Nota BM Subjek Biologi Tingkatan 4 Bab 3 Pergerakan Bahan Merentas Membran Plasma

2. Perhatikan Gambar Berikut
Gambar apakah ini?

3. Sel Darah Merah

4. Bagaimanakah boleh berlakunya keadaan seperti ini?

5. Cuba anda fikirkan….
Apakah yang berlaku sekiranya buah ini direndam di dalam air garam?

6. Fikirkan lagi..
• Sekiranya anda terdampar di sebuah pulau
kecil, anda kehausan…
• Adakah anda akan meminum air laut yang ada
di pulau tersebut?

7. PERGERAKAN BAHAN MERENTAS
MEMBRAN PLASMA
• Dalam bab yang lepas, anda telah diperkenalkan
dengan sel haiwan dan sel tumbuhan
• Struktur yang melaputi sel haiwan dipanggil sebagai
MEMBRAN PLASMA

8. • Bagaimanakah struktur membran plasma
tersebut apabila dilihat di bawah mikroskop
elektron berkuasa tinggi?

9. STRUKTUR MEMBRAN PLASMA

10. STRUKTUR MEMBRAN PLASMA

11. • Bahan yang membentuk membran plasma dalam
sel adalah
– Lipid (lemak)
– Protein
– Kolestrol
• Terdapat tiga jenis protein boleh dijumpai pada
membran plasma iaitu
– Protein pembawa
– Protein liang
– Glikoprotein
• Bahan utama yang membentuk dwilapisan
dipanggil sebagai fosfolipid

13. SIFAT MEMBRAN PLASMA
• Membran plasma bersifat BENDALIR
• Ianya seperti lapisan minyak di atas
permukaan air.

14. • Sifat UTAMA yang perlu anda tahu mengenai
membran plasma adalah ianya merupakan
MEMBRAN SEPARA TELAP
• Membran separa telap hanya membenarkan
bahan tertentu sahaja melaluinya
• Bahan yang boleh melaluinya bergantung
kepada
– SAIZ BAHAN
– SIFAT KEKUTUBAN
SIFAT MEMBRAN PLASMA

15. Cuba anda fikirkan..
•Adakah getah belon ini bersifat membran separa telap?
•Adakah air boleh melalui getah belon ini?

16. PERGERAKAN BAHAN MERENTAS
MEMBRAN PLASMA
• Sel menjalankan pelbagai proses untuk
membolehkan manusia meneruskan hidup
• Contohnya, mitokondrion yang terdapat
dalam sel berfungsi untuk menghasilkan
tenaga
• Untuk membolehkan tenaga dihasilkan,
karbohidrat atau glukosa perlu masuk ke
dalam sel.
• Bagaimanakah glukosa memasuki sel?

17. Cuba Anda Fikirkan…
• Selain daripada glukosa, apakah bahan yang
perlu memasuki sel untuk memastikan sel
berfungsi dengan baik?

18. Cuba Anda Fikirkan…
• Selain daripada glukosa, apakah bahan yang
perlu memasuki sel untuk memastikan sel
berfungsi dengan baik?
– OKSIGEN
– PROTEIN atau ASID AMINO
– AIR

19. CARA BAHAN MEMASUKI SEL
• Bahan seperti oksigen, glukosa dan asid amino
memasuki sel dengan cara merentasi
membran plasma
• Terdapat dua cara bahan merentasi membran
plasma :
– PENGANGKUTAN PASIF
– PENGANGKUTAN AKTIF

20. PENGANGKUTAN
PASIF
RESAPAN RINGKAS
RESAPAN BERBANTU
OSMOSIS

21. RESAPAN RINGKAS
• Bahan masuk ke dalam sel melalui dwilapisan
fosfolipid
• Hanya bahan yang bersaiz kecil sahaja akan
melalui dwilapisan fosfolipid
• Contoh bahan yang bersaiz kecil
– Molekul gas (Oksigen & Karbon Dioksida)
– Vitamin larut lemak A D E K
• Pertukaran gas yang berlaku pada Amoeba sp.
melalui Resapan Ringkas

23. • Bahan yang bersaiz besar tidak boleh
merentasi dwilapisan fosfolipid
• Bahan ini memerlukan bantuan protein liang
dan protein pembawa
• Contoh bahan yang merentasi membran
plasma melalui Resapan Berbantu adalah
– Glukosa
– Asid Amino
– Ion Kalsium
RESAPAN BERBANTU

26. • Melibatkan pergerakan molekul air merentasi
membran plasma
• Melalui dwilapisan fosfolipid
• Daripada kawasan yang berkepekatan rendah
ke kawasan yang berkepekatan tinggi
OSMOSIS

28. PENGANGKUTAN AKTIF
• Melibatkan pergerakan ion merentasi
membran plasma
• Menentang cerun kepekatan
• Melibatkan penggunaan tenaga (ATP)
• Contoh bahan
– Ion Natrium
– Ion Kalium

31. TERIMA KASIH, SEMOGA DIPERMUDAHKAN UNTUK MENUNTUT ILMU
Disediakan oleh : Mohd Fawwaz b. Rahim
Sekolah SRI Seremban