Bài Giảng Cấp Cứu Đa Chấn Thương (Multiple Trauma)

1. CẤP CỨU
ĐA CHẤN THƯƠNG
(Multiple Trauma)
BS CKII Tôn Thất Quỳnh Ái
Bộ môn Hồi sức – Cấp cứu & Chống độc

2. I. MỤC TIÊU:
- Nhận biết và xử trí đa chấn thương:
một cấp cứu khó khăn, nhiều thách thức.
- Các thang điểm lượng giá chấn thương.
- Xác định tình trạng bệnh và tiên lượng bệnh
 xử trí thích hợp (kịp thời và hiệu quả).
2

3. II. NỘI DUNG BÀI GIẢNG:
1. Đại cương.
2. Chẩn đoán:
- Cơ chế chấn thương.
- Các thang điểm đánh giá chấn thương.
3. Xử trí:
- Cấp cứu mạng sống.
- Xử trí ban đầu đa chấn thương.
- Đánh giá tình trạng bệnh.
- Xử trí cấp cứu các tổn thương thực thể.
Tài liệu tham khảo
3

4. II. NỘI DUNG BÀI GIẢNG:
1. Đại cương:
- Xử trí cấp cứu đa chấn thương:
+ Kiến thức, kinh nghiệm.
+ kỷ năng, năng lực quyết đoán.
- Cấp cứu đa chấn thương khó khăn hơn cấp
cứu chấn thương nặng.
- Bệnh nhân đa thương: người trẻ (cần
cứu sống).
- Bác sĩ cấp cứu (E.P: Emergency Physicians):
quyết định cấp cứu mạng sống, đánh giá, xác
định chẩn đoán và xử trí cấp cứu chấn thương
4

5. II. NỘI DUNG BÀI GIẢNG:
2. Chẩn đoán:
2.1. Cơ chế chấn thương:
- Khai thác tốt cơ chế chấn thương:
+ Không bỏ sót thương tổn.
+ Lượng giá đúng mức tình trạng bệnh
nhân.
 Xử trí cấp cứu kịp thời và hiệu quả
5

6. II. NỘI DUNG BÀI GIẢNG:
2.2. Một số thang điểm đánh giá trong chấn
thương:
2.2.1: Thang điểm chấn thương:
(R.I.S.:Revised Trauma Score)
Điểm
R.I.S.
G.C.S.:
(Glassgow
Coma Scale)
Huyết áp
tâm thu
(mmHg)
Nhịp thơ
4 13 – 15 > 89 10 – 29
3 9 – 12 76 – 89 > 29
2 6 – 8 50 – 75 6 – 9
1 4 – 5 1 – 49 1 – 5
0 3 0 0
6

7. 2.2.2. Thang điểm chấn thương ở trẻ em:
(Pediatric trauma score)
+2 +1 -1
Trọng lượng cơ thể
(kg)
> 20 10 – 20 < 10
Đường thơ Bình thường
Thơ oxy qua mủi hay
miệng
Nội khí quản
Mơ khí quản
Huyết áp tâm thu
(mmHg)
90 50 – 90 < 50
Tri giác Tỉnh Tri giác giảm Hôn mê
Gãy xương Không có Đơn độc, kín
Gãy hơ hay nhiều
chổ
Da Không có
Chạm thương, đụng
dập, mất da < 7 cm
Mất da, lộ cân
Mất da, lộ cân
7

8. 2.2.3. Đánh giá lượng máu mất:
Mất máu Độ I Độ II Độ III Độ IV
Lượng máu
mất (ml)
750
(0 – 15%)
750 - 1500
(15 – 30%)
1500 - 2000
(30 – 40%)
> 2000
(> 40%)
Mạch
(lần/phút)
< 100 100 – 120 120 – 140 > 140
Huyết áp Bình
thường
Bình
thường
Giảm Giảm
8

9. 2.2.4. Thang điểm A.I.S.:
(Abbreviated Injury Scale)
- Đánh giá 6 vùng thương tổn chính, cho điểm
từ 1 – 6:
+ Đầu và cổ (+ cột sống cổ).
+ Mặt (+ khung xương, mắt, mũi, miệng và
tai).
+ Ngực (+ cột sống ngực, cơ hoành).
+ Bụng (+ các tạng trong bụng, cột sống
thắt lưng).
+ Chi và khung chậu.
+ Da và mô dưới da (phần mềm).
9

10. 2.2.4. Thang điểm A.I.S.:
(Abbreviated Injury Scale)
BẢNG ĐIỂM A.I.S.
Điểm A.I.S. Tổn thương
1 Nhẹ
2 Vừa
3 Nặng
4 Nghiêm trọng
5 Rất nghiêm trọng
6 Không thể sống được
10

11. 2.2.5.Thang điểm I.S.S. (Injury Severity Score):
11
- Cũng đánh giá 6 vùng tổn thương.
- Cũng đánh giá 6 vùng tổn thương.
- Cho điểm từ 1 đến 6 như A.I.S.
- Cho điểm từ 1 đến 6 như A.I.S.
- Chọn 3 vùng có tổn thương nặng nhất
- Chọn 3 vùng có tổn thương nặng nhất
(có điểm cao nhất).
(có điểm cao nhất).
- Lấy tổng bình phương của 3 điểm nói trên
- Lấy tổng bình phương của 3 điểm nói trên

 đánh giá mức độ trầm trọng.
đánh giá mức độ trầm trọng.

12. 2.2.5. Thang điểm I.S.S. (Injury Severity Score):
Vùng Tổn thương A.I.S
Điểm A.I.S
x 3
Đầu & cổ Chấn động não 3 9
Mặt Không tổn thương 0
Ngực Xẹp lồng ngực 4 16
Bụng
Dập gan
+ Vỡ lách 5 25
Chi Gãy xương đòn 3
Da Không tổn thương 0
Điểm I.S.S. 50
12
Ví dụ:
Ví dụ:

13. 2.2.5. Thang điểm I.S.S. (Injury Severity Score):
13
- Đánh giá: trị giá điểm I.S.S.: từ 0 – 75.
- Đánh giá: trị giá điểm I.S.S.: từ 0 – 75.
- Nếu có một tổn thương theo A.I.S. = 6
- Nếu có một tổn thương theo A.I.S. = 6

 I.S.S. = 75 (tiên lượng tử vong).
I.S.S. = 75 (tiên lượng tử vong).
- Thang điểm I.S.S.:
- Thang điểm I.S.S.:
+ 1 – 9: nhẹ.
+ 1 – 9: nhẹ.
+ 10 – 15: Trung bình.
+ 10 – 15: Trung bình.
+ 16 – 24: nặng.
+ 16 – 24: nặng.
+
+ ≥ 25: nghiêm trọng.
≥ 25: nghiêm trọng.
Tải bản FULL (23 trang): https://bit.ly/3nzmhFb
Dự phòng: fb.com/TaiHo123doc.net

14. 2.2.5. Thang điểm I.S.S. (Injury Severity Score):
14
- Mục đích: I.S.S. giúp đánh giá:
- Mục đích: I.S.S. giúp đánh giá:
+ Tiên lượng (cả tiên lượng tử vong).
+ Tiên lượng (cả tiên lượng tử vong).
+ Thời gian nằm viện.
+ Thời gian nằm viện.
- Lưu ý:
- Lưu ý:
+ Đánh giá A.I.S. không chính xác
+ Đánh giá A.I.S. không chính xác

 I.S.S. không chuẩn.
I.S.S. không chuẩn.
+ Nhiều bệnh nhân khác nhau có I.S.S.
+ Nhiều bệnh nhân khác nhau có I.S.S.
giống nhau.
giống nhau.
+ Khả năng sót thương tổn (cơ quan khác)
+ Khả năng sót thương tổn (cơ quan khác)

Không sử dụng I.S.S. trong Triage.
Không sử dụng I.S.S. trong Triage.
4358491