3. 1 Inleiding
• Inventaris van gekende archeologische vindplaatsen of waarnemingen in
Vlaanderen :
→ resultaten van onderzoek of observaties met een relevantie
voor archeologisch onderzoek of beheer.
• Ontstaan in 2000 als een samenwerkingsverband tussen Vlaamse
Gewest en verschillende partners
• Dagelijks beheer in handen van agentschap Onroerend Erfgoed
• Sinds 2020 opgenomen in de Inventaris Onroerend Erfgoed
→ Module Waarnemingen (en Module Gebeurtenis)
→ Gekoppeld met andere toepassingen: Beeldbank, OAR,
Archeologieportaal, Thesaurus, …
6. 2 Inventaris Onroerend Erfgoed
• Erfgoedobjecten: erfgoeditems geïnventariseerd o.b.v.
wetenschappelijke criteria, hoofdbrok: bouwkundig erfgoed
• Aanduidingsobjecten: informatie over het juridische statuut van erfgoed in
de inventaris (beschermd, vastgesteld)
• Waarnemingen: resultaten van onderzoek of observaties met een
relevantie voor archeologisch onderzoek of beheer
• Gebeurtenissen: het uitgevoerde onderzoek, bv. opgravingen,
inventarisaties, …
• Thema: inhoudelijk thema, onderwerp voorzien van een beknopte tekst,
achtergrondinformatie
7. 2 Inventaris Onroerend Erfgoed
• Archeologische Zones
• Erfgoedobjecten
• Vastgestelde Archeologische Zones
• Erfgoedobjecten
• Aanduidingsobjecten
8. 2 Inventaris Onroerend Erfgoed
• Centrale Archeologische Inventaris
• Waarnemingen → archeologische elementen
• Meeste waarnemingen: afgeschermd voor het grote publiek
→ Aanmelden noodzakelijk
21. 4 Gegevens
• Verschillende types onderzoek: leiden tot heel diverse gegevens
• Archeologische opgravingen: soms heel uitgebreide en gedetailleerde
info (sporen, objecten, opgaand muurwerk, …)
22. 4 Gegevens
• Verschillende types onderzoek: leiden tot heel diverse gegevens
• Proefsleuvenonderzoek: minder gedetailleerde info dan opgraving,
voorlopige datering en interpretatie
23. 4 Gegevens
• Verschillende types onderzoek: leiden tot heel diverse gegevens
• Booronderzoek: kan archeologische objecten opleveren (vooral in
prehistorische context), maar ook info over de opbouw van de
bodem/ondergrond
24. 4 Gegevens
• Verschillende types onderzoek: leiden tot heel diverse gegevens
• Veldprospectie: systematisch aflopen van terreinen op zoek naar
archeologische objecten, indicatie voor aanwezigheid van een site,
vaak aardewerk of silex
25. 4 Gegevens
• Verschillende types onderzoek: leiden tot heel diverse gegevens
• Metaaldetectie: zeer gerichte veldprospectie, 1 materiaalcategorie,
indicatie voor aanwezigheid van een site
26. 4 Gegevens
• Verschillende types onderzoek: leiden tot heel diverse gegevens
• Geofysisch onderzoek: scan van de bodem, o.a. verschil in weerstand
kan wijzen op archeologische sporen
27. 4 Gegevens
• Verschillende types onderzoek: leiden tot heel diverse gegevens
• Luchtfotografie: verschil in gewassen zichtbaar, kan wijzen op
aanwezigheid van archeologische sporen zoals grachten, muren, …
28. 4 Gegevens
• Verschillende types onderzoek: leiden tot heel diverse gegevens
• Digitaal Hoogtemodel: reliëfverschillen, vooral onder bos bewaard
29. 4 Gegevens
• Verschillende types onderzoek: leiden tot heel diverse gegevens
• Cartografie: relicten zoals sites met walgracht uit historische perioden,
rekening houden met onnauwkeurigheid
30. • Verschillende types onderzoek: leiden tot heel diverse gegevens
• Ouder onderzoek: vaak weinig nauwkeurige gegevens beschikbaar
4 Gegevens
31.
32. • Verschillende soorten onderzoek: leiden tot heel diverse gegevens
• Ouder onderzoek: vaak weinig nauwkeurige gegevens beschikbaar
• Opgegraven sites: verdwenen
• Volledig opgegraven?
• Veel info → meer waard dan waarnemingen met weinig info?
4 Gegevens
33. • Verschillende soorten onderzoek: leiden tot heel diverse gegevens
• Ouder onderzoek: vaak weinig nauwkeurige gegevens beschikbaar
• Opgegraven sites (verdwenen):
• Volledig opgegraven?
• Veel info → meer waard dan waarnemingen met weinig info?
• Recente bodemingrepen: nl. verplicht vooronderzoek
4 Gegevens
34. • Verschillende soorten onderzoek: leiden tot heel diverse gegevens
• Ouder onderzoek: vaak weinig nauwkeurige gegevens beschikbaar
• Opgegraven sites (verdwenen):
• Volledig opgegraven?
• Veel info → meer waard dan waarnemingen met weinig info?
• Recente bodemingrepen: nl. verplicht vooronderzoek
• Bodem
• Geërodeerd versus afgedekt
• Aard van het bodemgebruik:
• Akkers: erosie op hellingen (sites komen aan de oppervlakte)
• Weiland: moeilijker zichtbaar
• Bos: minder goed zichtbaar, goede bewaring
4 Gegevens
36. 6 Toegang
• https://inventaris.onroerenderfgoed.be
• Gebruiksovereenkomst
• Account: via het gebruikersbeheer van de Vlaamse Overheid
• Persoonsgebonden account: aanmelden met elektronische
identiteitskaart, itsme, …
• Meer info via mail.