Γεωγραφία Ε΄ δημοτικού

3. Παρατηρήστε
το δελτίο
καιρού της
παραπάνω
εικόνας.
Ποια
σύμβολα
υπάρχουν
στο
δελτίο τα
οποία
φανερώνουν
τον καιρό
της ημέρας;

4. Οι επιστήμονες που ασχολούνται με την πρόγνωση του καιρού, δηλαδή οι
μετεωρολόγοι, καθημερινά συλλέγουν πολλά στοιχεία, για να μπορούν να
μας πληροφορούν με βεβαιότητα για τον καιρό που θα επικρατήσει στις
διάφορες περιοχές τις επόμενες ημέρες.
Ποια πιστεύετε ότι είναι τα στοιχεία που συλλέγουν οι μετεωρολόγοι
για να βρουν τι καιρός θα επικρατήσει τις επόμενες ημέρες;
Α. Την ταχύτητα του ανέμου
Β. Τα σύννεφα στον ουρανό
Γ. Το πέταγμα των πουλιών
Δ. Όλα τα παραπάνω

5. Η κατεύθυνση και η ταχύτητα του ανέμου, η ατμοσφαιρική πίεση, η ένταση
και το ύψος της βροχόπτωσης, η θερμοκρασία, η υγρασία της ατμόσφαιρας
είναι μερικά από τα στοιχεία που συλλέγουν καθημερινά οι μετεωρολόγοι
για να προβλέψουν τον καιρό των επόμενων ημερών.
Πώς όμως συλλέγουν αυτές τις πληροφορίες;
Α. Κοιτούν τον ουρανό
Β. Ανεβαίνουν σε βουνά
Γ. Χρησιμοποιούν ειδικά όργανα
Δ. Χρησιμοποιούν το ένστικτό τους

6. Οι μετεωρολόγοι χρησιμοποιούν μετεωρολογικά όργανα για τις
παρατηρήσεις τους. Υπάρχουν όργανα ατμόσφαιρας όπως οι δορυφόροι
και όργανα εδάφους όπως τα ανεμόμετρα. Τα όργανα εδάφους
φυλάσσονται σε ειδικό χώρο που ονομάζεται Μετεωρολογικός Σταθμός
Ο ανεμοδείκτης δείχνει την
κατεύθυνση του ανέμου.
Το ανεμόμετρο μετρά την
ταχύτητα του ανέμου.
Το βαρόμετρο μετρά
την ατμοσφαιρική
πίεση.
Ο βροχογράφος
μετρά την ένταση
της βροχής.
Το βροχόμετρο
μετρά το ύψος
της βροχής.
Το υγρόμετρο
μετρά την
υγρασία της
ατμόσφαιρας.
Θερμόμετρο

7. Οι μετεωρολόγοι χρησιμοποιώντας όλα
αυτά τα όργανα συγκεντρώνουν στοιχεία,
τα επεξεργάζονται και εκδίδουν τα δελτία
καιρού.
Τα δελτία καιρού και τα σύμβολα μας
δίνουν πληροφορίες για τη θερμοκρασία,
δηλαδή το πόσο ζεστός ή κρύος είναι ο
καιρός σε μια περιοχή, για τις βροχές, την
υγρασία ή τους ανέμους που παρουσιά-
ζονται στην περιοχή αυτή κατά τα επό-
μενα εικοσιτετράωρα.
Με άλλα λόγια, τα δελτία καιρού
μας δίνουν πληροφορίες για τις καιρικές
συνθήκες που θα επικρατήσουν σε μια
περιοχή για τις επόμενες ημέρες.
Δηλώνουν δηλαδή τον καιρό της περιοχής
για ένα μικρό χρονικό διάστημα.

8. Καιρός είναι καιρικές συνθήκες
(θερμοκρασία, βροχές, ανέμους, υγρασία)
που επικρατούν σε έναν τόπο για ένα μικρό
χρονικό διάστημα.
Για τον καιρό στην Ελλάδα μας ενημερώνει η Ε.Μ.Υ. ,
η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία

9. Χρησιμοποιήστε σύμβολα
από
την εικόνα 16.2, για να φτιά-
ξετε το δελτίο καιρού της
αυριανής ημέρας.
Αναφερθείτε στον καιρό που
θα κάνει το πρωί, το
μεσημέρι, το απόγευμα και το
βράδυ.
Καιρικές συνθήκες: η ζέστη, το κρύο, οι βροχές,
οι άνεμοι, η υγρασία κ.λπ. που παρουσιάζονται
σε μια περιοχή για μικρό χρονικό διάστημα

10. Ο καιρός μιας περιοχής αλλάζει βέβαια από εποχή σε εποχή. Οι επιστήμο-
νες έπειτα από πολλές παρατηρήσεις διαπίστωσαν ότι οι αλλαγές του
καιρού σε μια περιοχή είναι σχεδόν οι ίδιες κάθε χρόνο. Δηλαδή μια περιο-
χή, για κάθε εποχή του χρόνου, έχει σχεδόν τις ίδιες καιρικές συνθήκες, οι
οποίες επαναλαμβάνονται για πολλά χρόνια. Οι καιρικές αυτές συνθήκες
αποτελούν το κλίμα της συγκεκριμένης περιοχής.

11. Κλίμα είναι οι καιρικές συνθήκες
(θερμοκρασία, βροχή, υγρασία, άνεμοι, χιόνι κτλ)
που επικρατούν σε έναν τόπο σε κάθε εποχή
κι επαναλαμβάνονται σχεδόν ίδιες
για πολλά χρόνια.

12. Το κλίμα της Κρήτης είναι μεσογειακό, δηλαδή έχει ήπιους χειμώνες και θερμά, ξηρά
καλοκαίρια.
Ποιες νομίζετε ότι είναι οι κυριότερες καιρικές συνθήκες που επικρατούν στην
Κρήτη τον χειμώνα;
Μπορείτε να κάνετε τις δικές σας προβλέψεις για τον καιρό που
πιστεύετε ότι θα έχει η Μεγαλόνησος το επόμενο καλοκαίρι;
Μοιάζει καθόλου το κλίμα της Κρήτης με το κλίμα της δικής μας περιοχής;

13. Aν θέλεις, διάβασε κι αυτό...
Πώς σχηματίζεται η βροχή
Τα νερά που βρίσκονται στην
επιφάνεια της Γης εξατμίζονται
συνεχώς με τη βοήθεια του ήλιου.
Έτσι στην ατμόσφαιρα υπάρχουν
πολύ πολύ μικρές σταγόνες νερού
(υδρατμοί). Πολλές φορές οι
υδρατμοί μεταφέρονται από τον
αέρα προς τα πάνω, όπου η θερ-
μοκρασία είναι πολύ μικρότερη και ψύχονται, ενώνονται μεταξύ
τους και μετατρέπονται σε σταγονίδια νερού. Με αυτόν τον τρόπο
δημιουργούνται τα σύννεφα. Τα σύννεφα κινούνται λόγω των ανέ-
μων και τα σταγονίδια ενώνονται με άλλα σχηματίζοντας μεγάλες
σταγόνες νερού. Οι σταγόνες αυτές είναι πιο βαριές και πέφτουν
στη γη. Τότε λέμε ότι έχουμε βροχή.
Οι συγγραφείς

14. Κλιματική αλλαγή
Η ανθρώπινη δραστηριότητα επηρεάζει σταδιακά το κλίμα της γης,
προσθέτοντας τεράστιες ποσότητες αερίων του θερμοκηπίου σε εκείνες
που απαντώνται φυσιολογικά στην ατμόσφαιρα.
Αυτά τα επιπλέον αέρια του θερμοκηπίου προέρχονται κυρίως από την
καύση ορυκτών καυσίμων για την παραγωγή ενέργειας, καθώς και από
άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως η αποψίλωση των τροπικών
δασών, η γεωργία, η κτηνοτρο-
φία και η παραγωγή χημικών
ουσιών. Το διοξείδιο του άνθρα-
κα (CO2) είναι το κυριότερο
αέριο του θερμοκηπίου που
παράγεται από ανθρώπινες
δραστηριότητες.
Όλα αυτά έχουν σαν αποτέλε-
σμα η θερμοκρασία της γης να
αυξάνεται με πρωτοφανείς ρυθ-
μούς και να επέρχονται σημα-
ντικές αλλαγές στο κλίμα.
Κ

15. Έχουμε ήδη αυξήσει την θερμοκρασία του πλανήτη κατά περισσότερο από 1
°C σε σύγκριση με το επίπεδο των θερμοκρασιών που επικρατούσαν πριν
από τη βιομηχανική εποχή (18ος αι.).
Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη
κατά 1,5 °C θα έχει σοβαρές, ακόμη και μη αναστρέψιμες συνέπειες για το
περιβάλλον και τις κοινωνίες μας. Όσο περισσότερο διαταράσσουμε το
κλίμα, τόσο μεγαλύτεροι είναι οι κίνδυνοι για την κοινωνία και το περιβάλλον
μας.

16. Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι ήδη αισθητές σε ολόκληρο τον
κόσμο και προβλέπεται να γίνουν συχνότερες και εντονότερες τις επόμενες
δεκαετίες.
Χωρίς ανάληψη δράσης για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, η ΕΕ
μπορεί να βιώσει, κατά τη διάρκεια ζωής των παιδιών μας, τα εξής
φαινόμενα:
l400 000 πρόωροι θάνατοι ετησίως λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης
l90 000 θάνατοι ετησίως λόγω καύσωνα
l40 % λιγότερο διαθέσιμο νερό στις νότιες περιοχές της ΕΕ
l2,2 εκ. άτομα να
κινδυνεύουν από
παράκτιες πλημμύρες
κάθε χρόνο
l190 δισ. ευρώ σε
ετήσιες οικονομικές
ζημίες

17. Αυτές οι αλλαγές στο κλίμα έχουν τη δύναμη να μεταμορφώσουν τον
πλανήτη μας, επηρεάζοντας τα αποθέματα τροφίμων και νερού καθώς και
την υγεία μας. Παρότι οι κίνδυνοι αφορούν τους πάντες, οι επιπτώσεις αυτές
πλήττουν εντονότερα τους φτωχούς και τους ευάλωτους.
Όσο μεγαλύτερα τα
προβλήματα, τόσο
πιο δύσκολη και
δαπανηρή θα είναι
η λύση τους· επο-
μένως η καλύτερη
επιλογή είναι η
άμεση ανάληψη
δράσης για την
αντιμετώπιση της
κλιματικής αλλαγής.

18. Τι μπορεί να κάνει ο καθένας από εμάς για την αντιμετώπιση της κλιματικής
αλλαγής;
Η κοινωνία στο σύνολό της, καθώς και όλοι οι τομείς της οικονομίας ―από
τον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας έως τον τομέα της βιομηχανίας, των
μεταφορών, των κτιρίων, της γεωργίας και της δασοκομίας― θα παίξουν
έναν ρόλο στην προσπάθεια αυτή. Μεγάλο μέρος των απαιτούμενων
γνώσεων και πολλές αποδεδειγμένα αξιόλογες λύσεις είναι ήδη διαθέσιμες.
Οι επιλογές που κάνουμε στην καθημερινή μας ζωή παίζουν κι αυτές
σημαντικό ρόλο. Πολλές από τις αλλαγές που κάνουμε θα βελτιώσουν τον
τρόπο με τον οποίο ζούμε, μετακινούμαστε, ψύχουμε ή θερμαίνουμε τα
σπίτια μας, παράγουμε και καταναλώνουμε.
Όλοι μπορούν να συμβάλουν, και κάθε δράση, έστω και μικρή, έχει μεγάλη
σημασία.
Πηγή: https://europa.eu/climate-pact/about/climate-change_el

20. 2. Γίνε ένας μετεωρολόγος!
Γράψε στις γραμμές που
ακολουθούν το σημερινό
δελτίο του καιρού για τις
περιοχές της Αθήνας, της
Καβάλας και των
Ιωαννίνων, αφού τις
εντοπίσεις στον κλιματικό
χάρτη.

22. ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΘΥΜΟΜΑΣΤΕ
Καιρός είναι καιρικές συνθήκες
(θερμοκρασία, βροχές, ανέμους, υγρασία) που επικρατούν σε έναν
τόπο για ένα μικρό χρονικό διάστημα.
Κλίμα είναι οι καιρικές συνθήκες
(θερμοκρασία, βροχή, υγρασία, άνεμοι, χιόνι κτλ) που επικρατούν σε έναν
τόπο σε κάθε εποχή κι επαναλαμβάνονται σχεδόν ίδιες για πολλά
χρόνια.
Για τον καιρό στην Ελλάδα μας ενημερώνει η Ε.Μ.Υ. , η Εθνική Μετεωρο-
λογική Υπηρεσία
Κινδυνεύουμε από την κλιματική αλλαγή. Οι επιστήμονες προειδοποιούν
ότι η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη κατά 1,5 °C θα έχει σοβαρές,
και μη αναστρέψιμες συνέπειες για το περιβάλλον και τις κοινωνίες μας.

23. Παρουσίαση: ΔΗΜΗΤΡΑ ΜΥΛΩΝΑΚΗ