cc

1. GÃY TRÊN LỒI CẦU
XƯƠNG CÁNH TAY Ở
TRẺ EM
KTV TRẦN NGỌC QUANG

2. MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM GP VÙNG KHUỶU
GỒM 3 XƯƠNG - 3 KHỚP

3. MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM SINH LÝ VÀ VẬN ĐỘNG
Vận động gấp duỗi nhờ khớp bản lề giữa xương
trụ và xương cánh tay,; và khớp lồi cầu giữa
xương quay và cánh tay. Gấp 140 độ, duỗi 0-10 độ.
Vận động sấp ngữa nhờ khớp quay trụ trên. Sấp
và ngữa khoảng 80-90 độ.
Sự phối hợp các khớp trên có cử động xoay.
Góc cánh cẳng tay valgus sinh lý từ 0-16
độ( trung bình 14 độ).
Góc Baumann (giữa trục xương cánh tay và
đường thẳng qua bờ trên điểm cốt hoá lồi cầu
ngoài): bình thường 70 độ.

4. 14
GÓC CÁNH CẲNG TAY VÀ TRỤC XƯƠNG QUAY

5. CÁC GÓC
VÙNG
KHUỶU
VÀ GÓC
BAUMANN
BÌNH
THƯỜNG

6. CÁC ĐIỂM CỐT HOÁ VÙNG KHUỶU
NHÌN THẲNG
NHÌN NGHIÊNG

7. Gaîy trãn läöi cáöu xæång caïnh tay laì
loaûi gaîy ráút phäø biãún åí læïa tuäøi tæì
5-12 ( âàûc biãût åí treí 8 tuäøi). Là gaîy
ngoaûi khåïp, åí vuìng haình xæång cuía
âáöu dæåïi xæång caïnh tay vaì âæåìng gaîy
nàòm trãn läöi cáöu vaì roìng roüc, âi ngang
qua häú khuyíu.
Gaîy trãn läöi cáöu xæång caïnh tay
chiãúm khoaíng 10% caïc gaîy âáöu dæåïi
xæång caïnh tay, âæåüc chia laìm hai loaûi:
gãy gấp và gãy duỗi.
DỊCH TỂ

8. CƠ CHẾ
ÅÍ treí con, thæåìng do nguyãn nhán giaïn tiãúp, teï ngaî
tay chäúng âáút åí tæ thãú duäùi (gaîy duäùi), coìn åí
ngæåìi låïn, trong thãø gaîy gáúp thç thæåìng do cháún
thæång træûc tiãúp vaìo màût sau cuía khuyíu åí tæ thãú
Gaîy duäùi: naûn nhán ngaî chäúng baìn tay xuäúng nãön
cæïng trong tæ thãú duäùi khuyíu.
 Gaîy gáúp: naûn nhán ngaî chäúng khuyíu trong tæ thãú
gáúp khuyíu, moîmkhuyíu âáøy âáöu gaîy dæåïi ra træåïc.
GÃY DUỖI

9. GÃY GẤP

10. GIẢI PHẪU BỆNH
Âæåìng gaîy: âæåìng gaîy nàòm trãn nãúp khuyíu
khoaíng 3-4cm, âi ngang häú khuyíu åí màût sau
hoàûc häú veût åí màût træåïc.
Gaîyduäùi: âæåìng gaîy thæåìng cheïo tæì phêa
trãn sau xuäúng phêa træåïc dæåïi.
Gaîygáúp: trãn phim nghiãng tháúy âæåìng gaîy
cheïo tæì màût træåïc trãn xuäúng màût sau dæåïi.
Di lãûch: coï hai thãø khaïc nhau:
Gaîy duäùi : âáöu dæåïi di lãûch ra sau, gàûp
97,7% åí treí con, 75% caïc træåìng håüp coï âáöu
dæåïi di lãûch ra sau, vaìo trong vaì xoay trong,
âáöu nhoün cuía âoaûn trãn di lãûch ra phêa
træåïc.
Gaîy gáúp: âáöu dæåïi di lãûch ra træåïc,
thæåìng hiãúm gàûp, 2-4%.

11. GIẢI PHẪU BỆNH

12. CHẨN ĐOÁN
Thường dễ: dựa vào cơ chế, lâm sàng và
Xquang để chẩn đoán:
Xác định, phân biệt
Kiểu gãy
Phân loại
Tổn thương phối hợp

13. BIẾN CHỨNG

14. BIẾN CHỨNG SỚM
Täønthæångtháönkinh
Nhiãùmtruìng
Täøn thæång âäüng maûch caïnh
tay
A.Cheìn eïp âäüng maûch
caïnh tay;
B.Cheìn eïp tháön kinh giæîa;
C.Cheìn eïp tháön kinh quay
Gaîyxæånghåí
Cheìneïpkhoangåícàóngtay

15. BIẾN CHỨNG MUỘN
Veûo khuyíu vaìo trong
(cubitus varus).
Veûo khuyíu ra ngoaìi
(decubitus valgus).
Viãmxæång khåïp
Viãmcå hoïa can
(myositis
ossicalcification)
Häüi chæïng Volkmann

16. PHÂN LOẠI GTLC THEO GARDLAND
Gãy duỗi chia làm 3 độ:
Âäü I: gaîy khäng di lãûch
Âäü II : gaîy di lãûch nhæng pháön võ xæång
phêa sau coìn dênh nhau, chæa råìi.
Âäü III : gaîy di lãûch hoaìn toaìn , hai âáöu
xæång gaîy khäng caìi vaìo nhau, âáöu dæåïi di
lãûch ra sau vaìo trong hoàûc ra sau vaì ra ngoaìi.
Trong kiãøu gaîy gáúp, chia laìmba âäü nhæ sau:
Âäü I: gaîy khäng di lãûch hoàûc di lãûch ráút êt,
goïc giæîa thán xæång caïnh tay vaì läöi cáöu khäng
quaï 10-15 âäü.
Âäü II: gaîy di lãûch nhæng pháön voí xæång
phêa træåïc coìn dênh vaìo nhau.
Âäü III: gaîy di lãûch hoaìn toaìn.

17. PHÂN LOẠI GTLC THEO MARION VAÌ
LAGRANGE
Gồm 4 độ:
Âäü I: gaîy voí træåïc xæång caïnh tay
Âäü II: gaîy hoaìn toaìn xæång caïnh tay
nhæng khäng di lãûch
Âäü III: gaîy hoaìn toaìn, di lãûch nhæng hai
diãûn gaîy váùn coìn tiãúp xuïc nhau
Âäü IV: gaîy hoaìn toaìn, hai âáöu gaîy di
lãûch xa nhau khäng coìn tiãúp xuïc .

18. ĐIỀU TRỊ
 Mục tiêu: phục hồi lại chức năng và giải
phẫu bằng phương pháp nắn kín (bảo tồn)
hay hở.
 Các phương pháp:
Điều trị bảo tồn: nắn và bó bột
Điều trị bằng phẫu: KHX bên trong
(internal fixation). Thường sử dụng đinh
Kirschner hoặc nẹp chữ Y hoặc nẹp và vít.

19. ĐIỀU TRỊ BẢO TỒN
Chỉ định
Gãy không di lệch hoặc ít di lệch
Gãy xương đến sớm, ít phù nề
Gãy xương không có biến chứng thần kinh,
mạch máu.
 Phân độ Gartland: Gãy độ 1, độ 2, độ 3 đến
sơm
Phân độ Marion: gãy độ 1, độ 2, độ 3, độ 4
đến sớm

20. PHƯƠNG PHÁP
Nắn chỉnh chữa di lệch và cố định bằng bột hoặc
nếu có điều kiện có C-arm thì có thể cố định bằng
đinh Kirschner qua da

22. ĐIỀU TRỊ BẰNG PHẪU THUẬT
Chỉ định
Chỉ định mổ đặt ra trong trường hợp:
Gãy hở
Gãy kín kéo nắn không thành công ( như
trong trường hợp đầu dưới của đoạn trên đâm
thọc mắc vào trong cơ )
Gãy kèm theo tổn thương mạch máu nặng nề
( nhất là các trường hợp cố gắng kéo nắn nhiều
lần mà không thành công) hoặc gãy kèm theo
thương tổn thần kinh cần thăm dò.

23. PHƯƠNG TIỆN
Xuyên đinh Kirschner chéo ổ gãy
Ở người lớn có thể bắt vit xốp hoặc bắt nẹp
chữ Y hoặc chữ T

25. ĐƯỜNG MỔ
 Đường bên
(lateral incision)
Hoặc đường dọc sau khuỷu @
( posterior incision)

26. MỘT SỐ VẤN ĐỀ CẦN QUAN
TÂM

27. THỜI ĐIỂM PHẪU THUẬT VÀ BIẾN CHỨNG
Phẫu thuật trước 8 giờ sau chấn thương và
sau 8 giờ sau chấn thương.

28. 01 nghiên cứu CHARLES T MEHLMAN
và cộng sự ở bệnh viện nhi trung tâm ở
Cicinatti, Ohio
Gồm 200 bệnh nhânchia 2 nhóm: nhóm 1
gồm 52 bệnh nhân được phẫu thuật sớm và
nhóm 2 gồm 148 bn được phẫu thuật muộn.
Cho thấy tỉ lệ biến chứng ở hai nhóm khác
nhau không có ý nghĩa thống kê.

29. Nắn thất bại có nên mổ
ngay hay không?

30. Lựa chọn kiểu kết hợp xương
 02 Kirschner chéo nhau
 02 Kirschner cùng bên (ngoài)
 Nẹp vit chữ Y hoặc T