4

1. หัวข้อการเรียนรู้ที่ 7. งานขึ้นรูป
การขึ้นรูปเป็นการปรับเปลี่ยนรูปทรงจากวัสดุโลหะให้เป็นชิ้นงานที่ต้องการสามารถแบ่งได้
หลายวิธี ดังนี้
7.1 การหล่อ (Casting) เป็นการเทโลหะที่เหลวลงแม่แบบ และปล่อยให้เย็นจึงนาชิ้นงาน
ออก
7.2 การขึ้นรูปด้วยการดัดโค้งงอ (Bending) โดยมากใช้กับโลหะงานที่เป็นเส้นตรงและนามา
แปรรูป
7.3 การขึ้นรูปด้วยการตีอัด (Forging) โดยการให้ความร้อนแก่โลหะในลักษณะกึ่งละลาย
และนามาตีอัดให้เป็นเนื้อเดียวกัน
7.4 การกดหรือการอัด (Pressing) การให้แม่แบบบังคับโลหะให้ขึ้นเป็นรูปด้วยแรงกดหรือ
แรงอัด
7.5 การรีด (Drawing) เป็นการดึงโลหะออกจากรูแม่แบบโดยให้ความร้อนแก่โลหะเพื่อให้
โลหะอ่อนตัวในรูบังคับแล้วรีดออกมา
7.6 การฉีดโลหะ (Extruding) เป็นการฉีดอัดโลหะที่หลอมเหลวในสภาพกึ่งละลายเข้าไปไว้
ในแม่แบบที่ต้องการ ใช้กับอุตสาหกรรมที่ต้องการผลิตเป็นจานวนมากๆ
7.7 การม้วนโลหะโดยการใช้ลูกกลิ้ง (Rolling) เป็นการขึ้นรูปแบบร้อน (Hot forming) โดย
การใช้วิธีการม้วนกลิ้งโลหะให้เป็นทรงกระบอก หรือทรงกรวย
7.8 การหมุนขึ้นรูป (Spinning) ให้เป็นวงกลม กรรมวิธีคล้ายกับงานกลึง
7.9 การบีบหรือการตีอัด (Swaging) การเปลี่ยนรูปทรงวัสดุโลหะโดยการบีบให้เล็กลงใช้กับ
เหล็กหล่อกลมกลวง
รูปที่ 4.68 แสดงลักษณะการพับขึ้นรูปโลหะแผ่น