Βενετία, μια πόλη πάνω στο νερό, Βασιλική Μπράβου - Αποστολία Μπάρδα
ΠΡΕΤΟΡΙΑ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑ
1. Διδασκαλία Ελληνομάθειας και Ελληνικών ως 2η
ξένη Γλώσσα
Θέλησα να πω κάποια πράγματα με θέμα τη διδασκαλία της Ελληνομάθειας,
περισσότερο για να εγερθεί κάποιο ενδιαφέρον, έστω και μεταξύ μας, σε πρώτη φάση.
Θεωρώ ότι το πρόγραμμα της Ελληνομάθειας ως θεσμός είναι αδικημένος και
υποτιμημένος. Νομίζω αρχικά ότι δεν έχει καταστεί με σαφήνεια στους γονείς η
βαρύτητα του συγκεκριμένου διπλώματος ή δεν έχει τονιστεί με επιμονή, προκειμένου
να το εμπεδώσουν. Νομίζω ότι στο συγκεκριμένο κομμάτι, μερίδιο ευθύνης έχουμε κι
εμείς ως εκπαιδευτικοί τόσο ατομικά, όσο και συνολικά.
Ως λύσεις, αρχικά θα πρότεινα αποστολή Email στις κοινότητες, το οποίο θα διανεμηθεί
στους γονείς κατόπιν, όπου και θα τονίζεται η αξία και η χρησιμότητα του
πιστοποιητικού ανά επίπεδο. Επίσης, διενέργεια ενημερωτικών ομιλιών στις Κοινότητες,
ιδιαίτερα στις πολυμελείς: Πρετόρια, Ντέρμπαν, Κέιπ Τάουν, αφού βεβαίως θα έχει
γίνει η κατάλληλη προεργασία από τους κατά τόπους εκπαιδευτικούς.
Αναμφίβολα όμως η επιρροή που έχει ο κάθε εκπαιδευτικός ατομικά, μέσω της συχνής
επικοινωνίας με μαθητές και γονείς, υπερβαίνει κατά πολύ κάθε ημερίδα και κάθε
ενημερωτικό Email. Εμείς πρέπει να βρούμε τρόπους να κοινωνήσουμε στους γονείς και
στα παιδιά την αξία της πιστοποίησης, αλλά και πόσο ελκυστικό είναι να διαγωνίζονται
στη γλώσσα των προγόνων τους, στην πλουσιότερη γλώσσα του κόσμου.
Επίσης πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι οι συγκεκριμένες εξετάσεις δεν είναι σαν τις
εξετάσεις που έχουν συνηθίσει και τα γεμίζουν άγχος, καθώς και μόνο η λέξη
«εξετάσεις» φτάνει για να τα αποτρέψει από τη διαδικασία των εξετάσεων, αλλά και την
ίδια την εκμάθηση της γλώσσας. Πρέπει να καταστήσουμε σαφές ότι οι εξετάσεις αυτές,
πέρα από την πρακτική αξία του διπλώματος, είναι διαδικασία και απόφαση καρδιάς και
συνεπώς δεν χρειάζεται άγχος, καθώς η συμμετοχή και η προσπάθεια από μόνες τους
είναι τιμητικές.
Πριν απ’ όλα όμως, πρέπει εμείς οι ίδιοι να έχουμε κατανοήσει τι είναι αυτό που
κάνουμε: την αξία της Πιστοποίησης, τους τρόπους προσέγγισης και διδασκαλίας, καθώς
και τα μέσα που θα χρησιμοποιήσουμε.
Στο πρακτικό κομμάτι, στο ΤΕΓ Πρετόριας προσπαθούμε να διαγνώσουμε ποια παιδιά
άνω των 10 ετών που φοιτούν στο σχολείο ή ακόμα και κάποια που ξέρουμε έξω από
αυτό, έχουν ένα υπόβαθρο στα Ελληνικά και θα μπορούσαν να προετοιμαστούν για
εξετάσεις.
Ειδικότερα:
Στα επίπεδα Α1, Α2 και Β1 χρησιμοποιούμε κατά περίσταση το βιβλίο «Μαργαρίτα 4»,
βιβλία της σειράς «Μιλώ και Γράφω Ελληνικά στις γειτονιές του κόσμου», «Γράμματα
πάνε κι έρχονται στις γειτονιές του κόσμου», βιβλία Ιστορίας της Δ’ δημοτικού κυρίως
(του Οργανισμού), τα Ανθολόγια Δ΄, Ε΄ και ΣΤ’ τάξεων του δημοτικού (του
Οργανισμού) και βιβλία Γραμματικής.
Λεπτομερέστερα θα ήθελα να αναφερθώ στη διδασκαλία του επιπέδου Β2, καθώς το
θεωρώ σταθμό στη μετάβαση των παιδιών από το επίπεδο αρχαρίων στο επίπεδο των
προχωρημένων, στη γνώση της ελληνικής.
2. Τα εγχειρίδια που χρησιμοποιούμε κατά βάση είναι:
Ανθολόγιο της Α’ Γυμνασίου
Ανθολόγιο για παιδιά της διασποράς
Ιστοριοδρομίες (ιδιαίτερα αξιόλογο και για το πλούσιο λεξιλόγιο που διαθέτει και
για τις πολύτιμες πληροφορίες που παρέχει για την ιστορία και τη γεωγραφία της
Ελλάδας)
Επιπλέον η διδασκαλία εμπλουτίζεται και με διάφορες θεματικές ενότητες που αφορούν:
Τρόφιμα (ζωικής – φυτικής προέλευσης, θρεπτικά συστατικά, διατροφικές
συνήθειες χωρών)
Περιβάλλον – Φυσικός πλούτος – Ενέργεια
Επιστήμη – Τεχνολογία
Οικογένεια – ρόλος και κρίση του θεσμού
Διαφορετικότητα (ανεκτικότητα, ανοχή, ρατσισμός)
Εκπαίδευση – Σχολείο
Γλώσσα (σημασία γλωσσομάθειας, γλωσσικό πρόβλημα)
Τουρισμός (ωφέλειες και αρνητικές συνέπειες)
Τηλεόραση
Διαδίκτυο
Εθελοντισμός
Δημοκρατία – Ελευθερία
Ενδεικτικά επιλέξαμε να παρουσιάσουμε μία από τις ενότητες διδασκαλίας.
Ειρήνη – Πόλεμος
Αφόρμηση: Μπορούμε να δείξουμε στα παιδιά εικόνες σχετικές με τον πόλεμο και την
ειρήνη να τα προτρέψουμε να εκφράσουν τα συναισθήματα που τους προκαλούν.
Αρχικά μιλούμε για την ετυμολογία της λέξης «ειρήνη» και αναφερόμαστε στις βασικές
έννοιες και αξίες που προκύπτουν από αυτή.
1. Σημειώνουμε και επεξεργαζόμαστε το νέο λεξιλόγιο που μπορούμε να
χρησιμοποιήσουμε (ενδεικτικά: αλληλεγγύη, ισότητα, ελευθερία, σεβασμός,
τάξη, ασφάλεια, ανθρώπινα δικαιώματα, συναδελφοσύνη, συνεργασία,
οικονομική πρόοδος, καλλιτεχνική δημιουργία, παιδεία κτλ.), όπως αναφέρονται
στην αρχική σελίδα «Η αξία της ειρήνης».
2. Τα παιδιά διαβάζουν το κείμενο «Η θεά ειρήνη» στο οποίο τονίζεται η σημασία
που έχει διαχρονικά για τους Έλληνες η «ειρήνη», αφού στα αρχαία χρόνια είχαν
φτάσει να τη θεοποιήσουν.
3. Ακολουθεί συζήτηση και προβληματισμός για το αν και κατά πόσο η αξία και η
σημασία της ειρήνης αναγνωρίζεται και υπάρχει στις μέρες μας. Γίνεται αναφορά
στους 2 παγκόσμιους πολέμους που έγιναν τον περασμένο αιώνα, με
φωτογραφικό υλικό και προβολή σχετικών video. Προτρέπουμε τα παιδιά να
αναφερθούν και σε άλλους πολέμους που έγιναν ή γίνονται ακόμα.
3. 4. Γίνεται αναφορά στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών και στο αν η ειρήνη, όπου
υπάρχει, είναι γνήσια ή στηρίζεται στην ισορροπία του τρόμου, όπως αναφέρεται
στα κείμενα «Υπάρχει ειρήνη σήμερα;» και «Όχι δεν είναι ειρήνη αυτή».
5. Ακολουθεί προβληματισμός και συζήτηση γύρω από τα αίτια του πολέμου και
καταγράφεται το νέο λεξιλόγιο (ενδεικτικά: οικονομικά συμφέροντα,
ανταγωνισμός, εθνικισμός, φανατισμός, πολεμική βιομηχανία, στερεότυπα,
μίσος, επεκτατικές βλέψεις, εμφύλιοι πόλεμοι, επιθετικός – αμυντικός πόλεμος)
6. Συζητούμε για τις συνέπειες του πολέμου και μελετούμε το σχετικό κείμενο και
το κείμενο «Οι ανθρώπινες απώλειες».
7. Προτρέπουμε τα παιδιά να αναρωτηθούν με ποιους τρόπους μπορεί να
αποφευχθεί ο πόλεμος και μελετούμε το σχετικό κείμενο «Τρόποι αποφυγής του
πολέμου». Τονίζουμε τη σημασία που έχουν οι πνευματικοί άνθρωποι, η τέχνη,
οι Διεθνείς Οργανισμοί και τα ΜΜΕ.
(Ανάλογα με το χρόνο που διαθέτουμε, μπορούμε να αναθέσουμε στα παιδιά να
κάνουν κάποιες εργασίες – Projects και να αποτυπώσουν με κείμενα, ποιήματα ή
ζωγραφιές τον «πόλεμο» και την «ειρήνη»)
Προτεινόμενες εργασίες
Ανάπτυξη θέματος:
1. Με ποιον τρόπο οι νέοι αποτελούν το μέλλον της ανθρωπότητας, μπορούν
από «απλοί παρατηρητές» να γίνουν ενεργητικοί συμμέτοχοι και να
εργαστούν για την εδραίωση της ειρήνης;
2. Γράψτε τις σκέψεις σας σε ένα κείμενο που πρόκειται να δημοσιευτεί σε
εφημερίδα με μορφή άρθρου.
Ανάπτυξη παραγράφων:
1. Γιατί χρέος του ανθρώπου είναι να αγωνίζεται για την ειρήνη και το δίκαιο;
2. Νομίζετε ότι ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών ανταποκρίνεται στο ρόλο για
τον οποίο συστήθηκε;
3. «Επειδή οι πόλεμοι αρχίζουν από το νου των ανθρώπων, γι΄ αυτό στο νου των
ανθρώπων πρέπει να οικοδομήσουμε την προστασία της ειρήνης». Σχολιάστε την
παραπάνω άποψη σε μία παράγραφο.
4. Το κυνήγι των εξοπλισμών.
Προέκταση εργασιών
Εκτελώντας τις παραπάνω εργασίες, οι μαθητές καλούνται να δημιουργήσουν κι ένα
φύλλο εργασίες με ερωτήσεις βασισμένες στη μεθοδολογία των εξετάσεων που αφορά
την κατανόηση προφορικού λόγου (ακρόαση κειμένου από CD). Αφού ο μαθητής γράψει
το κείμενό του και διαμορφώσει ένα ερωτηματολόγιο βασισμένο σε αυτό, το διαβάζει
στους υπόλοιπους συμμαθητές του, οι οποίοι καλούνται να απαντήσουν σωστά.