1. วิชา คณิตศาสตร์ช่างเชื่อม
รหัส 2103 - 2112
หน่วยที่ 9 ความดันของไหล 2 คาบ
ใบความรู้
เรื่อง 9 ความหมายต่าง ๆ ของของไหล และ
คานวณหาความดันของของเหลว
 ผู้สอน
 ผู้เรียน
9.2. การวัดความดัน
9.2.1 ความดันเกจ ( Gage Pressure ) หมายถึง ค่าความแตกต่างระหว่างความดันภายในภาชนะปิดไม่รวมค่าความ
กดดันบรรยากาศ ซึ่งใช้เครื่องมือวัดได้หลายแบบ เช่น มาโนมิเตอร์ ซึ่งวัดได้ละเอียดเท่าเครื่องมือวัดแบบใช้ท่อบอร์ดัน
( ดังรูปที่ 8.1 ) หลักการทางาน คือ เมื่อของไหลผ่าน เข้าไปในเครื่องมือทางข้อต่อ ถ้ามีความดันมากกว่าบรรยากาศก็
พยายามดันท่อ ซึ่งมีรูปโค้งให้ยืดออก แต่ถ้าความดันของไหลน้อยกว่าความดันบรรยากาศจะทาให้ให้ท่อโค้งนี้หดเข้า
จากการยืดตัวหดตัวของท่อโค้งนี้ ซึ่งต่อชิ้นส่วนไปที่เข็มชี้หน้าปัด จึงอ่านค่าความดันออกมา
รูปที่ 9.2 มาตรวัดความดันแบบใช้ท่อบอร์ดัน

2. วิชา คณิตศาสตร์ช่างเชื่อม
รหัส 2103 - 2112
หน่วยที่ 9 ความดันของไหล 2 คาบ
ใบความรู้
เรื่อง 9 ความหมายต่าง ๆ ของของไหล และ
คานวณหา ความดันของของเหลว
 ผู้สอน
 ผู้เรียน
9.2.2 ความดันบรรยากาศ ( Atmospheric Pressure ) คือ น้าหนักของบรรยากาศที่กระทาต่อพื้นที่บริเวณนั้น แต่
ละแห่งจะไม่เท่ากัน ใช้ตัวย่อ Patm โดยมีค่าเท่ากับ 760 mm. ( 29.92 inch ฟรอท ) หรือ 1.033 kgf/cm3
และ 14.7
PSI
การวัดค่าความบรรยากาศ จะใช้บารอมิเตอร์เป็นเครื่องมือวัด ซึ่งบารอมิเตอร์ที่ใช้มีหลายชนิด ในที่นี้จะกล่าวถึง
เฉพาะบารอมิเตอร์ ซึ่งใช้ปรอทบรรจุในหลอดแก้วปลายปิด คว่าลงในอ่างปรอท แล้วอ่านค่าความสูงของลาปรอท
รูปที่ 9.3 บารอมิเตอร์ปรอท
แรงจากความกดดันบรรยากาศ = แรงดันของแก๊สภายในปลายท่อ + น้าหนักปรอทในหลอด
Patm A = Pv + γ A h ( เอา A หารตลอด )
Patm = Pv A + γ h
ไอปรอทมีน้อยมาก
Patm = γ h

3. วิชา คณิตศาสตร์ช่างเชื่อม
รหัส 2103 - 2112
หน่วยที่ 9 ความดันของไหล 2 คาบ
ใบความรู้
เรื่อง 9 ความหมายต่าง ๆ ของของไหล และ
คานวณหา ความดันของของเหลว
 ผู้สอน
 ผู้เรียน
9.2.3 ความดันสัมบูรณ์ ( Absolute Pressure ) หมายถึง ค่าความดันที่วัดได้เมื่อเทียบกับความดันที่ศูนย์
ความดันสัมบูรณ์
ความดันที่มีค่า เป็น 0
รูปที่ 9.3. แสดงความดันต่าง ๆ
สามารถหาความสัมบูรณ์ได้จากสูตรต่อไปนี้
1. ในกรณีที่ความดันที่อ่านได้จากเครื่องมือวัด มีค่าเป็น +
ความดันสัมบูรณ์ = ความดันบรรยากาศ + ความดันเกจ
2. ในกรณีที่มีความดันอ่านจากเครื่องมือวัดสุญญากาศ มีค่าเป็น -
ความดันสัมบูรณ์ = ความดันบรรยากาศ - ความดันเกจ
ความดันเกจ
สุญญากาศหรือ
ความดันที่มีค่าลบ
ความดันบรรยากาศ
ความดันสัมบูรณ์

4. วิชา คณิตศาสตร์ช่างเชื่อม
รหัส 2103 - 2112
หน่วยที่ 9 ความดันของไหล 2 คาบ
ใบความรู้
เรื่อง 9 ความหมายต่าง ๆ ของของไหล และ
คานวณหา ความดันของของเหลว
 ผู้สอน
 ผู้เรียน
9.2.4 หน่วยของความดัน
ความดันมีหน่วยวัดเป็น แรงต่อหน่วยพื้นที่ N/m3
และ bar ( บาร์ )
1 kg/cm3
( กิโลกรัมแรง / ตารางเซนติเมตร )  1 bar ( บาร์ )
1 bar ( บาร์ ) = 1 5
10 Pa ( ปาสคัล )
= 1 3
10 mbar ( มิลลิบาร์ )
= 750 Torr ( ทอร์ )
= 1.02 atm ( บรรยากาศ )
1 Pa ( ปาสคัล ) = 10 N/cm3
= 1 5
10 bar
= 0.01 mbar
= 0.0075 Torr ( 3
105.7 
 Torr )
= 1 mm Hg ( มิลลิเมตรปรอท )
หน่วยของความดันบรรยากาศ ( Standard Atmosphere )
1 std atm = 10 .133 N/cm2
( นิวตัน/ตารางเซนติเมตร )
= 760 mm Hg ( มิลลิเมตรปรอท )
= 1.013 N/cm2
( นิวตัน/ตารางเซนติเมตร )
= 1.013 bar ( บาร์ )

5. วิชา คณิตศาสตร์ช่างเชื่อม
รหัส 2103 - 2112
หน่วยที่ 9 ความดันของไหล 2 คาบ
ใบความรู้
เรื่อง 9 ความหมายต่าง ๆ ของของไหล และ
คานวณหา ความดันของของเหลว
 ผู้สอน
 ผู้เรียน
ตัวอย่างที่ 9.7 ความดันของอน้าที่ออกจากหม้อน้า อ่านจากเกจได้ 21.65 bar ขณะนี้มีความกดดันบรรยากาศ 768
mm Hg จงหาความดันสัมบูรณ์ของไอน้าที่ออกจากหม้อน้า
วิธีทา 760 mm Hg = 1 Std.atm
768 mm Hg = 1
760
768
 Std.atm
= 1.010 Std.atm
1 Std.atm = 1.013 bar
1.010 Std.atm = 1.013  1.010
= 1.023 bar
768 mm Hg = 1.023 bar
ความดันสมบูรณ์ = ความดันบรรยากาศ + ความดันเกจ
= 1.023 + 21.65
= 22.673 bar
∴ ความดันสมบูรณ์ของไอน้า = 22.673 bar ตอบ
ตัวอย่างที่ 9.8 ความดันของน้าในสายท่อส่งแท่งน้าอัดได้ 6.5 bar จะเท่ากับกี่ มิลลิเมตรปรอท
วิธีทา 1 bar = 750 mm Hg
6.5 bar = 750  6.5 mm Hg
= 4875 mm Hg
∴ ความดันของน้า = 4875 mm Hg ตอบ