Luận Văn Sự Tham Gia Của Người Dân Trong Xây Dựng Phường Văn Minh Đô Thị Tại Thành Phố Cà Mau.doc

Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
TRẦN BẢO TOÀN
SỰ THAM GIA CỦA NGƯỜI DÂN TRONG XÂY DỰNG PHƯỜNG
VĂN MINH ĐÔ THỊ TẠI THÀNH PHỐ CÀ MAU
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KHOA QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC
TRẦN BẢO TOÀN
SỰ THAM GIA CỦA NGƯỜI DÂN TRONG XÂY DỰNG PHƯỜNG
VĂN MINH ĐÔ THỊ TẠI THÀNH PHỐ CÀ MAU
Chuyên ngành: Quản lý công
Mã số : 8340403
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS VÕ TRÍ HẢO

LỜI CAM ĐOAN
Luận văn Thạc sĩ Quản lý công với đề tài nghiên cứu “Sự tham gia của
người dân trong xây dựng phường văn minh đô thị tại Thành phố Cà Mau” là kết
quả của quá trình nghiên cứu, học tập nghiêm túc, làm việc với tinh thần tích cực
của bản than trong thời gian qua.
Những số liệu thu thập và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là hoàn toàn
hợp pháp, trung thực. Mọi sự giúp đỡ của các tổ chức, cá nhân trong quá trình thực
hiện này đã được tác giả cảm ơn. Các tài liệu tham khảo có nguồn trích dẫn rõ ràng.
Tôi xin cam đoan đề tài này là công trình nghiên cứu của bản thân. Các số
liệu, kết quả trình bày trong luận văn là trung thực và chưa từng được công bố trong
bất cứ công trình nào khác.
Thành phố Cà Mau, ngày tháng năm 2018
Tác giả luận văn
TRẦN BẢO TOÀN

LỜI CẢM ƠN
Chân thành cảm ơn chân thành đối với Ban Lãnh đạo và toàn thể giáo viên
của Trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh đã truyền đạt kiến thức quý
báu cho tôi trong quá trình hoàn thành khóa học và bảo vệ đề tài.
Tôi xin chân thành cảm ơn Thầy PGS.TS VÕ TRÍ HẢO đã tận tình hướng
dẫn, truyền đạt kiến thức, kinh nghiệm cho tôi trong quá trình thực hiện luận văn tốt
nghiệp.
Xin gửi lời cảm ơn đến Lãnh đạo tại cơ quan UBND Phường 1, Phường 2,
Phường 4, Phường 5, Phường 6, Phường 7, Phường 8, Phường 9 thuộc Thành phố
Cà Mau. Cảm ơn gia đình đã động viên tinh thần và hỗ trợ tôi trong suốt khóa học;
cảm ơn bạn bè, đồng nghiệp, các cơ quan ban ngành đã giúp đỡ tôi trong quá trình
thu thập dữ liệu và những cá nhân người dân đã dành thời gian để trả lời bảng câu
hỏi điều tra số liệu của đề tài.
Tuy nhiên, do thời gian nghiên cứu có hạn đề tài cũng không tránh khỏi
những hạn chế, thiếu sót. Rất mong nhận được sự đóng góp quý báu từ quý thầy cô.
Xin trân trọng cảm ơn!

TÓM TẮT LUẬN VĂN
Nghiên cứu “Sự tham gia của người dân trong việc xây dựng phường văn
minh đô thị tại thành phố Cà Mau”, dựa trên số liệu sơ cấp được thu thập bằng
phương pháp phỏng vấn 181 người dân trên địa bàn thành phố Cà Mau bằng
phương pháp chọn mẫu thuận tiện. Kiểm định thang đo với hệ số tin cậy Cronbach’s
Alpha; phân tích nhân tố khám phá EFA; và phân tích mô hình hồi quy đa biến
được sử dụng trong phân tích nghiên cứu.
Kết quả nghiên cứu cho thấy kiểm định thang đo với hệ số tin cậy
Cronbach’s Alpha và phân tích nhân tố khám phá EFA, với 05 thành phần bao gồm
(1) Năng lực cá nhân của người dân; (2) Năng lực của ban chỉ đạo, cán bộ địa
phương; (3) Chính sách địa phương, hỗ trợ hoạt động địa phương; (4) Lợi ích cá
nhân và xã hội; (5) Nhận thức xã hội đều có độ tin cậy lớn hơn 0,6.
Kết quả phân tích mô hình hồi quy đa biến cho thấy sự phù hợp của mô hình
lý thuyết. Kết quả nghiên cứu cũng chỉ ra rằng đối với các nhân tố ảnh hưởng tác
động đến sự tham gia của người dân bao gồm tất cả các biến quan sát của 05 nhóm
nhân tố trên. Trong đó, nhân tố Nhận thức xã hội có tác động mạnh nhất đến sự
tham gia của người dân.
Kết quả kiểm định In dependent – samples T – test và kiểm định One way
ANOVA để làm rõ thêm sự khác biệt về mức độ tham gia của người dân phân theo
nhóm giới tính, độ tuổi, nghề nghiệp, trình độ học vấn, hộ gia đình chính sách và
thu nhập. Theo đó, chỉ có biến nghề nghiệp là có ảnh hưởng đến sự tham gia của
người dân trong việc xây dựng PVMĐT tại thành phố Cà Mau.

MỤC LỤC
TRANG PHỤ BÌA
LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
TÓM TẮT LUẬN VĂN
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG
DANH MỤC CÁC HÌNH
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU ....................................... 1
1.1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI ...................................................................................... 1
1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU................................................................................ 3
1.2.1. Mục tiêu nghiên cứu chung.............................................................................. 3
1.2.2. Mục tiêu nghiên cứu cụ thể.............................................................................. 3
1.3. PHẠM VI NGHIÊN CỨU VÀ CÂU HỎI NGHIÊN CỨU................................ 4
1.3.1. Giới hạn về đối tượng nghiên cứu.................................................................... 4
1.3.2. Giới hạn về nội dung nghiên cứu..................................................................... 4
1.3.3. Giới hạn về không gian nghiên cứu ................................................................. 4
1.3.4. Giới hạn về thời gian nghiên cứu..................................................................... 4
1.3.5. Câu hỏi nghiên cứu .......................................................................................... 5
1.4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU....................................................................... 5
1.5. Ý NGHĨA VÀ NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA NGHIÊN CỨU.................... 6
1. 6. KẾT CẤU CỦA LUẬN VĂN ........................................................................... 6
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................. 8
2.1. SỰ THAM GIA CỦA CỘNG ĐỒNG ................................................................ 8
2.1.1. Các khái niệm................................................................................................... 8
2.1.2. Các hình thức tham gia..................................................................................... 9
2.1.3. Các nhân tố cản trở của sự tham gia .............................................................. 12

2.1.4. Các mức độ tham gia...................................................................................... 14
2.1.5. Tầm quan trọng và yêu cầu của tham gia....................................................... 15
2.1.6. Phường văn minh đô thị ................................................................................. 16
2.1.7. Lược khảo tài liệu........................................................................................... 20
2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU..................................................................... 23
2.2.1. Phương pháp tiếp cận..................................................................................... 23
2.2.2. Đề xuất mô hình nghiên cứu .......................................................................... 24
2.2.3. Thiết kế mẫu nghiên cứu................................................................................ 28
2.2.4. Phương pháp phân tích số liệu ....................................................................... 29
CHƯƠNG 3: TỔNG QUAN VỀ ĐỊA BÀN NGHIÊN CỨU.................................. 34
3.1. GIỚI THIỆU TỔNG QUÁT VỀ THÀNH PHỐ CÀ MAU.............................. 34
3.1.1. Địa giới hành chính........................................................................................ 34
3.1.2. Kết quả thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2007................. 35
3.2. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ XÂY DỰNG PHƯỜNG VĂN MINH ĐÔ THỊ 2015
– 2017 TẠI THÀNH PHỐ CÀ MAU ...................................................................... 37
3.2.1. Kết quả đạt được ............................................................................................ 37
3.2.2. Kết quả xét, công nhận danh hiệu “Phường đạt chuẩn văn minh đô thị” và lộ
trình thực hiện đến năm 2020................................................................................... 41
3.2.3. Khó khăn, hạn chế.......................................................................................... 41
3.3. ĐỊNH HƯỚNG XÂY DỰNG PHƯỜNG VĂN MINH ĐÔ THỊ THÀNH PHỐ
CÀ MAU GIAI ĐOẠN 2018 – 2020....................................................................... 42
3.3.1. Nâng cao hiệu quả lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, hiệu lực quản lý của chính
quyền các cấp, phát huy vai trò của Ban chỉ đạo các cấp ........................................ 42
3.3.2. Đẩy mạnh công tác thi đua, khen thưởng....................................................... 42
3.3.3. Đa dạng hóa nội dung, phương thức triển khai thực hiện phong trào............ 43
3.3.4. Đầu tư xây dựng, sửa chữa các hạng mục, tuyến đường ............................... 43
CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN................................. 44

4.1. THỰC TRẠNG SỰ THAM GIA CỦA NGƯỜI DÂN VÀO CÁC HOẠT
ĐỘNG TRONG VIỆC XÂY DỰNG PHƯỜNG VĂN MINH ĐÔ THỊ TẠI
THÀNH PHỐ CÀ MAU.......................................................................................... 44
4.1.1. Thông tin về mẫu nghiên cứu......................................................................... 44
4.1.2. Thông tin về xây dựng phường văn minh đô thị............................................ 47
4.2. SỰ THAM GIA CỦA NGƯỜI DÂN TRONG VIỆC XÂY DỰNG PHƯỜNG
VĂN MINH ĐÔ THỊ TẠI THÀNH PHỐ CÀ MAU .............................................. 49
4.2.1. Đánh giá độ tin cậy của thang đo................................................................... 49
4.2.2. Đánh giá mức độ tham gia của người dân đối với các nhân tố ảnh hưởng đến
sự tham gia trong việc xây dựng phường văn minh đô thị tại thành phố Cà Mau . 55
4.2.3. Phân tích nhân tố khám phá EFA................................................................... 61
4.2.4. Phân tích hồi quy tuyến tính đa biến.............................................................. 67
4.2.5. Kiểm định sự khác biệt về sự tham gia của người dân trong việc xây dựng
PVMĐT tại thành phố Cà Mau ................................................................................ 69
4.3 ĐỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG SỰ THAM GIA CỦA
NGƯỜI DÂN VÀO CÁC HOẠT ĐỒN XÂY DỰNG PHƯỜNG VĂN MINH ĐÔ
THỊ TẠI THÀNH PHỐ CÀ MAU........................................................................... 72
CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN........................................................................................ 75
TÀI LIỆU THAM KHẢO.......................................................................................... 1
PHỤ LỤC 1................................................................................................................ 3
PHIẾU KHẢO SÁT................................................................................................... 3
PHỤ LỤC 2................................................................................................................ 8
KIỂM ĐỊNH CRONBACH ALPHA......................................................................... 8
PHỤ LỤC 3.............................................................................................................. 11
KẾT QUẢ PHÂN TÍCH NHÂN TỐ KHÁM PHÁ EFA ........................................ 11
PHỤ LỤC 4.............................................................................................................. 16
KIỂM ĐỊNH CRONBACH ALPHA....................................................................... 16
( Sau khi phân tích EFA).......................................................................................... 16
PHỤ LỤC 5.............................................................................................................. 18

KẾT QUẢ PHÂN TÍCH HỒI QUY ĐA BIẾN ....................................................... 18
PHỤ LỤC 6.............................................................................................................. 20

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt Ý nghĩa
ANOVA Analysis of variance
EFA Exploratory Factor Analysis
KMO Kaiser – Meyer – Olkin
Phường VMĐT Phường văn minh đô thị
Phong trào “TDĐKXDĐSVH”
Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời
sống văn hóa”
SPSS Statistical Package for the Social Sciences
UBND Ủy ban nhân dân
TP Thành phố
ANTT An ninh trật tự
ATXH An toàn xã hội
CSVC Cơ sở vật chất
TTGT Trật tự giao thông
VHTT Văn hóa thể thao
TTĐT Trật tự đô thị

DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1: Mô tả thang đo của biến phụ thuộc và biến độc lập ................................ 23
Bảng 2.2: Đề xuất các biến quan sát trong mô hình nghiên cứu đề xuất................. 25
Bảng 4.1: Thông tin mẫu nghiên cứu....................................................................... 44
Bảng 4.2: Thông tin, tiêu chuẩn về xây dựng PVMĐT ........................................... 47
Bảng 4.3: Các kênh thông tin trong việc tuyên truyền xây dựng PVMĐT.............. 47
Bảng 4.4: Vai trò chính trong xây dựng PVMĐT.................................................... 48
Bảng 4.5: Hệ số Cronbach’s Alpha – Năng lực cá nhân của người dân.................. 50
Bảng 4.6: Hệ số Cronbach’s Alpha – Năng lực của ban chỉ đạo, cán bộ địa phương
.................................................................................................................................. 51
Bảng 4.7: Hệ số Cronbach’s Alpha – Chính sách địa phương, hỗ trợ hoạt động địa
phương...................................................................................................................... 52
Bảng 4.8: Hệ số Cronbach’s Alpha – Lợi ích cá nhân và xã hội ............................. 53
Bảng 4.9: Hệ số Cronbach’s Alpha – Nhận thức xã hội ...................................................... 54
Bảng 4.10: Hệ số Cronbach’s Alpha – Sự tham gia của người dân......................... 54
Bảng 4.11: Đánh giá của người dân về năng lực cá nhân của người dân ................ 56
Bảng 4.12: Đánh giá của người dân về năng lực của ban chỉ đạo, cán bộ địa phương
.................................................................................................................................. 56
Bảng 4.13: Đánh giá của người dân về chính sách địa phương, hỗ trợ hoạt động địa
phương ....................................................................................................................................................... 58
Bảng 4.14: Đánh giá của người dân về lợi ích cá nhân và xã hội............................ 59
Bảng 4.15: Đánh giá của người dân về nhận thức xã hội ........................................ 60
Bảng 4.16: Đánh giá của người dân về sự tham gia ................................................ 60
Bảng 4.17: Kết quả phân tích EFA .......................................................................... 62
Bảng 4.18: Hệ số tin cậy Cronbach’s Alpha của thang đo sau khi phân tích nhân tố
EFA ............................................................................................................................................................. 64
Bảng 4.19: Các hệ số hồi quy trong mô hình nghiên cứu........................................ 68
Bảng 4.20: Kết quả kiểm định Independent T-test cho biến giới tính ..................... 69
Bảng 4.21: Kiểm định phương sai đồng nhất giữa các nhóm của biến tuổi, trình độ
học vấn, nghề nghiệp và thu nhập.................................................................................................. 70

Bảng 4.22: Kết quả phân tích ANOVA cho kiểm định sự khác biệt cho các nhóm độ
tuổi, trình độ học vấn, nghề nghiệp và thu nhập...................................................... 71

DANH MỤC CÁC HÌNH
Hình 2.1: Các mức độ tham gia của người dân........................................................ 15
Hình 2.2: Mô hình nghiên cứu đề xuất..................................................................... 25
Hình 3.1: Bản đồ hành chính Thành phố Cà Mau.................................................... 34

1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU
1.1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Trong quá trình thực hiện đường lối đổi mới và phát triển đất nước, Đảng ta
có nhiều chủ trương chính sách để xây dựng và phát triển một đất nước Việt Nam
bền vững. Mục tiêu của phát triển bền vững là đáp ứng ngày càng đầy đủ hơn nhu
cầu vật chất và tinh thần của mọi tầng lớp nhân dân; xây dựng đất nước dân chủ,
trong sạch vững mạnh, từng bước hiện đại; đội ngũ cán bộ công chức có đủ phẩm
chất và năng lực; hệ thống các cơ quan nhà nước hoạt động có hiệu lực, hiệu quả,
phù hợp với thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập
kinh tế quốc tế, đáp ứng tốt yêu cầu phát triển nhanh và bền vững của đất nước.
Xác định nhân tố con người là một trong những khâu quan trọng trong sự
nghiệp đổi mới và phát triển đất nước. Bên cạnh đó, Nhà nước cũng đã nhận thấy
được tầm quan trọng và vai trò của văn hóa trong đẩy mạnh toàn diện sự nghiệp xây
dựng, phát triển và bảo vệ Tổ quốc. Thực hiện đường lối chủ trương lớn của Đảng
và Nhà nước về phát triển đất nước, trong đó có việc thực hiện Nghị quyết Trung
ương 05 khóa VIII về xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân
tộc và dựa trên nền tảng Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn
hóa ở khu dân cư” do Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phát động. Năm 2006
theo sự chỉ đạo của Trung ương phong trào chính thức mang tên là phong trào
“Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” (TDĐKXDĐSVH).
Thực hiện sự chỉ đạo của Đảng và Nhà nước, tỉnh Cà Mau đã triển khai sâu
rộng đến mọi tầng lớp dân cư về phong trào “TDĐKXDĐSVH” trên địa bàn của
tỉnh. Quan trọng hơn, Thành phố Cà Mau đã và đang xây dựng đô thị loại II, phấn
đấu đến cuối năm 2018 phải đạt tất cả các tiêu chí của đô thị loại 2 và đến năm 2020
phải trở thành đô thị loại 1. Tiêu chí Phường đạt chuẩn văn minh đô thị là một trong
những tiêu chí của đô thị loại 2 mà Thành phố Cà Mau phải đạt được. Xác định việc
xây dựng phường văn minh đô thị, tiến tới mục tiêu đơn vị điển hình toàn diện là
nhiệm vụ trọng tâm của các cấp lãnh đạo thành phố. Đây là vấn đề tác động trực
tiếp đến đời sống nhân dân, tạo thành động lực thúc đẩy các phong trào thi đua của

2
từng đơn vị trên địa bàn tỉnh. Sau 5 năm (2013 – 2017) thực hiện chương trình xây
dựng “Phường văn minh đô thị”, “Thị trấn văn minh đô thị” trên địa bàn tỉnh đã đạt
được một số kết quả nhất định. Thành phố Cà Mau là đơn vị dẫn đầu của tỉnh khi có
đến 3 đơn vị được công nhận đạt chuẩn “Phường văn minh đô thị”, trong đó là đơn
vị Phường 5 đã thực hiện hoàn thành các tiêu chí của chương trình xây dựng
phường văn minh đô thị, được Chủ tịch Ủy ban nhân Thành phố Cà Mau ký quyết
định công nhận phường đạt chuẩn văn minh đô thị vào năm 2015 và được tỉnh Cà
Mau, thành phố Cà Mau chọn làm điểm chỉ đạo thực hiện trong việc hoàn thành tiêu
chí Phường đạt chuẩn văn minh đô thị cho 10 phường trên địa bàn thành phố . Kết
quả tiếp theo là đơn vị Phường 2 được công nhận “Phường văn minh đô thị” vào
năm 2016 và đơn vị Phường 7 được công nhận “Phường văn minh đô thị” vào cuối
năm 2017.
Để đạt được kết quả nêu trên là sự nổ lực, đóng góp của Đảng bộ, chính
quyền và nhân dân các phường trên Thành phố Cà Mau. Tuy nhiên, kết quả đạt
được vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế cần phải khắc phục như: Tính năng động, tiên
phong của sự một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức trình độ chưa đáp ứng được
yêu cầu nhiệm vụ được giao; thói quen thực hiện nếp sống văn minh của mỗi người
dân trên địa bàn dân cư còn thấp; thái độ phục vụ của một số cán bộ, công chức còn
hạn chế, tính độc lập và chuyên trách trong hoạt động chưa đảm bảo; việc người dân
tham gia thực hiện kiểm tra, giám sát hoạt động của cán bộ, công chức chưa được
thực hiện thường xuyên; cơ sở vật chất còn hạn chế, trang thiết bị đã cũ và lạc hậu,
chưa đáp ứng yêu cầu hoạt động hiện nay. Mặt khác, một bộ phận cán bộ, công
chức tinh thần, trách nhiệm trong công việc chưa cao, có biểu hiện thoái hóa, biến
chất và có hành vi nhũng nhiễu, gây khó khăn cho tổ chức và công dân; kỷ luật, kỷ
cương hành chính nhiều nơi chưa nghiêm; hiệu lực, hiệu quả của quản lý nhà nước
còn nhiều yếu kém.
Vì vậy, để việc thực hiện các tiêu chuẩn Phường VMĐT thành phố Cà Mau
đạt được hiệu quả thì cần phải có sự thay đổi để tạo “dấu ấn” riêng cho mình. Sự
thay đổi này phải là sự kết hợp giữa người dân và chính quyền. Chính quyền cần
quan tâm thật sự đến các nhu cầu và sở thích của người dân, cần đối xử với công

3
dân như khách hàng, đó là một trong những nhân tố chính trong việc đổi mới các
dịch vụ phục vụ công và được coi là một nhân tố cốt lõi của quá trình cải cách quản
lý công (Brown, 2008). Người dân phải nâng cao ý thức, kiến thức của mình trong
việc thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và địa phương cư trú bởi
vì xây dựng nếp sống văn minh đô thị là hoạt động mang tính xã hội, trong đó người
dân là chủ thể quyết định. Và hiện nay, ở Cà Mau chưa có nghiên cứu đánh giá hiệu
quả hoạt động về sự tham gia của công dân với các tổ chức Nhà nước trong việc
quản lý các nguồn lực và thậm chí giải quyết những thách thức về chính sách công,
để có thể giúp các cấp lãnh đạo nhận định được tâm tư, nguyện vọng của công dân
khi thực hiện, quản lý công. Chính vì vậy, việc nghiên cứu “Sự tham gia của
người dân trong việc xây dựng Phường văn minh đô thị tại Thành phố Cà Mau”
là cần thiết và có ý nghĩa thực tiễn cao.
1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
1.2.1. Mục tiêu nghiên cứu chung
Mục tiêu nghiên cứu trọng tâm của đề tài là nghiên cứu sự tham gia của
người dân trong việc xây dựng Phường văn minh đô thị tại Thành phố Cà Mau. Cụ
thể hơn, đề tài sẽ phân tích thực trạng về sự tham gia của người dân trong việc xây
dựng Phường văn minh đô thị; xác định và phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến sự
tham gia của người dân trong xây dựng Phường văn minh đô thị; đề xuất giải pháp
nhằm nâng cao hiệu quả xây dựng phường văn minh đô thị và sự tương tác của
chính quyền với người dân trên địa bàn Thành phố Cà Mau.
1.2.2. Mục tiêu nghiên cứu cụ thể
Để đạt được mục tiêu chung, đề tài đề ra các mục tiêu cụ thể sau:
Mục tiêu cụ thể 1: Xác định các nhân tố ảnh hưởng đến sự tham gia của
người dân trong việc xây dựng Phường văn minh đô thị tại Thành phố Cà Mau.
Mục tiêu cụ thể 2: Đo lường mức độ ảnh hưởng của sự tham gia người dân
đến việc xây dựng Phường văn minh đô thị tại Thành phố Cà Mau.
Mục tiêu cụ thể 3: Trên cơ sở phân tích kết quả của 2 mục tiêu trên, đề tài đề
xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả xây dựng phường văn minh đô thị
trên địa bàn Thành phố Cà Mau.

4
1.3. PHẠM VI NGHIÊN CỨU VÀ CÂU HỎI NGHIÊN CỨU
1.3.1. Giới hạn về đối tượng nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu của đề tài là sự tham gia của người dân trong việc
xây dựng Phường văn minh đô thị tại Thành phố Cà Mau.
- Đối tượng mẫu nghiên cứu của đề tài là người dân sống trên địa bàn thành
phố Cà Mau. Những người dân này, thuộc 04 nhóm tuổi: dưới 25, từ 25 đến 34, từ
35 đến 44, từ 45 trở lên.
1.3.2. Giới hạn về nội dung nghiên cứu
Đề tài chỉ tập trung phân tích thực trạng và các nhân tố ảnh hưởng đến sự
tham gia của người dân trong việc xây dựng Phường văn minh đô thị. Từ đó, đề
xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả xây dựng phường văn minh đô thị trên địa
bàn Thành phố Cà Mau.
1.3.3. Giới hạn về không gian nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu được khảo sát tại các phường thuộc địa bàn thành phố Cà
Mau vì đây là những địa điểm xây dựng Phường văn minh đô thị cũng như đang có
những chính sách khuyến khích phát triển tại địa phương.
1.3.4. Giới hạn về thời gian nghiên cứu
- Thời gian thực hiện luận văn từ ngày công nhận đề cương đến ngày bảo vệ
luận văn.
- Số liệu thứ cấp của đề tài được thu thập từ năm 2015 đến năm 2017. Đây là
nguồn thông tin được thu thập và tham khảo qua các văn bản, các báo cáo của các
cơ quan chức năng như UBND tỉnh Cà Mau, UBND Thành phố Cà Mau, Cục
Thống kê Cà Mau, Sở Văn hóa – Thể thao – Du lịch tỉnh Cà Mau và các bài báo,
tạp chí có liên quan.
- Số liệu sơ cấp của đề tài: Đây là nguồn số liệu chính được sử dụng trong
nghiên cứu này. Số liệu sơ cấp được thu thập bằng phương pháp phỏng vấn trực tiếp
các người dân sống trên địa bàn thành phố Cà Mau có tham gia xây dựng Phường
văn minh đô thị dựa trên nội dung của bảng câu hỏi được soạn trước.

5
1.3.5. Câu hỏi nghiên cứu
- Những nhân tố nào cấu thành sự tham gia của người dân trong xây dựng
Phường văn minh đô thị tại Thành phố Cà Mau?
- Sự tham gia của người dân ảnh hưởng đến việc xây dựng Phường văn minh
đô thị tại Thành phố Cà Mau hiện nay như thế nào?
- Giải pháp nào để nâng cao hiệu quả xây dựng phường văn minh đô thị tại
Thành phố Cà Mau?
1.4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Quá trình nghiên cứu gồm sử dụng chủ yếu phương pháp nghiên cứu hỗn
hợp (kết hợp phương pháp nghiên cứu định tính và phương pháp nghiên cứu định
lượng). Trong đó, nghiên cứu định tính nhằm xây dựng mô hình nghiên cứu các
nhân tố ảnh hưởng sự tham gia của người dân trong xây dựng Phường văn minh đô
thị tại Thành phố Cà Mau và phát triển thang đo nháp các khái niệm nghiên cứu
trong mô hình nghiên cứu đề xuất. Nghiên cứu định tính gồm các giai đoạn:
- Tổng kết lý thuyết và các nghiên cứu về sự tham gia của người dân trong
xây dựng Phường văn minh đô thị và các nhân tố ảnh hưởng đến sự tham gia của
người dân trong xây dựng Phường văn minh đô thị tại Thành phố Cà Mau.
- Sử dụng kỹ thuật thảo luận tập trung, tham khảo ý kiến chuyên gia nhằm
thẩm định mô hình nghiên cứu và đề xuất thang đo các nhân tố ảnh hưởng sự tham
gia của người dân trong xây dựng Phường văn minh đô thị tại Thành phố Cà Mau.
Nghiên cứu định lượng được thực hiện nhằm kiểm định mô hình nghiên cứu
các nhân tố ảnh hưởng sự tham gia của người dân trong xây dựng Phường văn minh
đô thị tại Thành phố Cà Mau. Nghiên cứu định lượng được thực hiện qua các giai
đoạn như sau:
- Thu thập dữ liệu nghiên cứu dưới hình thức phỏng vấn người dân sinh sống
trên địa bàn nghiên cứu có tham gia vào việc xây dựng Phường văn minh đô thị.
Kích thước mẫu nghiên cứu là dự kiến 200 phiếu khảo sát, được chọn bằng phương
pháp lấy mẫu thuận tiện.
- Đánh giá sơ bộ độ tin cậy và giá trị của thang đo bằng hệ số tin cậy
Cronbach’s Alpha và phân tích nhân tố khám phá EFA (Exploratory Factor

6
Analysis) thông qua phần mềm SPSS, nhằm đánh giá độ tin cậy của các thang đo,
qua đó loại bỏ các biến quan sát không đạt yêu cầu; đồng thời tái cấu trúc các biến
quan sát còn lại vào thành phần đo lường phù hợp, đặt cơ sở cho việc hiệu chỉnh mô
hình nghiên cứu và các nội dung phân tích tiếp theo.
- Phân tích hồi qui nhằm kiểm định mô hình nghiên cứu các nhân tố ảnh
hưởng đến sự tham gia của người dân trong xây dựng Phường văn minh đô thị tại
Thành phố Cà Mau.
- Kiểm định có hay không sự khác biệt về sự tham gia của người dân trong
xây dựng Phường văn minh đô thị tại Thành phố Cà Mau theo các đặc điểm nhân
khẩu học như giới tính, nhóm gia đình chính sách.
1.5. Ý NGHĨA VÀ NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA NGHIÊN CỨU
Về phương diện học thuật:
- Tổng kết lý thuyết về sự tham gia của người dân trong xây dựng Phường
văn minh đô thị và các nhân tố ảnh hưởng đến sự tham gia của người dân trong xây
dựng Phường văn minh đô thị tại Thành phố Cà Mau.
- Đề xuất mô hình nghiên cứu và thang đo các nhân tố ảnh hưởng đến sự
tham gia của người dân trong xây dựng Phường văn minh đô thị tại Thành phố Cà
Mau – kiểm định cho trường hợp xây dựng Phường văn minh đô thị trên địa bàn
Thành phố Cà Mau.
Về phương diện thực tiễn:
- Trong bối cảnh xã hội ngày càng nâng cao vai trò tự quản, ý thức tự giác, tự
nguyện của người dân, các mối quan hệ tương tác giữa người dân và chính quyền,
đảm bảo sự minh bạch, sự hợp tác, có trách nhiệm giải trình và đáp ứng các yêu cầu
người dân. Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho lãnh đạo các cấp và
công dân trong việc triển khai thực hiện các đường lối, chính sách của Đảng, Nhà
nước và giải pháp nhằm gia tăng sự tương tác của chính quyền với công dân ngày
càng có hiệu quả về xây dựng Phường văn minh đô thị.
1. 6. KẾT CẤU CỦA LUẬN VĂN
Để thực hiện mục tiêu nghiên cứu như trên, nội dung luận văn được thiết kế
thành 5 chương với nội dung chính của các chương được mô tả dưới đây:

7
Chương 1: Tổng quan về đề tài ghiên cứu
Trình bày lý do chọn đề tài, đối tượng và phạm vi nghiên cứu, phương pháp
nghiên cứu, ý nghĩa nghiên cứu và bố cục của đề tài nghiên cứu.
Chương 2: Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
Trình bày lý thuyết về sự tham gia của người dân; các phương pháp nghiên
cứu định tính và định lượng; tổng kết các nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng đến
sự tham gia của người dân trong xây dựng Phường văn minh đô thị tại Thành phố
Cà Mau, trên cơ sở đó đề xuất mô hình nghiên cứu và các phương pháp nghiên cứu,
phương pháp xử lý số liệu.
Chương 3: Tổng quan về địa bàn nghiên cứu
Trình bày tổng quan về địa bàn nghiên cứu; thực trạng về sự tham gia của
người dân trong xây dựng Phường văn minh đô thị tại Thành phố Cà Mau.
Chương 4: Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Trình bày kết quả nghiên cứu thu được từ việc kiểm định độ tin cậy của các
thang đo các biến, phân tích nhân tố EFA, phân tích mô hình hồi qui và kiểm định
các giả thuyết nghiên cứu. Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả xây
dựng phường văn minh đô thị và sự tương tác của chính quyền với người dân trên
địa bàn Thành phố Cà Mau.
Chương 5: Kết luận
Trình bày kết luận và giới hạn nghiên cứu của đề tài.

8
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1. SỰ THAM GIA CỦA CỘNG ĐỒNG
2.1.1. Các khái niệm
Sự tham gia của cộng đồng được biểu hiện qua việc chia sẻ trách nhiệm và
quyền quyết định của người dân. Sự tham gia của người dân trong cộng đồng là
nhân tố then chốt quyết định sự phát triển của cộng đồng, là cốt lõi của phương thức
phát triển cộng đồng, được thể hiện qua một vài khái niệm sau:
- Tham gia cộng đồng: Một quá trình người dân cùng tham gia các hoạt động
có mục đích cùng đóng góp, quản trị, cùng thảo luận, quyết định, duy trì trật tự cộng
đồng dưới nhiều hình thức khác nhau.
- Bậc thang của sự tham gia: Các mức độ khác nhau của sư tham gia từ thấp
đến cao căn cứ theo sự chủ động và quyền ra quyết định của cộng đồng.
- Ra quyết định: Tiến trình đóng góp ý kiến và kết luận một vấn đề nào đó.
- Quyền quyết định của cộng đồng: Sự tham gia của cộng đồng ở mức độ
cao, trong đó người dân chịu trách nhiệm về những hoạt động liên quan đến cuộc
sống của họ.
Tham gia là những sự việc khác nhau đối với những người khác nhau. Một
vài định nghĩa về tham gia như sau:
- Tham gia được xác định như một đóng góp tự nguyện của người dân vào
một hoặc nhiều chương trình công cộng nhằm phát triển quốc gia, nhưng người dân
không được mong đợi là sự góp phần vào hình thành chương trình hoặc phê phán
nội dung các chương trình (Ủy ban Kinh tế Châu Mỹ La tinh, 1973)
- Tham gia bao gồm sự can dự của người dân trong tiến trình ra quyết định,
trong thực hiện chương trình, chia sẻ quyền lợi của các chương trình phát triển cũng
như trong đánh giá những chương trình này (Cohen và Uphoff, 1977)
- Sự tham gia của người dân chủ yếu là tạo mối quan hệ với kinh tế và chính
trị trong diện rộng xã hội; nó không chỉ là sự can dự trong những hoạt động dự án,
mà hơn nữa là tiến trình trong đó người dân nông thôn có khả năng tự tổ chức,

9
thông qua tổ chức của riêng họ, họ có khả năng xác định nhu cầu của mình, chia sẻ
thiết kế, thực hiện và lượng giá hành động cùng tham gia (FAO,1982)
- Sự tham gia của cộng đồng là một tiến trình chủ động qua đó người thụ
hưởng hay nhóm thân chủ ảnh hưởng định hướng và sự thực hiện một dự án phát
triển với quan điểm nâng cao chất lượng cuộc sống về thu nhập, tăng trưởng cá
nhân, tự tin hoặc những giá trị khác mà họ mong ước (Paul, 1987)
Theo Trương Văn Truyền (2007), sự tham gia có nghĩa là cùng thực hiện một
hoạt động nào đó. Hàng ngày con người tham gia vào sự phát triển ở địa phương
thông qua hoạt động sống của cá nhân và gia đình, các hoạt động sinh kế và trách
nhiệm đối với cộng đồng. Tuy nhiên, việc kiểm soát hoạt động và mức độ của sự
tham gia luôn là sự lựa chọn của từng cá nhân.
Gia tăng sự tham gia của cộng đồng là để bảo đảm cho hoạt động phát triển
thực tế hơn; không bị thụ động do áp lực từ bên ngoài. Vì vậy, có thể huy động
được nguồn lực và trách nhiệm của cộng đồng.
2.1.2. Các hình thức tham gia
Theo Lê Thị Mỹ Hiền (2006) và Trương Văn Truyền (2007) Tham gia của
cộng đồng theo phương thức từ dưới lên (bottom – up), là một tiến trình mà tiến
trình này chịu ảnh hưởng bởi nhiều nhân tố thuận lợi và cản ngại từ phía người dân
cũng như từ nhân tố văn hoá, xã hội, nhân tố tổ chức, hoặc từ nhà tài trợ. Vì vậy, đối
với sự tham gia của người dân được thể hiện qua 07 hình thức sau:
(1) Tham gia thụ động: Là người dân được báo về những gì sẽ hoặc đã xảy
ra, do cơ quan hoặc người quản lý đơn phương thông báo mà không cần có sự lắng
nghe đáp ứng, phản hồi của ngưòi dân. Thông tin chỉ được chia sẻ bởi những
chuyên gia bên ngoài.
(2) Tham gia bằng cách cung cấp thông tin: là người dân tham gia qua việc
trả lời những câu hỏi do những nhà nghiên cứu đưa ra trong bản hỏi nghiên cứu,
hoặc những hoạt động tương tự. Người dân không có cơ hội có ý kiến hoặc kiểm
chứng tính chính xác của thông tin vì họ không được chia sẻ kết quả nghiên cứu.
(3) Tham gia qua tư vấn: Là người dân tham gia qua các buổi họp tư vấn, và
người bên ngoài lắng nghe quan điểm của họ. Những chuyên gia từ bên ngoài xác

10
định vấn đề và giải pháp cho cộng đồng và có thể bổ sung bằng phản ánh của người
dân. Tuy vậy, trong tiến trình tư vấn người dân không được chia sẻ bất kỳ việc ra
quyết định nào, và những chuyên gia cũng không bắt buộc phải nghe toàn bộ quan
điểm, ý kiến của người dân.
(4) Tham gia vì những khích lệ vật chất: Là người dân tham gia bằng cách
đóng góp tài nguyên, thí dụ sức lao động, ngược lại họ nhận được thực phẩm, tiền,
và những khuyến khích vật chất khác. Việc tham gia này rất phổ biến, và thường thì
người dân không thể kéo dài hoạt động khi những nguồn khuyến khích vật chất này
kết thúc. Tuy nhiên, ở hình thức này họ không tham dự vào tiến trình ra quyết định.
(5) Tham gia chức năng: Là người dân tham gia bằng cách tổ chức nhóm
nhằm đạt đến những mục tiêu dự định của dự án phát triển. Việc tham gia của họ
thường không xảy ra ở giai đoạn đầu của chu trình dự án hoặc kế hoạch, mà thường
là sau khi đã có những quyết định quan trọng về kế hoạch. Những nhóm (thể chế)
này có khuynh hướng phụ thuộc vào những người/ tổ chức/ tác nhân bên ngoài
nhưng cũng có thể trở nên độc lập.
(6) Tham gia tương tác: Là người dân tham gia bằng việc cùng phân tích,
phát triển kế hoạch hành động, và thiết lập các cơ cấu mới hoặc tăng cường những
cơ cấu/ thể chế đang có tại địa phương. Sự tham gia được xem như một quyền,
không phải là phương tiện đạt được mục đích dự án.
(7) Tự huy động: Là người dân tham gia bằng cách tự thiết kế những hoạt
động, sáng kiến độc lập với những tổ chức bên ngoài để thay đổi, để phát triển cộng
đồng của họ. Họ chỉ liên hệ với những tổ chức bên ngoài để nhận ý kiến cố vấn về
kỹ thuật và những tài nguyên từ bên ngoài mà họ cần, nhưng họ vẫn giữ sự kiểm
soát việc sử dụng tài nguyên.
Bảng 2.1: Sự tham gia của người dân trong quá trình phát triển
Hình thức Mô tả thành phần và hình thức tham gia
1. Tham gia bị Mọi người tham gia được cho biết cái gì sẽ xảy ra hoặc đã xảy ra.
động Chỉ là sự thông tin một cách đơn phương của cơ quan hành chính
hay cơ quan quản lý.

11
Hình thức Mô tả thành phần và hình thức tham gia
2. Tham gia
bằng cách cung
cấp thông tin
3. Tham gia
bằng cách tham
vấn
4. Tham gia do
vật chất
5. Tham gia
mang tính chất
chức năng
6. Sự tham gia
có tác động qua
lại
7. Tự vận động
Mọi người tham gia bằng cách trả lời các bảng câu hỏi do các nhà
nghiên cứu đưa ra, sử dụng các phiếu điều tra hoặc các cách tiếp cận
tương tự
Mọi người tham gia bằng cách tham vấn. nghững người bên ngoài
lắng nghe các quan điểm và xác định vấn đề, giải pháp, đồng thời
sửa đổi chúng theo phản ứng của mọi người.
Mọi người tham gia bằng cách cung cấp nguồn lực. Ví dụ lao động
để được cấp lương thực hoặc khuyến khích vật chất.
Mọi người tham gia bằng cách xây dựng các nhóm nhằm thỏa mãn
mục tiêu dự án liên quan đến sự phát triển hoặc thúc đẩy những tổ
chức xã hội được khởi xướng từ bên ngoài. Những tổ chức này có
khuynh hướng phụ thuộc vào những người khởi xướng và hướng
dẫn từ bên ngoài, song có thể trở thành tự lập
Mọi người tham gia vào phân tích để xây dựng kế hoạch hành động
và thiết lập nên các tổ chức mới ở địa phương hoặc củng cố các tổ
chức đã có từ trước. Các nhóm này kiểm soát những quyết định của
địa phương, do đó mọi người sẽ có những đóng góp của mình vào
việc duy trì cấu hoặc mình
Mọi người tham gia bằng cách tự khởi xướng độc lập với các tổ
chức ở bên ngoài để thay đổi các hệ thống. họ hình thành hợp đồng
với các tổ chức bên ngoài để có được nguồn lực và cố vấn mà họ
cần, nhưng vẫn duy trì sự duy trì sự kiểm soát cách sử dụng nguồn
tài nguyên.
Nguồn: Trương Văn Truyền, 2007
Đặng Kim Vui (2007) sự tham gia của người dân được xem xét qua bốn mức
độ: Dân biết, Dân bàn, Dân làm, Dân kiểm tra, được hiểu như sau:
- Dân biết: Những gì mà địa phương cần thống nhất, ưu tiên để giải quyết,
phải làm và những gì mà Nhà nước, các tổ chức bên ngoài có thể hỗ trợ và giúp đỡ.

12
- Dân bàn: Kế hoạch thực hiện (làm gì, ở đâu, khi nào); nghĩa vụ đóng góp,
cách tổ chức, quản lý; chia sẻ lợi ích, quy chế thực hiện, thưởng phạt; thống nhất
cam kết thực hiện.
- Dân làm: Đóng góp công lao động; đóng góp vật tư; đóng góp tiền mặt;
đóng góp kiến thức và kinh nghiệm thông qua việc tham gia vào nhóm quản lý hay
chỉ đạo thực hiện.
- Dân kiểm
kiểm tra chất lượng
phân chia lợi ích.
tra: Việc quản lý, sử dụng các nguồn vốn đầu tư và chi tiêu; các
công trình đã và đang thực hiện; kiểm tra việc đóng góp và
Khả năng, hình thức và mức độ tham gia của người dân sẽ khác nhau tùy
thuộc vào đặc điểm của từng nhóm như nhóm hộ gia đình có điều kiện kinh tế,
nhóm phụ nữ hay nhóm nam giới, nhóm người có độ tuổi khác nhau, nhóm trình độ
kiến thức, nhóm dân tộc khác nhau,…
2.1.3. Các nhân tố cản trở của sự tham gia
Cản trở cấu trúc từ những nhân tố do hệ thống trung ương và phương thức
“từ trên xuống” (top – down) trong những chương trình, dự án phát triển của Nhà
nước đã ít định hướng cho sự tham gia của người dân, bao gồm các nhân tố sau:
Một là: Cản trở do cơ cấu quản lý
- Việc quản lý theo định hướng kiểm soát thường theo những hướng dẫn, qui
định và chấp nhận những kế hoạch định sẵn. Do vậy, người dân địa phương ít được
quyết định và kiểm soát nguồn lực của họ. Điều này ảnh hưởng tới quyền làm chủ
và trách nhiệm của người dân.
- Các tổ chức phối họp chưa chặt chẽ, nhiều hoạt động trùng lắp
- PTCĐ là một phương thức mới, chưa được cộng nhận rộng rãi và chính
thức, do vậy, nhiều chính quyền địa phương e ngại trong việc họp tác, nhất là những
hình thức huy động cộng đồng.
- Thiếu cán bộ địa phương hiểu biết về phương thức tham gia

13
Hai là: Cản trở do xã hội và văn hoá
- Ý thức, tư tưởng phụ thuộc vào các cấp cơ sở và người dân quen với cách
làm từ trên xuống, quen chấp hành mệnh lệnh, tự ti, thiếu tự tin về trình độ, năng
lực của mình.
- “Văn hoá im lặng”: e dè, thiếu mạnh dạn, không dám ý kiến, ngại hoạt
động tập thể.
- Sự thống trị của thành phần quý tộc
- Bất bình đẳng giới, chế độ gia trưởng, phụ quyền. Địa vị thấp kém của phụ
nữ và một bộ phận người dân thiệt thòi, điều này đã làm cho họ an phận và bằng
lòng với tình trạng của họ, không dám có ý kiến về bất kỳ việc gì dù ảnh hưởng
không tốt tới bản thân hoặc cộng đồng
- Ngại rủi ro, không dám nhận trách nhiệm
- Lối sống thực dụng, thờ ơ việc chung
- Nhiều tổ chức làm công tác phát triển cộng đồng nhưng không chú ý nhân
tố văn hoá, xã hội, gây nên sự ỷ lại, trông chờ từ phía người
dân Ba là: Cản trở từ phía người dân
- Quen cách làm từ trên xuống, chấp hành mệnh lệnh, dựa dẫm, phụ thuộc
- Sợ trù dập, e dè trước tập thể, thiếu tự tin, ngại nhận trách nhiệm
- Thiếu kiến thức và kỹ năng làm việc chung
- Chưa ý thức quyền làm chủ
- Lối sống thực dụng, đèn nhà ai nấy rạng
- Cộng đồng nhiều thành phần tôn giáo, sắc tộc, chia rẽ + Địa bàn dân cư rải
rác, sống cách xa nhau
- Tổ chức hội họp nhiều nhưng không hiệu quả do thiếu kế hoạch chuẩn bị
- Cán bộ, tác viên chưa hiểu cách làm phát triển có sự tham gia của người
dân, còn xảy ra trường hợp “làm thay”.
- Quen cách làm áp đặt, từ trên xuống
- Tính gia trưởng, mệnh lệnh, thiếu dân chủ
- Nóng vội, sợ mất nhiều thời gian

14
- Chưa hiểu hết nhu cầu, nguyện vọng của người dân
- Thiếu tin tưởng khả năng tham gia của người dân
- Thiếu tổ chức các hình thức nhóm nhỏ tạo cơ hội cho người dân tham gia
- Thiếu tôn trọng, không am tường giá trị văn hóa, phong tục, tập quán của
cộng đồng1
.
2.1.4. Các mức độ tham gia
Theo nghiên cứu của Arnstein, (1969) thì sự tham gia của người dân có 08
mức độ phân chia từ cao đến thấp (Hình 2.1) và mô tả cụ thể như sau:
* Mức độ người dân không tham gia (Nonpaticipation):
(1) Bị điều khiển (Manipulation): Người dân bị thuyết phục theo mọi ý kiến
của chính quyền, mọi việc đều do chính quyền thực hiện bằng cách thuê bên ngoài,
người dân không tham gia vào bất kỳ khâu nào của quá trình ra quyết định, các phản
ứng, ý kiến của người dân không được chính quyền tôn trọng.
(2) Liệu pháp (Therapy): Vấn đề của người dân đã được xem xét bởi đại diện
của chính quyền, người dân làm theo ý của người đại diện mà không hiểu biết
những việc mình đang làm.
* Mức độ người dân tham gia mang tính hình thức (Tokenism):
(3) Thông tin (Informing): Người dân được thông tin về chương trình, tuy
nhiên đó là thường là thông tin một chiều, người dân chỉ trả lời câu hỏi mà chính
quyền đưa ra mà không được phản hồi, đối thoại và không tham gia vào phân tích
hay sử dụng thông tin mình đưa ra.
(4) Tham vấn (Consultation): Chính quyền tổ chức khảo sát thái độ của
người dân, tổ chức các cuộc họp và lấy ý kiến của cộng đồng, người dân sẽ trả lời
câu hỏi khảo sát và tham gia ý kiến. Những ý kiến này chỉ dùng để tham khảo, họ
không được ra quyết định. Thông thường đây chỉ là nghi thức.
(5) Động viên (Placation): Người dân thể hiện quyền lực bằng cách bầu ra
một ủy ban đại diện để thực hiện chương trình hoặc ghi nhận, lắng nghe những ý
kiến đóng góp của người dân.
1
Lê Thị Mỹ Hiền (2006), Tài liệu Hướng dẫn học tập phát triển cộng đồng, Trường ĐH Mở TP.HCM

15
* Người dân được trao quyền (Citizen control):
(6) Hợp tác (Partnership): Có sự dàn xếp để chia sẻ quyền lực và trách nhiệm
giữa các bên có liên quan. Các bên có trách nhiệm trong việc lên kế hoạch và ra
quyết định trong quá trình thực hiện công việc.
(7) Ủy quyền (Delegated power): Người dân nắm đa số các vị trí trong ủy
ban và có quyền quyết định cao hơn các bên có liên quan khác thông qua việc đàm
phán và người dân phải tự chịu trách nhiệm trong các quyết định của mình.
(8) Người dân kiểm soát (Citizen control): Người dân khởi xướng công việc
để giải quyết nhu cầu của họ, đồng thời huy động nguồn lực để thực hiện. Như vậy,
người dân thực hiện toàn bộ công việc lập kế hoạch, hoạch định chính sách và quản
lý chương trình2
.
8 Người dân kiểm soát
7 Ủy quyền
6 Hợp tác
5 Động viên
4 Tham vấn
3 Thông tin
2 Liệu pháp
1 Bị điều khiển
Người dân kiểm soát
Tham gia
mang tính hình thức
Không tham gia
Hình 2.1: Các mức độ tham gia của người dân
2.1.5. Sự cần thiết về sự tham gia của người dân
Sự tham gia của người dân là một thành tố chính của sự phát triển trong thời
gian gần đây. Trong thực tế ở Việt Nam, bộ phận người dân cũng đồng thời là chủ
thể đã và đang có những đóng góp tích cực trong xây dựng, phát triển đất nước Việt
Nam theo hướng bền vững. Điển hình như Chương trình mục tiêu quốc gia xây
dựng nông thôn mới; cải cách hành chính Nhà nước; xây dựng “Phường văn minh
đô thị”, “Thị trấn văn minh đô thị”. Phát huy dân chủ, mở rộng sự tham gia của
người dân vào công việc, hoạt động của Nhà nước với các lý do khác nhau:
2
Hà Tuấn Phương (2017), Luận văn Thạc sĩ “Sự tham gia của người dân thông qua chính phủ mở trong xây
dựng Phường văn minh đô thị tại phường 4, Quận 10, Thành phố Hồ Chí Minh”.

16
Một là, sự tham gia của người dân là phương tiện hữu hiệu để huy động tài
nguyên địa phương, tổ chức và tận dụng năng lực sự khôn ngoan, tính sáng tạo của
quần chúng vào các hoạt động phát triển.
Hai là, sự tham gia của người dân giúp xác định nhu cầu ưu tiên của cộng
đồng và giúp tiến hành những hoạt động phát triển để đáp ứng những nhu cầu này.
Ba là, sự tham gia của người dân giúp cho dự án hay hoạt động được thừa
nhận, khuyến khích người dân đóng góp nguồn lực, vật lực thực hiện và đảm bảo
khả năng bền vững.
Bốn là, bảo đảm sự tham gia của nhân dân vào hoạt động của nhà nước là
nhằm bảo đảm cho Nhà nước giữ vững bản chất là nhà nước “của dân, do dân và vì
dân” một cách có hiệu quả.
Năm là, mức độ tham gia của người dân theo phương châm “dân biết, dân
làm và dân kiểm tra”, chỉ những hoạt động liên quan trực tiếp tới đời sống người
dân và họ phải đóng góp chi phí để xây dựng thì người dân mới tham gia một cách
chủ động và tích cực.
Kinh nghiệm gần đây trong những hoạt động phát triển cho thấy rằng, có một
mối quan hệ, tác động qua lại chặt chẽ giữa mức độ, cường độ tham gia của người
dân với sự thành công của những hoạt động phát triển từ Trung ương đến địa
phương. Khi dự án, hoạt động thành công hay thất bại mà có sự tham gia của người
dân thì đều có nhiều nhân tố để thúc đẩy hoặc cản trở sự tham gia của người dân.
Những nhân tố này có thể là nhân tố bên ngoài cộng đồng như loại nhân tố thuộc về
hệ thống chính trị, hoặc cũng có thể là nhóm nhân tố bên trong như các phong tục
văn hóa địa phương, vùng miền.
2.1.6. Phường văn minh đô thị
Sau khi quán triệt Thông tư số 02 ngày 24/01/2013 của Bộ Văn hóa Thể thao
và Du lịch; Quyết định số 15 ngày 06/6/2014 của UBND tỉnh Cà Mau; và các văn
bản chỉ đạo của cấp trên về xây dựng “Phường đạt chuẩn Văn minh đô thị”, “Thị
trấn đạt chuẩn Văn minh đô thị” trên địa bàn tỉnh Cà Mau; Thực hiện chỉ đạo của
Thành ủy – UBND thành phố Cà Mau, để đạt chuẩn Phường văn minh đô thị phải
đạt một số tiêu chuẩn theo quy định, điển hình như:

17
Tiêu chuẩn 1: Chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng, Chính sách,
Pháp luật của Nhà nước và quy định của địa phương
a) 95% trở lên hộ gia đình trên địa bàn chấp hành nghiêm chỉnh chủ trương
đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và các quy định của địa
phương; hoàn thành tốt nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và quốc phòng - an
ninh; tích cực tham gia các hoạt động từ thiện, nhân đạo, hoạt động văn hóa, thể
thao do địa phương và cấp trên tổ chức phát động;
b) Đảng bộ hàng năm đạt danh hiệu trong sạch, vững mạnh; không có chi bộ
yếu kém;
c) Giữ gìn tốt an ninh trật tự, an toàn xã hội; không có cán bộ, đảng viên vi
phạm các tệ nạn xã hội; thực hiện tốt văn hóa trong giao tiếp, ứng xử; nội bộ cán bộ
phường và nhân dân đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau thi đua lao động sản xuất, hoàn
thành tốt nhiệm vụ của địa phương; chính quyền và các đoàn thể chính trị xã hội
được cộng nhận vững mạnh, hoạt động có hiệu quả đạt các danh hiệu thi đua hàng
năm, không có tổ chức yếu kém;
d) 100% khóm xây dựng quy ước cộng đồng; Ban vận động xây dựng khóm
văn hóa hoạt động hiệu quả; sinh hoạt và tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao;
đ) Thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở; tổ chức các hoạt động để nhân dân
tổ chức chính quyền, xây dựng hệ thống chính trị cơ sở; đấu tranh phòng chống
tham nhũng; không khiếu kiện đông người, vượt cấp; không có điểm nóng về an
ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; không có các tệ nạn xã hội; không có trọng án
xảy ra;
e) Thực hiện tốt công tác cải cách hành chính, đặc biệt là cải cách thủ tục
hành chính theo quy chế một cửa. Cán bộ, công chức, viên chức nêu cao tinh thần
trách nhiệm trong thực thi công vụ; không gây phiền hà, sách nhiễu với tổ chức, cá
nhân đến giao dịch công tác.
Tiêu chuẩn 2: Phát triển kinh tế, quản lý kiến trúc, xây dựng đô thị theo quy
hoạch
a) Đời sống kinh tế của nhân dân ổn định và từng bước phát triển, không có
hộ đói; tỷ lệ hộ nghèo dưới 2%;

18
b) Quy hoạch chung đô thị, quy hoạch chi tiết đô thị phải được cấp có thẩm
quyền phê duyệt; được công bố công khai rộng rãi;
c) 100% công trình công cộng xây mới (kể từ khi quy hoạch được phê duyệt)
đúng quy hoạch, có kiến trúc hài hòa, đảm bảo quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng hiện
hành;
d) 95% trở lên các công trình công cộng về hành chính, văn hóa - xã hội và
hạ tầng cơ sở được đầu tư xây dựng, nâng cấp, cải tạo đạt tiêu chuẩn quy định để
phục vụ nhân dân;
đ) 100% khóm vận động nhân dân thường xuyên tham gia bảo dưỡng, nâng
cấp cơ sở hạ tầng đô thị và giữ gìn vệ sinh môi trường;
e) 100% hộ có điện sử dụng và có điện kế riêng, sử dụng điện an toàn;
g) Thực hiện tốt trách nhiệm quản lý Nhà nước về xây dựng; phát huy vai trò
tự quản cộng đồng trong việc thực hiện quy hoạch kiến trúc, xây dựng đô thị; không
có công trình xây dựng vi phạm pháp luật nghiêm trọng đến mức phải cưỡng chế,
tháo dỡ;
h) Quản lý, khai thác, sử dụng hiệu quả các công trình công cộng trên địa
bàn, phục vụ lợi ích công cộng; không lấn chiếm, sử dụng diện tích đất công và
công trình công cộng vào mục đích thương mại, nhà ở;
i) 65% hộ gia đình quan tâm đầu tư cải tạo xây dựng, nâng cấp nhà cửa,
chỉnh trang, làm đẹp kiến trúc đô thị;
k) Có 100% hộ gia đình có phương tiện nghe nhìn và trên 70% hộ có sử dụng
dịch vụ điện thoại.
a) Nâng cao chất lượng gia đình văn hóa, khóm văn hóa:
- Có từ 100% hộ gia đình đăng ký xây dựng gia đình văn hóa hàng năm,
trong đó:
+ 90% số hộ gia đình trở lên đạt danh hiệu gia đình văn hóa hàng năm;
+ 85% trở lên số hộ gia đình được công nhận “Gia đình văn hóa” trong 03
năm liên tục;

19
- 100% khóm xây dựng quy ước, đăng ký và tổ chức phát động xây dựng
khóm văn hóa, trong đó:
+ 90% khóm trở lên đạt danh hiệu văn hóa;
+ 85% khóm trở lên được công nhận “Khóm văn hóa” 06 (sáu) năm liên tục;
+ 85% trở lên cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đóng trên địa bàn phường, đạt
chuẩn văn hóa liên tục từ 05 năm trở lên.
b) Xây dựng thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở:
- 85% trở lên khóm có điểm sinh hoạt văn hóa, thể thao hoạt động thường
xuyên; thu hút trên 60% hộ dân tham gia;
- Tỷ lệ hộ đạt chuẩn “gia đình thể thao” hàng năm cao hơn mức bình quân
của tỉnh;
- Có điểm Bưu điện văn hóa phường và hoạt động hiệu quả; có thư viện hoặc
phòng đọc sách, có tủ sách pháp luật đảm bảo các đầu sách; có các cụm thông tin cổ
động;
- Trạm truyền thanh và hệ thống loa truyền thanh tới các khu dân cư hoạt
động hiệu quả.
c) Về giáo dục:
- Có hệ thống trường học đảm bảo theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào
tạo, có ít nhất 50% trường học được công nhận đạt chuẩn quốc gia;
- Hoàn thành phổ cập giáo dục trung học cơ sở trở lên;
- 100% trẻ em đến tuổi đi học đều được đến trường, chăm ngoan, hiếu học;
có biện pháp giúp đỡ học sinh nghèo, học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn,
khuyến khích học sinh giỏi…;
- Có kế hoạch tuyên truyền giáo dục con em không để xảy ra tình trạng bạo
lực học đường dưới mọi hình thức. Tích cực tham gia xây dựng và phát triển quỹ
khuyến học, khuyến tài, tạo điều kiện cho con em phát huy hơn nữa những thành
tích trong học tập cũng như các sở trường, năng khiếu của bản thân.
d) Y tế - dân số kế hoạch hóa gia đình:
- Đạt chuẩn quốc gia y tế theo Bộ tiêu chí quốc gia về y tế do bộ y tế ban
hành;

20
- Hàng năm giảm tỷ lệ tăng dân số tự nhiên và tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng
thấp hơn mức bình quân chung của tỉnh; 100% trẻ em trong độ tuổi được tiêm
chủng, phòng dịch theo quy định;
- Thực hiện tốt công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình; phụ nữ trong độ tuổi
sinh đẻ được khám và tiêm phòng theo quy định;
- Đạt tiêu chí phường, thị trấn phù hợp với trẻ em.
Tiêu chuẩn 4: Xây dựng nếp sống văn minh, môi trường văn hóa đô thị
a) 85% trở lên hộ gia đình thực hiện tốt các quy định hiện hành về nếp sống
văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội và nếp sống văn minh đô thị;
b) Bảo vệ môi trường. bảo vệ và sử dụng nguồn nước hiệu quả. 100% cơ sở,
doanh nghiệp sản xuất, hộ kinh doanh phát triển kinh tế phải đạt các tiêu chuẩn vệ
sinh môi trường theo quy định của Nhà nước. Chất thải, nước thải, rác thải phải
được thu gom sử lý theo quy định;
c) Thường xuyên tổ chức, tuyên truyền, phổ biến các quy định Luật Giao
thông đường bộ, đường thủy nội địa. Không lấn chiếm lòng đường, hè phố gây cản
trở giao thông, không cơi nới, làm mái che, mái vẩy, đặt biển quảng cáo sai quy
định, gây mất mỹ quan đô thị;
d) Có trồng cây xanh công cộng, tỷ lệ đất giao thông tĩnh, tiêu chuẩn cấp
nước, thoát nước và chiếu sáng đô thị theo quy định, khuyến khích hộ gia đình trồng
hoa, cây xanh;
đ) Xây dựng quan hệ cộng đồng thân thiện, đoàn kết giúp nhau “Xóa đói,
giảm nghèo”; hợp tác phát triển kinh tế.
e) Các cơ sở kinh doanh, dịch vụ văn hóa được xây dựng theo quy hoạch,
thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật; không có cơ sở sản xuất, tàng trữ và
lưu hành sản phẩm văn hóa có nội dung độc hại, cấm lưu hành3
.
2.1.7. Lược khảo tài liệu
Đề tài nghiên cứu dựa trên những kiến thức khoa học và tham khảo, kế thừa
một số nghiên cứu của các tác giả trong và ngoài nước, đề tài nghiên cứu trình bày
một số nghiên cứu có liên quan, cụ thể được thể hiện như sau:
3
Bản ký kết thực hiện tiêu chuẩn “Phường đạt chuẩn văn minh đô thị” của đơn vị Phường 7. TP. Cà Mau

21
1. Hà Tuấn Phương (2017): “Sự tham gia của người dân thông qua chính
phủ mở trong xây dựng Phường văn minh đô thị tại phường 4, Quận 10, Thành phố
Hồ Chí Minh”, tác giả sử dụng phương pháp tham vấn ý kiến từ 04 chuyên gia,
phương pháp kiểm định Cronbach’s Alpha, phương pháp phân tích nhân tố khám
phá EFA, phương pháp kiểm định tương quan, phương pháp phân tích hồi quy
tuyến tính bội, xác định sự khác biệt bằng phương pháp T-Test và ANOVA. Với
316 phiếu khảo sát đạt yêu cầu, kết quả phân tích hồi quy đã khẳng định mô hình
công dân tham gia quản trị nhà nước là phù hợp và có thể được áp dụng tại Phường
4. Qua đó, 03 nhân tố là quản trị hợp tác (QT), ý tưởng công dân và sự đổi mới
(YT) và dân chủ hợp tác (DC) đều có ảnh hưởng tới chính phủ mở (CP) và có quan
hệ tuyến tính thuận, tác động tích cực đến chính phủ mở. Trong đó, nhân tố quản trị
hợp tác có tác động lớn nhất đến chính phủ mở, kế đến là nhân tố ý tưởng công dân
và sự đổi mới, và cuối cùng là nhân tố dân chủ hợp tác. Kết quả kiểm định ANOVA
cũng đã xác định là có sự khác biệt đối với sự tham gia chính phủ mở theo biến định
tính cá nhân ở từng nhóm có độ tuổi và trình độ học vấn khác nhau.
2. Nguyễn Nguyệt Huế (2015): “Sự tham gia của người dân trong xây dựng
Nông thôn mới trường hợp nghiên cứu xã Mỹ lộc, huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh long”.
Quá trình nghiên cứu đề tài đã khẳng định vai trò tham gia của người dân trong tất
cả các khâu, từ đóng góp ý kiến đến trực tiếp thực hiện và duy tu, bảo dưỡng công
trình. Tuy nhiên, thông tin bao phủ thấp dẫn đến sự tham gia không đồng đều giữa
các nhóm dân cư có lĩnh vực nghề nghiệp và quan hệ xã hội khác nhau. Đóng góp ý
kiến chỉ được thực hiện ở các khâu sau dẫn đến phân bổ ngân sách không theo nhu
cầu. Cộng đồng ít tham gia thực hiện các công trình xây dựng tại địa phương mặc
dù chi phí thấp và hiệu quả cao hơn. Công tác giám sát cộng đồng và duy tu, bảo
dưỡng chỉ được thực hiện đối với những công trình có vốn dân hoặc có liên quan
đến các nhu cầu cấp thiết. Nguyên nhân tình trạng hiệu quả tham gia thấp không chỉ
xuất phát từ khả năng tiếp cận thông tin không đồng đều, nguồn lực yếu và lệ thuộc
vào cơ chế đại diện của cộng đồng mà nó còn đến từ chính quyền trong thái độ đối
với sự đóng góp của người dân, vấn đề trao quyền ra quyết định và xây dựng cơ sở
pháp cho sự tham gia.

22
3. Đào Duy Ngọc (2015): “Sự tham gia của người dân trong xây dựng Nông
thôn mới tại huyện Tân Lộc, Đồng Nai”, khi tác giả phân tích về thực trạng về sự
tham gia của người trong khảo sát nghiên cứu tại huyện Xuân Lộc cho thấy người
dân được thông tin về chương trình NTM còn thấp, thông tin chỉ dừng lại ở mức
khẩu hiệu, kêu gọi. Các hoạt động được quy định cần có sự tham gia của người dân
như: quy hoạch, chọn việc ưu tiên làm trước… rất ít được tham vấn ý kiến của
người dân, người dân hầu như chỉ biết khi bắt đầu xây dựng hoặc đưa xuống các
cuộc họp dân, họp ở địa phương khi cần kêu gọi đóng góp. Mức độ tham gia của
người dân theo thang đo “biết, bàn, làm, kiểm tra” có chiều hướng giảm dần, chỉ
những hoạt động liên quan trực tiếp tới đời sống ngƣời dân và họ phải đóng góp chi
phí để xây dựng thì người dân mới tham gia một cách chủ động và tích cực hơn.
4. Lưu Thị Tho, Phạm Bảo Dương (2013): “Sự tham gia của cộng đồng các
dân tộc trong các hoạt động giảm nghèo ở một số địa phương miền núi phía Bắc”.
Nghiên cứu đã chỉ ra 5 nhân tố ảnh hưởng đến sự tham gia của cộng đồng các dân
tộc về các hoạt động kinh tế của các chương trình giảm nghèo bao gồm: cơ chế
chính sách và giải pháp huy động sự tham gia của cộng đồng; năng lực và ý thức
của các thành viên cộng đồng; nguồn lực và khả năng tiếp cận nguồn lực; thành
phần dân tộc và giới tính. Từ đó, các giải pháp mà nghiên cứu đề ra chủ yếu nhấn
mạnh yêu cầu nâng cao năng lực cho cộng đồng, bao gồm năng lực về nghề nghiệp
và khả năng tiếp cận nguồn vốn. Ngoài ra, khi năng lực người dân được đáp ứng thì
“nên trao quyền, phân cấp đầu tư và triển khai thực hiện cho họ. Cộng đồng hoàn
toàn có khả năng tự quyết, tự làm chủ cuộc sống của chính mình”.
5. Nguyễn Văn Tuấn (2012): “Vấn đề phát huy sự tham gia đóng góp của
người dân cho chương trình xây dựng nông thôn mới – Bài học kinh nghiệm từ mô
hình thí điểm Thụy Dương”. Kết quả nghiên cứu cho thấy (1) Chương trình thí điểm
xây dựng nông thôn mới tại xã Thụy Dương về cơ bản đã thành công, đã tạo ra bộ
mặt nông thôn đổi mới, tạo niềm tin mới cho nhân dân đối với đường lối lãnh đạo
của Đảng trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa – hiện đại hóa; (2) Để thực hiện
thành công chương trình xây dựng nông thôn mới, cần huy động nhiều nguồn lực
khác nhau, trong đó có sự tham gia đóng góp của người dân đóng vai trò hết sức

23
quan trọng; (3) Mức sẵn long tham gia đóng góp của người dân trong chương trình
xây dựng nông thôn mới phụ thuộc vào các nhân tố: công tác tuyên truyền, giáo
dục, vận động của chính quyền, cơ chế tham gia bàn bạc xây dựng kế hoạch, mức
độ công khai minh bạch của các hoạt động, cơ chế tham gia kiểm tra, giám sát của
người dân đối với các hoạt động của chương trình…
2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.2.1. Phương pháp tiếp cận
Nghiên cứu tiếp cận theo phương pháp nghiên cứu xã hội học, sử dụng
những phương pháp, kỹ thuật và cách thức nghiên cứu xã hội học để nghiên cứu về
sự tham gia của người dân trong việc xây dựng phường văn minh đô thị tại thành
phố Cà Mau. Tiếp cận phương pháp Đánh giá nông thôn có sự tham gia của cộng
đồng (PRA – Participatory Rural Appraisal), phương pháp cộng đồng trong phát
triển để đánh giá thực trạng sự tham gia của người dân, tăng cường sự tham gia của
người dân trong việc xây dựng phường văn minh đô thị tại địa bàn nghiên cứu.
Theo Trương Văn Truyền (2007), xây dựng tổ chức là một quá trình tham gia
của cộng đồng để có được sức mạnh hay quyền lực nhất định, khi người dân hiểu
được điều này thì họ sẽ hành đồng để thực hiện nó. Sự tham gia của người dân là
một trong những nhân tố chính của sự phát triển, do đó gia tăng sự tham gia của
cộng đồng là để đảm bảo cho hoạt động phát triển hơn. Mô hình nghiên cứu thực
hiện bằng cách sử dụng thang đo Likert, thang đo Likert là hình thức đo lường sử
dụng phổ biến nhất trong nghiên cứu kinh tế - xã hội và được đánh giá theo 5 mức
độ. Thang đo gồm 5 cấp bậc tương ứng với 5 mức độ sự tham gia của người dân; 5
mức độ ảnh hưởng đến việc xây dựng phường văn minh đô thị, được thể hiện qua
bảng 2.1 như sau:
Bảng 2.2: Mô tả thang đo của biến phụ thuộc và biến độc lập
Biến độc lập và biến phụ thuộc có sự tham gia của người dân
Cấp bậc Mức độ Mô tả
1 Không tham gia Không biết, biết nhưng không tham gia

24
Biến độc lập và biến phụ thuộc có sự tham gia của người dân
Cấp bậc Mức độ Mô tả
2 Tham gia ít Biết, nhận và lưu trữ thông tin về việc thực hiện,
tham gia thụ động
3 Tham gia trung bình Bàn, có ý thức trách nhiệm cùng tham gia,
phát biểu ý kiến, tư vấn, cung cấp thông tin cho
việc thực hiện
4 Tham gia nhiều Làm, chia sẻ trách nhiệm, tham gia tích cực, góp
công góp của góp ý kiến, đề xuất, quyết định hợp
tác thực hiện theo chức năng và trách nhiệm
5 Tham gia rất nhiều Kiểm tra, chia sẻ quyền quyết định, tự hoạt động,
chủ động tham gia, trực tiếp thực hiện, có năng
lực kiểm soát, giám sát việc thực hiện.
2.2.2. Đề xuất mô hình nghiên cứu
Trên cơ sở lý thuyết của Trương Văn Truyền (2007) về mức độ tham gia, kết
hợp với những nghiên cứu khám phá trong một số lĩnh vực đã được trình bày ở trên.
Qua đó, tác giả tiến hành thảo luận, trao đổi cùng giảng viên hướng dẫn và có sự
điều chỉnh, bổ sung để phù hợp với đề tài nghiên cứu, bổ sung thêm yếu tố “Nhận
thức xã hội” vào thang đo các yếu tố cấu thành sự tham gia của người dân; tiếp theo
nghiên cứu thực hiện kiểm định sự khác biệt về sự tham gia của người dân trong
xây dựng phường văn minh đô thị tại thành phố Cà Mau theo đặc điểm nhân khẩu –
xã hội học của người dân. Đó chính là sự khác biệt và là điểm mới của đề tài mà tác
giả nghiên cứu. Vì vậy, nghiên cứu đề xuất các thang đo phù hợp với mục tiêu
nghiên cứu của đề tài. Biến phụ thuộc của mô hình là sự tham gia của người dân
trong việc xây dựng Phường văn minh đô thị; biến độc lập là các nhóm nhân tố ảnh
hưởng đến sự tham gia của người dân; và tác giả đề xuất mô hình thực nghiệm bao
gồm các nhóm nhân tố độc lập tạo đến sự tham gia của người dân trong việc xây
dựng phường văn minh đô thị tại địa bàn nghiên cứu bao gồm 5: (1) Năng lực cá
nhân của người dân; (2) Năng lực của Ban chỉ đạo, cán bộ địa phương; (3) Chính

25
sách địa phương, hoạt động hỗ trợ địa phương; (4) Lợi ích cá nhân và xã hội; và (5)
Nhận thức xã hội. Mô hình nghiên cứu đề xuất được thể hiện qua hình 2.2.
Năng lực cá nhân của người dân
Năng lực của Ban chỉ đạo
Chính sách địa phương
Lợi ích cá nhân và xã hội
Nhận thức xã hội
Sự
tham
gia
của
người
dân
Hình 2.2: Mô hình nghiên cứu đề xuất
Trên cơ sở đó, tác giả cũng đề xuất các biến quan sát trong mô hình nghiên
cứu, cụ thể như sau:
Bảng 2.3: Đề xuất các biến quan sát trong mô hình nghiên cứu đề xuất
Tên biến Mô tả biến Kỳ vọng Tham khảo
ND Năng lực cá nhân của người dân
ND_1 Luôn tiếp cận, nắm bắt và cập nhật thông tin + Trương Văn
mới về xây dựng PVMĐT. Truyền (2007);
Trần Thị Linka
ND_2 Sẵn sàng dành thời gian tham gia mọi chủ +
trương, hoạt động tại địa phương. (2016) và nghiên
cứu định tính của
ND_3 Kiến thức, ý thức trách nhiệm, tự nguyện, tự +
giác về xây dựng PVMĐT. cá nhân
ND_4 Vai trò và uy tín cá nhân phát huy tối đa +
trong xây dựng PVMĐT.
CB Năng lực của ban chỉ đạo, cán bộ địa phương
CB_1 Ban chỉ đạo trong xây dựng PVMĐT có + Trương Văn

26
năng lực, trách nhiệm và uy tín. Truyền (2007);
Trần Thị Linka
CB_2 Công tác tổ chức quản lý, điều hành trong +
xây dựng PVMĐT tốt. (2016) và nghiên
CB_3 Các hoạt động của ban chỉ đạo được công, +
khai rõ ràng, có kế hoạch. cá nhân
CB_4 Cán bộ có kiến thức, kỹ năng trong tuyên truyền, +
vận động người dân dễ hiểu, thuyết phục.
CB_5 Cán bộ cơ sở phải có phẩm chất, đạo đức, +
lối sống trong sạch lành mạnh để nêu cao
tinh thần “làm gương” cho dân.
CS Chính sách địa phương, hỗ trợ hoạt động địa phương
CS_1 Khen thưởng kịp thời những cá nhân có + Trần Thị Linka
đóng góp, tham gia tích cực vào các hoạt (2016) và nghiên
động, phong trào do ban chỉ đạo phát động. cứu định tính của
cá nhân
CS_2 Phát huy tối đa nguồn lực của tổ chức đoàn +
thể nhằm hỗ trợ trong mọi hoạt động tuyên
truyền, vận động, hướng tới cuộc sống
“xanh, sạch, đẹp”, văn minh đô thị,…
CS_3 Cán bộ địa phương quan tâm hơn, giải quyết +
kịp thời các vấn đề của người dân còn
vướng mắc; cập nhất kiến thức, thông tin
mới đến dân qua các cuộc họp tại khóm, xã..
CS_4 Hỗ trợ, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, giao +
thông, thủy lợi thuận tiện cho người dân.
LI Lợi ích cá nhân và xã hội
LI_1 Đảm bảo an sinh xã hội, an ninh trật tự tại + Trần Thị Linka
địa phương được nâng cao và ổn định. (2016) và nghiên
LI_2 Đời sống vật chất và tinh thần của người +

27
dân được cải thiện. cá nhân
LI_3 Có nhiều cơ hội tiếp xúc, học hỏi, mở rộng +
kiến thức giữa dân và chính quyền.
LI_4 Gắn kết mối quan hệ giữa các người dân, +
giữa người dân và cán bộ tại địa phương.
LI_5 Nâng cao uy tín mỗi cá nhân trong cộng +
đồng, cộng đồng trong xã hội.
LI_6 Cơ sở hạ tầng, hệ thống giao thông, thủy +
lợi,… trong cộng đồng ngày càng tốt hơn.
XH Nhận thức xã hội
XH_1 Người dân tin tưởng vào sự lãnh đạo, đổi + Trần Thị Linka
mới của tỉnh. (2016) và nghiên
XH_2 Môi trường sống lành mạnh, an toàn hơn, +
các tệ nạn xã hội tại địa phương giảm rõ rệt. cá nhân
XH_3 Mô hình hợp tác có sự tham gia của người +
dân đạt hiệu quả, vai trò của người dân được
khẳng định hơn, nâng cao vị thế của người
dân trong xã hội.
TG Sự tham gia của người dân trong việc xây dựng PVMĐT
TG_1 Chủ động tìm hiểu thông tin để tham gia + Trần Thị Linka
vào việc xây dựng PVMĐT (2016) và nghiên
TG_2 Sẵn sàng đấu tư nhân lực và vật lực để tham +
gia xây dựng PVMĐT cá nhân
Nguồn: Tác giả tổng hợp
Tất cả các biến quan sát của các nhóm nhân tố trong mô hình, tác giả kỳ
vọng có ảnh hưởng tích cực đến sự tham gia của người dân vì sự tham gia của người
dân càng nhiều, càng tham gia tích cực thì sự việc xây dựng Phường văn minh đô
thị sẽ đạt hiệu quả càng cao.

28
Phương trình hồi quy của đề tài được xây dựng như sau:
Y = β0 + β1ND + β2CB + β3CS + β4LI + β5XH + ei
Với Y : Biến phụ thuộc – Sự tham gia của người dân trong việc xây dựng
phường văn minh đô thị tại thành phố Cà Mau.
Các biến độc lập bao gồm:
- ND: Năng lực cá nhân của người dân
- CB: Năng lực của Ban chỉ đạo, cán bộ địa phương
- CS: Chính sách địa phương, hỗ trợ hoạt động của địa phương
- LI: Lợi ích cá nhân và xã hội
- XH: Nhận thức xã hội
ei : Sai số của phương trình
2.2.3. Thiết kế mẫu nghiên cứu
Đinh Phi Hổ (2011), cỡ mẫu nên nhiều hơn 4 – 5 lần của số biến quan sát
trong phân tích nhân tố. Để đảm bảo mô hình phân tích đạt yêu cầu, mang tính đại
diện cho tổng thể nên cỡ mẫu tối thiểu là n = 150.
Để tiến hành phân tích hồi quy một cách tốt nhất, theo Harris RJ. Aprimer
(1985) thì kích thước mẫu phải bảo đảm theo công thức: n ≥ 104 + m (với m là số
lượng biến độc lập và phụ thuộc), hoặc n ≥ 50 + m , nếu m < 5. Mô hình nghiên cứu
đề xuất với 22 biến quan sát, vì vậy phiếu cần khảo sát tối thiểu cần là 110. Để đảm
bảo số phiếu khảo sát có thể đại diện cho tổng thể, đề tài dự kiến sẽ khảo sát 200.
Phương pháp chọn mẫu thuận tiện bằng bảng câu hỏi đã được thiết kế, đối tượng
khảo sát là người dân sống trên địa bàn thành phố Cà Mau.
Tác giả sẽ chọn mẫu trên cơ sở phiếu khảo sát sẽ được gửi đến người dân
đang sinh sống trên địa bàn thành phố Cà Mau. Thành phố Cà Mau gồm có 10
phường. Để đảm bảo tính khoa học, tính chính xác của số liệu, tác giả sẽ chọn mẫu
ngẫu nhiên phân tầng dựa trên mật độ dân số, được chia thành 3 nhóm.
+ Nhóm 1: Phường 2, Phường 7 và Phường 8
+ Nhóm 2: Phường 4, Phường 9 và Phường Tân Xuyên
+ Nhóm 3: Phường 1, Phường 5 và Phường 6.

29
Việc lấy mẫu được thực hiện cụ thể như sau:
Bảng 3.1: Cơ cấu chọn mẫu và phương pháp phỏng vấn
Huyện Số mẫu Phương pháp phỏng vấn
Nhóm 1 700 Phỏng vấn trực tiếp
Cộng: 200
Nguồn: Tác giả tổng hợp
Chọn 3 địa bàn trên để tiến hành khảo sát vì cả 3 đều có mật độ dân số cao
có thuận lợi về điều kiện sống.
2.2.4. Phương pháp phân tích số liệu
Để hoàn thành mục tiêu nghiên cứu, tác giả sử dụng phần mềm SPSS
(Statistical Package for the Social Sciences) để xử lý số liệu nghiên cứu và sử dụng
một số phương pháp cụ thể như sau:
Phương pháp thống kê mô tả
- Thống kê mô tả là việc mô tả dữ liệu bằng các phép tính và các chỉ số thống
kê thống kê thông thường như chỉ số trung bình (Mean); số trung vị (Median);
phương sai (Variance); độ lệch chuẩn (Standar deviation), v.v. cho các biến số liên
tục và các tỷ số (proportion) cho các biến số không liên tục. Trong phương pháp
thống kê mô tả, các đại lượng thống kê chỉ được tính đối với các biến định lượng
(Phạm Lê Hồng Nhung, 2010).
Ý nghĩa của từng giá trị trung bình đối với thang đo khoảng (Interval
Scale)
Giá trị khoảng cách = (Maximum - Minimum) / n
=(5-1)/5
= 0.8
Giá trị trung bình Ý nghĩa
1.00 - 1.80 Không tham gia
1.81 - 2.60 Ít tham gia

30
Giá trị trung bình Ý nghĩa
2.61 - 3.40 Tham gia trung bình
3.41 - 4.20 Tham gia nhiều
4.21 - 5.00 Tham gia rất nhiều
Phân tích độ tin cậy thang đo (Cronbach’s Alpha)
- Hệ số tin cậy Cronbach alpha: Các thang đo đều phải được đánh giá độ tin
cậy bằng hệ số tin cậy Cronbach Alpha để loại các biến rác. Các biến có hệ số tương
quan biến tổng nhỏ hơn 0,3 sẽ bị loại. Tiêu chuẩn chọn thang đo khi các
biến quan sát có hệ số tương quan biến tổng lớn hơn 0,3 và có độ tin cậy từ 0,6 trở
lên (Nunnally & Burnstein, 1994).
Phân tích nhân tố khám phá (EFA – Exploratory Factor Analysis)
- Phân tích nhân tố khám phá EFA được sử dụng phổ biến để đánh giá, giá trị
thang đo (tính đơn hướng, giá trị hội tụ và giá trị phân biệt) hay rút gọn một tập
biến. Trong nghiên cứu này, phân tích nhân tố được ứng dụng để tóm tắt tập các
biến quan sát vào một số nhân tố nhất định đo lường các thuộc tính của các khái
niệm nghiên cứu. Tiêu chuẩn áp dụng và chọn biến đối với phân tích nhân tố khám
phá EFA bao gồm:
- Tiêu chuẩn Bartlett và hệ số KMO dùng để đánh giá sự thích hợp của EFA.
Theo đó, giả thuyết H0 (các biến không có tương quan với nhau trong tổng thể) bị
bác bỏ và do đó EFA được gọi là thích hợp khi: 0,5 ≤ KMO ≤ 1 và Sig. < 0,05.
Trường hợp KMO < 0,5 thì phân tích nhân tố có khả năng không thích hợp với dữ
liệu. ( Hoàng Trọng và Chu Nguyễn Mộng Ngọc, 2008)
- Phân tích nhân tố khám phá EFA theo phương pháp trích Principal
Component Analysis với phép xoay Varimax. Các biến có trọng số (Factor
Loading) > 0,3 được xem là đạt mức tối thiểu; Factor loading > 0,4 được xem là
quan trọng; Ngoài ra, trường hợp các biến có Factor loading được trích vào các
nhân tố khác nhau mà chênh lệch trọng số rất nhỏ (các nhà nghiên cứu thường
không chấp nhận < 0,3), tức không tạo nên sự khác biệt để đại diện cho một nhân tố,
thì biến đó cũng bị loại và các biến còn lại sẽ được nhóm vào nhân tố tương ứng đã
được rút trích trên ma trận mẫu nhỏ hơn 0,4 sẽ tiếp tục bị loại. Thang đo được

31
chấp nhận khi tổng phương sai trích bằng hoặc lớn hơn 50% (Gerbing & Anderson,
1988).
Phân tích hồi quy tuyến tính đa biến
- Trong nghiên cứu này, sau EFA là phân tích hồi quy tuyến tính. Vì thế,
trong quá trình Cronbach’s Alpha, tác giả sẽ giữ lại các thang đo có trị số
Cronbach’s Alpha ≥ 0,6 và loại các biến quan sát có tương quan biến - tổng < 0,3.
- Phân tích hồi quy tuyến tính đa biến để biết được mối quan hệ tuyến tính
giữa các biến độc lập và biến phụ thuộc. Kết quả của phân tích hồi quy đa biến
được dùng để ước lượng, dự đoán và là cơ sở đề xuất các hàm ý chính sách quản trị.
- Để kiểm định sự phù hợp của mô hình nghiên cứu, tác giả sử dụng hàm hồi
quy tuyến tính đa biến để xác định trọng số của từng nhân tố tác động đến sự tham
gia của người dân trong việc xây dựng phường văn minh đô thị tại thành phố Cà
Mau theo phương pháp đưa vào một lượt (Enter). Phương trình hồi quy có dạng
Y = β0 + β1 X1 + β2 X2 + ...+ βk Xk + ei
Trong đó, Y : Biến phụ thuộc hay là việc xây dựng phường văn minh đô thị.
X1, X2,..., Xk : Các biến độc lập hay là các nhân tố ảnh hưởng đến sự tham
gia của người dân trong việc xây dựng phường văn minh đô thị.
β0: Hằng số của phương trình.
βk: Các hệ số hồi quy riêng phần.
ei : Sai số của phương trình.
- Phân tích hồi quy đa biến được thực hiện như sau:
+ Đánh giá độ phù hợp của mô hình bằng hệ số xác định R2
(R Square). Tuy
nhiên, R2
có đặc điểm càng tăng khi đưa thêm các biến độc lập vào mô hình, mặc
dù không phải mô hình càng có nhiều biến độc lập thì càng phù hợp với tập dữ liệu.
Vì thế, R2
điều chỉnh (Adjusted R Square) có đặc điểm không phụ thuộc vào số
lượng biến đưa thêm vào mô hình được sử dụng thay thế R2
để đánh giá mức độ
phù hợp của mô hình hồi quy bội.
+ Kiểm định độ phù hợp của mô hình để lựa chọn mô hình tối ưu bằng cách
sử dụng phương pháp phân tích ANOVA để kiểm định giả thuyết H0: (không có

Luận Văn Sự Tham Gia Của Người Dân Trong Xây Dựng Phường Văn Minh Đô Thị Tại Thành Phố Cà Mau.doc

Luận Văn Sự Tham Gia Của Người Dân Trong Xây Dựng Phường Văn Minh Đô Thị Tại Thành Phố Cà Mau.doc

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Luận Văn Sự Tham Gia Của Người Dân Trong Xây Dựng Phường Văn Minh Đô Thị Tại Thành Phố Cà Mau.doc

Similar to Luận Văn Sự Tham Gia Của Người Dân Trong Xây Dựng Phường Văn Minh Đô Thị Tại Thành Phố Cà Mau.doc (20)

More from Dịch vụ viết thuê đề tài trọn gói Liên hệ ZALO/TELE: 0917.193.864

More from Dịch vụ viết thuê đề tài trọn gói Liên hệ ZALO/TELE: 0917.193.864 (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Luận Văn Sự Tham Gia Của Người Dân Trong Xây Dựng Phường Văn Minh Đô Thị Tại Thành Phố Cà Mau.doc