Pendedahan awal Kumpulan Darah & Rhesus Factor dalam manusia

1. Kumpulan
Darah &
Rhesus Factor
Disediakan oleh : Nassruto

2. Objektif Am:
Memahami kumpulan darah & Konsep Rhesus Factor
Objektif Khusus:
i. Menyatakan kumpulan darah ABO
ii. Menerangkan kesesuaian darah antara penderma &
penerima
iii. Menerangkan kepentingan Rhesus factor

3. Kumpulan Darah
- Diklasifikasikan berdasarkan kehadiran antigen yg diwarisi pd
permukaan eritrosit.
- Antigen = substance yang berkebolehan merangsang respon imun
& reaksi dgn antibodi.
- Antigen samaada molekul glikoprotein @ glikolipid

4. - Antibodi = Protein yg dihasilkan oleh sel plasma akibat
respon kpd spesifik antigen
- Antibodi berada dlm plasma darah

5. - Kumpulan darah:
i. Sistem Kumpulan darah ABO
ii. Rhesus Factor

6. Sistem Kumpulan darah ABO
- Terdapat 4 jenis darah berdasarkan klasifikasi sistem ABO:
i. Kumpulan darah A
ii. Kumpulan darah B
iii. Kumpulan darah AB
iv. Kumpulan darah O
- Klasifikasi berdasarkan jenis antigen pada permukaan eritrosit

7. - Permukaan eritrosit terdapat antigen (aglutinogen , isoantigen):
i. antigen A
ii. antigen B

11. Jenis kumpulanJenis kumpulan
darahdarah
Antigen padaAntigen pada
permukaanpermukaan
eritrositeritrosit
AA AA
BB BB
ABAB A & BA & B
OO Tiada A atau punTiada A atau pun
BB

12. - Plasma sel terdapat antibodi (isoantibodi, aglutinin):
i. anti A antibodi: Reaksi terhadap antigen A
ii. anti B antibodi: Reaksi terhadap antigen B

13. JenisJenis
kumpulankumpulan
darahdarah
Antigen padaAntigen pada
permukaanpermukaan
eritrositeritrosit
AntibodiAntibodi
dalam plasmadalam plasma
darahdarah
AA AA Anti BAnti B
BB BB Anti AAnti A
ABAB A & BA & B Tiada Anti A &Tiada Anti A &
Anti BAnti B
OO Tiada A & BTiada A & B Anti A & AntiAnti A & Anti
BB

15. Aglutinasi (aglutination)
- Terjadi apabila berlaku reaksi antibodi terhadap antigen ,
apabila kumpulan darah yg tidak sesuai (incompatible) dicampur.
- Contoh:
i. Kumpulan darah A + kumpulan darah B
ii. Kumpulan darah A + kumpulan darah AB
iii. Kumpulan darah B + kumpulan darah AB
- Tiada reaksi antibodi terhadap antigen pada RBCs sendiri

16. Agglutinated
blood
Unagglutinated blood
smear

17. Antibodi mula mencari spesifik antigen Antibodi sudah reaksi dgn spesifik
antigen menyebabkan aglutinasi

18. KumpulanKumpulan
darahdarah
AntigenAntigen AntibodiAntibodi PendermaPenderma PenerimaPenerima
AA AA Anti BAnti B Compatible: A &Compatible: A &
ABAB
Incompatible: B &Incompatible: B &
OO
Compatible:A & OCompatible:A & O
Incompatible:Incompatible:
B & ABB & AB
BB BB Anti AAnti A Compatible: B &Compatible: B &
ABAB
Incompatible: A &Incompatible: A &
OO
Compatible:B & OCompatible:B & O
Incompatible:Incompatible:
A & ABA & AB
ABAB A & BA & B TiadaTiada Compatible: ABCompatible: AB
Incompatible: A, BIncompatible: A, B
& O& O
Compatible:Compatible:
semua (penerimasemua (penerima
universal)universal)
OO tiadatiada Anti A &Anti A &
Anti BAnti B
Compatible:Compatible:
semuasemua
(Penderma(Penderma
Compatible: OCompatible: O
Incompatible:Incompatible:
A, B & ABA, B & AB
Kesesuaian darah antara penderma & penerima

19. Warisan Kumpulan
darah
- Gen Jenis kumpulan darah ABO diwarisi pada kromosom
9
- Setaip ibu & ayah menyumbangkan satu daripada 2 allel
ABO kepada anaknya
- Allel = satu gen yg kawal ciri2 pewarisan yg sama (spt
jenis kumpulan darah) dan terletak pd lokasi yg sama pd
kromosom homologus

20. Allel Jenis kumpulan darah ABO:
I. Allel A & B adalah dominan
- heterozygous (AB)
- homozygous (AA, BB)
ii. Allel O adalah resesif
- homozigous (OO)
Genotype: pasangan allel dlm DNA

21. Sebagai contoh:
• Ibu: kumpulan darah A (genotype AO atau
AA)
• Bapa: kumpulan darah B (genotype BO atau
BB)
- Ibu akan menyumbangkan allel A & O
- Bapa akan menyumbangkan allel B & O
- Maka jenis kumpulan darah anak sama ada
jenis A, B, AB atau O

22. Ibu: kumpulan darah A (genotype AO atau AA)Ibu: kumpulan darah A (genotype AO atau AA)
Ayah: kumpulan darah B (genotype BO atau BB)Ayah: kumpulan darah B (genotype BO atau BB)
Mother's
Genes
Father's Genes
B O
A AB AO
O BO OO

23. AA BB OO
AA
AAAA
(A)(A)
ABAB
(AB)(AB)
AOAO
(A)(A)
BB
ABAB
(AB)(AB)
BBBB
(B)(B)
BOBO
(B)(B)
OO
AOAO
(A)(A)
BOBO
(B)(B)
OOOO
(O)(O)
Allel Ibu
Allel bapa
Genotype Kumpulan darah ABO

24. Allele fromAllele from
Parent 1Parent 1
Allele fromAllele from
Parent 2Parent 2
GenotypeGenotype
of offspringof offspring
Blood typeBlood type
of offspringof offspring
AA AA AAAA AA
AA BB ABAB ABAB
AA OO AOAO AA
BB AA ABAB ABAB
BB BB BBBB BB
BB OO BOBO BB
OO OO OOOO OO
Genotype Kumpulan darah ABO

25. - Rhesus factor ialah kumpulan antigen RhRhesus factor ialah kumpulan antigen Rh
yang terdapat atau pun tidak pada permukaanyang terdapat atau pun tidak pada permukaan
eritrosit.eritrosit.
- Rh+ (positif): Permukaan eritrosit terdapat RhRh+ (positif): Permukaan eritrosit terdapat Rh
antigenantigen
- Rh- (negatif):Rh- (negatif): Permukaan eritrosit tiada RhPermukaan eritrosit tiada Rh
antigenantigen
- 85% drp populasi mempunyai Rh +85% drp populasi mempunyai Rh +Rhesus factor

26. Warisan Rhesus Factor:
i. Fenotype: Rh +
- Sekurang-kurangnya mempunyai 1 allel Rh+
- Genotype: Rh+/Rh+ dan Rh-/Rh+
ii. Fenotype: Rh -
- Mempunyai kedua-dua allel Rh-
- Genotype: Rh-/Rh-

27. Rh factorRh factor Possible genotypesPossible genotypes
Rh+Rh+
Rh+/Rh+Rh+/Rh+
Rh+/Rh-Rh+/Rh-
Rh-Rh- Rh-/Rh-Rh-/Rh-
Allel Rhesus Factor:Allel Rhesus Factor:
I. Allel Rh+ adalah dominanI. Allel Rh+ adalah dominan
(heterozygous/homozygous)(heterozygous/homozygous)
ii. Allel Rh- adalah resesif (homozigous)ii. Allel Rh- adalah resesif (homozigous)

28. Contoh:
- Ibu Rh- dan akan sumbangkan Rh- kpd
anak
- Bapa Rh+ akan sumbangkan Rh- atau Rh+
kpd anak
-Maka anak boleh
i. Rh+ (dgn mewarisi Rh- daripada ibu dan
Rh+ drp bapa)
ii. Rh- (dgn mewarisi Rh- daripada ibu dan
Rh- drp bapa)

29. MotherMother FatherFather ChildChild
Rh-Rh- Rh+Rh+ Rh+Rh+
Rh-Rh- Rh-Rh- Rh-Rh-

30. Kumpulan darah boleh diklasifikasi kpd:
i. A+ (Antigen A dan Rh)
ii. A- (Antigen A dan tiada Antigen Rh)
iii. B+ (Antigen B dan Rh)
iv. B- (Antigen B dan tiada Antigen Rh)
v. AB+ (Antigen A, B dan Rhesus)
vi. AB- (Antigen A, B dan tiada Antigen Rh)
vii. O+ (Tiada Antigen A, B tapi mempunyai Antigen Rh)
viii. O- (Tiada Antigen A, B dan rhesus)

31. Kepentingan Rhesus Factor
i. Menghalang Rhesus incompatibility:
i. Hemolytic Disease of New Born
- Ibu Rh- & anak Rh+, semasa kelahiran pertama, sistem imun
ibu mula menghasilkan anti-Rhesus antibodi.
- Apabila kelahiran ke 2, anak Rh+, anti-Rhesus antibodi boleh
melalui plasenta ke sistem peredaran anak.
- Reaksi antibodi & antigen ini menyebabkan hemolisis RBCs
anak

32. ii. Transfusi darah (Blood compatibility)
YourYour
TypeType
You Can ReceiveYou Can Receive
O-O- O+O+ B-B- B+B+ A-A- A+A+ AB-AB- AB+AB+
AB+AB+ xx xx xx xx xx xx xx xx
AB-AB- xx xx xx xx
A+A+ xx xx xx xx
A-A- xx xx
B+B+ xx xx xx xx
B-B- xx xx
O+O+ xx xx
O-O- xx