9-р анги Физик. Дулаан

1. 9-р ангийн ангийн Физикийн даалгавар
1. Бодис хатуу төлвөөс шингэн төлөвт шилжих үзэгдлийг ............ гэдэг. Бодисууд тодорхой температурт
хайлах бөгөөд энэ температурыг .......................... .........................гэнэ.
A. уурших, хайлах ба уурших температур B. конденсацлах, хайлах ба царцах температур C. хайлах,
хайлах ба царцах температур D. сублимацлах, хайлах ба царцах температур 2. Бүх бодис хайлах
температуртаа шингэн төлвөөс эргэж хатуу төлөвт шилждэг. Шингэн төлвөөс хатуу төлөвт шилжих
үзэгдлийг ........................гэнэ.
A. Царцах B. конденсацлах C. хайлах D. сублимацлах
3. Бодисын хайлах ба . . . . . . . . . . температур ижил, уурших ба . . . . . . . . . . . температур мөн . . . . . . . .
байна.
A. Царцах, конденсацлах, ижил B. Буцлах, сублимацлах, ижил C. Конденсацлах, царцах, ижил D.
сублимацлах, буцлах, ижил
4. Эмнэлгийн багаж ариутгах температур 473 °К бол Фаренгейтийн хуваариар илэрхийлнэ үү? A. 3600F B.
3920F C. 2000F D. 2600F
5. Аль нь бодис уурших процессын томьёо вэ?
A. Q = mλ B. Q = - mλ C. Q = mr D. Q = - mr
6. Хайлах температурт байгаа 500 гр масстай төмрийг хайлуулахын тулд хичнээн хэмжээний дулааны
энерги шаардлагатай вэ?
Төмөрний хайлахын хувийн дулаан 270кЖ/кг
A. 135кЖ B. 210кЖ C. 420кЖ D. 540кЖ
7. Эрдэнэт үйлдвэрт 200С температурт байгаа 500 кг зэсийг хайлах температуртай болтол халаасны
дараа бүрэн хайлуулахад шаардагдах дулааны энергийн тоо хэмжээг тооцоол. Зэсийн хайлах
температур 15350C, хувийн дулаан багтаамж 0,4кЖ/кг*0C, хайлахийн хувийн дулаан нь 180кЖ/кг.
A. 303000кЖ B. 90000кЖ C. 393000кЖ D. 213000кЖ
8. 200 гр масстай зэс халбагыг 23 0С- 273 0С хүртэл нь гал дээр барьж халаасан бол зэс халбага ямар
хэмжээний дулааны энерги авсан бэ? /Зэсний хувийн дулаан шингээлт 880Ж/кг*0C/ A. 13кЖ B. 15кЖ C.
44кЖ D. 17кЖ
9. Алтны дархан 30 гр алтаар бөгж хийхийн тулд мөнгийг 25 0С байхаас нь эхлэн халаасан байна. Халааж
эхэлсэнээс хойш 487.5 Ж дулааны энерги зарцуулсан бол хэдэн цельс хүртэл нь халаасан бэ?/Алтны
хувийн дулаан шингээлт 0.129гЖ/0C A. 1000C B. 800C C. 100C D. 700
10. 1 л буцалсан усыг тасалгааны температуртай болтол нь хөргөхөд ямар хэмжээний дулаан энерги
алдагдах вэ? A. 336кЖ B. 315кЖ C. 136кЖ D. 1,365к
11. Өвөл гадаа – 25 0С-ын температуртай 2 кг масстай мөс байв. Өвөл гадаа – 25 0С-ын температуртай 2
кг масстай мөс байв. 0 0С – с 100 0С температуртай болохын тулд ямар хэмжээний дулааны энерги
шаардлагатай вэ? /Усны хувийн дулаан шингээлт 4200 Ж/кг0C A. 840 кЖ B. 480 кЖ C. 680 кЖ D. 105 кЖ
12. Өвөл гадаа – 25 0С-ын температуртай 2 кг масстай мөс байв. 100 0С температуртай байгаа ус бүрэн
уур болохын тулд ямар хэмжээний дулааны энерги шаардлагатайг тооцоолно уу? /усны ууршихын
хувийн дулаан 2260 кЖ/кг/ A. 4520 кЖ B. 6720 кЖ C. 680 кЖ D. 105 кЖ
13. Зэс саваан дээр лааны тосоор наалдуулж тогтоосон жижиг хадаасуудыг зурагт харуулжээ.
a. Дулааны энерги тархах чиглэлийг зурна уу?
b. Аль хадаас түрүүлж унасан бэ?...............................
c. Хадаасуудын унах дарааллыг бичнэ үү?
............. 2. ............ 3. ............ 4. .............
14.Дараах зургийг ажиглаарай.

2. a. Физикийн үүднээс ямар ямар үзэгдэл болж байгааг тоочин бичнэ үү?
.......................................................
.......................................................
b. Яагаад дээрх зурганд чиний бичсэн үзэгдлүүд явагдаж байна вэ?
......................................................................................................................................................
........................................................................................
c. Нэг үзэгдлийг сонгон авч физик үндэслэлтэйгээр тайлбарлана уу?
....................................................................................................................
15.Биетийг газрын гадаргаас эгц дээш 50 м/с анхны хурдтайгаар харвав. Агаарын
эсэргүүцлийг тооцохгүй. 10м/с гэж тооцно.
а ) Координатын “у” тэнхлэг эгц дээш чиглэсэн. Биетийн анхны координат 0 . Биетийн
координат хугацааны хамаарлын тэгшитгэлийг бичнэ үү.
b) Биет 2 с хугацаанд хөөрөх өндрийг тооцоолно уу.
с) Хөдөлгөөний эхний 5 с хугацаанд харгалзах хурд хугацааны хамаарлын графикийг
зурна уу.
d) Биетийн хөөрөлтийн хамгийн их өндрийг тооцоолно уу.
e) Биетийг харваснаас хойш буцаж унах хугацааг тооцоолно уу.
f) 0.1 кг масстай биетийг харваснаас хойш 3 с хугацааны дараа
i. биетийн кинетик энергийн утгыг тооцоолно уу.
ii. биетийн потенциал энергийн утгыг тооцоолно уу.
16.1,5т масс б¿õèé òîîñãîí çóóõûã 10
0
Ñ-ààñ 20
0
Ñ õ¿ðòýë õàëààõàä ÿìàð äóëààí çàðöóóëàõ
âý? (1. 1320кЖ, 2.13200кЖ, 3. 132∙10
4
Ж, 4. 132∙10
2
Ж)
17. 200 г масстай хөнгөн цагаан жижигхэн тогоон дотор 1,5 л усыг 20
0
С-аас буцлах хүртэл
халаахад ямар дулаан шаардлагатай вэ? (1. 518,7кЖ, 2.518,7Ж, 3. 5187∙10
3
Ж, 4.
5187∙10
2
)
18. 800 г масс бүхий хөнгөн цагаан саван дотор 5л эзэлхүүнтэй усыг 10
0
С-аас буцлах хүртэл
халаав. Сав, ус хоёрыг халаахад ямар хэмжээний дулаан зарцуулав? (1956,24кЖ)
19.0,5л эзэлхүүн бүхий ус, 500г масстай цагаан тугалга, 2см
3
эзэлхүүн бүхий мөнгө,
0,5м
3
эзэлхүүнтэй болд, 0,2т масстай гуулийн температурийг тус тус 1
0
С-аар халаахад
ямар хэмжээний дулаан шаардагдах вэ? (2,1кЖ, 125Ж, 5,25Ж, 1950кЖ, 76кЖ)
20.Буцалгамал ус бүхий шилэн аяга (250см
3
) 14
0
С хүртэл хөрөхдөө ямар хэмжээний дулаан
алдах вэ? (1. 90,3кЖ, 2. 903кЖ, 3. 903∙10
3
Ж, 4. 903Ж )
21. 60м
3
эзэлхүүн бүхий тасалгаан доторхи агаарыг 10
0
С-аас 20
0
Схүртэл халаахад, ямар
хэмжээний дулаан шаардагдах вэ? (1. 774кЖ, 2. 77,4кЖ, 3. 774∙10
2
Ж 4. 774∙10
4
Ж)
22.3 л багтаамж бүхий халуун савыг буцалгасан усаар дүүргэв. Түүн доторх усны
температур хоногийн дараа 77
0
С хүртэл буурав. Усны дотоод энерги ямар хэмжээгээр
өөрчлөгдсөн бэ? (295,8кЖ-аар хорогдов)

3.  Q = mc∆t
0
(ж)
 m – биеийн масс (кг)
 с – бодисын хувийн дулаан шингээлт (ж/кг
0
с)
 ∆t
0
– температурын өөрчлөлт (
0
c)
 t
0
– эцсийн температур (
0
c)
 t
0
– эхний температур (
0
c)
 Q= mλ (ж)
 λ – бодисын хайлахын хувийн дулаан (ж/кг)
 Q= mr (ж)
 r – бодисын уур үүсэхийн хувийн дулаан (ж/кг)
 Q = mq (ж) q – Түлш шаталтын хувийн дулаан
 c, λ,r,q-ийн утгуудыг хүснэгтээс авна
660
0
Мөнгөн ус -39
0
Хөнгөн цагаан 920 Нафталин 1300
Ус 4200 Мөнгөн ус 140
Төмөр 460 Спирт 2500
Керосин 2100 Шил 840
Тоосго 880 Цайр 380
Гуйль 400 Болд 500
Мөс 2100 Ган 460
Тос ургам 1700 Хар тугалга 140
Зэс 400 Цагаан
тугалга
250
Вольфрам 5600 Никель 460
Мод 2730 Сүү 3950

4. Төмөр 1535
0
Мөнгө 960
0
Алт 1063
0
Спирт -114
0
Мөс 0
0
Болд 1500
0
Зэс 1085
0
Цайр 420
0
Нафталин 80
0
Хар тугалга 327
0
хайлахын хувийн дулаан (ж/кг)
Хөнгөн цагаан
Хөнгөн цагаан 3,9 ∙ 10
5
Мөнгөн ус 0,88∙ 10
5
Төмөр 2,7 ∙ 10
5
Мөнгө 0,84∙ 10
5
Алт 0,66 ∙ 10
5
Спирт 0,13 ∙ 10
5
Мөс 3,4 ∙ 10
5
Болд 1,2 ∙ 10
5
Зэс 1,8 ∙ 10
5
Цайр 0,98 ∙ 10
5
Нафталин 1,5 ∙ 10
5
Хар тугалга 0,25 ∙ 10
5
Уур үүсэхийн хувийн дулаан (ж/кг)
Ус 2,3 ∙ 10
6
Спирт 0,9 ∙ 10
6
Мөнгөн ус 0,3 ∙ 10
6
Эфир 0,4 ∙ 10
6