Download báo cáo nghiên cứu khoa học với đề tài: Các biện pháp tự vệ trong nhập khẩu hàng hóa vào Việt Nam – thực tiễn áp dụng tại công ty cổ phần giày dép cao su màu

1. TRƯỜNG ĐẠI HỌC LẠC HỒNG
KHOA QUẢN TRỊ KINH TẾ QUỐC TẾ
CHUYÊN NGÀNH LUẬT KINH TẾ
----------
BÁO CÁO
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
ĐỀ TÀI:
CÁC BIỆN PHÁP TỰ VỆ TRONG NHẬP
KHẨU HÀNG HOÁ VÀO VIỆT NAM – THỰC
TIỄN ÁP DỤNG TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN
GIÀY DÉP CAO SU MÀU
ĐỒNG THỊ TRÚC THI
Biên Hòa, tháng 05 năm 2014

2. TRƯỜNG ĐẠI HỌC LẠC HỒNG
KHOA QUẢN TRỊ - KINH TẾ QUỐC TẾ
NGÀNH LUẬT KINH TẾ
----------
BÁO CÁO
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
ĐỀ TÀI:
CÁC BIỆN PHÁP TỰ VỆ TRONG NHẬP KHẨU
HÀNG HOÁ VÀO VIỆT NAM – THỰC TIỄN
ÁP DỤNG TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN
GIÀY DÉP CAO SU MÀU
GVHD: ThS. NGUYỄN THỊ THANH LÊ
SVTH : ĐỒNG THỊ TRÚC THI
Biên Hòa, tháng 05 năm 2014

3. ----------
Trước tiên, em xin gửi lời cám ơn sâu sắc đến quý thầy cô giáo Trường đại
học Lạc Hồng, đặc biệt là quý thầy cô Khoa Quản trị kinh tế - quốc tế đã tận tình
giảng dạy và truyền đạt kiến thức quý báu cho em trong quãng thời gian bốn năm
em được ngồi trên ghế nhà trường. Bằng hết lòng mình, em xin bày tỏ sự biết ơn và
lời cảm tạ chân thành nhất đến cô Th.S Nguyễn Thị Thanh Lê - với tất cả nhiệt
huyết, Cô là người đã trực tiếp hướng dẫn, chỉ dạy tận tình và giúp đỡ em trong
suốt quá trình nghiên cứu của mình.
Đồng thời em cũng xin gửi lời cám ơn chân thành đến Ban lãnh đạo Công ty
Cổ Phần Giày Dép Cao Su Màu. Đặc biệt là chị Bích Ngọc – trưởng phòng kinh
doanh và các anh chị công tác tại Phòng Kinh Doanh của công ty đã nhiệt tình giúp
đỡ và tạo điều kiện thuận lợi cho em được tìm hiểu về thực trạng tại công ty trong
suốt quá trình thực tập, từ đó hoàn thành đề tài này. Song song với khối lượng kiến
thức, lý thuyết mà bản thân em đã được tiếp thu tại trường thì cơ hội được thực tập
tại công ty đã mang đến cho em những trải nghiệm thực tế sinh động và hữu ích.
Con xin cảm ơn ba mẹ, những bậc sinh thành đã sinh ra con, đã mang con
đến thế giới này, cho con cơ hội được sống và làm người. Mọi người luôn bên
cạnh, động viên và an ủi, là chỗ dựa tinh thần vững chắc cho con.
Em cũng xin bày tỏ sự cám ơn đến các anh chị em, bạn bè của em đã nhiệt
tình giúp đỡ và chia sẻ những kinh nghiệm quý báu trong suốt quá trình học tập và
nghiên cứu dưới mái trường thân yêu này.
Cuối cùng, em xin chúc quý thầy cô Khoa Quản trị kinh tế - quốc tế nói
riêng, Trường đại học Lạc Hồng nói chung và cùng toàn thể các anh chị đang công
tác tại Công ty Cổ Phần Giày Dép Cao Su Màu sức khỏe, thành công và may mắn
trong công việc và trong cuộc sống.
Biên Hòa, tháng 03 năm 2014
Sinh viên
Đồng Thị Trúc Thi

4. ----------
TÊN VIẾT TẮT
TÊN ĐẦY ĐỦ BẰNG TIẾNG
ANH
TIÊN ĐẦY ĐỦ BẰNG TIẾNG
VIỆT
GATT
General Agreement on Trade
and Tariff
Hiệp định chung về thuế quan
và thương mại
WTO World Trade Organization Tổ chức thương mại thế giới
ASEAN
Association of Southeast Asian
Nations
Hiệp hội các quốc gia Đông
Nam Á
ASEM The Asia-Europe Meeting Diễn đàn hợp tác Á-Âu
APEC
Asia-Pacific Economic
Cooperation
Diễn đàn hợp tác kinh tế Châu
Á- Thái Bình Dương
SA
AGREEMENT ON
SAFEGUARDS
Hiệp định về các biện pháp tự vệ
thương mại của WTO
CASUM
Công ty cổ phần Giày Dép Cao
Su Màu
GATT
General Agreement on Tariffs
and Trade
Hiệp ước chung về thuế quan và
mậu dịch

5. DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1 So sánh những điểm khác biệt giữa quy định trong pháp
luật của Việt Nam và của WTO………………………………..48
Bảng 3.1 Mặt hàng kinh doanh .....................................................................63
Bảng 3.2 thống kê tình hình về thị trường kinh doanh..................................64
Bảng 3.3 Kết quả hoạt động kinh doanh ………………………65
DANH MỤC SƠ ĐỒ
Sơ đồ 3.1 Sơ đồ tổ chức của công ty............................................................58
Sơ đồ 3.2 Sơ đồ tổ chức của phòng kinh doanh............................................60
DANH MỤC CÁC HÌNH
Hình 1.1 Hình ảnh minh họa.........................................................................1
Hình 3.1 Hình ảnh tổng quan về công ty......................................................52
Hình 3.2 Hình ảnh về công ty.......................................................................53
Hình 3.3 logo công ty...................................................................................54
Hình 3.4 Sản phẩm giày dép mẫu em bé......................................................57
Hình 3.5 Sản phẩm giày dép mẫu nữ...........................................................57
Hình 3.6 Sản phẩm giày dép mẫu nam........................................................58
Hình 3.7 Sản phẩm giày dép mẫu quân đội.................................................58

6. TRANG PHỤ BÌA
LỜI CẢM ƠN
DANH MỤC VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG – SƠ ĐỒ – HÌNH ẢNH
PHẦN MỞ ĐẦU ......................................................................................................................1
1.Lý do chọn đề tài – mục tiêu nghiên cứu ...........................................................................1
2. Tình hình nghiên cứu – Cơ sở lý thuyết liên quan...........................................................3
3. Phương pháp nghiên cứu.....................................................................................................3
4.Đối tượng nghiên cứu ...........................................................................................................4
6. Những đóng góp của đề tài .................................................................................................5
7. Kết cấu của đề tài .................................................................................................................5
CHƯƠNG 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ TỰ VỆ TRONG NHẬP KHẨU HÀNG HÓA .6
1.1Khái niệm và đặc điểm của tự vệ trong nhập khẩu hàng hóa.....................................6
1.1.1 Khái niệm..................................................................................................................6
1.1.2 Đặc điểm ...................................................................................................................7
1.1.3 Sơ lược về quá trình hình thành của tự vệ trong nhập khẩu hàng hóa ....Error!
Bookmark not defined.
1.1.4 Phân biệt giữa tự vệ và chống bán phá giá hàng hóa nhập khẩu..............Error!
Bookmark not defined.
1.1.5 Phân biệt giữa tự vệ và chống trợ cấp hàng hóa nhập khẩu .Error! Bookmark
not defined.
1.1.6 Một số biện pháp bảo hộ thương mại khác trong hoạt động nhập khẩu hàng
hóa Error! Bookmark not defined.
1.2 Tầm quan trọng của tự vệ trong nhập khẩu hàng hóa .....Error! Bookmark not
defined.
1.3 Quy Định Của WTO Về Tự Vệ Trong Nhập Khẩu Hàng Hóa...Error! Bookmark
not defined.

7. 7
1.3.1 Quy định của WTO về các biện pháp tự vệ...Error! Bookmark not defined.
1.3.2 Hiệp định về các biện pháp tự vệ ......................Error! Bookmark not defined.
1.3.4 Cơ chế tự vệ chuyển tiếp đối với hàng dệt may.............Error! Bookmark not
defined.
CHƯƠNG 2: QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT VIỆT NAM VỀ TỰ VỆ TRONG
NHẬP KHẨU HÀNG HÓA ..............................................Error! Bookmark not defined.
2.1 QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT VIỆT NAM VỀ TỰ VỆ TRONG NHẬP KHẨU
HÀNG HÓA.........................................................................Error! Bookmark not defined.
2.1.1 Các biện pháp tự vệ ...........................................Error! Bookmark not defined.
2.1.2 Trường hợp, điều kiện áp dụng các biện pháp tự vệ .....Error! Bookmark not
defined.
2.2 Những Đặc Điểm Tương Đồng Và Khác Biệt Giữa Quy Định Của Pháp Luật
Việt Nam Và Wto Về Các Biện Pháp Tự Vệ Trong Nhập Khẩu Hàng Hóa .......Error!
Bookmark not defined.
2.2.1 Những điểm tương đồng ..................................Error! Bookmark not defined.
2.2.2 Những điểm khác biệt ............................Error! Bookmark not defined.
CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG ÁP DỤNG CÁC BIỆN PHÁP TỰ VỀ TRONG NHẬP
KHẨU HÀNG HÓA TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN GIÀY DÉP CAO SU MÀU VÀ
MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VỀ TỰ VỆ TRONG
NHẬP KHẨU HÀNG HÓA VÀO VIỆT NAM .............Error! Bookmark not defined.
3.1 Tổng quan về Công ty Cổ phần giày dép cao su màu .............Error! Bookmark not
defined.
3.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển........................Error! Bookmark not defined.
3.1.2 Tình hình sản xuất kinh doanh của công ty trong thời gian qua[6]...........Error!
Bookmark not defined.
3.1.3 Định hướng và mục tiêu chất lượng của công ty trong thời gian tới.......Error!
Bookmark not defined.
3.2 Thực trạng sử dụng tự vệ trong nhập khẩu hàng hóa vào Việt Nam..............Error!
Bookmark not defined.
3.2.1 Tự vệ thương mại trước khi Pháp lệnh về tự vệ trong nhập khẩu hàng hóa
nước ngoài vào Việt Nam ra đời.................................Error! Bookmark not defined.
3.2.3 Thực trạng áp dụng tại công ty cổ phẩn Giày Dép Cao Su Màu .............Error!
Bookmark not defined.

8. 8
3.2.2 Khả năng áp dụng các biện pháp tự vệ theo pháp lệnh về tự vệ trong nhập
khẩu hàng hóa nước ngoài vào Việt Nam..................Error! Bookmark not defined.
3.3 Những thuận lợi và khó khăn khi áp dụng pháp luật về tự vệ trong nhập khẩu
hàng hóa vào Việt Nam ...................................................Error! Bookmark not defined.
3.3.1 Thuận lợi ..............................................................Error! Bookmark not defined.
3.3.2 Khó khăn ..............................................................Error! Bookmark not defined.
3.4 Những giải pháp nhằm hoàn thiện vấn đề tự vệ trong nhập khẩu hàng hóa. Error!
Bookmark not defined.
3.4.1 Về phía doanh nghiệp.........................................Error! Bookmark not defined.
3.4.2 Về phía nhà nước...............................................Error! Bookmark not defined.

9. 1
PHẦN MỞ ĐẦU
----------
1.Lý do chọn đề tài – mục tiêu nghiên cứu
“Thế giới đứng trước nhiều vấn đề toàn cầu mà không một quốc gia riêng lẽ nào
đó có thể tự giải quyết được nếu không có sự hợp tác đa phương”[1].Hội nhập kinh
tế quốc tế hiện nay đã và đang thể hiện là một xu thế tất yếu của tất cả các quốc gia.
Hiện nay, Việt Nam đã là thành viên của ASEAN, ASEM, APEC, tham gia vào
CEPT và khu vực mậu dịch tự do AFTA của khu vực Đông Nam Á và Tổ chức
thương mại thế giới WTO. Việc ký kết các Hiệp định thương mại song phương
cũng như tham gia các Hiệp định thương mại đa phương đã mở ra những cơ hội,
đồng thời cũng đặt ra nhiều thách thức đối với Việt Nam trên con đường hội nhập
kinh tế quốc tế theo xu hướng khu vực hoá, toàn cầu hoá. Thời gian vừa qua, trong
tiến trình đổi mới, Việt Nam đã có những nỗ lực to lớn trong việc xây dựng và điều
chỉnh chính sách pháp luật quốc gia cho phù hợp với pháp luật quốc tế. Luật doanh
nghiệp 1999, Luật đầu tư nước ngoài 1996 sửa đổi bổ sung năm 2000, Luật thuế
xuất khẩu, thuế nhập khẩu sửa đổi năm 1998, Luật hải quan năm 2001 lần lượt ra
đời đã phần nào đáp ứng được những yêu cầu của tiến trình cải cách hệ thống pháp
luật nói chung và pháp luật kinh tế quốc tế nói riêng. Chúng ta đã kịp thời ban hành
Pháp lệnh về đối xử Tối huệ quốc và đối xử quốc gia trong thương mại quốc tế và
Pháp lệnh về tự vệ trong nhập khẩu hàng hoá nước ngoài vào Việt Nam được Uỷ
ban Thường vụ Quốc hội thông qua ngày 25 tháng 5 năm 2002 và chính thức có
hiệu lực vào ngày 01 tháng 9 năm 2002. Sự ra đời của hai Pháp lệnh này, đặc biệt là
Pháp lệnh về tự vệ trong nhập khẩu hàng hoá nước ngoài vào Việt Nam đã phần nào
khắc phục được những thiếu sót của Pháp luật Việt Nam về thương mại quốc tế, tạo
ra hành lang pháp lý cho các doanh nghiệp hoạt động thuận lợi.
Trong quá trình hội nhập này, mỗi nước phải từng bước mở cửa thị trường, thực
hiện tự do hóa thương mại theo cam kết cắt giảm thuế quan và thuế hóa các biện
pháp bảo hộ phi thuế quan truyền thống. Tác động từ việc mở cửa thị trường nội

10. 2
địa sẽ làm cho hàng hóa nhập khẩu tăng lên nhanh chóng. Vậy nên, vì lợi ích
riêng, các nước vẫn phải thiết lập các biện pháp bảo hộ thương mại để bảo vệ cho
sản xuất trong nước. Việc áp dụng các biện pháp tự vệ trong trường hợp sản xuất
trong nước đang bị đe dọa bởi sự tấn công mạnh mẽ của hàng hóa nhập khẩu,
đảm bảo sự phát triển ổn định và bền vững của nền kinh tế. Ở nước ta vốn vẫn là
một nước đang phát triển, qui mô và năng lực cạnh tranh trong nước cũng như
quốc gia vẫn chưa đủ vững mạnh. Vì vậy, để tham gia nhanh và hiệu quả vào thị
trường thế giới, khai thác lợi thế của đất nước, giảm thiếu tối đa những tổn thất
có thể gặp phải thì một trong các yêu cầu được đặt ra là phải xây dựng được một
môi trường pháp lý thuận lợi để có thể bảo hộ hợp lý thị trường trong nước trước
sự xâm nhập ngày một mạnh mẽ của hàng hóa nước ngoài. Nhận thức được tầm
quan trọng của vấn đề này, tác giả đã chọn đề tài này nhằm nghiên cứu, tìm hiểu
các quy định pháp luật về các biện pháp tự vệ trong nhập khẩu hàng hóa, nhằm
làm rõ lý luận và thực tiễn, tháo gỡ những vướng mắc chung đang tồn tại giữa
những quy định của pháp luật và thực tiễn áp dụng vấn đề tự vệ trong nhập khẩu
hàng hóa vào Việt Nam, mà cụ thể là các doanh nghiệp tại Việt Nam. Qua đó,
một lần nữa góp phần bảo vệ sự đúng đắn trong việc ban hành các quy định của
pháp luật về tự vệ trong nhập khẩu hàng hóa vào Việt Nam.
Công ty cổ phần Giày Dép Cao Su Màu là một công ty chuyên về xuất nhập
khẩu giày dép với sản lượng hàng năm 3 triệu đôi/năm. Từ mốc thời gian hình
thành công ty là vào năm 1991 nhưng pháp luật Việt Nam ban hành các văn bản
quy định về việc áp dụng các biện pháp tự vệ này lại muộn hơn, cụ thể là có hiệu
lực vào năm 2002. Quá trình từ khi hình thành và đi vào hoạt động cho đến nay,
tại công ty vẫn chưa tìm hiểu và đề cập đến vấn đề này. Do đó, việc nghiên cứu
và áp dụng, vận dụng vào công ty là cần thiết. Từ lý do trên mà em đã chọn đề
tài: “CÁC BIỆN PHÁP TỰ VỆ TRONG NHẬP KHẨU HÀNG HÓA VÀO
VIỆT NAM – THỰC TIỄN ÁP DỤNG TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN GIÀY
DÉP CAO SU MÀU” với hy vọng sẽ giúp cho không chỉ Công ty CỔ PHẦN
GIÀY DÉP CAO SU MÀU mà còn cả các doanh nghiệp Việt Nam có một cái

11. 3
nhìn tổng quan về CÁC BIỆN PHÁP TỰ VỆ TRONG NHẬP KHẨU HÀNG
HÓA. Từ đó có động thái phù hợp để né tránh, giảm thiểu các tổn thất, rủi ro
không mong muốn cũng như nâng cao chất lượng, khả năng cạnh tranh của
mình...
Mục tiêu cụ thể của đề tài là tập trung nghiên cứu, tìm hiểu các quy định của pháp
luật Việt Nam về các biện pháp tự vệ trong nhập khẩu hàng hóa. Bên cạnh đó là tìm
hiểu tình hình hoạt động công ty cổ phần giày dép cao su màu, tìm hiểu những khó
khăn, vướng mắc của công ty trong quá trình hoạt đọng liên quan đến việc áp dụng
các biện áp dụng các biện pháp tự vệ. Qua đó, đề xuất những giải pháp – Nâng cao
chất lượng, kiểm soát những rủi ro có thể gặp phải trong hoạt động nhập khẩu.
2. Tình hình nghiên cứu – Cơ sở lý thuyết liên quan
Về đề tài Các Biện Pháp Tự Vệ Trong Nhập Khẩu Hàng Hóa đã được rất nhiều tác
giả nghiên cứu, tìm hiểu và đề cập đến.Cụ thể là:
 Luận án tiến sĩ luật học “ PHÁP LUẬT VỀ TỰ VỆ TRONG NHẬP KHẨU
HÀNG HÓA NƯỚC NGOÀI VÀO VIỆT NAM- NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ
LUẬN VÀ THỰC TIỄN” của tác giả Nguyễn Quý Trọng.
 Báo cáo " BIỆN PHÁP TỰ VỆ THƯƠNG MẠI – TỪ GÓC ĐỘ KINH
NGHIỆM CỦA LIÊN MINH CHÂU ÂU (EU)" của Nguyễn Quý Trọng,
NCS.Học viện khoa học xã hội.
 Khoá luận tốt nghiệp: “CÁC BIỆN PHÁP TỰ VỆ TRONG THƯƠNG MẠI
QUỐC TẾ - THỰC TIỄN SỬ DỤNG Ở MỘT SỐ NƯỚC TRÊN THẾ GIỚI
VÀ VIỆT NAM “ của Vũ Thị Phương Thảo (2003), trường đại học ngoại
thương Hà Nội.
 Khóa luận tốt nghiệp:” CÁC BIỆN PHÁP TỰ VỆ TRONG NHẬP KHẨU
HÀNG HÓA VÀO VIỆT NAM”, tác giả Triệu Thị Hồng Xuân (2005).
3. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu mà tác giả sử dụng trong bài bao gồm những phương
pháp: thống kê, phân tích, tổng hợp… trên cơ sở lý luận khoa học luật kinh tế để

12. 4
tiếp cận và làm sáng tỏ nội dung của đề tài nghiên cứu. Cụ thể là trong quá trình
nghiên cứu, người viết đã sử dụng phương pháp phân tích tổng hợp dựa trên sự vận
dụng kết quả các công trình nghiên cứu khoa học đã được công bố, các văn bản
pháp luật, các tài liệu tham khảo.
4.Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu ở đây chính là các biện pháp tự vệ được áp dụng đối với
hàng hóa nhập khẩu vào Việt Nam. Từ cơ sở này, sẽ tìm hiểu các vấn đề phát sinh
trong quá trình áp dụng những quy định của pháp luật liên quan đến hoạt động này.
Thông qua các quy định của pháp luật , các khía cạnh pháp lý về tự vệ không chỉ
trong pháp luật của Việt Nam mà còn tìm hiểu ở quy định của WTO. Từ đó có sự so
sánh, phân tích sâu hơn vào vấn đề mà cụ thể là những quy định hiện hành ở nước
ta.
5.Phạm vi nghiên cứu :
Trong đề tài này, với kiến thức nhất định nên em chỉ đi phân tích những quy
định hiện hành của pháp luật Việt Nam có quy định. Bằng kiến thức của mình đã
được học từ môn Pháp luật thương mại hàng hóa và dịch vụ với văn bản điều chỉnh
cho môn học này là Luật thương mại 2005 (Cụ thể từ điều 27 đến điều 30 của Luật
thương mại).
Ngoài ra để thực hiện đề tài này cơ sở pháp lý chính để thực hiện là:
1.Pháp lệnh số 42/2002/PL-UBTVQH10 ngày 25 tháng 5 năm 2002 của Ủy ban
thường vụ Quốc hội về tự vệ trong nhập khẩu hàng hóa nước ngoài vào Việt Nam;
2. Nghị định số 150/2003/NĐ-CP ngày 08 tháng 12 năm 2003 của Chính phủ quy
định chi tiết thi hành Pháp lệnh về tự vệ trong nhập khẩu hàng hóa nước ngoài vào
Việt Nam;

13. 5
Bên cạnh đó là việc kết hợp với tìm hiểu tình hình, thực trạng tại Công ty CỔ
PHẦN GIÀY DÉP CAO SU MÀU.
6. Những đóng góp của đề tài
Về tính mới của đề tài lần này: cũng đã có nhiều đề tài nghiên cứu liên quan
đến vấn đề này từ các tác giả có chuyên môn về luật nhưng chủ yếu lại ở khía cạnh
thiên về lý luận dựa trên các qui định của pháp luật trong nước và các điều ước quốc
tế (ĐƯQT) mà lại chưa có sự liên hệ thực tiễn và nghiên cứu, áp dụng tại các công
ty hoạt đoạt trên địa bàn tỉnh Đồng Nai. Do đó, thông qua đề tài thì những quy định
của pháp luật về các biện pháp tự vệ trong nhập khẩu hàng hóa nước ngoài sẽ phần
nào được giải thích rõ hơn, mang đến một cái nhìn cụ thể hơn, giúp cho các doanh
nghiệp hiểu rõ tầm quan trọng của vấn đề, từ đó có những hướng đi phù hợp và
đúng đắn. Bổ sung thêm như một nguồn tài liệu cho những người quan tâm nhằm
tham khảo, nghiên cứu.
7. Kết cấu của đề tài
Toàn bộ nội dung sẽ được thể hiện qua 3 (ba) chương, cụ thể như sau:
CHƯƠNG 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ TỰ VỆ TRONG NHẬP KHẨU HÀNG
HÓA
CHƯƠNG 2: QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT VIỆT NAM VỀ TỰ VỆ TRONG
NHẬP KHẨU HÀNG HÓA
CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG ÁP DỤNG CÁC BIỆN PHÁP TỰ VỀ TRONG
NHẬP KHẨU HÀNG HÓA TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN GIÀY DÉP CAO SU
MÀU VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VỀ TỰ VỆ
TRONG NHẬP KHẨU HÀNG HÓA VÀO VIỆT NAM

14. 6
CHƯƠNG 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ TỰ VỆ TRONG NHẬP
KHẨU HÀNG HÓA
Tự do hóa thương mại đang diễn ra ngày càng mạnh mẽ trên phạm vi toàn
cầu. Các khu vực và các quốc gia trên thế giới đã và đang tích cực mở cửa thị
trường của mình để hòa chung vào xu thế khách quan của nền kinh tế thế giới.
Thương mại tự do được hiểu là môi trường thương mại không có thuế quan và các
quy định nhằm mục đích hạn chế hoặc ngăn cản thương mại giữa các quốc gia. Do
đó, quá trình tự do hóa này được đánh giá là nền tảng của sự phát triển, góp phần
đưa các quốc gia xích lại gần nhau hơn, thân thiện hơn trong quan hệ sản xuất kinh
doanh và cùng nhau chia sẽ sự thịnh vượng chung của thế giới.
Vấn đề đặt ra là càng tự do hóa bao nhiêu thì tính chất cạnh tranh càng khố
liệt bất nhiêu. Để có thể hòa nhập và đứng vững trên thị trường thế giới, các quốc
gia phải tiến hành các biện pháp cải tổ nền kinh tế hoặc phải tăng cường bảo hộ nền
sản xuất trong nước và đẩy mạnh việc xâm nhập thị trường nước ngoài. Để làm
được điều này, các nước phải dựng lên những rào cản thương mại, những biện pháp
bảo hộ khác nhau. Và sự tồn tại của “tự vệ” cũng như một số các biện pháp bảo hộ
thương mại hợp pháp khác là cần thiết. Bản chất của “tự vệ” không đơn giản chỉ là
một rào cản thương mại nhằm ngăn chặn lượng hàng hóa nhập khẩu đang tăng
nhanh chóng trong một khoảng thời gian nhất định mà quan trọng hơn là tự vệ tạo
điều kiện để ngành sản xuất trong nước có đủ một khoảng thời gian cần thiết nhằm
điều chỉnh lại cơ cấu, phân bổ lại các nguồn lực một cách hợp lý hơn hướng tới việc
nâng cao khả năng cạnh tranh sau này.
1.1Khái niệm và đặc điểm của tự vệ trong nhập khẩu hàng hóa
1.1.1 Khái niệm
Tự vệ trong nhập khẩu hàng hóa, trước hết là mang những đặc điểm của các
biện pháp tự vệ nói chung. Tự vệ là tự bảo vệ chính mình trước mà chống lại những
tác động gây hại từ bên ngoài. Đối tượng mà các biện pháp tự vệ hướng tới là
những hành vi đến từ bên ngoài và những hành vi này sẽ có thể gây ra thiệt hại, tổn
thất cho chủ thể của những hành vi tự vệ. Có thể hiểu một cách khái quát thì biện
pháp tự vệ trong nhập khẩu hàng hóa là việc tạm thời hạn chế hoặc thiết lập rào cản

15. 7
nhập khẩu đối với một hoặc một số loại hàng hóa khi việc nhập khẩu chúng tăng
nhanh gây ra hoặc đe dọa gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho ngành sản xuất trong
nước.
“Biện pháp tự vệ trong thương mại quốc tế là việc tạm thời hạn chế nhập
khẩu đối với một hoặc một số hàng hoá khi việc nhập khẩu chúng tăng nhanh gây ra
hoặc đe doạ gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho ngành sản xuất trong nước. Biện pháp
tự vệ chỉ được áp dụng đối với hàng hoá, không được áp dụng đối với dịch vụ, đầu
tư hay sở hữu trí tuệ. Mỗi nước nhập khẩu là thành viên của WTO đều có quyền áp
dụng biện pháp tự vệ, nhưng khi áp dụng thì họ phải đảm bảo tuân theo các quy
định của WTO về điều kiện, thủ tục, cách thức áp dụng biện pháp tự vệ. Chính vì
vậy, các doanh nghiệp cần chú ý đến biện pháp này để yêu cầu Chính phủ sử dụng
nhằm bảo vệ lợi ích của mình trước hàng hoá nhập khẩu của nước ngoài khi cần
thiết”[2].
Tự vệ là quyền của mỗi quốc gia được hạn chế việc nhập khẩu hàng hóa
trong một khoảng thời gian nhất định bằng các biện pháp hạn chế tăng thuế quan
hoặc áp dụng các hạn chế định lượng đối với hàng hóa nhập khẩu trong trường hợp
đã có sự gia tăng tuyệt đối hay tương đối của hàng hóa nhập khẩu và việc gia tăng
đó đã gây ra hoặc đe dọa gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho ngành sản xuất trong
nước.
Biện pháp tự vệ chỉ được áp dụng đối với hàng hóa, không áp dụng đối với
dịch vụ, đầu tư hay sở hữu trí tuệ.
1.1.2 Đặc điểm
Từ khái niệm đã được nêu trên ta có thể nhìn nhận vấn đề tự vệ được thể
hiện ở những đặc điểm sau:
Thứ nhất, tự vệ là một biện pháp hạn chế nhập khẩu tạm thời trong trường
hợp khẩn cấp. Tình huống khẩn cấp được đặt ra trong trường hợp tự vệ chính là việc
hàng hóa nhập khẩu tăng quá mức (tuyệt đối hay tương đối) tự vệ với sản xuất trong
nước. Trong điều kiện đó có thể gây ra hoặc đe dọa gây ra cho những người sản
xuất những hàng hóa tương tự hay hàng hóa cạnh tranh trực tiếp trong nước thiệt

16. 8
hại nghiêm trọng. Các biện pháp tự vệ sẽ chỉ được áp dụng trong trường hợp khẩn
cấp nêu trên với một khoảng thời gian nhất định. Quy định này đã thể hiện tính chất
tạm thời của các biện pháp tự vệ trong nhập khẩu hàng hóa. Khoảng thời gian này là
nhẳm để cho ngành sản xuất trong nước có đủ thời gian cần thiết có thể ngăn chặn,
hạn chế hoặc khắc phục những thiệt hại nghiêm trọng có thể xảy ra do việc gia tăng
quá mức của hàng hóa nhập khẩu nêu trên. Đồng thời tạo điều kiện cho ngành công
nghiệp bị thiệt hại có thời gian củng cố. đủ sức đối phó với cạnh tranh gia tăng sau
khi các biện pháp tự vệ được dỡ bỏ.
Đặc điểm thứ hai, thẩm quyền áp dụng các biện pháp tự vệ thuộc về quốc
gia. Chính phủ của một nước sẽ có quyền quyết định có áp dụng các biện pháp tự vệ
hay không trên cơ sở của việc xem xét kết quả điều tra về vấn đề này. Ngoài ra, tự
vệ còn có thể được áp dụng bởi một liên minh thuế quan trong phạm vi lãnh thổ của
toàn liên minh (gồm tất cả các thành viên) hoặc liên minh đó cũng có thể thay mặt
cho một thành viên của mình để áp dụng các biện pháp tự vệ.
Thứ ba, tự vệ là một biện pháp được sử dụng để bảo hộ nền sản xuất trong
nước. Vấn đề tự vệ chỉ được đặt ra khi ngành sản xuất trong nước có thể phải chịu
những thiệt hại nghiêm trọng do lượng hàng hóa nhập khẩu đang gia tăng nhanh
chóng đến mức tuyệt đối hoặc tương đối so với mức sản xuất nội địa. Điều này sẽ
đồng nghĩa với việc ngăn chặn kịp thời hoặc có thể hạn chế được những tổn thất có
thể xảy ra cho sản xuất trong nước nếu như các biện pháp tự vệ được áp dụng kịp
thời.
Thứ tư, Tự vệ chỉ có thể được áp dụng khi có đủ các điều kiện sau đây:
 Một là, hàng hóa nhập khẩu đã có sự gia tăng đột biến một cách tuyệt đối
hoặc tương đối so với hàng hóa tương tự hoặc hàng hóa cạnh tranh trực tiếp của
ngành sản xuất trong nước (sự gia tăng này là sự gia tăng tuyệt đối,ví dụ lượng nhập
khẩu tăng gấp 2 lần, hoặc tương đối so với sản xuất trong nước, ví dụ lượng hàng
nhập khẩu gần như không tăng nhưng cùng thời điểm đó lượng hàng sản xuất trong
nước lại giảm mạnh. Sự gia tăng này phải mang tính đột biến, diến ra đột ngột,

17. 9
DOWNLOAD ĐỂ XEM ĐẦY ĐỦ NỘI DUNG
MÃ TÀI LIỆU:53004
DOWNLOAD: + Link tải:tailieumau.vn
Hoặc : + ZALO:0932091562