereld. De ontwikkeling en het
    onderhoud van de fysieke infrastructuur zijn van wereldklasse en
    corruptie is vrijwel afwezig.


Makkelijk zakendoen                                                          Grensoverschrijdende handelsmogelijkheden
Volgens het IMD in Lausanne werkt de overheid van Singapore zeer             In een onderzoek onder 183 landen stond Singapore bovenaan op
effectief en efficiënt in vergelijking met andere overheden wereldwijd.      het gebied van grensoverschrijdende handelsmogelijkheden en werk­
Ook volgens de Wereldbank is het bijzonder makkelijk zakendoen in            gelegenheid. Waar het de aanvraag van bouwvergunningen en de
Singapore, dat tweede staat op de ICT-ranglijst Networked Readiness          bescherming van investeerders betrof, eindigde het land op de tweede
Index 2009-2010 van het WEF en de wereldwijde Business School                plaats. Hoewel veel bedrijven in Singapore - deels of geheel - in staats­
    Institut Européen d’Administration des Affaires (INSEAD). Dat is op      handen zijn, roemen de Heritage Foundation en de Wall Street Journal
    Zweden na, een betere score dan alle EU-lidstaten, de Verenigde          het land al 15 jaar op rij om zijn geliberaliseerde markt.
    Staten en Japan.
8       zakendoen met Singapore                                                                                                     handelsgeest    9




“Hier gebeurt het. Klinkt cliché, maar Singapore is                       buurlanden, worden ook Vietnam en zelfs India en China tot de regio
                                                                          gerekend. De distributie- en verkoopkanalen zijn goed georganiseerd
 zakelijk gezien echt de harde kern van Zuidoost-Azië.                    en toegankelijk.
 Je ziet hier dicht bij het vuur en dat voel je.”
                                                                          Internet en ‘e-readiness’
                                                                          Singapore was als een van de eerste landen in de regio gedigitaliseerd.
	 VoskampLawyers - Barbara Voskamp
                                                                          De overheid lanceerde diverse programma’s om computervaardigheid
                                                                          en internetkennis in alle lagen van de samenleving te stimuleren.
 Enorme welvaart                                                          Vrijwel de hele bevolking is bekend met internet en elektronisch
 Singapore staat bovendien in de top van de Global Competitiveness        zakendoen. Meer dan 70% van de bedrijven heeft toegang tot internet,
 Index van het WEF. In vergelijking met 133 andere landen, komt het       55% hiervan heeft een breedbandaansluiting.
 op de tweede plaats achter koploper Zwitserland. In de afgelopen
 decennia ontwikkelde Singapore zich tot een van de welvarendste
 landen ter wereld. Afgaande op het bruto binnenlands product per
 hoofd van de bevolking, kan Singapore zich makkelijk meten met de
 voorhoedespelers in West-Europa.                                          “We zijn om een aantal redenen in Singapore
    Deze grote welvaart is mede te danken aan de handel via een diepe
                                                                            terechtgekomen. Het is Azië voor beginners,
    zeehaven, die tot een van de drukste op aarde behoort. Verder is er             het is hier goed toeven en je kunt er
    een opvallend open vrijemarkteconomie en een stabiel prijsstelsel.
    Corruptie is zo goed als afwezig en de werkloosheid schommelt er                  makkelijk mensen naartoe sturen.
    rond een schamele 2%. De economische bloei is vooral exportgedre­                              En ze spreken Engels.”
    ven, waarbij consumentenelektronica, IT-producten en farmaceutica
    het speerpunt vormen. Daarnaast zit financiële dienstverlening als
                                                                                                                        BRB BV - Ralph Pinckaers
    sector duidelijk in de lift.


 Distributiekanalen
 In de stadstaat hebben veel buitenlandse bedrijven hun regionale
 hoofdkantoor gevestigd, in totaal zo’n 7.000. Zij verrichten hun
 marketing, in-/verkoop en dienstverlening veelal via Singapore,
 terwijl de productie ergens anders plaatsvindt. Naast de directe
10   zakendoen met Singapore                                                                                                                                11




                               economische
                                                                          situatie
 Investeringsklimaat
 Vrijwel vanaf het begin van de industriële ontwikkeling hebben buiten­
 landse bedrijven Singapore makkelijk weten te vinden. Belangrijkste
 redenen: de geografische ligging, een stabiele politieke situatie,
 onovertroffen fiscale regelingen en een volledig geliberaliseerd
 handelsklimaat. Aangetrokken door deze voordelen, hebben zich in
 de loop der tijd duizenden buitenlandse ondernemingen in Singapore
 gevestigd. Eerst hoofdzakelijk als productielocatie, maar inmiddels
 is de stadstaat uitgegroeid tot een regionaal financieel, handels- en
 dienstencentrum. Daarnaast is het een vestigingsplaats voor veel
 regionale hoofdkantoren.


 Buitenlandse investeringen                                                          Economische topscoorder
 De bulk van de investeringen in Singapore komt van buitenlandse                     Singapore is - samen met Hongkong, Taiwan en Zuid Korea - een
 ondernemingen. Hoewel de locatiekosten hoog zijn, blijft het land                   van de vier ‘oude’ newly industrialised economieën in Zuidoost-Azië.
 aantrekkelijk voor investeerders van buiten. Dit komt vooral door de                In feite is de stadstaat de status van een opkomende economie
 praktische afwezigheid van corruptie en de vele internationale                      ontgroeid. Zo scoort de Singaporese economie volgens een verge­
 handelsakkoorden die het land heeft afgesloten. Tel daar vervolgens                 lijking van de Wereldbank al jaren het hoogste op het gebied van
 een hoogopgeleide beroepsbevolking en lage belastingen bij op.                      zakendoen, en is het land volgens Transparency International met
 De belangrijkste investeringssectoren zijn offshore oil and gas and                 een score van 9,2 op een 10-puntschaal nagenoeg verschoond van
 related support services, elektronica en farmaceutische producten.                  corruptie. Ter vergelijking: Nederland staat op de eenendertigste
 Buitenlandse bedrijven nemen driekwart van de industriële productie                 plaats op het gebied van doing business en zevende op de ranglijst
 voor hun rekening en bijna 90% van de export (exclusief diensten).                  van Transparency International.
12      zakendoen met Singapore                                                                                               economische situatie     13




 Grote rol buitenlandse handel
 Singapore is zeer dichtbevolkt, maar telt in absolute zin weinig         veel gevoeliger dan de dienstensector. Toen de buitenlandse handel
 inwoners (5,2 miljoen in 2011). Hierdoor leunt de economie sterk op      terugviel, daalde vervolgens de industriële productie en dit versterkte
 buitenlandse handel. Het totaal aan buitenlandse handel was in 2011      de economische neergang.
 met 771 miljard USD dan ook bijna drie keer zo groot als het nationale
 inkomen, dat 268 miljard USD bedroeg. Dit beleid heeft de economie       Snel economisch herstel
 geen windeieren gelegd. De gemiddelde groei bedroeg 7,6% en 7,3%         Dankzij de sterke economische fundamenten konden beleidsmakers
 in de jaren tachtig respectievelijk negentig van de afgelopen eeuw en    de crisis met forse anticyclische maatregelen te lijf gaan, en niet zonder
 5,7% in het eerste decennium van dit millennium.                         succes. De heftige economische neergang bleek van korte duur:
                                                                          de economie groeide de laatste twee kwartalen van 2009 al met 3,3%,
 Recessiegevoeligheid                                                     om in 2010 met maar liefst 14,5% toe te nemen. In 2011 kwam de
 De invloedrijke rol van de buitenlandse handel op de Singaporese         groei op 5,0% uit.
 economie heeft ook een keerzijde. Hoewel de economie sterke macro-
 economische fundamenten heeft, werd het land zeer zwaar getroffen        Monetaire en politieke stabiliteit
 door de mondiale recessie van 2009, net als de andere handelsgerichte    Zou je een zorgenkindje van de Singaporese economie moeten
 economieën in de regio. Vanaf het laatste kwartaal van 2008 tot en met   noemen, dan is het de inflatie. Tussen begin 2010 en maart 2011 liep
 het tweede kwartaal van 2009 kromp de economie cumulatief met            deze op van -0,5% naar 5% (jaar-op-jaar). Dit heeft deels te maken
 meer dan 12%.                                                            met de haast onhoudbaar sterke economische groei in 2010, met
                                                                          industriële knelpunten - en dus prijsopdrijving - als gevolg. Verder had
 De kwetsbare rol van de industrie                                        ook Singapore, net als de rest van de wereld, te maken met hoge
 De terugval in economische activiteit was zelfs groter dan in landen     grondstof-, olie- en voedselprijzen. Met een meer gematigde groei in
 die als het epicentrum van de financiële crisis kunnen worden            het verschiet, zal de opwaartse prijsdruk vanuit de industrie afnemen.
 beschouwd, zoals de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk.
 Deze ogenschijnlijke tegenstrijdigheid komt door het feit dat
 de industrie in de hele Zuidoost-Aziatische regio een groter
     aandeel in het bbp vertegenwoordigt dan in Westerse                       “Ondernemen in Singapore is als een
     landen, waar de dienstensector het leeuwendeel van                   zonsopkomst: je voelt dat er een mooie tijd
     het bbp vormt. Doordat de industrie veel roeriger is dan
     de dienstensector, werd de economische neergang                             aanbreekt, waarin alles mogelijk is.”
     verstrekt toen de buitenlandse handel terugviel en
     vervolgens de industriële productie. De industrie is                                                            AccelerAsia - Arnout Mostert
14   zakendoen met Singapore                                             Hoofdstuk titel   15




 Daarnaast werkte het monetaire beleid van de overheid dempend op
 de inflatie. De centrale bank hield een tijd lang een vaste handels-
 gewogen wisselkoers aan. Dit houdt in dat de ruilverhouding tussen
 de Singaporese dollar en de valuta van Singapore’s handelspartners is
 gebaseerd op de waarde die de handel van Singapore met elk van
 deze valuta vertegenwoordigt.


 Vervolgens is de centrale bank overgestapt naar een geleidelijke
 waardestijging van de Singaporese dollar ten opzichte van andere
 valuta. Over het geheel genomen rijst de inflatie niet de pan uit,
 maar bleef deze in 2011 met 4% voor consumentenprijzen beheersbaar.
 In 2012 zal de inflatie naar verwachting verder afnemen tot 2,5%.




“Vanuit Singapore heb je toegang tot China.
 En India met zijn groeiende markt ligt ook vlakbij.”
	 BRB BV - Ralph Pinckaers


 Politiek-economische rust
 In mei 2011 heeft de People’s Action Party (PAP) de verkiezingen
 opnieuw gewonnen. Hierdoor regeert deze partij onafgebroken sinds
 het land zelfbestuur kreeg in 1959. De Worker’s Party veroverde deze
 keer weliswaar zes zetels in het parlement (een opmerkelijke stijging
 ten opzichte van de twee die ze hadden), maar van enige serieuze
 oppositie is nog altijd geen sprake. De overwinning van de PAP houdt
 in dat er tot 2016 geen wijzigingen zijn te verwachten in het onder-
 nemersvriendelijke beleid van Singapore. Gunstige fiscale regelingen
 en geen (of zeer lage) invoertarieven zullen het ondernemen in de
 stadstaat aantrekkelijk blijven maken.
16   zakendoen met Singapore                                                                                                                  17




                               handelsrelatie
                        Singapore - Nederland
 Import en export
 Nederland voert jaarlijks voor een groot bedrag goederen en diensten
 uit naar Singapore. Van januari tot en met juli 2010 groeide de goederen­
 uitvoer met maar liefst 38,5% in waarde ten opzichte van dezelfde
 periode in het jaar ervoor. Ook in voorgaande jaren liet de Nederlandse
 export naar Singapore mooie groeicijfers zien. Zo steeg de export­
 waarde in 2009 met 9,6%, terwijl Nederlandse exporteurs hun afzet
 wereldwijd juist met ruim 16% in waarde zagen dalen. Met deze
 cijfers ligt onze uitvoergroei naar Singapore nog steeds hoger dan die
 naar heel Azië.


 Positieve vooruitzichten
 Opvallend is wel dat het hierbij om de uitvoer van goederen gaat.
 De export van Nederlandse diensten daalt al een flink aantal jaren
 achtereen. Hierdoor is de gemiddelde waarde van de totale
 Nederlandse uitvoer al een tijd lang min of meer stabiel. Voor de
 komende tijd zijn de exportvooruitzichten positief. Dit heeft te maken      “Ondernemerschap wordt hier absoluut gewaardeerd, maar
 met de forse groei van de Singaporese economie. Zo verwacht het              onze directheid een stuk minder. Je kunt af en toe beter even
 Economisch Bureau van ABN AMRO tot 2014 een jaarlijkse groei van
 het bruto binnenlands product van 4 tot 5%. Dit is uitzonderlijk voor        op je tong bijten, in plaats van iemand de waarheid zeggen.”
 een van de rijkste landen ter wereld.
                                                                              AccelerAsia - Arnout Mostert
18   zakendoen met Singapore                                                Hoofdstuk titel   19




 Buitenlandse investeringen
 Hoewel Nederland in absolute zin een van de grootste buitenlandse
 investeerders in Singapore is, valt de totale omvang relatief mee.
 In 2009 bedroeg de opgetelde waarde van alle Nederlandse directe
 buitenlandse investeringen (DBI) in Singapore 11,6 miljard euro.
 Dit was bijna 1,8% van de totale Nederlandse DBI in de wereld,
 die eind 2009 851 miljard USD bedroegen (circa 660 miljard euro in
 2010 volgens De Nederlandsche Bank (DNB). Andersom geldt deze
 constatering nog sterker. De opgetelde DBI van Singapore in
 Nederland bedroegen eind 2009 met 1,1 miljard euro slechts 0,24%
 van de totale DBI in Nederland, die dat jaar volgens DNB op 452
 miljard euro uitkwamen.



“Iedereen wil hier de beste zijn en het beste hebben.
 Singaporezen hebben gestudeerd. Ze zijn hoogopgeleid en zeer
 competitief. En vooral export-minded, dat vind ik wel verge­
 lijkbaar met Nederland. Wij reizen ook de hele wereld over.”
 BRB BV - Ralph Pinckaers




           !       Tip
                   Talen in Singapore: Mandarijn (officieel) 35%,
                   Engels (officieel) 23%, Maleis (officieel) 14.1%,
                   Hokkien 11.4%, Kantonees 5.7%, Teochew 4.9%,
                   Tamil (officieel) 3.2%, andere Chinese dialecten 1.8%,
                   overig 0.9%.
20      zakendoen met Singapore                                                                                                                               21




                                                          kansrijke
                                                                            sectoren
 Toonaangevend in voedingssector
 In Singapore en de rest van Zuidoost-Azië is de retailmarkt nauw
     verbonden met de voedingssector. De behoefte is groot om deze
     sector in hoog tempo verder te ontwikkelen. Door de strategische
     ligging is Singapore een ideale plek voor de overslag van verse
     producten. De wens van de Singaporese overheid om de totale markt
     van gekoelde opslag en distributie van bederfelijke waren verder te
     stimuleren, heeft geleid tot strategische voordelen voor (internationale)
     bedrijven. Zowel wat exportmogelijkheden betreft, als op het gebied
     van dienstverlening. Denk hierbij aan traceerbaarheid, voedselveiligheid
     en (de controle op) eerlijke producten.


 Gekoelde distributie en overslag                                                      In Nederland is de regio Amsterdam-Schiphol al lange tijd een inter­
 Ook in praktisch opzicht heeft de regering van Singapore maatregelen                  nationaal knooppunt op het gebied van gekoelde distributie, op- en
 genomen. In 2009 werd Coolport@Changi op de luchthaven Changi                         overslag. Ook als het gaat om aanverwante en waardeverhogende
 International Airport in gebruik genomen. Changi is een van de drie                   diensten, zoals vacuümkoeling, (geconditioneerd) transport, fiscale
 vliegvelden van Singapore. Dit hightech op- en overslagcentrum bestaat                behandeling, inspectie en etikettering. Met Coolport@Changi wil
 uit verschillende zones en is bestemd voor voedingsmiddelen, verse                    Singapore hetzelfde voor Azië bereiken wat Nederland voor Europa
 producten, levende en/of bederfelijke waren. Bijvoorbeeld fruit, groente,             op ‘versgebied’ betekent: een mondiale gateway en distributie­
 zuivel, vlees, vis en gevogelte, maar ook bloemen en medicijnen.                      knooppunt. Deze doelstelling van Singapore brengt de nodige kansen
 Het centrum heeft koelmogelijkheden van -28 tot 18 °C en een                          met zich mee voor Nederlandse ondernemers die gespecialiseerd zijn
 jaarlijkse afhandelingcapaciteit van zo’n 250.000 ton aan goederen                    in dienstverlening rondom de logistiek, exportbegeleiding, productie
 binnen de vrijhandelszone.                                                            en het vervoer van voedsel.
22   zakendoen met Singapore                                                                                                               kansrijke sectoren    23




 Logistieke expertise                                                                  Business Development: exportbegeleiding
 De oprichting van Coolport@Changi creëert kansen voor logistieke                      De helft van de Singaporese productie is bestemd voor de internationale
 bedrijven in Singapore. Deze tak van ondernemen is er bovendien nog                   handel en Singapore wil graag de exportmogelijkheden naar Europa
 relatief jong. Door dit kennistekort liggen er mogelijkheden voor                     verder verkennen. Voor Nederlandse ondernemers met internationale
 Nederlandse adviseurs met ervaring in de hele logistieke keten rond                   distributiekennis en/of een logistiek netwerk dat zich buiten Europa
 gekoelde opslag en distributie (cold chain). Momenteel haalt Singapore                uitstrekt, is dit goed nieuws. Als het om verse levensmiddelen en
 veel kennis uit India en China. Maar de cold chain-oplossingen uit                    andere bederfelijke waar gaat, liggen er overduidelijk kansen voor
 deze landen stellen Singapore in klimatologisch opzicht niet in staat                 ondernemers met internationale ambities, zoals:
 om producten te leveren aan landen met vier seizoenen. Een samen-
 werkingsverband met een Nederlandse logistieke dienstverlener of                      ▶▶ logistiek adviseurs en managers;
 advieskantoor zou kunnen leiden tot een integrale oplossing voor                      ▶▶ IT-leveranciers;
 cold chain-diensten buiten Singapore, waar de omstandigheden                          ▶▶ experts in warehousing en opslag;
 klimaatafhankelijk zijn.                                                              ▶▶ producenten van opslagmateriaal;
                                                                                       ▶▶ producenten van transportmaterieel;
 Voedingsdistributie                                                                   ▶▶ experts in voorraad- en netwerkoptimalisatie, transport routing en
 Nu Singapore duidelijk een regionaal cold chain-knooppunt wil worden,                   projectbegeleiding;
 hebben veel bedrijven al een plekje dicht bij het vuur gevonden.                      ▶▶ levensmiddelenproducenten en -distributeurs;
 Zij distribueren vanuit Singapore voeding en andere bederfelijke waar in              ▶▶ logistieke bedrijven;
 de Aziatische regio. Maar voor Nederlandse ondernemers zijn er                        ▶▶ opleidingsinstituten en universiteiten.
 zeker nog mogelijkheden, bijvoorbeeld om een win-win-partnership
 op te zetten met Singaporese bedrijven. Zo’n samenwerking vormt
 een mooie springplank richting de rest van de Aziatische markt.
                                                                            “De overheid van Singapore heeft een aantal sectoren tot
                                                                                economisch speerpunt benoemd. Hiervoor hebben ze
                                                                              allerlei incentive programs opgesteld. Het zijn gebieden
                                                                                  waarvan zij overtuigd zijn dat ze banen scheppen en
                                                                                   welvaart brengen. Vier daarvan zijn water, energie,
                                                                                                        biotechnologie en multimedia.”
                                                                                                                        VoskampLawyers - Barbara Voskamp
24   zakendoen met Singapore                                                 Hoofdstuk titel   25




 Maritieme sector
 De diepe zeehaven van Singapore ligt aan een van de drukste handels­
 wegen tussen het Oosten en het Westen. Sinds de jaren zestig van de
 vorige eeuw heeft de haven een enorme ontwikkeling doorgemaakt.
 Aanvankelijk bestonden de activiteiten voornamelijk uit laden en lossen.
 Nu is de Port of Singapore een van de grootste overslaghavens
 ter wereld. Dit komt door de ligging, de efficiënte afhandeling van
 goederen en de enorme IT-investeringen die de havenautoriteiten
 (Port of Singapore Authority, PSA) hebben gedaan. De maritieme
 industrie is goed voor ongeveer 7% van het bruto binnenlands product
 van Singapore.


 Grootste handelsvloot van Azië
 Een andere belangrijke havenactiviteit is de afhandeling van olietankers
 als verlengstuk van de petrochemische en raffinageindustrie. Alle grote
 oliemaatschappijen hebben dan ook een vestiging in Singapore.
 Hoewel Shanghai de haven van Singapore inmiddels in omvang is
 voorbijgestreefd, is de Singaporese handelsvloot de grootste in Azië.
 Met meer dan drieduizend schepen onder Singaporese vlag, neemt
 de vloot de zevende plaats in op de wereldranglijst.


 Financiële kennisinjectie
 Volgens de havenautoriteiten zijn er in de Port of Singapore 28,4 miljoen
 containers overgeslagen in 2010, een stijging van 9,9% ten opzichte
 van 2009. Naar verwachting zal deze groei blijven toenemen, zeker
 gezien de duw in de rug die de Maritime and Port Authority of Singapore
 (MPA) de haven van plan is te geven. Hieronder valt een financiële
 injectie van zo’n 200 miljoen Singapore dollar (110,3 miljoen euro) in
 de komende tien jaar.
26   zakendoen met Singapore                                                                                                  kansrijke sectoren   27




 Deze impuls is vooral bestemd voor het nieuwe maritieme instituut        Schoon water
 van Singapore, dat de ontwikkeling van strategieën en verschillende      Schoon water is bij uitstek een sector waarin veel Nederlandse
 programma’s in de maritieme industrie stimuleert. Denk hierbij aan       bedrijven actief zijn en waarvoor in Singapore kansen liggen.
 onderwijs, opleiding, onderzoek en ontwikkeling. Andere doelstellingen   Om politieke redenen wil Singapore wat drinkwater betreft graag
 van dit instituut zijn onder meer gerenommeerde onderzoekers aan­        minder afhankelijk worden van Maleisië. Als gevolg hiervan
 trekken en de pool van maritiem opgeleide studenten en professionals     investeert de Singaporese overheid miljarden in onderzoek naar
 vergroten.                                                               waterwinning.


 Groene scheepvaart en scheepsbouw                                        Overige kansrijke sectoren
 Een ander stimuleringsprogramma van de Maritime and Port Authority       Naast de maritieme sector en de productie, exportbegeleiding,
 is het Maritime Singapore Green Initiative. Hierbij gaat het om de       opslag, koeling, distributie en het transport van verse voedings­
 introductie van een groot aantal maatregelen om schonere en groene       middelen en andere gekoelde waren, zijn er nog een paar sectoren
 scheepvaart en scheepsbouw te bevorderen. Het maatregelenpakket          veelbelovend te noemen voor mkb’ers met oosterse aspiraties.
 valt uiteen in drie programma’s:                                         Enkele kansrijke domeinen in vogelvlucht:


 ▶▶ Green Ship;                                                           ▶▶ gezondheidszorg (IT en hoogwaardige diagnostische en
 ▶▶ Green Port;                                                             ziekenhuisapparatuur);
 ▶▶ Green Technology.                                                     ▶▶ farmaceutica;
                                                                          ▶▶ consumentenelektronica (computers, mobile, audiovisueel);
 Daarnaast is in 2011 het Port Technology Research and Development        ▶▶ chemie;
 Programme gelanceerd. Dit onderzoeksprogramma zal zich de komende        ▶▶ petrochemie;
 jaren richten op geautomatiseerde containerhavensystemen en              ▶▶ energie;
 -technieken en groene, innovatieve technologie.                          ▶▶ bouw en infrastructuur;
                                                                          ▶▶ onroerend goed.


“De Singaporese overheid heeft een aantal speerpunten,
 zoals de ontwikkeling van een hoogwaardige kennisindustrie.
 Er is ook veel aandacht voor biotech en banken. En voor media:
 gaming en high-end internetbedrijven.”
 AccelerAsia - Arnout Mostert
28   zakendoen met Singapore                                                                                                                        29




                                  zakencultuur

 Stel uw gesprekspartner gerust
 Hoe eerlijk ook, leg bij een presentatie niet te veel nadruk op eventuele
 zwakke kanten van uw product of bedrijf. De kans is namelijk groot
 dat uw gesprekspartner het onderhandelingsresultaat later bij zijn
 superieur moet verantwoorden. Ervaart degene met wie u sprak uw
 voordracht als weinig gedegen, dan kan dat voor hem tot gezichtsverlies
 leiden. Dit risico zal hij niet nemen. Probeer bij alles wat u zegt goede
 argumenten te gebruiken.


 Vechten voor elke cent                                                      Blijf nuchter
 Bij onderhandelingen en afspraken gaat het er soms stevig aan toe.          Stel zo weinig mogelijk gesloten vragen en wees specifiek. Het is
 Voor iedere cent wordt gevochten. Contracten zijn vaak bijzonder lang       gebruikelijk om na elke bijeenkomst een opsomming van de belang­
 en gedetailleerd, maar ze worden over het algemeen wel nageleefd.           rijkste punten op te sturen. Deze notulen worden vaak gebruikt om
 Let echter op: wat er niet in staat, geldt niet. De voertaal bij onder­     het uiteindelijke contract op te stellen. Probeer niet zelfingenomen
 handelingen is Engels. Wanneer u deze taal ook in zakelijk opzicht          over te komen wanneer de onderhandeling positief voor u uitpakt.
 goed beheerst, hoeft u geen tolk in te huren.                               Singapore is lang gekoloniseerd geweest en sommige zakenlieden
                                                                             staan enigszins sceptisch tegenover buitenlanders.
30   zakendoen met Singapore                                                                                                            zakencultuur   31




 Wees (net zo) stipt
 Bent u een punctuele en nauwgezette ondernemer, dan zal Singapore           Besteed tijd en aandacht aan het kiezen van de juiste geschenken.
 u bevallen. Afspraak is er namelijk afspraak. Dat werkt prettig, want       De symbolische waarde is belangrijker dan de geldwaarde, dus geef
 met het correct naleven van overeenkomsten valt of staat een zaak.          geen kostbare cadeaus. Doe dit alleen als u de ontvanger lang en
 Dit geldt ook op praktisch niveau. Belooft iemand u vandaag nog een         goed kent en hij in de loop der jaren een belangrijk contact voor u is
 e-mail te sturen, dan kunt u er over het algemeen op vertrouwen dat         geweest.
 u het bericht ook daadwerkelijk dezelfde dag ontvangt.
                                                                             De overheid weet dat relatiegeschenken een bron van corruptie
 Relatiegeschenken                                                           kunnen zijn, en is hier erg alert op. Het is dan ook niet verstandig om
 Singaporezen geven en ontvangen graag (relatie-)geschenken. Het is          geschen­ en te overhandigen aan overheidspersoneel. Het wordt wel
                                                                                    k
 een uiting van vriendschap en symboliseert de hoop op gezamenlijk           gewaar­ eerd als u een geschenk aanbiedt aan de organisatie als geheel.
                                                                                   d
 zakelijk succes in de toekomst. Geschenken zijn ook een blijk van           Verpak een cadeau bij voorkeur in de lucky colours goud en rood.
 waardering voor bewezen diensten. Een simpel bedankje is niet               Vermijd de kleuren wit, zwart en donkerblauw. Wees u bovendien
 voldoende, maar wordt altijd vergezeld door een geschenk.                   bewust van de niet te onderschatten symboliek rond cijfers: ‘8’ staat
                                                                             voor geluk, terwijl ‘4’ onheil betekent.



“Zakendoen is hier bijzonder clean. Er is vrijwel geen                      “In Singapore gebeurt veel via je netwerk. Als je
 corruptie, processen zijn transparant en afspraak is afspraak.”         contacten hebt, dan gunnen ze je ook orders. Het is
                                                                          belangrijk om die contacten goed te onderhouden,
 AccelerAsia - Arnout Mostert
                                                                                               dan doe je lang zaken met ze.”
                                                                                                                            BRB BV - Ralph Pinckaers
32      zakendoen met Singapore                                                                                                                  33




                   omgangsvormen

 Singapore: oosterser dan het lijkt
 Singapore doet op het eerste gezicht als een kosmopolitische wereld­
 stad aan. Maar achter de westerse uitstraling schuilt een cultuur met
 onmiskenbaar Aziatische kenmerken. Hoewel Engels de handelstaal
 is, wordt er veel Chinees (Mandarijn), Maleis en Tamil gesproken.
 Daarnaast hebben de talloze multinationals veel expats in dienst.
 De kans is groot dat u met hen te maken krijgt, en het zal u opvallen
 dat zij deels de regionale zakelijke gedragscode volgen. Verdiep u      afspraken minimaal drie weken van tevoren te plannen. Verder is het
 daarom vooraf zo veel mogelijk in de culturele aspecten van het - wel   belangrijk dat u de juiste persoon te spreken krijgt, namelijk iemand
 degelijk - oosterse Singapore.                                          die beslissingen kan nemen. Vaak durft men op een lager niveau geen
                                                                         verantwoordelijkheid te dragen.
 Tijd is geld
 Singaporezen hebben over het algemeen een no nonsense-mentaliteit.
     Heeft u een afspraak, geef dan van tevoren het gespreksonderwerp    “In Nederland is het vooral: ‘dit gaan we doen’.
     aan en zorg ervoor dat u weet wat u wilt vragen. Tijd is ook in
     Singapore geld. Singaporezen vliegen bovendien heel Azië door om     Rechttoe rechtaan. In Singapore doen ze vooral zaken
     zaken te doen. Ze hebben dus een druk schema en het is verstandig    tijdens etentjes, of bij een drankje.”
                                                                         BRB BV - Ralph Pinckaers
34   zakendoen met Singapore                                                                                                                   omgangsvormen       35




 Visitekaartjes
 Wees op tijd en verdiep u in de kunst van het uitwisselen van visite­                  Singaporezen zijn trots en hebben er moeite mee als bezoekers kritiek
 kaartjes. Neem er in de eerste plaats veel mee en overhandig ze                        hebben op hun land. Hoewel de overgrote meerderheid van de
 vooral niet achteloos. U reikt het kaartje met beide handen aan,                       bevolking van Chinese afkomst is, wonen er ook veel Maleisiërs en
 waarbij de tekst voor de ontvanger leesbaar moet zijn. Neem het                        Indiërs. Met name de laatste twee bevolkingsgroepen stellen het niet
 visitekaartje van uw gesprekspartner net zo hoffelijk in ontvangst en                  op prijs als aan hun Singaporees-zijn wordt getwijfeld. U kunt beter
 leg het bij voorkeur voor u op tafel. Besteed bovendien aandacht                       geen (positief bedoelde) opmerkingen maken over de etnische achter­
 aan het kaartje. Prijs desnoods de papierkwaliteit of stel een algemene                grond van uw gesprekspartner of Indonesisch of Maleis te spreken als
 vraag, bijvoorbeeld over de vestigingslocatie. Hoe dan ook: berg het                   u deze talen niet goed beheerst.
 kaartje nooit op tijdens het gesprek.
                                                                                        In tegenstelling tot andere Aziatische gemeenschappen, is het in
 Begroetingen                                                                           Singapore bovendien niet gebruikelijk om uit te wijden over persoonlijke
 Singaporezen begroeten elkaar glimlachend en met een hand.                             onderwerpen, zoals familieaangelegenheden, religie, politiek of de rol
 In tegenstelling tot de bewoners van andere Aziatische landen, kijken                  van de vrouw. Grote kans dat uw Singaporese gesprekspartner dan
 Singaporezen elkaar daarbij recht in de ogen. Als u ouderen begroet,                   inademt door zijn tanden. Dit is een teken dat hij iets afkeurt of
 is het beleefd om het hoofd wat te buigen. Verder is het noemen van                    problemen voorziet.
 titels gebruikelijk, gevolgd door de achternaam. Ontmoetingen begin­
 nen vaak met de vraag wat u van Singapore vindt. Zorg ervoor dat u                     Betere gespreksonderwerpen zijn bijvoorbeeld het economische succes
 een hartelijk antwoord paraat heeft.                                                   van het land, de vele kwaliteitswinkels in de stad of de overheerlijke
                                                                                        Singaporese gerechten. Tijdens de maaltijd mag er overigens ook
 Een goed gesprek                                                                       over zaken worden gepraat. In veel andere Aziatische landen is dat
 Verklein de kans op ongemakkelijke situaties door enkele gedragsregels                 niet gepast.
 in acht te nemen tijdens gesprekken met Singaporese zakenpartners.
 Hoewel Singaporezen een goed gevoel voor humor
 hebben, is het niet verstandig bij het
                                                                           “Gezichtsverlies lijden is voor Aziaten zo’n beetje het ergste
 eerste gesprek grappen over het                                              wat er is. Stel, je wilt samenwerken met een bedrijf en je
 kauwgomverbod te maken of het scherpe
 drugsbeleid aan de kaak te stellen.                                       hebt je onderzoek gedaan. Conclusie: ze staan er niet lekker
 Amicaal gedrag valt niet in de smaak,                                     voor. Kom je met een zak geld binnen en leg je die naast het
 bijvoorbeeld schouderklopjes uitdelen.
                                                                                          probleem op tafel, dan gaan alle deuren dicht.”
                                                                                                                                 AccelerAsia - Arnout Mostert
36     zakendoen met Singapore                                          Hoofdstuk titel   37




 Wat trekt u aan?
 Wat kleding betreft: uw mooiste pak hoeft in principe niet mee.
 Bij een zakelijk gesprek is zelfs een jasje geen must, dat dragen de
 Singaporese zakenman en ambtenaar doorgaans ook niet. Wel een
 stropdas en overhemd met lange mouwen. Zakenvrouwen of vrouwen
 in overheidsdienst zijn in Singapore meestal formeel gekleed.




”‘Ja’ betekent hier niet per definitie ‘ja’. In Azië heb je
  nooit slechte gesprekken, maar dat betekent niet
  automatisch dat je een goed gesprek hebt gevoerd.”
     VoskampLawyers - Barbara Voskamp
38   zakendoen met Singapore                                                                                                                                                                       39




                 bedrijfsprofielen

       over AccelerAsia                                                                               over BRB BV
       Arnout Mostert woont al negen jaar in Singapore. Na in Londen gewerkt te hebben,               BRB BV is in 1981 begonnen als handelsbedrijf. Ralph Pinckaers zat al in het management
       werd tijdens zijn MBA-opleiding duidelijk dat zijn toekomst in Azië lag. Inmiddels is hij zo   en heeft in 1999 het bedrijf overgenomen, samen met zijn zakenpartner. Sindsdien expor-
       vertrouwd geraakt met de gang van zaken in de stadstaat, dat zijn ervaring waardevol is        teren ze ook buiten Europa. Het bedrijf is in de loop der jaren gegroeid van 12 naar 135
       geworden voor anderen. Lokale kennis is nu zelfs zijn core business, want als partner-         werknemers wereldwijd. Van hen werken er 85 in Nederland (Ittervoort). Tegenwoordig is
       eigenaar van AccelerAsia versnelt hij de route naar succes voor nieuwkomers in                 BRB BV niet alleen een handelsorganisatie, maar ook een productiebedrijf. De onderneming
       Singapore en de rest van Zuidoost-Azië. Voorlopig gaat dat prima en plakt hij er nog een       heeft twee businessunits: ‘siliconen’ en ‘LAC’. De laatste produceert smeermiddelen,
       paar jaar aan vast: “Had je me negen jaar geleden verteld dat ik hier zo lang zou zitten,      olie-additieven en chemicaliën. De omzet is €123 miljoen per jaar. Het bedrijf is flink
       had ik gezegd no way.”                                                                         gegroeid door de export, in 1999 was de omzet nog €9 miljoen. BRB BV handelt actief in
                                                                                                      83 landen. Vanwege venture partners, groeimogelijkheden of om belastingtechnische
                                                                                                      redenen, zijn ze in negen landen ook daadwerkelijk gevestigd: Australië, China, Duitsland,
                                                                                                      Hongkong, Maleisië, Polen, Singapore, Verenigd Koninkrijk, Verenigde Staten.

       over VoskampLawyers
       VoskampLawyers is een Nederlands advocatenkantoor in Singapore en heeft ook
       vestigingen in Amsterdam en Kuala Lumpur. In juli 2009 richtte Barbara Voskamp
       VoskampLawyers op, met fiscaal en juridisch advies bij grensoverschrijdende transacties
       als specialisatie. In januari 2010 sloot Gene Kwee zich als partner aan. Inmiddels werken
       ze met veertien collega’s voor twee soorten cliënten: Aziaten die in Nederland zaken
       willen doen en Nederlanders die in Azië aan de slag willen.
40   zakendoen met Singapore                                                                                                                              41




                                            een bedrijf
                                                                      opzetten


 Snelle start
 Praktisch gezien, is zakendoen in Singapore eenvoudig. Het kost
 gemiddeld drie dagen om een bedrijf op te zetten of goederen in te
 klaren. En binnen slechts vijf dagen staat onroerend goed op uw
 naam. U mag als buitenlander grond en gebouwen bezitten in
 Singapore, als ze maar liggen in gebieden die zijn bestemd voor
 industrieel en commercieel gebruik. Deze snelle doorlooptijd heeft               Een eigen bedrijf in Singapore starten is redelijk eenvoudig en goed­
 waarschijnlijk veel te maken met het feit dat Singapore geen corruptie           koop. Toch is het vaak handiger om een product te introduceren via
 kent. Ook als het gaat om openheid richting investeerders en de                  een agent, een Singaporese partner, een distributeur of een handels­
 rechtsbescherming van zowel debiteuren als crediteuren, haalt                    huis. Zo’n agent of distributeur vindt u via organisaties als de
 Singapore de hoogste score. Met maar vijf soorten belasting voor                 Singapore International Chamber of Commerce, andere Kamers van
 bedrijven is Singapore eveneens uniek in de regio, waar dit aantal               Koophandel, vakbeurzen, de Singapore Manufacturers’ Federation en
 gemiddeld rond de 25 ligt.                                                       soortgelijke (branche-)organisaties. Deze instanties bieden u soms
                                                                                  ook de mogelijkheid om te adverteren.
 Zelfs de OESO-landen (34 landen met een hoog welvaartsniveau)
 kennen er gemiddeld 13. Dit alles heeft ervoor gezorgd dat Singapore            “Het is heel belangrijk dat je alle praktische,
 een regionale hub is geworden voor de hele regio: Maleisië, Vietnam,
                                                                                  fiscale en juridische risico’s goed afdekt.”
 Indonesië en zelfs China.
                                                                                  VoskampLawyers - Barbara Voskamp
42   zakendoen met Singapore                                                                                                      een bedrijf opzetten   43




 Ondernemingsvormen
 Ondernemingen in Singapore kunnen publiek of privé-eigendom zijn,            Wilt u een representative office in de financiële dienstverlening
 met beperkte of volledige aansprakelijkheid. De ondernemingsvormen           opzetten, dan schrijft u zich in bij de Monetary Authority of Singapore
 en de eisen die in Singapore aan bedrijven worden gesteld, zijn geba­        (MAS). Controleer eerst of uw bedrijfsnaam beschikbaar is, voordat u
 seerd op het Britse en het Australische model:                               uw bedrijf gaat aanmelden. Via BizFile vraagt u online goedkeuring
 ▶▶ De representative office (RO) wordt ook wel een lokale                    voor de bedrijfsnaam. Dit duurt meestal twee uur. Als uw naam door
     vertegenwoordiging genoemd. De RO mag geen handels­                      andere (overheids-)instanties moet worden goedgekeurd, dan kan
     activiteiten ontplooien en moet zich beperken tot promotionele           het proces tot twee maanden duren. Aan de registratie van een
     activiteiten voor een moedermaatschappij.                                bedrijfsnaam zijn kosten verbonden. Deze kunnen oplopen van ruim
 ▶▶ Sole proprietorship, beter bekend als eenmanszaak, is de meest            driehonderd tot zeshonderd Singapore dollar (SGD), afhankelijk van
     eenvoudige ondernemingsvorm met slechts één eigenaar.                    de ondernemingsvorm.
 ▶▶ Een partnership is een samenwerkingsverband van maximaal twintig
     partners. De partners kunnen zowel personen als bedrijven zijn.          Wilt u een bedrijf starten in Singapore, dan moet u minimaal 18 jaar
 ▶▶ De incorporated company is een naamloze vennootschap met                  oud zijn en op zijn minst een directeur hebben die inwoner is van
     maximaal vijftig aandeelhouders. Er zijn drie vormen: company            Singapore, evenals een aandeelhouder. Degene die zich inschrijft, vraagt
     limited by shares, company limited by guarantees en de unlimited         eerst een werkvergunning (Employment Pass) aan bij het mini­ terie van
                                                                                                                                         s
     company.                                                                 werkgelegenheid (Ministry of Manpower). Een directeur mag, naast zijn
                                                                              directiefunctie, niet ook de functie van bedrijfssecretaris uitoefenen.
 Uw onderneming inschrijven
 Alle ondernemingen, met uitzondering van de representative office,
 moeten zich inschrijven via BizFile, het online registratiesysteem van de
 Accounting and Corporate Regulatory Authority (ACRA). De International       Let op: de bedrijfsnaam van een limited company moet de toevoegingen
 Enterprise Singapore (IE Singapore) registreert een representative office.   Berhad of Limited hebben. Een particuliere onderneming moet de
                                                                              woorden Sendirian of Private in de bedrijfsnaam opnemen. Laat u
                                                                              hierover goed informeren.
“Startende buitenlandse ondernemingen kunnen in
 veel gevallen subsidie krijgen. De aanvraagprocedure
 verschilt per sector, dus ga niet overhaast te werk en                                                         internettip
 laat je goed voorlichten.”
                                                                                                             www.bizfile.gov.sg
 AccelerAsia - Arnout Mostert
44   zakendoen met Singapore                                                Hoofdstuk titel   45




 De Singaporese wetgeving is streng, maar rechtvaardig. Een valse of
 misleidende aangifte kan leiden tot forse boetes. Hoe dubieuzer de
 bedrijfsvoering, hoe zwaarder de straffen.



 Een vertegenwoordiger zoeken
 Singapore ontwikkelt zich steeds meer tot een regionaal centrum voor
 beurzen en congressen, waar volop geschikte agenten en distributeurs
 zijn te vinden. De catalogi van de meeste vakbeurzen hebben hiervoor
 een aparte rubriek. U kunt ook de hulp inroepen van een consultant,
 organisatiebureau, accountantskantoor of bank. En dan zijn er nog
 de Nederlandse ambassade en de Dutch Chamber of Commerce in
 Singapore waar u contact mee kunt opnemen.


 De vuistregel is om in Singapore zo veel mogelijk bestaande contacten
 te gebruiken om vooraf marktinformatie te verzamelen en agenten en
 distributeurs te zoeken. Zorg er wel voor dat deze agent of distributeur
 goed is ingevoerd in een specifieke markt en een degelijk netwerk
 heeft.




“Sinds onze vestiging in Singapore zijn we zeer
 succesvol in Azië gaan inkopen. We zijn hier
 minder afhankelijk van valuta’s.”
 BRB BV - Ralph Pinckaers
46   zakendoen met Singapore                                                                                                                                  47




                                                                            wet-
                                                 en regelgeving


 Gunstig vestigingsklimaat
 Juridisch gezien, geldt Singapore als een van de aantrekkelijkste landen
 om zaken te doen. Niet voor niets is de stadstaat al jaren succesvol in
 het aantrekken van kapitaalkrachtige investeerders en is de zeehaven
 een van de drukste ter wereld. In verschillende onderzoeken naar landen
 met een gunstig vestigingsklimaat, stijgt Singapore de laatste tien jaar
 gestaag op de internationale ranglijsten. Meer traditionele vestigings­
 landen dreigen hun populariteit juist te verliezen, doordat ze geen
 aandacht besteden aan de kwaliteit van hun fiscale en economische
 wet- en regelgeving.                                                              De Intellectual Property Office of Singapore (IPOS) is de overheids-
                                                                                   instantie die toezicht houdt. Onder meer de volgende intellectuele
 Intellectueel eigendom                                                            eigendomsrechten zijn bij wet beschermd:
 Singapore is lid van de belangrijkste internationale organisaties op het
 gebied van intellectueel eigendom voor octrooi-, merken- en auteurs-              ▶▶ octrooien;                     ▶▶ bedrijfsgeheimen
 rechten. Het land kent eigen wetgeving ten aanzien van patenten en                ▶▶ handelsmerken;                    en vertrouwelijke informatie;
 copyright, en heeft op dit terrein ook een aantal belangrijke verdragen           ▶▶ geregistreerd design;          ▶▶ plantenrassen;
 ondertekend. Een vrijhandelsverdrag met de Verenigde Staten bindt                 ▶▶ auteursrechten;                ▶▶ lay-out ontwerpen van geïntegreerde
 het land eveneens aan een aantal overeenkomsten en verdragen.                     ▶▶ geografische aanduidingen;        schakelingen (chips).
48      zakendoen met Singapore                                                                                                                   wet- en regelgeving    49




 Octrooien
 Octrooien zijn beschikbaar voor de duur van twintig jaar, vanaf de datum                     is aanzienlijk duurder: 1.835 SGD, waarbij boven de dertig pagina’s
 van aanvraag. Vanaf het vierde jaar moeten ze ieder jaar - tegen betaling                    een bedrag van 21 SGD per pagina wordt berekend. Een natuurlijke
 - worden vernieuwd, totdat het octrooi verloopt. Sinds juli 2004 kan                         persoon, onder­ aan van en woonachtig in Singapore, krijgt daar
                                                                                                            d
 de octrooihouder de duur van een octrooi verlengen, bij wijze van                            overigens 90% korting op.
 schade­ ergoeding. Dit kan gebeuren als het octrooibureau een onre­
       v
 delijke vertraging heeft veroorzaakt bij het verlenen van het octrooi.                       In uitzonderlijke gevallen legt Singapore een dwanglicentie op. Formeel
                                                                                              mag dit als er niet op een behoorlijke manier een markt is opgezet voor
 Een werkwijze of voortbrengsel is octrooieerbaar als deze voldoet aan                        de geoctrooieerde uitvinding. Ook behoudt de regering zich het recht
 de volgende criteria:                                                                        voor de uitvinding voor zichzelf te gebruiken, bijvoorbeeld in situaties
                                                                                              waarbij het landsbelang in het geding is. Dit is alleen voorgekomen bij
 ▶▶ nieuwheid (dat wil zeggen: niet in gebruik, openbaar gemaakt                              geneesmiddelen die niet in Singapore verkrijgbaar waren.
        of tentoongesteld vóór de prioriteitsdatum van het octrooi);
 ▶▶ inventiviteit;                                                                            Tekeningen en modellen
 ▶▶ toepasbaarheid op het gebied van de nijverheid.                                           Aanvragen voor registratie van ontwerpen worden sinds 2000 in
                                                                                              Singapore zelf ingediend. Daarvoor gebeurde dit in het Verenigd
 Niet octrooieerbaar zijn uitvindingen voor ‘behande­ings­ ethoden van
                                                    l    m                                    Koninkrijk. De kosten voor het registreren van een ontwerp zijn 250
     het menselijke of dierlijke lichaam’ (zoals chirurgische, therapeutische                 SGD voor een elektronische inschrijving en 270 SGD voor een
     of diagnostische ingrepen) en iedere uitvinding die zou kunnen                           papieren versie. De kosten voor de eerste vijf jaar verlenging van de
     aanzetten tot aanstotelijk, onzedelijk of asociaal gedrag.                               registratie bedragen 200 SGD respectievelijk 220 SGD.


     De kosten voor de aanvraag van een octrooi in Singapore bedragen in                      Merken
     totaal 450 Singapore dollar (SGD). Een inter­ ationale octrooiaanvraag
                                                 n                                            Het merk kan betrekking hebben op (onderdelen van):


                                                                                              ▶▶ verpakkingen;          ▶▶ namen;
                                                                                              ▶▶ handelsmerken;         ▶▶ cijfers;
                                                                                              ▶▶ kleuren;               ▶▶ vormen;
                       internettip                                                            ▶▶ apparaten;             ▶▶ signaturen;
                                                                                              ▶▶ etiketten;             ▶▶ kaartjes;
                       Kijk op de website van het Intellectual Property Office of Singapore   ▶▶ letters;               ▶▶ woorden.
                       voor meer informatie over octrooien. www.ipos.gov.sg
50   zakendoen met Singapore                                                                                                             wet- en regelgeving   51




 Of op elke combinatie hiervan. Registratie is in principe tien jaar                   Geneesmiddelen en aanverwante producten kunt u alleen op de
 geldig, verlengbaar met telkens tien jaar. Sinds 2004 hebben merk­                    Singaporese markt verkopen met toestemming van de Health
 houders meer rechtsmiddelen om op te treden in het geval van                          Sciences Authority (HSA). Het Centre for Drug Administration (CDA)
 inbreuk op hun merkrecht. Zij kunnen de rechter vragen de inbreuk-                    van de HSA geeft informatie over de voorschriften op het gebied van
 maker de winst af te staan die hij heeft gemaakt ten koste van de                     geneesmiddelen. Sinds 2010 moeten ook alle medische apparaten,
 merkhouder en een schadevergoeding eisen voor de geleden verliezen.                   hulpmiddelen en cosmetica worden gekeurd en gecertificeerd voordat
 Het registreren van een merk kost 310 SGD (online) of 340 SGD                         ze op de Singaporese markt mogen worden gebracht. Dit certificaat
 (papier). Iedere tien jaar moet de registratie worden vernieuwd.                      garandeert de consument dat het product aan de minimum­ waliteits­
                                                                                                                                             k
                                                                                       norm voldoet. Op vrijwillige basis wordt al apparatuur geregistreerd
 Auteursrecht                                                                          die vooral in ziekenhuizen wordt gebruikt.
 Volgens het vrijhandelsverdrag tussen de Verenigde Staten en
 Singapore, duurt de beschermingsduur van een werk tot zeventig jaar
 na het leven van de maker of, wanneer deze al is overleden, vanaf de   “Singapore staat bekend om zijn zware straffen en jungle aan
 eerste dag van de openbaarmaking. Dit gaat ook op voor geluids- en
                                                                        regeltjes. Maar als je hier zakendoet, ondervind je daar alleen
 filmopnamen en voorstellingen.
                                                                             de voordelen van. Er gebeuren vrijwel nooit rare dingen.
 Producteisen
 De Agri-Food  Veterinary Authority of Singapore (AVA) is verant­
                                                                               Mensen houden zich aan hun afspraken en aan de wet.”
 woordelijk voor regelgeving op het gebied van levensmiddelen en
 landbouwproducten. De AVA controleert of de vastgestelde kwaliteits-                                                  VoskampLawyers – Barbara Voskamp
 en gezondheidseisen worden nageleefd, maar gaat ook over
 etiketteringsvoorschriften. Invoer van levende dieren, vlees, vis,
 eieren, planten en plantaardige producten is alleen mogelijk met
 toestemming van de AVA. Aanvraagformulieren voor een vergunning
 kunt u downloaden op de website van de AVA.




                   internettip
                   www.ava.gov.sg
                   www.hsa.gov.sg
52   zakendoen met Singapore   Hoofdstuk titel   53
54   zakendoen met Singapore                                                                                                                                                   55




                                 douanezaken

 Handelsfactuur
 Bij de inklaring van goederen in Singapore komt het nodige papierwerk
 kijken. Sommige van de volgende documenten zijn vereist, andere
 alleen in speciale gevallen.


 Een geldige handelsfactuur (origineel in drievoud) is ondertekend en
 in het Engels opgesteld. Legalisatie is niet vereist, maar de volgende
 gegevens moeten op de factuur staan:
                                                                                                     Zeevrachtbrief
 ▶▶ naam en adres van koper én verkoper;            ▶▶ land van oorsprong;                           Een connossement (ook wel cognossement) of zeevrachtbrief is ‘een
 ▶▶ nummer en datum van de factuur;                 ▶▶ luchtvaartmaatschappij en vluchtnummer        bewijs van recht van de afzender op goederen of de lading in een schip,
 ▶▶ nauwkeurige goederenomschrijving met               of naam van het vervoerende schip;            afgegeven en ondertekend door de schipper, waarbij deze erkent het
     vermelding van onder meer hoeveelheid          ▶▶ omschrijving van de pakketten, merken         goed ontvangen te hebben’. Een andere uitleg is: ‘een overeenkomst
     (bruto- en nettogewicht);                         en nummers op de verpakking;                  tussen schipper en inlader’. Afhankelijk van de wijze van vervoer,
 ▶▶ CIF-waarde (cost, insurance, freight:           ▶▶ leverings- en betalingsvoorwaarden;           is een bill of lading of een Air Waybill (AWB) vereist. Connossementen
     waarde, verzekerings- en transportkosten);     ▶▶ verleende kortingen, indien van toepassing.   ‘aan order’ zijn toegestaan, op voorwaarde dat een notify address
                                                                                                     wordt vermeld.
56   zakendoen met Singapore                                                                                                           douanezaken       57




                                                                             Certificaat van oorsprong
 Verpakking goederen per schip                                               Een certificaat van oorsprong is in het algemeen niet vereist, tenzij het
 Goederen die per schip naar Singapore worden vervoerd, moeten               gaat om goederen uit landen waaraan Singapore preferentiële invoer­
 stevig worden verpakt in verband met de lange zeereis. Bovendien            rechten verleent. Of omdat de importeur hierom vraagt. Het certificaat
 moet de verpakking waterdicht en roestbestendig zijn om de goederen         wordt afgegeven door de Kamer van Koophandel en moet in tweevoud
 te beschermen tegen de weersomstandigheden onderweg en ter                  worden opgemaakt.
 plaatse. Het gebruik van hooi en stro als verpakkingsmateriaal is
 toegestaan. Containers gebruiken is geen probleem, de haven van             Voor goederen die onder specifiek toezicht staan (zogenaamde
 Singapore heeft ruimte genoeg.                                              controlled goods), is een invoervergunning nodig, ofwel een import
                                                                             permit. Denk hierbij aan productgroepen als medicijnen, chemicaliën,
 Paklijst                                                                    dieren, dierlijke producten en voedingsmiddelen. De inklaring zelf
 Een paklijst moet minimaal in tweevoud zijn. De gegevens moeten             verloopt via een expediteur of agent bij TradeNet, het nationale
 overeenkomen met de andere documenten en de lijst moet zijn voorzien        Electronic Data Interchange-systeem (EDI).
 van een HS-goederencode (Harmonised Statistic). Deze code bepaalt
 het tarief bij de invoerrechten, zoals douanerechten, antidumping­          Etiketteringvoorschriften
 heffingen, maar ook omzetbelasting of accijns. Gezondheidscertificaten      Voor de invoer van een aantal producten gelden speciale etikettering­
 zijn nodig bij de invoer van diverse plantaardige en dierlijke producten,   voorschriften, zoals:
 waaronder uiteraard planten en dieren zelf.
                                                                             ▶▶ levensmiddelen;
                                                                             ▶▶ tabak;
                                                                             ▶▶ geneesmiddelen;
                                                                             ▶▶ cosmetica;
                                                                             ▶▶ oplosmiddelen;
                                                                             ▶▶ verf.


                                                                             Etiketten moeten in het Engels zijn opgesteld en informatie bevatten
                                                                             over zowel het product als de producent. Ook moet het land van
                                                                             oorsprong worden vermeld. Raadpleeg in alle gevallen vooraf de
                                                                             betrokken Singaporese instanties of de importeur in het land.
58      zakendoen met Singapore                                                                                                                 59




                                                                            visa
                                            en vergunningen


 EntrePass
 Reizigers van West-Europa naar Singapore hebben geen visum nodig,
     maar voor startende ondernemers is een EntrePass wel verplicht.
     Als u alle voorbereidingen heeft getroffen om een nieuwe onderneming
     in Singapore te starten en exploiteren, dan kunt u de pas aanvragen.
     Om hiervoor in aanmerking te komen:


     ▶▶ moet uw onderneming als Private Limited Company (besloten
       vennootschap) ingeschreven staan bij de Accounting and Corporate
       Regulatory Authority (ACRA), die nationaal toezicht houdt op
       ondernemingen en zelfstandige accountants;
     ▶▶ mag uw inschrijving niet ouder dan zes maanden zijn;
     ▶▶ moet u als aanvrager een belang van tenminste 30% hebben                   “In het algemeen zou het verkrijgen van een werkvergunning
       in het aandelenkapitaal van de onderneming;                                  geen probleem moeten zijn. Als je maar de vereiste
     ▶▶ moet de onderneming tenminste 50.000 USD aan gestort
       aandelenkapitaal hebben en dit kunnen aantonen door middel                   kwalificaties hebt en aan de salariseisen voldoet.”
       van een bankafschrift van een zakelijke bankrekening bij een
       in Singapore gevestigde bank.                                                VoskampLawyers - Barbara Voskamp
60      zakendoen met Singapore                                              Hoofdstuk titel   61




     Voor deze ondernemingen is de aanvraag van een EntrePass
     niet mogelijk:


     ▶▶ lunchrooms, straathandel, kiosken;
     ▶▶ bars, nachtclubs, karaokelounges;
     ▶▶ (voetreflex-)massagesalons;
     ▶▶ praktijken voor acupunctuur of (Chinese) alternatieve geneeskunde;
     ▶▶ waarzeggers;
     ▶▶ uitzendbureaus.




                       internettip
                       Kijk op de website van het Ministry of Manpower
                       van Singapore voor meer informatie over de Entre-
                       Pass. www.mom.gov.sg
62   zakendoen met Singapore                                                                                                                          63




                                                         product-
                                       aansprakelijkheid


 Geen specifieke wetgeving
 Singapore kent geen specifieke wetgeving voor productaansprakelijk­
 heid. Bij producenten valt productaansprakelijkheid in het algemeen
 onder ‘nalatigheid’. In het geval van verkopers en leveranciers valt het
 meestal onder verbintenissenrecht.


 Nalatigheid
 In een procedure wegens nalatigheid moet ten eerste worden                 Uitsluiting van aansprakelijkheid voor overlijden of lichamelijk letsel
 aangetoond dat er sprake is van een zorgplicht. Vervolgens moet            wegens nalatigheid is niet mogelijk. Overige aansprakelijkheid wegens
 blijken dat deze is geschonden en dat de consument hierdoor                nalatigheid kan worden uitgesloten als deze beperking redelijk is.
 schade heeft geleden.
                                                                            Koop en verkoop roerende zaken
 Wat onder nalatigheid wordt verstaan, hangt af van de feiten in een        Voor alle overeenkomsten rondom de koop en verkoop van roerende
 zaak. Als er sprake is van een zorgplicht, dient ‘redelijke zorg’ te       zaken gelden de standaardbepalingen in de Wet op de verkoop van
 worden betracht om (het uitblijven van) handelingen te voorkomen           roerende zaken en de Wet op de levering van roerende zaken.
 waarvan redelijkerwijze valt te voorzien dat deze waarschijnlijk fysieke   Goederen die bedrijfsmatig worden verkocht, moeten ‘van voldoende
 schade aan personen of zaken zullen veroorzaken.                           kwaliteit’ zijn. Daarnaast moeten ze overeenstemmen met de
                                                                            betreffende beschrijving of het geleverde monster.
64    zakendoen met Singapore                                                                                                   productaansprakelijkheid   65




 Consumentenbescherming
 Er zijn in Singapore diverse wetten die de consument beschermen.               ▶▶ verklaring dat de goederen of diensten voldoen aan een specifieke
 Als een consument een transactie aangaat voor goederen of diensten               standaard, kwaliteit of norm, in overeenstemming zijn met een
 waarbij sprake is van oneerlijke handelspraktijken, heeft hij op grond           bepaalde stijl of een bepaald model, een bepaalde oorsprong
 van de Wet op de consumentenbescherming (eerlijke handel) recht                  hebben of volgens een bepaalde methode zijn vervaardigd, terwijl dit
 op een vordering ten opzichte van de leverancier.                                niet het geval is.
                                                                                ▶▶ verklaring dat de goederen nieuw of ongebruikt zijn, terwijl dit niet
 Oneerlijke handelspraktijk                                                       het geval is of dat de goederen in een slechtere staat verkeren,
 De Wet op de consumentenbescherming bepaalt dat er sprake is van                 veranderd of teruggevorderd zijn;
 een ‘oneerlijke handelspraktijk’ als een leverancier bij een consumen­
 tentransactie:                                                                 In de Wet op de consumentenbescherming wordt onder leverancier
                                                                                een persoon verstaan die in zijn bedrijfsvoering:
 ▶▶ ets doet of zegt (of dit nalaat) wat tot gevolg heeft dat de
    i
     consument redelijkerwijze wordt bedrogen of misleid;                       ▶▶ goederen of diensten aan consumenten levert;
 ▶▶ een onjuiste bewering doet;                                                 ▶▶ goederen vervaardigt, assembleert of produceert;
 ▶▶  isbruik maakt van de consument wanneer de leverancier weet
    m                                                                           ▶▶ het gebruik of de aankoop van goederen of diensten aanprijst;
     (of redelijkerwijze behoort te weten) dat de consument:                    ▶▶  en geldbedrag of andere tegenprestatie ontvangt (of gerechtigd
                                                                                   e
     • niet in staat is om voor zijn eigen belangen op te komen;                  is te ontvangen) in het kader van de levering van goederen of
     •  edelijkerwijze niet in staat is om het karakter, de aard, de taal of
       r                                                                          diensten aan consumenten, met inbegrip van de werknemers of
       de gevolgen van de transactie of een daarmee verband houdende              vertegenwoordigers van die persoon.
       aangelegenheid te doorgronden.
                                                                                Aansprakelijkheid ontstaat uitsluitend wanneer de oneerlijke handels­
 Onderstaande tekst geeft drie voorbeelden van oneerlijke handels­              praktijk verband houdt met een consumententransactie, dat wil zeggen:
 praktijken:
                                                                                ▶▶  e levering van goederen of diensten door een leverancier aan een
                                                                                   d
 ▶▶ verklaring dat de goederen of diensten ondersteuning, goedkeuring,            consument vanwege een koop, huur, schenking, prijsvraag of
     prestatiekenmerken, accessoires, bestanddelen, onderdelen,                   andere regeling;
     kwaliteiten, gebruiksmogelijkheden of voordelen hebben, terwijl            ▶▶  en overeenkomst tussen een leverancier en een consument,
                                                                                   e
     dit niet het geval is.                                                       vanwege een koop, huur, schenking, prijsvraag of andere regeling;
                                                                                  waarbij de leverancier verplicht is tot levering van goederen of
                                                                                  diensten aan de consument of aan een andere, in die
                                                                                  overeenkomst genoemde consument.
66      zakendoen met Singapore                                                                                                                     67




                                                    personeel

 Lage werkloosheid
 De werkloosheid in Singapore is erg laag. Dit komt voornamelijk door
 de inspanningen van de overheid, werkgevers en vakbonden. Samen
 verzorgen zij speciale trainingen om de (re-)integratie van werklozen te
     stimuleren, in het bijzonder die van oudere werkzoekenden. Volgens
     het Ministry of Manpower bestaat de beroepsbevolking momenteel
     uit ruim 3,2 miljoen personen. Ruim tweederde van de beroeps­
     bevolking werkt in de dienstensector en een vijfde in de industrie.


 Hoog opleidingsniveau                                                      Werktijden
 Het onderwijs en opleidingsniveau in Singapore staan internationaal        De meeste bedrijven in Singapore hanteren een werkweek van 44 uur:
 goed aangeschreven. De overheid zet momenteel vooral in op nieuwe          van maandag tot en met vrijdag acht uur en op zaterdag vier uur.
 methoden om de creativiteit van leerlingen te stimuleren. Ook inves­       Per maand mag een werknemer in principe maximaal 72 uur over-
 teren ze flink in informatietechnologie op scholen. Singapore heeft        werken. Het tarief voor overwerk ligt op 150 procent van het normale
 een tekort aan hoger opgeleiden en de regering probeert daarom             uurloon. Zowel bedrijven als overheidsinstellingen hanteren flexibele
 hooggekwalificeerd talent uit het buitenland aan te trekken. Dit gebeurt   werktijden.
 onder andere door Singapore als een aantrekkelijke woon- en werk­
 omgeving te positioneren. Voor bedrijven met veel buitenlands
 personeel is het dure levensonderhoud iets om rekening mee te
 houden. Lokale contracten zijn de norm geworden, ook voor expats.
68   zakendoen met Singapore                                              Hoofdstuk titel   69




 Salarissen en vakbonden
 Singapore kent geen wettelijk vastgelegd minimumloon. De National
 Wages Council stelt richtlijnen op voor de jaarlijkse looncorrecties.
 Deze zijn niet bindend, maar worden vrijwel altijd gevolgd. In de cao
 stellen de vakbond en het bedrijf wel een minimumloon vast.


 Stakingen zijn in Singapore een zeldzaamheid en werknemers staan
 bekend om hun loyaliteit en productiviteit. Variabele beloning is voor
 de Singaporezen een belangrijk onderdeel van hun compensatiepakket.
 De meeste werknemers van grote fabrieken en kantoren zijn lid van
 een vakbond en veel vakbondsleden zijn tegelijkertijd parlementariër.


 Werkcondities
 De Employment Act bepaalt normen voor de arbeidsomstandigheden
 en verplichte voorwaarden voor werknemers. De bepalingen en voor­
 waarden voor dienstbetrekking in grote bedrijven worden meestal
 uitonderhandeld tussen vakbonden en het management, en zijn
 opgenomen in overeenkomsten. De wet beperkt ook het maximum
 aantal overuren.




“Medewerkers zijn absoluut bereid om zich aan te
 passen, maar je zult wel in ze moeten investeren.
 Het juiste personeel aantrekken was voor ons
 lastiger dan nieuwe klanten vinden.”
 AccelerAsia - Arnout Mostert
70   zakendoen met Singapore                                                                                                                       71




                                        belastingen

 Degelijk financieel systeem
 Singapore heeft een aangenaam belastingklimaat. Alles is goed
 geregeld en er zijn interessante belastingvoordelen, vooral voor MKB-
 ondernemingen. De reden hiervoor is dat de overheid bedrijvigheid
 graag stimuleert. Het financiële systeem is soepel en degelijk.
 Buitenlandse bedrijven in Singapore hebben over het algemeen
 goede ervaringen met de instanties die de belastingen regelen.
 De belangrijkste belastingen waarmee u in Singapore te maken heeft,
 zijn vennootschapsbelasting, inkomstenbelasting en goederenbelasting.


 Vennootschapsbelasting                                                  Inkomstenbelasting
 In Singapore is de vennootschapsbelasting op dit moment 17%.            Inkomstenbelasting is in Singapore territoriaal gebonden. Dat wil
 Dat is een van de laagste tarieven in Azië. MKB-ondernemingen zijn      zeggen dat belasting wordt geheven op inkomen dat u in Singapore
 zeer welkom in Singapore. Niet zo verwonderlijk, want veel van deze     verdient. Voor buitenlanders die in Singapore werken, zijn er verschil-
 bedrijven zijn belangrijke aanjagers van de Singaporese economie en     lende tarieven. Deze zijn afhankelijk van de duur van uw verblijf.
 technologische vooruitgang. Zo krijgen mkb’ers een volledige            Nederland en Singapore hebben een belastingverdrag ondertekend,
 belastingvrijstelling voor de eerste 100.000 SGD aan normaal            waardoor u niet dubbel belasting betaalt.
 belastbaar inkomen. Deze vrijstelling geldt voor de eerste drie jaar
 vanaf de oprichting.
72   zakendoen met Singapore                                                                                                                                belastingen   73




 Belasting op goederen en diensten
 Het huidige tarief voor belastingen op goederen en diensten, de Goods
 and Services Tax (GST), is 7%. De GST geldt voor de levering van          Hulp van HLB International
 goederen en diensten in Singapore en voor de import van goederen          Deze reisgids is geschreven met hulp van HLB International, een internationaal
 naar Singapore. Daarnaast zijn er accijnzen (excise taxes). Deze gelden   netwerk van accountants en belastingadviseurs.
 onder andere voor alcoholische dranken, tabaksproducten, olie-
 producten en motorrijtuigen. Grappig detail: het woord ‘excise’ is        HLB Loke Lum
 afgeleid van het Nederlandse ‘accijns’.                                   HLB Loke Lum Consulting Group
                                                                           Blk 261 Waterloo Street
 Advies                                                                    # 03-08
 Raadpleeg een belastingspecialist voor een maatwerkadvies voor uw         Singapore 180261
 onderneming.                                                              Singapore
                                                                           Tel +65 6332 0088




                                                                                                                                      internettip
“Vooral jonge ondernemingen vinden een contract opstellen                                        Kijk op www.hlbi.com voor de contactgegevens
 maar gedoe. Ze willen verkopen en zakendoen, juristerij                                         van een kantoor bij u in de buurt.
 vinden ze maar tijd en geldverspilling. Vaak roepen ze pas
 aan het eind van de rit juridisch advies in, als het te laat is.
 Dan hebben ze bijvoorbeeld geen rekening gehouden met
 belastingimplicaties en is hun hele winst verdampt.
 Zo’n fout maak je één keer.”
 VoskampLawyers - Barbara Voskamp
74   zakendoen met Singapore                                                                                                                      75




               betalingsverkeer

 Soepel financieel systeem
 Singapore behoort tot een van de meest ondernemingsvriendelijke
 landen. De Monetary Authority of Singapore (MAS) - de belangrijkste
 financiële toezichthouder - waakt dan ook over een degelijk en soepel
 functionerend financieel systeem. Singapore kent een open kapitaal-
 en betalingsverkeer vanuit en naar het buitenland. Handelstransacties
 kunnen via bankinstellingen zonder beperkingen in inwisselbare valuta
 plaatsvinden. De Singapore dollar is vrij inwisselbaar en u kunt een
 eurorekening in Singapore aanhouden.


                                                                         Drie banken
“Financiering is lastig in Singapore. Krediet bij een                    Een rekening in Singapore openen is op zich geen probleem,
                                                                         als u voldoet aan de bepalingen van de bankwet en de algemene
 bank kennen ze bijvoorbeeld bijna niet. Als we een                      voorwaarden van de bank in kwestie. Deze heeft overigens geen
 Letter of Credit uit hebben staan, staat de bank in                     acceptatieplicht. Dat wil zeggen dat zij u niet als klant aan hoeft te
                                                                         nemen. Interessanter misschien, is de vraag bij welke bank u een
 Nederland borg voor dat geld.”                                          rekening opent. Er zijn namelijk drie soorten banken in Singapore.

 BRB BV - Ralph Pinckaers
76   zakendoen met Singapore                                                                                                                  betalingsverkeer    77




                                                                                      Kredietverstrekking
 ▶▶ Full banks kennen, zoals de naam al zegt, geen beperkingen.                       Heeft u voor uw activiteiten krediet nodig, dan kunt u dit in Singapore
     Deze banken mogen het volledige gamma aan financiële producten                   of in Nederland proberen te regelen. Wat het beste is, hangt van een
     en diensten aanbieden.                                                           aantal factoren af. Bijvoorbeeld: bent u al zakelijk actief in Nederland,
 ▶▶ Wholesale banks, ook wel restricted banks genoemd, zijn beperkt                   heeft u een goede relatie met uw Nederlandse bank en een schoon
     in hun mogelijkheden, voornamelijk voor mkb’ers. Deze banken                     track record? Als dat zo is, kunt u overwegen om op basis van uw
     bieden alle financiële producten en diensten aan, maar ze mogen                  Nederlandse onderneming een lening voor uw Singaporese plannen
     geen deposito’s onder 250.000 SGD accepteren van niet-bancaire                   aan te vragen.
     klanten. Het is hen ook niet toegestaan om rente in Singapore
     dollars op bankrekeningen te vergoeden aan lokale retailklanten.                 In de praktijk komt het erop neer dat u het bedrag via uw Nederlandse
 ▶▶ Offshore banks hebben de meeste restricties. Hun dienstenaanbod                   onderneming doorleent aan de Singaporese dochter. Het Nederlandse
     voor retailklanten is zeer beperkt. Heeft uw bedrijf een lokale                  moederbedrijf blijft over het algemeen aansprakelijk voor de lening.
     vestiging, dan kunt u bij een lokale of internationale bank een                  Gaat u alleen activiteiten in Singapore starten, dan kan kredietverstrek­
     rekening openen.                                                                 king lastiger worden. Er is namelijk minder zicht op uw overzeese
                                                                                      bezigheden en de bank heeft minder grip op de zekerheden die u te
 Papier of elektronisch?                                                              bieden heeft.
 Elektronisch bankieren is in Singapore de laatste jaren sterk in opkomst
 en verreweg de meeste rekeningen worden dan ook betaald via een                      Vraag advies bij uw bank
 elektronische overschrijving. De normale, elektronische overboeking                  Het is in alle gevallen verstandig informatie in te winnen bij uw bank.
 aan binnen- en buitenlandse begunstigden komt het meest voor.                        Deze kan u adviseren over uw mogelijkheden en weet ook met welke
 Hoewel relatief kostbaar, komen op papier aangeleverde overboekingen                 specifieke juridische aspecten u rekening moet houden.
 nog vaak voor.


 Incasso, pinpas en cheque                                                      “Er wordt hier netjes betaald. Betalingstermijnen zijn
 Het is in Singapore ook mogelijk om gebruik te maken van bancaire
                                                                              vergelijkbaar met Nederland: 30 tot maximaal 60 dagen.”
 incasso. Vooral voor internetbetalingen wordt dit betaalinstrument
 steeds vaker ingezet. In het particuliere betalingsverkeer zijn betalingen
                                                                                                                                AccelerAsia - Arnout Mostert
 met een bankpas (pin) of creditcard het meest gebruikelijk. Maar voor
 kleine betalingen gebruiken consumenten nog dikwijls cheques.
78   zakendoen met Singapore                                                                                                                          79




     dit kan ABN AMRO
                                        voor u betekenen


 Hulp van een ervaren handelspartner
 Wanneer u zakendoet over de grens, krijgt u vroeg of laat met
 bankzaken te maken. Bijvoorbeeld omdat u:


 ▶▶ betalingen wilt doen naar of in het buitenland;
 ▶▶ betalingen van uw buitenlandse zakenpartners wilt ontvangen;
 ▶▶ met financieringsvraagstukken te maken krijgt;                         Betalingsverkeer via ABN AMRO
 ▶▶ risico’s wilt afdekken.                                                Voor lokaal betalingsverkeer in Singapore gelden bijzondere regels
                                                                           en beperkingen. Neem contact op met uw relatiemanager of cash­
 Dan is het prettig als u ondersteuning krijgt van een Nederlandse bank.   management-consultant voor meer details. Uw lokale betalingsverkeer
 Een bank die uw taal spreekt en handelsgeest deelt. ABN AMRO kan          regelen we via ons kantoor in Singapore. Wij kunnen voor u:
 u op verschillende gebieden ondersteunen. Met onze producten en
 diensten, jarenlange internationale ervaring en handige internettools     Rekeningen openen
 helpen wij u om efficiënt en succesvol in Singapore zaken te doen.        Zoals een rekening-courant, zowel voor ingezetenen als niet-ingezetenen.
                                                                           Maar ook een Euro-rekening of rekeningen in andere belangrijke
                                                                           vreemde valuta.
80      zakendoen met Singapore                                                                                   dit kan ABN AMRO voor u betekenen    81




 Betalingen doen                                                            Betalingsrisico’s beperken
 Lokale en internationale (spoed)overboekingen en batchbetalingen.          Internationaal zakendoen kan betekenen dat u met relatief onbekende
                                                                            handelspartners of economisch minder stabiele landen te maken
 Rapportages leveren                                                        krijgt. Maar ook in Singapore kunt u voor onaangename verrassingen
 Intradag en elektronische einde dag-informatie over mutaties op            komen te staan. Bijvoorbeeld doordat uw inkopen niet geleverd of uw
     rekeningen, ook van andere banken.                                     leveringen niet betaald worden Door duidelijke afspraken te maken
                                                                            over zowel levering als betaling, beperkt u de risico’s van buitenlandse
 Financieren van uw buitenlandse activiteiten                               handel tot een minimum.
 Heeft u een financieringsbehoefte, bijvoorbeeld om uw export of
 bedrijfs­ iddelen naar Singapore te financieren? Wij adviseren u
         m                                                                  Er zijn drie mogelijkheden om uw betalingsrisico’s af te dekken:
 graag over de mogelijkheden.
                                                                            1. Documentair krediet: zekerheid voor de im- en exporteur
 Grip op risico’s                                                           Hiermee verplicht de bank van de importeur zich tot betaling van het
 In het buitenland liggen mogelijkheden, maar ook bedreigingen.             afgesproken bedrag en schakelt voor de naleving van de transactie de
 Terwijl u op de kansen let, werken onze verzekerings-, treasury- en        bank van de exporteur in.
 trade-specialisten nauw samen om de risico’s die u loopt in kaart te
 brengen, ook in het buitenland. Zo kunt u onnodige risico’s vermijden en   2. Documentair Incasso: leveren na betaling
 andere indekken of verzekeren.                                             Biedt de exporteur de zekerheid dat de importeur pas over de
                                                                            handels­ ocumenten kan beschikken als deze heeft betaald.
                                                                                   d


                                                                            3. Bankgarantie: zekerheid en vertrouwen
                                                                            U verkleint het risico van uw klanten op niet-betalen of niet-leveren.
                                                                            ABN AMRO stelt zich garant. Zo wordt u een aantrekkelijke partij voor
                                                                            relaties in binnen- en buitenland.


                                                                            Valutarisico’s afdekken
                                                                            Renteschommelingen, wisselende valutakoersen en ontwikkelingen
                                                                            op de energie- en grondstoffenmarkt kunnen veel invloed hebben op
                                                                            het rendement van uw onderneming. In feite zijn het zowel risico’s als
                                                                            kansen die zich op verschillende momenten en plaatsen voordoen.
                                                                            Onze Treasury Desk geeft u inzicht in de valutarisico’s van uw
                                                                            onderneming en kan deze voor u afdekken. Vanuit hun kennis en
82   zakendoen met Singapore                                                                                                                    dit kan ABN AMRO voor u betekenen           83




 ervaring kijken specialisten naar de totale positie van uw onderneming.
 Zo ontwikkelen ze samen met u een evenwichtige treasury-strategie
 die risico’s beperkt en uw rendement waar mogelijk verbetert.             Buitenlandse plannen? Oriënteer u online
 ABN AMRO biedt deze dienstverlening ook vanuit Singapore aan.             Vlekkeloos betalingsverkeer, financieringen of risicobeperking. Voor elk aspect van internationaal
 Zo kunt u er terecht voor valuta-, rente- en commodityprijs risico        zakendoen bieden wij oplossingen die aansluiten bij uw specifieke situatie en plannen.
 hedging en deposito’s. Daarnaast biedt de Treasury Desk u ook
 research aan over de lokale markt en de regio.                            Daarnaast adviseren wij u op vele gebieden: zowel over kansen en ontwikkelingen als over praktische zaken
                                                                           in het buitenland. Op abnamro.nl/internationaal vindt u meer informatie.
 Internationaal verzekeren
 De risico’s die u in het buitenland loopt, kunnen anders zijn dan in
 Nederland. Bijvoorbeeld door verschillen in wet- en regelgeving.
 Maar ook vanwege de politieke en economische omstandigheden
 in de landen waarmee u zakendoet. Waar moet u rekening mee houden
 en hoe kunt u deze risico’s afdekken? Uw verzekeringsadviseur van
 ABN AMRO in Nederland heeft de kennis in huis om u een voorstel           Zakendoen in Singapore? Uw relatiemanager helpt u op weg
 te doen dat volledig is afgestemd op uw behoeften en de lokale            In Nederland is uw relatiemanager uw vaste aanspreekpunt, ook voor uw financiële zaken in Singapore.
 omstandigheden.                                                           Hij of zij zorgt ervoor dat uw zaken wereldwijd geregeld worden en schakelt waar nodig specialisten voor u in,
                                                                           hier of in Singapore. Onze relatiemanagers hebben veel ervaring met internationaal zakendoen en kennen de
                                                                           weg in het buitenland. Zij kunnen u dus goed op weg helpen.




                                                                           Praktische vragen? Stel ze aan onze International Desk
                                                                           Ook de adviseurs van onze International Desk Netherlands staan voor u klaar. Zij adviseren u bij het
                                                                           zakendoen over de grens en adviseren u uitgebreid over - onder andere - lokale vestigingseisen, wetgeving en
                                                                           financieringsmogelijkheden. Neem voor meer informatie contact op per e-mail: international.desk.
                                                                           netherlands@nl.abnamro.com, of bel (020) 629 55 92.
84   zakendoen met Singapore                                                                                                                 85




                                                                  nuttige
                                                                  adressen
 1. Algemeen

 www.iesingapore.com                                                         www.hsa.gov.sg
 International Enterprise Singapore                                          Health Sciences Authority (HSA)
 Overheidsinstelling die Singaporese economie stimuleert.                    Leidende innovatieve autoriteit op het gebied van bescherming
 Monitoren de overzeese groei van bedrijven die in Singapore                 en bevordering van nationale gezondheid en veiligheid.
 zijn gevestigd en promoten internationale handel.
                                                                             www.mpa.gov.sg
 www.ava.gov.sg                                                              Maritime and Port Authority of Singapore (MPA)
 Agri-Food  Veterinary Authority of Singapore (AVA)                         Voor alle zaken rond de haven.
 Bedrijf op het gebied van veiligheid van voedsel, gezondheid
 en veiligheid van dieren en planten en faciliteren agri-trade.              www.mas.gov.sg
                                                                             Monetary Authority of Singapore
 www.hdb.gov.sg                                                              Singaporese centrale bank.
 Housing and Development Board
 Plannen en ontwikkelen publieke huisvesting en staan                        www.sgmeetings.com
 in voor de kwaliteit van huizen en leefomgevingen.                          Singapore Convention and Exhibition Directory
                                                                             Alles over faciliteren van evenementen in Singapore.
ABN AMRO zakenreisgids "zakendoen met Singapore"
ABN AMRO zakenreisgids "zakendoen met Singapore"
ABN AMRO zakenreisgids "zakendoen met Singapore"
ABN AMRO zakenreisgids "zakendoen met Singapore"
ABN AMRO zakenreisgids "zakendoen met Singapore"
ABN AMRO zakenreisgids "zakendoen met Singapore"

More Related Content

Viewers also liked

Presentatie Contextual Banking E-Financials Jessica Niewierra 31-10-2013
Presentatie Contextual Banking E-Financials Jessica Niewierra 31-10-2013Presentatie Contextual Banking E-Financials Jessica Niewierra 31-10-2013
Presentatie Contextual Banking E-Financials Jessica Niewierra 31-10-2013ABN AMRO
 
Fashionretail - ingrijpende effecten uitverkoop op modebranche
Fashionretail - ingrijpende effecten uitverkoop op modebrancheFashionretail - ingrijpende effecten uitverkoop op modebranche
Fashionretail - ingrijpende effecten uitverkoop op modebrancheABN AMRO
 
Presentation Contextual Banking E-Financials Jessica Niewierra 31-10-2013
Presentation Contextual Banking E-Financials Jessica Niewierra 31-10-2013Presentation Contextual Banking E-Financials Jessica Niewierra 31-10-2013
Presentation Contextual Banking E-Financials Jessica Niewierra 31-10-2013ABN AMRO
 
Changing customer behaviour and how we as ABN AMRO are adapting - Jessica Nie...
Changing customer behaviour and how we as ABN AMRO are adapting - Jessica Nie...Changing customer behaviour and how we as ABN AMRO are adapting - Jessica Nie...
Changing customer behaviour and how we as ABN AMRO are adapting - Jessica Nie...ABN AMRO
 
Veranderend klantgedrag - Jessica Niewierra - Hoe wij als ABN AMRO via de dig...
Veranderend klantgedrag - Jessica Niewierra - Hoe wij als ABN AMRO via de dig...Veranderend klantgedrag - Jessica Niewierra - Hoe wij als ABN AMRO via de dig...
Veranderend klantgedrag - Jessica Niewierra - Hoe wij als ABN AMRO via de dig...ABN AMRO
 

Viewers also liked (6)

Presentatie Contextual Banking E-Financials Jessica Niewierra 31-10-2013
Presentatie Contextual Banking E-Financials Jessica Niewierra 31-10-2013Presentatie Contextual Banking E-Financials Jessica Niewierra 31-10-2013
Presentatie Contextual Banking E-Financials Jessica Niewierra 31-10-2013
 
Fashionretail - ingrijpende effecten uitverkoop op modebranche
Fashionretail - ingrijpende effecten uitverkoop op modebrancheFashionretail - ingrijpende effecten uitverkoop op modebranche
Fashionretail - ingrijpende effecten uitverkoop op modebranche
 
Presentation Contextual Banking E-Financials Jessica Niewierra 31-10-2013
Presentation Contextual Banking E-Financials Jessica Niewierra 31-10-2013Presentation Contextual Banking E-Financials Jessica Niewierra 31-10-2013
Presentation Contextual Banking E-Financials Jessica Niewierra 31-10-2013
 
Changing customer behaviour and how we as ABN AMRO are adapting - Jessica Nie...
Changing customer behaviour and how we as ABN AMRO are adapting - Jessica Nie...Changing customer behaviour and how we as ABN AMRO are adapting - Jessica Nie...
Changing customer behaviour and how we as ABN AMRO are adapting - Jessica Nie...
 
Marketing Automation
Marketing AutomationMarketing Automation
Marketing Automation
 
Veranderend klantgedrag - Jessica Niewierra - Hoe wij als ABN AMRO via de dig...
Veranderend klantgedrag - Jessica Niewierra - Hoe wij als ABN AMRO via de dig...Veranderend klantgedrag - Jessica Niewierra - Hoe wij als ABN AMRO via de dig...
Veranderend klantgedrag - Jessica Niewierra - Hoe wij als ABN AMRO via de dig...
 

Similar to ABN AMRO zakenreisgids "zakendoen met Singapore"

ABN AMRO zakenreisgids "zakendoen met België"
ABN AMRO zakenreisgids "zakendoen met België"ABN AMRO zakenreisgids "zakendoen met België"
ABN AMRO zakenreisgids "zakendoen met België"ABN AMRO
 
Financieel Dagblad bijlage internationaal zakendoen CAB op pag. 11
Financieel Dagblad bijlage internationaal zakendoen CAB op pag. 11Financieel Dagblad bijlage internationaal zakendoen CAB op pag. 11
Financieel Dagblad bijlage internationaal zakendoen CAB op pag. 11CAB van der Vinne
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014HetOndernemersBelang
 
Brochure Starters International Business
Brochure Starters International BusinessBrochure Starters International Business
Brochure Starters International BusinessChrista Pieffers
 
Workshop hoe te communiceren over mvo dd 15 5-13
Workshop hoe te communiceren over mvo dd 15 5-13Workshop hoe te communiceren over mvo dd 15 5-13
Workshop hoe te communiceren over mvo dd 15 5-13Irenka van den Hout
 
Presentatie abn amro intermediaire verkoop
Presentatie abn amro intermediaire verkoopPresentatie abn amro intermediaire verkoop
Presentatie abn amro intermediaire verkoopJellow
 
Magazine Belastingadviseurs
Magazine BelastingadviseursMagazine Belastingadviseurs
Magazine BelastingadviseursPascale Petiet
 
MARCOMmagazine
MARCOMmagazineMARCOMmagazine
MARCOMmagazineAbulthuis
 
MarComMagazine september 2011
MarComMagazine september 2011MarComMagazine september 2011
MarComMagazine september 2011irmavandermade
 
Kamer van koophandel
Kamer van koophandelKamer van koophandel
Kamer van koophandelcansel25
 
E-Commerce Magazine Uitgave 04
E-Commerce Magazine Uitgave 04E-Commerce Magazine Uitgave 04
E-Commerce Magazine Uitgave 04valantic NL
 
Intago als Starter in Bedrijvig Limburg van VOKA
Intago als Starter in Bedrijvig Limburg van VOKAIntago als Starter in Bedrijvig Limburg van VOKA
Intago als Starter in Bedrijvig Limburg van VOKATom Devos
 
E business Opleiding Achterhoek
E business Opleiding AchterhoekE business Opleiding Achterhoek
E business Opleiding AchterhoekGewoon Groen
 
MKB Visie
MKB VisieMKB Visie
MKB VisieRaboGN
 
BIT_05-2015_JIT_def_WEB
BIT_05-2015_JIT_def_WEBBIT_05-2015_JIT_def_WEB
BIT_05-2015_JIT_def_WEBHette Mollema
 
Linked In Presentation Adecco
Linked In Presentation AdeccoLinked In Presentation Adecco
Linked In Presentation AdeccoJokeKooistra
 

Similar to ABN AMRO zakenreisgids "zakendoen met Singapore" (20)

ABN AMRO zakenreisgids "zakendoen met België"
ABN AMRO zakenreisgids "zakendoen met België"ABN AMRO zakenreisgids "zakendoen met België"
ABN AMRO zakenreisgids "zakendoen met België"
 
Financieel Dagblad bijlage internationaal zakendoen CAB op pag. 11
Financieel Dagblad bijlage internationaal zakendoen CAB op pag. 11Financieel Dagblad bijlage internationaal zakendoen CAB op pag. 11
Financieel Dagblad bijlage internationaal zakendoen CAB op pag. 11
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014
 
Brochure Starters International Business
Brochure Starters International BusinessBrochure Starters International Business
Brochure Starters International Business
 
Workshop hoe te communiceren over mvo dd 15 5-13
Workshop hoe te communiceren over mvo dd 15 5-13Workshop hoe te communiceren over mvo dd 15 5-13
Workshop hoe te communiceren over mvo dd 15 5-13
 
Presentatie abn amro intermediaire verkoop
Presentatie abn amro intermediaire verkoopPresentatie abn amro intermediaire verkoop
Presentatie abn amro intermediaire verkoop
 
Magazine Accountants
Magazine AccountantsMagazine Accountants
Magazine Accountants
 
E magazine 2014 januari
E magazine 2014 januariE magazine 2014 januari
E magazine 2014 januari
 
Magazine Belastingadviseurs
Magazine BelastingadviseursMagazine Belastingadviseurs
Magazine Belastingadviseurs
 
Marcom Magazine
Marcom MagazineMarcom Magazine
Marcom Magazine
 
MARCOMmagazine
MARCOMmagazineMARCOMmagazine
MARCOMmagazine
 
MarComMagazine september 2011
MarComMagazine september 2011MarComMagazine september 2011
MarComMagazine september 2011
 
Kamer van koophandel
Kamer van koophandelKamer van koophandel
Kamer van koophandel
 
E-Commerce Magazine Uitgave 04
E-Commerce Magazine Uitgave 04E-Commerce Magazine Uitgave 04
E-Commerce Magazine Uitgave 04
 
Intago als Starter in Bedrijvig Limburg van VOKA
Intago als Starter in Bedrijvig Limburg van VOKAIntago als Starter in Bedrijvig Limburg van VOKA
Intago als Starter in Bedrijvig Limburg van VOKA
 
E business Opleiding Achterhoek
E business Opleiding AchterhoekE business Opleiding Achterhoek
E business Opleiding Achterhoek
 
MKB Visie
MKB VisieMKB Visie
MKB Visie
 
BIT_05-2015_JIT_def_WEB
BIT_05-2015_JIT_def_WEBBIT_05-2015_JIT_def_WEB
BIT_05-2015_JIT_def_WEB
 
BDO
BDOBDO
BDO
 
Linked In Presentation Adecco
Linked In Presentation AdeccoLinked In Presentation Adecco
Linked In Presentation Adecco
 

More from ABN AMRO

ABN AMRO underwriters meeting 13 September 2018 handouts
ABN AMRO underwriters meeting 13 September 2018 handoutsABN AMRO underwriters meeting 13 September 2018 handouts
ABN AMRO underwriters meeting 13 September 2018 handoutsABN AMRO
 
Finance @ Google Belgium ABN AMRO Jessica Niewierra def handouts 27 06-18pptx
Finance @ Google Belgium ABN AMRO Jessica Niewierra def handouts 27 06-18pptxFinance @ Google Belgium ABN AMRO Jessica Niewierra def handouts 27 06-18pptx
Finance @ Google Belgium ABN AMRO Jessica Niewierra def handouts 27 06-18pptxABN AMRO
 
Mba class ABN AMRO (6 juni 2018)
Mba class ABN AMRO (6 juni 2018)Mba class ABN AMRO (6 juni 2018)
Mba class ABN AMRO (6 juni 2018)ABN AMRO
 
Banking Innovation Forum 13042018 ABN AMRO
Banking Innovation Forum 13042018 ABN AMROBanking Innovation Forum 13042018 ABN AMRO
Banking Innovation Forum 13042018 ABN AMROABN AMRO
 
Moneylive 130318 ABN AMRO Jessica Niewierra
Moneylive 130318 ABN AMRO Jessica NiewierraMoneylive 130318 ABN AMRO Jessica Niewierra
Moneylive 130318 ABN AMRO Jessica NiewierraABN AMRO
 
Master class Nyenrode Jessica Niewierra 21 11-17
Master class Nyenrode Jessica Niewierra 21 11-17Master class Nyenrode Jessica Niewierra 21 11-17
Master class Nyenrode Jessica Niewierra 21 11-17ABN AMRO
 
Changing customer behavior and how ABN AMRO responds to it - Jessica Niewierra
Changing customer behavior and how ABN AMRO responds to it - Jessica NiewierraChanging customer behavior and how ABN AMRO responds to it - Jessica Niewierra
Changing customer behavior and how ABN AMRO responds to it - Jessica NiewierraABN AMRO
 
Veranderend klantgedrag en hoe ABN AMRO hier op inspeelt (Eindhoven, 08 11-17)
Veranderend klantgedrag en hoe ABN AMRO hier op inspeelt (Eindhoven, 08 11-17)Veranderend klantgedrag en hoe ABN AMRO hier op inspeelt (Eindhoven, 08 11-17)
Veranderend klantgedrag en hoe ABN AMRO hier op inspeelt (Eindhoven, 08 11-17)ABN AMRO
 
Changing customer behavior and how ABN AMRO responds to it (Vienna, 10 Oct 2017)
Changing customer behavior and how ABN AMRO responds to it (Vienna, 10 Oct 2017)Changing customer behavior and how ABN AMRO responds to it (Vienna, 10 Oct 2017)
Changing customer behavior and how ABN AMRO responds to it (Vienna, 10 Oct 2017)ABN AMRO
 
Changing Customer Behavior And How ABN AMRO Responds To It - Jessica Niewierr...
Changing Customer Behavior And How ABN AMRO Responds To It - Jessica Niewierr...Changing Customer Behavior And How ABN AMRO Responds To It - Jessica Niewierr...
Changing Customer Behavior And How ABN AMRO Responds To It - Jessica Niewierr...ABN AMRO
 
Visie op sectoren 2013 transport en logistiek
Visie op sectoren 2013 transport en logistiekVisie op sectoren 2013 transport en logistiek
Visie op sectoren 2013 transport en logistiekABN AMRO
 
Visie op sectoren 2013 retail
Visie op sectoren 2013 retailVisie op sectoren 2013 retail
Visie op sectoren 2013 retailABN AMRO
 
Visie op sectoren 2013 technologie media en telecom
Visie op sectoren 2013 technologie media en telecomVisie op sectoren 2013 technologie media en telecom
Visie op sectoren 2013 technologie media en telecomABN AMRO
 
Visie op Sectoren 2013 industrie
Visie op Sectoren 2013 industrieVisie op Sectoren 2013 industrie
Visie op Sectoren 2013 industrieABN AMRO
 
Visie op Sectoren 2013 food
Visie op Sectoren 2013 foodVisie op Sectoren 2013 food
Visie op Sectoren 2013 foodABN AMRO
 
Visie op sectoren 2013 bouw en vastgoed
Visie op sectoren 2013 bouw en vastgoedVisie op sectoren 2013 bouw en vastgoed
Visie op sectoren 2013 bouw en vastgoedABN AMRO
 
Visie op sectoren 2013 agrarisch
Visie op sectoren 2013 agrarischVisie op sectoren 2013 agrarisch
Visie op sectoren 2013 agrarischABN AMRO
 
Economisch Bureau Energie Monitor mei
Economisch Bureau Energie Monitor meiEconomisch Bureau Energie Monitor mei
Economisch Bureau Energie Monitor meiABN AMRO
 
Retaillocaties in 2020
Retaillocaties in 2020Retaillocaties in 2020
Retaillocaties in 2020ABN AMRO
 
World Tennis Tournament Special 7 februari 2013
World Tennis Tournament Special 7 februari 2013World Tennis Tournament Special 7 februari 2013
World Tennis Tournament Special 7 februari 2013ABN AMRO
 

More from ABN AMRO (20)

ABN AMRO underwriters meeting 13 September 2018 handouts
ABN AMRO underwriters meeting 13 September 2018 handoutsABN AMRO underwriters meeting 13 September 2018 handouts
ABN AMRO underwriters meeting 13 September 2018 handouts
 
Finance @ Google Belgium ABN AMRO Jessica Niewierra def handouts 27 06-18pptx
Finance @ Google Belgium ABN AMRO Jessica Niewierra def handouts 27 06-18pptxFinance @ Google Belgium ABN AMRO Jessica Niewierra def handouts 27 06-18pptx
Finance @ Google Belgium ABN AMRO Jessica Niewierra def handouts 27 06-18pptx
 
Mba class ABN AMRO (6 juni 2018)
Mba class ABN AMRO (6 juni 2018)Mba class ABN AMRO (6 juni 2018)
Mba class ABN AMRO (6 juni 2018)
 
Banking Innovation Forum 13042018 ABN AMRO
Banking Innovation Forum 13042018 ABN AMROBanking Innovation Forum 13042018 ABN AMRO
Banking Innovation Forum 13042018 ABN AMRO
 
Moneylive 130318 ABN AMRO Jessica Niewierra
Moneylive 130318 ABN AMRO Jessica NiewierraMoneylive 130318 ABN AMRO Jessica Niewierra
Moneylive 130318 ABN AMRO Jessica Niewierra
 
Master class Nyenrode Jessica Niewierra 21 11-17
Master class Nyenrode Jessica Niewierra 21 11-17Master class Nyenrode Jessica Niewierra 21 11-17
Master class Nyenrode Jessica Niewierra 21 11-17
 
Changing customer behavior and how ABN AMRO responds to it - Jessica Niewierra
Changing customer behavior and how ABN AMRO responds to it - Jessica NiewierraChanging customer behavior and how ABN AMRO responds to it - Jessica Niewierra
Changing customer behavior and how ABN AMRO responds to it - Jessica Niewierra
 
Veranderend klantgedrag en hoe ABN AMRO hier op inspeelt (Eindhoven, 08 11-17)
Veranderend klantgedrag en hoe ABN AMRO hier op inspeelt (Eindhoven, 08 11-17)Veranderend klantgedrag en hoe ABN AMRO hier op inspeelt (Eindhoven, 08 11-17)
Veranderend klantgedrag en hoe ABN AMRO hier op inspeelt (Eindhoven, 08 11-17)
 
Changing customer behavior and how ABN AMRO responds to it (Vienna, 10 Oct 2017)
Changing customer behavior and how ABN AMRO responds to it (Vienna, 10 Oct 2017)Changing customer behavior and how ABN AMRO responds to it (Vienna, 10 Oct 2017)
Changing customer behavior and how ABN AMRO responds to it (Vienna, 10 Oct 2017)
 
Changing Customer Behavior And How ABN AMRO Responds To It - Jessica Niewierr...
Changing Customer Behavior And How ABN AMRO Responds To It - Jessica Niewierr...Changing Customer Behavior And How ABN AMRO Responds To It - Jessica Niewierr...
Changing Customer Behavior And How ABN AMRO Responds To It - Jessica Niewierr...
 
Visie op sectoren 2013 transport en logistiek
Visie op sectoren 2013 transport en logistiekVisie op sectoren 2013 transport en logistiek
Visie op sectoren 2013 transport en logistiek
 
Visie op sectoren 2013 retail
Visie op sectoren 2013 retailVisie op sectoren 2013 retail
Visie op sectoren 2013 retail
 
Visie op sectoren 2013 technologie media en telecom
Visie op sectoren 2013 technologie media en telecomVisie op sectoren 2013 technologie media en telecom
Visie op sectoren 2013 technologie media en telecom
 
Visie op Sectoren 2013 industrie
Visie op Sectoren 2013 industrieVisie op Sectoren 2013 industrie
Visie op Sectoren 2013 industrie
 
Visie op Sectoren 2013 food
Visie op Sectoren 2013 foodVisie op Sectoren 2013 food
Visie op Sectoren 2013 food
 
Visie op sectoren 2013 bouw en vastgoed
Visie op sectoren 2013 bouw en vastgoedVisie op sectoren 2013 bouw en vastgoed
Visie op sectoren 2013 bouw en vastgoed
 
Visie op sectoren 2013 agrarisch
Visie op sectoren 2013 agrarischVisie op sectoren 2013 agrarisch
Visie op sectoren 2013 agrarisch
 
Economisch Bureau Energie Monitor mei
Economisch Bureau Energie Monitor meiEconomisch Bureau Energie Monitor mei
Economisch Bureau Energie Monitor mei
 
Retaillocaties in 2020
Retaillocaties in 2020Retaillocaties in 2020
Retaillocaties in 2020
 
World Tennis Tournament Special 7 februari 2013
World Tennis Tournament Special 7 februari 2013World Tennis Tournament Special 7 februari 2013
World Tennis Tournament Special 7 februari 2013
 

ABN AMRO zakenreisgids "zakendoen met Singapore"

  • 1. zakendoen met Singapore
  • 2. 3 inhoudsopgave Voorwoord5 Zakenklimaat Handelsgeest6 Economische situatie 10 Handelsrelatie16 Kansrijke sectoren 20 Zakencultuur28 Omgangsvormen32 Bedrijfsprofielen38 Zakendoen in de praktijk Een bedrijf opzetten 40 Wet- en regelgeving 46 Douanezaken54 Visa en vergunningen 58 Productaansprakelijkheid62 Personeel66 Belastingen70 Betalingsverkeer74 Dit kan ABN AMRO voor u betekenen 78 Nuttige adressen 84
  • 3. 5 voorwoord Ziet u toekomstige expansie in het buitenland voor uw onderneming? Zakendoen over de grens en daarmee succesvol zijn, blijkt in de praktijk veelal een uitdaging. Daarom introduceert ABN AMRO de zakenreisgids, onmisbaar voor uw zakelijke, internationale avontuur! Een gids vol informatie van insiders; met handige weetjes over het betreffende land, het zakenklimaat en ondernemerstips. Uiteraard staan © ABN AMRO Bank N.V. wij u daarnaast ook graag bij met netwerken in binnen- en buitenland, ABN AMRO is gevestigd aan de Gustav Mahlerlaan 10, Amsterdam (Postbus 283, 1000 EA). KvK nummer 34334259. BTW-identificatienummer: NL 820646660B01. advies, producten en diensten op maat. In deze brochure staat algemene informatie en is niet speciaal geschreven voor uw persoonlijke situa- tie. De brochure is daarom geen advies om iets te doen of niet te doen. Beslissingen die u alleen neemt op grond van de informatie in de brochure komen voor uw eigen risico. ABN AMRO wenst u veel succes op uw zakelijke reis! Wij proberen alleen betrouwbare bronnen te gebruiken voor de informatie in de brochure. We kunnen niet garanderen dat alle informatie altijd juist, volledig of niet al verouderd is. Als u meer informatie wilt over het onderwerp van de brochure, kunt u altijd contact met ons opnemen, bijvoorbeeld via inter- net (www.abnamro.nl) of via een bankshop bij u in de buurt. De informatie in deze brochure is bedoeld voor onze klanten in Nederland. We kunnen er niet voor in Edzard Enschedé staan dat de informatie in de brochure ook bruikbaar is in andere landen. Managing Director International Network Commercial and Merchant Banking
  • 4. 6 zakendoen met Singapore 7 handelsgeest Economisch succes Singapore is al jaren economisch succesvol. Dit is mede te danken aan de gunstige ligging van de stadstaat aan een drukke handelsroute met een diepe zeehaven en een enorm achterland. Als het om het onder­ nemingsklimaat gaat, staat het land al jaren in de top vijf op ranglijsten van het International Institute for Management Development in Lausanne (IMD), het World Economic Forum (WEF) en de Economic Intelligence Unit (EIU). Ook op het gebied van onderwijs scoort Singapore uitstekend. Zo heeft het land onder 25- tot 34-jarigen het grootste aantal hoogopgeleiden ter wereld. De ontwikkeling en het onderhoud van de fysieke infrastructuur zijn van wereldklasse en corruptie is vrijwel afwezig. Makkelijk zakendoen Grensoverschrijdende handelsmogelijkheden Volgens het IMD in Lausanne werkt de overheid van Singapore zeer In een onderzoek onder 183 landen stond Singapore bovenaan op effectief en efficiënt in vergelijking met andere overheden wereldwijd. het gebied van grensoverschrijdende handelsmogelijkheden en werk­ Ook volgens de Wereldbank is het bijzonder makkelijk zakendoen in gelegenheid. Waar het de aanvraag van bouwvergunningen en de Singapore, dat tweede staat op de ICT-ranglijst Networked Readiness bescherming van investeerders betrof, eindigde het land op de tweede Index 2009-2010 van het WEF en de wereldwijde Business School plaats. Hoewel veel bedrijven in Singapore - deels of geheel - in staats­ Institut Européen d’Administration des Affaires (INSEAD). Dat is op handen zijn, roemen de Heritage Foundation en de Wall Street Journal Zweden na, een betere score dan alle EU-lidstaten, de Verenigde het land al 15 jaar op rij om zijn geliberaliseerde markt. Staten en Japan.
  • 5. 8 zakendoen met Singapore handelsgeest 9 “Hier gebeurt het. Klinkt cliché, maar Singapore is buurlanden, worden ook Vietnam en zelfs India en China tot de regio gerekend. De distributie- en verkoopkanalen zijn goed georganiseerd zakelijk gezien echt de harde kern van Zuidoost-Azië. en toegankelijk. Je ziet hier dicht bij het vuur en dat voel je.” Internet en ‘e-readiness’ Singapore was als een van de eerste landen in de regio gedigitaliseerd. VoskampLawyers - Barbara Voskamp De overheid lanceerde diverse programma’s om computervaardigheid en internetkennis in alle lagen van de samenleving te stimuleren. Enorme welvaart Vrijwel de hele bevolking is bekend met internet en elektronisch Singapore staat bovendien in de top van de Global Competitiveness zakendoen. Meer dan 70% van de bedrijven heeft toegang tot internet, Index van het WEF. In vergelijking met 133 andere landen, komt het 55% hiervan heeft een breedbandaansluiting. op de tweede plaats achter koploper Zwitserland. In de afgelopen decennia ontwikkelde Singapore zich tot een van de welvarendste landen ter wereld. Afgaande op het bruto binnenlands product per hoofd van de bevolking, kan Singapore zich makkelijk meten met de voorhoedespelers in West-Europa. “We zijn om een aantal redenen in Singapore Deze grote welvaart is mede te danken aan de handel via een diepe terechtgekomen. Het is Azië voor beginners, zeehaven, die tot een van de drukste op aarde behoort. Verder is er het is hier goed toeven en je kunt er een opvallend open vrijemarkteconomie en een stabiel prijsstelsel. Corruptie is zo goed als afwezig en de werkloosheid schommelt er makkelijk mensen naartoe sturen. rond een schamele 2%. De economische bloei is vooral exportgedre­ En ze spreken Engels.” ven, waarbij consumentenelektronica, IT-producten en farmaceutica het speerpunt vormen. Daarnaast zit financiële dienstverlening als BRB BV - Ralph Pinckaers sector duidelijk in de lift. Distributiekanalen In de stadstaat hebben veel buitenlandse bedrijven hun regionale hoofdkantoor gevestigd, in totaal zo’n 7.000. Zij verrichten hun marketing, in-/verkoop en dienstverlening veelal via Singapore, terwijl de productie ergens anders plaatsvindt. Naast de directe
  • 6. 10 zakendoen met Singapore 11 economische situatie Investeringsklimaat Vrijwel vanaf het begin van de industriële ontwikkeling hebben buiten­ landse bedrijven Singapore makkelijk weten te vinden. Belangrijkste redenen: de geografische ligging, een stabiele politieke situatie, onovertroffen fiscale regelingen en een volledig geliberaliseerd handelsklimaat. Aangetrokken door deze voordelen, hebben zich in de loop der tijd duizenden buitenlandse ondernemingen in Singapore gevestigd. Eerst hoofdzakelijk als productielocatie, maar inmiddels is de stadstaat uitgegroeid tot een regionaal financieel, handels- en dienstencentrum. Daarnaast is het een vestigingsplaats voor veel regionale hoofdkantoren. Buitenlandse investeringen Economische topscoorder De bulk van de investeringen in Singapore komt van buitenlandse Singapore is - samen met Hongkong, Taiwan en Zuid Korea - een ondernemingen. Hoewel de locatiekosten hoog zijn, blijft het land van de vier ‘oude’ newly industrialised economieën in Zuidoost-Azië. aantrekkelijk voor investeerders van buiten. Dit komt vooral door de In feite is de stadstaat de status van een opkomende economie praktische afwezigheid van corruptie en de vele internationale ontgroeid. Zo scoort de Singaporese economie volgens een verge­ handelsakkoorden die het land heeft afgesloten. Tel daar vervolgens lijking van de Wereldbank al jaren het hoogste op het gebied van een hoogopgeleide beroepsbevolking en lage belastingen bij op. zakendoen, en is het land volgens Transparency International met De belangrijkste investeringssectoren zijn offshore oil and gas and een score van 9,2 op een 10-puntschaal nagenoeg verschoond van related support services, elektronica en farmaceutische producten. corruptie. Ter vergelijking: Nederland staat op de eenendertigste Buitenlandse bedrijven nemen driekwart van de industriële productie plaats op het gebied van doing business en zevende op de ranglijst voor hun rekening en bijna 90% van de export (exclusief diensten). van Transparency International.
  • 7. 12 zakendoen met Singapore economische situatie 13 Grote rol buitenlandse handel Singapore is zeer dichtbevolkt, maar telt in absolute zin weinig veel gevoeliger dan de dienstensector. Toen de buitenlandse handel inwoners (5,2 miljoen in 2011). Hierdoor leunt de economie sterk op terugviel, daalde vervolgens de industriële productie en dit versterkte buitenlandse handel. Het totaal aan buitenlandse handel was in 2011 de economische neergang. met 771 miljard USD dan ook bijna drie keer zo groot als het nationale inkomen, dat 268 miljard USD bedroeg. Dit beleid heeft de economie Snel economisch herstel geen windeieren gelegd. De gemiddelde groei bedroeg 7,6% en 7,3% Dankzij de sterke economische fundamenten konden beleidsmakers in de jaren tachtig respectievelijk negentig van de afgelopen eeuw en de crisis met forse anticyclische maatregelen te lijf gaan, en niet zonder 5,7% in het eerste decennium van dit millennium. succes. De heftige economische neergang bleek van korte duur: de economie groeide de laatste twee kwartalen van 2009 al met 3,3%, Recessiegevoeligheid om in 2010 met maar liefst 14,5% toe te nemen. In 2011 kwam de De invloedrijke rol van de buitenlandse handel op de Singaporese groei op 5,0% uit. economie heeft ook een keerzijde. Hoewel de economie sterke macro- economische fundamenten heeft, werd het land zeer zwaar getroffen Monetaire en politieke stabiliteit door de mondiale recessie van 2009, net als de andere handelsgerichte Zou je een zorgenkindje van de Singaporese economie moeten economieën in de regio. Vanaf het laatste kwartaal van 2008 tot en met noemen, dan is het de inflatie. Tussen begin 2010 en maart 2011 liep het tweede kwartaal van 2009 kromp de economie cumulatief met deze op van -0,5% naar 5% (jaar-op-jaar). Dit heeft deels te maken meer dan 12%. met de haast onhoudbaar sterke economische groei in 2010, met industriële knelpunten - en dus prijsopdrijving - als gevolg. Verder had De kwetsbare rol van de industrie ook Singapore, net als de rest van de wereld, te maken met hoge De terugval in economische activiteit was zelfs groter dan in landen grondstof-, olie- en voedselprijzen. Met een meer gematigde groei in die als het epicentrum van de financiële crisis kunnen worden het verschiet, zal de opwaartse prijsdruk vanuit de industrie afnemen. beschouwd, zoals de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk. Deze ogenschijnlijke tegenstrijdigheid komt door het feit dat de industrie in de hele Zuidoost-Aziatische regio een groter aandeel in het bbp vertegenwoordigt dan in Westerse “Ondernemen in Singapore is als een landen, waar de dienstensector het leeuwendeel van zonsopkomst: je voelt dat er een mooie tijd het bbp vormt. Doordat de industrie veel roeriger is dan de dienstensector, werd de economische neergang aanbreekt, waarin alles mogelijk is.” verstrekt toen de buitenlandse handel terugviel en vervolgens de industriële productie. De industrie is AccelerAsia - Arnout Mostert
  • 8. 14 zakendoen met Singapore Hoofdstuk titel 15 Daarnaast werkte het monetaire beleid van de overheid dempend op de inflatie. De centrale bank hield een tijd lang een vaste handels- gewogen wisselkoers aan. Dit houdt in dat de ruilverhouding tussen de Singaporese dollar en de valuta van Singapore’s handelspartners is gebaseerd op de waarde die de handel van Singapore met elk van deze valuta vertegenwoordigt. Vervolgens is de centrale bank overgestapt naar een geleidelijke waardestijging van de Singaporese dollar ten opzichte van andere valuta. Over het geheel genomen rijst de inflatie niet de pan uit, maar bleef deze in 2011 met 4% voor consumentenprijzen beheersbaar. In 2012 zal de inflatie naar verwachting verder afnemen tot 2,5%. “Vanuit Singapore heb je toegang tot China. En India met zijn groeiende markt ligt ook vlakbij.” BRB BV - Ralph Pinckaers Politiek-economische rust In mei 2011 heeft de People’s Action Party (PAP) de verkiezingen opnieuw gewonnen. Hierdoor regeert deze partij onafgebroken sinds het land zelfbestuur kreeg in 1959. De Worker’s Party veroverde deze keer weliswaar zes zetels in het parlement (een opmerkelijke stijging ten opzichte van de twee die ze hadden), maar van enige serieuze oppositie is nog altijd geen sprake. De overwinning van de PAP houdt in dat er tot 2016 geen wijzigingen zijn te verwachten in het onder- nemersvriendelijke beleid van Singapore. Gunstige fiscale regelingen en geen (of zeer lage) invoertarieven zullen het ondernemen in de stadstaat aantrekkelijk blijven maken.
  • 9. 16 zakendoen met Singapore 17 handelsrelatie Singapore - Nederland Import en export Nederland voert jaarlijks voor een groot bedrag goederen en diensten uit naar Singapore. Van januari tot en met juli 2010 groeide de goederen­ uitvoer met maar liefst 38,5% in waarde ten opzichte van dezelfde periode in het jaar ervoor. Ook in voorgaande jaren liet de Nederlandse export naar Singapore mooie groeicijfers zien. Zo steeg de export­ waarde in 2009 met 9,6%, terwijl Nederlandse exporteurs hun afzet wereldwijd juist met ruim 16% in waarde zagen dalen. Met deze cijfers ligt onze uitvoergroei naar Singapore nog steeds hoger dan die naar heel Azië. Positieve vooruitzichten Opvallend is wel dat het hierbij om de uitvoer van goederen gaat. De export van Nederlandse diensten daalt al een flink aantal jaren achtereen. Hierdoor is de gemiddelde waarde van de totale Nederlandse uitvoer al een tijd lang min of meer stabiel. Voor de komende tijd zijn de exportvooruitzichten positief. Dit heeft te maken “Ondernemerschap wordt hier absoluut gewaardeerd, maar met de forse groei van de Singaporese economie. Zo verwacht het onze directheid een stuk minder. Je kunt af en toe beter even Economisch Bureau van ABN AMRO tot 2014 een jaarlijkse groei van het bruto binnenlands product van 4 tot 5%. Dit is uitzonderlijk voor op je tong bijten, in plaats van iemand de waarheid zeggen.” een van de rijkste landen ter wereld. AccelerAsia - Arnout Mostert
  • 10. 18 zakendoen met Singapore Hoofdstuk titel 19 Buitenlandse investeringen Hoewel Nederland in absolute zin een van de grootste buitenlandse investeerders in Singapore is, valt de totale omvang relatief mee. In 2009 bedroeg de opgetelde waarde van alle Nederlandse directe buitenlandse investeringen (DBI) in Singapore 11,6 miljard euro. Dit was bijna 1,8% van de totale Nederlandse DBI in de wereld, die eind 2009 851 miljard USD bedroegen (circa 660 miljard euro in 2010 volgens De Nederlandsche Bank (DNB). Andersom geldt deze constatering nog sterker. De opgetelde DBI van Singapore in Nederland bedroegen eind 2009 met 1,1 miljard euro slechts 0,24% van de totale DBI in Nederland, die dat jaar volgens DNB op 452 miljard euro uitkwamen. “Iedereen wil hier de beste zijn en het beste hebben. Singaporezen hebben gestudeerd. Ze zijn hoogopgeleid en zeer competitief. En vooral export-minded, dat vind ik wel verge­ lijkbaar met Nederland. Wij reizen ook de hele wereld over.” BRB BV - Ralph Pinckaers ! Tip Talen in Singapore: Mandarijn (officieel) 35%, Engels (officieel) 23%, Maleis (officieel) 14.1%, Hokkien 11.4%, Kantonees 5.7%, Teochew 4.9%, Tamil (officieel) 3.2%, andere Chinese dialecten 1.8%, overig 0.9%.
  • 11. 20 zakendoen met Singapore 21 kansrijke sectoren Toonaangevend in voedingssector In Singapore en de rest van Zuidoost-Azië is de retailmarkt nauw verbonden met de voedingssector. De behoefte is groot om deze sector in hoog tempo verder te ontwikkelen. Door de strategische ligging is Singapore een ideale plek voor de overslag van verse producten. De wens van de Singaporese overheid om de totale markt van gekoelde opslag en distributie van bederfelijke waren verder te stimuleren, heeft geleid tot strategische voordelen voor (internationale) bedrijven. Zowel wat exportmogelijkheden betreft, als op het gebied van dienstverlening. Denk hierbij aan traceerbaarheid, voedselveiligheid en (de controle op) eerlijke producten. Gekoelde distributie en overslag In Nederland is de regio Amsterdam-Schiphol al lange tijd een inter­ Ook in praktisch opzicht heeft de regering van Singapore maatregelen nationaal knooppunt op het gebied van gekoelde distributie, op- en genomen. In 2009 werd Coolport@Changi op de luchthaven Changi overslag. Ook als het gaat om aanverwante en waardeverhogende International Airport in gebruik genomen. Changi is een van de drie diensten, zoals vacuümkoeling, (geconditioneerd) transport, fiscale vliegvelden van Singapore. Dit hightech op- en overslagcentrum bestaat behandeling, inspectie en etikettering. Met Coolport@Changi wil uit verschillende zones en is bestemd voor voedingsmiddelen, verse Singapore hetzelfde voor Azië bereiken wat Nederland voor Europa producten, levende en/of bederfelijke waren. Bijvoorbeeld fruit, groente, op ‘versgebied’ betekent: een mondiale gateway en distributie­ zuivel, vlees, vis en gevogelte, maar ook bloemen en medicijnen. knooppunt. Deze doelstelling van Singapore brengt de nodige kansen Het centrum heeft koelmogelijkheden van -28 tot 18 °C en een met zich mee voor Nederlandse ondernemers die gespecialiseerd zijn jaarlijkse afhandelingcapaciteit van zo’n 250.000 ton aan goederen in dienstverlening rondom de logistiek, exportbegeleiding, productie binnen de vrijhandelszone. en het vervoer van voedsel.
  • 12. 22 zakendoen met Singapore kansrijke sectoren 23 Logistieke expertise Business Development: exportbegeleiding De oprichting van Coolport@Changi creëert kansen voor logistieke De helft van de Singaporese productie is bestemd voor de internationale bedrijven in Singapore. Deze tak van ondernemen is er bovendien nog handel en Singapore wil graag de exportmogelijkheden naar Europa relatief jong. Door dit kennistekort liggen er mogelijkheden voor verder verkennen. Voor Nederlandse ondernemers met internationale Nederlandse adviseurs met ervaring in de hele logistieke keten rond distributiekennis en/of een logistiek netwerk dat zich buiten Europa gekoelde opslag en distributie (cold chain). Momenteel haalt Singapore uitstrekt, is dit goed nieuws. Als het om verse levensmiddelen en veel kennis uit India en China. Maar de cold chain-oplossingen uit andere bederfelijke waar gaat, liggen er overduidelijk kansen voor deze landen stellen Singapore in klimatologisch opzicht niet in staat ondernemers met internationale ambities, zoals: om producten te leveren aan landen met vier seizoenen. Een samen- werkingsverband met een Nederlandse logistieke dienstverlener of ▶▶ logistiek adviseurs en managers; advieskantoor zou kunnen leiden tot een integrale oplossing voor ▶▶ IT-leveranciers; cold chain-diensten buiten Singapore, waar de omstandigheden ▶▶ experts in warehousing en opslag; klimaatafhankelijk zijn. ▶▶ producenten van opslagmateriaal; ▶▶ producenten van transportmaterieel; Voedingsdistributie ▶▶ experts in voorraad- en netwerkoptimalisatie, transport routing en Nu Singapore duidelijk een regionaal cold chain-knooppunt wil worden, projectbegeleiding; hebben veel bedrijven al een plekje dicht bij het vuur gevonden. ▶▶ levensmiddelenproducenten en -distributeurs; Zij distribueren vanuit Singapore voeding en andere bederfelijke waar in ▶▶ logistieke bedrijven; de Aziatische regio. Maar voor Nederlandse ondernemers zijn er ▶▶ opleidingsinstituten en universiteiten. zeker nog mogelijkheden, bijvoorbeeld om een win-win-partnership op te zetten met Singaporese bedrijven. Zo’n samenwerking vormt een mooie springplank richting de rest van de Aziatische markt. “De overheid van Singapore heeft een aantal sectoren tot economisch speerpunt benoemd. Hiervoor hebben ze allerlei incentive programs opgesteld. Het zijn gebieden waarvan zij overtuigd zijn dat ze banen scheppen en welvaart brengen. Vier daarvan zijn water, energie, biotechnologie en multimedia.” VoskampLawyers - Barbara Voskamp
  • 13. 24 zakendoen met Singapore Hoofdstuk titel 25 Maritieme sector De diepe zeehaven van Singapore ligt aan een van de drukste handels­ wegen tussen het Oosten en het Westen. Sinds de jaren zestig van de vorige eeuw heeft de haven een enorme ontwikkeling doorgemaakt. Aanvankelijk bestonden de activiteiten voornamelijk uit laden en lossen. Nu is de Port of Singapore een van de grootste overslaghavens ter wereld. Dit komt door de ligging, de efficiënte afhandeling van goederen en de enorme IT-investeringen die de havenautoriteiten (Port of Singapore Authority, PSA) hebben gedaan. De maritieme industrie is goed voor ongeveer 7% van het bruto binnenlands product van Singapore. Grootste handelsvloot van Azië Een andere belangrijke havenactiviteit is de afhandeling van olietankers als verlengstuk van de petrochemische en raffinageindustrie. Alle grote oliemaatschappijen hebben dan ook een vestiging in Singapore. Hoewel Shanghai de haven van Singapore inmiddels in omvang is voorbijgestreefd, is de Singaporese handelsvloot de grootste in Azië. Met meer dan drieduizend schepen onder Singaporese vlag, neemt de vloot de zevende plaats in op de wereldranglijst. Financiële kennisinjectie Volgens de havenautoriteiten zijn er in de Port of Singapore 28,4 miljoen containers overgeslagen in 2010, een stijging van 9,9% ten opzichte van 2009. Naar verwachting zal deze groei blijven toenemen, zeker gezien de duw in de rug die de Maritime and Port Authority of Singapore (MPA) de haven van plan is te geven. Hieronder valt een financiële injectie van zo’n 200 miljoen Singapore dollar (110,3 miljoen euro) in de komende tien jaar.
  • 14. 26 zakendoen met Singapore kansrijke sectoren 27 Deze impuls is vooral bestemd voor het nieuwe maritieme instituut Schoon water van Singapore, dat de ontwikkeling van strategieën en verschillende Schoon water is bij uitstek een sector waarin veel Nederlandse programma’s in de maritieme industrie stimuleert. Denk hierbij aan bedrijven actief zijn en waarvoor in Singapore kansen liggen. onderwijs, opleiding, onderzoek en ontwikkeling. Andere doelstellingen Om politieke redenen wil Singapore wat drinkwater betreft graag van dit instituut zijn onder meer gerenommeerde onderzoekers aan­ minder afhankelijk worden van Maleisië. Als gevolg hiervan trekken en de pool van maritiem opgeleide studenten en professionals investeert de Singaporese overheid miljarden in onderzoek naar vergroten. waterwinning. Groene scheepvaart en scheepsbouw Overige kansrijke sectoren Een ander stimuleringsprogramma van de Maritime and Port Authority Naast de maritieme sector en de productie, exportbegeleiding, is het Maritime Singapore Green Initiative. Hierbij gaat het om de opslag, koeling, distributie en het transport van verse voedings­ introductie van een groot aantal maatregelen om schonere en groene middelen en andere gekoelde waren, zijn er nog een paar sectoren scheepvaart en scheepsbouw te bevorderen. Het maatregelenpakket veelbelovend te noemen voor mkb’ers met oosterse aspiraties. valt uiteen in drie programma’s: Enkele kansrijke domeinen in vogelvlucht: ▶▶ Green Ship; ▶▶ gezondheidszorg (IT en hoogwaardige diagnostische en ▶▶ Green Port; ziekenhuisapparatuur); ▶▶ Green Technology. ▶▶ farmaceutica; ▶▶ consumentenelektronica (computers, mobile, audiovisueel); Daarnaast is in 2011 het Port Technology Research and Development ▶▶ chemie; Programme gelanceerd. Dit onderzoeksprogramma zal zich de komende ▶▶ petrochemie; jaren richten op geautomatiseerde containerhavensystemen en ▶▶ energie; -technieken en groene, innovatieve technologie. ▶▶ bouw en infrastructuur; ▶▶ onroerend goed. “De Singaporese overheid heeft een aantal speerpunten, zoals de ontwikkeling van een hoogwaardige kennisindustrie. Er is ook veel aandacht voor biotech en banken. En voor media: gaming en high-end internetbedrijven.” AccelerAsia - Arnout Mostert
  • 15. 28 zakendoen met Singapore 29 zakencultuur Stel uw gesprekspartner gerust Hoe eerlijk ook, leg bij een presentatie niet te veel nadruk op eventuele zwakke kanten van uw product of bedrijf. De kans is namelijk groot dat uw gesprekspartner het onderhandelingsresultaat later bij zijn superieur moet verantwoorden. Ervaart degene met wie u sprak uw voordracht als weinig gedegen, dan kan dat voor hem tot gezichtsverlies leiden. Dit risico zal hij niet nemen. Probeer bij alles wat u zegt goede argumenten te gebruiken. Vechten voor elke cent Blijf nuchter Bij onderhandelingen en afspraken gaat het er soms stevig aan toe. Stel zo weinig mogelijk gesloten vragen en wees specifiek. Het is Voor iedere cent wordt gevochten. Contracten zijn vaak bijzonder lang gebruikelijk om na elke bijeenkomst een opsomming van de belang­ en gedetailleerd, maar ze worden over het algemeen wel nageleefd. rijkste punten op te sturen. Deze notulen worden vaak gebruikt om Let echter op: wat er niet in staat, geldt niet. De voertaal bij onder­ het uiteindelijke contract op te stellen. Probeer niet zelfingenomen handelingen is Engels. Wanneer u deze taal ook in zakelijk opzicht over te komen wanneer de onderhandeling positief voor u uitpakt. goed beheerst, hoeft u geen tolk in te huren. Singapore is lang gekoloniseerd geweest en sommige zakenlieden staan enigszins sceptisch tegenover buitenlanders.
  • 16. 30 zakendoen met Singapore zakencultuur 31 Wees (net zo) stipt Bent u een punctuele en nauwgezette ondernemer, dan zal Singapore Besteed tijd en aandacht aan het kiezen van de juiste geschenken. u bevallen. Afspraak is er namelijk afspraak. Dat werkt prettig, want De symbolische waarde is belangrijker dan de geldwaarde, dus geef met het correct naleven van overeenkomsten valt of staat een zaak. geen kostbare cadeaus. Doe dit alleen als u de ontvanger lang en Dit geldt ook op praktisch niveau. Belooft iemand u vandaag nog een goed kent en hij in de loop der jaren een belangrijk contact voor u is e-mail te sturen, dan kunt u er over het algemeen op vertrouwen dat geweest. u het bericht ook daadwerkelijk dezelfde dag ontvangt. De overheid weet dat relatiegeschenken een bron van corruptie Relatiegeschenken kunnen zijn, en is hier erg alert op. Het is dan ook niet verstandig om Singaporezen geven en ontvangen graag (relatie-)geschenken. Het is geschen­ en te overhandigen aan overheidspersoneel. Het wordt wel k een uiting van vriendschap en symboliseert de hoop op gezamenlijk gewaar­ eerd als u een geschenk aanbiedt aan de organisatie als geheel. d zakelijk succes in de toekomst. Geschenken zijn ook een blijk van Verpak een cadeau bij voorkeur in de lucky colours goud en rood. waardering voor bewezen diensten. Een simpel bedankje is niet Vermijd de kleuren wit, zwart en donkerblauw. Wees u bovendien voldoende, maar wordt altijd vergezeld door een geschenk. bewust van de niet te onderschatten symboliek rond cijfers: ‘8’ staat voor geluk, terwijl ‘4’ onheil betekent. “Zakendoen is hier bijzonder clean. Er is vrijwel geen “In Singapore gebeurt veel via je netwerk. Als je corruptie, processen zijn transparant en afspraak is afspraak.” contacten hebt, dan gunnen ze je ook orders. Het is belangrijk om die contacten goed te onderhouden, AccelerAsia - Arnout Mostert dan doe je lang zaken met ze.” BRB BV - Ralph Pinckaers
  • 17. 32 zakendoen met Singapore 33 omgangsvormen Singapore: oosterser dan het lijkt Singapore doet op het eerste gezicht als een kosmopolitische wereld­ stad aan. Maar achter de westerse uitstraling schuilt een cultuur met onmiskenbaar Aziatische kenmerken. Hoewel Engels de handelstaal is, wordt er veel Chinees (Mandarijn), Maleis en Tamil gesproken. Daarnaast hebben de talloze multinationals veel expats in dienst. De kans is groot dat u met hen te maken krijgt, en het zal u opvallen dat zij deels de regionale zakelijke gedragscode volgen. Verdiep u afspraken minimaal drie weken van tevoren te plannen. Verder is het daarom vooraf zo veel mogelijk in de culturele aspecten van het - wel belangrijk dat u de juiste persoon te spreken krijgt, namelijk iemand degelijk - oosterse Singapore. die beslissingen kan nemen. Vaak durft men op een lager niveau geen verantwoordelijkheid te dragen. Tijd is geld Singaporezen hebben over het algemeen een no nonsense-mentaliteit. Heeft u een afspraak, geef dan van tevoren het gespreksonderwerp “In Nederland is het vooral: ‘dit gaan we doen’. aan en zorg ervoor dat u weet wat u wilt vragen. Tijd is ook in Singapore geld. Singaporezen vliegen bovendien heel Azië door om Rechttoe rechtaan. In Singapore doen ze vooral zaken zaken te doen. Ze hebben dus een druk schema en het is verstandig tijdens etentjes, of bij een drankje.” BRB BV - Ralph Pinckaers
  • 18. 34 zakendoen met Singapore omgangsvormen 35 Visitekaartjes Wees op tijd en verdiep u in de kunst van het uitwisselen van visite­ Singaporezen zijn trots en hebben er moeite mee als bezoekers kritiek kaartjes. Neem er in de eerste plaats veel mee en overhandig ze hebben op hun land. Hoewel de overgrote meerderheid van de vooral niet achteloos. U reikt het kaartje met beide handen aan, bevolking van Chinese afkomst is, wonen er ook veel Maleisiërs en waarbij de tekst voor de ontvanger leesbaar moet zijn. Neem het Indiërs. Met name de laatste twee bevolkingsgroepen stellen het niet visitekaartje van uw gesprekspartner net zo hoffelijk in ontvangst en op prijs als aan hun Singaporees-zijn wordt getwijfeld. U kunt beter leg het bij voorkeur voor u op tafel. Besteed bovendien aandacht geen (positief bedoelde) opmerkingen maken over de etnische achter­ aan het kaartje. Prijs desnoods de papierkwaliteit of stel een algemene grond van uw gesprekspartner of Indonesisch of Maleis te spreken als vraag, bijvoorbeeld over de vestigingslocatie. Hoe dan ook: berg het u deze talen niet goed beheerst. kaartje nooit op tijdens het gesprek. In tegenstelling tot andere Aziatische gemeenschappen, is het in Begroetingen Singapore bovendien niet gebruikelijk om uit te wijden over persoonlijke Singaporezen begroeten elkaar glimlachend en met een hand. onderwerpen, zoals familieaangelegenheden, religie, politiek of de rol In tegenstelling tot de bewoners van andere Aziatische landen, kijken van de vrouw. Grote kans dat uw Singaporese gesprekspartner dan Singaporezen elkaar daarbij recht in de ogen. Als u ouderen begroet, inademt door zijn tanden. Dit is een teken dat hij iets afkeurt of is het beleefd om het hoofd wat te buigen. Verder is het noemen van problemen voorziet. titels gebruikelijk, gevolgd door de achternaam. Ontmoetingen begin­ nen vaak met de vraag wat u van Singapore vindt. Zorg ervoor dat u Betere gespreksonderwerpen zijn bijvoorbeeld het economische succes een hartelijk antwoord paraat heeft. van het land, de vele kwaliteitswinkels in de stad of de overheerlijke Singaporese gerechten. Tijdens de maaltijd mag er overigens ook Een goed gesprek over zaken worden gepraat. In veel andere Aziatische landen is dat Verklein de kans op ongemakkelijke situaties door enkele gedragsregels niet gepast. in acht te nemen tijdens gesprekken met Singaporese zakenpartners. Hoewel Singaporezen een goed gevoel voor humor hebben, is het niet verstandig bij het “Gezichtsverlies lijden is voor Aziaten zo’n beetje het ergste eerste gesprek grappen over het wat er is. Stel, je wilt samenwerken met een bedrijf en je kauwgomverbod te maken of het scherpe drugsbeleid aan de kaak te stellen. hebt je onderzoek gedaan. Conclusie: ze staan er niet lekker Amicaal gedrag valt niet in de smaak, voor. Kom je met een zak geld binnen en leg je die naast het bijvoorbeeld schouderklopjes uitdelen. probleem op tafel, dan gaan alle deuren dicht.” AccelerAsia - Arnout Mostert
  • 19. 36 zakendoen met Singapore Hoofdstuk titel 37 Wat trekt u aan? Wat kleding betreft: uw mooiste pak hoeft in principe niet mee. Bij een zakelijk gesprek is zelfs een jasje geen must, dat dragen de Singaporese zakenman en ambtenaar doorgaans ook niet. Wel een stropdas en overhemd met lange mouwen. Zakenvrouwen of vrouwen in overheidsdienst zijn in Singapore meestal formeel gekleed. ”‘Ja’ betekent hier niet per definitie ‘ja’. In Azië heb je nooit slechte gesprekken, maar dat betekent niet automatisch dat je een goed gesprek hebt gevoerd.” VoskampLawyers - Barbara Voskamp
  • 20. 38 zakendoen met Singapore 39 bedrijfsprofielen over AccelerAsia over BRB BV Arnout Mostert woont al negen jaar in Singapore. Na in Londen gewerkt te hebben, BRB BV is in 1981 begonnen als handelsbedrijf. Ralph Pinckaers zat al in het management werd tijdens zijn MBA-opleiding duidelijk dat zijn toekomst in Azië lag. Inmiddels is hij zo en heeft in 1999 het bedrijf overgenomen, samen met zijn zakenpartner. Sindsdien expor- vertrouwd geraakt met de gang van zaken in de stadstaat, dat zijn ervaring waardevol is teren ze ook buiten Europa. Het bedrijf is in de loop der jaren gegroeid van 12 naar 135 geworden voor anderen. Lokale kennis is nu zelfs zijn core business, want als partner- werknemers wereldwijd. Van hen werken er 85 in Nederland (Ittervoort). Tegenwoordig is eigenaar van AccelerAsia versnelt hij de route naar succes voor nieuwkomers in BRB BV niet alleen een handelsorganisatie, maar ook een productiebedrijf. De onderneming Singapore en de rest van Zuidoost-Azië. Voorlopig gaat dat prima en plakt hij er nog een heeft twee businessunits: ‘siliconen’ en ‘LAC’. De laatste produceert smeermiddelen, paar jaar aan vast: “Had je me negen jaar geleden verteld dat ik hier zo lang zou zitten, olie-additieven en chemicaliën. De omzet is €123 miljoen per jaar. Het bedrijf is flink had ik gezegd no way.” gegroeid door de export, in 1999 was de omzet nog €9 miljoen. BRB BV handelt actief in 83 landen. Vanwege venture partners, groeimogelijkheden of om belastingtechnische redenen, zijn ze in negen landen ook daadwerkelijk gevestigd: Australië, China, Duitsland, Hongkong, Maleisië, Polen, Singapore, Verenigd Koninkrijk, Verenigde Staten. over VoskampLawyers VoskampLawyers is een Nederlands advocatenkantoor in Singapore en heeft ook vestigingen in Amsterdam en Kuala Lumpur. In juli 2009 richtte Barbara Voskamp VoskampLawyers op, met fiscaal en juridisch advies bij grensoverschrijdende transacties als specialisatie. In januari 2010 sloot Gene Kwee zich als partner aan. Inmiddels werken ze met veertien collega’s voor twee soorten cliënten: Aziaten die in Nederland zaken willen doen en Nederlanders die in Azië aan de slag willen.
  • 21. 40 zakendoen met Singapore 41 een bedrijf opzetten Snelle start Praktisch gezien, is zakendoen in Singapore eenvoudig. Het kost gemiddeld drie dagen om een bedrijf op te zetten of goederen in te klaren. En binnen slechts vijf dagen staat onroerend goed op uw naam. U mag als buitenlander grond en gebouwen bezitten in Singapore, als ze maar liggen in gebieden die zijn bestemd voor industrieel en commercieel gebruik. Deze snelle doorlooptijd heeft Een eigen bedrijf in Singapore starten is redelijk eenvoudig en goed­ waarschijnlijk veel te maken met het feit dat Singapore geen corruptie koop. Toch is het vaak handiger om een product te introduceren via kent. Ook als het gaat om openheid richting investeerders en de een agent, een Singaporese partner, een distributeur of een handels­ rechtsbescherming van zowel debiteuren als crediteuren, haalt huis. Zo’n agent of distributeur vindt u via organisaties als de Singapore de hoogste score. Met maar vijf soorten belasting voor Singapore International Chamber of Commerce, andere Kamers van bedrijven is Singapore eveneens uniek in de regio, waar dit aantal Koophandel, vakbeurzen, de Singapore Manufacturers’ Federation en gemiddeld rond de 25 ligt. soortgelijke (branche-)organisaties. Deze instanties bieden u soms ook de mogelijkheid om te adverteren. Zelfs de OESO-landen (34 landen met een hoog welvaartsniveau) kennen er gemiddeld 13. Dit alles heeft ervoor gezorgd dat Singapore “Het is heel belangrijk dat je alle praktische, een regionale hub is geworden voor de hele regio: Maleisië, Vietnam, fiscale en juridische risico’s goed afdekt.” Indonesië en zelfs China. VoskampLawyers - Barbara Voskamp
  • 22. 42 zakendoen met Singapore een bedrijf opzetten 43 Ondernemingsvormen Ondernemingen in Singapore kunnen publiek of privé-eigendom zijn, Wilt u een representative office in de financiële dienstverlening met beperkte of volledige aansprakelijkheid. De ondernemingsvormen opzetten, dan schrijft u zich in bij de Monetary Authority of Singapore en de eisen die in Singapore aan bedrijven worden gesteld, zijn geba­ (MAS). Controleer eerst of uw bedrijfsnaam beschikbaar is, voordat u seerd op het Britse en het Australische model: uw bedrijf gaat aanmelden. Via BizFile vraagt u online goedkeuring ▶▶ De representative office (RO) wordt ook wel een lokale voor de bedrijfsnaam. Dit duurt meestal twee uur. Als uw naam door vertegenwoordiging genoemd. De RO mag geen handels­ andere (overheids-)instanties moet worden goedgekeurd, dan kan activiteiten ontplooien en moet zich beperken tot promotionele het proces tot twee maanden duren. Aan de registratie van een activiteiten voor een moedermaatschappij. bedrijfsnaam zijn kosten verbonden. Deze kunnen oplopen van ruim ▶▶ Sole proprietorship, beter bekend als eenmanszaak, is de meest driehonderd tot zeshonderd Singapore dollar (SGD), afhankelijk van eenvoudige ondernemingsvorm met slechts één eigenaar. de ondernemingsvorm. ▶▶ Een partnership is een samenwerkingsverband van maximaal twintig partners. De partners kunnen zowel personen als bedrijven zijn. Wilt u een bedrijf starten in Singapore, dan moet u minimaal 18 jaar ▶▶ De incorporated company is een naamloze vennootschap met oud zijn en op zijn minst een directeur hebben die inwoner is van maximaal vijftig aandeelhouders. Er zijn drie vormen: company Singapore, evenals een aandeelhouder. Degene die zich inschrijft, vraagt limited by shares, company limited by guarantees en de unlimited eerst een werkvergunning (Employment Pass) aan bij het mini­ terie van s company. werkgelegenheid (Ministry of Manpower). Een directeur mag, naast zijn directiefunctie, niet ook de functie van bedrijfssecretaris uitoefenen. Uw onderneming inschrijven Alle ondernemingen, met uitzondering van de representative office, moeten zich inschrijven via BizFile, het online registratiesysteem van de Accounting and Corporate Regulatory Authority (ACRA). De International Let op: de bedrijfsnaam van een limited company moet de toevoegingen Enterprise Singapore (IE Singapore) registreert een representative office. Berhad of Limited hebben. Een particuliere onderneming moet de woorden Sendirian of Private in de bedrijfsnaam opnemen. Laat u hierover goed informeren. “Startende buitenlandse ondernemingen kunnen in veel gevallen subsidie krijgen. De aanvraagprocedure verschilt per sector, dus ga niet overhaast te werk en internettip laat je goed voorlichten.” www.bizfile.gov.sg AccelerAsia - Arnout Mostert
  • 23. 44 zakendoen met Singapore Hoofdstuk titel 45 De Singaporese wetgeving is streng, maar rechtvaardig. Een valse of misleidende aangifte kan leiden tot forse boetes. Hoe dubieuzer de bedrijfsvoering, hoe zwaarder de straffen. Een vertegenwoordiger zoeken Singapore ontwikkelt zich steeds meer tot een regionaal centrum voor beurzen en congressen, waar volop geschikte agenten en distributeurs zijn te vinden. De catalogi van de meeste vakbeurzen hebben hiervoor een aparte rubriek. U kunt ook de hulp inroepen van een consultant, organisatiebureau, accountantskantoor of bank. En dan zijn er nog de Nederlandse ambassade en de Dutch Chamber of Commerce in Singapore waar u contact mee kunt opnemen. De vuistregel is om in Singapore zo veel mogelijk bestaande contacten te gebruiken om vooraf marktinformatie te verzamelen en agenten en distributeurs te zoeken. Zorg er wel voor dat deze agent of distributeur goed is ingevoerd in een specifieke markt en een degelijk netwerk heeft. “Sinds onze vestiging in Singapore zijn we zeer succesvol in Azië gaan inkopen. We zijn hier minder afhankelijk van valuta’s.” BRB BV - Ralph Pinckaers
  • 24. 46 zakendoen met Singapore 47 wet- en regelgeving Gunstig vestigingsklimaat Juridisch gezien, geldt Singapore als een van de aantrekkelijkste landen om zaken te doen. Niet voor niets is de stadstaat al jaren succesvol in het aantrekken van kapitaalkrachtige investeerders en is de zeehaven een van de drukste ter wereld. In verschillende onderzoeken naar landen met een gunstig vestigingsklimaat, stijgt Singapore de laatste tien jaar gestaag op de internationale ranglijsten. Meer traditionele vestigings­ landen dreigen hun populariteit juist te verliezen, doordat ze geen aandacht besteden aan de kwaliteit van hun fiscale en economische wet- en regelgeving. De Intellectual Property Office of Singapore (IPOS) is de overheids- instantie die toezicht houdt. Onder meer de volgende intellectuele Intellectueel eigendom eigendomsrechten zijn bij wet beschermd: Singapore is lid van de belangrijkste internationale organisaties op het gebied van intellectueel eigendom voor octrooi-, merken- en auteurs- ▶▶ octrooien; ▶▶ bedrijfsgeheimen rechten. Het land kent eigen wetgeving ten aanzien van patenten en ▶▶ handelsmerken; en vertrouwelijke informatie; copyright, en heeft op dit terrein ook een aantal belangrijke verdragen ▶▶ geregistreerd design; ▶▶ plantenrassen; ondertekend. Een vrijhandelsverdrag met de Verenigde Staten bindt ▶▶ auteursrechten; ▶▶ lay-out ontwerpen van geïntegreerde het land eveneens aan een aantal overeenkomsten en verdragen. ▶▶ geografische aanduidingen; schakelingen (chips).
  • 25. 48 zakendoen met Singapore wet- en regelgeving 49 Octrooien Octrooien zijn beschikbaar voor de duur van twintig jaar, vanaf de datum is aanzienlijk duurder: 1.835 SGD, waarbij boven de dertig pagina’s van aanvraag. Vanaf het vierde jaar moeten ze ieder jaar - tegen betaling een bedrag van 21 SGD per pagina wordt berekend. Een natuurlijke - worden vernieuwd, totdat het octrooi verloopt. Sinds juli 2004 kan persoon, onder­ aan van en woonachtig in Singapore, krijgt daar d de octrooihouder de duur van een octrooi verlengen, bij wijze van overigens 90% korting op. schade­ ergoeding. Dit kan gebeuren als het octrooibureau een onre­ v delijke vertraging heeft veroorzaakt bij het verlenen van het octrooi. In uitzonderlijke gevallen legt Singapore een dwanglicentie op. Formeel mag dit als er niet op een behoorlijke manier een markt is opgezet voor Een werkwijze of voortbrengsel is octrooieerbaar als deze voldoet aan de geoctrooieerde uitvinding. Ook behoudt de regering zich het recht de volgende criteria: voor de uitvinding voor zichzelf te gebruiken, bijvoorbeeld in situaties waarbij het landsbelang in het geding is. Dit is alleen voorgekomen bij ▶▶ nieuwheid (dat wil zeggen: niet in gebruik, openbaar gemaakt geneesmiddelen die niet in Singapore verkrijgbaar waren. of tentoongesteld vóór de prioriteitsdatum van het octrooi); ▶▶ inventiviteit; Tekeningen en modellen ▶▶ toepasbaarheid op het gebied van de nijverheid. Aanvragen voor registratie van ontwerpen worden sinds 2000 in Singapore zelf ingediend. Daarvoor gebeurde dit in het Verenigd Niet octrooieerbaar zijn uitvindingen voor ‘behande­ings­ ethoden van l m Koninkrijk. De kosten voor het registreren van een ontwerp zijn 250 het menselijke of dierlijke lichaam’ (zoals chirurgische, therapeutische SGD voor een elektronische inschrijving en 270 SGD voor een of diagnostische ingrepen) en iedere uitvinding die zou kunnen papieren versie. De kosten voor de eerste vijf jaar verlenging van de aanzetten tot aanstotelijk, onzedelijk of asociaal gedrag. registratie bedragen 200 SGD respectievelijk 220 SGD. De kosten voor de aanvraag van een octrooi in Singapore bedragen in Merken totaal 450 Singapore dollar (SGD). Een inter­ ationale octrooiaanvraag n Het merk kan betrekking hebben op (onderdelen van): ▶▶ verpakkingen; ▶▶ namen; ▶▶ handelsmerken; ▶▶ cijfers; ▶▶ kleuren; ▶▶ vormen; internettip ▶▶ apparaten; ▶▶ signaturen; ▶▶ etiketten; ▶▶ kaartjes; Kijk op de website van het Intellectual Property Office of Singapore ▶▶ letters; ▶▶ woorden. voor meer informatie over octrooien. www.ipos.gov.sg
  • 26. 50 zakendoen met Singapore wet- en regelgeving 51 Of op elke combinatie hiervan. Registratie is in principe tien jaar Geneesmiddelen en aanverwante producten kunt u alleen op de geldig, verlengbaar met telkens tien jaar. Sinds 2004 hebben merk­ Singaporese markt verkopen met toestemming van de Health houders meer rechtsmiddelen om op te treden in het geval van Sciences Authority (HSA). Het Centre for Drug Administration (CDA) inbreuk op hun merkrecht. Zij kunnen de rechter vragen de inbreuk- van de HSA geeft informatie over de voorschriften op het gebied van maker de winst af te staan die hij heeft gemaakt ten koste van de geneesmiddelen. Sinds 2010 moeten ook alle medische apparaten, merkhouder en een schadevergoeding eisen voor de geleden verliezen. hulpmiddelen en cosmetica worden gekeurd en gecertificeerd voordat Het registreren van een merk kost 310 SGD (online) of 340 SGD ze op de Singaporese markt mogen worden gebracht. Dit certificaat (papier). Iedere tien jaar moet de registratie worden vernieuwd. garandeert de consument dat het product aan de minimum­ waliteits­ k norm voldoet. Op vrijwillige basis wordt al apparatuur geregistreerd Auteursrecht die vooral in ziekenhuizen wordt gebruikt. Volgens het vrijhandelsverdrag tussen de Verenigde Staten en Singapore, duurt de beschermingsduur van een werk tot zeventig jaar na het leven van de maker of, wanneer deze al is overleden, vanaf de “Singapore staat bekend om zijn zware straffen en jungle aan eerste dag van de openbaarmaking. Dit gaat ook op voor geluids- en regeltjes. Maar als je hier zakendoet, ondervind je daar alleen filmopnamen en voorstellingen. de voordelen van. Er gebeuren vrijwel nooit rare dingen. Producteisen De Agri-Food Veterinary Authority of Singapore (AVA) is verant­ Mensen houden zich aan hun afspraken en aan de wet.” woordelijk voor regelgeving op het gebied van levensmiddelen en landbouwproducten. De AVA controleert of de vastgestelde kwaliteits- VoskampLawyers – Barbara Voskamp en gezondheidseisen worden nageleefd, maar gaat ook over etiketteringsvoorschriften. Invoer van levende dieren, vlees, vis, eieren, planten en plantaardige producten is alleen mogelijk met toestemming van de AVA. Aanvraagformulieren voor een vergunning kunt u downloaden op de website van de AVA. internettip www.ava.gov.sg www.hsa.gov.sg
  • 27. 52 zakendoen met Singapore Hoofdstuk titel 53
  • 28. 54 zakendoen met Singapore 55 douanezaken Handelsfactuur Bij de inklaring van goederen in Singapore komt het nodige papierwerk kijken. Sommige van de volgende documenten zijn vereist, andere alleen in speciale gevallen. Een geldige handelsfactuur (origineel in drievoud) is ondertekend en in het Engels opgesteld. Legalisatie is niet vereist, maar de volgende gegevens moeten op de factuur staan: Zeevrachtbrief ▶▶ naam en adres van koper én verkoper; ▶▶ land van oorsprong; Een connossement (ook wel cognossement) of zeevrachtbrief is ‘een ▶▶ nummer en datum van de factuur; ▶▶ luchtvaartmaatschappij en vluchtnummer bewijs van recht van de afzender op goederen of de lading in een schip, ▶▶ nauwkeurige goederenomschrijving met of naam van het vervoerende schip; afgegeven en ondertekend door de schipper, waarbij deze erkent het vermelding van onder meer hoeveelheid ▶▶ omschrijving van de pakketten, merken goed ontvangen te hebben’. Een andere uitleg is: ‘een overeenkomst (bruto- en nettogewicht); en nummers op de verpakking; tussen schipper en inlader’. Afhankelijk van de wijze van vervoer, ▶▶ CIF-waarde (cost, insurance, freight: ▶▶ leverings- en betalingsvoorwaarden; is een bill of lading of een Air Waybill (AWB) vereist. Connossementen waarde, verzekerings- en transportkosten); ▶▶ verleende kortingen, indien van toepassing. ‘aan order’ zijn toegestaan, op voorwaarde dat een notify address wordt vermeld.
  • 29. 56 zakendoen met Singapore douanezaken 57 Certificaat van oorsprong Verpakking goederen per schip Een certificaat van oorsprong is in het algemeen niet vereist, tenzij het Goederen die per schip naar Singapore worden vervoerd, moeten gaat om goederen uit landen waaraan Singapore preferentiële invoer­ stevig worden verpakt in verband met de lange zeereis. Bovendien rechten verleent. Of omdat de importeur hierom vraagt. Het certificaat moet de verpakking waterdicht en roestbestendig zijn om de goederen wordt afgegeven door de Kamer van Koophandel en moet in tweevoud te beschermen tegen de weersomstandigheden onderweg en ter worden opgemaakt. plaatse. Het gebruik van hooi en stro als verpakkingsmateriaal is toegestaan. Containers gebruiken is geen probleem, de haven van Voor goederen die onder specifiek toezicht staan (zogenaamde Singapore heeft ruimte genoeg. controlled goods), is een invoervergunning nodig, ofwel een import permit. Denk hierbij aan productgroepen als medicijnen, chemicaliën, Paklijst dieren, dierlijke producten en voedingsmiddelen. De inklaring zelf Een paklijst moet minimaal in tweevoud zijn. De gegevens moeten verloopt via een expediteur of agent bij TradeNet, het nationale overeenkomen met de andere documenten en de lijst moet zijn voorzien Electronic Data Interchange-systeem (EDI). van een HS-goederencode (Harmonised Statistic). Deze code bepaalt het tarief bij de invoerrechten, zoals douanerechten, antidumping­ Etiketteringvoorschriften heffingen, maar ook omzetbelasting of accijns. Gezondheidscertificaten Voor de invoer van een aantal producten gelden speciale etikettering­ zijn nodig bij de invoer van diverse plantaardige en dierlijke producten, voorschriften, zoals: waaronder uiteraard planten en dieren zelf. ▶▶ levensmiddelen; ▶▶ tabak; ▶▶ geneesmiddelen; ▶▶ cosmetica; ▶▶ oplosmiddelen; ▶▶ verf. Etiketten moeten in het Engels zijn opgesteld en informatie bevatten over zowel het product als de producent. Ook moet het land van oorsprong worden vermeld. Raadpleeg in alle gevallen vooraf de betrokken Singaporese instanties of de importeur in het land.
  • 30. 58 zakendoen met Singapore 59 visa en vergunningen EntrePass Reizigers van West-Europa naar Singapore hebben geen visum nodig, maar voor startende ondernemers is een EntrePass wel verplicht. Als u alle voorbereidingen heeft getroffen om een nieuwe onderneming in Singapore te starten en exploiteren, dan kunt u de pas aanvragen. Om hiervoor in aanmerking te komen: ▶▶ moet uw onderneming als Private Limited Company (besloten vennootschap) ingeschreven staan bij de Accounting and Corporate Regulatory Authority (ACRA), die nationaal toezicht houdt op ondernemingen en zelfstandige accountants; ▶▶ mag uw inschrijving niet ouder dan zes maanden zijn; ▶▶ moet u als aanvrager een belang van tenminste 30% hebben “In het algemeen zou het verkrijgen van een werkvergunning in het aandelenkapitaal van de onderneming; geen probleem moeten zijn. Als je maar de vereiste ▶▶ moet de onderneming tenminste 50.000 USD aan gestort aandelenkapitaal hebben en dit kunnen aantonen door middel kwalificaties hebt en aan de salariseisen voldoet.” van een bankafschrift van een zakelijke bankrekening bij een in Singapore gevestigde bank. VoskampLawyers - Barbara Voskamp
  • 31. 60 zakendoen met Singapore Hoofdstuk titel 61 Voor deze ondernemingen is de aanvraag van een EntrePass niet mogelijk: ▶▶ lunchrooms, straathandel, kiosken; ▶▶ bars, nachtclubs, karaokelounges; ▶▶ (voetreflex-)massagesalons; ▶▶ praktijken voor acupunctuur of (Chinese) alternatieve geneeskunde; ▶▶ waarzeggers; ▶▶ uitzendbureaus. internettip Kijk op de website van het Ministry of Manpower van Singapore voor meer informatie over de Entre- Pass. www.mom.gov.sg
  • 32. 62 zakendoen met Singapore 63 product- aansprakelijkheid Geen specifieke wetgeving Singapore kent geen specifieke wetgeving voor productaansprakelijk­ heid. Bij producenten valt productaansprakelijkheid in het algemeen onder ‘nalatigheid’. In het geval van verkopers en leveranciers valt het meestal onder verbintenissenrecht. Nalatigheid In een procedure wegens nalatigheid moet ten eerste worden Uitsluiting van aansprakelijkheid voor overlijden of lichamelijk letsel aangetoond dat er sprake is van een zorgplicht. Vervolgens moet wegens nalatigheid is niet mogelijk. Overige aansprakelijkheid wegens blijken dat deze is geschonden en dat de consument hierdoor nalatigheid kan worden uitgesloten als deze beperking redelijk is. schade heeft geleden. Koop en verkoop roerende zaken Wat onder nalatigheid wordt verstaan, hangt af van de feiten in een Voor alle overeenkomsten rondom de koop en verkoop van roerende zaak. Als er sprake is van een zorgplicht, dient ‘redelijke zorg’ te zaken gelden de standaardbepalingen in de Wet op de verkoop van worden betracht om (het uitblijven van) handelingen te voorkomen roerende zaken en de Wet op de levering van roerende zaken. waarvan redelijkerwijze valt te voorzien dat deze waarschijnlijk fysieke Goederen die bedrijfsmatig worden verkocht, moeten ‘van voldoende schade aan personen of zaken zullen veroorzaken. kwaliteit’ zijn. Daarnaast moeten ze overeenstemmen met de betreffende beschrijving of het geleverde monster.
  • 33. 64 zakendoen met Singapore productaansprakelijkheid 65 Consumentenbescherming Er zijn in Singapore diverse wetten die de consument beschermen. ▶▶ verklaring dat de goederen of diensten voldoen aan een specifieke Als een consument een transactie aangaat voor goederen of diensten standaard, kwaliteit of norm, in overeenstemming zijn met een waarbij sprake is van oneerlijke handelspraktijken, heeft hij op grond bepaalde stijl of een bepaald model, een bepaalde oorsprong van de Wet op de consumentenbescherming (eerlijke handel) recht hebben of volgens een bepaalde methode zijn vervaardigd, terwijl dit op een vordering ten opzichte van de leverancier. niet het geval is. ▶▶ verklaring dat de goederen nieuw of ongebruikt zijn, terwijl dit niet Oneerlijke handelspraktijk het geval is of dat de goederen in een slechtere staat verkeren, De Wet op de consumentenbescherming bepaalt dat er sprake is van veranderd of teruggevorderd zijn; een ‘oneerlijke handelspraktijk’ als een leverancier bij een consumen­ tentransactie: In de Wet op de consumentenbescherming wordt onder leverancier een persoon verstaan die in zijn bedrijfsvoering: ▶▶ ets doet of zegt (of dit nalaat) wat tot gevolg heeft dat de i consument redelijkerwijze wordt bedrogen of misleid; ▶▶ goederen of diensten aan consumenten levert; ▶▶ een onjuiste bewering doet; ▶▶ goederen vervaardigt, assembleert of produceert; ▶▶ isbruik maakt van de consument wanneer de leverancier weet m ▶▶ het gebruik of de aankoop van goederen of diensten aanprijst; (of redelijkerwijze behoort te weten) dat de consument: ▶▶ en geldbedrag of andere tegenprestatie ontvangt (of gerechtigd e • niet in staat is om voor zijn eigen belangen op te komen; is te ontvangen) in het kader van de levering van goederen of • edelijkerwijze niet in staat is om het karakter, de aard, de taal of r diensten aan consumenten, met inbegrip van de werknemers of de gevolgen van de transactie of een daarmee verband houdende vertegenwoordigers van die persoon. aangelegenheid te doorgronden. Aansprakelijkheid ontstaat uitsluitend wanneer de oneerlijke handels­ Onderstaande tekst geeft drie voorbeelden van oneerlijke handels­ praktijk verband houdt met een consumententransactie, dat wil zeggen: praktijken: ▶▶ e levering van goederen of diensten door een leverancier aan een d ▶▶ verklaring dat de goederen of diensten ondersteuning, goedkeuring, consument vanwege een koop, huur, schenking, prijsvraag of prestatiekenmerken, accessoires, bestanddelen, onderdelen, andere regeling; kwaliteiten, gebruiksmogelijkheden of voordelen hebben, terwijl ▶▶ en overeenkomst tussen een leverancier en een consument, e dit niet het geval is. vanwege een koop, huur, schenking, prijsvraag of andere regeling; waarbij de leverancier verplicht is tot levering van goederen of diensten aan de consument of aan een andere, in die overeenkomst genoemde consument.
  • 34. 66 zakendoen met Singapore 67 personeel Lage werkloosheid De werkloosheid in Singapore is erg laag. Dit komt voornamelijk door de inspanningen van de overheid, werkgevers en vakbonden. Samen verzorgen zij speciale trainingen om de (re-)integratie van werklozen te stimuleren, in het bijzonder die van oudere werkzoekenden. Volgens het Ministry of Manpower bestaat de beroepsbevolking momenteel uit ruim 3,2 miljoen personen. Ruim tweederde van de beroeps­ bevolking werkt in de dienstensector en een vijfde in de industrie. Hoog opleidingsniveau Werktijden Het onderwijs en opleidingsniveau in Singapore staan internationaal De meeste bedrijven in Singapore hanteren een werkweek van 44 uur: goed aangeschreven. De overheid zet momenteel vooral in op nieuwe van maandag tot en met vrijdag acht uur en op zaterdag vier uur. methoden om de creativiteit van leerlingen te stimuleren. Ook inves­ Per maand mag een werknemer in principe maximaal 72 uur over- teren ze flink in informatietechnologie op scholen. Singapore heeft werken. Het tarief voor overwerk ligt op 150 procent van het normale een tekort aan hoger opgeleiden en de regering probeert daarom uurloon. Zowel bedrijven als overheidsinstellingen hanteren flexibele hooggekwalificeerd talent uit het buitenland aan te trekken. Dit gebeurt werktijden. onder andere door Singapore als een aantrekkelijke woon- en werk­ omgeving te positioneren. Voor bedrijven met veel buitenlands personeel is het dure levensonderhoud iets om rekening mee te houden. Lokale contracten zijn de norm geworden, ook voor expats.
  • 35. 68 zakendoen met Singapore Hoofdstuk titel 69 Salarissen en vakbonden Singapore kent geen wettelijk vastgelegd minimumloon. De National Wages Council stelt richtlijnen op voor de jaarlijkse looncorrecties. Deze zijn niet bindend, maar worden vrijwel altijd gevolgd. In de cao stellen de vakbond en het bedrijf wel een minimumloon vast. Stakingen zijn in Singapore een zeldzaamheid en werknemers staan bekend om hun loyaliteit en productiviteit. Variabele beloning is voor de Singaporezen een belangrijk onderdeel van hun compensatiepakket. De meeste werknemers van grote fabrieken en kantoren zijn lid van een vakbond en veel vakbondsleden zijn tegelijkertijd parlementariër. Werkcondities De Employment Act bepaalt normen voor de arbeidsomstandigheden en verplichte voorwaarden voor werknemers. De bepalingen en voor­ waarden voor dienstbetrekking in grote bedrijven worden meestal uitonderhandeld tussen vakbonden en het management, en zijn opgenomen in overeenkomsten. De wet beperkt ook het maximum aantal overuren. “Medewerkers zijn absoluut bereid om zich aan te passen, maar je zult wel in ze moeten investeren. Het juiste personeel aantrekken was voor ons lastiger dan nieuwe klanten vinden.” AccelerAsia - Arnout Mostert
  • 36. 70 zakendoen met Singapore 71 belastingen Degelijk financieel systeem Singapore heeft een aangenaam belastingklimaat. Alles is goed geregeld en er zijn interessante belastingvoordelen, vooral voor MKB- ondernemingen. De reden hiervoor is dat de overheid bedrijvigheid graag stimuleert. Het financiële systeem is soepel en degelijk. Buitenlandse bedrijven in Singapore hebben over het algemeen goede ervaringen met de instanties die de belastingen regelen. De belangrijkste belastingen waarmee u in Singapore te maken heeft, zijn vennootschapsbelasting, inkomstenbelasting en goederenbelasting. Vennootschapsbelasting Inkomstenbelasting In Singapore is de vennootschapsbelasting op dit moment 17%. Inkomstenbelasting is in Singapore territoriaal gebonden. Dat wil Dat is een van de laagste tarieven in Azië. MKB-ondernemingen zijn zeggen dat belasting wordt geheven op inkomen dat u in Singapore zeer welkom in Singapore. Niet zo verwonderlijk, want veel van deze verdient. Voor buitenlanders die in Singapore werken, zijn er verschil- bedrijven zijn belangrijke aanjagers van de Singaporese economie en lende tarieven. Deze zijn afhankelijk van de duur van uw verblijf. technologische vooruitgang. Zo krijgen mkb’ers een volledige Nederland en Singapore hebben een belastingverdrag ondertekend, belastingvrijstelling voor de eerste 100.000 SGD aan normaal waardoor u niet dubbel belasting betaalt. belastbaar inkomen. Deze vrijstelling geldt voor de eerste drie jaar vanaf de oprichting.
  • 37. 72 zakendoen met Singapore belastingen 73 Belasting op goederen en diensten Het huidige tarief voor belastingen op goederen en diensten, de Goods and Services Tax (GST), is 7%. De GST geldt voor de levering van Hulp van HLB International goederen en diensten in Singapore en voor de import van goederen Deze reisgids is geschreven met hulp van HLB International, een internationaal naar Singapore. Daarnaast zijn er accijnzen (excise taxes). Deze gelden netwerk van accountants en belastingadviseurs. onder andere voor alcoholische dranken, tabaksproducten, olie- producten en motorrijtuigen. Grappig detail: het woord ‘excise’ is HLB Loke Lum afgeleid van het Nederlandse ‘accijns’. HLB Loke Lum Consulting Group Blk 261 Waterloo Street Advies # 03-08 Raadpleeg een belastingspecialist voor een maatwerkadvies voor uw Singapore 180261 onderneming. Singapore Tel +65 6332 0088 internettip “Vooral jonge ondernemingen vinden een contract opstellen Kijk op www.hlbi.com voor de contactgegevens maar gedoe. Ze willen verkopen en zakendoen, juristerij van een kantoor bij u in de buurt. vinden ze maar tijd en geldverspilling. Vaak roepen ze pas aan het eind van de rit juridisch advies in, als het te laat is. Dan hebben ze bijvoorbeeld geen rekening gehouden met belastingimplicaties en is hun hele winst verdampt. Zo’n fout maak je één keer.” VoskampLawyers - Barbara Voskamp
  • 38. 74 zakendoen met Singapore 75 betalingsverkeer Soepel financieel systeem Singapore behoort tot een van de meest ondernemingsvriendelijke landen. De Monetary Authority of Singapore (MAS) - de belangrijkste financiële toezichthouder - waakt dan ook over een degelijk en soepel functionerend financieel systeem. Singapore kent een open kapitaal- en betalingsverkeer vanuit en naar het buitenland. Handelstransacties kunnen via bankinstellingen zonder beperkingen in inwisselbare valuta plaatsvinden. De Singapore dollar is vrij inwisselbaar en u kunt een eurorekening in Singapore aanhouden. Drie banken “Financiering is lastig in Singapore. Krediet bij een Een rekening in Singapore openen is op zich geen probleem, als u voldoet aan de bepalingen van de bankwet en de algemene bank kennen ze bijvoorbeeld bijna niet. Als we een voorwaarden van de bank in kwestie. Deze heeft overigens geen Letter of Credit uit hebben staan, staat de bank in acceptatieplicht. Dat wil zeggen dat zij u niet als klant aan hoeft te nemen. Interessanter misschien, is de vraag bij welke bank u een Nederland borg voor dat geld.” rekening opent. Er zijn namelijk drie soorten banken in Singapore. BRB BV - Ralph Pinckaers
  • 39. 76 zakendoen met Singapore betalingsverkeer 77 Kredietverstrekking ▶▶ Full banks kennen, zoals de naam al zegt, geen beperkingen. Heeft u voor uw activiteiten krediet nodig, dan kunt u dit in Singapore Deze banken mogen het volledige gamma aan financiële producten of in Nederland proberen te regelen. Wat het beste is, hangt van een en diensten aanbieden. aantal factoren af. Bijvoorbeeld: bent u al zakelijk actief in Nederland, ▶▶ Wholesale banks, ook wel restricted banks genoemd, zijn beperkt heeft u een goede relatie met uw Nederlandse bank en een schoon in hun mogelijkheden, voornamelijk voor mkb’ers. Deze banken track record? Als dat zo is, kunt u overwegen om op basis van uw bieden alle financiële producten en diensten aan, maar ze mogen Nederlandse onderneming een lening voor uw Singaporese plannen geen deposito’s onder 250.000 SGD accepteren van niet-bancaire aan te vragen. klanten. Het is hen ook niet toegestaan om rente in Singapore dollars op bankrekeningen te vergoeden aan lokale retailklanten. In de praktijk komt het erop neer dat u het bedrag via uw Nederlandse ▶▶ Offshore banks hebben de meeste restricties. Hun dienstenaanbod onderneming doorleent aan de Singaporese dochter. Het Nederlandse voor retailklanten is zeer beperkt. Heeft uw bedrijf een lokale moederbedrijf blijft over het algemeen aansprakelijk voor de lening. vestiging, dan kunt u bij een lokale of internationale bank een Gaat u alleen activiteiten in Singapore starten, dan kan kredietverstrek­ rekening openen. king lastiger worden. Er is namelijk minder zicht op uw overzeese bezigheden en de bank heeft minder grip op de zekerheden die u te Papier of elektronisch? bieden heeft. Elektronisch bankieren is in Singapore de laatste jaren sterk in opkomst en verreweg de meeste rekeningen worden dan ook betaald via een Vraag advies bij uw bank elektronische overschrijving. De normale, elektronische overboeking Het is in alle gevallen verstandig informatie in te winnen bij uw bank. aan binnen- en buitenlandse begunstigden komt het meest voor. Deze kan u adviseren over uw mogelijkheden en weet ook met welke Hoewel relatief kostbaar, komen op papier aangeleverde overboekingen specifieke juridische aspecten u rekening moet houden. nog vaak voor. Incasso, pinpas en cheque “Er wordt hier netjes betaald. Betalingstermijnen zijn Het is in Singapore ook mogelijk om gebruik te maken van bancaire vergelijkbaar met Nederland: 30 tot maximaal 60 dagen.” incasso. Vooral voor internetbetalingen wordt dit betaalinstrument steeds vaker ingezet. In het particuliere betalingsverkeer zijn betalingen AccelerAsia - Arnout Mostert met een bankpas (pin) of creditcard het meest gebruikelijk. Maar voor kleine betalingen gebruiken consumenten nog dikwijls cheques.
  • 40. 78 zakendoen met Singapore 79 dit kan ABN AMRO voor u betekenen Hulp van een ervaren handelspartner Wanneer u zakendoet over de grens, krijgt u vroeg of laat met bankzaken te maken. Bijvoorbeeld omdat u: ▶▶ betalingen wilt doen naar of in het buitenland; ▶▶ betalingen van uw buitenlandse zakenpartners wilt ontvangen; ▶▶ met financieringsvraagstukken te maken krijgt; Betalingsverkeer via ABN AMRO ▶▶ risico’s wilt afdekken. Voor lokaal betalingsverkeer in Singapore gelden bijzondere regels en beperkingen. Neem contact op met uw relatiemanager of cash­ Dan is het prettig als u ondersteuning krijgt van een Nederlandse bank. management-consultant voor meer details. Uw lokale betalingsverkeer Een bank die uw taal spreekt en handelsgeest deelt. ABN AMRO kan regelen we via ons kantoor in Singapore. Wij kunnen voor u: u op verschillende gebieden ondersteunen. Met onze producten en diensten, jarenlange internationale ervaring en handige internettools Rekeningen openen helpen wij u om efficiënt en succesvol in Singapore zaken te doen. Zoals een rekening-courant, zowel voor ingezetenen als niet-ingezetenen. Maar ook een Euro-rekening of rekeningen in andere belangrijke vreemde valuta.
  • 41. 80 zakendoen met Singapore dit kan ABN AMRO voor u betekenen 81 Betalingen doen Betalingsrisico’s beperken Lokale en internationale (spoed)overboekingen en batchbetalingen. Internationaal zakendoen kan betekenen dat u met relatief onbekende handelspartners of economisch minder stabiele landen te maken Rapportages leveren krijgt. Maar ook in Singapore kunt u voor onaangename verrassingen Intradag en elektronische einde dag-informatie over mutaties op komen te staan. Bijvoorbeeld doordat uw inkopen niet geleverd of uw rekeningen, ook van andere banken. leveringen niet betaald worden Door duidelijke afspraken te maken over zowel levering als betaling, beperkt u de risico’s van buitenlandse Financieren van uw buitenlandse activiteiten handel tot een minimum. Heeft u een financieringsbehoefte, bijvoorbeeld om uw export of bedrijfs­ iddelen naar Singapore te financieren? Wij adviseren u m Er zijn drie mogelijkheden om uw betalingsrisico’s af te dekken: graag over de mogelijkheden. 1. Documentair krediet: zekerheid voor de im- en exporteur Grip op risico’s Hiermee verplicht de bank van de importeur zich tot betaling van het In het buitenland liggen mogelijkheden, maar ook bedreigingen. afgesproken bedrag en schakelt voor de naleving van de transactie de Terwijl u op de kansen let, werken onze verzekerings-, treasury- en bank van de exporteur in. trade-specialisten nauw samen om de risico’s die u loopt in kaart te brengen, ook in het buitenland. Zo kunt u onnodige risico’s vermijden en 2. Documentair Incasso: leveren na betaling andere indekken of verzekeren. Biedt de exporteur de zekerheid dat de importeur pas over de handels­ ocumenten kan beschikken als deze heeft betaald. d 3. Bankgarantie: zekerheid en vertrouwen U verkleint het risico van uw klanten op niet-betalen of niet-leveren. ABN AMRO stelt zich garant. Zo wordt u een aantrekkelijke partij voor relaties in binnen- en buitenland. Valutarisico’s afdekken Renteschommelingen, wisselende valutakoersen en ontwikkelingen op de energie- en grondstoffenmarkt kunnen veel invloed hebben op het rendement van uw onderneming. In feite zijn het zowel risico’s als kansen die zich op verschillende momenten en plaatsen voordoen. Onze Treasury Desk geeft u inzicht in de valutarisico’s van uw onderneming en kan deze voor u afdekken. Vanuit hun kennis en
  • 42. 82 zakendoen met Singapore dit kan ABN AMRO voor u betekenen 83 ervaring kijken specialisten naar de totale positie van uw onderneming. Zo ontwikkelen ze samen met u een evenwichtige treasury-strategie die risico’s beperkt en uw rendement waar mogelijk verbetert. Buitenlandse plannen? Oriënteer u online ABN AMRO biedt deze dienstverlening ook vanuit Singapore aan. Vlekkeloos betalingsverkeer, financieringen of risicobeperking. Voor elk aspect van internationaal Zo kunt u er terecht voor valuta-, rente- en commodityprijs risico zakendoen bieden wij oplossingen die aansluiten bij uw specifieke situatie en plannen. hedging en deposito’s. Daarnaast biedt de Treasury Desk u ook research aan over de lokale markt en de regio. Daarnaast adviseren wij u op vele gebieden: zowel over kansen en ontwikkelingen als over praktische zaken in het buitenland. Op abnamro.nl/internationaal vindt u meer informatie. Internationaal verzekeren De risico’s die u in het buitenland loopt, kunnen anders zijn dan in Nederland. Bijvoorbeeld door verschillen in wet- en regelgeving. Maar ook vanwege de politieke en economische omstandigheden in de landen waarmee u zakendoet. Waar moet u rekening mee houden en hoe kunt u deze risico’s afdekken? Uw verzekeringsadviseur van ABN AMRO in Nederland heeft de kennis in huis om u een voorstel Zakendoen in Singapore? Uw relatiemanager helpt u op weg te doen dat volledig is afgestemd op uw behoeften en de lokale In Nederland is uw relatiemanager uw vaste aanspreekpunt, ook voor uw financiële zaken in Singapore. omstandigheden. Hij of zij zorgt ervoor dat uw zaken wereldwijd geregeld worden en schakelt waar nodig specialisten voor u in, hier of in Singapore. Onze relatiemanagers hebben veel ervaring met internationaal zakendoen en kennen de weg in het buitenland. Zij kunnen u dus goed op weg helpen. Praktische vragen? Stel ze aan onze International Desk Ook de adviseurs van onze International Desk Netherlands staan voor u klaar. Zij adviseren u bij het zakendoen over de grens en adviseren u uitgebreid over - onder andere - lokale vestigingseisen, wetgeving en financieringsmogelijkheden. Neem voor meer informatie contact op per e-mail: international.desk. netherlands@nl.abnamro.com, of bel (020) 629 55 92.
  • 43. 84 zakendoen met Singapore 85 nuttige adressen 1. Algemeen www.iesingapore.com www.hsa.gov.sg International Enterprise Singapore Health Sciences Authority (HSA) Overheidsinstelling die Singaporese economie stimuleert. Leidende innovatieve autoriteit op het gebied van bescherming Monitoren de overzeese groei van bedrijven die in Singapore en bevordering van nationale gezondheid en veiligheid. zijn gevestigd en promoten internationale handel. www.mpa.gov.sg www.ava.gov.sg Maritime and Port Authority of Singapore (MPA) Agri-Food Veterinary Authority of Singapore (AVA) Voor alle zaken rond de haven. Bedrijf op het gebied van veiligheid van voedsel, gezondheid en veiligheid van dieren en planten en faciliteren agri-trade. www.mas.gov.sg Monetary Authority of Singapore www.hdb.gov.sg Singaporese centrale bank. Housing and Development Board Plannen en ontwikkelen publieke huisvesting en staan www.sgmeetings.com in voor de kwaliteit van huizen en leefomgevingen. Singapore Convention and Exhibition Directory Alles over faciliteren van evenementen in Singapore.