งานนำเสนอPPTพืชตัวอย่างในสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาตามโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี จัดทำโดย กลุ่ม 3 ม.5 ห้อง 931 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2561 เสนอ ครูวิชัย ลิขิตพรรักษ์ ตำแหน่ง ครู คศ.1 สาขาชีววิทยา กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา

2. จัดทำโดย
1.นำงสำว ฐิติรัตน์ หู เลขที่ 4
2.นำงสำว ณัชชำ วนำวิวิธ เลขที่ 7
3.นำงสำว ณัฐวลัญช์ ยงเกียรติกำนต์ เลขที่ 10
4.นำย วณิช บุญช่วย เลขที่ 46
เสนอ
ครู วิชัย ลิขิตพรรักษ์
4
7
10
46

3. คำนำ
งำนชิ้นนี้เป็นส่วนหนึ่งของรำยวิชำชีววิทยำโรงเรียนเตรียมอุดมศึกษำ จัดทำขึ้นมำโดย
ศึกษำลักษณะทำงพันธุ์ศำสตร์ของพืชตัวอย่ำงในสวนพฤกษศำสตร์โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษำ ที่ได้
ผ่ำนกระบวนกำรทำให้แห้งแล้ว เพื่อให้ได้มำซึ่งข้อมูลลักษณะทำงกำยภำพของพืชนั้นๆ โดยมี
ตัวอย่ำงพืชที่แห้งแล้วมำประกอบด้วย เพื่อให้บุคคลที่ต้องกำรศึกษำหำข้อมูลพืชในสวน
พฤกษศำสตร์โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษำ ได้มีข้อมูลอ้ำงอิงไว้ใช้ต่อไป

4. สำรบัญ
รำยละเอียดเกี่ยวกับบัวสำย
- ชื่อ 5
- ประวัติควำมเป็นมำ 6
- บริเวณที่พบ 7
- ลำต้น 8
- รำก และ ผล 9
- ใบ 10
- เมล็ดและดอก 11
บรรณำนุกรม 12
กิตติกรรมประกำศ 13
ภำคผนวก 14

5. ชื่อสำมัญ Red indian water lily
ชื่อวิทยำศำสตร์: Nymphaea pubescens Willd.
ชื่อวงศ์: Nymphaeaceae

6. ประวัติควำมเป็นมำ
บัวมีมำตั้งแต่ สมัยพุทธกำล ดอกไม้ประจำศำสนำพุทธตำมพุทธประวัติพบว่ำ บัวมีส่วนเกี่ยวข้องตั้งแต่
เมื่อพระพุทธเจ้ำประสูตติตรัสรู้ และปรินิพำน เมื่อครั้งที่พระพุทธเจ้ำเมื่อ ได้ทรงตรัสรู้แล้ว แล้วทรง
เห็นว่ำบุคคลในโลกนี้มีหลำยจำพวก บำงพวกสอนได้ บำงพวกสอนไม่ได้ เปรียบเสมือนบัวสี่เหล่ำ
คนไทยส่วนใหญ่มักจะใช้ดอกบัว ในกำรบูชำ
พระอยู่เสมอ แต่บัวที่เรำนิยมปลูกไว้ภำยในบ้ำน
เพื่อควำมเป็นสิริมงคล คือ บัวหลวง บัวผัน บัว
ฝรั่ง บัวสำย และบัวกระด้ง

7. บริเวณที่พบ
ประเทศที่พบ ปำกีสถำน อินเดีย บังกลำเทศ ศรีลังกำ จีนตอนใต้ พม่ำ ภูมิภำค
อินโดจีนและมำเลเซีย ฟิลิปปินส์ นิวกินี และออสเตรเลีย
ลักษณะพื้นที่ที่พบ ต้องมีแสงแดดจ้ำเป็นเวลำไม่ต่ำกว่ำ 4 ชั่วโมง ดินต้องเป็นดิน
เหนียว มีธำตุฟอสฟอรัสสูง น้ำต้องสะอำด มีค่ำควำมเป็นกรดเบส 5.5 - 8.0
ระดับน้ำที่เหมำะสมให้สังเกตจำกก้ำนใบหรือดอก ยืดตรงตั้งฉำกกับผิวน้ำ

8. ลำต้น
มีเหง้ำอยู่ใต้ดินรำกฝักอยู่ในโคลนเลน ก้ำนอยู่ใต้น้ำ เรียกว่ำ สำยบัว สำมำรถรับประทำนได้
ส่วนก้ำนดอกอ่อนมีเปลือกลอกออกได้เป็นสำยใย ผิวเกลี้ยงและไม่มีหนำม เจริญเติบโตได้ในดิน
เหนียวที่มีอินทรียวัตถุสูง และเจริญเติบโตได้ดีในระดับน้ำลึกประมำณ 0.3-1 เมตร

9. รำก
มีระบบรำกแก้ว รำกฝังในโคลนเลน แทงลึกลงในดิน มีลักษณะกลมๆ มี
รำกแขนงและรำกฝอยเล็กๆ ออกรอบหัวเหง้ำใต้ดิน มีสีน้ำตำล
ผลหรือฝัก
ผลสดค่อนข้ำงกลม เรียก “โตนด” มีเนื้อ มีลักษณะทรงกลม
ข้ำงในมีเนื้อ มีเมล็ดเล็กๆปนอยู่ข้ำงในผล
มีสีเขียว

10. ใบ
ใบเดี่ยว เรียงสลับ ใบรูปไข่ค่อนข้ำงกลม ขนำด 25-30 เซนติเมตร ฐำนใบหยัก
เว้ำลึก ขอบใบจักเป็นฟันเลื่อยใหญ่ หูใบเปิด ผิวใบด้ำนบนเรียบเป็นมันใบอ่อน
สีแดงเลือดหมู ใบแก่มีสีเขียว ผิวใบด้ำนล่ำงถ้ำเป็นใบอ่อนสีม่วง ใบแก่มีสีน้ำตำล
มีขนนุ่มๆ เส้นใบใหญ่นูน ก้ำนใบสีน้ำตำล ยำวเท่ำระดับน้ำที่ส่งแผ่นใบขึ้นมำลอย
เรียงเป็นวงที่ผิวน้ำ

11. เมล็ด
เมล็ดอยู่ภำยในผล จะมีหลำยเมล็ดในผล เมล็ดมีลักษณะกลมเล็กๆ
เมล็ดมีวุ้นใสหุ้มอยู่ มีสีดำ
ดอก
เป็นดอกเดี่ยว มีก้ำนดอกกลมยำว เปลือกก้ำนลอกออกได้เป็นเส้นใย มียำงสี
ใส ข้ำงในก้ำนเป็นท่อมีรูอำกำศมำก มีสีน้ำตำล ใช้รับประทำน เนื้อนุ่มฉ่ำน้ำ
ดอกมีลักษณะรูปทรงรี กลีบดอกมีหลำยสี ได้แก่ สีเหลือง สีแดง สีชมพู สีม่วง
สีขำว สีขำวอมชมพู มีเกสรเส้นเล็กๆสีเหลือง มีกลิ่นหอม กลีบเลี้ยงมีสี่กลีบมี
สีน้ำตำลอมเขียว

12. บรรณำนุกรม
ผักพื้นบ้ำน ในประเทศไทย กรมส่งเสริมกำรเกษตร. “บัวสำย“. [ออนไลน์]. เข้ำถึงได้จำก:
203.172.205.25/ftp/intranet/Research_AntioxidativeThaiVegetable. [3 ธ.ค. 2013].
มูลนิธิหมอชำวบ้ำน. นิตยสำรหมอชำวบ้ำน เล่มที่ 195 คอลัมน์: ประสบกำรณ์รอบทิศ. “บัว
สำย สัญลักษณ์แห่งเยื่อใยและควำมลึก“. (เดชำ ศิริภัทร). [ออนไลน์]. เข้ำถึงได้จำก:
www.doctor.or.th. [3 ธ.ค. 2013].
ฐำนข้อมูลพรรณไม้ที่ใช้ในงำนภูมิสถำปัตยกรรม ศูนย์ควำมรู้ด้ำนกำรเกษตร
มหำวิทยำลัยเกษตรศำสตร์. “บัวสำย“. [ออนไลน์]. เข้ำถึงได้จำก: agkc.lib.ku.ac.th. [3
ธ.ค. 2013].
ระบบฐำนข้อมูลทรัพยำกรชีวภำพและภูมิปัญญำท้องถิ่นของชุมชน สำนักงำนพัฒนำเศรษฐกิจ
จำกฐำนชีวภำพ (องค์กำรมหำชน). “บัวสำย“. [ออนไลน์]. เข้ำถึงได้จำก:
www.bedo.or.th. [3 ธ.ค. 2013].

13. กิตติกรรมประกำศ
ในกำรทำ Herbarium วิชำชีววิทยำกลุ่มข้ำพเจ้ำขอขอบพระคุณ
อำจำรย์วิชัย ลิขิตพรรักษ์ ที่ได้ให้ควำมอนุเครำะห์ คอยให้คำปรึกษำให้ควำมสะดวกใน
กำรทำโครงงำน และข้อเสนอแนะเกี่ยวกับแนวทำงในกำรทำ Herbarium วิชำชีววิทยำ
ขอบคุณเพื่อนในกลุ่มทุกคนที่ให้ควำมช่วยเหลือ ตลอดจนคำแนะนำที่เป็น
ประโยชน์ในกำรทำ Herbarium ท้ำยที่สุดขอกรำบขอบพระคุณคุณพ่อและคุณแม่ที่
เป็นผู้ให้กำลังใจและให้โอกำสกำรศึกษำอันมีค่ำยิ่ง
คณะผู้จัดทำ Herbarium วิชำชีววิทยำ ขอขอบพระคุณทุกท่ำนอย่ำงสูงที่ให้
กำรสนับสนุน เอื้อเฟื้อและให้ควำมอนุเครำะห์ช่วยเหลือจนกระทั่งทำ Herbarium วิชำ
ชีววิทยำสำเร็จลุล่วงได้ด้วยดี
คณะผู้จัดทำ

14. ภำคผนวก

15. กำรเลือกพืชตัวอย่ำงในกำรทำ Herbarium

16. กำรเลือกเก็บตัวอย่ำงส่วนประกอบพืช

17. กำรเก็บรักษำตัวอย่ำงพืช

18. กำรทำควำมสะอำดพืชที่ทำกำรเก็บรักษำ

19. กำรส่งตรวจครั้งที่ 1 กำรส่งตรวจครั้งที่ 2

20. กำรจัดทำเล่มรำยงำนลักษณะทำงพฤกษศำสตร์ของพืชตัวอย่ำง

21. กำรนำพืชตัวอย่ำงแห้งมำจัดทำชิ้นงำน Herbarium ของตนเอง

22. กำรจัดทำงำนนำเสนอลักษณะทำงพฤกษศำสตร์ของพืชตัวอย่าง