Παρουσίαση ολόκληρου λογοτεχνικού έργου (βιβλίου) από τον Δανιήλ Αναστάχα, μαθητή του Γ3

1. ΚΕΙΜΕΝΑ
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ
ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ
Εργασία του μαθητή Δανιήλ Αναστάχα, τμήματος Γ3
του 1ου Γυμνασίου Ρόδου.
Σχολικό έτος 2022 - 2023

2. Να γελάς πιο πλούσια απ'
όλους τους ευτυχισμένους...
Να κλαις πιο αληθινά απ' όλους
τους λυπημένους...
Και ν' αγαπάς, Μπίθρο...
Ν' αγαπάς, όπως πρέπει ν΄
αγαπηθούν μια μέρα...
όλοι οι άνθρωποι.

3. Ένα παιδί μετράει τ' άστρα
• Τίτλος πρωτοτύπου: Ένα παιδί
μετράει τ' άστρα
• Συγγραφέας: Μενέλαος Λουντέμης
• Εκδόσεις: Πατάκη

4. Το θέμα
«Ένα παιδί μετράει τ' άστρα» είναι μυθιστόρημα,
του Έλληνα συγγραφέα Μενέλαου Λουντέμη. Εκδόθηκε για πρώτη
φορά το 1956, από τον εκδοτικό οίκο «Δίφρος». Πρόκειται για ένα από
τα πιο γνωστά έργα του συγγραφέα. Το βιβλίο περιγράφει την
ακόρεστη δίψα ενός μικρού παιδιού, του Μέλιου, για μόρφωση και για
εξερεύνηση των μυστικών του σύμπαντος μέσα από τον κόσμο των
βιβλίων και τον αντίξοο αγώνα του απέναντι στις κοινωνικές
ανισότητες και αποκλεισμούς της εποχής του για να επιβιώσει τελικά.

5. Η περιληπτική
απόδοση
Το βιβλίο εξιστορεί την περιπέτεια του Μέλιου Καδρά - ενός
φτωχού και ορφανού αγοριού, από την Κωνσταντινούπολη, που
καταφθάνει μοναχό στην Κεντρική Μακεδονία με το κύμα της
προσφυγιάς, κι εδώ προσπαθεί να επιβιώσει και να βρει το δρόμο
του, που τελικά αποδεικνύεται μακρύς, τραχύς και μοναχικός. Στο
χωριό του Μέλιου, το αφεντικό του, δεν τον αφήνει να μορφωθεί,
διότι υποστηρίζει, πως θα του αποσπά την προσοχή από τη
δουλειά. Ένας καλός δάσκαλος του χωριού, θα καταλάβει τη δίψα
του παιδιού για μάθηση, και θα του δώσει, αρχικά, κάποια βιβλία.
Ο Μέλιος, μοιάζει να συγκλονίζεται από τα βιβλία, όσες φορές κι
αν τα διαβάσει. Η όρεξή του για μάθηση, τελικά, θα τον προδώσει
στο αφεντικό, που μόλις μαθαίνει ότι ο Μέλιος ασχολείται με τα
βιβλία θυμώνει πολύ. Και του απαγορεύει να ξανασυναντήσει τον
δάσκαλο.

6. Ωστόσο, οι δρόμοι του παιδιού και του δάσκαλου χωρίζουν, ο
Μέλιος πήγε στην πόλη, ολομόναχος ώστε να πάει σε σχολείο.
Εκεί, θα ζήσει την αδικία και το δίκιο, την αγάπη και το μίσος,
την καλοσύνη και την κακία, τη φιλία και την έχθρα, αλλά ο
μόνιμος συνοδοιπόρος του, σε αυτό το κακοτράχαλο ταξίδι,
θα είναι πάντα το βιβλίο και η δίψα του, η αστείρευτη, για
μάθηση. Ο Μέλιος έχει ένα πεισματάρικο και περήφανο
χαρακτήρα που τον φέρνει αντιμέτωπο με ισχυρούς εχθρούς μα
και του εξασφαλίζει ακριβές φιλίες. Στα δύσκολα βήματά του
συναντά καλούς φίλους αλλά και σκληρούς ανθρώπους και
παλεύει να φτάσει ψηλά στα άστρα.

7. Το τέλος της
ιστορίας
Το τέλος της ιστορίας αυτού του
πεζογραφήματος είναι συγκινητικό. Το
μυθιστόρημα κλείνει με τον αποχαιρετισμό
όλων των γνωστών και φίλων από τον
Μέλιο, καθώς φεύγει από την πόλη, αφού
τον έχουν αδίκως αποβάλλει από όλα τα
σχολεία της χώρας, και με την τυχαία
επανένωσή του με τον Μπίθρο, παλιό
του φίλο.

8. Ο τίτλος
Η επιλογή του τίτλου «Ένα παιδί μετράει τ'
άστρα» από τον συγγραφέα αποδεικνύεται
πολύ πετυχημένη, καθώς μέσα από αυτόν
εκφράζονται οι επιθυμίες και οι στόχοι ενός
φτωχού και ορφανού παιδιού, του Μέλιου,
η αστήρευτη επιθυμία του για μάθηση,
να «μετρήσει όλα τα άστρα». Μέσα από
τον τίτλο αυτό αποτυπώνεται πλήρως
το θέμα του έργου και επιτυγχάνεται ο
στόχος του συγγραφέως.

9. Η
εικονογράφηση
εξωφύλλου
Την εικονογράφηση του εξώφυλλου του
βιβλίου «Ένα παιδί μετράει τ' άστρα» έχει
επιμεληθεί ο εκδοτικός οίκος «Πατάκη». Στο
επιβλητικό εξώφυλλο του απεικονίζεται ένα
παιδί να στέκεται παρατηρώντας τον έναστρο
νυχτερινό ουρανό. Η εικόνα αυτή συνδυάζεται
αρμονικά και απόλυτα τόσο με τον τίτλο του
βιβλίου όσο και με το περιεχόμενο
του, αποτελεί δε παράγοντα ελκυστικότητας
για τους αναγνώστες.

10. Ο αφηγητής
Ο αφηγητής είναι ένας και μοναδικός, ετεροδιηγητικός σε όλο το
βιβλίο, δεν παίρνει μέρος στην ιστορία, παντογνώστης, αφού
γνωρίζει όσα αφορούν τον ήρωα αλλά και τα άλλα πρόσωπα που
μετέχουν στην ιστορία, τις σκέψεις τους, τα συναισθήματα, κ.α.,
και αφηγείται σε τρίτο πρόσωπο.

11. Η αφήγηση
Η αφήγηση είναι γραμμική, τα γεγονότα
παρουσιάζονται με χρονολογική σειρά χωρίς
να διακόπτεται η αφήγηση από αναδρομές.
Επίσης, είναι τριτοπρόσωπη, προσδίδοντας
αντικειμενικότητα σε όσα συμβαίνουν.

12. Οι
αφηγηματικοί
τρόποι
Εκτός από την αφήγηση, συναντάμε στο
κείμενο και άλλους αφηγηματικούς τρόπους,
όπως την πλούσια και παραστατική
περιγραφή, τον φυσικό και ζωηρό διάλογο
και τον μονόλογο, που συνδέονται και
περιπλέκονται μεταξύ τους, καθώς και το
σχόλιο αφηγητή. Μερικά παραδείγματα
είναι:

13. Παραδείγματα
αφηγηματικών
τεχνικών
 Περιγραφή:
• «Ο καθηγητής...ανθρώπου» σελ. 68 - 69
 Διάλογος:
• «Πάρ'τα...Όλα» σελ. 289 - 291
 Σχόλιο Αφηγητή:
• «Σίγουρα...θρήσκα» σελ. 67
 Μονόλογος:
• «Κι άλλοτε, κύριε...του δείξατε» σελ. 273

14. Τα εκφραστικά
μέσα
Αρκετά εκφραστικά μέσα, όπως εικόνες,
μεταφορές, παρομοιώσεις, υπερβολές,
προσωποποιήσεις, ασύνδετα, ειρωνείες,
εντοπίζονται στο βιβλίο.

15. Η γλώσσα - Το ύφος
Η γλώσσα του κειμένου
είναι απλή, κατανοητή, δημοτική
εμπλουτισμένη με πλούσιους
ιδιωματισμούς, προσαρμοσμένη στις
ανάγκες του αναγνωστικού κοινού, με
αμεσότητα και ζωντάνια που
χαρακτηρίζει τον προφορικό λόγο. Τη
γλώσσα αυτή χρησιμοποιούν και οι
βασικοί ήρωες.
Το ύφος είναι λιτό, οικείο, ζωντανό,
παραστατικό και λυρικό.

16. Τι μου άρεσε περισσότερο
Διαβάζοντάς το βιβλίο αυτό, δεν μπορούσα να το αφήσω
από τα χέρια μου. Η αφηγηματική ιστορία, η πλοκή, οι
αφηγηματικές τεχνικές, τα εκφραστικά μέσα, το τέλος της
ιστορίας αλλά ακόμα και ο ίδιος ο τίτλος του βιβλίου,
συντέλεσαν στο να μου κεντρίσουν το ενδιαφέρον και να
το διατηρήσουν αμείωτο σελίδα με σελίδα έως το τέλος
της ιστορίας και να κάνουν το βιβλίο αυτό μοναδικό και
συναρπαστικό.

17. «Να παλεύεις γι' αυτό που λέει η καρδιά σου και
να μην το βάζεις κάτω»
Εκείνο όμως που μου προκάλεσε ιδιαίτερη εντύπωση και μου άρεσε
περισσότερο είναι το μήνυμα που θέλει ο συγγραφέας να περάσει στον αναγνώστη
του μέσα από το χαρακτήρα του Μέλιου.
Ένα μήνυμα για μεγάλους αλλά κυρίως για εμάς τα παιδιά, που καλούμαστε να
ξαναχτίσουμε τον πολύχρομο κόσμο μας, μέσα από τα συντρίμμια που μας άφησε το
διεφθαρμένο σύστημα εδώ και πολλές δεκαετίες.
Ο Μέλιος θα μάθει όσα γράμματα μπορεί, θα ερωτευτεί και θα αρρωστήσει από
αγάπη, θα αντέξει τα πάντα και δεν θα αφήσει στιγμή τη ψυχή του να λερωθεί από
μίσος.

18. Το συγκεκριμένο
λογοτεχνικό βιβλίο
έχει γίνει
κινηματογραφική
ταινία; Αν ναι,
ποιες είναι οι
εντυπώσεις σου σε
σχέση με το
βιβλίο;
Το συγκεκριμένο λογοτεχνικό έργο δεν έχει
γίνει μέχρι σήμερα κινηματογραφική ταινία.
Όμως έχει ανεβεί στο θέατρο.

19. Ποια «καλή
τύχη» έφερε το
βιβλίο τούτο στα
χέρια σου;
Το βιβλίο αυτό καθόταν στο ράφι του
βιβλιοπωλείου της γειτονιάς μου.
Αμέσως μόλις το αντίκρισα, μου κίνησε
την περιέργεια. Κατάλαβα με την πρώτη
ματιά πόσο πολύ θα με συγκλόνιζε και
θα με συγκινούσε. Έτσι, το αγόρασα
και έπεσα με τα μούτρα στο διάβασμά
του. Από τότε το κράτησα για πάντα
μέσα στην καρδιά μου.

20. Θα το πρότεινες στους συμμαθητές/συμμαθήτριές
σου; Για ποιο λόγο;
Θα το πρότεινα ανεπιφύλακτα στους συμμαθητές/συμμαθήτριές
μου για πάρα πολλούς λόγους. Το «Ένα παιδί μετράει τ' άστρα»
είναι ένα διαχρονικό βιβλίο που ανήκει στα κλασικά έργα της
Ελληνικής Λογοτεχνίας. Η δύναμη της γλώσσας που χρησιμοποιεί
ο συγγραφέας, όσο κι αν μοιάζει μακρινή σήμερα, σε κλείνει μέσα
στη μαγεία της μέχρι και την τελευταία σελίδα.

21. Στο έργο αυτό «Ένα παιδί μετράει τ' άστρα» ξεδιπλώνεται μια ιστορία,
η ιστορία του Μέλιου, που θέτει ερωτήματα και διλήμματα, ουσιαστικά
και διαχρονικά, αφήνει μηνύματα, γνώσεις, αισθήματα και που όλα
αυτά μαζί, κάνουν το βιβλίο εξαιρετικό, συγκλονιστικό, που γοητεύει
και αγγίζει βαθιά μικρούς και μεγάλους αναγνώστες. Ενα
αριστουργηματικό βιβλίο, που σημαδεύει όποιον το διαβάσει, δίνοντας
κίνητρο να βελτιώσει τον εαυτό του και να φτιάξει έναν καλύτερο
κόσμο, όπως κι ο Μέλιος. Άλλωστε, ο κόσμος του μικρού αγοριού, δεν
διαφέρει πολύ από τον κόσμο το δικό μας. Ένα βιβλίο που πρέπει ο
καθένας μας να έχει στη βιβλιοθήκη του.

22. Ευχαριστώ
για τον χρόνο
σας!
Πήχτωνε το βράδυ. Λιγόστεψε κι ο αχός απ' τα
κυπαρίσσια. Ανάψανε οι λαμπάδες τ' ουρανού. Όλα ήταν
γάλα... γάλα... λουλάκι... και σπίθες. Το ποτάμι
μουρμούριζε μες στον ύπνο του κρυφά παραμιλητά. Το
παιδί κείνο το βράδυ δεν κοιμήθηκε... ολόκληρο το βράδυ.
Έγραψε το πιο πικρό, το πιο μεγάλο του παραμύθι...
Την αυγή ξεκίνησε. Ήταν... παρηγορημένο. Είχε καταφέρει
όλη τη νύχτα να μετρήσει τ' άστρα... Να τα μετρήσει όλα...
σιγά σιγά... ένα ένα... Όλα... Και τα βρήκε σωστά.