học kết hợp - blended learning - mô hình hiệu quả áp dụng cho ngữ cảnh dạy học ở VN

1. Chuyên đề: e-Learning trong trường phổ thông
Chủ đề 2
HỌC KẾT HỢP (BLENDED LEARNING)
MỘT MÔ HÌNH HỌC TẬP HIỆU QUẢ
PHÙ HỢP VỚI NGỮ CẢNH DẠY HỌC
Ở VIỆT NAM
Người hướng dẫn: TS. Lê Đức Long
Sinh viên thực hiện: Nhóm 6
Nguyễn Hữu Thành Tâm _ K37.103.013
Nguyễn Thị Quyên _ K37.103.068
Lê Hồng Thắm _ K37.103.072
Lớp Sư phạm Tin 4

2. 2

3. Nội dung chính
I. Cơ sở lý thuyết cho mô hình dạy học trực tuyến.
II. Ngữ cảnh dạy học ở Việt Nam và điều kiện thực
tế dạy học ở trường phổ thông.
III. Vấn đề Social Science đối với người Việt Nam
khi tham gia dạy và học trực tuyến.
IV.Mô hình học kết hợp áp dụng cho ngữ cảnh dạy
học ở Việt Nam
V. Tài liệu tham khảo
3

4. Nội dung chính
I. Cơ sở lý thuyết cho mô hình dạy học trực
tuyến.
II. Ngữ cảnh dạy học ở Việt Nam và điều kiện thực
tế dạy học ở trường phổ thông.
III. Vấn đề Social Science đối với người Việt Nam
khi tham gia dạy và học trực tuyến.
IV.Mô hình học kết hợp áp dụng cho ngữ cảnh dạy
học ở Việt Nam
V. Tài liệu tham khảo
4

5. I. Cơ sở lý thuyết cho mô hình dạy học
trực tuyến
Nhắc lại một số định nghĩa về e-Learning:
5

6. I. Cơ sở lý thuyết cho mô hình dạy học
trực tuyến
 Học trực tuyến và tích hợp công nghệ trong dạy
học có mối quan hệ mật thiết với nhau.
6
Tích hợp công nghệ trong dạy học: Quá trình xác
định công cụ điện tử và phương pháp nào để sử
dụng chúng cho phù hợp với tình huống và các vấn
đề trong lớp học được biết trước (Roblyer 2003).
Cơ sở lý thuyết cho mô hình dạy học trực tuyến bao
gồm nhiều yếu tố, trong đó yếu tố được nhắc đến đầu
tiên chính là tích hợp công nghệ trong dạy học.

7. I.1. Cơ sở lý thuyết
I.1.1. Về các học thuyết dạy học:
I.1.2. Về phương pháp dạy học:
I.2. Về phương pháp luận:
I.2.1. Học kết hợp (blended learning)
I.2.2. Mô hình TPCK
I.2.3. Ngữ cảnh dạy học đại học ở Việt Nam
7
I. Cơ sở lý thuyết cho mô hình dạy học
trực tuyến

8. I.1. Cơ sở lý thuyết
I.1.1. Về các học thuyết dạy học:
I.1.2. Về phương pháp dạy học:
I.2. Về phương pháp luận:
I.2.1. Học kết hợp (blended learning)
I.2.2. Mô hình TPCK
I.2.3. Ngữ cảnh dạy học đại học ở Việt Nam
8
I. Cơ sở lý thuyết cho mô hình dạy học
trực tuyến

9. 9
I.1.1. Về các học thuyết dạy học
Nhóm lý thuyết khách
quan (Objectivist):
- Học tập là quá trình
truyền thụ kiến thức;
- Dạy học là giáo viên
hướng dẫn một cách
có hệ thống các
phương pháp
học tập
Nhóm lý thuyết kiến
tạo (Constructivist):
- Học tập là quá trình
kiến tạo nhận thức;
- Học sinh có thể tự
suy luận hay tạo ra
kiến thức cho mình

10. 10
I.1.1. Về các học thuyết dạy học
Mô hình kiến tạo:
• Thúc đẩy năng lực sáng tạo;
• Suy nghĩ theo hướng quy nạp, giải quyết vấn đề;
• Tăng cường việc vận dụng tri thức vào giải quyết vấn đề;
• Khuyến khích hợp tác theo nhóm
Mô hình định hướng:
Cung cấp cho người học:
• Cách giải quyết vấn đề;
• Kỹ năng thành thạo: nói lưu loát, viết trôi chảy
• Tự định hướng có hệ thống.

11. 11
I.1.1. Về các học thuyết dạy học
Đặc trưng:
• Tập trung vào việc dạy học
theo chuỗi các sự kiện dựa trên
kỹ năng tiên quyết;
• Nhấn mạnh vào làm việc cá
nhân;
• Làm nổi bật cách dạy học
truyền thống và phương pháp
đánh giá.
 Nhược điểm: Học sinh không
thể tự giải quyết vấn đề, không
thể làm việc cộng tác.
Đặc trưng: Tập trung vào học tập
thông qua cách đặt vấn đề, trả lời
thông qua các nghiên cứu, thăm
dò; phát triển và trình bày sản
phẩm; theo đuổi những mục tiêu
mang tính toàn cầu và chỉ rõ
những khả năng có thể đạt được;
nhấn mạnh vào làm việc nhóm
thay vì làm việc cá nhân; làm nổi
bật các khả năng học tập và
phương pháp đánh giá.
 Nhược điểm: Khó xác nhận
các kỹ năng học tập; cần có
những kiến thức nền tảng; xác
định chủ đề nào thì thích hợp với
phương pháp nào

12. Khi kết hợp cả hai mô hình: Directed và Constructivist
12
I.1.1. Về các học thuyết dạy học

13. I.1. Cơ sở lý thuyết
I.1.1. Về các học thuyết dạy học:
I.1.2. Về phương pháp dạy học:
I.2. Về phương pháp luận:
I.2.1. Học kết hợp (blended learning)
I.2.2. Mô hình TPCK
I.2.3. Ngữ cảnh dạy học đại học ở Việt Nam
13
I. Cơ sở lý thuyết cho mô hình dạy học
trực tuyến

14. I.1.2. Về phương pháp dạy học
Bên cạnh những học thuyết dạy học thì phương
pháp dạy học (PPDH) cũng là một trong những cơ
sở lý thuyết của mô hình dạy học trực tuyến.
Hai PPDH là cơ sở:
• Tích cực
• Cộng tác
14

15. I.1.2. Về phương pháp dạy học
PPDH tích cực:
• PPDH tích cực là một thuật ngữ để chỉ những phương
pháp giáo dục, dạy học theo hướng phát huy tính tích
cực, chủ động, sáng tạo của người học.
• "Tích cực" trong PPDH - tích cực được dùng với
nghĩa là hoạt động, chủ động, trái nghĩa với không
hoạt động, thụ động chứ không dùng theo nghĩa trái
với tiêu cực.
15

16. I.1.2. Về phương pháp dạy học
PPDH tích cực hướng tới việc:
• Hoạt động hóa, tích cực hóa hoạt động nhận thức của
người học, nghĩa là tập trung vào phát huy tính tích
cực của người học chứ không phải là tập trung vào
phát huy tính tích cực của người dạy,
 Để dạy học theo phương pháp tích cực thì giáo viên
phải nỗ lực nhiều so với dạy theo phương pháp thụ
động.
16

17. I.1.2. Về phương pháp dạy học
Đặc trưng của các phương pháp dạy học tích cực:
• Dạy và học không qua tổ chức các hoạt động học tập
của học sinh.
• Dạy và học chú trọng rèn luyện phương pháp tự học.
• Tăng cường học tập cá thể, phối hợp với học tập hợp
tác.
• Kết hợp đánh giá của thầy với tự đánh giá của trò.
17

18. I.1.2. Về phương pháp dạy học
PPDH cộng tác:
• Cộng tác được hiểu là quá trình trao đổi, trợ giúp,
phối hợp giữa một nhóm người nhằm đạt được một
mục tiêu xác định.
18

19. I.1.2. Về phương pháp dạy học
Học theo hình thức cộng tác là một thuật ngữ chung chỉ:
• Những cách tiếp cận đào tạo khác nhau liên quan đến
việc sử dụng trí tuệ chung giữa các học viên với nhau
hoặc giữa các học viên với giáo viên nhằm mục đích
chung là tăng cường khả năng tiếp thu tri thức, khả
năng vận dụng và áp dụng tri thức vào thực tế trên cơ
sở có sự hợp tác của nhiều thành viên.
 Làm việc theo nhóm hai người hoặc hơn để cùng
nhau nghiên cứu giải quyết các vấn đề mà giáo viên đưa
ra.
19

20. I.1.2. Về phương pháp dạy học
• Học theo hình thức cộng tác là việc học mà không chỉ
tập trung vào các bài giảng của giáo viên ở trên lớp.
• Trong một lớp học cộng tác, bên cạnh việc nghe
giảng, ghi chép thì còn có các hoạt động thảo luận và
tương tác tích cực giữa sinh viên với nhau.
• Trong một môi trường như vậy, giáo viên không chỉ
đóng vai trò là người nắm tri thức để truyền đạt mà
còn phải đóng vai trò là một chuyên gia thiết kế quá
trình, xây dựng môi trường tiếp thu tri thức cho người
học.
20

21. I.1.2. Về phương pháp dạy học
Đặc điểm:
• Quá trình học trở thành một quá trình xây dựng tri thức cá
nhân một cách tích cực.
• Môi trường học tập có tính kích thích cao việc nhận thức.
• Đối tượng người học đa dạng.
• Việc học trở thành hoạt động mang tính xã hội.
Mục tiêu:
• Tạo ra mối liên kết.
• Hợp tác và làm việc theo nhóm.
• Tạo ra tính trách nhiệm công dân.
21

22. I.1. Cơ sở lý thuyết
I.1.1. Về các học thuyết dạy học:
I.1.2. Về phương pháp dạy học:
I.2. Về phương pháp luận:
I.2.1. Học kết hợp (blended learning)
I.2.2. Mô hình TPCK
I.2.3. Ngữ cảnh dạy học đại học ở Việt Nam
22
I. Cơ sở lý thuyết cho mô hình dạy học
trực tuyến

23. I.2.1. Học kết hợp (blended learning)
Đây là hình thức học tập, triển khai một khóa học với sự
kết hợp của hai hình thức học tập trực tuyến và dạy
học giáp mặt.
e-Learning được thiết kế với mục đích hỗ trợ quá
trình dạy học và chỉ quan tâm tới những nội dung,
chủ điểm phù hợp nhất với hình thức này.
Còn lại những nội dung khác thông qua hình thức dạy
học giáp mặt.
Hai hình thức này cần được thiết kế phù hợp, có mối
liên hệ mật thiết, bổ sung cho nhau hướng tới mục
tiêu nâng cao chất lượng khóa học
23

24. I.2.1. Học kết hợp (blended learning)
24

25. I.2.1. Học kết hợp (blended learning)
25

26. I.2.1. Học kết hợp (blended learning)
• Học kết hợp "Blended Learning" (BL) là một thuật
ngữ được sử dụng nhiều trong lĩnh vực giáo dục và
đào tạo ở các nước phát triển như Hoa Kỳ, Nhật
Bản,...
• Học kết hợp xuất phát từ nghĩa của từ "Blend" tức là
"pha trộn".
26

27. I.2.1. Học kết hợp (blended learning)
Có nhiều định nghĩa khác nhau về học kết hợp:
• Học kết hợp là sự tích hợp các tiến bộ của công nghệ
vào học trực tuyến kết hợp với sự tham gia tương tác
của học truyền thống. [Thorne (2003)]
• Là sự kết hợp giữa giảng dạy mặt - đối - mặt (face to
face) với học trực tuyến dưới sự hỗ trợ của các
phương tiện truyền thông. [Littlejohn and Pegler
(2007)]
27

28. I.2.1. Học kết hợp (blended learning)
Từ những cách định nghĩa trên, có thể hiểu một cách
đơn giản:
Học kết hợp là sự phối hợp nội dung, phương pháp và
cách thức tổ chức dạy - học giữa các hình thức học khác
nhau nhằm tối ưu hóa thế mạnh mỗi hình thức, đảm bảo
hiệu quả giáo dục đạt được là cao nhất.
28

29. I.2.1. Học kết hợp (blended learning)
Đặc điểm:
• Mô hình truyền đạt kiến thức khác nhau (mặt đối mặt
hoặc đào tạo từ xa)
• Có sự kết hợp của công nghệ (cơ sở là web).
• Có cơ sở thực hành giống như phòng học.
• Có những hoạt động đồng bộ (chat online), không đồng
bộ (email, blog, wiki)
• Làm việc theo nhóm.
• Kết hợp các phương pháp dạy học khác nhau.
• Người học là chủ đạo, người học phải tự làm chủ quá
trình học của mình
29

30. I.1. Cơ sở lý thuyết
I.1.1. Về các học thuyết dạy học:
I.1.2. Về phương pháp dạy học:
I.2. Về phương pháp luận:
I.2.1. Học kết hợp (blended learning)
I.2.2. Mô hình TPCK
I.2.3. Ngữ cảnh dạy học đại học ở Việt Nam
30
I. Cơ sở lý thuyết cho mô hình dạy học
trực tuyến

31. I.2.2. Mô hình TPCK
31

32. I.2.2. Mô hình TPCK
32
Tri thức nội
dung (Content
knowledge)
Các chủ đề cần được học hoặc
được dạy trong một khóa học,
học phần hay môn học
Tri thức sư
phạm
(Pedagogical
knowledge)
Kỹ năng sư phạm và kinh nghiệm
giảng dạy – khả năng vận dụng lý
thuyết và phương pháp dạy học
vào trong việc truyền thụ kiến
thức, kỹ năng cho người học
Tri thức công
nghệ
(Technological
knowledge)
Sự hiểu biết và ứng dụng công
nghệ thông tin và truyền thông vào
trong công việc

33. I.2.2. Mô hình TPCK
33

34. I.1. Cơ sở lý thuyết
I.1.1. Về các học thuyết dạy học:
I.1.2. Về phương pháp dạy học:
I.2. Về phương pháp luận:
I.2.1. Học kết hợp (blended learning)
I.2.2. Mô hình TPCK
I.2.3. Ngữ cảnh dạy học đại học ở Việt Nam
34
I. Cơ sở lý thuyết cho mô hình dạy học
trực tuyến

35. I.2.3. Ngữ cảnh dạy học đại học ở Việt Nam
Việc dạy và học ở đại học:
• Phương pháp giảng dạy không hiệu quả, quá phụ
thuộc vào các bài thuyết trình và ít sử dụng các kỹ
năng học tích cực  ít sự tương tác giữa sinh viên và
giảng viên trong và ngoài lớp học.
• Quá nhấn mạnh vào ghi nhớ kiến thức (theo kiểu
thuộc lòng) mà không nhấn mạnh vào việc học khái
niệm hoặc học ở cấp độ cao (như phân tích và tổng
hợp)  học hời hợt thay vì học chuyên sâu.
• Sinh viên học một cách thụ động (nghe trình bày , ghi
chép, nhớ lại thông tin đã học).
35

36. I.2.3. Ngữ cảnh dạy học đại học ở Việt Nam
Việc dạy và học ở đại học:
• Đa số sĩ số ở các lớp đại học quá đông.
36

37. I.2.3. Ngữ cảnh dạy học đại học ở Việt Nam
Việc dạy và học ở đại học:
• Quá nhiều sinh viên không đến lớp.
37

38. I.2.3. Ngữ cảnh dạy học đại học ở Việt Nam
Việc dạy và học ở đại học:
• Sinh viên mất quá nhiều thời gian học ở lớp mỗi ngày
và học quá nhiều môn trong một học kỳ mà không có
thời gian để tiếp thu tài liệu (không có học và hiểu
sâu).
• Sau giờ học, hầu hết sinh viên đi làm thêm, do đó họ
không có thời gian để làm bài tập có thể được cho về
nhà làm.
38

39. I.2.3. Ngữ cảnh dạy học đại học ở Việt Nam
Việc dạy và học ở đại học:
• Thiếu hiểu biết về sự khác biệt giữa giáo dục (sự chuẩn
bị chung cho việc học cá nhân và nghề nghiệp lâu dài)
và đào tạo (sự chuẩn bị cụ thể để hoàn tất công việc).
• Thiếu nhấn mạnh đến sự phát triển các kỹ năng thông
thường và nghề nghiệp (làm việc nhóm, khả năng giao
tiếp hoặc viết, phương pháp GQVĐ, sáng kiến, học lâu
dài,…)
• Thiếu hiểu biết về mối tương quan giữa việc sử dụng
phương pháp dạy hiện tại với chất lượng và mức độ tiếp
thu của sinh viên.
39

40. I.2.3. Ngữ cảnh dạy học đại học ở Việt Nam
Việc dạy và học ở đại học:
Thiếu sự chuẩn bị cho các giảng viên trong các lĩnh vực:
• Phương pháp sư phạm (phương pháp dạy học, tài liệu
giảng dạy và học tập);
• Thiết kế và phát triển giảng dạy nhằm hướng đến cải
tiến các môn học và chương trình đào tạo;
• Phát triển chuyên môn nghiệp vụ (đào tạo sau đại
học).
40

41. I.2.3. Ngữ cảnh dạy học đại học ở Việt Nam
Việc dạy và học ở đại học:
• Không có nhiều nguồn tài liệu viết hoặc nguồn tài
liệu điện tử (cũng như các cán bộ hỗ trợ chuyên
nghiệp) để giúp đào tạo các phương pháp giảng dạy
và học tập mới nhất.
• Sách, tài liệu thuyết giảng, phần mềm lạc hậu.
• Trang thiết bị phòng học nghèo nàn (ồn, không tiện
nghi), trang thiết bị phòng thí nghiệm và thiết bị để
phục vụ công tác giảng dạy và nghiên cứu không
tương xứng hoặc không có.
41

42. I.2.3. Ngữ cảnh dạy học đại học ở Việt Nam
Chương trình đào tạo:
• Chương trình đào tạo đại học yêu cầu quá nhiều môn
học (6-8) và số tín chỉ (khoảng 25) trong một học kỳ
 kết quả là sinh viên không có kiến thức sâu.
• Thường không có sự liên kết giữa các môn học có
liên quan. Ngoài ra trình tự sắp xếp chưa rõ trong
toàn bộ chương trình đào tạo đại học.
• Nhiều môn học trong chương trình đào tạo không liên
quan đến ngành học và chuyên ngành.
42

43. I.2.3. Ngữ cảnh dạy học đại học ở Việt Nam
Chương trình đào tạo:
• Nội dung của từng môn học và toàn bộ chương trình
đào tạo lạc hậu và không ngang tầm với các trường
đại học thế giới (nhấn mạnh vào kỹ năng và lý
thuyết).
• Các ứng dụng thực tiễn tập trung vào các bài tập mức
độ thấp (lập trình và giải bài tập), hơn là các khả năng
tư duy như phân tích, tổng hợp, đánh giá và GQVĐ.
• Có sự mất cân đối giữa các môn học lý thuyết và các
môn học thực hành.
43

44. I.2.3. Ngữ cảnh dạy học đại học ở Việt Nam
Chương trình đào tạo:
• Các chương trình đào tạo đại học chưa trang bị đủ về
tiếng Anh (viết, đọc, nghe, nói)  rất quan trọng
trong giai đoạn hiện nay.
• Thiếu sự chuẩn bị cho các kỹ năng thông thường và
nghề nghiệp như giao tiếp nói và viết, kỹ năng thuyết
trình, làm việc nhóm, quản lý dự án, tư duy phê phán
và sự tự tin.
• Sinh viên không có cơ hội thường xuyên đánh giá các
môn học và toàn bộ chương trình đào tạo có liên quan
đến kết quả học tập đã đạt được.
44

45. Nội dung chính
I. Cơ sở lý thuyết cho mô hình dạy học trực tuyến.
II. Ngữ cảnh dạy học ở Việt Nam và điều kiện
thực tế dạy học ở trường phổ thông.
III. Vấn đề Social Science đối với người Việt Nam
khi tham gia dạy và học trực tuyến.
IV.Mô hình học kết hợp áp dụng cho ngữ cảnh dạy
học ở Việt Nam
V. Tài liệu tham khảo
45

46. II. Ngữ cảnh dạy học ở Việt Nam và điều
kiện thực tế dạy học ở trường phổ thông
II.1. Các điều kiện và tình hình phát triển e-Learning ở
Việt Nam.
II.2. Các điều kiện và tình hình phát triển việc ứng dụng
công nghệ vào trong dạy học ở Việt Nam.
II.3. Đặc điểm và lịch sử văn hóa của người Việt Nam.
II.4. Ngữ cảnh dạy học ở trường phổ thông.
46

47. II. Ngữ cảnh dạy học ở Việt Nam và điều
kiện thực tế dạy học ở trường phổ thông
II.1. Các điều kiện và tình hình phát triển e-Learning
ở Việt Nam.
II.2. Các điều kiện và tình hình phát triển việc ứng dụng
công nghệ vào trong dạy học ở Việt Nam.
II.3. Đặc điểm và lịch sử văn hóa của người Việt Nam.
II.4. Ngữ cảnh dạy học ở trường phổ thông.
47

48. II.1. Các điều kiện và tình hình phát triển e-
Learning ở Việt Nam
Những chủ trương và giải pháp lớn.
Công nghệ thông tin đối với giáo dục Việt Nam phát triển
mạnh mẽ khi bước vào thế kỷ 21.
Chỉ thị 58-CT/TW ngày 17/10/2000 của Bộ Chính trị về
đẩy mạnh ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin
phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá, nêu rõ:
"Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong công
tác giáo dục và đào tạo ở các cấp học, bậc học, ngành
học. Phát triển các hình thức đào tạo từ xa phục vụ cho
nhu cầu học tập của toàn xã hội. Đặc biệt tập trung phát
triển mạng máy tính phục vụ cho giáo dục và đào tạo, kết
nối Internet tới tất cả các cơ sở giáo dục và đào tạo".
48

49. II.1. Các điều kiện và tình hình phát triển e-
Learning ở Việt Nam
Những chủ trương và giải pháp lớn.
Trong những năm qua, hạ tầng CNTT trong ngành giáo
dục được đầu tư mạnh mẽ, với việc hoàn thành "Mạng
giáo dục - Edunet" năm 2010, kết nối Internet băng thông
rộng đến tất cả các cơ sở giáo dục từ mầm non đến đại
học, Việt Nam trở thành một trong số ít quốc gia được
miễn phí Internet trong giáo dục.
Nhiều trường đại học, cao đẳng đã trang bị hạ tầng CNTT,
thiết bị dạy học hiện đại và từng bước triển khai e-
Learning.
Một số khóa học đào tạo trực tuyến, dạy học qua mạng đã
được mở ra.
49

50. II.1. Các điều kiện và tình hình phát triển e-
Learning ở Việt Nam
Những chủ trương và giải pháp lớn.
Chủ trương của Bộ GD&ĐT trong giai đoạn tới là tích
cực triển khai các hoạt động xây dựng một xã hội học
tập, mà ở đó mọi công dân (từ học sinh phổ thông, sinh
viên, các tầng lớp người lao động,...) đều có cơ hội được
học tập, hướng tới việc: học bất kỳ thứ gì (any things),
bất kỳ lúc nào (any time), bất kỳ nơi đâu (any where) và
học tập suốt đời (life long learning). Để thực hiện được
các mục tiêu nêu trên, e-Learning có một vai trò chủ
đạo trong việc tạo ra một môi trường học tập ảo.
50

51. II.1. Các điều kiện và tình hình phát triển e-
Learning ở Việt Nam
Một số hoạt động triển khai E-Learning:
Các trường đại học, cao đẳng đã tích cực triển khai e-learning,
xây dựng trung tâm học liệu mở, thư viện điện
tử. Huy động nhiều nguồn lực như kinh phí các dự án,
kinh phí ngân sách, kinh phí các doanh nghiệp hỗ trợ,...
để đầu tư hạ tầng CNTT, tập huấn cho giảng viên và xây
dựng hệ thống tài liệu, bài giảng phục vụ cho việc học
tập, nghiên cứu của học sinh, sinh viên.
51

52. II.1. Các điều kiện và tình hình phát triển e-
Learning ở Việt Nam
Một số hoạt động triển khai E-Learning:
Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với các doanh nghiệp
triển khai e-Learning và thi trực tuyến.
• Cuộc thi "Thiết kế hồ sơ bài giảng điện tử e-learning"
năm học 2009 - 2010 nằm trong khuôn khổ của chương
trình hợp tác giữa Bộ Giáo dục và Đào tạo và Quỹ
Laurence S. Ting.
52

53. II.1. Các điều kiện và tình hình phát triển e-
Learning ở Việt Nam
Một số hoạt động triển
khai E-Learning:
• Cuộc thi giải toán qua
mạng tại Website
Violympic.vn, là
chương trình hợp tác
giữa Bộ GD&ĐT với
Công ty TNHH nội
dung số FPT.
53

54. II.1. Các điều kiện và tình hình phát triển e-
Learning ở Việt Nam
Một số hoạt động triển khai E-Learning:
• Cuộc thi Olympic tiếng Anh (IOE) là chương trình hợp
tác giữa Tổng Công ty truyền thông Đa phương tiện
Việt Nam VTC với Bộ GD&ĐT.
54

55. II.1. Các điều kiện và tình hình phát triển e-
Learning ở Việt Nam
Một số hoạt động triển khai E-Learning:
Bên cạnh đó, một số doanh nghiệp cũng đã tài trợ xây
dựng Website luyện thi trực tuyến như: hocmai.vn,
truongtructuyen.vn, e-Learning của Viettel Tp HCM,...
Xây dựng các thư viện tài liệu, bài giảng, thí nghiệm ảo,
như: thuvienvatly.vn, lichsuvietnam.vn,
baigiang.violet.vn,...
 đã tạo ra một nguồn tài nguyên lớn về tài liệu và bài
giảng điện tử.
55

56. 56

57. 57

58. 58

59. 59

60. 60

61. II. Ngữ cảnh dạy học ở Việt Nam và điều
kiện thực tế dạy học ở trường phổ thông
II.1. Các điều kiện và tình hình phát triển e-Learning ở
Việt Nam.
II.2. Các điều kiện và tình hình phát triển việc ứng
dụng công nghệ vào trong dạy học ở Việt Nam.
II.3. Đặc điểm và lịch sử văn hóa của người Việt Nam.
II.4. Ngữ cảnh dạy học ở trường phổ thông.
61

62. II.2. Các điều kiện và tình hình phát triển việc ứng
dụng công nghệ vào trong dạy học ở Việt Nam
Nghị quyết TW2, khóa VIII đã nhấn mạnh:
“Đổi mới mạnh mẽ phương pháp giáo dục - đào tạo,
khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện thành nếp
tư duy sáng tạo của người học. Từng bước áp dụng các
phương pháp tiên tiến và phương tiện vào quá trình
dạy và học, bảo đảm điều kiện và thời gian tự học, tự
nghiên cứu của học sinh, nhất là sinh viên đại học.”
62

63. II.2. Các điều kiện và tình hình phát triển việc ứng
dụng công nghệ vào trong dạy học ở Việt Nam
• Chỉ thị 29/2001/CT-BGD&ĐT của Bộ trưởng Bộ Giáo
dục và Đào tạo cũng đã nêu rõ: “Đối với giáo dục và
đào tạo, công nghệ thông tin có tác động mạnh mẽ, làm
thay đổi phương pháp, phương thức dạy và học. Công
nghệ thông tin là phương tiện để tiến tới một xã hội
học tập.”
• Chỉ thị 55/2008/CT-BGD-ĐT nhấn mạnh: “Triển khai
áp dụng CNTT trong dạy và học, hỗ trợ đổi mới
phương pháp giảng dạy, tích hợp ứng dụng CNTT
ngay trong mỗi môn học một cách hiệu quả và sáng tạo
ở những nơi có điều kiện thiết bị tin học…”
63

64. II.2. Các điều kiện và tình hình phát triển việc ứng
dụng công nghệ vào trong dạy học ở Việt Nam
Ứng dụng CNTT trong HĐDH là việc sử dụng các
phương pháp khoa học, công nghệ và công cụ kỹ
thuật hiện đại để khai thác, sản xuất và trao đổi
thông tin số, phục vụ hiệu quả cho HĐDH của giáo
viên. Cụ thể hơn, ứng dụng CNTT trong HĐDH là việc
sử dụng máy tính, phần mềm máy tính và các thiết bị
CNTT khác trong việc soạn bài, dạy học, kiểm tra đánh
giá, hỗ trợ học sinh học tập và cả việc nghiên cứu nhằm
phát triển chuyên môn.
64

65. II. Ngữ cảnh dạy học ở Việt Nam và điều
kiện thực tế dạy học ở trường phổ thông
II.1. Các điều kiện và tình hình phát triển e-Learning ở
Việt Nam.
II.2. Các điều kiện và tình hình phát triển việc ứng dụng
công nghệ vào trong dạy học ở Việt Nam.
II.3. Đặc điểm và lịch sử văn hóa của người Việt Nam.
II.4. Ngữ cảnh dạy học ở trường phổ thông.
65

66. II.3. Đặc điểm và lịch sử văn hóa của người
Việt Nam
• Lịch sử văn hóa của người Việt Nam trải qua một thời
kỳ dài với nhiều thay đổi về thể chế chính trị cũng
như nền kinh tế- xã hội. Trải qua quá trình đó, con
người cũng thay đổi về mặt tư duy và hành động theo
nhiều chiều hướng khác nhau.
• Theo Nguyễn Tấn Đắc, người Việt Nam có mười đặc
điểm nổi bật sau đây:
66

67. II.3. Đặc điểm và lịch sử văn hóa của người
Việt Nam
1. Cần cù trong lao động nhưng dễ thoả mãn nên tâm lí hưởng thụ
còn nặng.
2. Thông minh, sáng tạo nhưng có tính đối phó, thiếu tầm tư duy
dài hạn, chủ động.
3. Khéo léo nhưng không duy trì đến cùng (ít quan tâm đến sự
hoàn thiện cuối cùng của sản phẩm).
4. Vừa thực tế, vừa mơ mộng nhưng không có ý thức nâng lên
thành lí luận.
5. Ham học hỏi và khả năng tiếp thu nhanh nhưng khi học không
đến nơi đến chốn nên kiến thức không thành hệ thống, mất căn
bản. Ngoài ra, học tập không còn mục tiêu tự thân của nhiều
người Việt Nam (nhỏ học vì gia đình, lớn học vì sĩ diện, để kiếm
công ăn việc làm, ít vì chí khí đam mê). 67

68. II.3. Đặc điểm và lịch sử văn hóa của người
Việt Nam
6. Xởi lởi, chiều khách nhưng không bền.
7. Tiết kiệm nhưng nhiều khi hoang phí vì những mục tiêu vô bổ
(sĩ diện, khoe khoang, thích hơn người).
8. Có tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái, điều đó chỉ xảy ra
trong những hoàn cảnh có khó khăn, bần hàn. Trong điều kiện
sống tốt hơn, giàu có hơn thì tinh thần này ít khi xuất hiện.
9. Yêu hoà bình và nhẫn nhịn nhưng nhiều khi hiếu thắng vì
những lí do tự ái lặt vặt, đánh mất đại cục.
10. Thích tụ tập nhưng lại thiếu tính liên kết để tạo ra sức mạnh
(cùng một việc, một người làm thì tốt, ba người làm thì kém,
bảy người làm thì hỏng).
68

69. II. Ngữ cảnh dạy học ở Việt Nam và điều
kiện thực tế dạy học ở trường phổ thông
II.1. Các điều kiện và tình hình phát triển e-Learning ở
Việt Nam.
II.2. Các điều kiện và tình hình phát triển việc ứng dụng
công nghệ vào trong dạy học ở Việt Nam.
II.3. Đặc điểm và lịch sử văn hóa của người Việt Nam.
II.4. Ngữ cảnh dạy học ở trường phổ thông.
69

70. II.4. Ngữ cảnh dạy học ở trường phổ thông
Thực trạng dạy học ở trường phổ thông có những vấn đề
thuộc văn hoá học tập nói chung, và những vấn đề về
phương pháp dạy học:
• Nền giáo dục mang tính hàn lâm, chú trọng việc truyền
thụ những tri thức khoa học chuyên môn, ít gắn với
những ứng dụng thực tiễn, tâm lý học tập đối phó với
thi cử còn nặng nề.
• Phương pháp dạy học chiếm ưu thế là các phương pháp
thông báo – tiếp nhận, giáo viên là trung tâm của quá
trình dạy học, là người truyền thụ tri thức mang tính áp
đặt, hoạt động học tập của học sinh mang tính thụ động.
70

71. II.4. Ngữ cảnh dạy học ở trường phổ thông
• Việc dạy học ít gắn với cuộc sống và hoạt động thực
tiễn, vì thế hạn chế việc phát triển toàn diện, tích tích
cực, sáng tạo và năng động của học sinh.
 Các vấn đề nêu trên đây là những vấn đề lớn cần
khắc phục của giáo dục trong bối cảnh tăng cường hội
nhập quốc tế. Cần xây dựng một văn hoá học tập mới,
khắc phục nền văn hoá học tập nặng tính hàn lâm kinh
viện, xa rời thực tiễn.
71

72. Nội dung chính
I. Cơ sở lý thuyết cho mô hình dạy học trực tuyến.
II. Ngữ cảnh dạy học ở Việt Nam và điều kiện thực
tế dạy học ở trường phổ thông.
III.Vấn đề Social Science đối với người Việt Nam
khi tham gia dạy và học trực tuyến.
IV.Mô hình học kết hợp áp dụng cho ngữ cảnh dạy
học ở Việt Nam
V. Tài liệu tham khảo
72

73. III. Vấn đề Social Science đối với người Việt
Nam khi tham gia dạy và học trực tuyến
Vấn đề về văn hóa xã hội đối với người Việt Nam khi tham
gia dạy và học trực tuyến chịu sự ảnh hưởng của ý thức,
truyền thống, thói quen và sở thích của mỗi người.
• Khá nhiều trường/viện đại học tại Việt Nam hiện nay đã
ứng dụng e-Learning trong các chương trình đào tạo của
mình.
• Trong đó, hình thức học tập chủ yếu là hoạt động
up/download nội dung, tài liệu tham khảo, hoặc bài tập/đồ
án môn học để cá nhân người học tự học/tự nghiên cứu.
• Các hoạt động cá nhân, cộng tác nhóm hoặc cộng đồng
như thảo luận nhóm, nhật kí cá nhân, chia sẻ thông tin,...
hầu như mới mẻ và xa lạ đối với sinh viên Việt Nam.
73

74. III. Vấn đề Social Science đối với người Việt
Nam khi tham gia dạy và học trực tuyến
• Họ chưa nhận thức được những ích lợi mà các hoạt động
cộng tác đem lại đối với việc học tập của bản thân, nên
số lượng sinh viên chủ động tham gia một cách tích cực
là rất ít.
• Sinh viên không quen với các hoạt động tự nghiên cứu,
làm việc nhóm thông qua môi trường máy tính và mạng
Internet.
• Họ chỉ quen thuộc với cách học thụ động thông qua mọi
thứ đều được cung cấp trực tiếp từ người giảng viên.
74

75. III. Vấn đề Social Science đối với người Việt
Nam khi tham gia dạy và học trực tuyến
Một nguyên nhân khác cũng đáng được quan tâm, đó là
điều kiện kinh tế –xã hội ở các vùng miền tại Việt
Nam là không đồng đều khiến cho điều kiện học tập và
cơ sở hạ tầng phục vụ giáo dục cũng khác nhau.
Khảo sát thực tế ở Trường Đại học Sư phạm TPHCM,
các sinh viên đến từ nhiều vùng, miền khác nhau trong
cả nước (nông thôn, thành thị, vùng sâu/vùng xa), nên
có các điều kiện học tập và quá trình lịch sử học tập rất
chênh lệch, đặc biệt là vấn đề ứng dụng và khai thác
công nghệ thông tin trong học tập, kể cả offline lẫn
online.
75

76. III. Vấn đề Social Science đối với người Việt
Nam khi tham gia dạy và học trực tuyến
Kết quả thử nghiệm với hệ thống ACeLS
(http://2leaerner.edu.vn/ACeLS) cho thấy các số liệu thống kê như sau:
• Tập trung ở hoạt động xem, và download các tài liệu liên quan đến
khóa học (95%);
• Tập trung ở một số hoạt động online phổ biến như: forum, và chat
(chiếm 70%);
• Tập trung ở đầu khóa học (chiếm 90%) và càng về cuối khóa học thì
càng thưa thớt (khoảng 5%);
• Đa số sinh viên tham gia hệ thống chỉ vì yêu cầu đánh giá của giáo
viên ởcuối khóa học (chiếm 80%);
• Còn một số đông sinh viên vẫn cho rằng học với hệ thống trực tuyến
là không có hứng thú hoặc không có lợi ích rõ ràng (chiếm 40%).
76

77. III. Vấn đề Social Science đối với người Việt
Nam khi tham gia dạy và học trực tuyến
Qua phân tích hiện trạng ở trên, một số nhu cầu của người học được
nhận biết như sau (sinh viên đại học/cao đẳng):
- Cần được cung cấp đầy đủ các tài liệu và tài nguyên học tập;
- Cần có sự hướng dẫn chi tiết và rõ ràng với các hoạt động học tập;
- Cần có tiêu chí cụ thể về cách đánh giá, hình thức kiểm tra/đánh
giá;
- Cần có sự theo dõi và giám sát thường xuyên và phản hồi nhanh từ
giáo viên;
- Cần thông tin thường xuyên về quá trình học tập, về các hoạt động
trực tuyến;
- Mong muốn có sự cạnh tranh của cá nhân với nhóm, hay cộng đồng
lớp học.
77

78. III. Vấn đề Social Science đối với người Việt
Nam khi tham gia dạy và học trực tuyến
Để tạo hứng thú và phát huy mạnh mẽ tính chủ động của
người học, việc đổi mới phương pháp giảng dạy cần đi vào
các hướng sau đây:
• Tổ chức tốt bài giảng và cách giảng bài
• Tăng cường đặt câu hỏi và khuyến khích người học đưa ra
câu hỏi.
• Dùng những phương tiện để hỗ trợ trực quan
• Chuẩn bị các tài liệu bổ sung
• Khuyến khích học tập theo nhóm và tăng cường thảo luận
• Minh hoạ bài giảng bằng các ví dụ, tình huống hoặc sự
việc cụ thể
78

79. III. Vấn đề Social Science đối với người Việt
Nam khi tham gia dạy và học trực tuyến
Phương pháp dạy và học tích cực hiện nay thường được áp
dụng qua việc dạy học qua dự án, dạy học nêu vấn đề, học
thông qua hành động, học qua trải nghiệm,... để thu hút người
học, cần:
• Phản hồi nhanh chóng với sinh viên
• Nhấn mạnh tầm quan trọng của việc sử dụng thời gian học
tập
• Đặt kỳ vọng cao cho sinh viên
• Tôn trọng tài năng và phương pháp học đa dạng của sinh
viên
• Tăng cường các bài kiểm tra
• Phối hợp giảng dạy
79

80. Nội dung chính
I. Cơ sở lý thuyết cho mô hình dạy học trực tuyến.
II. Ngữ cảnh dạy học ở Việt Nam và điều kiện thực
tế dạy học ở trường phổ thông.
III. Vấn đề Social Science đối với người Việt Nam
khi tham gia dạy và học trực tuyến.
IV.Mô hình học kết hợp áp dụng cho ngữ cảnh
dạy học ở Việt Nam
V. Tài liệu tham khảo
80

81. IV. Mô hình học kết hợp áp dụng cho
ngữ cảnh dạy học ở Việt Nam
Bên cạnh những khó khăn của học truyền thống và
học trực tuyến, thì với bản tính rụt rè ngại giao tiếp,
học sinh/sinh viên Việt Nam phần lớn không dám
gặp trực tiếp giáo viên/giảng viên để hỏi những thắc
mắc, những điều chưa hiểu về kiến thức học trên
lớp.
81

82. IV. Mô hình học kết hợp áp dụng cho
ngữ cảnh dạy học ở Việt Nam
Về phần giáo viên/giảng viên do thời gian trên lớp
có hạn, mà kiến thức truyền tải thì rất nhiều nên
không đủ thời gian để giải đáp toàn bộ thắc mắc của
tất cả học sinh/sinh viên.
Mô hình học kết hợp ở đây được hiểu theo nghĩa
kết hợp giảng dạy truyền thống để truyền tải kiến
thức cơ bản trên lớp và sử dụng một môi trường ảo
hỗ trợ học tập cho sinh viên, tăng khả năng tương
tác giữa giảng viên và sinh viên.
82

83. IV. Mô hình học kết hợp áp dụng cho
ngữ cảnh dạy học ở Việt Nam
83

84. IV. Mô hình học kết hợp áp dụng cho
ngữ cảnh dạy học ở Việt Nam
Với môi trường học ảo, sinh viên sẽ:
• Trở nên năng động hơn trong việc học của mình, làm
chủ được thời gian học và kiến thức cần học.
• Có môi trường học tập hấp dẫn, mới mẻ tạo nhiều
hứng thú học tập.
• Có điều kiện tham gia vào cộng đồng học tập lớn,
học hỏi được nhiều kiến thức kinh nghiệm từ cộng
đồng.
• Hình thành được những kĩ năng làm việc nhóm, kĩ
năng số của thế kỉ 21, tạo nền tảng để sinh viên làm
tốt công việc trong tương lai.
84

85. IV. Mô hình học kết hợp áp dụng cho
ngữ cảnh dạy học ở Việt Nam
• Đối với giảng viên cũng tránh được một số tiêu cực
về cách giảng dạy, giáo trình điện tử cũng có chất
lượng cao hơn vì phải đưa lên mạng và chịu sự đánh
giá của nhiều người, kết hợp được các hoạt động dạy
học tích cực vào trong chiến lược sư phạm của
mình,…
• Việc sử dụng môi trường học ảo chỉ mang lại hiệu
quả khi lớp học truyền thống được giảng viên đầu tư
đúng mức (tài liệu, đề cương, hoạt động nhóm…) và
có một số cải tiến về giáo dục như sau: phát triển về
cách thức giảng dạy; phát triển về cơ cấu tổ chức.
85

86. IV. Mô hình học kết hợp áp dụng cho
ngữ cảnh dạy học ở Việt Nam
Như vậy, để giáo dục đại học Việt Nam có thể phát
triển hơn, đạt chất lượng cao và được thế giới công
nhận ngoài việc tạo điều kiện cho sinh viên học tập
bằng hệ thống hỗ trợ môi trường học ảo để năng
động hơn và làm chủ quá trình học của mình, ta còn
phải xem xét lại các vấn đề bất cập trên mọi
phương diện của lớp học truyền thống vì dẫu sao sự
phát triển của sinh viên cũng phụ thuộc nhiều vào
môi trường mình học tập và kiến thức sinh viên có
được cũng phụ thuộc phần lớn vào sự chỉ dạy của
người thầy.
86

87. Nội dung chính
I. Cơ sở lý thuyết cho mô hình dạy học trực tuyến.
II. Ngữ cảnh dạy học ở Việt Nam và điều kiện thực
tế dạy học ở trường phổ thông.
III. Vấn đề Social Science đối với người Việt Nam
khi tham gia dạy và học trực tuyến.
IV.Mô hình học kết hợp áp dụng cho ngữ cảnh dạy
học ở Việt Nam
V. Tài liệu tham khảo
87

88. V. Tài liệu tham khảo
1. Lê Đức Long (2013). Bài giảng chuyên đề e-Learning trong trường phổ thông,
chương 2: Học kết hợp (blended learning) – Một mô hình học tập hiệu quả với
ngữ cảnh dạy học ở Việt Nam.
2. Lê Đức Long (2012). Bài giảng chuyên đề Công nghệ dạy học, chương 2: Cơ sở
lý thuyết về thiết kế dạy học.
3. Horton, W. (2006). E-Learning by Design. Published by Pfeiffer, An Imprint of
Wiley. ISBN -10: 0-7879-8425-6 (pbk.).
4. Nguyễn Thị Diễm Hằng, Bùi Nguyễn Minh Hải. (2011) Luận văn tốt nghiệp
“Xây dựng mô hình học kết hợp (blended learning) và thử nghiệm với Sakai
CLE”.
5. Nguyễn Văn Nghiêm (2013). Luận văn thạc sĩ “Đánh giá những yếu tố ảnh
hưởng đến mức độ ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động dạy học của
giáo viên các môn tự nhiên bậc trung học phổ thông”.
6. Phan Văn Huy, Đinh Văn Quyên, Nguyễn Ngọc Nhất Linh, TS. Lê Đức Long
(2013). Xây dựng phân hệ tư vấn thông tin cho hệ học trực tuyến ở trường ĐH
Sư phạm TP. Hồ Chí Minh. Tạp chí Khoa học ĐHSP TPHCM, 53/2013.
7. Nguyễn Tấn Đắc. (2005) Văn hoá Đông Nam á, NXB Đại học Quốc gia Tp
HCM.
88

89. V. Tài liệu tham khảo
7. MOET (2008), Chỉ thị về tăng cường giảng dạy, đào tạo và ứng dụng công nghệ
thông tin trong ngành giáo dục giai đoạn 2008-2012, Bộ GD và Đào tạo Việt
Nam, số 55/2008/CT-BGD-ĐT.
8. Nguyễn Vũ Quốc Hưng, Đào Việt Cường, Lê Ngọc Tú. (2006) Nghiên cứu các
điều kiện để triển khai hệ thống đào tạo điện tử (e-Learning).
9. Bonk, C. J. & Graham, C. R. (Eds.). (in press). Handbook of blended learning:
Global Perspectives, local designs. San Francisco, CA: Pfeiffer Publishing.
10. Nguyễn Xuân Trạch, Bùi Hữu Đoàn. Giải pháp thu hút và thúc đẩy sinh viên
tích cực học tập.
11.Vietnam Education Foundation (VEF) (2006), presented to the Vietnam
Education Foundation by the Site Visit Team of the National Academies of the
United States: Observations on undergraduate education in computer science,
electrical engineering, and physics at select universities in Vietnam,
http://home.vef.gov/download/Report_on_Undergrad_Educ_E.pdf
12.Wang et al. (2010), Handbook of Research on Hybrid Learning Models:
Advanced Tools, Technologies, and Applications. Information Science
Reference (an imprint of IGI Global)
13. PGS. TS. Vũ Hồng Tiến, Phương pháp dạy học tích cực.
89