Lec4

1. MICROSOFT
EXCEL
1

2. MS EXCEL ПРОГРАМЫН үНДСЭН
ОЙЛГОЛТУУД
MS Excel програм нь хүснэгтэн мэдээлэл
боловсруулах, хүснэгтэнд тооцоо хийх, эдийн засаг,
статистикийн болон инженерийн тооцоонд
хэрэглэгдэх төрөл бүрийн функцүүдийг ашиглан
боловсруулалт хийх, хүснэгтийн өгөгдлүүдээр график,
диаграмм байгуулах гэх мэт үйлдлийг гүйцэтгэх
боломжоор хангагдсан асар том электрон хүснэгтүүд
бүхий хэрэглээний програм юм.
2

3. MS EXCEL ПРОГРАМЫН БОЛОМЖУУД
3
 Хүснэгтийн нүдэнд төрөл бүрийн форматын өөрчлөлт
хийх боломжтой. Текстийг хэвтээ босоогоор бичиж
болохоос гадна хэдэн градусын налуугаар бичихийг
тохируулж өгч болно
 Хүснэгтэнд хүссэн функцээ ашиглан тооцоо хийж болно.
Функц, томъёо ашиглан бодолт хийсэн бол тухайн нүдэн
дэх бодолтыг бусад нүдэнд давтан гүйцэтгэхгүйгээр
хуулж болно.

4.  Хэрэглэгчийн цуваа үүсгэж хүснэгтийн нүднүүдийг
хүссэн утгаар дүүргэж болно.
 Өгөгдлийг хуулахдаа тоон утга, томъёо, хэлбэр загвар
гэх мэт сонгосон объектийг хуулж болно.
 Өгөдлийг эрэмбэлэх, хэрэгтэй мэдээллээ шүүж
харуулах, ялгаатай мөрүүдийн хувьд дэд нийлбэр
олох боломжтой.
 Нэг файлд хадгалагдах ялгаатай хүснэгтүүдийн тоог
нэмж хасаж, нэрийг өөрчилж болно.
4
MS EXCEL ПРОГРАМЫН БОЛОМЖУУД

5.  Хэвлэгдэх мужийг тогтоож өгч болно. Их хэмжээний
хүснэгттэй ажиллаж байх үед хэвлэгдэх шаардлагатай
мэдээллийг тодорхойлж, хэвлэх үйлдлийг шууд
гүйцэтгэснээр зарим нэг тохируулага хийхээс таныг
чөлөөлж өгдөг.
 Хүснэгтүүдийг нэгтгэж хураангуйлан эмхтгэсэн хүснэгт
үүсгэж болно .
 Төрөл бүрийн график диаграмм зурах, диаграммыг сольж
өөрчилж засвар оруулах замаар хүснэгтэн дэх өгөгдлийг
ойлгомжтойгоор дүрсэлж үзүүлэх боломжтой.
5
MS EXCEL ПРОГРАМЫН БОЛОМЖУУД

6. ПРОГРАМЫН ҮНДСЭН ДЭЛГЭЦ
Гарчгийн мөр
Идэвхитэй
нүдний
хаяг
Томъёоны мөр
Menu bar
Хэрэгслийн
мөр
Идэвхитэй
байгаа нүд
Баганын дугаар
Мөрийн дугаар
Ажлыг хуудас
Vertical
Horizontal

7. ХҮСНЭГТ БОЛОВСРУУЛЖ ЭХЛЭХ ҮЕД
АНХААРАХ ЗҮЙЛС
 Хүснэгтийг дүрсэлж байгаа тор нь хэвлэгдэж гардаггүй.
Иймд торыг хэвлэж гаргахыг хүсвэл түүнийг хүрээлэх
хэрэгтэй.
 Мөрийг дугаарлаж байгаа тоог дэс дугаар баганын оронд
ашиглах гэж оролдох хэрэггүй. Энэ нь мөрийг нэрлэж буй
нэр юм.
 Хүснэгтийн нүд бүр нь Excel програмд зориулагдсан
стандарт фонтоор тохируулагдсан байдаг. Энэ үед өөр
фонт ашиглахыг хүсвэл хүснэгт үүсгэх мужийг тэмдэглэж
тухайн фонтоор тохируулж сонгох хэрэгтэй.
7

8. EXCEL ПРОГРАМЫН ЗАРИМ НЭГ
НЭР ТОМЪЁО
8
 WORKBOOK үүнийг ажлын хавтас гэж ойлгоно. Хэд
хэдэн хуудас бүхий нэг ажлын хавтасанд асар их
хэмжээний мэдээллийг агуулж болох юм. Нэг ажлын
хавтас нь дотроо 3 ажлын хуудас агуулах бөгөөд
үүнийг бид нэмж оруулах боломжтой.
 WORKSHEET энэ нь хүснэгтэн мэдээлэл
боловсруулж эхлэх талбай бөгөөд үүнийг бид
ажлын хуудас гэж нэрлэнэ.

9.  CELL энэ нь өгөгдөл оруулах идэвхитэй нүд юм.
Идэвхитэй нүдийг баганыг нэрлэх үсэг, мөрийг
дугаарлах тоог оролцуулан нэрлэх бөгөөд нүдний
хаягаар тухайн тохиолдолд ямар нүд идэвхитэй
байгааг мэдэх боломжтой.
 RANGE – бүлэг нүднүүдийг бид муж гэж нэрлэнэ.
Нэгээс илүү нүднүүд сонгож үйлдэл хийх
тохиолдолд энэ нэр томъёог хэрэглэх болно.
9
EXCEL ПРОГРАМЫН ЗАРИМ НЭГ
НЭР ТОМЪЁО

10. HOME -> Format cell команд
 Нүдэнд өгөгдлийг олон эгнээгээр байрлуулах, нүдийг
хүрээлэх, нүдэнд өгөгдөл бичигдэх хэлбэрийг
тохируулах, үсгийн фонт сонгох, гэх мэт олон үйлдлийг
гүйцэтгэдэг. / Ctrl + 1 /

11. Home -> Format cells -> Number
 Энэ командаар нүдэнд оруулах өгөгдлийн өгөгдлийн
төрлийг нь зааж өгнө. Тухайн нүдэнд тоон өгөгдөл
оруулах, текст өгөгдөл оруулж болох гэх мэтээр
тохируулна.

12.  Энд нүдэндэх өгөгдлийн байрлалыг тодорхойлно.
 Orientation бүлэгт градусыг зааж өгөх ба эсвэл хулганы
тусламжтайгаар Text үгийн налуу байх хэлбэрийг зааж
өгнө.
 Degree – Нүдэнд текстийн бичигдэх өнцгийг зааж өгнө.
HOME -> FORMAT CELLS -> ALIGNMENT

14. Text alignment бүлэгт хүснэгтийн нүдэнд
өгөгдлийг аль талд нь зэрэгцүүлэхийг
тодорхойлж өгдөг.
Horizontal – хэвтээ тэнхлэгийн хувьд,
Vertical – босоо тэнхлэгийн хувьд
өгөгдлийг голд нь баруун, зүүн, дээд, доод
талд нь байрлуулах тохируулга хийнэ.

16. НҮДЭНД ӨГӨГДЛИЙГ ОЛОН ЭГНЭЭГЭЭР
БИЧИХДЭЭ
1. Өгөгдөл бүхий нүдийг сонгоно. Хэрэв өгөгдөл оруулж байх
үед энэ үйлдлийг гүйцэтгэхийг хүсвэл заавал өгөгдөл
оруулах үйлдлийг дуусгасан байх шаардлагатай.
2. Home -> Format cells -> Alignment -> Wrap text буюу
текстийг хугалах командыг сонгоно. Энэ командаар нүдэнд
багтахгүй байгаа өгөгдлийг хугалж нүдэнд багтаана.
3. Хэрэв нүдэнд курсор анивчиж байвал өөрөөр хэлбэл
өгөгдөл оруулах үйлдлийг дуусгаагүй бол Home цэсний
Format Cells командаар зөвхөн үсгийн фонд сонгох
/FONT/ цонх нээгдэнэ.

19. БАГАНЫН ХЭМЖЭЭГЭЭР НҮДЭН ДЭХ
ӨГӨГДЛИЙН ХЭМЖЭЭ ӨӨРЧЛӨГДӨХ
 Энэ үйлдлийн тусламжтайгаар баганын хэмжээг
багасгахад нүдэн дэх өгөгдөл багасана. Өөрөөр хэлбэл
нүдэнд бичигдсэн өгөгдлийн үсгийн хэмжээ багасах
замаар тухайн өгөгдөл хэмжээг нь багасгасан багананд
бүтнээрээ багтаж харагдана.
1. Өгөгдөл бүхий нүдийг сонгоно.
2. Баганын хэмжээг багасгана.
3. Home -> Format Cells -> Alignment -> Shrink to fit
командыг сонгоно.

22. НҮДНҮҮДИЙГ НЭГТГЭХ
Хүснэгтийн нүднүүдийг нэгтгэхдээ:
 1. Нэгтгэх гэж буй нүднүүдийг сонгоно.
 2. Home->Font->Format cells-> Alignment -> Merge
Cells командыг сонгоно.

25. ХҮСНЭГТЭНД ҮСГИЙН ФОНД СОНГОХ
1. Фонд солих гэж буй нүднүүдийг сонгоно.
2. Хэрэгсэлийн мөрнөөс үсгийн фонт сонгох цонх ашиглах
эсвэл Home -> Format Cells-> Font командыг сонгоно.

26. ХҮСНЭГТИЙГ ХҮРЭЭЛЭХ ШУГАМЫН
ТӨРӨЛ, ХЭЛБЭР СОНГОХ
o Хэрэгсэлийн мөрнөөс хүснэгтийг
хүрээлэх хүрээний хэлбэр сонгох
командыг сонгоно.
o Нээгдэх хүрээний хэлбэр бүхий
цэснээс шаардлагатай хэлбэрийг
сонгоно.

27. Хүснэгтийг хүрээлэх өөр нэг арга бол:
Хүрээлэх нүднүүдийг сонгон идвэхжүүлнэ.
Home->Format Cells->Border хавтасыг
сонгоно.
Line бүлгээс шаардлагатай хүрээний төрлийг
Border бүлгээс нүдний аль хэсгээр
хүрээлэхийг сонгоод OK дарна. Мөн хүрээний
өнгийг Color нүдэнд сонгож болно.
ХҮСНЭГТИЙГ ХҮРЭЭЛЭХ ШУГАМЫН
ТӨРӨЛ, ХЭЛБЭР СОНГОХ

29. НҮДЭН ДЭХ ӨГӨГДЛИЙГ ТОДОРХОЙ
ЗОРИЛГОТОЙГООР ХУУЛАХ
Нүдэнд өгөгдлийг хуулах болон зөөх үйлдлийг
гүйцэтгэхдээ тодорхой сонголт ашиглаж сонгосон
өгөгдлөөс өөрт хэрэгтэй тодорхой хэсгийг хуулах
боломж MS Excel программд байдаг. Энэ нь
өгөгдөл бүхий нүдийг хуулж сонгосон байрлалд
тавихдаа тоон утгыг, томъёог, хэлбэр загварыг гэх
мэт сонгоно гэсэн үг.

30. 1. Хуулах мэдээлэл бүхий нүдийг сонгоно.
2. Хуулах команд Copy – г сонгоно.
3. Өгөгдөл байрлуулах нүдийг сонгоно.
4. Home->Clipboard -> Paste->Paste Special
командыг сонгоно
НҮДЭН ДЭХ ӨГӨГДЛИЙГ ТОДОРХОЙ
ЗОРИЛГОТОЙГООР ХУУЛАХ

32. All Бүх өгөгдлийг хуулах
Formulas Зөвхөн томъёог хуулах
Values Зөвхөн утгыг хуулах
Formats Зөвхөн форматыг хуулах
Comments Тайлбарыг хуулах
All except
borders
Хүрээнээс бусдыг хуулах

33. Column widths Баганын өргөнийг
None Үйлдэл гүйцэтгэхгүй
Add Нэмэх үйлдлийг хуулах
Subtract Хасах үйлдлийг хуулах
Mulptiply Үржих үйлдлийг хуулах
Divide Хуваах үйлдлийг хуулах