2. Innowacje w pracy – innowacje
społeczne
Cele kształcenia
Część 1.: JAKIE JEST ZNACZENIE innowacji
społecznych?
Część 2.: CZYM SĄ innowacje społeczne?
Część 3.: Jak rozwijać innowacje społeczne?
3. Część 1.
JAKIE JEST ZNACZENIE innowacji
społecznych?
Stanowią odpowiedź na wyzwania i zamierzenia
osobiste i/lub grupy, wynikające z problemów
natury społecznej…
4. • Rozpoznawanie i określanie
problemów społecznych
Część 1.
JAKIE JEST ZNACZENIE innowacji
społecznych?
5. Rozpoznawanie i określanie problemów
społecznych
• Zmiany mogą stworzyć nowe
bądź nasilić istniejące problemy
społeczne
6. Czynniki zmian społecznych
• Ekonomiczne
o Nowe źródła konkurencji
o Zmienione relacje podaży i popytu (np.: Chiny
domagają się więcej żywności
wysokobiałkowej; nadmiar oleju i/lub stali na
światowych rynkach)
o Utrata zaufania inwestorów
o Dewaluacja aktywów (np.: mienia; akcji
niektórych firm)
7. • Postęp technologiczny
o Gwałtowne przyspieszenie
o Komputer stał się niezbędnym urządzeniem
o Nieograniczony i wygodny dostęp do
informacji
o Skutki uboczne?
Utrata prywatności
Zacieranie się granicy pomiędzy pracą
a domem
Dewaluacja praw własności intelektualnej
Czynniki zmian społecznych
8. • Kulturowe– np. świeckość,
fundamentalizm religijny
Czynniki zmian społecznych
9. Wzorce kulturowe - - - wartości
Zasilane przez układy odniesienia
[„przesunięcia punktu odniesienia“] *)
Postrzeganie
Informacja
Opinie, postawy
Zachowanie,
Ruch społeczny
i możliwość
zmiany
*) Sáenz-Arroyo i inni, 2005: Rapidly Shifting Environmental Baselines Among Fishers in the Gulf of California
Świadomość wiedzy
CYKL KSZTAŁTOWANIA KULTURY
Role
Wartości uaktywnione
Normy
Relacje
Nowepraktyki=innowacjespołeczne
10. • Populacja – wzrost; migracje
• Zmiany środowiska naturalnego
• Media/sztuka - swobodny przepływ innych
kultur
• Pojedyncze, dramatyczne wydarzenia – np.
wojny
• Inne?
Inne czynniki zmian społecznych
11. Zmiany społeczne mogą stwarzać
problemy
Pojawienie się nowych bądź zaostrzenie starych
podziałów:
o Zmienione relacje gospodarcze
o Luka pomiędzy zwycięzcami a przegranymi
o Upadek gospodarczy jest przyczyną wielu nieszczęść
o Wykluczenie cyfrowe
o Nowe źródła siły roboczej wypierają stare źródła
o Nowe sposoby myślenia mogą wypierać zwolenników
starych szlaków myślowych
12. Część 2.
CZYM SĄ innowacje społeczne?
Rola INNOWACJI
w rozwiązywaniu
problemów społecznych
13. Rola innowacji w rozwiązywaniu
problemów społecznych
• Pragnienie poprawiania rzeczy – dążenie do
doskonałości
• Aby coś poprawić – potrzeba innowacji
• Innowacja rozpoczyna się już w głowie – kwestia
tego, jak ktoś myśli o problemie
• Ludzie na ogół koncentrują się na braku zasobów,
zamiast spojrzeć na problem w inny sposób
15. Kompleksowy paradygmat
innowacji
W ogólnym podejściu, innowacje mają zazwyczaj cele
ekonomiczne lub społeczne;
Mogą być powiązane z technologią lub nie;
W sferze społecznej mogą wymagać formalnych
regulacji bądź nie;
Innowacje ukierunkowane głównie na cele ekonomiczne1), dotyczą:
produktów
procesów
miar organizacyjnych
marketingu
Innowacje ukierunkowane głównie na cele społeczne2) , dotyczą:
roli (jednostek, organizacji społecznych, biznesu i korporacji, instytucji
publicznych)
relacji (w środowiskach zawodowych oraz prywatnych, w sieciach, itp.)
norm (na różnych poziomach; względem wymogów prawnych)
wartości (zwyczaje, obyczaje, etyka) – ‚Zasilane’ przez układy
odniesienia
1) „Oslo Manual“, OECD/EUROSTAT 2005, re. Schumpeter 1912 2) Rozszerzenie, 2011
16. Wszystkie innowacje są istotne we wszystkich
układach funkcjonalnych społeczeństwa*
* Układy funkcjonalne zgodnie z Parsons, 1976: Zur Theorie der Sozialsysteme. Opladen: Westdt. Verlag
Osiem rodzajów innowacji…
o Produkty
o Procesy
o Marketing
o Organizacja
o Role
o Relacje
o Normy
o Wartości
...w czterech układach funkcjonalnych:
o gospodarka
o kultura
o polityka
o prawo
produkty
procesy
marketing
organizacja
role
relacje
normy
wartości
Układ GOSPODARCZY
Układ PRAWNY
UkładPOLITYCZNY
UkładKULTUROWY
17. Innowacje społeczne to nowe praktyki rozwiązywania
problemów społecznych, które zostały przyjęte
i wykorzystane przez jednostki, grupy oraz
organizacje, których problem dotyczył.
* Centrum Innowacji Społecznej, 2012:
„Wszystkie innowacje są istotne społecznie“
ZSI-Discussion Paper 13, str.2
19. Jak innowacje społeczne mogą
rozwiązać problemy społeczne
i poprawić jakość życia
Kiedy rozwiązanie problemu (potrzeby
społecznej) nie następuje:
o gdy to nie jest opłacalne dla sektora prywatnego
o gdy sektor publiczny nie posiada wystarczających
środków i/lub nie ma konieczności do interwencji
politycznej
• Zmiana paradygmatu – patrząc na istniejące
zasoby i wykorzystując je w nowy sposób
• Zwiększenie inwestycji finansowych może nie
rozwiązać problemu
20. Przykłady innowacyjnych
rozwiązań problemów o naturze
społecznej
• Wikipedia
• Mikro - kredyty
• Banki czasu
• Naprawmyto.pl
• spójrz na: „Przewodnik po innowacjach
społecznych”, REGIO, EMPL, 2013
21. 4 – etapowy proces:
– Pomysł >> Jaki jest problem? Jakie może być
rozwiązanie?
– Interwencja >> Konceptualizacja, znalezienie metod
i sojuszników
– Wdrożenie >> Pokonanie oporu; interesariusze;
stakeholders, cykl życia!
– Wpływ >> Niekoniecznie dobry dla całego
społeczeństwa
pomysł interwencja wdrożenie wpływ
Tworzenie innowacji społecznych
Trzy perspektywy analizowania celów i skutków:
perspektywa „zapotrzebowania społecznego”,
perspektywa „wyzwań społecznych“,
perspektywa „zmiany systemowej“.
Więcej informacji na Portalu Innowacji:
http://www.pi.gov.pl/Firma/chapter_95825.asp
22. Jak osiągnąć trwałe pozytywne zmiany?
Zatwierdzenie
ze strony
Ministerstwa
ZMIANA
POLITYKI
PAŃSTWOWEJ
IMPLEMENTACJA
AKTYWNE ZAANGAŻOWANIE WIELU OSÓB
ORAZ ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH
ZMIANY
W OBRĘBIE
POLITYKI
PODEJŚCIE PRZYJĘTE
PRZEZ GRUPY
ZEWNĘTRZNE
DUŻY, NOWY
POMYSŁ
25. “Ten szalony gość nigdy mi nie
dostarczy mojego produktu”
“Powiedz mi jaki masz budżet,
a ja pomyślę co w ogóle można
zrobić”
“Koncentrujmy się na tym,
w czym jesteśmy dobrzy”
“Te nowe pomysły wydają się
interesujące, no ale my nie
mamy teraz czasu, a poza tym
to nie jest konieczne”
Inteligencja emocjonalna… intuicja…
podejście pozytywne
“Jeśli teraz tego nie zmienimy,
potem może być już za późno”
“Musimy przestać żyć
przeszłością, niezależnie od tego
jak wielki sukces osiągnęliśmy”
“Nowe rzeczy są możliwe,
musimy tylko odczuwać wolę do
tworzenia ich”
“Zawsze są lepsze sposoby
wykonania tego”
Lewa półkula - sceptycyzm: Prawa półkula – myślenie
pozytywne:
Design Thinking
26. Przemiana wiedzy w działanie
Koncepcje Kompetencje Zdolności Dźwignie zmian
Dane
Informacje
Wiedza
Mądrość
Abstrakcja
Rozpoznawanie
wzorców
Myślenie linearne
Myślenie lateralne
Dokumentacja, porządek
i analiza
Zakres, przydział,
sprzeczności
Inteligencja,
empatia, potencjał
Kreatywność,
konsensus
Fakty
i liczby
Prognozy,
scenariusze
Strategie,
konwencje
Wspólne działania
i nowe praktyki
Zasoby dla innowacji społecznych stanowią napędową zmian
społeczno - kulturowych
Poznawanie
Design Thinking
27. •Jak szybko mogę dostosować to rozwiązanie do moich
potrzeb?
•Czy to rozwiązanie jest łatwe w obsłudze/stosowaniu?
•Czy jest zgodne z obecnym systemem?
•Czy to rozwiązanie może być łatwo obsługiwane?
•Czy to
rozwiązanie
powstało z
wystarczającą
empatią
względem
użytkowników
końcowych?
•Czy to
najprostsze
rozwiązanie
problemu?
•Czy jest
eleganckie?
•Czy jest
użyteczne?
•Czy mamy
wystarczające
środki?
•Czy to jest dla
mnie opłacalne?
•Czy mamy
odpowiednie
umiejętności?
•Jaki jest mój
ROI?
wykonalność
potrzeby
techniczne
Celowość
ludzkie potrzeby
wykonalność
potrzeby
biznesowe
28. Wyniki badań,
artefakty, zdjęcia
Potrzeby i
motywacje
Profile
użytkowników
Przypadki użycia
Pierwsze prototypy
Informacja zwrotna
od użytkowników i
pozostałych
interesariuszy
Rezultaty
Niski poziom
szczegółowości
prototypów
Informacja zwrotna od
użytkowników
i pozostałych
interesariuszy
Plan projektu
Zasoby
Wysoki poziom
szczegółowości
prototypów
oraz danych
projektowych
zaobserwuj dokonaj
syntezy
zaprojektuj
oceń
i udoskonal
prototypuj zaimplementujzrozum
Opracuj iteracyjny
prototyp i testuj go
z użytkownikami
Rozmawiaj
i obserwuj
użytkowników
końcowych
Zidentyfikuj potrzeby,
motywacje i pomysły
na rozwiązanie
problemu
Dostarcz prototyp
do dalszego
opracowywania
rozwiązań
(udoskonalania)
Co
Określ zakres
projektu
i zdefiniuj cele
oraz rezultaty
Współpracuj
z działem rozwoju,
aby stworzyć
finalny projekt
29. Prototyp musi odpowiednio
komunikować swoje wartości dla
wszystkich interesariuszy
(wewnętrznych oraz
zewnętrznych)
zaprojektuj
prototypuj
Szybka
odpowiedź
użytkownika
końcowego
Wielokrotne iteracje
stanowią o dialogu pomiędzy
zespołem projektantów
a użytkownikami końcowymi
Opakuj projekt
przed
udostępnieniem