201701 presentation

1. การออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้
201 701 EDUCATIONAL TECHNOLOGY AND
INSTRUCTIONAL DESIGN
กลุ่ม Cognitive Weapons

2. การออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้
หลักการ ทฤษฎีและกระบวนการออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการ
เรียนรู้
หลักการสาคัญในการเรียนรู้ ตามแนวคอนสตรัคติวิสส์
- การเรียนการสอนที่เน้นผูเ้รียนเป็นศูนย์กลาง
- ผู้เรียนจะต้องเป็นผู้กระทา (active) และผู้เรียนสร้างความรู้จากประสบการณ์โดยอาศัย
ประสบการณ์เดิมเชื่อมโยงกับความรู้ใหม่ เพื่อขยายโครงสร้างทางปัญญา (Schema)
- ครูเป็นผูอ้อกแบบและจัดให้มีสิ่งแวดลอ้มทางการเรียนรู้
โดยการนาวิธีการการออกแบบการจัดการเรียนรู้ที่ประสานร่วมกันระหว่าง
“สื่อ” (Media) กับ “วิธีการ” (Methods)
ความเชื่อพื้นฐานของ Constructivism มีรากฐานมาจาก 2
แหล่ง คือจากทฤษฎีพัฒนาการของ Piaget และ Vygotsky

3. การออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้
หลักการ ทฤษฎีและกระบวนการออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการ
เรียนรู้
• Cognitive Constructivism หมายถึง ทฤษฎีการเรียนรู้พุทธิปัญญานิยมที่มี
รากฐานมาจากทฤษฎีพัฒนาการของพีอาเจต์ ทฤษฎีนี้ถือว่าผู้เรียนเป็น
ผูก้ระทา (active) และเป็นผูส้ร้างความรู้ขึ้นในใจเอง ปฏิสัมพันธ์ทางสังคมมี
บทบาทในการก่อให้เกิดความไม่สมดุลทางพุทธิปัญญาขึ้น เป็นเหตุให้ผูเ้รียน
ปรับความเขา้ใจเดิมที่มีอยู่ให้เขา้กับขอ้มูลข่าวสารใหม่ จนกระทั่งเกิดความรู้
ใหม่ขึ้น ประกอบดว้ย สถานการณ์ปัญหา แหล่งเรียนรู้ (Resource)
•

4. การออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้
หลักการ ทฤษฎีและกระบวนการออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการ
เรียนรู้
• Social Constructivism หมายถึง ทฤษฎีที่มีพื้นฐานมาจากทฤษฎี
พัฒนาการของวิก็อทสกี้ ซึ่งถือว่าผู้เรียนสร้างความรู้ด้วยการมีปฏิสัมพันธ์
ทางสังคมกับผูอ้ื่น ในขณะที่ผูเ้รียนมีส่วนร่วมในกิจกรรมหรืองาน ในสภาวะ
สังคม (Social Context) ซึ่งเป็นตัวแปรที่สา คัญและขาดไม่ได้ปฏิสัมพันธ์
ทางสังคมทา ให้ผู้เรียนสร้างความรู้ด้วยการเปลี่ยนแปรความเข้าใจเดิมให้
ถูกต้องหรือซับซ้อนกว้างขวางขึ้น ประกอบด้วย ฐานความช่วยเหลือ
(Scaffolding) การโคช้ (Coaching) การร่วมกันแกปั้ญหา (Collaboration)
•

5. การออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้
หลักการ ทฤษฎีและกระบวนการออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการ
เรียนรู้
หลักการพื้นฐานในการออกแบบสิ่งแวดล้อมตามแนวคอนสตรัคติวิสส์
1.สถานการณ์ปัญหา (Problem base)
มาจากพื้นฐานของ Cognitive Constructivism ของเพียเจต์ ที่
เชื่อว่า ถ้าผู้เรียนถูกกระตุ้นด้วยปัญหา (Problem) ก่อให้เกิดการเสีย
สมดุลทางปัญญา ผู้เรียนต้องพยายามปรับโครงสร้างทางปัญญาให้เข้าสู่
ภาวะสมดุล (Equilibrrium) โดยการดูดซึม (Assimilation) หรือ ปรับ
โครงสร้างทางปัญญา (Accommodation) จนกระทัง่เกิดการเรียนรู้

6. การออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้
หลักการ ทฤษฎีและกระบวนการออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการ
เรียนรู้
หลักการพื้นฐานในการออกแบบสิ่งแวดล้อมตามแนวคอนสตรัคติวิสส์
1.สถานการณ์ปัญหา (Problem base) (ต่อ)
สถานการณ์ปัญหามีลักษณะ ดังนี้
1. สถานการณ์ปัญหาเดียวที่ครอบคลุมเนื้อหาทั้งหมดที่เรียน
2. สถานการณ์ปัญหาที่มีหลายระดับ เช่น ง่าย ปานกลาง ยาก เป็นต้น
3. สถานการณ์ปัญหาหลายสภาพบริบทที่เผชิญสภาพสภาวะจริง
4. สถานการณ์ปัญหาที่เป็นเรื่องราว

7. การออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้
หลักการ ทฤษฎีและกระบวนการออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการ
เรียนรู้
หลักการพื้นฐานในการออกแบบสิ่งแวดล้อมตามแนวคอนสตรัคติวิสส์
2.แหล่งเรียนรู้ (Resource)
แหล่งที่ รวบรวมข้อมูล เนื้อหา สารสนเทศ ที่ผู้เรียนสามารถที่จะศึกษา
ค้นคว้า เสาะแสวงหา และค้นพบคาตอบ โดยผู้สอนต้องจัดเตรียมไว้อย่าง
หลากหลายและเหมาะสม มีลักษณะดังนี้
- ธนาคารข้อมูล (Data bank)
- แหล่งที่เกี่ยวข้องในการสร้างความรู้ เช่น ชุมชน ภูมิปัญญาท้องถิ่น
- เครื่องมือที่ช่วยในการสร้างความรู้ Discovery Tools ,
- Communication Tools , Processing Tools

8. การออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้
หลักการ ทฤษฎีและกระบวนการออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการ
เรียนรู้
หลักการพื้นฐานในการออกแบบสิ่งแวดล้อมตามแนวคอนสตรัคติวิสส์
3.ฐานการช่วยเหลือ (Scaffolding)
มาจากแนวคิด Social Constructivism ของ Vygotsky ที่เชื่อว่า
ถ้าผู้เรียนที่อยู่ต่ากว่า Zone of Proximal Development จาเป็นต้องได้รับ
การช่วยเหลือ สนับสนุนผู้เรียนให้แก้ปัญหาปฏิบัติภารกิจให้สาเร็จด้วย
ตัวเองได้

9. การออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้
หลักการ ทฤษฎีและกระบวนการออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการ
เรียนรู้
4.การโค้ช (Coaching)
มาจากพื้นฐาน Situated cognition และ Situation Learning
หลักการนี้ให้ความสาคัญที่บทบาทของครูที่เปลี่ยนจากผู้ถ่ายทอด
ความรู้ มาเป็นการโค้ช ที่ให้การสนับสนุน ให้คาแนะนาสาหรับผู้เรียน มี
เงื่อนไขดังนี้
- ผู้เรียนอย่ใูนความดูแล ด้วยความเอาใจใส่
- สอบถามและกระตุ้นให้ผู้เรียนเกิดกระบวนการคิดแก้ปัญหา
- สนับสนุนอย่างมีเหตุผล มีความหมาย และสร้างสรรค์
- ยอมรับในความแตกต่าง ความเชื่อของผู้เรียน

10. การออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้
หลักการ ทฤษฎีและกระบวนการออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการ
เรียนรู้
5.การร่วมมือกันแก้ไขปัญหา (Collaboration)
ส่วนที่จะสนับสนุนให้ผู้เรียนได้แลกเปลี่ยนประสบการณ์เรียนรู้
กับผู้อื่น เพื่อขยายมุมมองให้แก่ตัวผู้เรียนเอง ส่งเสริมให้ผู้เรียนรู้จัก
ไตร่ตรอง (Reflective Thinking) เป็นแหล่งที่เปิดโอกาสให้ ผู้เรียน
ผู้สอน ผู้เชี่ยวชาญ ได้ขยายแนวคิด ได้สนทนาแสดงความคิดเห็นของ
ตนเองกับผู้อื่น การร่วมมือกันแก้ปัญหา ป้ องกันความเข้าใจที่
คลาดเคลื่อน (Misconception)

11. การออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้
ออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้โดยการนาทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์มาเป็น
พื้นฐาน
รายวิชา การถ่ายภาพ นักศึกษาในระดับปริญญาตรี ชั้นปีที่ 1
สถานการณ์ปัญหา (Problem)
(สถานการณ์ปัญหาที่มีหลายสภาพบริบท ที่ผูเ้รียนเผชิญในสภาพจริง)
“นักศึกษานากล้อง DSLR ไปถ่ายภาพ เมื่อนาภาพมาเปิดดูใน
คอมพิวเตอร์ปรากฎว่า ภาพถ่ายไม่ชัดมีนอยซ์มาก และด้านหน้าของ
แบบมืด”
จากสถานการณ์ปัญหานี้ นักศึกษาจะทาอย่างไร เพื่อให้สามารถ
ถ่ายภาพได้โดยไม่มืดและชัด พร้อมท้งัวิเคราะห์สาเหตุ ?

12. การออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้
ออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้โดยการนาทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์มาเป็น
พื้นฐาน
แหล่งการเรียนรู้(Resource)
ผลกระทบที่เกิดกับภาพถ่ายมีปัจจัยที่เกี่ยวข้องดังนี้
- การปรับค่าต่างๆของกล้องรูรับแสง (Aperture)
- สปีดชัตเตอร์ (Shutter Speed)
- ค่าความไวแสง (ISO)
นอกจากจะมีผลให้เกิดภาพแล้วยังมีผลข้างเคียงเพิ่มเติมที่แตกต่างกัน
- แสงสว่างมีมากเพียงพอและทิศทางของแสงที่ตกกระทบกับวัตถุ

13. การออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้
ออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้โดยการนาทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์มาเป็น
พื้นฐาน
ค่าความไวแสง (ISO) ผลที่เกิด
ต่า รายละเอียดภาพสูง คม
สูง รายละเอียดภาพต่า และเกิด Noise
รูรับแสง (Aperture) ผลที่เกิด
กว้าง ชัดตื้น
แคบ ชัดลึก
สปีดชัตเตอร์(Shutter Speed) ผลที่เกิด
ช้า ตัวแบบเกิดเงินการเคลื่อนไหว
เร็ว ตัวแบบหยุดการเคลื่อนไหว
แหล่งการเรียนรู้ (Resource)

14. การออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้
ออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้โดยการนาทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์มาเป็น
พื้นฐาน
ฐานความช่วยเหลือ (Scafolding)
1.ฐานการช่วยเหลือด้านความคิดรวบยอด (Conceptual Scaffolding)

15. การออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้
ออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้โดยการนาทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์มาเป็น
พื้นฐาน
2. ฐานการช่วยเหลือด้านการคิด (Metacognitive Scaffolding)
2.1 วิเคราะห์ปัญหาที่เกิดขึ้น โดยศึกษาจากสถานการณ์ปัญหา
2.2 แสวงหาวิธีแก้ปัญหา โดยสอบถามจากผู้เชี่ยวชาญหรือ
แหล่ง การเรียนรู้
2.3 ลงมือแก้ไขปัญหา ทดลองปฏิบัติตามแนวทางแก้ปัญหา
2.4 แก้ไขปัญหาได้สาเร็จหรือไม่ จากแนวปฏิบัติสามารถแก้ไข
ปัญหาได้

16. การออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้
ออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้โดยการนาทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์มาเป็น
พื้นฐาน
3. ฐานการช่วยเหลือด้านกระบวนการ (Procedural Scaffolding)
- ศึกษาแหล่งการเรียนรู้และแหล่งข้อมูลอื่นๆ เพิ่มเติม ที่เกี่ยวข้องกับ
การถ่ายภาพ และความสัมพันธ์ของสปีดชัตเตอร์(Speed Shutter), รู
รับแสง (Aperture) และค่าความไวแสง (ISO)
- ร่วมหารือแลกเปลี่ยนกับเพื่อนร่วมเรียน สอบถามผู้เชี่ยวชาญ ผ่านสื่อ
สังคมออนไลน์ (Social Media) ได้แก่ mindmup.com และ Facebook
Fanpage หรือเว็บไซต์ที่เกี่ยวข้องกับการถ่ายภาพ อาทิ
www.ilovetogo.com, www.camerastips.com, www.taklong.com
- เป็นต้น

17. การออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้
ออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้โดยการนาทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์มาเป็น
พื้นฐาน
4. ฐานความช่วยเหลือด้านกลยุทธ์ (Strategic Scaffolding)
4.1 วิเคราะห์ถึงคาสาคัญของปัญหา
4.2 พิจารณาหาคาสาคัญของปัญหาว่าสอดคล้องกับหัวข้อใด
ใน แหล่งการเรียนรู้หรือแหล่งที่ต้องศึกษาข้อมูลเพิ่มเติม
4.3 พิจารณาสถานการณ์ปัญหาถึงสาเหตุที่ทาให้ภาพถ่ายไม่
ชัด และมืดว่าเกิดจากปัจจัยใดบ้างจึงทาให้เกิดผลเช่นนนั้

18. การออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้
ออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้โดยการนาทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์มาเป็น
พื้นฐาน
ปรึกษาผู้รู้ (Coaching)
อาจารย์เตอร์
(ผู้เชี่ยวชาญด้านสปีดชัตเตอร์)
อาจารย์โอ
(ผู้เชี่ยวชาญด้าน ISO)
อาจารย์แสง
(ผู้เชี่ยวชาญด้านรูรับแสง)

19. การออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้
ออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้โดยการนาทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์มาเป็น
พื้นฐาน
การร่วมมือกันแก้ปัญหา (Collabaration)
ใชเ้ครื่องมือทาง social media คือ mindmup.com และ Facebook
Fanpageให้นักเรียนแลกเปลี่ยน แสดงความคิดเห็น วิเคราะห์ รูปภาพจาก
สถานการณ์ปัญหาที่เกิดจากการภาพถ่ายไม่ชัด และมืด ผู้เรียนร่วมวิพากษ์
ภาพถ่ายร่วมกับผู้อื่น (ผู้เชี่ยวชาญ ผู้สอน เพื่อนร่วมชนั้และต่างชนั้) ในสื่อสังคม
ออนไลน์หรือสังคมรอบๆสถานศึกษา พร้อมแสดงความคิดเห็นและรับฟัง
ขอ้เสนอแนะ หาขอ้สรุปหลังจากแลกเปลี่ยนความคิดเห็นร่วมกัน

20. การออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้
ออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้โดยการนาทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์มาเป็น
พื้นฐาน
เครื่องมือทางปัญญา (Cognitive tools)
ประเภทของเครื่องมือทางปัญญา เครื่องมือที่ใช้
Seeking Tools Google, Yahoo, Bing
Presentation Tools bookmark social
- stumbleupon.com
- prezi
Organization Tools - Concept Map
mindmup.com
Integration Tools Facebook Fanpage
Generation Tools Facebook Galleries

21. สมาชิกกลุ่ม Cognitive Weapons
รายชื่อ
1. นางสาวพิธัญญา พิรุณสุนทร รหัสนักศึกษา 575050028-5
2. นายรนยุทธ์ จาปาหาร รหัสนักศึกษา 575050029-3
3. นายณัฐพงษ์ วัฒนบุตร รหัสนักศึกษา 575050183-3
4. นายณัฐวุฒิ จารุวงศ์ รหัสนักศึกษา 575050184-1
5. นายระบิล ภักดีผล รหัสนักศึกษา 575050189-1
สาขาวิชาเทคโนโลยีการศึกษา (โครงการพิเศษ) คณะศึกษาศาสตร์มหาวิทยาลัยขอนแก่น