FINAL-Research.docx

WORLD CITI COLLEGES SENIOR HIGH SCHOOL

ADBENTAHE NG PAGBABALIK NG BAYBAYIN
SA MGA MAG-AARAL
Isang Pamanahong-Papel na Iniharap sa Kagawaran ng Filipino
sa Mataas na Paaralan ng Kolehiyo ng World Citi
Lungsod ng Quezon
Bilang Pagtupad sa Pangangailangan ng Asignaturang Filipino 1
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Filipino
Isinumite ni:
Bacad, Shiela May O.
Bacon, Denise Andrei
Gibaga, Shan Raizzelle
Isinumite kay:
Bb. Precie C. Tapero
Propesor

Disyembre 5, 2019
DAHON NG PAGPAPATIBAY
Bilang pagtupad sa isa sa pangangailangan ng asignaturang asignaturang
Filipino 2 Pagbasa at Pagsulat sa Pananaliksik, ang pamanahong papel na ito na
pag-aaral ukol sa Adbentahe ng Pagbabalik ng Baybayin sa mga mag-aaral sa
Pag-aaral ay inihanda at iniharap ng mga mananaliksik mula sa Humanities and
Social Sciences na sina:
Bacon, Denise Andrei
Gibaga, Shan Raizzelle
Tinanggap sa ngalan ng Kagawaran ng Filipino, Kolehiyo ng World Citi,
Lungsod ng Quezon bilang isa sa mga pangangailangan sa asignaturang Filipino
2 Pagbasa at Pagsulat sa Pananaliksik.
Bb. Precie C. Tapero, MASPEd
Propesor
i

PASASALAMAT
Taos-pusong pasasalamat ang aming pinapaabot sa lahat ng naging parte,
sumuporta at tumulong patungo sa matagumpay na reyalisasyon sa pamanahong-
papel na ito.
 Unang-una ay nagpapasalamat kami sa Panginoon sa pagbibigay
gabay sa amin hanggang sa mabuo ang aming pananaliksik.
 Nagpapasalamat din kami saaming mga pamilya sa pagbibigay ng
aming pangangailangang pinansyal at sa walang sawang
pagsuporta sa amin.
 Sa aming guro sa Filipino I na si Bb. Precie Tapero, maraming
salamat po sa mga kaalamang ibinahagi mo sa amin, sa
pagbibigay ng oras at sa pagtulong na ayusin ang bawat kabanata
ng aming pamanahong-papel.
 Sa mga kapwa mag-aaral na tumulong na sumagot ng aming
sarbey-kwestyoneyr at magkaroon ng impormasyon at resulta ang
aming pananaliksik.
 Sa mga kaibigan na nagbigay ng suporta at tumulong na mabuo ang
aming pananaliksik.
ii
i

 Sa mga silid-aklatan, awtor, editor at kapwa mananaliksik na
pinaghanguan ng impormasyon, datos at naging gabay upang
mabuo ang aming pamanahong-papel.
TALAAN NG NILALAMAN
Pahina
Dahon ng Pagpapatibay i
Pasasalamat ii
Talaan ng nilalaman iii-iv
Listahan ng mga Talahanayan v
Kabanata 1: Ang Suliranin at Kaligiran ng Pag-aaral 1
1. Introduksyon 1-3
2. Suliranin at Kaligiran ng Pag-aaral 4
3. Kahalagahan ng Pag-aaral 4-5
4. Batayang Konseptwal/Teoretikal 5-7
5. Saklaw at Limitasyon ng Pag-aaral 7
6. Depinisyon ng mga Terminolohiya 7-9
Kabanata II: Mga Kaugnay na Pag-aaral at Literatura 10
iii

1. Lokal na Pag-aaral 10-12
2. Dayuhang Pag-aaral 12-13
3. Lokal na Literatura 13-14
4. Dayuhang Litersturs 14-15
Kabanata III: Disenyo at Paraan ng Pananaliksik 16
1. Disenyo ng Pananaliksik 16
2. Mga Respondente 16
3. Instrumento ng Pananaliksik 16-17
4. Tritment ng Datos 17-18
Kabanata IV: Presentasyon at Interpretasyon ng mga Datos 18
Kabanata V: Lagom, Kongklusyon at Rekomendasyon 36
1. Lagom 36-38
2. Kongklusyon 39
3. Rekomendasyon 40
Listahan ng Sanggunian 41-42
Apendiks
A. Sarbey-Kwestyoneyr 43-47
ivi
v
i

B. Personal na Impormasyon 48-50
C. Pormularyo ng Pag-ebaluweyt ng Pamanahong-Papel
LISTAHAN NG MGA TALAHANAYAN
Bilang Pamagat Pahina
1 Distribusyon ng mga Respondente ayon sa Kasarian 18-19
2 Distribusyon ng mga Respondente ayon sa Edad 19-20
3 Distribusyon ng mga Respondente ayon sa Track 20
4 Distribusyon ng mga Respondente ayon sa Strand 21
5 Distribusyon ng mga Respondente ayon sa Seksyon 22-23
6 Antas ng kaalaman ng mga mag-aaral hinggil sa baybayin 23
7 Mga Salik sa pagkatuto ng Baybayin 24-25
8 Kasapatan ng kaalaman ng mga mag-aaral hinggil sa 25-26
baybayin
9 Pagsang-ayon ng mga mag-aral hinggil sa baybayin 26-27
10 Mga dahilan ng pagbabalik ng baybayin bilang sistema 27-28
ng pagulat
11 Mga hakbang na maaaring gawin upang maibalik ang 28-29
baybayin
12 Epekto sa mga mag-aaral ng pagbabalik ng baybayin 30-31
v
i
i
i

13 Disadbentahe ng pagbabalik ng baybayin sa mga mag-aaral 31-32
14 Mga adbentahe ng pagbabalik ng baybayin sa mga mag-aaral 33-34
15 Mga paraan upang makatulong ang mga mag-aaral na 34-35
maipalaganap ang baybayin
KABANATA 1
SULIRANIN AT KALIGIRAN NG PANANALIKSIK
Introduksyon
Bawat lugar ay mayroong iba’t-ibang kultura, paniniwala at
pagkakakilanlan. Ilan sa nakapaloob dito ang lengguwahe, uri ng pamumuhay,
pati na rin ang paraan ng pagsulat ng mga tao sa isang bansa. Kung ang Korea ay
may hangul, at ang Japan ay may Kanji, ang Pilipinas naman ay may baybayin.
Ang baybayin ay ang pinakaunang sistema ng pagsulat ng mga Pilipino. Ito na ang
ginagamit ng ating mga ninuno noong unang panahon, bago pa sakupin ng mga
Kastila ang Pilipinas
Maraming mga teorya ang tungkol sa pinagmulan ng iskriptong Baybayin.
Sinasabi ng marami na ay Baybayin raw ay mula sa eskriptong Brahmi na nagmula
pa sa sinaunang India. Gayunpaman, hindi pa rin sigurado ang mga tao kung saan
talaga ito nagmula (Morrow 2010). May ilang mga teorya ang nagsasabing
nagmula daw ang Baybayin sa Cham (Vietnam at Cambodia), iskriptong Malay,
at sinaunang Assamese sa Bengal (Morrow 2010). Ang pinakatanyag na teorya ay
1
i
i
i

nagsasabi na nagmula raw ang Baybayin sa isang iskriptong nawala sa Sulawesi
na nasa silangang bahagi ng Borneo (Morrow 2010).
Iba-iba ang mga dahilan kung papaano nabuo ang mga teoryang ito. Ang
pangunahing dahilan ay mula sa orihinal na Baybayin, kung saan walang paraan
upang ipakita ang pantig na walang patinig (Ito ay kadalasang nangyayari sa dulo
ng salitang tagalog). Karaniwan itong katangian sa wikang Burgis na mula sa
Sulawesi (Morrow 2010). Ang lenggwahe ng mga katutubong Pilipino ay
pinaniniwalaang nanggaling sa Borneo (o malapit doon). Pero ang paniniwala rin
ay bago lang ang Baybayin sa mga katutubo.
Ngunit sa pagdaan ng panahon, dahil sa kolonisasyon at globalisasyon
unti-unting nawawala ang mga pamanang ito at napapalitan ng kolonyal na
kulturang popular. Kakaunti o halos wala nang gumagamit ng sarili nating
paraan ng pagsusulat. Ang iba pa nga ay nagkakamali sa pagtawag nito at
sinasabing ito ay “Alibata”.
Nakalimutan man sa loob ng ilang taon at pansamantalang nawala ang
baybayin sa isip at puso ng mga Pilipino ay mapapansin naman natin ang
muling pag-usbong nito lalo na sa mga kabataan ngayon. Nauuso ang mga
tattoo,t-shirts, artworks, kwintas at iba pang mga bagay na may disenyong
baybayin. Isa ito sa mga naging malaking dahilan ng muling paglaganap ng
ating sinaunang paraan ng pagsusulat. Dahil sa biglang pagsikat ng baybayin
2
1
i
i
i
i
i
i

ay naging laman ito ng mga balita at social media. Mas sumiklab ang usap-
usapan tungkol dito nang maaprubahan ang House Bill 1022 o “National
Writing System Act” na may layuning itanghal ang Baybayin bilang
pambansang sistema ng pagsulat ng mga Pilipino bilang tatak ng ating
pagkakakilanlan.
Kumbaga, ang Pilipinas ay maaaring mapabilang na sa mga bansang
gumagamit ng sariling sistema sa pagsusulat gaya ng Tsina, Indonesia,
Hapon, at Korea, kung ito ay talagang ipapatupad sa buong bansa.
Ipinapakita lamang dito na may mga kapwa parin tayong Pilipino na
nangnanais na paunlarin at pagyabungin lalo ang ating kultura.
Hindi man ito magiging sobrang dali at sobrang bilis, dahil aminado
naman tayong mahirap ang pagbabaybay ng mga salita sa paraang baybayin
na taliwas sa iniisip ng iba ay naglalayon ang pananaliksik na ito na
makahanap ng magiging adbentahe ng mga mag-aaral sa pagtangkilik sa
baybayin. Ang pagkakaroon ng mga mag-aaral ng kaalaman rito ay may
malaki at magandang implikasyon sa hinaharap. Kaya nais patunayan ng
mga mananaliksik na ang pagbabalik ng baybayin ay magkakaroon ng
mabuting dulot sa kaalaman ng mga mag-aaral at sa iba pang aspekto ng
buhay ng bawat isa.
Napili ng mga mananaliksik ang paksang ito para sa isang pamanahunang
papel upang masagot ang mga katanungang kaugnay sa pagbabalik ng
3
i
i
i

baybayin sa Pilipinas. Hindi lamang makakatulong ang pag-aaral na ito
upang masagot ang mga katanungang hinggil sa isyu, bagkus makakatulong
ito sa muling pagpapabuhay sa ating kultura. Napili din ito sa kadahilanang
ang baybayin ay isa sa mga usaping napapanahon kaya’t mas maraming
tao ang maaaring nakakaalam sa paksang ito.
Suliranin at Layunin ng Pag-aaral
Ang pamanahong papel na ito ay nagbibigay impormasyon hinggil sa
“Adbentahe ng pagbabalik ng baybayin bilang sistema ng pagsulat sa mga
mag-aaral at naglalayong matugunan ang mga sumusunod na katanungan:
1. Bakit kailangang ibalik ang baybayin ?
2. Anu-ano ang mga hakbang na maaaring gawin upang maibalilk ang baybayin?
3. Sa paanong paraan makakaapeto ang pagbabalik ng baybayin sa mga mag-
aaral?
4. Anu-ano ang maaaring disadbentahe ng pagbalik ng baybayin sa mga mag-
aaral?
5. Anu-ano ang maaaring adbentahe ng pagbabalik ng baybayin sa mga mag-aaral?
Kahalagahan ng Pag-aaral
Ang pananaliksik na ito ay naglalaman ng mga impormasyon na maaaring
makatulong sa mga sumusunod:
4
i
i
i

Sa mga Mag-aaral - makakatulong ang pag-aaral na ito sa mga mag-aaral
na mas mapalalim ang kanilang kaalaman sa baybayin at malalaman nila
ang kanilang magiging adbentahe sa pagbabalik nito.
Sa Paaralan –Sapamamagitan ng pananaliksik na ito ay malalalaman nila
ang mga dapat gawin kung sakaling maipapatupad ang baybayin bilang
sistema ng pagsulat sa bansa.
Sa mga Guro - Malalaman nila ang dapat na iturong
baybayin sa mga mag- aaral at maiiwasan ang
pagkalito.
Sa mga susunod na mananaliksik-
Makakatulong ang pag- aaral na itobilang magsilbing
gabay at sa paghahanap ng impormasyon ng mga
susunod na mananaliksik.
Batayang Konseptwal
Input Proseso Awtput
Mamahagi
ng Sarbey-
kwestyoneyr
Magkaroon ng
kaalaman
hinggil sa
Adbentahe ng
Pagbabalik ng
Baybayin sa
mga mag-aaral
Ang mga
mag-aaral ng
World Citi
Colleges
5
i
i
i

Ang magsisilbing respondente sa pananaliksik na ito ay ang mga
mag-aaral ng World Citi Colleges S.Y 2019-2020. Ang proseso na gagamitin
upang makalap ang mga impormasyon mula sa respondent ay ang pagbibigay
ng sarbey kwestyoneyr. Sa pamamagitan ng kanilang mga sagot sa sarbey
kwestyoneyr ay malalaman ng mga mananaliksik ang impormasyon at
pananaw ng mga respondent kung nararapat bang ibalik ang Baybayin bilang
sistemang pag-sulat sa mga mag- aaral.
BatayangTeoretikal
Ang Baybayin ay kasama sa kultura’t kayamanan ng mga Pilipino
na nakabatay sa ating pagkakakilanlan. Iba ang Baybayin sa Alibata, sapagkat
ang baybayin ay isang pamamaraan ng pagsulat ng ating mga ninuno. Ito
ay bumubuo ng simbolo na kumakatawan sa isang pantig, habang ang alibata
naman ay isang alpabetong Arabiko tulad ng pagkakakilala sa Silangan. Ang
alibata ay binubuo ng mga letra na kumakatawan sa indibiduwal na tunog.
Mayroong ipinalabas na House Bill patungkol sa Baybayin, ito’y
ipinahayag ni Hon . Leopoldo Bataoil noong Abril 2018. Ang nilalaman ng
House Bill No. 1022 o ang National Writing System Act, ay ang paggamit
ng Baybayin bilang sistema ng pagsulat sa Pilipinas, upang mapagpatuloy
ang pagsuporta at pagbibigay halaga ng ating kultura’t kasaysayan. Ayon
kay Bataoil, nararapat na alagaan natin ang ating tradisyunal na
6
i
i
i

pamamaraanng pagsulat, sapagkat ito’y isang paraan upang mapaunlad ang
ating kulturang Pilipino at ang ating pagkakakilanlan.
Ayon kay Jerry Gracio komisyoner para sa mga wika sa Samar-
Leyte sa Komisyon sa Wikang Filipino (2017), ang pag-aaral ng Baybayin
ay kailangan para malaman natin kung saan tayo nanggaling, pero ang
importante ay hinila mang yung ating pinagmulan, kundi pati ‘yung ating
kasalukuyan. Ayon naman sa pag-aaral ni Virgilio Almario, ang baybayin
ay napakahalaga sa etnograpiyang Filipino at pagkahubog ng kultura. Bago
dumating ang mga mananakop, malinaw na ebidensiya itong ating mga
ninuno. Ang mga resulta na ito ay makakatulong sa pagdagdag ng kaalaman
at impormasyon kung kailangan bang ibalik ang Baybayin bilang sistemang
pagsulat.
Saklaw at Limitasyon ng Pag-aaral
Ang pananaliksik na ito ay nakatuon lamang sa pagkalap ng
impormasyon tungkol sa adbentahe ng pagbabalik ng baybayin samga mag-
aaral. Ang saklaw lamang nito ay 100 respondente mula sa Senior High
School lamang ng World Citi Colleges S.Y 2019-2020.
Hindi sakop ng pananaliksik na ito ang disadbentahe at mga hakabang
sa pagbabalik ng baybayin, ngunit ang mga ito ay tanong sa sarbey-
kwestyoneyr.
7
1
i
i
i
i
i
i

Depinisyon ng mga Terminolohiya
Ang mga sumusunod na mga salita ay ang mga terminolohiyang ginamit
sa kabuuan ng papel. Upang magkaroon ng madaling pagkaunawa at maging
pamilyar ang mambabasa sa mga katangiang ito.
Ang abugida ay isang segmental na sistema ng pagsulat na kung saan ang
mga magkakasunud-sunod na katinig-patinig ay isinulat bilang isang yunit.
Ang alibata naman ay sinasabing nagmula sa Middle East na mas kilala
bilang alif bata. Alif ang unang letra at bata ang huli sa alpabetong iyon.
Ang baybayin ay ang simbolong ginagamit ng mga sinaunang Pilipino
sa pagsulat. Ito ang “a ba ka da” kung basahin.
Ang etnograpiya naman ay ang makaagham na estratehiya ng pananaliksik
na kadalasang ginagamit sa larangan ng mga agham panlipunan, particular
na sa antropolohiya at sa ilang mga sangay ng sosyolohiya, na kilala rin
bilang isang bahagi ng agham pangkasaysayan na nag-aaral ng mga tao,
pangkat etniko, at iba pang mga kabuuang etniko.
Ang ibig sabihin ng globalisasyon ay ang pandaigdigang ekonomiya ng
malayang kalakalan at pangkalakalang liberalisasyon.
Ang Hangul ay ang alpabetong kasalukuyang ginagamit sa pagsusulat sa
Korea.
Ang ibig sabihin ng implikasyon ay ang pangangatwiran o pagbibigay
konklusyon sa isang kaganapan.
Ang iskrip ay nagtataglay o naglalaman ng mga porma ng sulat.
Ang Kanji ay ginagamit sa modernong sistemang panulat ng mga Hapones
kasama ang hiragana.
Sa artikulatoryong ponetika, ang isang katinig ay isang tunog ng
pagsasalita na nakalagay sa kumpleto o bahagyang pagsasara ng vocal tract.
Ang kolonisasyon ay ang pananakop ng ibang nasyon o bansa sa isa
pang bansa na wala sa kanilang orihinal na teritoryo.
8
i
i
i

Ang kultura ay ang kabuuan ng pinagsama-samang pananaw ng mga tao
sa kanilang lipunan. Nakapaloob sa pananaw na ito ang koleksyon ng mga
kaugalian, nakasanayan, paniniwala, tradisyon at iba pa. Ang kulturang popular
naman ay ang kulturang nakabatay sa pagkagusto o pagtangkilik ng maraming
tao.
Ang pagbaybay ay kung paano sinusulat ang mga salita.
Ang salitang pagkakakilanlan ay nangangahulugan ng katangian. Maaari itong
gamitin sa isang bagay, tao, hayop, lugar, pangyayari, at iba pa. Nagagamit
ito upang malaman ang pagkakaiba ng dalawa o higit pang bagay. Gayundin
nang sa gayon ay mas madalian ang isa na matandaan ang isa pang bagay
o iba pa.
Ang pananaliksik ay ang proseso ng pangangalap ng mga totoong
impormasyon na humahantong sa kaalaman. Isinasagawa ito sa pamamagitan
ng paggamit ng kung ano ang nalalaman o napag-alaman na.
Ang isang patinig ay isang silabikong tunog sa pagsasalita na binibigkas
nang walang anumang mahigpit sa vocal tract.
Ang silabiko ay ang pagbaybay ayon sa pantig ng mga salita.
9
i
i
i

KABANATA II
MGA KAUGNAY NA PAG-AARAL AT MGA LITERATURA
Lokal na Pag-aaral
Ayon sa pag-aaral ni Virgilio Almario, ang baybayin ay napakahalaga
sa etnograpiyang Filipino at pagkahubog ng kultura. Bago dumating ang
mga mananakop, malinaw na ebidensiya itong ating mga ninuno. Ang mga
resulta na ito ay makakatulong sa pagdagdag ng kaalaman at impormasyon
kung kailangan bang ibalik ang Baybayin bilang sistemang pagsulat.
https://www.academia.edu/
Isa pa sa mga pag-aaral na nakalap na siyang isinagawa ng Silent Gardens,
ang wikang panulat daw ay isa sa mahahalagang bagay upang mapalapit sa
kultura. Ang Rosetta Stone na nagbigay daan upang maintindihan ang
hieroglyphics ay isa sa mga patunay sa teoryang ito. Kaya naman kung ang
baybayin ang gagamitin ay kadikit din nito ang pag-unlad.
10
i
i
i

Ayon naman kay Jerry Gracio, komisyoner para sa mga wika sa
Samar-Leyte sa Komisyon sa Wikang Filipino (2017), ang pag-aaral ng
Baybayin ay kailangan para malaman natin kung saan tayo nanggaling, pero
ang importante ay hinila hindi lamang yung ating pinagmulan, kundi pati
‘yung ating kasalukuyan. https://varsitarian.net/
Batay sa Alibata: Ang katitikang Pilipino (2010), dala ng Hispanyon at
Amerikanisasyon ng mga Pilipino, unti-unting naglaho ang alibata o baybayin.
May ilang pangkat-etniko na lamang gaya ng Mangyan ang patuloy na gumagamit
ng sinaunang sistema ng pagsulat na ito. https://www.scribd.com/
Sabi ni Villacruz (2017) isa sa dapat isaalang-alang ay ang pagkakaisa ng
mga Pilipino na pag-aralan at gamitin muli ang baybayin upang mas mapaunlad
ito. Dahil kung may pagkakaisa ang bawat mamamayan, mas mapapadali ang
pag-implementa nito.
Mula sa dokumentaryo ng “Project Pakudos: Kasaysayang Hanunoo”
(2017), ang baybayin ay naipasa sa iba’t ibang henerasyon ngunit sa paglipas ng
panahon ay sa mga piling lugar na lamang ito sa isla ng Mindoro sa kadahilanang
sila ay napilitang manirahan sa kabundukan noong panahon ng Espanyol.
Kakaunti man ang mga simbolo ng Baybayin, hindi rin ito madaling
tandaan at isulat dahil sa likas na istilo ng pagsulat nito. Kakaiba mula sa
11
i
i
i

nakasanayan na alpabeto, ang Baybayin ay tila isang sining o obra sa paraan ng
pagsulat nito.
Naging daan ang Baybayin sa pagtamo ng sarili nating pagkakakilanlan
kaya marapat lamang na maipadaloy ito sa kasalukuyang kultura, sa ekonomikal
na aspekto at higit sa lahat, sa sistema ng edukasyon. https://www.scribd.com/
Ayon kay Sadia (2017) nakasaad mungkang batas ang paglalangkap ng
baybayin sa mga logo at islogan ng mga pribado ay pampublikong organisasyon,
maging sa mga babala at paalala sa lansangan. Kapag naipatupad ito, kailangan
nang isulat ang baybayin sa Jollibee, Mercury Drug, Social Security System, at
iba pang lokal na kompanya at tanggapan. Bukod pa rito inilunsad kamakailan
lamang ang "baybayin keyboard", isang libreng mobile application. Maaaring
makatawag ito ng pansin ng ilang kabataan at maging interesado rin sila na
buhayin ang sinaunang sistema ng pagsulat ng Pilipinas.
Magbibigay ang Baybayin ng pagkakakilanlan sa ating mga PIlipino, dahil
masyado na tayong nakadepende sa alpabetiko ng mga Amerikano (Vaz, 2018)
Dagdag pa niya, kung ang Korea ay may Hangul, ang Japan ay may Hiragana,
bakit hindi gawing Baybayin para sa Pilipinas? Nakakalungkot isipin na kung ano
siyng pinagsimulan natin ay kinakalimutan natin, at kung ano yung hindi sa atin
yun pa yung tinatangkilik natin.
Ayon kay Deleno (2018) Ang House Bill na ito o kilala bilang National
Writing System Act ay may layuning itanghal ang Baybayin bilang pambansang
12
i
i
i

sistema ng pagsulat ng mga Pilipino bilang tatak ng pagkakakilanlan at taal na
pilosopiya. Sinuportahan ang naturang panukalang batas ng Department of
Education (DepEd), National Comission for Culture and Arts (NCCA) at ng
grupong Buhayin, isang pangkat na nagtataguyod ng Baybayin.
Dayuhang Pag-aaral
Sa pahayag ni Palmer (2009), sa pamamagitan ng panulat, ang mahalagang
pangyayari sa buong daigdig ay naitala ng kanilang kultura. Ang pagpapaunlad ng
panulat sa kasaysayan ng isang lipunan ay nagpapakita ng pagyabong sa
pamamagitan ng pagbabago ng hindi lamang para sa lipunan kundi para sa
sangkatauhan.
Ang ibig sabihin ng “Baybayin” ay isang coastline sa dagat o alpabeto,
galing ito sa salitang ugat na “baybay” o “to trace.” Hindi alpabeto ang Baybayin
, pero kagaya ng ibang iskrip sa timog-silangang asya, Abugida ang Baybayin
(“Tagalog” n.d.). Ang ibig sabihin nito ay mayroong isang katinig at isang patinig
sa bawat isang titik sa iskrip. (Morrow 2010).
Lokal na Literatura
Ayon sa “Sa Pagbabanyuhay ng Sariling Pambansang Baybayin: Ang
Wikang Filipino sa Ika-21 Siglo” ang Baybayin ay maaaring modernisahin at
iangkop sa kasalukuyang sistema ng pagsulat.
13
i
i
i

Bagama’t bihira nang gamitin, inihain ni Pangasinan Representative
Leopoldo Bataoil ang House Bill 1022 na nagsusulong na gawing pambansang
sistema ng pagsulat o national writing system ang Baybayin, na pinaburan naman
ng House Committee on Basic Education and Culture noong Abril 23, 2018.
Sumang-ayon din dito ang Department of Education (DepEd), National
Commission for Culture and the Arts (NCCA), at ang isang pangkat na tinatawag
na Baybayin, Buhayin. Kapag naging batas ito, kinakailangang maisulat sa
Baybayin ang lahat ng mga pangalan ng produktong Pilipino sa label nito, sa ilalim
ng pangalan nito na nasusulat sa Alpabeto.
Ayon kay T.H Pardo de Tavera (2014) sa librong Ortograpiya sa mga
tuntunin sa pagsusulat ng sa wikang tagalong. Ikinumpara niya ang mga alpabeto
sa Asya, at sinabi na ang alpabeting Filipino ay hindi nalalayo sa pagsulat sa India
na alpabetong Bugis. Na umaalinsunod naman sa nakatatandang orden ng
Sanskrito at Devanagari. Sinasalungat niya ang haka ni E. Jacquet na likhang
pangalan ang baybayin ay binyag lamang ng Español. Mahalagang titigan ang
talababa ni T.H Pardo de Tavera na "pagkakasunod-sunod ng mga bagay sa isang
bagay" Upang mahinto na ang kamangmangan ngayon sa mga aklat na tumatawag
nang "alibata" sa baybayin.
14
i
i
i

Dayuhang Literatura
Batay kay E. Arsenio Manuel (2014) sa Ortograpiya at mga tuntunin sa
pagsusulat ng wikang tagalong. Ang Baybayin ang isang dakilang halimbawa na
nakapagsariling katangian ng wika at kulturang Filipino at kasarinlan ay maaari
lamang ugatin mula sa higit na dakila at nakatatandang sibilisasyon mulang India.
Ang unang kabanata ng aklat ni Pedro Andres De Castro (2014) na
Ortograpiya at mga tuntunin sa pagsusulat ng wikang tagalong ay patungkol sa
pagpapaliwanag ng mga titik ng baybayin na mayroong labimpitong titik- labas
ng apat na katinig at tatlong patinig. Ayon pa sa kaniyang aklat, patuloy paring
ginagamit ng mga Filipino ang baybayin, dahil pinag-uusapan ng mga mananakop
hanggang ika-18 siglo salungat sa malaganap na haka na sapilitan at biglaang
pagpatay nito. Pagpasok ng alpabetong Romano naglaho lamang ito sa gunitang
napatunayang mga Kristiyanisadong Filipino ba higit na episyente ang tinuturong
banyagang alpabeto ng mananakop na Espanyol. Naglaho ito ngunit hindi upang
patayin, dapat tandaan na ginamit ang baybayin ng mga mangyan, tagbanwa, at
iba pang pangkating di-kristiyanisado at idinambana sa isang pamanang
pangdaigdig sa UNESCO. https://www.academia.edu/
Ayon naman kay Ding Hinghua sa kanyang aklat na Cognitive Power Of
Chinese Characters And Their Influences On Ancient Chinese Science And
Technology, ay makikitang nakaugat ang kultura at daloy ng pag-iisip ng isang
bansa sa pagkakabuo ng sistema ng panulat nito. Sinabi rin niya na ang ilan sa
15
i
i
i

mga iskolar na sila Logan (1896), Innis (1951) at McLuhan (1964), ay pinag-
aralan ang epekto ng panulat sa paraan ng pag-iisip, at umayon na ang sistema ng
panulat ay isang mahalagang pwersa na humuhubog sa kaisipan ng gumagamit
nito.
KABANATA III
DISENYO AT PARAAN NG PANANALIKSIK
Disenyo ng Pananaliksik
Ang pag-aaral na ito ay isinasagawa ayon sa disenyo ng pamaraang
deskriptib-analitik na pananaliksik. Tinangkang ilarawan at suriin sa pag-aaral na
ito ang damdamin, pananaw at kaalaman sa adbentahe ng pagbabalik ng baybayin
bilang sistema ng pagsulat sa mga mag-aaral ng mga respondente.
Mga Respondente
Ang piniling respondente sa pag-aaral na ito ay mga mag-aaral sa ika-
labing isang baitang ng mataas na paaralan ng Kolehiyo ng World Citi ng lungsod
ng Quezon sa unang semester ng akademikong taon 2018-2019.
16
i
i
i

Piniling mga mananaliksik ang mga respondente sa ika-labing isang baitang ng
ikaunang semester sapagkat sila ang pinakamadaling makatutugon sa mga
pangangailangan sa pamanahong-papel na ito at upang magkaroon ng pantay na
representasyon ang bawat isa.
Instrumento ng Pananaliksik
Ang pag-aaral na ito ay isinasagawa sa pamamagitan ng pagsasarbey. Ang
mga mananaliksik ay naghanda ng isang sarbey-kwestyoneyr na naglalayong
makapangalap ng mga datos upang masuri ang damdamin, pananaw at kaala
man sa adbentahe ng pagbabalik ng baybayin bilang sistema ng pagsulat sa mga
mag-aaral ng mga respondente.
Nagsagawa rin ng pangangalap ng mga impormasyon ang mga
mananaliksik sa iba’t ibang mga hanguan sa aklatan katulad ng mga aklat, tisis,
proposal, disertasyon, pamanahong-papel at kumuha rin ang mga mananaliksik ng
ilang impormasyon sa internet.
Tritment ng mga Datos
Dahil ang pamanahong-papel na ito ay isang panimulang pag-aaral lamang
at hindi naman isang pangangailangan sa pagtamo ng isang digri tulad ng tisis at
disertasyon, walang ginawang pagtatangka upang masuri ang mga datos sa pag-
aaral na ito sa pamamagitan ng mataas at kompleks na istatistikal na pamamaraan.
Bilang o dami lamang ng mga pumili sa bawat pagpipilian ng bawat aytem sa
17
i
i
i

kuwestyoneyr ang inalam ng mga mananaliksik. Samakatuwid, ang pagta-tally at
pagkuha ng porsyento lamang ang kinakailangang gawin ng mga mananaliksik.
Dahil isandaan (100) ang mga respondente, naging madali para sa mga
mananaliksik ang pagkuha ng porsyento dahil sa bawat dami ng bilang ay
awtomatikong katumbas ng porsyentong iyon.
Pormulang ginamit:
𝐏 =
𝒇
𝒏
𝒙 𝟏𝟎𝟎
p = porsyento
f = dalas
n = kabuuang bilang ng mga respondent
100 = kabuuang bilang o porsyento
KABANATA IV
PRESENTASYON AT INTERPRETASYON NG DATOS
Sa pananaliksik, ang presentasyon ay tumutukoy sa proseso ng pag-oorganisa ng
mga datos sa mga lohikal, sikwensyal at makahulugang kategorya at klasipikasyon
ayon sa isinagawang pag-aaral at interpretasyon.
18
i
i
i

Talahanayan 1
Distribusyon ng mga Respondente ayon sa Kasarian
Kasarian Bilang ng mga
Respondente
Porsyento (%)
Babae 72 72%
Lalaki 28 28%
Kabuuang bilang 100 100%
Ipinapakita sa unang talahanayan, ang distribusyon ng mga respondente ayon sa
kasarian na nahahati sa dalawa, ang mga babae ay may bilang na pitumpu’t
dalawang porsyento(72%) samantalang ang mga lalaki naman ay dalawanpu’t
walong posyento (28%). Ang lahat ng iyon ay may kabuuang bilang ng isang
daang porsyento (100%).
Batay sa impormasyong nakalap, kababaihan ang may mas maraming bilang ng
tumugon kaysa sa mga kalalakihan.
Talahanayan 2
Distribusyon ng mga Respondente ayon sa Edad
Edad Bilang ng mga
Respondente
Porsyento (%)
15 1 1%
16 49 49%
17 38 38%
18 8 8%
19 4 4%
19
i
i
i

Ipinapakita sa ikalawang talahanayan, ang distribusyon ng mga
respondente ayon sa edad na nahahati sa lima, ang mga respondente na may edad
na labing lima ay may bilang na isang porsyento. (1%) Ang mga respondente na
may edad na labing anim ay may bilang na apat na pu’t siyam na porsyento. (49%)
Ang mga respondente naman na may edad na labing pito ay may bilang na
tatlumpu’t walong porsyento. (38%) Ang mga respondente na may edad na labing
walo ay may bilang na walong porsyento. (8%) Samantalang ang mga respondente
namanna may edad na labing siyam ay apat na porsyento (4%). Ang lahat ng iyon
ay may kabuuang bilang ng isang daang porsyento (100%).
Batay sa impormasyong nakalap, ang mga respondente na may edad na
labing pito ay mas maraming ang tumugon. Habang ang pinaka-kaunti naman ay
ang mga respodente na may edad labing siyam.
Talahanayan 3
Distribusyon ng mga Respondente ayon saTrack
Track Bilang ng mga
Respondente
Porsyento (%)
Academic 58 58%
TVL 42 42%
Kabuuang bilang
100 100%
20
i
i
i

Ipinapakita sa ikatlong talahanayan, ang distribusyon ng mga respondente
ayon sa Track na nahahati sa dalawa, ang Academic Track ay may bilang na
limampu’t walong porsyento (58%) samantalang ang TVL naman ay apat na pu’t
dalawa (42%). Ang lahat ng iyon ay may kabuuang bilang ng isang daang
porsyento (100%).
Batay sa impormasyong nakalap, karamihan ng respondente ay nagmula sa
Academic Track.
Talahanayan 4
Distribusyon ng mga Respondente ayon sa Strand
Strand Bilang ng mga
Respondente
Porsyento (%)
STEM 26 26%
HUMSS 32 32%
ICT 20 20%
HRO 10 10%
TO 12 12%
Kabuuang Bilang 100 100%
Ipinapakita sa ikaapat na talahanayan, ang distribusyon ng mga
respondente ayon sa Strand na nahahati sa lima, makikita rito na ang dalawampu’t
anim na porsyento (26%) ay nanggagaling sa mga respondente na kumuha ng
strand na STEM. Ang may bilang na tatlumpu’t dalawang porsyento (32%) ay
nanggagaling sa mga respondente na kumuha ng strand na HUMSS. Ang mga
21
i
i
i

respondente naman na kumuha ng ICT strand ay may bilang na dalawampu’t
porsyento (20%). Ang mga respondente na kumuha ng HRO strand ay may bilang
na sampung porsyento (10%). Samantalang ang mga respondente na kumuha ng
TO strand ay may bilang na labing dalawang porsyento (12%). Ang lahat ng iyon
ay may kabuuang bilang ng isang daang porsyento (100%).
Batay sa impormasyong nakalap, karamihan sa mga respondente ay nanggaling sa
strand na HUMSS. Habang ang pinaka kaunti naman na respondente ay
nanggaling sa strand na HRO.
Talahanayan 5
Distribusyon ng mga Respondente ayon sa Seksyon
Seksyon Bilang ng mga
Respondente
Porsyento (%)
STEM 1 18 18%
STEM 4 8 8%
HUMSS 1 12 12%
HUMSS 2 20 20%
ICT 1 20 20%
TO 2 4 4%
TO 3 8 8%
HRO 1 10 10%
Ipinapakita sa ikalimang talahanayan, ang distribusyon ng mga
respondente ayon sa Strand na nahahati sa walo, Makikita rito na ang labing walo
22
i
i
i

na porsyento (18%) ay nanggagaling sa mga respondente ng STEM 1. Ang may
bilang na walong porsyento (8%) ay nanggagaling sa mga respondente ng STEM
2. Ang mga respondente ng HUMSS 1 ay mayroong bilang na labing dalawang
porsyento (12%). Ang mga respondente naman ng HUMSS 2 ay may bilang na
dalawampu’t porsyento (20%). Ang mga respondente ng ICT 1 ay may bilang na
dalawampu’t porsyento (20%). Ang may bilang na apat na porsyento (4%) ay
nanggaling sa respondente ng TO 2. Ang may bilang naman ng walong porsyento
(8%) ay nanggaling sa mga respondente ng TO 3. Samantalang ang mga
respondente ng HRO 1 ay may bilang na sampung porsyento (10%). Ang lahat ng
iyon ay may kabuuang bilang ng isang daang porsyento (100%).
Batay sa impormasyong nakalap, ang mayroong maraming respondente ay
nanggaling sa dalawang seksyon ng HUMSS. Habang ang pinaka kaunti naman
na respondente ay nanggaling sa TO 2.
Talahanayan 6
Antas ng kaalaman ng mga mag-aaral hinggil sa baybayin
Ipinapakita sa ikaanim na talahanayan, ang antas ng kaalaman hinggil sa
baybayin. Makikita rito na ang labing walo na porsyento (18%) ay naggaling sa
mga respondente na mataas ang ang antas ng kanilang kaalaman sa baybayin. Ang
mayroong bilang na pitumpu’t isang porsyento (71%) ay nanggaling sa mga
respondenteng may kaunting kaalaman hinggil sa baybayin. Ang mayroong bilang
naman na labing isang porsyento (11%) ay nanggaling sa mga respondenteng may
23
i
i
i

mababang antas ng kaalaman sa baybayin. Habang wala sa mga respondente ang
walang pakialam sa baybayin. Ang lahat ng iyon ay may kabuuang bilang ng isang
daang porsyento (100%).
Batay sa impormasyong nakalap, ang mga respondenteng sumagot ay
mayroon lamang na kaunting kaalaman patungkol sa baybayin.
Antas ng kaalaman Bilang ng mga
Respondente
Porsyento (%)
Alam na alam 18 18%
May kaunting kaalaman 71 71%
Walang alam 11 11%
Walang pakialam 0 0%
Talahanayan 7
Mga Salik sa pagkatuto ng Baybayin
Mga Salik Bilang ng mga
Respondente
Porsyento (%)
Paaralan 53 53%
Internet 27 27%
Balita 4 4%
Kaibigan 3 3%
Usap-usapan 5 5%
Aklat 8 8%
Ipinapakita sa ikapitong talahanayan, ang mga naging daan kung saan
natutunan ang baybayin. Makikita rito na ang limampu’t tatlong porsyento (53%)
ay nanggaling sa mga respondente na ang naging daan kung saan natutunan ang
24
i
i
i

baybayin ay sa Paaralan. Ang nagsasabing ang internet ay ang kanilang naging
daan kung saan natutunan ang baybayin ay mayroong bilang na dalawampu’t
pitong porsyento (27%) Ang mayroong bilang na apat na porsyento (4%) ay
nanggaling sa mga respondente na ang naging daan upang matutunan ang
baybayin ay sa Balita. Ang mayroong bilang na tatlong porsyento (3%) ay
nanggaling sa mga respondente na ang naging daan upang matutunan ang
baybayin ay sa kanilang mga kaibigan. Ang mayroon naming bilang na limang
porsyento (5%) ay nanggaling sa mga respondente na ang naging daan upang
matutunan ang baybayin ay sa usap-usapan. Samantalang ang may bilang na
walong porsyento (8%) ay naggaling sa mga respondente na ang naging daan kung
saan natutunan ang baybayin ay sa aklat. Ang lahat ng iyon ay may kabuuang
bilang ng isang daang porsyento (100%).
Batay sa impormasyong nakalap, ang paaralan ang naging daan sa mga
respondente upang matutunan ang baybayin. Habang ang kaibigan bilang naging
daan upang matutunan ang baybayin ang may pinaka-kaunting porsyento.
Talahanayan 8
Kasapatan ng kaalaman ng mga mag-aaral hinggil sa baybayin
Kasapatan Bilang ng mga
Respondente
Porsyento (%)
Sapat na sapat 13 13%
Sapat 30 30%
Hindi sapat 57 57%
25
2
i
i
i
i
i
i

Walang kaalaman
0 0%
Kabuuang bilang
100 100%
Ipinapakita sa ikawalong talahanayan, ang kaaalaman ng nga mag-aaral
hinggil sa baybayin na nahahati sa apta, ang mga ay may bilang na labing tatlo
(13%) ay nanggagaling sa mga respondente na sapat na sapat ang kanilang
kaalaman hinggil sa baybayin. Ang may bilang na tatlumpung porsyento (30%)
ay nanggagaling sa mga respondente na sapat lamang ang kanilang kaalaman
tungkol sa baybayin. Ang may bilang na pitumpu’t pitong porsyento (57%) ay
nanggaling sa mga respondenteng nagsasabing hindi sapat ang kanilang kaalaman
tungkol sa baybayin. Samantalang wala sa mga respondente ang walang pakialam
sa kanilang kaalaman tungkol sa baybayin. Ang lahat ng iyon ay may kabuuang
bilang ng isang daang porsyento (100%).
Batay sa impormasyong nakalap, Karamihan sa respondent ay hindi sapat ang
kanilang kaalaman hinggil sa baybayin.
Talahanayan 9
Pagsang-ayon ng mga mag-aral hinggil sa baybayin
Pagsang-ayon Bilang ng mga
Respondente
Porsyento (%)
Lubos na sumasang-
ayon
37 37%
Sumasang-ayon 53 53%
26
i
i
i
26
i
i
i

Hindi sumasang-ayon
9 9%
Walang alam
1 1%
Kabuuang bilang
100 100%
Ipinapakita sa ikasiyam na talahanayan, ang distribusyon ng mga
respondente ayon sa kanilang opinyon hinggil sa pagbabalik ng baybayin. Ang
may bilang na tatlumpu’t pitong porsyento (37%) ay naggaling sa mga
respondente na lubos na sumasang-ayon sa pagbabalik ng baybayin. Ang may
bilang na pitumpu’t tatlong porsyento (53%) ay nanggaling sa mga respondenteng
sumasang-ayon sa pagbalik ng baybayin. Ang may bilang na siyam na porsyento
(9%) ay nanggaling sa mga respondent na hindi sumasang-ayon sa pagbalik ng
baybayin. Habang isang porsyento (1%) naman ang walang alam.Ang lahat ng
iyon ay may kabuuang bilang ng isang daang porsyento (100%).
Batay sa impormasyong nakalap, mas marami ang respondente na
sumasang-ayon sa pagbalik ng baybayin.
Talahanayan 10
Mga dahilan ng pagbabalik ng baybayin bilang sistema ng pagulat
Mga dahilan Bilang ng mga
Respondente
Porsyento (%)
Dahil sa pamamagitan nito ay
maipagmamalaki natin ang
ating kultura
56 56%
27
i
i
i
27
i
i
i

Upang magkaroon naman tayo
ng damdamin ng nasyonalismo
15 15%
Upang mamulat ang mga
estudyante na ang Pilipinas ay
mayroon ding sariling
pamamaraan ng pagsulat
23 23%
Para sa self-identity o
pagkakakilanlan ng bansang
Pilipinas
6 6%
Kabuuang bilang
100 100%
Ipinapakita sa talahanayan sampu, ang opinyon ng mga respondente
tungkol sa mga dahilan ng pagbabalik mg baybayin bilang sistema ng pagsulat.
Ang may bilang na pitumpu’t anim na porsyento (56%) ay ang mga respondenteng
nagsasabi na sa pamamagitan nito ay maipagmamalaki natin ang ating kultura.
Ang may bilang na labing limang porsyento (15%) ay ang mga respondenteng
nagsasabi na upang magkaroon tayo ng damdamin ng nasyonalismo. Ang may
bilang na dalawampu’t tatlong porsyento (23%) ay ang mga respondenteng
nagsasabi na upang mamulat ang mga estudyante na ang Pilipinas ay mayroon
ding sariling pamamaraan ng pagsulat. Habang ang may bilang na anim na
porsyento (6%) ay nanggaling sa mga respondenteng nagsasabi na para ito sa self-
identity o pagkakakilanlan ng bansang Pilipinas. Ang lahat ng iyon ay may
kabuuang bilang ng isang daang porsyento (100%).

Batay sa impormasyong nakalap, karamihan sa mga respondente ay naniniwala na
sa pamamagitan ng pagbabalik ng baybayin ay maipagmamalaki natin an gating
kultura.
Talahanayan 11
Mga hakbang na maaaring gawin upang maibalik ang baybayin
Ipinapakita sa talahanayan labing-isa, ang mga hakbang na maaaring gawin upang
maibalik ang baybayin. Ang mga respondenteng nagsasabi na dapat bumuo ng
bagong departamentong pangbaybayin sa KWF na susulat ng aklat-aralin para sa
pagtuturo ng baybayin sa mga guro at mag-aaral ay mayroong bilang na pitumpu’t
isang porsyento (51%). Ang may bilang naman na dalawampung porsyento (20%)
ay ang mga respondenteng nagsasabing dapat magsimula ng taunang paligsahan
sa pagsulat at pagbasa ng baybayin sa mga paaralan. Ang may bilang naman na
pitong porsyento (7%) ay ang mga respondenteng nagsasabing dapat magkaroon
ng paggawad ng pagkilala at gantimpala sa mga tao o developers na tumulong sa
pagpapalaganap ng baybayin. Habang ang may bilang naman na dalawampu’t
dalawang porsyento (22%) ay ang mga respondenteng nagsasabing dapat
magkaroon ng pormal na pag-uusap sa senado o pangulo upang makamit sa
madaling panahon ang pagbabalik ng baybayin. Ang lahat ng iyon ay may
kabuuang bilang ng isang daang porsyento (100%). Batay sa impormasyong
nakalap, karamihan sa mga respondente ay nagsasabi na dapat bumuo ng bagong

departamentong pangbaybayin sa KWF na susulat ng aklat-aralin para sa
pagtuturo ng baybayin sa mga guro at mag-aaral.
Mga hakbang Bilang ng mga
Respondente
Porsyento (%)
Bumuo ng bagong
departamentong
pangbaybayin sa KWF na
susulat ng aklat-aralin para
sa pagtuturo ng baybayin sa
mga guro at mag-aaral
51 51%
Pagsisimula ng taunang
paligsahan sa pagsulat at
pagbasa ng baybayin sa mga
paaralan.
20 20%
Paggawad ng pagkilala at
gantimpala sa mga tao o
developers na tumulong sa
pagpapalaganap ng
baybayin
7 7%
Magkaroon ng pormal na
pag-uusap sa senado o
pangulo upang makamit sa
madaling panahon ang
pagbabalik ng baybayin
22 22%
Kabuuang bilang
100 100%
Talahanayan 12
Epekto sa mga mag-aaral ng pagbabalik ng baybayin
Mga epekto Bilang ng mga
Respondente
Porsyento (%)
Maaaring magkalituhan ang
mga mag-aaral na gagamit
nito dahil iba-iba ang
paraan ng pagsulat o
pagguhit natin
31 31%
30
i
i
i

Ito’y dagdag impormasyon
sa kaalaman ng tunay na
panulat ng mga Pilipino
51 51%
Ang mga mag-aaral ay
makakatulong sa
pagbibigay buhay sa
sinaunang paraan ng
pagsulat
14 14%
Mahihirapan ang mga mag-
aaral na basahin at
intindihin ang baybayin
4 4%
Kabuuang bilang
100 100%
Ipinapakita sa talahanayan labindalawa, ang mga epekto sa mag-aaral ng
pagbabalik ng baybayin. Ang may bilang na tatlumpu’t isang porsyento (31%) ay
ang mga respondenteng nagsasabing maaaring magkalituhan ang mga mag-aaral
na gagamit nito dahil iba-iba ang paraan ng pagsulat o pagguhit natin. Ang may
bilang na limsmpu’t isang porsyento (51%) ay ang mga respondenteng nagsasabi
na ito’y dagdag impormasyon sa kaalaman ng tunay na panulat ng mga Pilipino.
Ang may bilang na labing apat na porsyento (14%) naman ay ang mga
respondenteng nagsasabing ang mga mag-aaral ay makakatulong sa pagbibigay
buhay sa sinaunang paraan ng pagsulat. Habang ang may bilang na apat na
porsyento (4%) ay ang mga respondente na nagsasabing mahihirapan ang mga
mag-aaral na basahin at intindihin ang baybayin. Ang lahat ng iyon ay may
kabuuang bilang ng isang daang porsyento (100%).

Batay sa impormasyong nakalap, karamihan sa mga respondente ang naniniwala
na ang pagbabalik ng baybayin ay maaaring magkaroon ng dagdag
impormasyonsa kaalaman ng tunay na panulat ng mga Pilipino.
Talahanayan 13
Disadbentahe ng pagbabalik ng baybayin sa mga mag-aaral
Mga disadbentahe Bilang ng mga
Respondente
Porsyento (%)
Hindi ito makakasabay sa
daloy ng modernisasyon
33 33%
Ang pagbabalik ng baybayin
ay nangangailangan ng
mahabang panahon bago
lubusang maisakatuparan
38 38%
Ang hakbang na kailangang
gawin sa pagbabalik ng
baybayin ay nangangailangan
ng karampatang budget
18 18%
Hindi nagampanan ng
baybayin na mailarawan nang
tama sa sukat ang sinasalita ng
tao
11 11%
Kabuuang bilang
100 100%
Ipinapakita sa talahanayan labingtatlo, ang mga disadbentahe ng
pagbabalik ng baybayin sa mga mag-aaral. Ang may bilang na tatlumpu’t tatlong
porsyento (33%) ay ang mga respondenteng naniniwala na hindi ito makakasabay
sa daloy ng modernisasyon. Ang may bilang na tatlumpu’t walong porsyento
i
i

(38%) ay ang mga respondenteng naniniwala na ang pagbabalik ng baybayin ay
nangangailangan ng mahabang panahon bago lubusang maisakatuparan. Ang may
bilang na labing walong porsyento (18%) ay ang mga respondenteng naniniwala
na ang hakbang na kailangang gawin sa pagbabalik ng baybayin ay
nangangailangan ng karampatang budget. Habang ang may bilang naman na
labing isang porsyento (11%) ay ang mga respondenteng naniniwala na hindi
nagampanan ng baybayin na mailarawan nang tama sa sukat ang sinasalita ng tao.
Ang lahat ng iyon ay may kabuuang bilang ng isang daang porsyento (100%).
Batay sa impormasyong nakalap, karamihan sa mga respondente ay naniniwala na
ang pagbabalik ng baybayin ay nangangailangan ng mahabang panahon bago
lubusang maisakatuparan.
Talahanayan 14
Mga adbentahe ng pagbabalik ng baybayin sa mga mag-aaral
i
i
i
33
i
i
i

Mga adbentahe Bilang ng mga
Respondente
Porsyento (%)
Masasagot nito ang
nawalang identidad o
kamalayang kultural sa
ating pagka-Pilipino
22 22%
Ang pagsulat at pag-aral
ng baybayin ay isang
daan upang maiduktong
ang kasalukuyan sa
nakaraan ng bawat
Pilipino
37 37%
Mababatid natin ang mga
kamalian sa ating
panitikan at mapapag-
aralan upang maitama
natin ang mga ito
27 27%
Maraming pwedeng
paggamitan ang
baybayin, katulad ng
pagbasa ng mga
baybayin na sinulat n g
ating mga ninuno.
14 14%
Kabuuang bilang
100 100%
Ipinapakita sa talahanayan labing-apat, ang mga adbentahe ng pagbabalik
ng baybayin sa mga mag-aaral. Ang may bilang na dalawampu’t dalawang
porsyento (22%) ay ang mga respondenteng naniniwala na masasagot nito ang
nawalang identidad o kamalayang kultural sa ating pagka-Pilipino.Ang may
bilang na tatlumpu’t pitong porsyento (37%) ay ang mga respondenteng
naniniwala na ang pagsulat at pag-aral ng baybayin ay isang daan upang
maiduktong ang kasalukuyan sa nakaraan ng bawat Pilipino. Ang may bilang
nadalawampu’t pitong porsyento (27%) ay ang mga respondenteng naniniwala na

mababatid natin ang mga kamalian sa ating panitikan at mapapag-aralan upang
maitama natin ang mga ito. Habang ang may bilang naman na labing apat na
porsyento (14%) ay ang mga respondenteng naniniwala na maraming pwedeng
paggamitan ang baybayin, katulad ng pagbasa ng mga baybayin na sinulat n gating
mga ninuno.Ang lahat ng iyon ay may kabuuang bilang ng isang daang porsyento
(100%).
Batay sa impormasyong nakalap, karamihan sa mga respondente
ay naniniwala na ang pagsulat at pag-aral ng baybayin ay isang daan upang
maiduktong ang kasalukuyan sa nakaraan ng bawat Pilipino.
Talahanayan 15
Mga paraan upang makatulong ang mga mag-aaral na maipalaganap ang
baybayin
Mga paraan Bilang ng mga
Respondente
Porsyento (%)
Magbibigay impormasyon
tungkol sa baybayin sa
pamamagitan ng pagpost sa
social media
50 50%
Paggamit ng mobile
applications na mayroong
patungkol sa baybayin
22 22%
Sa pamamagitan ng pagturo
sa mga kaibigan o kakilala
17 17%
Sa pamamagitan ng
paggamit ng baybayin araw-
araw
11 11%
Kabuuang bilang
100 100%
34
i
i
i

Ipinapakita sa talahanayan labing-lima ang mga paraan bilang estudyante
upang makatulong sa pagpapalaganap ng baybayin. Ang may bilang na
limampung porsyento (50%) ay ang mga respondenteng nagsasabi na isa sa paraan
na maipalaganap ang baybayin ay ang magbigay impormasyon tungkol sa
baybayin sa pamamagitan ng pagpost sa social media. Ang may bilang na
dalawampu’t dalawang porsyento (22%) ay ang mga respondenteng nagsasabi na
ang paggamit ng mobile applications na mayroong patungkol sa baybayin ay isa
sa mga paraan upang makatulong sa pagpapalaganap ng baybayin. Ang may bilang
naman na labing pitong porsyento (17%) ay ang mga respondenteng nagsasabi na
isa sa paraan nito ay ang sa pamamagitan ng pagturo sa mga kaibigan o kakilala.
Habang ang may bilang na labing isang porsyento (11%) ay mga respondenteng
nagsasabi na isa sa paraan ng paglaganap ng baybayin ay sa pamamagitan ng
paggamit nito. Ang lahat ng iyon ay may kabuuang bilang ng isang daang
porsyento (100%).
Batay sa impormasyong nakalap karamihan sa mga respondente ay
nagsasabi na isa sa paraan na maipalaganap ang baybayin ay ang magbigay
impormasyon tungkol sa baybayin sa pamamagitan ng pagpost sa social media.
35
i
i
i

KABANATA V
LAGOM, KONGKLUSYON AT REKOMENDASYON
Lagom
Ang pananaliksik na ito ay nagnanais na malaman ang kaalaman ng mga
mag-aaral ng Kolehiyo ng World Citi hinggil sa Adbentahe ng pagbabalik ng
Baybayin. Ang mga mananaliksik ay gumawa ng sarbey-kwestyoneyr na
pinasagutan sa isang daang respondente (100). Ang isang daang respondente (100)
ay mula sa ika-labing isang baitang na mag-aaral ng Kolehiyo World Citi at
maaaring lalaki o babae na may edad na labing-lima hanggang labing-siyam na
taong gulang. Ang pag-aaral na ito ay isinagawa ayon sa disenyo ng pamamaraang
deskriptib-analitik. Nangalap ang mga mananaliksik ng iba’t-ibang impormasyon
at datos gamit ang internet at iba’t-ibang aklat.
Ang pag-aaral na ito ay isinagawa sa unang semestre ng akademikong taon
2019-2020. Saklaw nito ang pagtuklas sa kung bakit kailangang ibalik ang
baybayin , ang mga hakabang na maaaring gawin upang maibalik ang
baybayin, sa kung paanong paraan makakaapekto ang pagbabalik nito sa mga
mag-aaral, at ang maaaring maging disadbentahe at adbentahe ng pagbabalik
ng baybayin sa mga mag-aaral.
Sa isang daang respodente, animnapu’t limang porsyento (65%) ang
nagsabing sa pamamagitan ng baybayin ay maipagmamalaki natin ang ating
36
i
i
i

kultura, labing-limang porsyento (15%) naman ang nagsabing dahil sa baybayin
ay magkakaroon tayo ng damdaming nasyonalismo, habang dalawampu’t tatlong
porsyento (23%) ang nagsabi na mamumulat ang mga estudyante na ang Pilipinas
ay mayroon ding sariling pamaraan ng panulat at ang natitirang anim na porsyento
(6%) ang sumagot na ang baybayin ay kailangang ibalik para sa self-identity o
pagkakakilanlan ng bansang Pilipinas.
Ang limampu’t isang porsyento (51%) sa mga respondente ay sumagot na
ang hakbang na maaaring gawin upang maibalik ang baybayin ay bumuo ng
bagong departamentong pangbaybayin sa KWF na susulat ng aklat-aralin para sa
pagtuturo ng baybayin sa mga guro at mag-aaral, samantala dalawampung
porsyento naman (20%) ang sumagot na pagsisimula ng taunang paligsahan sa
pagsulat at pagbasa ng baybayin sa mga paaralan ang paraan ng pagbabalik nito,
habang ang mga sumagot ng paggawad ng pagkilala at gantimpala sa mga tao o
developers na tumulong sa pagpapalaganap ng baybayin ay pitong porsyento
lamang (7%) at ang nalalabing dalawampu’t dalawang porsyento (22%) ay
sumagot na magkaroon ng pormal na pag-uusap sa senado o pangulo upang
makamit sa madaling panahon ang pagbabalik ng baybayin.
Sa isang daang repondente (100) na mag-aaral ng ika-labing isang baitang
sa Kolehiyo ng World Citi ay mayroong tatlumpu’t isang porsyento (31%) ang
sumagot na maaaring magkalituhan ang mga mag-aaral na gagamit nito dahil
iba-iba ang paraan ng pagsulat o pagguhit natin, habang limampu’t isang
37
i
i
i

porsyento (51%) naman ang sumagot na Ito’y dagdag impormasyon sa kaalaman
ng tunay na panulat ng mga Pilipino, samantala labing- yuapat na porsyento
(14%) ang sumagot na ang mga mag-aaral ay makakatulong sa pagbibigay buhay
sa sinaunang paraan ng pagsulat at ang mga sumagot na Mahihirapan ang mga
mag-aaral na basahin at intindihin ang baybayin ay nasa apat na porsyento (4%)
lamang.
Sa pagtukoy naman ng disadbentahe ng pagbabalik ng baybayin ay
tatlumpu’t tatlong porsyento (33%) ang sumagot na hindi ito makakasabay sa
daloy ng modernisasyon, habang tatlumpu’t walo (38%) ang sumagot na ang
pagbabalik ng baybayin ay nangangailangan ng mahabang panahon bago lubusang
maisakatuparan, ang mga sumagot naman na ang hakbang na kailangang gawin sa
pagbabalik ng baybayin ay nangangailangan ng karampatang budget ay nasa
labing walong porsyento (18%) at ang nalalabing labing-isang porsyento ay
(11%) sumagot na hindi nagampanan ng baybayin na mailarawan nang tama sa
sulat ang sinasalita ng tao.
Sa pagtukoy naman ng adbentahe, dalawampu’t dalawang porsyento (22%) ang
sumagot na masasagot nito ang nawalang identidad o kamalayang kultural sa ating
pagka-Pilipino, habang tatlumpu’t pitong porsyento (37%) naman ang sumagot na
ang pagsulat at pag-aral ng baybayin ay isang daan upang maiduktong ang
kasalukuyan sa nakaraan ng bawat Pilipino at dalawampu’t pitong porsyento
(27%) ang sumagot na mababatid natin ang mga kamalian sa ating panitikan at
38
i
i
i

mapapag-aralan upang maitamanatin ang mga ito at ang natitirang labing-apat na
porsyento (14%) ay sumagot na maraming pwedeng paggagamitan ng baybayin,
katulad ng pagbasa ng mga baybayin na sinulat ng ating mga ninuno.
Kongklusyon
Batay sa mga nakalap na datos at impormasyon, ang mga mananaliksik ay
humantong sa mga sumusunod na konklusyon:
a. Iilan lamang sa mga respondente ang alam na alam ang baybayin, ngunit
ang karamihan naman ay may kakaunting kaalaman hinggil dito.
b. Karamihan sa mga respondente ay sang-ayon na ibalik ang baybayin.
c. Sa pamamagitan ng pagbabalik ng baybayin ay maipagmamalaki natin ang
ating kultura.
d. Ang pagbuo ng bagong departamentong pangbaybayin sa KWF na susulat
ng aklat-aralin para sa pagtuturo ng baybayin sa mga guro at mag-aaral ang
magiging unang hakbang sa pagbabalik ng baybayin.
e. Ang pagbabalik ng baybayin ay dagdag impormasyon sa kaalaman ng
tunay na panulat ng mga Pilipino. Ngunit ito ay maaaring magdulot ng
kalituhan sa mga mag-aaral na gagamit nito.
f. Ang disadbentahe ng pagbabalik ng baybayin ay nangangailangan ito ng
mahabang panahon bago ito lubusang maisakatuparan.
g. Ang adbentahe ng pagbabalik ng baybayin ay nagsisilbi itong daan upang
39
i
i
i

h. Maipapalaganap ang baybayin sa pamamagitan ng pagbibigay ng
impormasyon hinggil dito gamit ang social media.
Rekomendasyon
Kaugnay ng isinagawang pag-aaral, ang mga mananaliksik ay nais
imungkahi ang mga nakuhang impormasyon ukol sa Adbentahe ng pagbabalik ng
Baybayin. Ang mga mananaliksik ay nagnanais na magbigay ng ilang
rekomendasyon sa mga taong kinasasangkutan nito, sa mga indibidwal, sa
pangkat, tanggapan o institusyon:
a. Sa aking mga kapwa mag-aaral na dapat ay maglaan ng oras upang bigyan
ng pansin ang baybayin at pahalagahan ang importansya nito sa ating
kultura.
b. Para sa mga guro na dapat ay magbigay impormasyon at gumabay sa mga
estudyante sa pag-aaral ng baybayin.
c. Para sa mga institusyon na dapat ay maipatupad ang pagtuturo ng baybayin
sa mga estudyante.
d. Para sa mga susunod na mananaliksik, mas palawakin at palalimin ang
pananaliksik hinggil sa Adbentahe ng pagbabalik ng Baybayin upang
makatuklas pa ng bago at mahahalagang impormasyon na maaaring
makatulong sa mga taong sangkot sa pag-aaral na ito.
40
i
i
i

e. Bigyan ng pansin ang namatay na kultura at muli itong buhayin at bigyan
ng pagpapahalaga.
f. Magkaroon ng sapat at mas malawak na kaalaman hinggil sa Baybayin.
LISTAHAN NG SANGGUNIAN
Internet
https://nasyonalistikpinoy.wordpress.com/2013/01/22/pagaaral-ng-
baybayin/https://www.rappler.com/life-and-style/arts-and-culture/210657-
reconnecting-filipino-roots-baybayin (2013)
baybayinbuhayin.blogspot.com/p/about-baybyain-buhayin.html (2012)
https://www.academia.edu/37882372/Baybayin_ORTOGRAPIYA_AT_MGA_T
UNTUNIN_SA_PAGSULAT_SA_WIKANG_TAGALOG (2014)
https://varsitarian.net/filipino/20170831/muling-paggamit-ng-baybayin-dapat-
bang-pag-ibayuhin
https://www.philstar.com/lifestyle/young-star/2017/08/24/1732304/pagkilala-sa-
baybayin (2017)
https://www.academia.edu/23403734/Katanggapan_ng_Baybaying_PUP_Panula
t_ng_Unang_Pilipino_sa_mga_Guro_sa_Mataas_na_Pampublikong_Paaralan_sa
_Lungsod_ng_Naga_Camarines_Sur_Taong_Panuruan_2015-2016_March_2016
(2016)
https://www.academia.edu/29192718/Pananaliksik
41
i
i
i

https://lorenlegarda.com.ph/its-time-to-use-phs-ethnic-alphabet-baybayin-says-
legarda/ (2014)
rapcom-archives.blogspot.com/2011/02/difference-of-alibata-baybayin.html
(2011)
https://www.philstar.com/headlines/2018/04/23/1808717/house-panel-approves-
use-baybayin-countrys-national-writing-system (2018)
https://www.scribd.com/document/403015121/pananaliksik-1-docx
42
i
i
i

APENDIKS A
SARBEY-KWESTYONEYR
Mahal naming Respondente,
Maalab na Pagbati!
Kami ay mga mag-aaral ng Filipino1 na kasalukuyang nagsusulat ng isang
pamanahong-papel hinggil sa Adbentahe ng pagbabalik ng babybayin bilang
sistema ng pagsulat sa mga mag-aaral sa paaralang World Citi Colleges.
Kaugnay nito, inihanda namin ang kwestyoneyr na ito upang
makapangalap ng mga datos na kailangan namin sa aming pananaliksik.
Kung gayon, mangyaring sagutan ng buong katapatan ang mga sumusunod
na aytem. Tinitiyak po naming magiging kompidensyal na impormasyon ang
inyong mga kasagutan.
Marami pong Salamat!
Mga Mananaliksik,
43
i
i
i

Bacon, Denise Andrei B.
Gibaga, Shan Raizzielle O.
_________________________________________________________________
Pangalan (Opsyunal): ____________________________ Track: ____________
Strand: _____________ Kasarian: _________
Edad: __________ Baitang/Seksyon: _______________________
Direksyon: Punan ng angkop na impormasyon o datos ang mga kasunod na
patlang kung may pagpipilian, lagyan na lamang ng tsek () ang patlang na
tumutugma sa iyong sagot.
1. Ano ang antas ng iyong kaalaman hinggil sa baybayin?
____ Alam na alam ____ Walang alam
____ May kaunting kaalaman ____ Walang pakialam
2. Saan mo nalaman o natutunan ang baybayin?
____ Paaralan ____ Kaibigan
____ Internet ____ Usap-usapan
____ Balita ____ Aklat
44
i
i
i

3. Sa iyong palagay, sapat ba ang iyong kaalaman hinggil sa baybayin?
____ Sapat na sapat ____ Hindi sapat
____ Sapat ____ Walang kaalaman
4. Sang-ayon ka ba na ibalik ang baybayin bilang sistema ng pagsulat?
____ Lubos na sumasang-ayon ____ Hindi sumasang-ayon
____ Sumasang-ayon ____ Walang alam
5. Bakit kailangang ibalik ang baybayin bilang sistema ng pagsulat?
____ Dahil sa pamamagitan nito ay maipagmamalaki natin ang ating
kultura.
____ Upang magkaroon naman tayo ng damdamin ng nasyonalismo.
____ Upang mamulat ang mga estudyante na ang Pilipinas ay mayroon
ding sariling pamamaraan ng pagsulat.
____ Para sa self-identity o pagkakakilanlan ng bansang Pilipinas.
6. Anu-ano ang mga hakbang na maaaring gawin upang maibalilk ang
baybayin?
____ Bumuo ng bagong departamentong pangbaybayin sa KWF na susulat
ng aklat-aralin para sa pagtuturo ng baybayin sa mga guro at mag-
45
i
i
i

aaral.
____ Pagsisimula ng taunang paligsahan sa pagsulat at pagbasa ng
Baybayin sa mga paaralan.
____ Paggawad ng pagkilala at gantimpala sa mga tao o developers na
tumulong sa pagpapalaganap ng baybayin.
____ Magkaroon ng pormal na pag-uusap sa senado o sa pangulo upang
makamit sa madaling panahon ang pagbabalik ng baybayin.
7. Sa paanong paraan makakaapeto ang pagbabalik ng baybayin sa mga mag-
aaral?
____ Maaaring magkalituhan ang mga mag-aaral na gagamit nito dahil
iba-iba ang paraan ng pagsulat o pagguhit natin.
____ Ito’y dagdag impormasyon sa kaalaman ng tunay na panulat ng mga
Pilipino.
____ Ang mga mag-aaral ay makakatulong sa pagbibigay buhay sa
sinaunang paraan ng pagsulat.
____ Mahihirapan ang mga mag-aaral na basahin at intindihin ang
baybayin.
8. Anu-ano ang maaaring disadbentahe ng pagbalik ng baybayin sa mga mag-
aaral?
46
i
i
i

____Hindi ito makakasabay sa daloy ng modernisasyon.
____ Ang pagbabalik ng baybayin ay nangangailangan ng mahabang
panahon bago lubusang maisakatuparan.
____ Ang hakbang na kailangang gawin sa pagbabalik ng baybayin ay
nangangailangan ng karampatang budget.
____Hindi nagampanan ng baybayin na mailarawan nang tama sa sulat
ang sinasalita ng tao.
9. Anu-ano ang maaaring adbentahe ng pagbabalik ng baybayin sa mga mag-
aaral?
____Masasagot nito ang nawalang identidad o kamalayang kultural sa
ating pagka-Pilipino.
____Ang pagsulat at pag-aral ng baybayin ay isang daan upang
____Mababatid natin ang mga kamalian sa ating panitikan at mapapag-
aralan upang maitama natin ang mga ito.
____ Maraming pwedeng paggagamitan ng baybayin,katulad ng pagbasa
ng mga baybayin na sinulat ng ating mga ninuno.
10. Bilang estudyante, paano ka makakatulong sa pagpapalaganap ng baybayin?
____ Magbibigay impormasyon tungkol sa baybayin sa pamamagitan ng
47
i
i
i

pagpost sa social media.
____ Paggamit ng mobile applications na mayroong patungkol sa
baybayin.
____ Sa pamamagitan ng pagturo sa mga kaibigan o kakilala.
____ Sa pamamagitan ng paggamit ng baybayin araw-araw.
Maraming Salamat po!
APENDIKS B
PERSONAL NA IMPORMASYON
Shiela May O. Bacad
#3K Alley 1 Maayusin extn, Brgy. San
Vicente Quezon City
shielamaybacad@gmail.com
___________________________________________________________
_
PERSONAL NA DATOS
Edad: 16 Araw ng Kapanganakan: Marso 23,2003
Kasarian: Babae Nasyonalismo: Filipino
48
i
i
i

MGA PAARALANG NAPASUKAN
World Citi Colleges (2019-present)
Flora A. Ylagan High School (2015-2019)
San Vicente Elementary School (2009-2015)
Denise Andrei B. Bacon
#53 Annapolis st. Cubao
Quezon City
deniseandreibacon@gmail.com
___________________________________________________________
PERSONAL NA DATOS
Edad: 17 Araw ng Kapanganakan: Abril 2,2002
49
i
i
i

Ramon Magsaysay Cubao (2013-2018)
High School
Cubao Elementary School (2007-2013)
Shan Raizzelle O. Gibaga
#56A Manansala st. UP Diliman
Quezon City
razel.shn@gmail.com
___________________________________________________________
PERSONAL NA DATOS
Edad: 16 Araw ng Kapanganakan: Agosto 1,2003
50
i
i
i

Don Alejandro Roces Sr. (2015-2019)
Science-Technology High School
Quirino Elementary School (2009-2015)
APENDIKS C
PORMULARYO SA PAG-EEBALWEYT NG PAMANAHONG PAPEL
Pamagat:
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
Mananaliksik:
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
Taon at Seksyon: __________ Markahan: __________ Taong-Akademiko
: __________
Sistema ng Pagmamarka:
Apat (4) na puntos ang pinakamataas na maaaring ibigay sa bawat aytem.
Maaaring magbigay ng puntos na may decimal (halimbawa 1.7, 2.3, 3.5) ayon sa
paghuhusga ng ebalweytor. Pagsama-samahin ang mga nakuhang sub-total na
puntos upang makuha ang kabuuang marka.
A. Paksa at Suliranin GRADO
1. Signipikant at napapanahon ba ang paksa ng pananalikskik?
2. Sapat baa ng pagtalakay sa Introduksyon?
3. Malinaw at sapat baa ng saklaw at limitasyon ng paksa
upang makalikha ng mga valid na paglalahat?

4. Maayos at malinaw baa ng pamagat at angkop ba iyon sa
paksa ng pag-aaral?
5. Malinaw, ispesipik at sapat baa ng mga tiyak na layunin ng
pag-aaral?
6. Sapat at matalino baa ng pagkakapili sa mga terminong
binigyan ng depinisyon at malinaw baa ng
pagpapakahulugan sa bawat isang termino?
Kabuuang Grado
B. Kaugnay na Pag-aaral at Literatura
1. Sapat at angkop baa ng mga pag-aaralat literaturang
tinalakay?
2. Malinaw at maayos baa ng pagtalakay sa mga pag-aaralat
literaturang iyon?
3. Wasto at maayos baa ng dokumentasyon ng mga pag-aaral,
literature at iba pang hanguang ginamit?
Kabuuang Grado
C. Disenyo ng Pag-aaral
1. Angkop ba sa paksa ang pamamaraang metodong ginamit sa
pananaliksik?
2. Malinaw baa ng disenyo ng pananaliksik at naayon ba iyon
sa sayantipik na metodo ng pananaliksik?
3. Sapat at angkop ba ang mga respondenteng napili sa paksa
ng pananaliksik?
4. Malinaw at wasto baa ng disenyo ng instrumenting ginamit
sa pangangalap ng mga datos?
Kabuuang Grado
D. Presentasyon ng mga Datos
1. Sapat, valid at relayabol baa ng mga datos na nakalap?
2. Maingat bang nasuri at nalapatan ba ng wastong estadistikal
na tritment ang mga datos?
3. Wasto at sapat baa ng nagging interpretasyon ng mga datos?
4. Malinaw, maayos at konsistent baa ng tekstwalat
tabular/grapikal na presentasyon ng mga datos?
Kabuuang Grado
E. Lagom, Kongklusyon at Rekomendasyon
1. Mabisa at sapat baa ng pagkakalagom sa mga datos?
2. Lohikal at valid ba ang mga kongklusyon? Nakabatay ba
iyon sa mga datos na nakalap?
3. Nasagot ba sa kongklusyon ang mga ispesipikong
katanungang inilahad sa Suliranin at Layunin ng Pag-aaral?

4. Lohikal, feasible,praktikal at ateynabol ba ang mga inilahad
na rekomendasyon? Makalulutas kaya ang mga iyon sa mga
suliraning natukoy sa pag-aaral?
5. Malinaw, tuwiran at maayos baa ng paglalahad ng mga
lagom, kongklusyon at rekomendasyon?
Kabuuang Grado
F. Mekaniks at Pormat
1. Wasto baa ng pormat ng bawat bahagi ng pamanahong
papel? Nasunod ba ang mga tuntunin at tagubiling tinalakay
sa klase?
2. Nasunod baa ng mga tuntuning panggramatika sa teksto ng
pamanahong papel?
3. Sapat at maayos ba ang pagkaka-profread at pagkakaedit sa
teksto ng pamanahong papel?
Kabuuang Grado
Kabuuan/Katumbas na Marka (100)
Mga Puna at Mungkahi
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_______________________________________
Ebalweytor: ________________________________ Petsa:
____________________
(Lagda sa ibabaw ngNakalimbagna Pangalan)

APENDIKS D
PORMULARYO SA PAG-EEBALWEYT NG PASALITANG
PRESENTASYON
Pamagat:
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
Mananaliksik:
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
Taon at Seksyon: __________ Markahan: __________ Taong-Akademiko
: __________
Sistema ng Pagmamarka:
Limang (5) puntos ang pinakamataas na maaaring ibigay sa bawat aytem.
Maaaring magbigay ng puntos na may decimal (halimbawa 1.7, 2.3, 3.5) ayon sa
paghuhusga ng ebalweytor. Pagsama-samahin ang mga nakuhang sub-total na
puntos upang makuha ang kabuuang marka.
A. Masteri GRADO
1. Naipamalas ba ng bawat miyembro ng pangkat ang masteri
at kahandaan at sa pagtalakay ng paksang naitakda sa bawat
isa?
2. Sapat, malinaw at mapanghikayat baa ng pagtalakay ng
bawat isa?

3. Sapat at malinaw baa ng mga inilahad na paliwanag at
halimbawa ng bawat miyembro?
4. Wasto, sapat at mapanghikayat baa ng pagsagot ng bawat
isa sa mga katanungan ng mga panelist?
5. Obhetibo at valid ba ang mga pahayag ng bawat isa?
Naiwasan ba nila ang mgaa pahayag na may pagkiling,
prejudice,lihis sa paksa at walang katibayan?
Kabuuang Grado
B. Pamamaraan
1. Lohikal ba ang presentasyon ng buong pangkat?
2. Gumamit ba sila ng mga kailangang kagamitang awdyo-
biswal?
3. Angkop at epektibo baa ng mga kagamitang ginamkit ng
pangkat?
4. Epektibo at kompetent ba ang pangkat sa manipulasyon ng
mga kagamitan sa presentasyon?
5. Angkop at epektibo ba ang pamamaraan o estratehiyang
ginamit ng pangkat sa presentasyon?
Kabuuang Grado
C. Artikulasyon
1. Sapat ba ang lakas ng tinig ng bawat miyembro sa
pagsasalita?
2. Malinaw at wasto ba ang kanilang bigkas sa mga salita?
3. Angkop at epektibo baa ng kanilang mga galaw, kumpas at
iba pang non-verbal cues?
4. Wala ba silang mga nakadidistrak na mannerism sa
pagsasalita?
5. Wasto at angkop ba sa diwa ng mga pahayag ang kanilang
pagsasalita, tono, diin at hinto/pausing?
Kabuuang Grado
D. Disiplina
1. Nagsimula at nagtapos ba sa takdang oras ang presentasyon
ng pangkat?
2. Naging magiliw, matapat at magalang ba sila sa pagsagot ng
tanong ng panelist?
3. Naipamalas ba nila ang pagkakaisa at kooperasyon sa
presentasyon? Hindi ba monopolisado ng isa o ilan ang mga
Gawain?
4. Naipamalas ba ng bawat isa ang tiwala sa sarili?
5. Angkop ba ang anyo, ayos at kasuotan ng bawat isa?
Kabuuang Grado

Kabuuan/Katumbas na Marka (100)
Mga Puna at Mungkahi
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_______________________________________
Ebalweytor: ________________________________
(Lagda sa ibabaw ngNakalimbagna Pangalan)
Petsa: _____________________________________

FINAL-Research.docx

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to FINAL-Research.docx

Similar to FINAL-Research.docx (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

FINAL-Research.docx