“Харилцаа холбооны хөгжил-2017” Бүсийн зөвлөгөөн амжилттай зохион байгуулагдав

1. ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ
ЗОХИЦУУЛАХ
ХОРОО
ШУУДАНГИЙН ЗОХИЦУУЛАЛТ,
ӨНӨӨГИЙН БАЙДАЛ
П.Цэрэнням
Шуудангийн зохицуулалтын газрын дарга
э-шуудан: tserennyam@crc.gov.mn
цахим хуудас: www.crc.gov.mn
www.zipcode.mn
2017 он

2. 1
• Шуудангийн салбарын эрх зүйн орчны шинэтгэл
2
• Шуудангийн салбарын зохицуулалтын чиг хандлага
3
• Шуудангийн нэгдсэн код-хаягжуулалт
Агуулга
Харилцаа холбооны хөгжил-2017
Бүсийн зөвлөгөөн

3. Шуудангийн тухай хууль
2003 он
Улс хоорондын
шуудангийн
илгээмжийн гаалийн
бүрдүүлэлтийн
журам
2014 он
Шуудангийн
үйлчилгээ үзүүлэхэд
мөрдөх дүрэм
2008 он
Шуудангийн нэгдсэн
кодыг оноох,
мэдээллийн сан
бүрдүүлэх журам
2011 он
Холбогдох бусад
журам
Аж ахуйн үйл ажиллагааны
тусгай зөвшөөрлийн тухай
хууль
2001 он
Харилцаа холбооны
тухай хууль
2001 он
Шуудангийн салбарын зохицуулалт
эрх зүйн орчин
Шуудангийн салбарын эрх зүйн орчны шинэтгэл

4. Монгол Улсын шуудангийн салбарын хөгжлийн түвшин
Шуудангийн хөгжлийн түвшингийн нэгдсэн үзүүлэлт 2IPD
Найдвартай байдал
Үйлчилгээний чанар,
хүргэлтийн төрөл,
шуудангийн
ашиглалтын чиг
хандлага
Хүртээмж
Шуудангийн
сүлжээний
холболтын гүйцэтгэл
Шуудангийн
хүргэлтийн чанар
Ач холбогдол
Шуудангийн
үйлчилгээний зах
зээлийн сегмент
бүрт бүтээгдэхүүний
эрэлтийг хангаж
байгаа цар хүрээ
Уян хатан байдал
Шуудангийн бизнес
модедь дэхь
тогтвортой хөгжлийн
зорилгын хангалт,
Хүргэлт, үйлчилгээний
хүчин чадал
Шуудангийн
ашиглалтын үр ашиг
Шуудангийн зах
зээл дээрх өрсөлдөх
чадвар
Шуудангийн
үйлчилгээний
даяаршил
Бизнес модельд зохицох
чадвар
Дэлхийн шуудангийн холбоо 170 гаруй улс орныг хамруулсан шуудангийн хөгжлийн түвшинг илтгэх 2IPD буюу
нэгдсэн үзүүлэлтийн 2016 оны судалгааны дүнг зарласан. Шуудангийн хөгжлийн нэгдсэн үзүүлэлт буюу 2IPD нь
их хэмжээний өгөгдлийг глобал түвшинд нэгтгэсэн, шуудангийн үйлчилгээний хөгжлийг илтгэх цогц хэмжүүр
юм. Судалгааны үндсэн өгөгдөлд 3 тэрбум гаруй бүртгэл хяналтын бичлэг, статистик мэдээлэл ашиглан,
анализыг шуудангийн хөгжлийн үндсэн дөрвөн хэмжүүр болох найдвартай байдал, хүртээмж, ач холбогдол,
уян хатан байдал гэсэн үзүүлэлтээр ангилан, харьцуулалтын шинжилгээг 0-100 оноогоор дүгнэхэд манай улс
39,41 гэсэн үнэлгээгээр 79-р байрт жагсаж байна.
Шуудангийн салбарын эрх зүйн орчны шинэтгэл

5. Шуудангийн тухай хуулийн тандан судалгаа
Дүгнэлт
Хуулийн
хэрэгжилт
Үйлчилгээ
эрхлэгчдийн
судалгаа
Бусад улс
орнуудын
хуулийн
судалгаа
Хэрэглэгчийн
судалгаа
Хууль батлагдсан 2003 оноос хойш
хуулийн хэрэгжилтийн судалгаа
Үйлчилгээ эрхлэгчдийн
дунд хэлэлцүүлэг зохион
байгуулж, хуулийн
хэрэгжилтийн талаар
судалгааг хийж, дүнг
нэгтгэлээ.
Манай улсад гарч байгаа хүндрэлтэй
асуудлуудыг хэрхэн шийдвэрлэсэн
болон шуудангийн хөгжлийн талаар
олон улсын байгууллагуудаас хийсэн
судалгааг хийлээ.
Шуудангийн хэрэглэчийн
судалгааг хөдөө орон нутаг
болон нийслэлийн 6000
хэрэглэгчийн хамруулан хийж,
дүнг нэгтгэв.
Шуудангийн салбарын эрх зүйн орчны шинэтгэл

6. Шуудангийн тухай хуулийн
талаар хийсэн судалгаа
Шуудангийн тухай хуулийн тандан судалгааны ажлын хүрээнд шуудангийн үйлчилгээ
эрхлэгчдээс санал асуулгыг нийт 3 бүлэг 26 асуултаар авсан.
“ШУУДАНГИЙН ҮЙЛЧИЛГЭЭНД МӨРДӨГДӨХ
ДҮРЭМ”-ЭЭС ХУУЛЬД ТУСГАХ ШААРДЛАГАТАЙ…
ШУУДАНГИЙН ИЛГЭЭМЖИЙН ХҮРГЭЛТИЙН
ҮЙЛЧИЛГЭЭГ БУСАД ХҮРГЭЛТИЙН…
ТА ӨӨРИЙН КОМПАНИЙН ҮЙЛЧИЛГЭЭГ
ШУУДАНГИЙН ТУХАЙ ХУУЛЬД ХАМААРАЛТАЙ…
ШУУДАНГИЙН САНХҮҮГИЙН ҮЙЛЧИЛГЭЭГ ҮЗҮҮЛЭХ
ЭРЭЛТ ХЭРЭГЦЭЭ БАЙДАГ УУ?
ТАНАЙ КОМПАНИД ШУУДАНГИЙН ХЭРЭГЛЭГЧИЙН
ГОМДОЛ САНАЛ ХҮЛЭЭН АВАХ, ХОХИРОЛ…
5.9
52.9
88.2
88.2
88.2
5.9
29.4
0
11.8
11.8
88.2
17.7
11.8
0
0
Шуудангийн үйлчилгээний талаар
тийм үгүй хариулаагүй
Шуудангийн салбарын эрх зүйн орчны шинэтгэл

7. - Шуудангийн салбарын эрдэмтэн судлаачдын хийсэн судалгаа болон шуудангийн
үйлчилгээ эрхлэгчдийн дунд явуулсан хэлэлцүүлэг, санал асуулгаар нийт
оролцогчдын 64,8% одоо мөрдөж байгаа “Шуудангийн тухай хууль” зорилгоо
биелүүлдэг гэсэн боловч 64,7 хувь нь хуучны хэв загвараас салаагүй гэсэн үнэлгээг
өгсөн.
- Шуудангийн тухай хуулийн заалтууд ойлгомжтой эсэхэд 41,2 хувь нь тийм гэсэн
хариулт өгсөн байна. Шуудангийн тухай хуулийг мөрдөж ажиллаж чаддаг эсэх талаар
94,1 хувь нь тийм гэж хариулсан.
Энэхүү судалгааны дүнгээс одоо мөрдөж байгаа шуудангийн тухай хууль үүргээ
гүйцэтгэж байгаа боловч өнөөгийн нийгэм эдийн засгийн хөгжлийн түвшинтэй нийцүүлсэн
өөрчлөлт хэрэгтэй байгааг харуулжээ.
Шуудангийн тухай хуулийн талаар хийсэн
судалгааны тайлангаас
Шуудангийн салбарын эрх зүйн орчны шинэтгэл

8. Шуудангийн тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчдийн
гэрээний үүргийн биелэлт
Үзлэгээр нийт 51 аж ахуйн нэгжийн хавтас
хувийн хэргийг шалгасан.
- Улс хоорондын шуудангийн үйлчилгээ
эрхлэх ангиллын тусгай зөвшөөрөл
эзэмшигч-40
- Буухиа шуудан, хүргэлт, логистикийн
тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч -10
- Үндсэн сүлжээ эзэмшигч -1
Идэвхтэй 22 ААН, Идэвхгүй 14 ААН, үйл
ажиллагаа явуулаагүй 14 ААН.
АНУ-ын чиглэлд: Асралт Хөхий ХХК, Монгол
таун онлайн экспресс ХХК, ИБид ХХК,
БНСУ-ын чиглэлд: Монтээвэр ХХК, Хамаг
Монгол хуралдай ХХК, ВИПМК ХХК, Дээжин
кориа ХХК, буухиа шуудангийн Эс Эф Эм Эл
ХХК 80-90 хувиар гэрээний үүргээ
биелүүлсэн үзүүлэлттэй гарсан.
Шалгалтаар 13 ААН-ийн тусгай зөвшөөрлийг
түдгэлзүүлж, 3 ААН-ийн тусгай зөвшөөрлийг
цуцлахаар болсон.
Шуудангийн салбарын зохицуулалтын чиг хандлага

9. Салбарын зохицуулалтын стратеги,
зорилтууд: 2017-2019
Хөрөнгө
оруулалтын үр
ашгийг
нэмэгдүүлэх
зохицуулалтын
аргачлалыг
боловсруулах
Үнийн
өрсөлдөөнөөс
үйлчилгээний
чанарын
өрсөлдөөнд
шилжүүлэх
Хэрэглэгчийн
эрэлтэд нийцсэн
үйлчилгээний
чанарын
үзүүлэлтүүдийг
шинэчлэх
Мэдээллийн
сүлжээг
боловсронгуй
болгох
зохицуулалтын
арга хэмжээг
хэрэгжүүлэх
Шуудангийн салбарын зохицуулалтын чиг хандлага
Шуудангийн
салбарын
зохицуулалтыг
боловсронгуй
болгох
Үр ашигтай
өрсөлдөөний
орчныг
бүрдүүлэх
Хэрэглэгчийн
эрхийг
хамгаалах,
аюулгүй
байдлыг хангах
Мэдээллийн
дэд бүтэц,
цахим нэгдсэн
санг бий болгох

10. Шуудангийн салбарын цахим хуудас
“Шуудангийн бүртгэл, хяналт, лавлагааны
нэгдсэн систем” программ хангамж
www.upost.mn
“Шуудангийн нэгдсэн кодын систем”
www.zipcode.mn
Шуудангийн салбарын эрх зүйн орчны шинэтгэл
Монгол Улсын Бүсчлэлийн кодын лавлах
Өнгөрсөн хугацаанд бүсчлэлийн кодын лавлахыг 2007 оноос эхлэн 2009 он, 2010
он, 2013 он, 2016 он, 2017 хойш нийт 6 дахь удаагаа эмхэтгэн гаргаад байна.

11. Хаягжилт-Шуудангийн нэгдсэн код
эрх зүйн баримт бичиг, стандартууд
Хаягжуулалтын тухай хууль-2013/02/07
Гудамж,зам, талбай, үл хөдлөх эд хөрөнгийг хаягжуулах журам-2013/08/2
“Гудамж, талбайн нэр, дугаарын самбар, түүнийг байрлуулахад тавих ерөнхий
шаардлага” -MNS 5283:2014
“Бүсчлэлийн кодыг нэвтрүүлэх, хэрэглэх журам”-2007оны 200-р тогтоол
“Шуудангийн нэгдсэн кодын формат, Ерөнхий шаардлага” MNS 5880:2008
“Нэгдсэн хаягжуулалт, Хаягийн бичвэрт тавих шаардлага” MNS 6275:2016
Нийслэл Улаанбаатар хотын гудамж, талбайд нэр өгөх, нэрэмжит болгох, барилга
байгууламжид дугаар олгох журам-2006 оны 269 дүгээр тогтоол
Шуудангийн нэгдсэн кодыг оноох, мэдээллийн санг бүрдүүлэх журам-2011 оны
хорооны тогтоол
Шуудангийн нэгдсэн код - хаягжуулалт

12. Бүсчлэлийн код олгох шат дараалал
-НИЙСЛЭЛИЙН ХОТ
ТӨЛӨВЛӨЛТ, ЕРӨНХИЙ
ТӨЛӨВЛӨГӨӨНИЙ ГАЗАР
- ГАЗАР ЗОХИОН
БАЙГУУЛАЛТ,ГЕОДЕЗИ
ЗУРАГ ЗҮЙН ГАЗАР
• Нийслэлийн хот төлөвлөлт болон орон нутгийн
төлөвлөлт хариуцсан төрийн захиргааны байгууллагын
баталсан хаягийн мэдээллийн санг үндэслэн тухайн
бүсийн нөөцөд байгаа кодыг олгоно
ХАРИЛЦАА ХОЛБОО,
МЭДЭЭЛЛИЙН
ТЕХНОЛОГИЙН
ГАЗАР
• Оноогдсон кодыг Засгийн газрын шуудангийн
асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв
байгууллагаар /ХХМТГ/ дамжуулан ЗГ-т
хүргүүлдэг.
ЕРӨНХИЙ
САЙДЫН
ЗАХИРАМЖ
• Шуудангийн тухай
хуулийн 7.1.4-т заасны
дагуу Шуудангийн
асуудал эрхэлсэн ЗГ-
ын гишүүнээр
батлуулдаг.
Шуудангийн нэгдсэн код - хаягжуулалт

13. • Бичвэрийн стандартын дагуу
хаягжуулалтын бүртгэл хийгддэггүй;
• Олон нийтэд бүсчлэлийн кодын талаар
мэдээлэл дутмаг;
• Төрийн болон бусад байгууллагууд
стандартын дагуу байгууллагын
хэвлэмэл хуудсан дээрх хаягийг
өөрчилж хэрэглэдэг;
• Үл хөдлөх эд хөрөнгийн гэрчилгээ,
Хуулийн этгээдийн бүртгэлийн
гэрчилгээ, иргэний үнэмлэх зэрэг дээрх
хаягийн бичвэрүүд ижил биш;
Хаягийн бичвэртэй холбоотой асуудал
Шуудангийн нэгдсэн код - хаягжуулалт

14. Шуудангийн хаягийн
бичвэрийн төрлийг
шуудангийн нэгдсэн кодын
хамт ДШХ руу хүргүүлэн
шийдвэрлүүлэх ажлыг
хийж байна
Шуудангийн нэгдсэн код - хаягжуулалт
Одоогийн байдлаар нийт 48 улс S42 стандартын гэрчилгээтэйгээр
шуудангийн үйлчилгээ үзүүлж байна.
S42 стандарт буюу хаягийн нэгдсэн бичвэр
Шуудангийн нэгдсэн код дээр
тулгуурлан шуудангийн ялган
боловсруулалт, хаягийн хүргэлт
бусад бүх төрлийн төрийн болон
бизнесийн хэрэгцээнд ашиглах
Дэлхийн худалдааны цахим хуудаснуудаас үйлчилгээ авах /ZIPCODE/

15. Анхаарал хандуулсанд
баярлалаа!
ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ
ЗОХИЦУУЛАХ
ХОРОО