1. บทที่ 8
การบัญชี

2. ลักษณะของการบัญชี
หมายถึง การบันทึกรายการธุรกิจ (Business
Transactions) การทางบประมาณ การทารายงานแสดง
ฐานะของกิจการ (งบดุล) และงบกาไรขาดทุน

3. นักบัญชี
• นักบัญชีสาธารณะ จ้างภายนอก มีค่าธรรมเนี ยม
• ผูตรวจสอบบัญชี กฎหมายรับรอง มีความเชี่ยวชาญ
้
• นักบัญชีส่วนบุคคล ประจาสานักงาน

4. การทาการบัญชี คือ?
การที่จดบันทึกในบัญชี เรียกว่ า รายการค้ า (Business
Transaction) ซึ่ งหมายถึง รายการที่ก่อให้ เกิด การ
เปลี่ยนแปลงในหนี้สิน ทรั พย์ สิน และทุนของกิจการ เช่ น
การซื้อขายสิ นค้ า การชาระหนี้ การเรี ยกเก็บเงินจากลูกหนี้
ฯลฯ เป็ นต้ น

5. ธุรกิจทีต้องจัดทาบัญชี
่
ธุรกิจทีต้องจัดทาบัญชี
่
1) การขายสิ นค้ าทุกชนิด นอกจาก การขายสิ นค้ า
เกษตรกรรม ทีเ่ กษตรกรผลิตและจาหน่ ายเอง
2) ซื้อขายทีดน
่ ิ
3) ขายทอดตลาด

6. ธุรกิจทีต้องจัดทาบัญชี
่
4) โรงแรมหรือ ภัตตาคาร 11) การแสดงภาพยนตร์
5) นายหน้ าหรือตัวแทน 12) การเล่นหรือกีฬาประเภท
6) รับขนส่ งโดยใช้ พาหนะ โบว์ ลง สระว่ ายนา สนามกอล์ฟ
ิ่ ้
7) ธนาคารพาณิชย์ หรือลานสเก็ต
8) การประกันภัย 13) ให้ เช่ าทรัพย์ หรือให้ เช่ าซื้อทรัพย์ สิน
9) เก็บของในคลังสิ นค้ า 14) รับจ้ างทาของทุกชนิด
10) การไฟฟา หรือการประปา
้ 15) สถานบริการตามกฎหมายว่ าด้ วย
สถานบริการ

7. ใบสำคัญ
รายวันทัวไป
่
สมุดรำยวัน รายวันซื้อ
รายวันขาย
ทรัพย์สน
ิ
บัญชีแยกประเภท รายจ่าย
หนี้สน
ิ
งบทดลอง ทุน
รายได้
งบกำไรขำดทุน
งบกำรเงิน
งบดุล
รู ปแสดงขั้นตอนของการทาบัญชี

8. ประโยชน์ของการทาบัญชี
1. ผู้บริหาร จะทราบถึงฐานะทางการเงินของกิจการ
2. เจ้ าของกิจการ จะได้ ทราบถึงฐานะของกิจการเช่ นเดียวกัน
3. เจ้ าหนีของกิจการ และผู้ทกาลังจะให้ กจการกู้เงินจะใช้ งบ
้ ี่ ิ
การเงินของกิจการเป็ นเครื่องช่ วยตัดสิ นใจว่ าจะให้ ก้ หรือไม่
ู
4. บุคคลอืน เช่ น ประชาชนผู้มเี งินออม และสนใจจะซื้อหุ้นหรือ
่
ลงทุนร่ วม จะพิจารณาได้ จากงบการเงินของธุรกิจ
5. รัฐบาล ต้ องการทราบเกียวกับงบการเงินของธุรกิจเก็บภาษี
่

9. ความหมายของคาต่างๆ ที่ควรทราบ
งบการเงิน
เป็ นรายงานที่จัดทาขึนเพือแสดงแก่ เจ้ าของกิจการได้ ทราบ
้ ่
ถึงฐานะการเงินและผลการดาเนินงานในรอบระยะบัญชีทผ่านมา ี่
ประกอบด้ วย งบกาไรขาดทุน (Income Statement) และงบดุล
(Balance Sheet)

10. ความหมายของคาต่างๆ ที่ควรทราบ
งบกาไรขาดทุน
หรือบัญชีกาไรขาดทุน คือ รายงานการเงินทีแสดงผลการ
่
ดาเนินงานในช่ วงเวลาหนึ่ง ซึ่งมักเป็ น 1 ปี หรือ 6 เดือน และ
ค่ าใช้ จ่ายของกิจการ ในแต่ ละงวดบัญชีและนามาหักกันเพือให้่
ทราบว่ าได้ กาไรหรือขาดทุนในงวดนั้นเท่ าใด

11. ความหมายของคาต่างๆ ที่ควรทราบ
งบดุล
เป็ นรายงานที่จัดทาขึนเพือแสดงฐานะของกิจการ ณ วันสิ้น
้ ่
รอบระยะเวลาบัญชี เพือแสดงว่ ากิจกรรมมีสินทรัพย์ หนีสิน
่ ้
ประเภทใดจานวนเท่ าใด มีทุนหรือส่ วนของกิจการเท่ าใดส่ วนของ
กิจการจะประกอบด้ วยทุนและกาไรทีกจการทาได้ จนถึงวันสิ้นงวด
่ิ
บัญชี

12. สิ นทรัพย์ (Assets)
หมายถึง สิ่งที่มีสภาพเป็ นมูลค่าที่เป็ นตัวเงิน สินทรัพย์อาจจะ
เป็ นได้ในอีกหลายลักษณะขึนอยู่กบกิจการค้าของแต่ละอย่าง
้ ั
ส่วนใหญ่มกจะกล่าวถึงอยู่เสมอๆ ได้แก่ เงินสด เงิน ฝากกระแส
ั
รายวัน และสินค้าต่างๆ

13. สิ นทรัพย์ ในส่ วนของบุคคล
ตัวอย่ าง นายวิชัยมีสินทรัพย์ ดังต่ อไปนี้
เงินสด 5,000 บาท
นาฬิ กา 1,000 บาท
โทรทัศน์ 4,000 บาท
รวม 10,000 บาท

14. สิ่ งอืนทีอยู่ในสภาพของสิ นทรัพย์ ได้ แก่
่ ่
1) ลูกหนี้
2) ตั๋วเงิน
3) เครื่องตกแต่ งร้ าน
4) อุปกรณ์ สานักงาน
5) เครื่องจักร
6) อาคาร
7) ทีดน
่ ิ

15. หนีสิน (Liabilities)
้
การทาบัญชี เมื่อกล่าวถึงหนี้ สิน จึงหมายความถึงจานวน
เงินที่บคคลหรือกิจการร้านค้าเป็ นหนี้ บคคลภายนอก ใน
ุ ุ
บางครังอาจจะเป็ นสิ่งต่างๆ ต่อไปนี้
้
1) เงินกู้ หมายถึง หนี้ สินต่างๆ ของกิจการค้าที่มีต่อผูให้ก้ ู
้
2) ตั ๋วเงินจ่าย หมายถึง เอกสารการค้า ซึ่งกิจการค้ามี
ความรับผิดชอบต้องจ่ายเงินตามจานวนที่ระบุไว้ในตั ๋ว

16. งบดุล
• ตัวอย่ างงบดุลแบบรายงาน
ร้ านนัท
งบดุล
18 พฤษภาคม 2552
สิ นทรัพย์
สิ นทรัพย์ หมุนเวียน
เงินในบัญชีธนาคาร 1,300,000
สิ นค้ าคงเหลือ 100,000
รวมสิ นทรัพย์ หมุนเวียน 1,400,000
สิ นทรัพย์ ถาวร
ทีดิน อาคาร
่ 1,000,000
อุปกรณ์ 500,000
รวมสิ นทรัพย์ ถาวร 1,500,000
สิ นทรัพย์ รวม บาท 2,900,000

17. งบดุล
หนีสิน
้
หนีสินหมุนเวียน
้
เจ้ าหนีการค้ า
้ 100,000
รวมหนีสินหมุนเวียน
้ 100,000
หนีสินระยะยาว
้
เงินกู้ธนาคาร 800,000
รวมหนีสินระยะยาว
้ 800,000
หนีสินรวม
้ 900,000
ส่ วนของเจ้ าของ
ทุน 2,000,000
รวมส่ วนของเจ้ าของ 2,000,000
รวมหนีสินและส่ วนของเจ้ าของ
้ 2,900,000