ภาคผนวก ก ภาพนักสำรวจ 4 ขั้นตอน

1. ภาคผนวก ก
ภาพประกอบกระบวนการเรียนรู้ของนักสารวจฯ 4 ขั้นตอน

2. ภาพที่ 1.1.1 ประชุมหาประเด็นและวางแผนการทาโครงการ ที่ห้องสมุดและGP3/5 โรงเรียนศรีสมเด็จพิมพ์พัฒนาวิทยา
ภาพที่ 1.2.1 สืบค้นและรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับเห็ดใน Internet แล้วนาเสนอเพื่อให้สมาชิกในกลุ่มเรียนรู้ร่วมกัน
ภาพที่ 1.2.2 เดินทางไปชมและเรียนรู้เกี่ยวกับเห็ดที่พิพิธภัณฑ์เห็ดที่มีฤทธิ์ทางยา คณะวิทยาศาสตร์
มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
12

3. ภาพที่ 1.2.3 เดินทางไปสืบค้นหนังสือและข้อมูลเกี่ยวกับเห็ดที่หอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยขอนแก่น
ภาพที่ 1.2.4 เดินทางเข้าไปในพื้นที่ชุมชน/หมู่บ้านสวนจิกและบ้านสนามชัย เพื่อสารวจและสอบถามชาวบ้าน
อย่างคร่าวๆ เกี่ยวกับสิ่งมีชีวิตและเห็ดที่มีในดอนปู่ตาและการใช้ประโยชน์จากป่าในดอนปู่ตาของชาวบ้าน
ภาพที่ 1.2.5 ลงพื้นที่จริง เพื่อสารวจเกี่ยวกับป่าและเห็ดอย่างคร่าวๆ และเพื่อหาพื้นที่เตรียมวางแปลงสารวจ
เห็ด ณ ดอนปู่ตาสาธารณประโยชน์ ตาบลสวนจิก อาเภอศรีสมเด็จ จังหวัดร้อยเอ็ด
13

4. ภาพที่ 1.2.6 แผนที่แสดงตาแหน่งและระยะทางจากโรงเรียนถึงดอนปู่ ตาฯ ต.สวนจิก
ดอนปู่ตา
วัดป่า/สานักสงฆ์ที่เป็นป่า
ป่าชุมชน/ป่าพื้นบ้านอาหารชุมชน
.
ศ.พ.ว.
14
ดอนปู่ ตาสาธารณประโยชน์ ต.สวนจิก
5 กม.

5. ภาพที่ 1.2.7 แผนที่แสดงอาณาเขตอาเภอศรีสมเด็จ จังหวัดร้อยเอ็ด จาก Google map
ภาพที่ 1.2.8 แผนที่แสดงตาแหน่งบ้านสวนจิก บ้านสนามชัยและดอนปู่ตาสาธารณประโยชน์ตาบลสวนจิก
อาเภอศรีสมเด็จ จังหวัดร้อยเอ็ด จาก Google map
N
N
15

6. ภาพที่ 1.2.9 แผนที่แสดงขอบเขตของดอนปู่ตาสาธารณประโยชน์ตาบลสวนจิก อาเภอศรีสมเด็จ
จังหวัดร้อยเอ็ด จานวน 33 ไร่ จาก Google map
ภาพที่ 1.2.10 แผนที่แสดงตาแหน่งของศาลปู่ตาและบริเวณแปลงที่สารวจเห็ดในดอนปู่ตาสาธารณประโยชน์
ตาบลสวนจิก อาเภอศรีสมเด็จ จังหวัดร้อยเอ็ด จาก Google map (แปลงที่ 1และ3 ป่าดิบแล้ง ,แปลงที่ 2 ป่าเต็งรัง)
N
N
แปลงที่ 1 และ 2 พื้นที่แปลงละ 40 x 40 ม. = 1600 ตร.ม.
1
2
3
แปลงที่ 3 เส้นทางเดินสารวจ พื้นที่ 10x160 ม. =1600 ตร.ม.
ศาลปู่ตา
ทางเดิน
แปลงสารวจ
16

7. ภาพที่ 1.2.11 สภาพป่าดิบแล้งมีเขล็ง(หมากเค็ง)และหมากหม้อเป็นพรรณไม้เด่น ไม้พื้นล่าง(หมากต้องแล่ง) และเรือน
ยอดปกคลุมของแปลงสารวจที่ 1
ภาพที่ 1.2.12 สภาพป่าเต็งรังมีต้นยางเหียง(ซาด)และเต็ง(จิก)เป็นพรรณไม้เด่น ไม้พื้นล่าง(ไผ่เพ็ก) และเรือนยอดปก
คลุมของแปลงสารวจที่ 2
ภาพที่ 1.2.13 สภาพป่าดิบแล้งมีต้นขันทองพยาบาท(ดูกใส)และแดงเป็นพรรณไม้เด่น ไม้พื้นล่าง(พลูด่างป่าชนิดหนึ่ง)
และเรือนยอดปกคลุมของแปลงสารวจที่ 3 (ทางเดิน)
17

8. ภาพที่ 2.1.1 ประชุมวางแผนก่อนออกสารวจ เตรียมอุปกรณ์และเครื่องมือ เรียนรู้วิธีการสารวจ
ออกแบบบันทึกข้อมูลเห็ด สร้างแบบสอบถาม และออกแบบการทดลอง
ภาพที่ 2.1.2 ตัวอย่างแบบบันทึกข้อมูลเห็ดในดอนปู่ตาฯ และแบบสอบถามความคิดเห็นเกี่ยวกับเห็ดฯ
18

9. ภาพที่ 2.2.1 ส่งหนังสือขออนุญาตองค์การปกครองส่วนท้องถิ่น กานันและผู้ใหญ่บ้าน/ผู้นาชุมชน/
คณะกรรมการหมู่บ้านที่ดูแลรับผิดชอบดอนปู่ตาฯ เพื่อขออนุญาตเข้าสารวจป่าดอนปู่ตาฯ
ภาพที่ 2.2.2 วัดพื้นที่ในการสารวจโดยแบ่งเป็น 3 แปลง (แปลงที่ 1 ป่าดิบแล้ง แปลงที่ 2 ป่าเต็งรัง พื้นที่
แปลงละ 40 x 40 ม. = 1,600 ตร.ม. แปลงที่ 3 เส้นทางเดิน (ป่าดิบแล้ง)พื้นที่ 10x160 ม. =1,600 ตร.ม.)
19

10. ภาพที่ 2.2.3 ลงพื้นที่สารวจเห็ดในดอนปู่ตาฯ แปลงที่ 1-3 พร้อมบันทึกข้อมูลเห็ด เก็บตัวอย่างเห็ดและวัดความสูง
จากระดับน้าทะเลปานกลาง,อุณหภูมิ, พิกัดภูมิศาสตร์, สภาพอากาศ, ความชื้นสัมพัทธ์, ความเข้มแสง, pH ของดิน
,ความชื้นในดิน, เรือนยอดปกคลุม ตั้งแต่เดือนกรกฎาคม-กันยายน 2557 จานวน 7 ครั้ง
( 6 กรกฎาคม 2557, 13 กรกฎาคม 2557, 20 กรกฎาคม 2557, 3 สิงหาคม 2557, 17 สิงหาคม 2557, 7 กันยายน 2557, 7 ตุลาคม 2557)
20

11. ภาพที่ 2.2.4 ศึกษาตาแหน่งกาเนิดสปอร์ของเห็ดและพิมพ์สปอร์เพื่อจาแนกกลุ่มเห็ด
ภาพที่ 2.2.5 บันทึกข้อมูลเห็ดเพิ่มเติมจากภาคสนาม จาแนกและระบุชื่อเห็ดโดยใช้รูปวิธาน (key) และหนังสืออ้างอิง
21

12. ภาพที่ 2.2.6 เก็บรักษาตัวอย่างเห็ดโดยวิธีการดองและอบแห้ง พร้อมเขียนป้ายชื่อและระบุข้อมูลเห็ด
ภาพที่ 2.2.7 ศึกษาและเรียนรู้วิธีการเก็บเห็ดและชนิดเห็ดในดอนปู่ตาฯ จากปราชญ์ชาวบ้าน
(แม่ทองจันทร์ มงคลมะไฟ และแม่จงกล พันชะวนัส)
22

13. ภาพที่ 2.2.8 เรียนรู้เกี่ยวกับต้นไม้ในแปลงสารวจเห็ดกับปราชญ์ชาวบ้าน (พ่อเรือง วิลัยพิทย์)
ภาพที่ 2.2.9 สอบถามความคิดเห็นเกี่ยวกับเห็ดและความสัมพันธ์ของเห็ดในดอนปู่ตาฯ กับวิถีชุมชนของ
ชาวบ้านสวนจิก-บ้านสนามชัย ตาบลสวนจิก อาเภอศรีสมเด็จ จังหวัดร้อยเอ็ด
23

14. ภาพที่ 2.2.10 ทดลองปลูกกล้าไม้วงศ์ยางนากับดินที่มีเชื้อเห็ดระโงกเหลืองเปรียบเทียบกับดินที่ไม่มีเชื้อเห็ด
ภาพที่ 2.3.1 ประชุมสรุปผลการเรียนรู้ทั้งหมดในขั้นสารวจ นาข้อมูลจากการสารวจมาวิเคราะห์ สังเคราะห์
และสรุปผลและเตรียมวางแผนการทางานขั้นอนุรักษ์
24

15. ภาพที่ 3.1.อนุรักษ์เห็ดในป่าดอนปู่ตาโดยจัดกิจกรรมในโครงการ “ผ้าป่ าต้นไม้สายธารแห่งเมล็ดพันธุ์ร่วมใจกันบวช
ป่ า ครั้งที่ 2 ” เพื่อเป็นการสร้างจิตสานึกและจิตสาธารณะในการอนุรักษ์ดอนปู่ตา ต้นไม้และทรัพยากรธรรมชาติใน
ท้องถิ่น เพื่อเป็นการบูรณาการการเรียนรู้สิ่งแวดล้อมร่วมกันระหว่างหมู่บ้าน วัด และโรงเรียน (บวร) และเป็นการสร้าง
นวัตกรรมที่มุ่งเน้นการพัฒนาชุมชนด้านการดูแลรักษาสิ่งแวดล้อม วันที่ 14 กันยายน 2557
25

16. ภาพที่ 3.2 บรรยากาศการเตรียมกองผ้าป่าต้นไม้สายธารแห่งเมล็ดพันธุ์ร่วมใจกันบวชป่า ครั้งที่ 2
ภาพที่ 3.3 บรรยากาศการถวายผ้าป่าต้นไม้สายธารแห่งเมล็ดพันธุ์ร่วมใจกันบวชป่า ครั้งที่ 2 ณ ดอนปู่ตา
สาธารณประโยชน์ ตาบลสวนจิก อาเภอศรีสมเด็จ จังหวัดร้อยเอ็ด วันที่ 14 กันยายน 2557
26

17. ภาพที่ 3.4 บรรยากาศการปลูกต้นไม้ในโครงการผ้าป่าต้นไม้สายธารแห่งเมล็ดพันธุ์ร่วมใจกันบวชป่า ครั้งที่ 2
ณ ดอนปู่ตาสาธารณประโยชน์ตาบลสวนจิก อาเภอศรีสมเด็จ จังหวัดร้อยเอ็ด วันที่ 14 กันยายน 2557
ภาพที่ 3.5 บรรยากาศการบวชต้นไม้ในโครงการผ้าป่าต้นไม้สายธารแห่งเมล็ดพันธุ์ร่วมใจกันบวชป่า ครั้งที่ 2
ณ ดอนปู่ตาสาธารณประโยชน์ตาบลสวนจิก อาเภอศรีสมเด็จ จังหวัดร้อยเอ็ด วันที่ 14 กันยายน 2557
27

18. ภาพที่ 3.6 จัดทาป้ายอนุรักษ์เห็ดและต้นไม้ไปติดรอบดอนปู่ตาสาธารณประโยชน์ตาบลสวนจิก อาเภอศรีสมเด็จ
จังหวัดร้อยเอ็ด วันที่ 7 ตุลาคม 2557
28

19. ภาพที่ 3.7 นาเชื้อเห็ดกินได้เช่น เห็ดระโงกเหลือง เห็ดตะไคล ไปโปรยบริเวณโคนต้นไม้วงศ์ยางนา เช่น เต็ง
ยางเหียง ในดอนปู่ตาสาธารณประโยชน์ตาบลสวนจิก อาเภอศรีสมเด็จ จังหวัดร้อยเอ็ด วันที่ 7 ตุลาคม 2557
29

20. ภาพที่ 3.8 นาป้ายอนุรักษ์เห็ดและต้นไม้ไปติดรอบๆ บริเวณป่าไม้ที่มีเห็ดกินได้เกิด ภายในโรงเรียนศรีสมเด็จพิมพ์-
พัฒนาวิทยา (มีชาวบ้านเข้ามาเก็บเห็ดตะไคล เห็ดมันปู เห็ดแดงน้าหมากทุกปี)
ภาพที่ 3.9 จัดตั้งพิพิธภัณฑ์เห็ดโรงเรียนศรีสมเด็จพิมพ์พัฒนาวิทยาให้นักเรียน ครู และผู้สนใจได้ศึกษา
30

21. ภาพที่ 4.1 รายงานผลการดาเนินโครงการในกิจกรรมหน้าเสาธงแก่นักเรียน ครู และผู้บริหาร
ภาพที่ 4.2 จัดรายการเสียงตามสาย ณ ห้องประชาสัมพันธ์ของโรงเรียน ในตอนพักกลางวัน
ภาพที่ 4.3 การพูดคุยแลกเปลี่ยนประสบการณ์โดยตรงและผ่าน Facebook กลุ่มนักสารวจ ศ.พ.ว. และกลุ่ม
พลพรรครักษ์ดอนปู่ตา
31

22. ภาพที่ 4.4 จัดทาหนังสือการ์ตูนเล่มเล็กเกี่ยวกับเห็ดให้ผู้สนใจอ่านในห้องสมุดโรงเรียน
32

23. ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านพิมพ์พัฒนา โรงเรียนชุมชนบ้านเหล่าล้อ (พิมพ์คุรุราษฎร์บารุง)
องค์การบริหารส่วนตาบลสวนจิก โรงเรียนบ้านสวนจิก
บรรณารักษ์ห้องสมุดโรงเรียนศรีสมเด็จพิมพ์พัฒนาวิทยา
ภาพที่ 4.5 มอบหนังสือการ์ตูนเล่มเล็กเกี่ยวกับเห็ดให้กับศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก โรงเรียน อ.บ.ต. และห้องสมุด
โรงเรียน
33

24. ภาพที่ 4.6 นาเสนอข้อมูลการศึกษาเกี่ยวกับเห็ดโดยจัดทา website หรือ Blog “เห็ด: สุดยอดผู้ย่อยสลายสาย
สัมพันธ์ในดอนปู่ตา”
ภาพที่ 4.7 มอบใบความรู้เรื่อง “แนวทางการปลูกเห็ดร่วมกับไม้ยืนต้น” ให้แก่ครู ชาวบ้านและผู้สนใจ
34

25. ภาพที่ 4.8 แต่งบทเพลงและสรภัญญะเกี่ยวกับการอนุรักษ์เห็ดและป่าดอนปู่ตา
ผู้แต่ง : นางสาวณัฐชา บัวสิงห์
ผู้แต่ง : นางสาวธนาพร โหรเวช
35