Punca kuasa undang-undang pentadbiran harta pusaka orang Islam di Malaysia

1. SYI34102
Pentadbiran Harta Pusaka
di Malaysia
Mohd Ali Mohd Yusuf

2. 1. Objektif
1.1 Mendedahkan tentang punca kuasa
pentadbiran harta pusaka orang
Islam di Malaysia.
1.2 Menjelaskan mengenai akta-akta,
enakmen yang diguna pakai dalam
pentadbiran harta pusaka .
STATUT PENTADBIRAN HARTA PUSAKA

3. 2.1 Probet dan Surat kuasa di bawah
bidang Persekutuan. [Perkara 4(e)(i)
Senarai 2, Jadual kesembilan
perlembagaan].
Bidang kuasa membuat akta dan
statut dalam melaksanakan
pentadbiran pusaka.
Perlembagaan peruntukkan:
2.0 Punca Kuasa Pentadbiran Pusaka

4. Parlimen telah meluluskan dua jenis
undang-undang bagi mentadbir
pusaka orang Islam dan bukan Islam
iaitu Akta Harta Pusaka Kecil
(Pembahagian) 1955 dan Akta Probet
dan Pentadbiran 1959.
Seterusnya pada tahun 1995
diluluskan Akta Perbadanan ARB.
2.0 Punca Kuasa (samb.)

5. 2.1.1 Akta Harta Pusaka Kecil
(Pembahagian) 1955
Akta ini merupakan undang-undang
bersifat tadbiran. Tujuan akta ini
diperkenalkan ialah untuk meyelaraskan
dan menyeragamkan cara-cara
pembahagian dan tadbiran pusaka si
mati sama ada beragama Islam atau
bukan beragama Islam.

6. 2.1.1 Akta Harta Pusaka Kecil
(Pembahagian) 1955 (samb.)
Di samping itu, akta ini diluluskan
bertujuan untuk menjimatkan
perbelanjaan dan mempercepatkan
urusan pengendalian dan pengurusan
sesuatu tuntutan pembahagian pusaka
kecil.

7. 2.1.1 Akta Harta Pusaka Kecil
(Pembahagian) 1955 (samb.)
Akta ini diguna pakai kepada semua
tuntutan harta pusaka yang tidak ada
wasiat sama ada semuanya
mengandungi harta tak alih sahaja atau
campuran harta tak alih dan harta alih
yang jumlah nilaian harta itu hendaklah
tidak melebihi RM2 juta pada tarikh
permohonan dibuat (pindaan 2009).

8. 2.1.2 Akta Probet dan Pentadbiran 1959.
Akta ini dilaksanakan terhadap harta
pusaka besar (biasa) dan harta pusaka
ringkas. Harta pusaka besar ialah harta
pusaka yang jumlah nilainya lebih
daripada RM 2 juta (pindaan 2009) sama
ada terdiri daripada harta alih semuanya,
atau campuran harta alih dan harta tak
alih atau kurang drp nilaian itu tetapi
meninggalkan wasiat.

9. 2.1.2 Akta Probet dan Pentadbiran 1959.
Harta pusaka ringkas ialah harta pusaka
yang terdiri daripada harta alih
semuanya, yang jumlah nilainya kurang
daripada RM 600,000.00, dan si mati
tidak meninggalkan wasiat.

10. 2.1.2 Akta Probet dan Pentadbiran 1959.
Akta Probet dan Pentadbiran 1959 telah
dikuatkuasakan pemakaiannya di seluruh
Semenanjung Malaysia pada
1hb Februari 1960.

11. 2.1.2 Akta Probet dan Pentadbiran 1959.
Akta ini memperuntukan cara-cara untuk
mendapatkan surat kuasa probet dan
surat kuasa tadbir. Permohonan untuk
mendapatkan surat kuasa probet dan
surat kuasa tadbir boleh dibuat di
Mahkamah Tinggi Sivil.

12. 2.1.2 Akta Probet dan Pentadbiran 1959.
Menurut akta ini terdapat tiga jenis surat
kuasa wasiat dan kuasa tadbir, iaitu:
( 1 ) Surat kuasa wasiat (probet) jika si
mati meninggalkan wasiat yang meliputi
semua hartanya (bagi si mati yang bukan
beragama Islam).

13. 2.1.2 Akta Probet dan Pentadbiran 1959.
( 2 ) Surat kuasa tadbir bagi harta pusaka
tanpa wasiat (intestate estate) jika nilai
melebihi RM 2 juta.
( 3 ) Surat kuasa tadbir dengan wasiat
berkembar apabila si mati meninggalkan
wasiat untuk sebahagian daripada harta
peninggalanya dan sebahagian yang lain
tanpa wasiat.

14. 2.1.3 Akta Lain-lain Berkaitan.
Kanun Tanah Negara (KTN) 1965.
Kanun Tanah Negara (KTN) telah
dikanunkan mengikut Perkara 76(4)
Perlembagaan Persekutuan pada 18
September 1965. Tujuannya adalah
untuk mengadakan suatu sistem
pemegangan dan urusan tanah yang
seragam di semua sebelas negeri di
Semenanjung Malaysia.

15. 2.1.3 Akta Lain-lain Berkaitan.
Kanun Tanah Negara (KTN) 1965.
Kanun Tanah Negara (KTN) merupakan
undang2 tertinggi di Semenanjung Malaysia
mengenai urusan pentadbiran tanah. Ia tidak
terpakai di negeri Sabah dan Sarawak. Tiada
apa jua dalam Akta ini boleh menyentuh apa-
apa pelaksanaan lampau setakat mana ianya
mengenai tanah, peruntukan mana-mana
undanglain yang diluluskan sebelum
bermulanya kuatkuasa Akta ini.

16. 2.1.3 Akta Lain-lain Berkaitan.
Akta Tanah (Kawasan-kawasan
Penempatan Berkelompok) 1960.
Akta ini dilaksanakan terhadap tanah-
tanah yang dibuka di bawah rancangan
pembangunan FELDA. Tanah rancangan
FELDA itu didaftarkan di atas nama
Daftar Pegangan Desa.

17. 2.1.3 Akta Lain-lain Berkaitan.
Akta Tanah (Kawasan-kawasan
Penempatan Berkelompok) 1960.
Hakmilik tanah itu belum lagi didaftar
dan dikeluarkan oleh Pejabat Tanah
Daerah, kecuali setelah semua bayaran
dijelaskan sepenuhnya oleh peneroka.

18. 2.1.3 Akta Lain-lain Berkaitan.
Akta Tanah (Kawasan-kawasan
Penempatan Berkelompok) 1960
Apabila berlaku kematian seseorang
peneroka semasa tanahnya masih di
bawah Daftar Pegangan Desa, maka
seksyen 16, akta ini mengkehendaki
supaya tanah itu diturun milik kepada
dua orang waris (penama) yang berhak
sahaja.

19. 2.1.3 Akta Lain-lain Berkaitan.
Akta Tanah (Kawasan-kawasan
Penempatan Berkelompok) 1960.
Jika lebih dari seorang yang berhak dan
mereka bersetuju secera maufakat
memberi seorang sahaja daripada
mereka, pentadbir tanah boleh menjual
pegangan itu dan hasil jualannya
dibahagikan di kalangan orang-orang
berhak mengikut hukum syarak (faraid).

20. 2.1.3 Akta Lain-lain Berkaitan.
Undang-undang Penama.
Melantik penama satu arahan yang sah
mengikut undang-undang dan amalan itu
meliputi seluruh orang-orang Islam,
berbeza dengan Ordinan Wasiat 1959,
yang hanya dipakai bagi orang-orang
yang bukan beragama Islam sahaja.

21. 2.1.3 Akta Lain-lain Berkaitan.
Undang-undang Penama.
Penamaan (Nomination) pada hakikatnya
adalah sama dengan wasiat harta benda.
Apabila berlaku kematian ke atas
seorang penyimpan harta dan wang itu
akan menjadi hak mutlak penama
sedangkan penama itu kebanyakannya
terdiri daripada ahli-ahli waris yang
berhak menerima pusaka.

22. 2.1.3 Akta Lain-lain Berkaitan.
Undang-undang Penama.
Bagi orang-orang Islam, pelantikan
penama seperti ini jelas bertentangan
dengan hukum faraid dan undang-
undang wasiat Islam kerana waris tidak
boleh enerima wasiat si mati. Jumlah
wasiat pula tidak boleh melebihi 1/3
daripada harta peninggalan.

23. 2.1.3 Akta Lain-lain Berkaitan.
Undang-undang Penama.
Penamaan ia melibatkan dua jenis harta
iaitu :
1) Harta simpanan dalam institusi
kewangan seperti KWSP, Bank Simpanan
Nasional, Tabung Haji dan sebagainya.
2) Wang takaful, insuran nyawa yang
ditinggalkan oleh si mati.

24. 2.1.3 Akta Lain-lain Berkaitan.
Undang-undang Penama.
Pelantikan penama sudah lama diamalkan
di Malaysia, tetapi undang-undang
penamaan yang bercanggah dengan hukum
dan wasiat Islam perlu dipinda supaya
orang Islam tidak membuat penamaan
yang bercanggah dgn hukum syarak, dan
penamaan mutlak hanya boleh dibuat oleh
orangbukan Islam sahaja.

25. 2.1.3 Akta Lain-lain Berkaitan.
Peraturan-peraturan Harta Pusaka Kecil
(Pembahagian) 1955 dan perkeliling-
perkeliling berkaitan.
Selain undang-undang di atas, terdapat
peraturan-peraturan Harta Pusaka Kecil
(Pembahagian) 1955 dan perkeliling-pekeliling
yang dikeluarkan oleh Jabatan Ketua Pengarah
Tanah dan Galian dari semasa ke semasa bagi
menyelesaikan pembahagian harta pusaka
kecil.

26. 2.2 Adapun hak diri orang Islam iaitu
hukum Syarak di bawah bidang
Negeri [Perkara 4(e)(ii)].
Pembahagian faraid termasuk dlm
hukum syarak, maka Mahkamah
Syariah berkuasa memutuskan:
i. sijil faraid
ii. perakuan ahli waris.
iii. perakuan harta sbg. pusaka.
2.0 Punca Kuasa (samb.)

27. 2.2.1 Enakmen pentadbiran Agama Islam
Negeri-negeri .
Enakmen ini pula mempunyai kuasa
untuk memutuskan beberapa perkara
yang berkaitan dengan harta seorang
Islam seperti harta sepencarian, pusaka,
hibah, dan wakaf. Kadangkala dalam kes-
kes tertentu fatwa mufti diperlukan bagi
menentukan harta pusaka dan orang
yang berhak terhadap harta itu.

28. 2.2.2 Akta Lain-lain Berkaitan.
Enakmen Rizab Melayu Negeri-negeri .
Enakmen ini melarang sebarang
urusniaga dan pindah milik tanah
simpanan Melayu kepada bukan Melayu.
Enakmen ini menghadkan penurunan
milik tanah simpanan Melayu si mati
kepada waris yang bukan Melayu, tetapi
beragama Islam. Dari segi hukum syarak
mereka berhak kepada harta pusaka itu

29. 2.2.2 Akta Lain-lain Berkaitan.
Customary Tenure Enactment.
Enekmen ini lebih dikenali sebagai
Enakmen Pegangan Adat yang
memeperuntukan cara-cara
pembahagian harta pusaka berkaitan
dengan tanah adat di Negeri Sembilan
dan Melaka.

30. 2.2.2 Akta Lain-lain Berkaitan.
Customary Tenure Enactment.
Tanah adat ialah tanah dibawah hak milik
Pejabat Tanah yang diwartakan di bawah
Enakmen Pegangan Adat dan Enakmen
Pegangan Adat (Tanah Lengkongan) 1960
dan ianya diwarisi secara turun temurun
oleh sesuatu kaum secara berkelompok.

31. 2.2.2 Akta Lain-lain Berkaitan.
Customary Tenure Enactment.
Dalam sijil daftar tanah adapt tercatat
nama suku atau kaum berkenaan. Tanah
adat banyak terdapat di daerah Jelebu,
Rembau, Kualau Pilah, Jempol, Tampin
dan Gemas di Negeri
Sembilan.Sementara di Melaka pula di
Alor Gajah dan Jasin.

32. Berdasarkan akta-akta yang wujud,
pentadbiran harta pusaka di Malaysia
dibahagikan kepada 3 jenis:
i. Pusaka Besar
ii. Pusaka Kecil
iii. Pusaka Ringkas
3.0 Jenis-jenis Pusaka

33. Ciri2 yang membezakan jenis pusaka ini
ialah:
Wasiat Nilai Tanah (jenis harta)
Pembahagian ketiga-tiga jenis harta ini
tertakluk kepada JUMLAH NILAIAN
harta pusaka yang ditinggalkan oleh
simati memiliki HARTA TIDAK ALIH dan
meninggalkan WASIAT.
3.0 Jenis-jenis Pusaka (samb.)

34. Dilulus pemakaian pada
1 Feb 1960
Pindaan 2009

35. Berdasarkan jenis pusaka, pentadbiran
harta pusaka di Malaysia diletakkan di
bawah 3 agensi utama:
i. Mahkamah Tinggi Sivil.
ii. Unit Pusaka Kecil, JKPTG.
iii. Perbadanan Amanah Raya Berhad.
3.0 Jenis-jenis Pusaka (samb.)

36. Pentadbiran pusaka orang Islam dan
bukan Islam dikendalikan sepenuhnya
oleh:
i. Pentadbir Tanah, Unit Pusaka Kecil
JKPTG (Pegawai Penyelesai Pusaka)
ii. Perbadanan Amanah Raya Berhad
(Pemegang Amanah Raya)
iii. Mahkamah Tinggi Sivil (hakim).
3.0 Jenis-jenis Pusaka (samb.)