work 1

1. 1
แบบเสนอโครงร่างโครงงานคอมพิวเตอร์
รหัสวิชา ง33201 ชื่อวิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร 5
ปีการศึกษา 2562
ชื่อโครงงาน
โรคคลั่งผอม(Anorexia nervosa)
ชื่อผู้ทาโครงงาน
ชื่อนางสาวพิชญ์นรี สุทะ เลขที่ 34 ชั้น ม.6 ห้อง 10
ชื่ออาจารย์ที่ปรึกษาโครงงาน ครูเขื่อนทอง มูลวรรณ์
ระยะเวลาดาเนินงาน ภาคเรียนที่ 1-2 ปีการศึกษา 62
โรงเรียนยุพราชวิทยาลัย จังหวัดเชียงใหม่
สานักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต 34

2. 2
ใบงาน
การจัดทาข้อเสนอโครงงานคอมพิวเตอร์
สมาชิกในกลุ่ม -
1.นางสาวพิชญ์นรี สุทะ เลขที่ 34
คาชี้แจง ให้ผู้เรียนแต่ละกลุ่มเขียนข้อเสนอโครงงานตามหัวข้อต่อไปนี้
ชื่อโครงงาน (ภาษาไทย)
โรคคลั่งผอม
ชื่อโครงงาน (ภาษาอังกฤษ)
Anorexia nervosa
ประเภทโครงงาน เพื่อการศึกษา
ชื่อผู้ทาโครงงาน นางสาวพิชญ์นรี สุทะ
ชื่อที่ปรึกษา ครูเขื่อนทอง มูลวรรณ์
ระยะเวลาดาเนินงาน ภาคเรียนที่ 1-2
ที่มาและความสาคัญของโครงงาน (อธิบายถึงที่มา แนวคิด และเหตุผล ของการทาโครงงาน)
ปัจจุบันคนทั่วไปที่ทางานเกี่ยวข้องกับรูปร่างของตนเองเช่น นักแสดง นางแบบ นักกีฬาและบางกลุ่มที่ได้รับ
คาพูดกระทบเกี่ยวกับรูปร่าง ปัจจุบันผู้คนมักสนใจรูปร่างของตนเองมากเกินไปและแคร์คาพูดของคนรอบข้างมาก
เกินไปทาให้ไม่มั่นใจในรูปร่างของตนเองจึงทาให้มีโอกาสเสี่ยงสูงที่จะเป็นโรคคลั่งผอม
Anorexia ไม่ใช่โรคที่เกี่ยวเนื่องกับอาหาร แต่เกี่ยวข้องกับพฤติกรรมการรับประทานอาหารที่ส่งผลเสียต่อ
สุขภาพ โดยผู้ป่วยยึดพฤติกรรมดังกล่าวเป็นวิธีควบคุมสภาวะอารมณ์ที่เผชิญอยู่ ผู้ป่วยโรคนี้และโรคการกินผิดปกติ
โรคอื่นมักป่วยเป็นโรคทางจิตเวชอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น โรคซึมเศร้า ใช้สารเสพติด โรควิตกกังวล หรือบุคลิกภาพ
แปรปรวนแบบก้ากึ่ง (Borderline Personality Disorder) ทั้งนี้ ผู้ป่วย Anorexia ยังประสบภาวะแทรกซ้อน
เกี่ยวกับสุขภาพกายหลายอย่าง เช่น กระดูกพรุน โลหิตจาง รวมทั้งประสบปัญหาสุขภาพหัวใจขั้นร้ายแรงหรือไตวาย
อันนาไปสู่การเสียชีวิต
จึงเป็นเหตุผลที่เลือกจัดทา โครงงานนี้ขึ้นมาเพื่อเป็นสิ่งเตือนใจและบอกถึงอันตรายให้แก่คนที่คลั่งผอมหรือ
คนที่คาดว่าตัวเองเสี่ยงต่อการเป็นโรคคลั่งผอม

3. 3
วัตถุประสงค์ (สิ่งที่ต้องการในการทาโครงงาน ระบุเป็นข้อ)
1.เพื่อเป็นสิ่งเตือนใจให้แก่คนคลั่งผอม
2.ให้หันมาดูแลสุขภาพของตนเองอย่างถูกวิธี
3.เพื่อเป็นข้อมูลให้แก่ผู้ที่สนใจศึกษา
ขอบเขตโครงงาน (คุณลักษณะ ขอบเขต เงื่อนไขและข้อจากัดของการทาโครงงาน)
เพื่อเผยแพร่ความรู้เกี่ยวกับโรคคลั่งผอม (Anorexia nervosa) ให้กับผู้ที่สนใจที่จะศึกษาและผู้ที่เป็นโรคคลั่งผอม
หลักการและทฤษฎี (ความรู้ หลักการ หรือทฤษฎีที่สนับสนุนการทาโครงงาน)
Anorexia (อะนอเร็กเซีย) หรือที่เรียกกันทั่วไปว่าโรคคลั่งผอม คือปัญหาสุขภาพจิตอย่างหนึ่ง จัดอยู่ในกลุ่ม
โรคการกินผิดปกติ (Eating Disorders) โดยผู้ป่วยโรคนี้จะมีน้าหนักตัวที่ต่ากว่าเกณฑ์ กลัวน้าหนักขึ้น รวมทั้งมี
ความคิดเกี่ยวกับน้าหนักตัวและรูปร่างที่ผิดไปจากความเป็นจริง เนื่องจากผู้ป่วยให้คุณค่ากับการควบคุมน้าหนักและ
รูปร่างมากเกินไป ส่งผลให้ใช้วิธีควบคุมน้าหนักและรักษารูปร่างที่เสี่ยงต่อสุขภาพ ไม่ว่าจะเป็นการจากัดปริมาณ
อาหารที่รับประทาน ล้วงคออาเจียนหลังรับประทานอาหาร ใช้ยาระบาย ยาลดน้าหนัก หรือยาขับปัสสาวะ รวมทั้งหัก
โหมออกกาลังกาย เพื่อป้องกันไม่ให้น้าหนักตัวเพิ่มขึ้นและลดน้าหนักต่อไปเรื่อย ๆ
Anorexia ไม่ใช่โรคที่เกี่ยวเนื่องกับอาหาร แต่เกี่ยวข้องกับพฤติกรรมการรับประทานอาหารที่ส่งผลเสียต่อ
สุขภาพ โดยผู้ป่วยยึดพฤติกรรมดังกล่าวเป็นวิธีควบคุมสภาวะอารมณ์ที่เผชิญอยู่ ผู้ป่วยโรคนี้และโรคการกินผิดปกติ
โรคอื่นมักป่วยเป็นโรคทางจิตเวชอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น โรคซึมเศร้า ใช้สารเสพติด โรควิตกกังวล หรือบุคลิกภาพ
แปรปรวนแบบก้ากึ่ง (Borderline Personality Disorder) ทั้งนี้ ผู้ป่วย Anorexia ยังประสบภาวะแทรกซ้อน
เกี่ยวกับสุขภาพกายหลายอย่าง เช่น กระดูกพรุน โลหิตจาง รวมทั้งประสบปัญหาสุขภาพหัวใจขั้นร้ายแรงหรือไตวาย
อันนาไปสู่การเสียชีวิต
อาการของอะนอเร็กเซีย
ผู้ป่วยโรคนี้มักปรากฏสัญญาณหรืออาการทางสุขภาพกายที่เกี่ยวกับลักษณะของคนที่อดอาหาร อย่างไรก็ตาม
อาการป่วยของโรคนี้ยังเกี่ยวเนื่องกับอารมณ์ พฤติกรรม และความรู้สึก โดยอาการของโรค Anorexia แบ่งออกเป็น
อาการของสุขภาพกาย และอาการทางด้านอารมณ์และพฤติกรรม ดังนี้
1. น้าหนักตัวลดลงมากเกินไป
2. รูปร่างผอมแห้ง ไม่มีกล้ามเนื้อและไขมัน
3. จานวนเม็ดเลือดผิดปกติ
4. เกิดอาการเมื่อยล้า เวียนศีรษะคล้ายเป็นลม
5. นอนไม่หลับ
6. นิ้วเขียวซีด ปากแห้ง รวมทั้งผิวแห้งและเหลือง
7. ผมบางและร่วง รวมทั้งมีขนอ่อนขึ้นตามร่างกาย
8. ประจาเดือนไม่มา
9. ท้องผูก

4. 4
10. ทนหนาวไม่ได้
11. หัวใจเต้นผิดจังหวะ และหัวใจเต้นช้าผิดปกติ
12. ความดันโลหิตต่า
13. กระดูกเปราะ
14. แขนหรือขาบวม
อาการทางด้านอารมณ์และพฤติกรรม
ผู้ป่วยโรค Anorexia จะปรากฏพฤติกรรมการลดน้าหนักด้วยการจากัดปริมาณอาหารที่รับประทาน อดอาหาร
หรือหักโหมออกกาลังกายมากเกินไป ผู้ป่วยบางรายอาจล้วงคออาเจียนอาหารที่รับประทานเข้าไป หรือใช้ยาระบาย
ยาสวนทวารหนัก ยาลดน้าหนัก หรือผลิตภัณฑ์สมุนไพรอื่น ๆ เพื่อลดน้าหนักและรักษารูปร่าง นอกจากนี้ ผู้ป่วยยังมี
สภาวะอารมณ์และพฤติกรรม ดังนี้
1. คิดฟุ้งซ่านเกี่ยวกับการรับประทานอาหาร รวมทั้งนับจานวนแคลอรี่ของอาหารที่จะรับประทานอยู่เสมอ
2. ปฏิเสธที่จะรับประทานอาหารหรือสิ่งต่าง ๆ รวมทั้งมักโกหกว่ารับประทานอาหารไปมากน้อยเท่าไหร่ เพื่อ
เลี่ยงการรับประทานอาหาร
3. เกิดอาการเบื่ออาหาร
4. กังวลและกลัวว่าน้าหนักตัวเพิ่มหรืออ้วนขึ้นทั้งที่น้าหนักตัวน้อยเกินไป รวมทั้งไม่รักษาระดับน้าหนักตัวให้อยู่
ในเกณฑ์ปกติ
5. หมกมุ่นอยู่กับมายาคติการมีรูปร่างที่ดี รวมทั้งไม่ยอมรับว่าน้าหนักตัวต่าจนอยู่ในเกณฑ์อันตราย รวมทั้งรู้สึก
ภูมิใจเมื่อน้าหนักลดลงอย่างต่อเนื่อง
6. ไร้อารมณ์ความรู้สึกกับสิ่งรอบตัว รวมทั้งแยกตัวออกจากสังคม
7. หงุดหงิดและฉุนเฉียวง่าย หรือรู้สึกซึมเศร้า
8. ความสนใจเกี่ยวกับเรื่องเพศลดลง
9. คิดฆ่าตัวตาย
นอกจากนี้ ผู้ที่สงสัยว่าบุคคลในครอบครัวหรือบุคคลรอบข้างอาจป่วยเป็น Anorexia อาจสังเกตได้ว่ามีพฤติกรรม
ที่เสี่ยงป่วยเป็นโรคนี้หรือไม่ โดยสังเกตว่าบุคคลเหล่านั้นมักงดรับประทานอาหารมื้อต่าง ๆ เลี่ยงที่จะไม่กินอาหาร
หรือกินอาหารบางอย่างซึ่งมักเป็นอาหารที่มีไขมันหรือพลังงานต่า ชอบทาอาหารให้ผู้อื่นแต่ปฏิเสธที่จะกินเอง หรือมี
พฤติกรรมการรับประทานที่เป็นรูปแบบ เช่น คายอาหารออกมาหลังจากเคี้ยวแล้ว หรือเลี่ยงการรับประทานอาหาร
ต่อหน้าผู้อื่น ทั้งนี้ ผู้ป่วยอาจมีพฤติกรรมซ้า ๆ หรือแสดงถึงความกังวล เช่น ชั่งน้าหนัก วัดสัดส่วน ส่องกระจก หรือ
บ่นว่าอ้วนอยู่เป็นประจา หากมีบุคคลรอบข้างที่เข้าข่ายลักษณะนี้ควรพาไปปรึกษาแพทย์ เนื่องจากโรคนี้เป็นอันตราย
ต่อสุขภาพถึงชีวิตได้ ซึ่งผู้ป่วย Anorexia ไม่ต้องการรับการรักษาให้มีสุขภาพที่ดี แต่ต้องการลดน้าหนักให้ผอมต่อไป
สาเหตุของอะนอเร็กเซีย
สาเหตุของโรค Anorexia ยังไม่ปรากฏเฉพาะเจาะจง อย่างไรก็ตาม โรคนี้อาจเกิดจากปัจจัยต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นร่วมกัน
ได้แก่ ยีนหรือพันธุกรรม สภาวะจิตใจ และสภาพแวดล้อม ดังนี้
1.ยีนหรือพันธุกรรม ข้อสันนิษฐานเกี่ยวกับยีน การทางานในสมอง หรือระดับฮอร์โมนที่เปลี่ยนแปลงไปนั้น
นับเป็นข้อสันนิษฐานว่าอาจเป็นสาเหตุของโรค Anorexia โดยการเปลี่ยนแปลงดังกล่าวอาจกระทบสมองส่วนใดส่วน

5. 5
หนึ่งที่ทาหน้าที่ควบคุมน้าย่อย หรืออาจกระตุ้นให้ผู้ป่วยรู้สึกกังวลและรู้สึกผิดเมื่อรับประทานอาหารหลังอดอาหาร
หรือหักโหมออกกาลังกาย ทั้งนี้ ผู้ที่มีบุคคลในครอบครัวป่วยเป็นโรคผิดปกติเกี่ยวกับการกิน โรคซึมเศร้า หรือใช้สาร
เสพติด ก็เสี่ยงเป็น Anorexia ได้ เนื่องจากอาการป่วยหรือการใช้สารเสพติดของบุคคลในครอบครัวต่างส่งผลต่อยีน
อันนาไปสู่โรคนี้
2.สภาวะจิตใจ สภาวะอารมณ์หรือจิตใจบางอย่างอาจส่งผลให้ป่วยเป็น Anorexia ได้ โดยผู้ที่ประสบสภาวะ
อารมณ์หรือจิตใจต่อไปนี้อาจเสี่ยงป่วยเป็นโรคนี้
1) มีแนวโน้มเป็นโรคซึมเศร้าและวิตกกังวล
2) จัดการความเครียดได้ไม่ดี
3) กังวล กลัว และคิดมากเกี่ยวกับอนาคตมากเกินไป
4) เสพติดความสมบูรณ์แบบ หรือตั้งมาตรฐานและเป้าหมายในชีวิตออย่างเคร่งครัด
5) ตึงเครียดเกินไป
6) มีพฤติกรรมย้าคิดย้าทา
3.สภาพแวดล้อม การเข้าสู่วัยเจริญพันธุ์อาจเป็นปัจจัยที่นาไปสู่การป่วยโรคนี้ได้ เนื่องจากฮอร์โมน
เปลี่ยนแปลง อารมณ์แปรปรวน และเกิดความเครียดกังวลต่าง ๆ อันเกี่ยวเนื่องกับพฤติกรรมของโรค Anorexia หรือ
การรับเอาวัฒนธรรมและค่านิยมความผอมที่เผยแพร่ตามสื่อต่าง ๆ ทั้งนี้ ยังปรากฏปัจจัยจากสภาพแวดล้อมอื่น ๆ ที่
ทาให้เสี่ยงเป็นโรคคลั่งผอม ดังนี้
1) แรงกดดันจากเพื่อนที่นิยมรูปร่างผอม โดยเฉพาะในกลุ่มวัยรุ่นหญิง หรือถูกกลั่นแกล้งล้อเลียนเรื่อง
รูปร่างและน้าหนัก
2) อาชีพหรืองานอดิเรกบางอย่างที่ได้รับความชื่นชม โดยกิจกรรมเหล่านั้นมาพร้อมภาพลักษณ์ของผู้ที่
มีรูปร่างผอม เช่น นักเต้น นางแบบ หรือนักกีฬาบางประเภท
3) เหตุการณ์ที่ก่อให้เกิดความเครียด
4) เผชิญกับปัญหาความสัมพันธ์ในครอบครัว
5) ถูกทาร้ายร่างกายหรือทารุณกรรมทางเพศ
การวินิจฉัยอะนอเร็กเซีย
แพทย์จะวินิจฉัยว่าผู้ป่วยเข้าข่ายป่วยเป็นโรค Anorexia หรือไม่ โดยเบื้องต้นจะซักถามคาถามทั่วไปเกี่ยวกับน้าหนัก
ตัวและพฤติกรรมการรับประทานอาหาร เช่น น้าหนักตัวที่ลดลงในช่วงที่ผ่านมา ความรู้สึกหรือความกังวลเกี่ยวกับ
น้าหนักตัว พฤติกรรมล้วงคออาเจียน ปัญหาประจาเดือนไม่มาหรือปัญหาเกี่ยวกับการรับประทานอาหาร ผู้ป่วยต้อง
ตอบคาถามเหล่านี้ตามความจริง เพื่อให้ประมวลผลออกมาได้อย่างแม่นยา ทั้งนี้ แพทย์อาจตรวจด้านอื่น ๆ สาหรับ
ประกอบการวินิจฉัย ดังนี้
1.ตรวจร่างกาย แพทย์จะวัดน้าหนักและส่วนสูงผู้ป่วย โดยผู้ป่วย Anorexia จะมีน้าหนักที่ต่ากว่ามาตรฐาน ซึ่งคิด
เป็นร้อยละอย่างน้อย 15 รวมทั้งวัดดัชนีมวลกาย (Body Mass Index: BMI) โดยทั่วไปแล้ว ผู้ใหญ่จะมีค่าดัชนีมวล
กายในเกณฑ์สุขภาพดีอยู่ที่ 18.5-24.9 หากป่วยเป็นโรคดังกล่าวมักจะมีค่าดัชนีมวลกายต่ากว่า 17.5 นอกจากนี้
แพทย์จะตรวจร่างกายด้านอื่น เช่น อัตราการเต้นของหัวใจ ความดันโลหิตและอุณหภูมิร่างกาย ปัญหาสุขภาพเล็บ
และผม ฟังหัวใจและปอด และตรวจท้อง

6. 6
2.ตรวจทางห้องปฏิบัติการ แพทย์จะทาการตรวจเลือดเพิ่มเติม ได้แก่ ตรวจความสมบูรณ์ของเม็ดเลือด (Complete
Blood Count: CBC) ตรวจอิเล็กโทรไลต์ (Electrolites) และโปรตีนในเลือด ตรวจการทางานของตับ ไต และต่อม
ไทรอยด์ รวมทั้งตรวจปัสสาวะ
3.วัดผลทางจิตวิทยา แพทย์จะพูดคุยซักถามเกี่ยวกับอารมณ์ ความรู้สึก และพฤติกรรมการกินของผู้ป่วย ทั้งนี้ ผู้ป่วย
อาจต้องทาแบบประเมินตนเองทางจิตวิทยาเพื่อวัดผลด้วย
4.ตรวจวิธีอื่น แพทย์จะเอกซเรย์ผู้ป่วยเพื่อตรวจความหนาแน่นมวลกระดูก การแตกหรือเปราะของกระดูก และ
ตรวจหาโรคปอดบวมหรือปัญหาสุขภาพหัวใจ ทั้งนี้ ผู้ป่วยอาจต้องเข้ารับการตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ (ECG) เพื่อดูว่า
หัวใจผิดปกติหรือไม่ การตรวจทั้งหมดนี้จะช่วยให้แพทย์สามารถประมวลผลว่าร่างกายผู้ป่วยใช้พลังงานไปเท่าไหร่ ซึ่ง
ช่วยให้วางแผนการบริโภคสารอาหารให้เพียงพอกับความต้องการของผู้ป่วย
การวินิจฉัยโรคทางจิตเวช (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders: DSM-5) กาหนดเกณฑ์ที่
ระบุลักษณะของผู้ป่วย Anorexia ไว้ ดังนี้
1) จากัดการรับประทานอาหาร ผู้ป่วย Anorexia จะรับประทานอาหารน้อยกว่าความต้องการของร่างกาย
เพื่อรักษาน้าหนักตัวให้น้อยกว่าเกณฑ์มาตรฐานตามอายุและส่วนสูงของตัวเอง
2) กลัวน้าหนักขึ้น กลัวและกังวลว่าน้าหนักตัวจะขึ้นหรือมีรูปร่างอ้วนเป็นอย่างมาก อีกทั้งพยายามลดน้าหนัก
อยู่เสมอทั้งที่น้าหนักตัวน้อยเกินไป เช่น ล้วงคออาเจียน หรือใช้ยาระบาย
3) มีปัญหากับรูปร่างตนเอง ผู้ป่วยไม่รู้สึกกังวลที่มีน้าหนักตัวต่ากว่าเกณฑ์มาตรฐาน โดยให้คุณค่าตัวเองผูกติด
อยู่กับน้าหนัก รวมทั้งรับรู้ภาพลักษณ์หรือรูปร่างของตนเองที่บิดเบือนไปจากความเป็นจริง
การรักษาอะนอเร็กเซีย
ปัญหาสาคัญในการรักษาโรค Anorexia นั้น เกิดจากความคิดหรือเหตุผลของผู้ป่วยที่ต่อต้านการรักษา ได้แก่
คิดว่าไม่จาเป็นต้องเข้ารับการบาบัด กลัวว่าน้าหนักจะเพิ่มขึ้นมา รวมทั้งไม่ได้มองพฤติกรรมของตนเองเป็นอาการป่วย
แต่เป็นลักษณะการใช้ชีวิตแบบหนึ่งเท่านั้น ผู้ป่วยจาเป็นต้องได้รับการรักษา เนื่องจากการบาบัดและรักษาผู้ป่วยอย่าง
ต่อเนื่องจะช่วยให้มีสุขภาพดี รวมทั้งอาการของโรคไม่กาเริบขึ้นเมื่อต้องเผชิญภาวะเครียดรุนแรงหรือสถานการณ์
กระตุ้นต่าง ๆ การรักษาโรค Anorexia ประกอบด้วยการรักษาที่ต้องให้คาปรึกษาในการบาบัด การรักษาด้วยยา และ
การดูแลสุขภาพและโภชนาการ เนื่องจากโรคนี้เป็นโรคที่มีความซับซ้อน กลุ่มผู้ทาการรักษาจึงมีหลากหลาย ได้แก่
ผู้ให้คาปรึกษาพิเศษ จิตแพทย์ นักจิตวิทยา พยาบาลพิเศษ และนักโภชนาการ ทั้งนี้ อาจมีกุมารแพทย์หรือหมอเด็ก
เข้ามาร่วมทาการรักษาด้วยในกรณีที่ผู้ป่วยเป็นเด็กหรือวัยรุ่น การรักษา Anorexia มีเป้าหมายช่วยให้ผู้ป่วยมีน้าหนัก
ตัวกลับมาเป็นปกติ รักษาภาวะทางจิตอันเกี่ยวเนื่องกับรูปร่างของตัวเอง รวมทั้งทาให้ผู้ป่วยหายป่วยจากโรคดังกล่าว
ในระยะยาวหรือฟิ้นตัวได้อย่างเต็มที่
โรค Anorexia สามารถรักษาและบาบัดได้ด้วยวิธี ดังนี้
จิตบาบัด ผู้ป่วยโรค Anorexia จะได้รับการรักษาด้วยวิธีจิตบาบัดต่าง ๆ ซึ่งขึ้นอยู่กับระดับความรุนแรงของอาการ
โดยวิธีนี้มักใช้เวลารักษาอย่างน้อย 6-12 เดือน หรือมากกว่านั้น วิธีจิตบาบัดที่ใช้รักษา Anorexia มีดังนี้

7. 7
1.Focal Psychodynamic Therapy: FPT
วิธีนี้ตั้งอยู่บนฐานแนวคิดที่ว่าภาวะทางจิตที่เกิดขึ้นอาจเกี่ยวเนื่องกับปมขัดแย้งที่เกิดขึ้นในวัยเด็กหรือในอดีต โดย
ผู้ป่วยไม่สามารถแก้ไขปมขัดแย้งนั้นได้ นักบาบัดจะกระตุ้นให้ผู้ป่วยนึกถึงปมขัดแย้งที่ส่งผลต่อตัวเอง เพื่อช่วยให้หาวิธี
รับมือกับพฤติกรรม ความคิด และความรู้สึก เมื่อต้องเผชิญสถานการณ์ที่ทาให้เครียด
1. จิตบาบัดสัมพันธภาพระหว่างบุคคล (Interpersonal Therapy: IPT) วิธีนี้ตั้งอยู่บนฐานแนวคิดที่ว่า
ความสัมพันธ์ต่อผู้คนรอบข้างและสิ่งแวดล้อมภายนอกมีอิทธิพลต่อสุขภาพจิต ผู้ป่วย Anorexia อาจรู้สึกกังวล มี
ความนับถือตัวเองต่า หรือไม่เชื่อมั่นในตัวเอง ซึ่งเกิดจากการมีปัญหาปฏิสัมพันธ์กับผู้คน นักบาบัดจะพิจารณา
ความสัมพันธ์กับบุคคลรอบข้างของผู้ป่วยที่ส่งผลหรือเกี่ยวข้องกับพฤติกรรมและความคิดแง่ลบ รวมทั้งดูว่าจะแก้ไข
พฤติกรรมและความคิดดังกล่าวได้อย่างไร
2. ความคิดเและพฤติกรรมบาบัด (Cognitive Behavioural Therapy: CBT) วิธีนี้ตั้งบนฐานแนวคิดที่ว่า
ทัศนคติของผู้ป่วยที่มีต่อเหตุการณ์ต่าง ๆ ส่งผลต่อพฤติกรรมที่แสดงออกมา กล่าวคือ พฤติกรรมสามารถสะท้อนว่า
ผู้ป่วยคิดและรู้สึกอย่างไร นักบาบัดจะทาให้ผู้ป่วยเห็นว่าภาวะที่เกิดขึ้นนั้นเกิดจากความคิดที่ผิดเพี้ยนเกี่ยวกับอาหาร
และการรับประทานอาหาร โดยนักบาบัดจะปรับความคิดเพื่อช่วยให้ผู้ป่วยมีความคิดในการรับประทานไปในทางที่
เป็นจริงและส่งผลดีต่อสุขภาพ อันนาไปสู่การปรับพฤติกรรมต่อไป
3. Cognitive Analytic Therapy (CAT) วิธีนี้ตั้งอยู่บนฐานแนวคิดที่ว่าปัญหาสุขภาพจิตที่เกิดขึ้นเกิดจาก
รูปแบบพฤติกรรมหรือความคิดที่ไม่ส่งผลดีต่อสุขภาพ อันเป็นผลมาจากวัยเด็กหรือในอดีต ขั้นตอนการรักษามี 3
ขั้นตอน ได้แก่
1) พิจารณาเหตุการณ์ที่เคยเกิดขึ้น ซึ่งอาจอธิบายสาเหตุที่ทาให้เกิดรูปแบบพฤติกรรมหรือความคิดที่
ส่งผลเสียต่อสุขภาพ (Reformation)
2) ทาให้เห็นว่ารูปแบบพฤติกรรมและความคิดดังกล่าวนาไปสู่โรค Anorexia ได้อย่างไร
(Recognition)
3) ระบุความเปลี่ยนแปลงที่สามารถทาให้เลิกรูปแบบพฤติกรรมและความคิดที่ส่งผลเสียต่อสุขภาพได้
(Revision)
4.การบาบัดครอบครัว (Family Interventions) ครอบครัวนับว่ามีบทบาทสาคัญในการรักษาในกรณีที่
ผู้ป่วย Anorexia เป็นเด็กหรือมีอายุน้อย เนื่องจากปัญหาสุขภาพจิตนี้ส่งผลต่อบุคคลในครอบครัวทุกคน การบาบัด
ครอบครัวจะมุ่งเน้นไปที่ผลกระทบโรคที่ส่งผลต่อครอบครัว ซึ่งจะช่วยให้เข้าใจลักษณะของโรคและวิธีที่บุคคลใน
ครอบครัวจะช่วยเหลือผู้ป่วยด้วย
5.วิธีเพิ่มน้าหนัก แผนการรักษาโรคนี้จะครอบคลุมคาแนะนาในการรรับประทานอาหารเพื่อเพิ่มน้าหนัก
ตัวอย่างปลอดภัย โดยแพทย์จะให้ผู้ป่วยเริ่มรับประทานอาหารในปริมาณน้อย และค่อย ๆ เพิ่มปริมาณอาหารอย่างช้า
ๆ เมื่อร่างกายปรับตัวได้แล้ว เนื่องจากการเพิ่มปริมาณอาหารเร็วเกินไปสามารถเกิดภาวะแทรกซ้อนได้ โดยมี
เป้าหมายให้น้าหนักตัวเพิ่มขึ้นสัปดาห์ละ 0.5 กิโลกรัม ผู้ป่วยเด็กหรือวัยรุ่นจะได้รับการตรวจอย่างสม่าเสมอ เพื่อ
ติดตามผลการรักษาให้เป็นไปตามเป้าหมาย การเพิ่มน้าหนักตัวจะช่วยให้ผู้ป่วยกลับมารับประทานอาหารครบ 3 มื้อ
เป็นปกติ

8. 8
ยารักษา
โรค Anorexia ไม่สามารถรักษาได้ด้วยยาเพียงอย่างเดียว แพทย์มักใช้รักษาควบคู่กับวิธีบาบัด โดยใช้ยาเพื่อ
รักษาภาวะทางจิตอื่น ๆ ที่เกิดขึ้นร่วมด้วย เช่น โรคย้าคิดย้าทา หรือโรคซึมเศร้า ยาที่ใช้รักษาผู้ป่วย Anorexia ได้แก่
ยากลุ่มเอสเอสอาร์ไอ และยาโอแลนซาปีน ดังนี้
1) ยากลุ่มเอสเอสอาร์ไอ (Selective Serotonin Reuptake Inhibitors: SSRIs) ยานี้จัดเป็นยารักษาอาการ
ซึมเศร้าชนิดหนึ่ง มักใช้รักษาผู้ที่ประสบปัญหาเกี่ยวกับภาวะทางจิต เช่น โรคซึมเศร้า หรือวิตกกังวล อย่างไรก็
ตาม แพทย์จะจ่ายยากลุ่มเอสเอสอาร์ไอให้ผู้ป่วยในกรณีที่น้าหนักตัวผู้ป่วยเริ่มเพิ่มขึ้นแล้ว เนื่องจากการใช้ยา
ดังกล่าวขณะที่ผู้ป่วยมีน้าหนักตัวน้อยมากเกินไปเสี่ยงได้รับผลข้างเคียงสูง ทั้งนี้ ผู้ที่อายุต่ากว่า 18 ปี ควรใช้ยาก
ลุ่มเอสเอสอาร์ไออย่างระมัดระวัง
2) ยาโอแลนซาปีน (Olanzapine) ผู้ป่วย Anorexia ที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษาด้วยวิธีอื่น จะได้รับยานี้เพื่อ
ลดอาการวิตกกังวลเกี่ยวกับน้าหนักตัวและการรับประทานอาหาร
การแพทย์ทางเลือก
วิธีนี้ไม่ใช่วิธีรักษาตามหลักแพทย์แผนปัจจุบัน ยังไม่ปรากฏงานวิจัยเกี่ยวกับการรักษาโรค Anorexia ด้วย
การแพทย์ทางเลือก อย่างไรก็ดี วิธีนี้อาจช่วยลดอาการวิตกกังวลลงได้ โดยทาให้ผู้ป่วยรู้สึกดีและผ่อนคลายมาก
ขึ้น การแพทย์ทางเลือกที่ใช้รักษาอาการวิตกกังวล ได้แก่ การฝังเข็ม การนวด โยคะ และการนั่งสมาธิ ผู้ที่ต้องการ
รักษาด้วยวิธีดังกล่าวควรปรึกษาแพทย์ก่อน เพื่อให้ทราบและเข้าใจเกี่ยวกับประโยชน์และความเสี่ยงจากการ
รักษาด้วยการแพทย์ทางเลือกวิธีต่าง ๆ
การรักษาปัญหาสุขภาพอื่น
ผู้ป่วย Anorexia ที่เกิดปัญหาสุขภาพอื่น ๆ อันเป็นผลจากโรคดังกล่าว จะได้รับการรักษาอย่างอื่นร่วมด้วย
ตามกรณี ดังนี้
1) ดูแลสุขภาพช่องปาก ผู้ป่วยที่ล้วงคออาเจียนเป็นประจา จะได้รับคาแนะนาในการดูแลสุขภาพช่องปาก เพื่อ
ป้องกันกรดในกระเพาะอาหารทาลายเคลือบฟันบนผิวฟัน เช่น แพทย์อาจแนะนาให้ผู้ป่วยแปรงฟันทันทีหลัง
อาเจียน เพื่อเลี่ยงปัญหาเคลือบฟันสึกกร่อน หรือแนะนาให้เลี่ยงอาหารที่มีกรดและใช้น้ายาบ้วนปาก รวมทั้ง
ไปพบทันตแพทย์อย่างสม่าเสมอ
2) ลดยาระบาย แพทย์จะแนะนาให้ผู้ป่วยที่ใช้ยาระบายหรือยาขับปัสสาวะเพื่อลดน้าหนัก ค่อย ๆ ลดปริมาณ
การใช้ยาเพื่อให้ร่างกายปรับตัวได้ เนื่องจากการหยุดใช้ยาทันทีสามารถก่อให้เกิดอาการคลื่นไส้และท้องผูก
ภาวะแทรกซ้อนจากอะนอเร็กเซีย
ผู้ป่วยโรค Anorexia ที่ไม่ได้รับการรักษาเสี่ยงเกิดภาวะแทรกซ้อนจากโรคได้หลายประการ ซึ่งอาจเกิด
ภาวะแทรกซ้อนอย่างรุนแรงหรืออันตรายถึงขั้นเสียชีวิต ทั้งนี้ ผู้ป่วยที่ไม่ได้มีน้าหนักตัวต่ากว่าเกณฑ์มาตรฐานมากนัก
ก็อาจเสียชีวิตกะทันหันได้ เนื่องจากเกิดหัวใจเต้นผิดจังหวะและระดับอิเล็กโทรไลต์ไม่สมดุล ภาวะแทรกซ้อนที่เกิด
จากโรค Anorexia แบ่งเป็นภาวะแทรกซ้อนที่เกิดกับสุขภาพกาย และภาวะแทรกซ้อนที่เกิดกับสุขภาพจิต ดังนี้
1.ภาวะแทรกซ้อนจากสุขภาพกาย
1) โลหิตจาง
2) เกิดโรคเกี่ยวกับสุขภาพหัวใจ เช่น ลิ้นหัวใจยาว หัวใจเต้นผิดจังหวะ หัวใจเต้นช้าผิดปกติ หรือหัวใจวาย
3) มีปัญหาเกี่ยวกับสมองและระบบประสาท เช่น เกิดอาการชัก สมาธิสั้น หรือความจาไม่ดี

9. 9
4) มีปัญหาเกี่ยวกับกล้ามเนื้อและกระดูก เช่น กระดูกอ่อนแอหรือกระดูกพรุน สูญเสียมวลกระดูก ส่งผลให้เสี่ยง
กระดูกหักได้ในอนาคต รวมทั้งมีปัญหาเกี่ยวกับพัฒนาการทางร่างกายสาหรับผู้ป่วยเด็กและวัยรุ่น
5) ประสบปัญหาสุขภาพทางเพศ ได้แก่ มีลูกยากและประจาเดือนไม่มาสาหรับผู้หญิง หรือฮอร์โมนเทสโทสเทอ
โรนลดลงและหย่อนสมรรถภาพทางเพศสาหรับผู้ชาย
6) มีปัญหาเกี่ยวกับระบบทางเดินอาหาร เช่น ท้องผูก ท้องอืด หรือคลื่นไส้
7) อิเล็กโทรไลต์ผิดปกติ เช่น โพแทสเซียม โซเดียม หรือคลอไรด์ในเลือดต่า
8) มีปัญหาเกี่ยวกับไต
9) พยายามฆ่าตัวตาย
10) เกิดโรคเกี่ยวกับการกินผิดปกติอย่างอื่นร่วมด้วย เช่น บูลิเมีย (Bulimia Nervosa) โดยผู้ป่วยจะทาให้ตัวเอง
ป่วย หรือใช้ยาระบายเพื่อขับอาหารออกจากร่างกาย
2.ภาวะแทรกซ้อนจากสุขภาพจิต
1. ประสบภาวะซึมเศร้า วิตกกังวล หรือโรคอารมณ์แปรปรวน
2. ประสบภาวะบุคลิกภาพแปรปรวน (Personality Disorders)
3. ป่วยเป็นโรคย้าคิดย้าทา (Obsessive-Compulsive Disorders)
4. ใช้แอลกอฮอล์หรือสารเสพติดอื่น ๆ
นอกจากนี้ ผู้ป่วย Anorexia ที่ตั้งครรภ์ สามารถประสบภาวะแทรกซ้อนอื่น ๆ ขึ้นมา ได้แก่ แท้งบุตร คลอดก่อน
กาหนด ทารกมีน้าหนักตัวต่า และอาจต้องเข้ารับการผ่าคลอด
การป้องกันอะนอเร็กเซีย
โรค Anorexia ยังไม่ปรากฏวิธีป้องกันแน่ชัด อย่างไรก็ดี ผู้ป่วยโรคนี้สามารถรักษาได้ทันทีที่เริ่มป่วย การบาบัด
และกระตุ้นให้ผู้ป่วยมีพฤติกรรมการรับประทานอาหารที่ดี รวมทั้งมีทัศนคติเกี่ยวกับอาหารและรูปร่างของตัวเองตาม
ความเป็นจริงจะช่วยป้องกันไม่ให้อาการป่วยแย่ลง ทั้งนี้ ผู้ป่วยสามารถดูแลรักษาอาการของตนเองได้ ดังนี้
1. รับการบาบัดอย่างเคร่งครัด ผู้ป่วยควรปฏิบัติตามแผนการรักษาอย่างเคร่งครัด โดยเข้ารับการบาบัดให้ครบ
และพยายามรับประทานอาหารให้ได้ตามแผนการรักษา
2. รับประทานวิตามินหรือเกลือแร่เสริม ผู้ป่วยที่ไม่สามารถรับประทานอาหารได้ อาจปรึกษาแพทย์เพื่อรับ
วิตามินและเกลือแร่เสริมอย่างเหมาะสม เพื่อให้ร่างกายได้รับสารอาหารครบถ้วน
3. เลี่ยงการอยู่คนเดียว พยายามไม่แยกตัวจากสมาชิกในครอบครัวหรือเพื่อนมาอยู่คนเดียว ควรทาความเข้าใจ
ว่าบุคคลเหล่านั้นจะดูแลและเอาใจใส่ผู้ป่วยอย่างใกล้ชิด
4. เลี่ยงชั่งน้าหนัก ผู้ป่วยควรเลี่ยงชั่งน้าหนักหรือส่องกระจกบ่อย ๆ เนื่องจากพฤติกรรมเหล่านี้จะกระตุ้นให้
ผู้ป่วยไม่ปรับพฤติกรรมและความคิดในการลดน้าหนัก
5. ผู้ป่วย Anorexia หรือผู้ที่มีบุคคลใกล้ชิดป่วยเป็นโรคนี้ ควรปรึกษาแพทย์หรือนักบาบัดเพื่อขอคาแนะนา
เกี่ยวกับการรับมือสิ่งเร้าจากสื่อ วัฒนธรรม หรือสังคมรอบข้างที่กระตุ้นให้ผู้ป่วยลดน้าหนัก รวมทั้งสมาชิกใน
ครอบครัวและบุคคลรอบข้างผู้ป่วยควรให้กาลังใจผู้ป่วยอย่างใกล้ชิด เพื่อให้การรักษาประสบความสาเร็จ

10. 10
วิธีดาเนินงาน
แนวทางการดาเนินงาน
นาข้อมูลไปเผยแพร่
เครื่องมือและอุปกรณ์ที่ใช้
คอมพิวเตอร์
อินเตอร์เน็ต
งบประมาณ
-
ขั้นตอนและแผนดาเนินงาน
ลาดับ
ที่
ขั้นตอน สัปดาห์ที่ ผู้รับผิดชอบ
1 2 3 4 5 6 7 8 9
1
0
1
1
12
1
3
1
4
1
5
16 17
1 คิดหัวข้อโครงงาน
2 ศึกษาและค้นคว้าข้อมูล
3 จัดทาโครงร่างงาน
4 ปฏิบัติการสร้างโครงงาน
5 ปรับปรุงทดสอบ
6 การทาเอกสารรายงาน
7 ประเมินผลงาน
8 นาเสนอโครงงาน
ผลที่คาดว่าจะได้รับ (ผลลัพธ์ที่ต้องการให้เกิดขึ้นเมื่อสิ้นสุดการทาโครงงาน)
1.ผู้ที่สนใจศึกษาเรื่องนี้ได้ประโยชน์
2.ได้ให้ความรู้เกี่ยวกับโรคคลั่งผอม
3.เตือนภัยให้แก่คนที่เสี่ยต่อการเป็นโรคคลั่งผอม
สถานที่ดาเนินการ
โรงเรียนยุพราชวิทยาลัย
กลุ่มสาระการเรียนรู้ที่เกี่ยวข้อง
1.กลุ่มสาระวิทยาศาสตร์
2.กลุ่มสาระสุขศึกษา

11. 11
แหล่งอ้างอิง (เอกสาร หรือแหล่งข้อมูลต่าง ๆ ที่นามาใช้การทาโครงงาน)
https://www.dailynews.co.th/regional/397227?fbclid=IwAR0BlIjRL33apVSWyE6FUqlywx
mpBxFxIM2yY4SNMuqIq767l6xQooN4X5Y
https://www.pobpad.com/anorexia-
%E0%B8%AD%E0%B8%B0%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B9
%87%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%B5%E0%B8%A2