2. İÇERİK
Bankaların mevduat dışı kaynaklarını ,
Alınan kredileri,
Para piyasasından sağlanan kaynakları,
İhraç edilen menkul kıymetleri,
Özkaynakları öğreneceğiz.
1
2
3
4
5
2
3. MEVDUAT DIŞI YABANCI KAYNAKLAR
Bankaların mevduat dışı kaynakları; alınan krediler, para
piyasalarına borçlar, menkul kıymet ihracı ile sağlanan kaynaklar
ile diğer kaynaklardan oluşmaktadır.
3
4. ALINAN KREDİLER
Sendikasyon Kredisi: En basit anlamda lider bir banka (genelde
bir yatırım bankasıdır) önderliğinde birden fazla banka veya
benzeri ödünç veren kurum tarafından kurulan şirketler birliği
tarafından, belli bir amaç için yine kurumlara (bankalar veya
büyük holdinglere) büyük tutarlarda verilen uluslararası kredilere
sendikasyon kredisi denir.
4
5. ALINAN KREDİLER
Kredi alan kurum açısından sendikasyon kredisi almak bir prestij ve
itibar konusudur. Sonuçta uluslararası firmalardan oluşan bir
konsorsiyum kurumu incelemiş ve çok büyük bir krediyi kurumun
kullanıma açmak için yeterli görmüştür.
İhtiyaç duyulan kredi tutarı normal şartlar altında tek bir kurumdan
elde edilmeye çalışılsa, bu tutarlarda kredileri verebilecek
kaynaklara sahip kuruluşların sayısı çok azdır ve toplam talebi
karşılamaları mümkün değildir. Kaynak bulunsa dahi tutarın büyük
olması ve riskin dağılmamış olması nedeniyle maliyetler çok daha
yüksek olacaktır. Ancak sendikasyon kredilerinde başka ücretler de
bulunmasına rağmen faiz oranları daha avantajlı olur.
5
6. ALINAN KREDİLER
HABER: Vakıfbank, uluslararası piyasalarda kendisine duyulan güveni
aldığı sendikasyon kredisiyle bir kez daha tescilledi. VakıfBank, 16 ülkeden
26 bankanın katılımıyla, nisan ayındaki yılın ilk sendikasyon kredisinin
ardından, 850 milyon dolar tutarında yılın ikinci sendikasyon kredisine
imza attı. Geçen yıl eylül ayındaki sendikasyon kredisini %110 ‘luk
yenileme oranı ile çevirerek yeni bir başarıya imza atan VakıfBank, 168,5
milyon dolar ve 528,75 milyon euro tutarında iki dilimden oluşan 1 yıl
vadeli ve Libor/Euribor + yüzde 0,90 toplam maliyetle temin edilen 850
milyon dolar tutarındaki sendikasyon kredisini dış ticaretin finansmanında
kullanılacak.
6
7. ALINAN KREDİLER
26 bankanın katıldığı sendikasyon kredisi hakkında konuşan
VakıfBank Genel Müdürü Halil Aydoğan, 2014 yılının ikinci
sendikasyon işlemini başarı ile gerçekleştirmekten ve %110’luk bir
yenileme oranı elde etmekten büyük mutluluk duyduklarını, muhabir
bankalar ile sürdürülebilir ilişki yönetimi politikası çerçevesinde ve
sektör ortalamasının üzerinde bir oranla sendikasyon kredilerini
yenilediklerini ifade etti. Bu kredinin, Türk ekonomisine duyulan
güvenle birlikte VakıfBank’ ın uluslararası piyasalardaki yüksek
kredibilitesini bir kez daha teyit ettiğini belirtti.
7
8. ALINAN KREDİLER
Yurt dışından kaynak yaratarak reel sektöre destek olmaya ve dış
ticareti finanse etmeye devam edeceklerini belirten Aydoğan,
“VakıfBank’ın muhabir bankalarına sağladığı iş çeşitliliği ve iş
hacminin artmaya devam etmesiyle çok rekabetçi maliyetlerle
kaynak temin ediyoruz. VakıfBank’ın dünya çapındaki muhabir
bankalarla kurduğu güçlü ve uzun soluklu ilişkiler sonucunda temin
edilen bu kredi, VakıfBank’ın Türk bankacılığındaki öncü konumunu
ve uluslararası piyasalardaki itibarını bir kez daha ispatlamıştır.” dedi.
8
9. ALINAN KREDİLER
Seküritizasyon Kredisi: İngilizce’de “securitization” olarak adlandırılan
seküritizasyon ya da menkul kıymetleştirme, kısaca bilançonun dönen
varlıklar bölümünde stok halindeki uzun vadeli ancak taksitlere
dayanan alacakların likit hale dönüştürülmesi işlemidir. Bu alacaklara
örnek olarak, kredi kartı alacakları, otomobil kredisi alacakları, konut
kredilerinden kaynaklanan ipotek alacakları gösterilebilir.
9
10. ALINAN KREDİLER
HABER: Vakıfbank, yurt dışı nakit havale akımlarına dayalı seküritizasyon
programı kapsamında; gelecekteki nakit akışı işlemi ve hazine finansmanı
işlemi de dahil olmak üzere yapının gerektirdiği diğer işlemleri
gerçekleştirmek suretiyle Euro ve ABD Doları cinsinden toplam 928.6 milyon
ABD Doları eşdeğeri tutarında seküritizasyon kredisi temin etmiştir.
Toplam yedi ayrı dilim halinde temin edilen kredinin 500 milyon ABD Doları
tutarındaki kısmı 5 yıl, 428.6 milyon ABD Doları tutarındaki kısmı ise 7 yıl vadeli
olarak sağlanmıştır.
Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası`ndan (EBRD) temin edilen 125 milyon
ABD Doları tutarındaki dilimi, tarımsal işletmelerin finansman ihtiyacının
karşılanması ve kadın girişimcilerin desteklenmesi dahil olmak üzere
bankanın orta vadeli kredilerinin finanse edilmesinde kullanılacaktır.
10
11. ALINAN KREDİLER
Sermaye Benzeri Krediler: Vadesine en az beş yıl kalan, şirketin iflası
ya da tasfiyesi halinde hisse senetlerinden bir önce diğer tüm
borçlardan sonra ödenmesi kredi verenlerce kabul edilen, defaten
kullandırılan ve herhangi bir şekil ve surette doğrudan ya da dolaylı
olarak teminata bağlanmamış, hiç bir türev işlem ve sözleşmeyle
ilişkilendirilmemiş, başka işlere temlik edilemeyeceği yazılı olarak
belirlenmiş, şirketin doğrudan ve dolaylı iştirakleri dışında kalan
kişilerden sağlanan kredilerdir.
11
12. ALINAN KREDİLER
HABER: VakıfBank, 1 Kasım 2022 vadeli 500 milyon dolar tutarındaki ilk
sermaye benzeri tahvil ihracını gerçekleştirerek Türkiye'de yurt dışı
yatırımcılara yönelik sermaye benzeri tahvil ihraç eden ilk kamu
bankası oldu.
24 Ekim 2012 tarihinde, 1 Kasım 2012 tarihindeki fiyatlandırma
işleminden önce, sabit getirili kıymetlere yatırım yapan önemli
yatırımcıları kapsayacak şekilde Londra, Zürih, Cenevre, Boston ve
New York'ta yapılan yatırımcı toplantıları ardından gerçekleştirilen
ihraç, dünya çapında 207 hesaptan oluşan güçlü bir yatırımcı
tabanının ilgisini çekerek 2,7 milyar doların üzerinde talep oluşturdu.
Talebin güçlü olması, ihracın 418.5 baz puan, yüzde 6 kupon ve yüzde
6 nihai getiri oranı ile fiyatlanmasını sağladı.
12
13. ALINAN KREDİLER
İhraç edilen tahvillerin yüzde 69'u Avrupa, yüzde 17'si ABD ve yüzde
14'ü Asya ve Orta Doğu'ya satıldı. İhraç edilen tahvillerin yüzde 43'ü
özel bankacılık müşterilerine, yüzde 38'i aktif yönetim şirketlerine ve
yüzde 19'u bankalara dağıtıldı.
VakıfBank'ın döviz cinsinden sermaye benzeri tahvil ihracı, Türkiye'de
bir kamu bankası tarafından gerçekleştirilen ilk sermaye benzeri
kredi hükümlerini haiz tahvil ihracı olma özelliği taşıyor. Ayrıca Türk
bankaları tarafından yapılmış en düşük kupon oranlı iki sermaye
benzeri tahvil ihracından biri olan işlemin başarısı, gerek Türkiye
gerekse VakıfBank'a uluslararası piyasalarda duyulan güvenin
göstergesi oldu.
13
14. ALINAN KREDİLER
ANALİZ: Yurtiçinde ve yurtdışında meydana gelen politik gelişmeler
uluslararası sermaye hareketlerinin volatilitesinin artmasına yol
açmıştır. Bu çerçevede 2014 yılının ilk çeyreğinde yurtdışından
sağlanan fonlarda, repo yoluyla sağlanan fonlardaki gerilemeye
bağlı olarak, sınırlı bir azalış gözlenmiştir.
Bir yıllık dönemde sektörün yurtdışı bankalardan temin ettiği borçların
toplamı %13,2 oranında (15,9 milyar USD) artış göstererek 137,1 milyar
USD’ye yükselmiştir
Türk Bankacılık Sektörü Genel Görünümü-Mart 2014
14
15. ALINAN KREDİLER
Yurtdışı bankalardan sağlanan fonların gelişimine bakıldığında;
mevduat hariç tüm işlem türlerinde yükseliş gözlenirken, en yüksek
tutarlı artış 8,3 milyar USD (%15,7) ile krediler kaleminde gerçekleşmiştir.
Ayrıca sendikasyon ve seküritizasyon kredilerinde 4,2 milyar USD (%17,9)
sermaye benzeri kredilerde 2,5 milyar USD (%34,5) ve repodan
sağlanan fonlarda 1 milyar USD (%5,5) artış görülmüştür.
Türk Bankacılık Sektörü Genel Görünümü-Mart 2014
15
18. ALINAN KREDİLER
Mart 2014 döneminde sektörün yurtdışı bankalardan sağladığı borçların
toplam pasifler içindeki payı yılsonuna kıyasla 0,6 puan azalarak %17’den
%16,4’e gerilemiştir. 2013 yılında yurtdışından sağlanan fonlar yıl içerisinde
dalgalı bir seyir izlemesine rağmen bir önceki yılsonuna göre %23,7
oranında artış göstermiştir. Bu süreçte küresel piyasalardaki belirsizliklere
rağmen yurtiçinde gözlemlenen olumlu makroekonomik gelişmeler kredi
not artışları ile desteklenmiş ve sektörün yurtdışından sağladı fonlar artış
göstermiştir. 2014 yılının ilk çeyreğinde ise artan borçlanma maliyetleri ve
döviz kurlarındaki gelişmelere bağlı olarak bankaların yurtdışı
borçlanmalarında önemli bir gelişme gözlenmemiştir.
18
20. PARA PİYASALARINA BORÇLAR
Bankalar; bankalararası para piyasasından, İMKB Takasbank piyasasından
ve repo işlemlerinden de kaynak sağlayabilmektedir. Bu kapsamda
bankalar en çok repo işlemlerinden kaynak sağlamaktadır. 2013 yılında da
önemli bir fon kaynağı olan repo işlemlerinden sağlanan fonlar 2014 ilk
çeyreğinde %17,2 oranında (20,4 milyar TL) artış göstermiştir. Repo
fonlamasındaki artış 2013 yılının ikinci çeyreğinden itibaren TCMB ile
yapılan işlemler kaynaklıdır.
Türk Bankacılık Sektörü Genel Görünümü-Mart 2014
20
21. PARA PİYASALARINA BORÇLAR
REPO: Finansal bir kurumun (genellikle bankalar) kurumsal veya
bireysel yatırımcıya hazine bonosu, devlet tahvili gibi hareketsiz
getirili bir menkul kıymeti satması ve bu menkul kıymeti önceden
belirlenen bir fiyattan ileri bir tarihte geri satın almak üzere
anlaşma yapmasıdır.
Genellikle reponun tam anlamını bilmeyen yatırımcılar repoyu kısa
süreli mevduat faizi gibi algılar. ancak repo işleyişte farklıdır. repo
yapan banka, repo yaptığı miktar kadar hazine bonosunu
kasasında tutmalıdır.
21
22. PARA PİYASALARINA BORÇLAR
Ayrıca normal reponun tam tersi bir işlem olan ters repo(reverse
repo) vardır. finansal bir kurumun (genellikle bankalar) hazine
bonosu, devlet tahvili gibi hareketsiz getirili bir menkul kıymeti
yatırımcıdan alması ve bu menkul kıymeti önceden belirlenen bir
fiyattan ileri bir tarihte geri satmak üzere anlaşma yapmasıdır.
Bankalar sahip oldukları hazine bonosu portföylerini kullanarak repo
işlemlerini gerçekleştirir böylece bankaları için fon(para) sağlarlar.
22
23. PARA PİYASALARINA BORÇLAR
Aslında kural olarak banka repo yaptığı menkul değeri (genellikle
hazine bonosu olur) müşteriye teslim etmeli vadesi gelince belirlenen
faiz ödemesini yaparak geri almalıdır. Ancak uygulamada bazı
problemlerle karşılaşılacağı için bu işlem yapılamaz. Hazine bonosu
veya hazine'nin bono karşılığı verdiği makbuzlar bankada durur.
Geçmişte bu konudaki denetim açıkları yüzünden açığa repo veya
karşılıksız repo sık sık yapılmıştır. Bu işlemler 1994 krizinde batan
bankaların batışında önemli rol oynamıştır. Batan bankaların repo
karşılığı tuttukları menkul kıymet olmadığı görülmüş, bu nedenle repo
yapanlar da mağdur duruma düşmüşlerdir.
23
24. İHRAÇ EDİLEN MENKUL KIYMETLER
Bankalar; banka bonosu, varlığa dayalı menkul kıymet ve tahvil ihraç
ederek kaynak sağlayabilirler. Uzun yıllardır menkul kıymet ihraç
etmeyen bankalar, son birkaç yıldır bono ve tahvil ihraç etmeye
başlamışlardır. 2014 Kasım sonu itibariyle bankaların ihraç ettiği
menkul kıymetlerin tutarı yaklaşık 86 milyar TL olup, pasif toplamının
%4,5’ una ulaşmıştır.
24
25. İHRAÇ EDİLEN MENKUL KIYMETLER
BANKA BONOSU: Bankaların borçlu sıfatıyla düzenleyip, Sermaye
Piyasası Kurulu tarafından kayda alınmasını takiben ihraç ederek
iskonto esasına göre sattıkları menkul kıymettir. Bankaların ihraçtaki
amacı, sermaye piyasalarından kaynak sağlamaktır.
Halka arz edilecek olan banka bonolarının vadesi 60 günden az 360
günden fazla olamaz. Tahsisli satılacak banka bonolarında ise
vadenin 15 günden az 360 günden fazla olamaması gibi bir sınırlama
mevcuttur.
Mevduat faizlerinin gerilemiş olduğu mevcut ortamda, bankalar,
alternatif getiri arayışındaki yatırımcılara farklı bir seçenek sunmak
üzere banka bonosu ihraç etmektedir.
25
26. İHRAÇ EDİLEN MENKUL KIYMETLER
Getiri Avantajı: Banka bonoları, mevduat ve hazine bonosu/devlet
tahvillerine kıyasla daha yüksek getiri imkanı sunar.
Vergi Avantajı: Vadeli mevduat hesaplarından %15 olarak kesilen
stopaj, TL cinsinden Banka Bonolarında %10 olarak uygulanmaktadır.
Likidite Avantajı: IMKB’de kote olduğundan, ikinci el piyasa işlemleri
aracılığıyla likidite imkanı bulunmaktadır. Yatırımcılar ihtiyaçları
doğrultusunda, dilerlerse vadeden önce banka bonolarını tamamen
ya da kısmen nakde çevirebilir.
26
27. İHRAÇ EDİLEN MENKUL KIYMETLER
Risk açısından, banka bonolarının vadeli mevduattan en büyük farkı
“Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu” sigortası kapsamında olmamasıdır.
Banka bonosu ve tahviller ihraç edildikten sonra, fiyatı ikincil
piyasada belirlenecektir. Banka bono ve/veya tahvilin vadesinden
önce satılması durumunda sözkonusu bono ve/veya tahvilin piyasa
değeri piyasa faizlerinin değişiminden doğrudan etkileneceğinden,
piyasa faiz oranları yükseldiğinde bononun değeri azalırken, faiz
oranları düştüğünde ise bononun piyasa değeri artacaktır.
27
28. İHRAÇ EDİLEN MENKUL KIYMETLER
BANKA TAHVİLİ: Özel sektör tahvilleri bankalar veya diğer anonim
şirketler tarafından çıkarılan borçlanma senetleridir. Tahviller en az bir
yıl vadeli, iskontolu veya kuponlu olarak ihraç edilmektedir. İskontolu
tahvillerde ihracatçı tarafından yatırımcıya vade sonunda tahvilin
nominal tutarı ödenir. Kuponlu tahvillerde yatırımcıya belli
periyodlarla (3 ay, 6 ay veya 1 yıl) kupon getirisi sağlanır ve anapara
ödemesi vade sonunda yapılır.
28
29. İHRAÇ EDİLEN MENKUL KIYMETLER
HABER: Vakıfbank banka bonosu ve tahvili halka arz edecek.
Vakıfbank’tan yapılan açıklamaya göre, 12-13-14 Ocak 2015
tarihlerinde arz edilecek 200 milyon TL nominal değerli 119 gün vadeli
Devlet İç Borçlanma Senetleri üzerine 50 baz puan ek getiri sağlayan
Vakıfbank Bonosu 15.05.2015'te itfa olacak.
Söz konusu halka arz işlemleri Şubelerimiz, Ankara, İstanbul, İzmir Yatırım
Merkezlerimiz ve İnternet şubesi ( www.vakifbank.com.tr ) aracılığıyla
gerçekleştirilecektir.
119 Gün Vadeli Vakıfbank Bonosuna İlişkin Bilgiler:
Vade Başlangıç Tarihi: 16/01/2015
Vade Sonu Tarihi : 15/05/2015
Vade : 4 Ay (119 Gün)
Yıllık Ek Getiri Oranı : %0,50 (50 Baz Puan)
ISIN Kodu : TRQVKFB51545
29
30. ÖZKAYNAKLAR
Bankaların özkaynakları; ödenmiş sermaye, sermaye yedekleri, kâr
yedekleri ile kâr ve zarardan oluşur.
Bankacılık sektöründe, güven ve istikrarın sağlanması ile muhtemel
tehlikelere karşı dayanıklılığın arttırılmasını sağlamak için güçlü bir
sermaye yapısına ihtiyaç duyulur. Sermaye, ticari işletmeler açısından
kredi verenleri koruyucu bir unsur olmanın yanı sıra finansal işlemlerde
alternatif bir kaynak olma özelliği de gösterir. Bankalarının çalışma
konuları gereği, kaynakların kullanım biçimi ve yerleri sonucu bu risk
unsuru önem kazanmaktadır. Bu nedenle, ihtiyaç duyulan sermaye
miktarı, aktif ve pasif kalemlerin kompozisyonuna, nakit akışlarının
karlılığına, yönetimin kalitesine ve özellikle rekabet açısından
bankanın içinde bulunduğu ortama bağlıdır.
30
31. ÖZKAYNAKLAR
Banka sermayesinin sağladığı fonksiyonlar
1- Banka sermayesi, bir bankanın kuruluşu ve faaliyete başlaması için gerekli olan
masrafların finansmanını sağlar.
2- Banka sermayesi, bankaya para yatıracak mevduat sahiplerine, bankaya borç veren
kişi ve kuruluşlara, banka ile ticaret ilişkisine gireceklere gerekli güveni sağlar.
3- Banka sermayesi, banka yönetimin önceden kestiremediği zararları karşılayabilecek bir
güvenlik marjıdır.
4- Banka sermayesi, bankanın iflası veya tasfiyesi durumunda bankadan alacaklı
durumunda olanların uğrayabilecekleri kayıpları en aza indirmeyi sağlar.
5- Banka sermayesi, banka için bir fon kaynağıdır.
6- Banka sermayesi, mevduat fonlarının bankaya çekilmesini sağlayan önemli bir araçtır.
7- Banka sermayesi, bankacılık faaliyetleri sonucu ortaya çıkan kredi riskini karşılamaktadır.
31
32. ÖZKAYNAKLAR
ANALİZ: Sektörün özkaynakları Aralık 2014 dönemi itibarıyla 232 milyar
TL olup Eylül 2014 dönemine göre %5,6 (13 milyar TL) oranında
artmıştır. Anılan dönemde özkaynaklardaki artışın temel nedeni
dağıtılmayarak banka bünyesinde bırakılan kârın eklendiği yedek
akçelerdir.
32