1. MPW 2133/MPW 1133 : PENGAJIAN MALAYSIA
Course Leader: Sharliana Che Ani
COURSE NOTES
MODUL C : Perlembagaan & Proses Politik
Subtopik 6 : Peruntukan Istimewa Perlembagaan
1.1 Pengenalan
Peruntukan istimewa yang dibincangkan adalah berkaitan penggunaan bahasa Melayu
sebagai bahsa rasmi, kedudukan istimewa orang Melayu dan Bumiputera, hak asasi,
Islam sebagai Agama Persekutuan, kewarganegaraan dan peruntukan tambahan bagi
Sabah dan Sarawak.
2.0 Peruntukan Istimewa dalam Perlembagaan Malaysia
2.1 Bahasa
- Peruntukan Perkara 152 Perlembagaan Persekutuan
- Bahasa melayu adalah bahasa rasmi
- Tidak ada sesiapa boleh dilarang daripada menggunakan bahasa asing
Rasional
1. Bhs perantaraan – Melaka
2. Mudah dipelajari
3. Tekal – istilah dan sebutan – cina – dialek
4. Tulisan – rumi dan jawi (BI- rumi)
5. Mudah dieja
2.2 Peruntukan Khas Perkara 153
1. Menurut perlembagan Perkara 160 (2) orang melayu – seorang yang beragama
Islam, bertutur bahasa Melayu, mengamalkan adat istiadat Melayu
2. Bumiputra Sabah dan Sarawak (termasuk bukan Melayu) berhak menerima
keistimewaan ini
3. Keistimewaan dari segi perkhidmatan awam, lapangan ekonomi dan pelajaran
2.3 Hak Asasi
Kebebasan diri
Bahagian Perkara 5, Perlembagaan Persekutuan menjamin bahawa:
1. Seseorang tidak boleh dilucutkan kebebasan dirinya kecuali menurut undangundang
2. Seseorang tidak boleh ditahan kecuali penahanannya itu sah di sisi undangundang
3. Seseorang yang ditangkap atau dituduh melakukan sesuatu perkara berhak
mendapat bantuan peguam untuk membela diri
4. Nyawa seseorang itu tidak boleh diambil (dibunuh) kecuali dibenarkan oleh
undang-undang
Keabdian dan kerja paksa adalah dilarang
Perkara 6, memperuntukkan bahawa tidak seorang pun boleh ditahan sebab abdi dan
kerja paksa.
1

2. Tetapi undang-undang Persekutuan boleh membuat peruntukan untuk mengadakan
perkhidmatan kerahan untuk negara.
Kesamarataan di sisi undang-indang
Perkara Perlembagaan Persekutuan memperuntukan bahawa semua orang adalah
sama di sisi undang-undang dan berhak mendapat perlindungan yang sama
Fasal (2)- seseorang warganegara tidak boleh dibezakan atas dasar agama.
Kebebasan bergerak
Perkara 9, Perlembagaan Persekutuan membolehkan rakyat Malaysia
1. Menetap dan bermastautin di semua negeri dalam Persekutuan
2. Bergerak dalam Persekutuan
3. Tidak boleh dibuang negeri atau ditahan daripada masuk ke dalam
Persekutuan kecuali atas sebab-sebab berikut:

Menjaga keselamatan Persekutuan

Menjaga ketenteraman awam

Menjaga kesihatan awam

Menghina Negara dan Yang diPertuan Agong semasa berada di luar Negara
Kebebasan Bercakap, Berhimpun dan Menubuhkan Persatuan
Perkara 10, Perlembagaan Persekutuan menjamin bahawa:
1.
Setiap warganegara bebas mengeluarkan pendapat dan
pandangan
2.
Setiap warganegara berhak berhimpun secara aman
3.
Setiap warganegara berhak menubuhkan persatuan untuk
menjalankan aktiviti selaras dengan matlamat penubuhannya seperti yang telah
diluluskan oleh Pendaftar Pertubuhan Malaysia. Kebebasan tersebut akan ditarik
balik sekiranya:
•
Keselamatan awam terancam
•
Keselamatan Negara tergugat
•
Keharmonian kaum terganggu
•
Tidak selaras dengan prinsip Rukun Negara
Kebebasan Agama
Perkara 11, Perlembagaan Persekutuan memperuntukkan bahawa:
1.
Setiap orang yang telah dewasa boleh memilih
agamanya sendiri. Walaubagaimanapun, pada 2 Mac 1990, Mahkamah Persekutuan
membuat keputusan bahawa seseorang di bawah umur 18 tahun tidak berhak
memilih agamanya sendiri
2.
Setiap kaum diberikan kebebasan untuk
menganuti sesuatu agama. Pada masa yang sama setiap menganut tidak boleh
menghina agama lain
3.
Setiap orang kan menguruskan hal ehwal
agamanya sendiri tanpa diganggu oleh orang lain
Tetapi semua perkara di atas tertakluk kepada:
•
Undang-undang negeri
•
Kuasa Raja-raja
•
Majlis Agama Islam
•
Perintah Yang diPertuan Agong
2

3. Hak Untuk Mendapatkan Pendidikan
Perkara 12, Perlembagaan Persekutuan menetapkan bahawa kerajaan harus
melakukan perkara-perkara berikut:
1. Mengenakan bayaran yang sama ke atas semua kaum sewaktu pelajar mendaftar
diri untuk bersekolah
2.Tidak boleh membezakan warganegara berdasarkan kaum atau tempat lahir
sewaktu menyediakan kemudahan persekolahan (kecuali selaras dengan Perkara
153, Perlembagaan Persekutuan)
Hak Terhadap harta
Perlembagaan Persekutuan memberi kebebasan bahawa
1.
Harta seseorang
warganegara tidak boleh dirampas oleh kerajaan kecuali mengikut undang-undang
2.
Jika
kerajaan
hendak mengambil harta seseorang, maka kerajaan mesti memberikan pampasan
yang mencukupi kepada orang tersebut sebagai ganti rugi
2.4
-
Islam Sebagai Agama Persekutuan
Peruntukan Perkara 3 (1)
Agama Islam adalah agama bagi persekutuan
Kebebasan kepada semua orang untuk mengamalkan agama lain
dengan cara aman dan harmoni
- YDPA ketua agama Islam di negerinya sahaja, Melaka, Pulau Pinang,
Wilayah Persekutuan Putrajaya, Kuala Lumpur dan Labuan, Sabah dan
Sarawak.
Kepentingan
• Sebagai asas hidup
• Agama mengajar kepada kebaikandan melarang melakukan perkara yang jahat
• Persefahaman pelbagai agama
2.5 Kewarganegaraan
Bahagian 3 Bab (1)
Merupakan status istimewa yang dipegang oleh rakyat yang berhak dalam
sesebuah negara.
Keistimewaan
1. Berhak jadi pemilih – pilihanraya
2. Ambil bahagian dalam politik
3. Jawatan eksklusif – warganegara sahaja
4. Bebas milik hartanah – keistimewaan pembangunan harta
5. Berhak menerima pelbagai faedah dan kemudahan seperti kebajikan, pelajaran
6. Bebas bergerak dalam seluruh negeri
7. Tidak boleh dibuang negeri
Tuntutan
1. Bagi perkhidmatan negara – tentera jika dikehendaki
2. Mematuhi undang-undang dan membantu dalam perjalanan sistem dalam
negaranya
3

4. 3. Menyumbang kepada produktiviti negara
4. Menyertai dan menyokong program nasional
- Peruntukan Bahagian 3, Perkara 14-22, Perkara 23 dan Perkara28
- Cara untuk mendapatkan kewarganegaraan ialah:
i. Kuatkuasa undang-undang
ii. Pendaftaran / permohonan
iii. Naturalisasi
iv. Cantuman wilayah
4 cara:
1. Jus Soli
2. Jus Sanguinis
Tempat
lahir
– Keturunan darah
Malaysia 31 Ogos Bapa warganegara
1957 & Okt. 1962
Automatik
3. Kahwin
4. Naturalisasi
Wanita asing jadi Bagi yang tidak lahir di
warganegara
persekutuan
c) Kewarganegaraan boleh dilucutkan atas sebab berikut:
1. Menolak kewarganegaraan
2. Melakukan perkara – perkara yang salah disisi undang-undang:
a) Warganegara asing
b) Pilihanraya / passport asing
c) Kahwin dengan lelaki asing
d) Bertindak –ve / tidak taat kepada Malaysia
e) Berniaga/ berhubung dengan negeri musuh
f) Dihukum 5 tahun, penjara 12 bulan denda RM 5000 (bagi yang
mendapatkan kewarganegaraan melalui pendaftaran)
g) Berkhidmat kepada negeri lain tanpa kebenaran
h) Tinggal di negara asing 5 tahun berturut-turut
i) Peroleh kewarganegaraan secara penipuan
j) Warga asing yangberkahwin dengan lelaki warganegara – bercerai
dengan suami
2.6 Peruntukan Tambahan Sabah dan Sarawak
1. Per. 161 -menjelaskan penggunaan bahasa Inggeris dan bahasa
Bumiputera dalam negeri Sabah dan Sarawak
2. Per. 161A – menjelaskan kedudukan istimewa bumiputera negerinegeri Sabah dan Sarawak
3. Per. 161 B – sekatan mengenai perluasan hak orang-orang yang tidak
bermastautin untuk menjalankan amalan sebagai peguam di mahkamah
dalam Negeri-negeri di Sabah dan Sarawak.
4. Per. 161E – Pemeliharaan kedudukan dari segi perlembagaan Negerinegeri Sabah dan Sarawak.
2.1 Aktiviti Tutorial
Huraikan unsur-unsur tradisi yang terdapat dalam Perlembagaan Malaysia.
4