Εργασία - Βιβλιοπαρουσίαση στο μάθημα των Κειμένων Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ΄Γυμν. (Γυμνάσιο Κολινδρού 2023-24)

1. Εργασία του μαθητή Μένιου Χοϊλού
Μάθημα: Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας
Υπεύθυνη Καθηγήτρια: Μαγαλιού Λαμπρινή
Τάξη: Γ΄ Γυμνασίου
Παρουσίαση του βιβλίου
«Το Χοροστάσι της Γης» της
Δήμητρας Μήττα

2. Η ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ
Η Δήμητρα Μήττα γεννήθηκε στη Βέροια το 1959.
Σπούδασε φιλοσοφία στη Φιλοσοφική Σχολή του Α.Π.Θ.,
όπου έκανε τις προπτυχιακές και μεταπτυχιακές της
σπουδές και έρευνα στο ίδιο Πανεπιστήμιο σε θέματα
Φιλοσοφίας της Μυθολογίας. Είναι καθηγήτρια φιλόλογος
στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Καλλιτεχνικό Γυμνάσιο
Θεσσαλονίκης) και διδάσκει Ιστορία του Αρχαίου
Θεάτρου και Δραματολογία σε δημόσιες και ιδιωτικές
σχολές. Στα γράμματα εμφανίστηκε το 1989. Έχει
συνεργαστεί με πολλά λογοτεχνικά περιοδικά, ενώ μελέτες
σχετικά με ζητήματα Μυθολογίας έχει δημοσιεύσει σε
πρακτικά συνεδρίων, συλλογικούς τόμους και
επιστημονικά περιοδικά. Βιβλιοκρισίες, σχόλια και
λογοτεχνική κριτική δημοσιεύει σε εφημερίδες και
περιοδικά, καθώς και στις ηλεκτρονικές σελίδες του
Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας και του Εθνικού
Καποδιστριακού Πανεπιστημίου.

3. ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ
Το έργο ανήκει στο είδος του εφηβικού μυθιστορήματος, αποτελείται
από οχτώ κεφάλαια, αριθμημένα με τον ελληνικό τρόπο αρίθμησης και
εκτείνεται σε ένα σύνολο 101 σελίδων. Ακόμη, περιέχει εικόνες που
σχετίζονται με το περιεχόμενο, έργο της Μαρίας Γκίνη και της Δανάης
Θεοδώρογλου.
Κεντρικό θέμα του βιβλίου αποτελεί η ζωή του Λουκά, η καταπίεση που
βιώνει, η δύσκολη συμβίωση με τους γονείς του, ιδιαίτερα με τη μητέρα
του και η λυτρωτική παρουσία και συμβολή του παππού στη
διαμόρφωση της προσωπικότητάς του και στην πορεία της ζωής του.
Ο χρόνος και ο χώρος της αφήγησης δεν προσδιορίζονται συγκεκριμένα.
Θα μπορούσαμε, όμως, να πούμε ότι η αφήγηση ξεκινά από την
εφηβική ηλικία του Λουκά και καταλήγει στην ενήλικη φάση της ζωής
του και πως ότι ο τόπος είναι κάποιο αστικό κέντρο, στο οποίο
μεγαλώνει ο Λουκάς και κάποιο χωριό, στο οποίο μένει ο παππούς που
επισκέπτεται και στο τέλος εγκαθίσταται μόνιμα.

4. Το Βιβλιο με λιγα λογια
Ο Λουκάς είναι ένας έφηβος που βιώνει ένα πλήθος
αλλαγών, τόσο σωματικών όσο και συναισθηματικών.
Μεγαλώνει σε μία οικογένεια που την ενδιαφέρει το
«φαίνεσθαι». Οι γονείς του είναι περήφανοι για τις
δεξιότητες και τις ικανότητες που έχει αναπτύξει, για την
καλή του εικόνα, δεν ενδιαφέρονται όμως για τον κόπο
που απαιτείται για να επιτύχει όλα τα παραπάνω. Ο
ίδιος, αν και αποτελεί το επίκεντρο της οικογένειάς του,
αισθάνεται μόνος και πως κανένας δεν μπορεί να τον
καταλάβει. Νιώθει απέχθεια για την ίδια του την
οικογένεια, η οποία πάντα τον ταλαιπωρεί και δεν
αφήνει κανένα περιθώριο ελευθερίας και έκφρασης της
προσωπικότητάς του. Το χωριό καταγωγής του Λουκά,
το χωριό στο οποίο ζει ο αγαπημένος του παππούς,
καίγεται ολοσχερώς. Τα σπίτια, τα χωράφια, η ιστορία
του χωριού, η ιστορία και οι αναμνήσεις των
οικογενειών και των γενιών που πέρασαν από εκεί,
σβήνονται.

5. Το Βιβλιο με λιγα λογια
Αυτό το σπίτι και το χωριό αποτέλεσαν σημείο
συνάντησης όλων των παιδιών και εγγονιών του
παππού. Εκεί ήρθαν σε επαφή με τη φύση, έμαθαν να
προσανατολίζονται και να συνεργάζονται. Ο Λουκάς
έμαθε να φροντίζει τα ζώα, να ξεχωρίζει τα φυτά, να
χρησιμοποιεί τις αισθήσεις του για να καταλαβαίνει τη
φύση. Άκουσε για τα δημιουργήματα της ανθρώπινης
διανόησης, τους μύθους και τις παραδόσεις, που
προσπαθούν να ερμηνεύσουν τα πάντα και να τα
«φέρουν στα ανθρώπινα μέτρα». Εκεί ο Λουκάς
διδάχθηκε πολλά από τον παππού του: για τις
θεραπευτικές ιδιότητες του γέλιου, για τη σημασία του
να ζει ο άνθρωπος στο παρόν. Ο παππούς κατανόησε
και σεβάστηκε τον Λουκά και τον βοήθησε να
αντιληφθεί πως όσες διαφορές και αν υπάρχουν από
εποχή σε εποχή και από τόπο σε τόπο, στη βάση τους
οι άνθρωποι είναι ίδιοι.

6. Το Βιβλιο με λιγα λογια
Το καλοκαίρι της πυρκαγιάς έφερε μια τεράστια αλλαγή στον
Λουκά. Παρακολουθεί έναν χορό στον οποίο συμμετέχουν οι
κάτοικοι του χωριού, απροσχεδίαστο αλλά και φυσικό, που
φαίνεται να τους ενώνει με τη γη σε μια προσπάθειά τους να
την παρηγορήσουν. Εκείνη την ίδια νύχτα ο Λουκάς είδε ένα
παράξενο όνειρο. Συμμετείχε και ο ίδιος στον χορό και άρχισε
να ενώνεται με τη φύση και να γίνεται δέντρο. Τότε
αποφάσισε να γίνει γεωπόνος, με βαθύτατο σεβασμό προς
τη φύση αλλά και σε όσα του έμαθε ο παππούς του.
Κατάφερε να γίνει σπουδαίος και φημισμένος στο επάγγελμά
του. Παντρεύτηκε, έκανε παιδιά και ζούσε με τον φόβο μήπως
γίνει όπως οι γονείς του. Φυσικά, εκείνος έδωσε στα παιδιά
του όσα δεν έλαβε ποτέ: θαυμασμό, σεβασμό, προστασία,
αγάπη. Παρόλα αυτά γίνεται κατανοητό πως όσα βίωσε ως
παιδί και έφηβος, τον στιγμάτισαν σε όλη του τη ζωή.

7. ΟΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ
Λουκάς
Ο έφηβος Λουκάς, άριστος μαθητής,
συνεργάσιμος, καταπιεσμένος από τους γονείς
του, ιδιαίτερα από τη μητέρα του, βιώνει ένα
σύνολο αλλαγών που οι γονείς του δεν θέλουν
να κατανοήσουν. Ο ενήλικος Λουκάς,
πετυχημένος γεωπόνος, φημισμένος,
οικογενειάρχης που παρέχει στα παιδιά του
όλα όσα εκείνος δεν έλαβε ποτέ.
Μητέρα
Ενδιαφέρεται μόνο για την καλή εικόνα της
οικογένειάς της, καρπώνεται τις επιτυχίες ή τα
καλά χαρακτηριστικά των παιδιών της, δεν τα
υποστηρίζει ουσιαστικά ποτέ, επιβάλλει τις
επιθυμίες της.
Πατέρας
Είναι αδύναμος απέναντι στη σύζυγό του, δεν
υποστήριξε και δεν προστάτευσε ποτέ τα
παιδιά του.

8. ΟΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ
Θοδωρής
Έρχεται πάντα δεύτερος μετά τον Λουκά,
φαίνεται σαν να μην ενδιέφερε ποτέ,
μεγαλώνοντας γίνεται επιθετικός και
προκλητικός με τη συμπεριφορά του, δεν
καταφέρνει να ξεφύγει από τη δεσποτεία της
οικογένειάς του.
Παππούς
Αποτελεί το πρότυπο του Λουκά. Συνδεδεμένος
με τη γη, μέσα σε ένα πνεύμα απλότητας,
σέβεται τη φύση και τους ανθρώπους, ήρεμος,
γεμάτος αγάπη και κατανόηση για τα εγγόνια
του, πραγματικά σοφός, διδάσκει πολλά τον
Λουκά.
Αφηγητής
Είναι παντογνώστης και αφηγείται σε γ΄
ρηματικό πρόσωπο. Γνωρίζει τα πάντα, σκέψεις,
συναισθήματα, βιώματα, του παρελθόντος ή και
του μέλλοντος. Έχει πάντα τη συνολική εικόνα
της κατάστασης-ιστορίας, την οποία και μας
παρουσιάζει. Λειτουργεί παράλληλα με τους
ήρωες ή παρεμβαίνει για να δώσει
ολοκληρωμένα την ιστορία.

9. ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ
ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ
Το συγκεκριμένο βιβλίο αναφέρεται με καθηλωτικό, κατά τη γνώμη μου,
τρόπο στην καταπίεση που δέχονται τα παιδιά από τους γονείς, στην
επίκριση και στην έλλειψη σεβασμού με την οποία μπορεί να
μεγαλώνουν και στο πόσο παρεμβατικοί μπορούν να γίνουν οι γονείς.
Με προβληματίζει ιδιαίτερα το γεγονός ότι ο Λουκάς όσο και αν
εξελίχθηκε, βαθιά μέσα του στιγματίστηκε από τα βιώματα της παιδικής
και εφηβικής ηλικίας του, πράγμα που δείχνει πόσο τα βιώματα εκείνης
της φάσης της ζωής διαμορφώνουν πραγματικά την πορεία των παιδιών.
Η εξέλιξη του Λουκά, χάρη στον παππού, ήταν θετική και το γεγονός ότι
γίνεται ως γονέας αλλά και ως άνθρωπος γενικότερα, εντελώς
διαφορετικός από τους γονείς, του λυτρώνει όχι απλώς τον ήρωα αλλά
και τον ίδιο τον αναγνώστη που συμπάσχει μαζί του.

10. ΑΓΑΠΗΜΕΝΑ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ
Στο απόσπασμα που
περιγράφονται οι ζημιές που
προκάλεσε η φωτιά, ο
αναγνώστης ανατριχιάζει από
αυτά που στερεί τελικά η φωτιά
από κάθε οικογένεια του χωριού
και από την ίδια τη φύση. (σελίδα
46)

11. ΑΓΑΠΗΜΕΝΑ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ
Το απόσπασμα στο οποίο ο Λουκάς
δυσκολεύεται με το μάθημα της Ιστορίας
και ο παππούς του τη μαθαίνει με απλό
και βιωματικό τρόπο. (σελίδες 68-70)
Το απόσπασμα στο οποίο
περιγράφεται ο χορός των κατοίκων
του χωριού και η «ένωσή» τους με τη
φύση. (σελίδες 74-75)