Girişim Sermayesi Anadolu Buluşmaları - İzmir etkinliğinde Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı adına yaptığım sunum (20 Eylül 2017)

1. Uluslararası
Doğrudan Yatırımlar
ve Girişim Sermayesi
Ahmet Cüneyt Selçuk
Şirket Ortaklıkları Koordinatörü
Girişim Sermayesi
Anadolu Buluşmaları
İzmir

2. • Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım
Ajansı
• Uluslararası Doğrudan Yatırımlar
• Uluslararası Doğrudan Yatırımlar
ve Girişim Sermayesi / Özel
Sermaye Fonları
Sunum içeriği

3. • Türkiye Yatırım Destek ve
Tanıtım Ajansı
• Uluslararası Doğrudan Yatırım
(UDY) nedir?
• Türkiye’ye gelen UDY’nin
görünümü
Sunum içeriği
Türkiye Yatırım
Destek ve
Tanıtım Ajansı

4. invest.gov.tr
T.C.Başbakanlık
Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı
• Türkiye’nin resmi yatırım tanıtım ajansı
• Başbakanlığa bağlı olup, doğrudan Başbakana
raporlama yapan bir kurum
• Kurulma Tarihi: 2007 (5523 – 21.06.2006)
• Merkez Ofis: Ankara, Şube: İstanbul
• Özel sektör yaklaşımı ile gizlilik prensiplerine bağlı
ücretsiz hizmet
• Özel sektör deneyimine sahip farklı dilleri konuşabilen
uzman kadro, coğrafi bölge ve sektör bazlı çalışma
ekipleri, yurtdışında görevli ülke danışmanları

5. • Üst düzey toplantılar, iş forumlarına iştirak,
sunumlar, sponsorluklar, bültenler, medya
görünürlüğü, reklamlar vb tanıtım faaliyetleri
• Uluslararası yatırımcıları kanunlar, teşvikler,
sektörler hakkında bilgilendirme, yatırım arazisi
seçiminde yardım, yerli firmalar ve resmi
kurumlarla görüşmelerde aracılık, proje
lansmanı vb destek hizmetleri
• Yatırım ortamının iyileştirilmesine yönelik
faaliyetler
invest.gov.tr
T.C.Başbakanlık
Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı

6. Uluslararası
Doğrudan
Yatırımlar

7. Uluslararası Doğrudan Yatırım nedir?
Yurtdışında yerleşik bir kişi ve kuruluşun yurtiçinde
yerleşik bir şirkette uzun vadeli ve kalıcı yatırım
yapmak, yönetimde söz sahibi olmak amacıyla şirket
hisselerinin %10’unu aşan miktarlarda yaptığı
yatırımdır.
TCMB istatistiklerine göre;
• Türkiye’ye yeni bir şirket kurmak, var olan bir
şirkete ortak olmak ve şube açmak için getirilen
fonlar, Türkiye’deki şirketlerin sermayeye ilave
ettikleri karlar,
• Türkiye’de yerleşik şirketlerin yurtdışındaki ana
ortak veya bağlı şirketlerinden aldıkları krediler
ve
• Yabancıların Türkiye’den aldıkları gayrimenkul
bedelleri
uluslararası doğrudan yatırım tutarı olarak
kaydedilir.

8. Uluslararası Doğrudan
Yatırımların
Ülke Ekonomisine Katkıları
1. Cari açığın finansmanına yardımcı
olmak
2. İstihdamı arttırmak
3. Teknoloji transferi sağlamak
4. Küresel entegrasyonu arttırmak
(verimlilik, yeni pazarlar, yeni yönetim
sistemleri)
5. Rekabetçi iş ortamını geliştirmek
6. Ekonomik büyümeyi hızlandırmak

9. Uluslararası Doğrudan
Yatırımların Bir Ülkeye
Gelme Sebepleri
Siyasi ve ekonomik istikrar, ekonomik büyüme,
yetişmiş insan gücü, işgücü maliyeti, pazarlara
yakınlık, güçlü iç pazar, bürokratik altyapı, hukuk
altyapısı, teknolojik altyapı, hammadde, doğal
zenginlikler, yatırım ortamı, vergiler, teşvikler vb...
Türkiye’yi ayrıştıran özellikler;
1. Güçlü İç Pazar / Büyük ve genç nüfus
2. Çevre Pazarlara İhracat Potansiyeli /
Jeostratejik konum
3. Elverişli Yatırım Ortamı / Reform programı

10. 0,59
0,55
0,69
0,95
1,40
1,90
1,50
1,18
1,39
1,57
1,51
1,43
1,28
1,76
1,52
0,00
0,50
1,00
1,50
2,00
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
-%13
Dünya'da Uluslararası Doğrudan
Yatırımlar (trilyon $)
Kaynak: UNCTAD Global Investment Trends Monitor (No 25)

11. 385
179
139
92
50 50 46 46 44 42
0
50
100
150
200
250
300
350
400
ABD İngiltere Çin Hong Kong Singapur Brezilya Fransa Hollanda Avustralya Hindistan
2016 yılında en fazla Uluslararası
Doğrudan Yatırım Çeken Ülkeler
(milyar $)
Kaynak: UNCTAD Global Investment Trends Monitor (No 25)

12. 1,1
1,7
2,8
10,0
20,2
22,0
19,9
8,6
9,1
16,2
13,6
12,9 12,8
17,6
12,3
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Kaynak: Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası
Türkiye'ye Uluslararası
Doğrudan Yatırım Girişleri
2002 – 2016
Milyar $

13. Kaynak: Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası
4295
4777
0
1000
2000
3000
4000
5000
Ocak-Mayıs 2016 Ocak-Mayıs 2017
+%11
Türkiye'ye Uluslararası
Doğrudan Yatırım Girişleri
2016 – 2017 İlk 5 Ay
Milyar $

14. 15
177
0
40
80
120
160
200
1980-2002 2003-2016
(23 yıl) (14 yıl)
Kaynak: Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası
Türkiye'ye Uluslararası
Doğrudan Yatırım Girişleri
(milyar $)

15. 6,7
8,8
11,7
15
18,7
21
23,7
25,5
29,4
32,6
33,8
41,4
46,8
52,7
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Türkiye’deki Yabancı Sermayeli
Firma Adedi
(bin adet)
Kaynak: Türkiye Cumhuriyeti Ekonomi Bakanlığı

16. Türkiye'ye Gelen UDY’nin
Bölgesel Dağılımı
(milyar $)
BÖLGELER 2002-2016 % 2016 % % fark
Avrupa 103.510 74,3 4.391 63,8 -10,5
Asya 22.874 16,4 2.008 29,2 +12,8
Amerika 12.411 8,9 458 6,7 -2,2
Afrika 376 0,3 0 0,0 -0,3
Okyanusya ve Kutup
Bölgesi
196 0,1 24 0,3
+0,2
Sınıflandırılamayan 49 <0,1 5 <0,1 0
Toplam Sermaye Girişi 139.416 - 6.886 - -
Sermaye Çıkışı -6.490 - -609 - -
Diğer Sermaye (Net) 10.490 - 2.106 - -
Gayrimenkul (Net) 37.308 - 3.890 - -
Gelen Toplam UDY 180.724 - 12.273 - -
Kaynak: Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası

17. Türkiye'ye Gelen UDY’nin
Sektörel Dağılımı
(milyar $)
SEKTÖRLER 2002-2016 % 2016 % % fark
Tarım Sektörü 434 0,3 26 0,4 +0,1
Sınai Sektörler 52.826 37,9 2.669 38,7 +0,8
İmalat 32.886 23,6 1.710 24,8 +1,2
Elektrik, Gaz, Buhar ve İk.Ür.Dağ. 17.053 12,2 740 10,7 -1,5
Madencilik ve Taşocakçılığı 2.816 2,0 217 3,2 +1,2
Su, Kanalizasyon, Atık Yön.Faal. 71 <0,1 2 <0,1 0
Hizmetler Sektörü 86.156 61,8 4.191 60,9 -0,9
Finans ve Sigorta Faaliyetleri 49.604 35,6 1.705 24,8 -10,8
Toptan ve Perakende Ticaret 7.608 5,6 601 8,7 +3,1
Ulaştırma ve Depolama 5.046 3,6 544 7,9 +4,3
İnşaat 4.000 2,9 307 4,5 +1,6
Gayrimenkul Faaliyetleri 2.950 2,1 277 4,0 +1,9
İnsan Sağlığı ve Sosyal Hizmet Faaliyetleri 2.062 1,5 273 4,0 +2,5
Konaklama ve Yiyecek Hizmeti Faaliyetleri 752 0,5 235 3,4 +2,9
Bilgi ve İletişim 11.872 8,5 91 1,3 -7,2
Diğer Hizmetler 2.262 1,6 158 2,3 +0,7
Toplam Sermaye Girişi 139.416 - 6.886 -
Sermaye Çıkışı -6.490 - -609 -
Diğer Sermaye (Net) 10.490 - 2.106 -
Gayrimenkul (Net) 37.308 20,6 3.890 31,7 +11,1
Gelen Toplam UDY 180.724 - 12.273 -
Kaynak: Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası

18. Uluslararası Doğrudan
Yatırımlar ve Girişim
Semayesi / Özel
Sermaye Fonları

19. Uluslararası Doğrudan
Yatırım Ne Şekilde Gelir?
1. Yeni şirket kurarak / Sıfırdan
Yatırım (Greenfield investments)
2. Mevcut şirketlere ortak olarak
3. Türkiye’de şube açarak
4. Kârların sermayeye ilave edilmesi
yoluyla / Genişleme Yatırımları
(Brownfield Investments)
5. Yurtdışındaki ana ortak veya bağlı
şirketlerinden alınan krediler
yoluyla
6. Gayrimenkul alımlarıyla
Sermaye
Gayrimenkul
Diğer
Sermaye
T.C.Merkez
Bankası
Bilançosu
Finans
Hesabı
Doğrudan
Yatırımlar
Net
Yükümlülük
Oluşumu

20. Mevcut Şirketlere Ortak Olunması
Yoluyla Gelen UDY
Birleşme ve Satın Almalar
(Mergers and Acquisitions)
Stratejik Birleşme
ve Satın Almalar
Finansal Birleşme
ve Satın Almalar
2003 – 2015
arasında Türkiye’ye
şirket birleşmesi ve
satın almalar
yoluyla 80.5 milyar
$ UDY geldi.
Kaynak: UNCTAD
Şirketler; yeni pazarlara açılmak,
rekabeti azaltmak, verimliliği
arttırmak, maliyetleri düşürmek
gibi nedenlerle diğer şirketleri
satın alır veya ortak olurlar.
Uluslararası finans kuruluşları
(IFC, EBRD vb), Özel sermaye
fonları (Private equity funds),
Girişim sermayesi fonları
(Venture capital funds), Melek
yatırımcılar (Angel investors)
Kâr amaçlı olarak başarılı
şirketlere, yeni iş fikirlerine
belirli bir süre için yatırım
yaparlar.

21. Yatırımcılar
(Limited partners)
Paranın yönetilmesine
karışmazlar. Maddi ve kanuni
olarak kendi yatırdıkları para
kadar sorumludurlar.
Özel sermaye fonu
(Private equity fund)
Fon yöneticileri
(General partner)
Fonu yönetirler. Kanuni olarak
işlemlerden sorumludurlar. Yönetim
ücreti ve kardan pay alırlar.
Varlıklı aileler, vakıflar, varlık fonları, devlet ve özel
emeklilik fonları, sigorta şirketleri, fonların fonları
Şirketler
&
Özel Sermaye Şirketleri
(Private Equity Firms)
Özel sermaye şirketleri özel sermaye
fonundaki kaynaklarla başarılı ve
gelecek vadeden Türk şirketlerinden
hisse alarak yatırım yaparlar. Ortalama
5~7 yıl sonra hisselerini daha yüksek bir
bedelle satarak (exit) yatırımcılarına
kazanç sunmak etmek isterler.

22. Girişim Sermayesi / Özel
Sermaye Fonları;
• Türkiye’ye uluslararası doğrudan
yatırım çekerler (şirketlere sermaye
desteği sağlarlar),
• Türkiye yatırım ortamının uluslararası
alanda tanıtımını yaparlar,
• Küresel endüstriyel uygulamaları ile
üretimde verimliliği, küresel yönetim
tecrübesi ile yönetimde etkinliği
arttırırlar,
• Rekabetçi bir iş ortamı yaratarak yerel
şirketlerimizin global piyasalara
hazırlanmalarına yardımcı olurlar.

23. Startup, Birleşme ve Satın Almalar Ekosistemi
Fonlayanlar
Girişimciler &
Şirketler
Yardımcı
Kurumlar
Düzenleyici
Kurumlar
Fon Sahipleri
▪ Danışmanlık Firmaları (M&A Consultancy Firms)
▪ Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı
▪ BİST Özel Pazar
▪ Hızlandırma Programları (Accelerators)
▪ Teknoparklar
▪ Bilgi ve Analiz Platformları (Investor Analytics)
▪ Eğitim Kurumları (Mentor Trainers)
▪ Medya araçları
▪ STK’lar & Organizasyonlar (NGOs & Organizations)
▪ TC Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı
▪ Semaye Piyasası Kurulu (SPK)
▪ Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK)
▪ Rekabet Kurumu
Melek
Yatırımcılar
(Busines Angels)
Melek Yatırımcı
Ağları
(Busines Angels
Networks)
Girişim Sermayesi
Şirketleri
(Venture Capital Firms)
Özel Sermaye Şirketleri
(Private Equity Firms)
Uluslararası
Finans Kuruluşları
(Int’l Financial
Institutions)
Uluslararası
Yatırım Bankaları
(Int’l Investment
Banks)
~$ 20.000.000~$ 100.000 ~$ 50.000.000~$ 2.000.000
Varlıklı Aileler Vakıflar
Ulusal Varlık Fonları
(Sovereign Wealth Funds)
Emeklilik Fonları
(Pension Funds)
Sigorta Şirketleri
Fonların Fonları
(Fund of Funds)
Bireyler
Tohum
(Seed-Başlangıç)
Seri A
(Erken Aşama)
Seri B
(Büyüme)
Seri C, D, E...
(İleri Aşama)
$
$ $ $

24. Teşekkürler