1. 13.2 ΒΑΣΙΚΟΙ ΘΕΣΜΟΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
Η Ευρωπαϊκή ένωση είναι ένωση κρατών τα οποία:
● Δεσμεύονται να συνεργάζονται για την οικονομική ευημερία, τη δημοκρατία, την ειρήνη
● Μεταβιβάζουν εξουσίες τους σε αντίστοιχους θεσμούς της Ε.Ε.
ΒΑΣΙΚΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΤΡΙΓΩΝΟ
● Ευρωπαϊκή Επιτροπή: προτείνει νομοθεσία
● Συμβούλιο Ευρωπαϊκής Ένωσης, Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο: αποφασίζουν
Α. ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ
● Αντιπροσωπεύει: τους πολίτες των κρατών της Ε.Ε. (507 εκατομμύρια) στις συζητήσεις με τα άλλα θεσμικά όργανα της
Ε.Ε. ● Εκλογές: κάθε πενταετία ● Αποτελείται: από 751 βουλευτές από 7 πολιτικές ομάδες (Αριστερά, Σοσιαλιστές,
Πράσινοι, Φιλελεύθεροι, Λαϊκό Κόμμα, Συντηρητικοί-μεταρρυθμιστές, Ευρώπη ελευθερίας και δημοκρατίας, Ανεξάρτητοι)
● Αρμοδιότητες: α. Νομοθετική εξουσία, μαζί με το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (διαδικασία συναπόφασης) β.
Έλεγχος στα εκλεγμένα όργανα της Ε.Ε. Π.χ.: έγκριση ή απόρριψη εκλογής Επιτρόπων
γ. Προϋπολογισμός Ε.Ε. (έγκριση και έλεγχος) ● Βοήθεια στο έργο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου: από 17
Κοινοβουλευτικές Επιτροπές, που εκφράζουν γνώμη για τα θέματα που θα συζητηθούν ● Συνεδριάσεις: Το Ευρωπαϊκό
Κοινοβούλιο συνεδριάζει σε 3 πόλεις: Λουξεμβούργο, Βρυξέλλες (Βέλγιο) και Στρασβούργο (Γαλλία).
Β. ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ
● Αποτελείται: από τους αρχηγούς των Κρατών ή των Κυβερνήσεων της ΕΕ ● Συνεδριάσεις: Ονομάζονται σύνοδοι
κορυφής και γίνονται μία φορά κάθε τρίμηνο (4 φορές το χρόνο). ● Αρμοδιότητες: καθορισμός γενικών
προσανατολισμών ΕΕ
Γ. ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
● Αντιπροσωπεύει: τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. ● Αποτελείται: από τους υπουργούς των κρατών-μελών (28 μέλη, ένας
υπουργός από κάθε κράτος). Ο υπουργός κάθε χώρας εκπροσωπεί ψήφους ανάλογες με τον πληθυσμό της. ● Προεδρία
Συμβουλίου: ασκείται εκ περιτροπής από κάθε κράτος-μέλος για περίοδο 6 μηνών. Το κράτος αυτό ορίζει τα θέματα
ημερήσιας διάταξης για τα οποία θα αποφασίσει το Συμβούλιο. ● Λήψη αποφάσεων: απαιτείται ευρεία συναίνεση
(τουλάχιστον 260 ψήφοι από τους 352) ● Αρμοδιότητες: άσκηση νομοθετικής εξουσίας, μαζί με το Ευρωπαϊκό
Κοινοβούλιο (συναπόφαση) ● Θέματα αποφάσεων Συμβουλίου: οικονομική πολιτική κρατών-μελών, Κοινή Εξωτερική
Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ)
ΤΑ ΤΡΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ
● Συμβούλιο Ευρωπαϊκής Ένωσης: αποτελείται από τους Υπουργούς των κρατών-μελών της ΕΕ (28 μέλη). Ασκεί
νομοθετική εξουσία.
● Ευρωπαϊκό Συμβούλιο: αποτελείται από τους αρχηγούς των κρατών και κυβερνήσεων των χωρών της ΕΕ (28 μέλη).
Χαράσσει τη γενική πολιτική της ΕΕ.
● Συμβούλιο της Ευρώπης: αποτελείται από τους αρχηγούς όλων των κρατών της Ευρώπης (47 μέλη). Κυριότερο στόχο
έχει την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις ευρωπαϊκές χώρες.
Δ. ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
● Εκπροσωπεί: τα συμφέροντα της ΕΕ ● Αποτελείται: από 28 επιτρόπους (ένας από κάθε κράτος). - Διορίζονται: από τις
Κυβερνήσεις των κρατών - Εγκρίνονται: από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο - Διάρκεια θητείας: 5 χρόνια ● Έδρα:
Βρυξέλλες
● Αρμοδιότητες: α) νομοθετική λειτουργία: πρόταση νομοθεσίας στο Συμβούλιο ή το Κοινοβούλιο β) εκτελεστική
λειτουργία: υπεύθυνη, μαζί με το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, για την εφαρμογή της νομοθεσίας σε όλα τα κράτη (συστάσεις
στα κράτη και εάν δεν συμμορφωθούν προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο) γ) διαχείριση προϋπολογισμού ΕΕ
δ) εκπροσώπηση ΕΕ στη διεθνή σκηνή
Ε. ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
● Σκοπός: ομοιόμορφη εφαρμογή της νομοθεσίας από τα κράτη-μέλη ● Μέλη: ένας δικαστής από κάθε κράτος
● Σύνθεση: τριμελές, πενταμελές ή μείζονος σύνθεσης (13 μέλη) ● Αρμοδιότητες: Επίλυση διαφορών α) μεταξύ κρατών,
β) μεταξύ οργάνων της ΕΕ και γ) μεταξύ ευρωπαϊκών επιχειρήσεων και πολιτών
ΑΛΛΑ ΘΕΣΜΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
- Ελεγκτικό Συνέδριο: ελέγχει τη νομιμότητα της διαχείρισης του προϋπολογισμού της Ε.Ε.
- Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα: υπεύθυνη για τη διαχείριση του ευρώ και τη νομισματική πολιτική της ΕΕ
- Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων: δανείζει χρήματα για έργα ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος
- Επιτροπή Περιφερειών: εκφράζει γνώμη για θέματα τοπικής αυτοδιοίκησης
- Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής: ασχολείται με καταγγελίες πολιτών για κακοδιοίκηση