6-р анги түүх

1. ТНУ-ЫН АРГА ЗҮЙ, ҮНЭЛГЭЭНИЙ БАГ
2020 ОН
“ТҮҮХ-6-Р АНГИ

2. ХИЧЭЭЛИЙН ТАНИЛЦУУЛГА
БҮЛЭГ СЭДЭВ:
ЭЭЛЖИТ
ХИЧЭЭЛ
/80 МИНУТЫН
БАГЦ/
Монгол нутаг дахь эртний нүүдэлчдийн дурсгал
Эртний иргэншил
Эртний нүүдэлчдийн урлагийн хөгжилт

3. ТҮҮХ 6-Р АНГИ
ЭЭЛЖИТ ХИЧЭЭЛ-1
СЭДЭВ:
Монгол нутаг дахь
эртний нүүдэлчдийн
дурсгал
Монгол нутаг дахь хүрэл, төмөр зэвсгийн үеийн нүүдэлчдийн үлдээсэн
археологийн дурсгалыг дараах байдлаар ангилдаг.
Хүрэл, төмөр зэвсгийн үеийн
дурсгал
Булш оршуулгын
дурсгал
Буган хөшөө Түүвэр олдвор
Дөрвөлжин
булш
Хиргисүүр
Хадны зураг
Хийсвэрлэн
загварчлах
Бодит
Зосонзураг
Сийлмэл
Ажахуйн
Дайн
байлдааны
Гоёл
чимэглэлийн

4. Түлхүүр ойлголт
Г
ТҮҮХ 6-Р АНГИ
Дөрвөлжин булш
Дөрвөлжин
хэлбэрийн хашлага
чулуу оршуулгын
байгууламж
Хиргисүүр
Дөрвөлжин, дугуй
хүрээ чулуутай,
голдоо дугуй
чулуун дараас
бүхий эртний
булш
Буган хөшөө Хадны зураг
Гонзгой урт
чулууг засаж
өнгөлөн, дээд
хэсэгт нар, сар,
хөшөөний их
биеийг ороолгон
бугыг дүрсэлсэн
хөшөө
Эртний хүмүүс
амьдрал
ахуйгаа хад,
чулуунд
зураглан
бичиглэсэн
түүх

5. ДАСГАЛ,
ДААЛГАВАР
ЭХ
СУРВАЛЖ
Асуултын дагуу даагаврыг гүйцэтгээрэй.
1.Хэдий үеийн ямар дурсгал вэ?
2.Монгол орны аль хэсэгт элбэг байдаг вэ?
3.Түүхэн дурсгалуудын онцлогийг тус бүрд нь гаргаж бичээрэй.
ТҮҮХ 6-Р АНГИ
Түүх VI сурах бичгийн хуудас 37-39, Google.com

6. ТҮҮХ 6-Р АНГИ
ЭЭЛЖИТ ХИЧЭЭЛ-1
СЭДЭВ:
Эртний нүүдэлчдийн
урлагийн хөгжилт
Монголын эртний нүүдэлчдийн урлаг, соёлын хөгжилд
чимэглэх урлаг, сүрлэг баримал, хадны зураг онцгой
чухал байр эзэлдэг. Энэ үед “амьтны загварт “ урлаг
ихээхэн хөгжсөн.
Амьтдыг хийсвэрлэн “загварчлан”дүрслэх аргаар хийсэн
гайхамшигт урлагийн бүтээл .
Амьтны загварт урлаг нь НТӨ VII-III зуунд Евразийн хээр тал
нутагт өргөн тархсан бөгөөд хүрэл зэвсгийн үед холбогдох
дурсгал юм.
Энэ үед шүтлэг бишрэлийн олон хэлбэр дэлгэрч, урлагийн төрөл
хэлбэр олширчээ.

7. 90%-ийн зэс дээр 10%-ийн цагаан тугалга хольж, хайлуулах аргаар хүрлийг гаргаж авчээ. Хүрэл
олдворуудыг аж ахуйн, дайн байлдааны болоод гоёл чимэглэлийн зориулалттай хэмээн ангилж
болно.Дурсгалуудыг ажиглан ямар зориулалттай болохыг тодорхойлж бичээрэй.
ТҮҮХ 6-Р АНГИ

8. ДАСГАЛ,
ДААЛГАВАР
ЭХ
СУРВАЛЖ
АГУУЛГА, МЭДЭЭЛЭЛ
ТҮҮХ 6-Р АНГИ
......
Зургийг ажиглаад “Загварт урлаг”-ийн талаар өөрийн ойлголтоо бичээрэй.
-Хөвсгөл аймгийн Уугшийн өврийн буган чулууны талаар бусдаас асууж мэдэх
- Түүх VI сурах бичиг хуудас 39-40, google.com

9. ХИЧЭЭЛИЙН ТАНИЛЦУУЛГА
БҮЛЭГ СЭДЭВ:
ЭЭЛЖИТ
ХИЧЭЭЛ
/80 МИНУТЫН
БАГЦ/
Эртний хоёр мөрөн
Дэлхийн эртний улсууд
Эртний Египет улс

10. ТҮҮХ 6-Р АНГИ
ЭЭЛЖИТ ХИЧЭЭЛ-2
СЭДЭВ:
Эртний хоёр мөрөн,
Египет улс
АГУУЛГА, МЭДЭЭЛЭЛ
Эртний хоёр мөрөн Байгаль, газар зүй
 Эртний хоёр мөрний хөндийд
байгуулагдсан улсуудад:
1. Шүмэр – Аккад
2. Вавилон
3. Ассир ... ордог.
ХОЁР МӨРӨН:
Эртний хоёр мөрөн нь Тигр,
Евфрат мөрөн юм.
Эдгээр мөрөн нь бага Азийн
өндөр уулсаас эх авч урсах ба
Персийн буланд цутгана.
НИЛ МӨРӨН:
Миссирчүүдийн амьдрал Нил
мөрнөөс 100% хамаардаг байв. Нил
мөрний урт 6700км ба Умард
Африкийн тэгш өндөрлөгөөс эх авч
Газар дундын тэнгист цутгана.

11. ДАСГАЛ,
ДААЛГАВАР
ЭХ
СУРВАЛЖ
АГУУЛГА, МЭДЭЭЛЭЛ
ТҮҮХ 6-Р АНГИ
......
Дээрх хүснэгтийг дэвтэртээ зурж нөхөөрэй. Сурах бичгийн хуудас 43, шинэ хэвлэгдсэн
сурах бичгийн тухайн сэдвийг дэлгэрүүлж уншиж судлаарай.
Хоёр мөрөнд
байгуулагдсан
эртний улсууд
Үүсгэн
байгуулагдсан
хугацаа
Үүсгэн
байгуулсан
хааны нэр
Гол онцлого Мөхлийн
шалтгаан
Шүмэр – Аккад НТӨ 2350 он ... ... Хөрш зэргэлдээх
нүүдэлчдийн
дайралт
Вавилон ... Хаммурапи ... ...
Ассир ... ... Голдуу худалдаа
эрхэлдэг байв
...

12. ДАСГАЛ,
ДААЛГАВАР
ЭХ
СУРВАЛЖ
АГУУЛГА, МЭДЭЭЛЭЛ
ТҮҮХ 6-Р АНГИ
......
Дээрх эх сурвалжийг ажиглаад эх сурвалжийн ямар төрөлд хамаарахыг нэрлэнэ үү?
Мөн сурвалжид юуны тухай өгүүлж байгааг дэвтэртээ товч тэмдэглэл хөтлөөрэй.

13. ТҮҮХ 6-Р АНГИ
ЭЭЛЖИТ ХИЧЭЭЛ-2
СЭДЭВ:
Эртний хоёр мөрөн,
Египет улс
АГУУЛГА, МЭДЭЭЛЭЛ
Эртний Египет Эртний Египет
 Нил мөрний дагуу амьдарна
 Тариалан эрхлэхдээ шадуф буюу
тогоруун худаг ашиглана
 Хөдөлмөрийг арван өдрөөр
хуваарилна
 2 өдөр нь амралт 8 өдөр нь ажлын
өдөр байдаг.
 Маш халуун учир баян, ядуу
хамаагүй нимгэн хувцас өмсөнө
 1 давхар байшин байх ба мод эсвэл
тоосгоор барьдаг.
 НТӨ IV мянганд дээд, доод
Египетэд хот байгуулагдаж
эхэлжээ
 Түүхчид эртний Египедийн
түүхийг гурав хувааж үздэг
1. Эртний хаанчлал
2. Дундад хаанчлал
3. Шинэ хаанчлал

14. ДАСГАЛ,
ДААЛГАВАР
ЭХ
СУРВАЛЖ
АГУУЛГА, МЭДЭЭЛЭЛ
ТҮҮХ 6-Р АНГИ
......
Дээрх эх сурвалжийг ажиглаад нэр болон ямар зориулалттай болох талаар тус бүрд нь
тэмдэглэл хөтлөөрэй.

15. ДАСГАЛ,
ДААЛГАВАР
ЭХ
СУРВАЛЖ
АГУУЛГА, МЭДЭЭЛЭЛ
ТҮҮХ 6-Р АНГИ
Гурвалжин дүрсэд Египетийн нийгмийн
давхрааг зурж байрлуулаарай
Дээрх хүснэгтийг дэвтэртээ зурж нөхөөрэй. Сурах бичгийн хуудас 45

16. ДАСГАЛ,
ДААЛГАВАР
ЭХ
СУРВАЛЖ
АГУУЛГА, МЭДЭЭЛЭЛ
ТҮҮХ 6-Р АНГИ
......
Эртний Египеттэй холбоотой үг ашиглан ҮГИЙН СҮЛЖЭЭ зохиогоорой.
Дээрх даалгаврыг хийхийн тулд сурах бичигт байгаа Ассирын хааны нэр бүтэх үгийн
сүлжээг бөглөж санаа аваарай

17. ХИЧЭЭЛИЙН ТАНИЛЦУУЛГА
БҮЛЭГ СЭДЭВ:
ЭЭЛЖИТ
ХИЧЭЭЛ
/80 МИНУТЫН
БАГЦ/
Эртний Энэтхэг, Хятад
Дэлхийн эртний улсууд

18. ТҮҮХ 6-Р АНГИ
ЭЭЛЖИТ ХИЧЭЭЛ-3
СЭДЭВ:
Эртний Энэтхэг,
Хятад улс
АГУУЛГА, МЭДЭЭЛЭЛ
Эртний Энэтхэг Эртний Хятад
 Инд мөрний хөндийд НТӨ 3000 он
гэхэд ихэнх газарт хүмүүс суурьшив.
 Анхны хотууд нь Хараппа, Мохенжо-
даро байсан юм.
 НТӨ I зуунд эрчүүд нь
эмэгтэйчүүдэд хүндэтгэлтэй хандах
ёстой ч эмэгтэйчүүд гэртээ
эрэгтэйчүүдийн хүслээр амьдрах
ёстой гэсэн Манугийн хуулийг
зохиосон.
 НТӨ 1000 оны үеэс тэдний дунд
нийгмийн маш хатуу дэг ёс
үүссэнийг Кастын тогтолцоо гэж
нэрлэдэг.
 Шар мөрний хөндийд НТӨ IV
мянганы үеэс анхны
суурингууд үүсжээ.
 Хятадын цайны соёл НТӨ 500
оны орчим дэлгэрч эхэлсэн.
 Хятадын Жоу улсад нийгмийн
давхраа үүсэж байсан гэж үзэж
болно. Учир нь эхлээд хаан,
дараа нь түүний гэр бүлийнхэн
болон ойр дотныхон, язгууртнууд,
урчууд гээд дараалаад эрх
мэдэлтэй байв. Харин тариачид
ямарч газаргүй байв. Нийгмийн
хамгийн доод хэсэг нь боолууд
байжээ.

19. АГУУЛГА, МЭДЭЭЛЭЛ
Эртний Энэтхэгийн түүхийг үеийг 3 ангилдаг.
Үүнд:
1. Эртний үе /НТӨ 2300-1750 оны хооронд/
Энэ үед хотуудын зам тээвэр хөгжиж, худалдаа
наймаа сайжирч хөгжиж байв.
2. Аричуудын нүүдэл /НТӨ 1900-1700/
Инд мөрний сав газарт нүүдэллэн ирж уугуул
дравидуудтай холилдон нэгдэж амьдарсан
хүмүүсийг артчууд гэдэг бөгөөд санскрит хэлээр
ярьдаг байв. Ийнхүү Аричуудын бурхны магтаал
болох Веда хийж эхэлсэнээр дараах үе эхэлсэн
гэж үздэг.
3. Ведийн үе /НТӨ 1500-500 оны хооронд/
Энэ үед Хиндү шашин үүссэн бөгөөд шашны
номлолууд газар авч байсан.
АГУУЛГА, МЭДЭЭЛЭЛ
Эртний Хятадын үеийн томоохон улсууд:
1. Ся улс /НТӨ 2100- 400 гаруй жилийн
турш/
Шар Мөрний хөвөөнд Юй үндэслэн
байгуулжээ. Үерийн усны замыг суваг татан
өөрчилхөөр 13 жилийн тур тэмцжээ.
2. Шан улс /НТӨ 1766-1122/
Шан улсын хаад өөрсдийгөө тэнгэрээс заяат
, хаан улсаа “Тэнгэрийн бошгоор” буюу зарилгаар
байгуулагдсан гэдэгт итгэдэг байсан.
3. Жоу улс /НТӨ 1122-256/
Жоу улсын үед газар нутаг том байсан.
4. Цинь, хан улс /НТӨ 221/
Цинь улсын үед хятадын анхны хаан буюу
Цинь Ши хуандид цол олгосон бөгөөд Цагаан
хэрмийг барьсан.
ТҮҮХ 6-Р АНГИ

20. Хиндү шашин

21. Ведийн үед хиндү шашин үүсв. Хиндү шашны гол
бурхан нь Индра гэдэг дайны бурхан байжээ. НТӨ 800-
400 оны үед хиндү шашны номлолыг анх бичиж эмхтгэн
судар болгов. Тэр судрыг Упанишад гэж нэрлэдэг. Хүн
амьдралдаа сайн үйл хийвэл нас барсны дараа дахин
төрөхдөө илүү сайн заяат төрөл буюу кастыг олдог.
Харин муу үйл хийвэл, нас барсны дараа дахин
төрөхдөө улам муу заяат төрлийг олгодог гэж
Упанишадын сургаалд заасан байдаг.
ТҮҮХ 6-Р АНГИ

22. ТҮҮХ 6-Р АНГИ
Брахман
Кшатри
Вайши
Шудра
Хамгийн дээд эрх мэдэлтэй
хэсэг- санваартнууд
Газаргүй тариачид,
боолууд
Тариачид, урчууд,
худалдаачид
Цэргийн жанжин язгууртанууд
Энэтхэгийн кастын тогтолцоо

23. ТҮҮХ 6-Р АНГИ
НТӨ II мянганы эхэн гэхэд нүүдэлчдээс хамгаалахын тулд умард
хилдээ “Түмэн газрын урт цагаан хэрэм”-ийг босгожээ.

25. ДАСГАЛ,
ДААЛГАВАР
ЭХ
СУРВАЛЖ
АГУУЛГА, МЭДЭЭЛЭЛ
ТҮҮХ 6-Р АНГИ
• Мэдээлэлийг уншиж судлаад, дараах асуултанд хариулна уу?
• Эртний хятад нь Ази тивд оршдог бөгөөд үржил шимт Шар мөрний дагуу улаан буудай,
шар будааны усалгаат тариалан эрхэлдэг. Шар мөрөн элсэрхэг хөрсөн дундуур олон зуун
км урсдаг тул хүмүүс “Шар мөрөн” гэдэг нэрийг өгчээ. Энд НТӨ IV мянганы үеэс анхны
суурингууд байгуулагдав.
• Хятадууд ямар аж ахуй эрхэлдэг байсан вэ?
• ………………………………………………………………………………………………..………
• Яагаад шар мөрөн гэж нэрлэсэн вэ?
• ………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………
Сурах бичгийн хуудас 51-58 –ийг дэлгэрүүлж уншиж судлаарай.

26. ДАСГАЛ,
ДААЛГАВАР
ЭХ
СУРВАЛЖ
АГУУЛГА, МЭДЭЭЛЭЛ
ТҮҮХ 6-Р АНГИ
• НТӨ 221 онд хятадын анхны эзэн хаан нь Цинь Ши Хуанди
юм. Цинь Ши Хуанди хаан улсаа засаг захиргааны нэгж,
муж, тойрогт хувааж тусгай түшмэдээр удирдуулах болсон.
Цэргийн хүчийг өөртөө захирч улс орныг умардын
нүүдэлчдээс хамгаалахын тулд цагаан хэрэмийг байгуулав.
Мөн хууль цааз, мөнгө зоос, жин хэмжү үр, бичиг үсгийг
мөрдүүлэв. / Сурах бичгийн 56 –р хуудас /
• Эзэн хаан Цинь Ши Хуанди ямар шинэчлэлт хийв?
.........................................................................
Сурах бичгийн хуудас 51-58 –ийг дэлгэрүүлж уншиж судлаарай.

27. ДАСГАЛ,
ДААЛГАВАР
ЭХ
СУРВАЛЖ
АГУУЛГА, МЭДЭЭЛЭЛ
ТҮҮХ 6-Р АНГИ
......
Дээрх хүснэгтийг дэвтэртээ зурж нөхөөрэй. Сурах бичгийн хуудас 51-58 –ийг
дэлгэрүүлж уншиж судлаарай.
Эртний улс
Иргэншлийн
үүсэл оршин буй
хот улс
Ард түмний
ахуй амьдрал
Эрхлэх аж ахуйн
үндэс
Энэ үеийн
Түүхэн он цаг
үйл явдал
Энэ үеийн
түүхэн зүтгэлтэн
Энэ үеийн
иргэншил
яагаад гол
мөрөн дагаж
үүссэн вэ?
Эртний энэтхэг
Эртний хятад

28. ХИЧЭЭЛИЙН ТАНИЛЦУУЛГА
БҮЛЭГ СЭДЭВ:
ЭЭЛЖИТ
ХИЧЭЭЛ
/80 МИНУТЫН
БАГЦ/
Эртний Грек, Ромын иргэншил
Дэлхийн эртний улсууд

29. ТҮҮХ 6-Р АНГИ
ЭЭЛЖИТ ХИЧЭЭЛ-4
СЭДЭВ:
Эртний Грек, Ромын
иргэншил
Эртний Грекэд Грек хэлээр яригсадаас гадна зан заншил, шашин шүтлэг, амьдрал,
засаглалын хэлбэр нь ижил газрын дундад тэнгисийн эрэг орчмын хүмүүсийг
оруулан авч үздэг. Эртний Грекийн хамгийн алдартай үе нь МЭӨ480-323 он хүртлэх
хугацааг хамрах Сонгодог эрин бөгөөд Грекчүүд хөгжил дэвшлийнхээ оргилд хүрч,
гайхалтай урлагийн бүтээлүүдийг үйлдэж үлдээсэн билээ. Энэ үед Грекүүд ихэвчлэн
ямар нэгэн хаанаар удирдуулаагүй байв. Тэд өөрөө удирдах ёсыг эрхэмлэн Грекийн
хот улсуудын холбоог бий болгон оршиж байсан ч дайн тулаан нь шийдэлд хүрэх
түгээмэл гарцуудын нэг байсан. Гэхдээ шашин шүтлэг, хэл соёл, урлаг, ахуй ижил
Грекийн хотууд олимпийн наадмыг анх зохион байгуулсан юм.МЭӨ 146 онд Грекийн
хот улсууд Ромын түрэмгийлэлд өвдөг сөхөрсөн ч МЭ IV зууны үед тэдний
харъяанаас гарч Византийн эзэнт улсын мэдэлд оржээ. Оттоманы түргүүд 1453 онд
Византийг түлхэн унагасан билээ. Урт удаан хугацааны турш оршин тогтносон
Эртний Грекийн улс төр, эдийн засгийн ноёрхох байдал нь өөрийн өндөр хөгжилтэй
соёл иргэншлийг бий болгосон бөгөөд гүн ухаан, бичиг соёл, жүжгийн урлаг нь
Ромчууд, дундад зууны Арабууд, Сэргэн мандалтын үеийн Европ даяар гүнзгий
нөлөө үзүүлсээр байсан билээ. Эртний Грекийн Философичдын үзэл санааны үнэ
цэнэ одоо хүртэл зүйрлэшгүй үнэ цэнийг агуулсаар байдаг ба уран барилгын эд нь
өнөөгийн барилга байгууламжуудад ч тусгалаа олсон байдаг.

30. МЭӨ 133 он гэхэд Ромын эзэнт гүрний мэдэлд Газар дундын тэнгисийн эргэн тойрны бүх улс багтсан байлаа.
Квинт Серторий, Лукулл, Красс, Помпей,Юлий Цезарь хэмээх жанжнууд энэ л үеэс Испани, Сири, Англи, Галлиг
галдан шатааж эзэнт гүрнийхээ эзэмшилд оруулжээ.
Ромын эзэнт гүрэн Траян хааны үед цэцэглэлтийнхээ оргилд хүрч дэлхийн хамгийн том улс боллоо. Одоо
тэдний мэдэлд дэлхийн хүн амын 25 хувь буюу 88 сая хүн хамаарагдах болж таван сая кв.км нутагтай
болжээ. Барилга байгууламж, архитектур, зам харгуй, эдийн засаг, төрийн зохион байгуулалт гээд өнөө цагт
өрнөд Европыг бусад тивээс ялгаж байгаа соёл иргэншлийн эхлэлийг Ромын эзэнт гүрэн тавьжээ. Тухайлбал:
Ром тоо, хуанли, латин хэл, чулуун зам, уран барилга, бохирын шугам,зам гүүр, ус түгээх байгууламж бий
болгож, хуулийг батлан мөрдөж байлаа. Олон нийтийн үнэ төлбөргүй номын сан, Дунай мөрнөөс Нилийн эрэг
хүртэл үргэлжлэх өнчин хүүхдүүдийн асрах газрууд, амралт сувилал гээд нийгмийн асуудал шийдсэн
шинэчлэлүүдийг тоочоод байвал бас л урт жагсаалт гарна. Философичид Платон, Эпиктет, Цицерон зэрэг нь
цэцэн үгээр эрин үеэ чимж байв. 6 зууны туршид дэлхийг дагуулсан Ромын эзэнт гүрний хүчирхэг арми, легион
гэдэг нь нарийн зохион байгуулалт, дэг жаягаас бүрдэж байлаа. Гэмт хэрэгт холбогдож байсан этгээдийг
элсүүлдэггүй, албан тушаал, зэрэг дэв дэвших асуудлыг зөвхөн тулалдааны талбарт гаргасан гавьяа л
тодорхойлдог мэргэжлийн армитай байсан. Хорин жил үнэнчээр байлдсан нэг нь тэтгэвэрт гардаг, ингэж
тэтгэвэрт гарч буй хуучин цэргээ гэр бүлээ тэжээх хангалттай мөнгө, өөрийн эзэмшлийн газар зэргээр шагнадаг
байжээ. Эртний Ромчууд түүхэнд анх цемент цутгаж нуман хэлбэртэй уран барилгуудыг бүтээж байсан өнөөг
хүртэл хадгалагдан үлджээ. Мөн хүн төрөлхтөнд эрх зүйн тогтолцоог бий болгож өвлүүлэн үлдээсэн болно.
ТҮҮХ 6-Р АНГИ

31. Эртний Грек, Ромын иргэнжил сурах бичгийн 60-67 хуудас
ашиглаарай
Үгийн сүлжээг бөглөнө үү
Босоогоор
1. Грекийн цэргийн дэглэм, цөөнхийн засаглалд
тулгууралсан хот
2. Бурхдын эцэг, аянгын бурхан
3. Урлагийг ивээгч, нарны бурхан
4. Тариачид, малчид, урчууд, жижиг газар
эзэмшигчид
Хөндлөнгөөр
1. Ром хот хөвөөнд нь үүссэн гол
2. Туульсд гардаг Грекийн домогт хот
3. Тэнгис далайн бурхан
1 3 4
2
1
2
3
ТҮҮХ 6-Р АНГИ

32. ДАСГАЛ,
ДААЛГАВАР
ЭХ
СУРВАЛЖ
АГУУЛГА, МЭДЭЭЛЭЛ
ТҮҮХ 6-Р АНГИ
• Сурах бичгийн 59 болон 67-р хуудасанд байрлах тоон шугам дээрээс Эртний
Грек, Ромын улсын үеүүдийг хэдээс хэд дүгээр зуунд хамаарахыг тооцоолон
тухайн онд болсон үйл явдлыг дэвтэртээ бичээрэй. / Сурах бичиг 59- 67-р хуудас /
• Cпарт ба Афины засаглалын ялгаатай талыг бичээрэй. /Сурах бичиг 61-р хуудас/
• Cпарт ба Афины нийгмийн нийтлэг талыг бичээрэй. /Сурах бичиг 61-р хуудас/
• Спарт, Афин хот улсын ялгаатай болон төсөөтэй байдлыг бичээрэй.
/Сурах бичиг 62-р хуудас /
• Эртний Грек, Ромын улс төрийн тухай бичвэрүүдийг уншаад, нүдэн дэх тохирох
үгийг нөхөж бүдүүвчийг гүйцээж бичнэ үү. / Сурах бичиг 63-р хуудас /
• Гэрийн даалгавар: Эртний олимпийн наадмын түүх, одоогийн олимпийн наадмын
талаар мэдээлэл цуглуулж бяцхан ном бүтээгээрэй.
• Эртний Грек, Ромын түүх. Сурах бичиг УБ.2016 он. / 59-67-р хуудас /
• Интэрнет: mn.Wikipedia.org/wiki/ Эртний Грек, Ром. Википедиа - нэвтэрхий толь.