“Шуудангийн салбарын зохицуулалт- 2018” зөвлөгөөн

1. ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ
ЗОХИЦУУЛАХ
ХОРОО
ШУУДАНГИЙН САЛБАРЫН ЗОХИЦУУЛАЛТ
П.Цэрэнням
Шуудангийн зохицуулалтын газрын дарга
цахим шуудан: tserennyam@crc.gov.mn
цахим хуудас: www.crc.gov.mn
2018 он

2. АГУУЛГА
 Шуудангийн салбарын өнөөгийн байдал
 2018 онд хийсэн ажил, гарсан үр дүн
 Цаашид хэрэгжүүлэх ажил

3. ШУУДАНГИЙН САЛБАРЫН ӨНӨӨГИЙН БАЙДАЛ
Нийт 75 тусгай зөвшөөрлийг 62 ААН эзэмшиж байна. Үүнээс:
- Сүлжээ байгуулах 7 тусгай зөвшөөрлийг 5 ААН,
- Үйлчилгээ үзүүлэх 68 тусгай зөвшөөрлийг 62 ААН эзэмшиж байна.
№ Төрөл 2017 он 2018 он
Сүлжээ
Улс хоорондын сүлжээ байгуулах 1 2
Хот хоорондын сүлжээ байгуулах 1 1
Хотын дотор сүлжээ байгуулах 4 4
Үйлчилгээ
Улс хоорондын буухиа шуудангийн
үйлчилгээ 7 7
Үндсэн шуудангийн үйлчилгээ 6 7
Улс хоорондын илгээлтийн үйлчилгээ 41 42
Шуудангийн логистикийн үйлчилгээ 2 8
Захиалгат хүргэлтийн үйлчилгээ 4 4
Шуудангийн салбарын өнөөгийн байдал

4.  ХХ-ны салбарын орлого 1074,4 тэрбум төгрөгт хүрсэн үүний 1,78%
буюу 19,1 тэрбум төгрөг нь шуудангийн салбараас орсон. Энэ нь
урьд оноос 10,4%-иар өссөн үзүүлэлт юм.
 ХХ-ны салбарт хийгдсэн 173,2 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө
оруулалтын 2,63% буюу 4,5 тэрбум төгрөг нь шуудангийн салбарт
хийгдсэн.
 ХХ-ны салбарын улсын төсөвт төвлөрүүлсэн 150,2 тэрбум
төгрөгийн 2,05% буюу 3,08 тэрбум нь шуудангийн үйлчилгээ
эрхлэгчдээс төвлөрсөн ба энэ нь урьд оноос 20,8%-иар өссөн
үзүүлэлт юм.
 ХХ-ны салбарт ажиллагсдын 11,8% нь шуудангийн салбарт
ажиллаж байгаа ба урьд оноос 5,4%-иар өссөн байна.
Шуудангийн салбарын өнөөгийн байдал
ШУУДАНГИЙН САЛБАРЫН ӨНӨӨГИЙН БАЙДАЛ

5. МОНГОЛ УЛСЫН ШУУДАНГИЙН САЛБАРЫН ХӨГЖЛИЙН ТҮВШИН
ШУУДАНГИЙН ХӨГЖЛИЙН ТҮВШИНГИЙН НЭГДСЭН ҮЗҮҮЛЭЛТ 2IPD
Найдвартай
байдал
Үйлчилгээний
чанар, хүргэлтийн
төрөл, шуудангийн
ашиглалтын чиг
хандлага
Хүртээмж
Шуудангийн
сүлжээний
холболтын
гүйцэтгэл
Шуудангийн
хүргэлтийн чанар
Ач холбогдол
Шуудангийн
үйлчилгээний зах
зээлийн сегмент
бүрт
бүтээгдэхүүний
эрэлтийг хангаж
байгаа цар хүрээ
Уян хатан байдал
Шуудангийн
бизнес модедь дэхь
тогтвортой
хөгжлийн
зорилгын хангалт,
Хүргэлт,
үйлчилгээний
хүчин чадал
Шуудангийн
ашиглалтын үр
ашиг
Шуудангийн
зах зээл дээрх
өрсөлдөх чадвар
Шуудангийн
үйлчилгээний
даяаршил
Бизнес модельд
зохицох чадвар
Шуудангийн салбарын өнөөгийн байдал

6. Шуудангийн хөгжлийн нэгдсэн үзүүлэлт (2IPD) – 2018 он
Байр Улсын нэр 2IPD оноо Өөрчлөлт
1 Швейцарь 100 0
2 Нидерланд 93.7 -0.14
3 Япон 91.6 -2.48
4 Герман 91.3 -0.61
5 Франц 83.3 -11.41
6 Польш 78.3 -6.66
7 Сингапур 78.2 -5.57
8 АНУ 77.9 +3.71
70 Mongolia 40.89 +1.47
МОНГОЛ УЛСЫН ШУУДАНГИЙН САЛБАРЫН ХӨГЖЛИЙН ТҮВШИН
Манай улс 40,89 гэсэн үнэлгээтэйгээр 173 улсаас 70-р байрт орсон. Энэ нь
өнгөрсөн оны үзүүлэлтээс 1,47 пунктээр буюу 9 байраар урагшилсан дүн юм.
Шуудангийн салбарын өнөөгийн байдал
Эх үүсвэр: ДШХ-ны мэдээлэл

7. ОЛОН УЛСЫН ШУУДАНГИЙН САЛБАРЫН ХЭТИЙН ТӨЛӨВ
НҮБ-ын тогтвортой хөгжлийн 17 зорилтын 13
дахь нь “Цаг уурын өөрчлөлт болон түүний үр
дагавартай яаралтай арга хэмжээ аван тэмцэх”
Хорт утааны
ялгаруулалтыг
багасгах
 Шуудангийн зардлыг
бууруулах
 Тээврийн хэрэгслийг
цахилгаан эх
үүсвэртэй болгох
 Дахин ашиглагдах сав,
багдаа, боодол
хэрэглэх

8. Дата өгөгдлийн солилцоо
 Цахим худалдааны болон шуудангийн байгууллагууд хооронд
мэдээлэл солилцох
 Захиалга хүлээн авах, хүлээн авагч, илгээгчийн мэдээллийн
сан, хэрэглэгчийн мэдээллийн сан, гаалийн хяналтын мэдээлэл
Харилцаа холбоо
 Шуудангийн байгууллага нь хаяг болон захиалга хүлээн авах
 Мэдээлэл солилцох, дамжуулах
 Хүргэлтийн мэдээлэл
E2E
 Илгээмжийг хүлээн авахаас эхлэн гардуулах хүртэл ажиллагааг
төлөвлөх
 Төлөвлөлт, удирдлага, анхааруулгын гэсэн цогц ажиллагааг
 Үйлдвэрлэлийн ажиллагаагаа төлөвлөн хянах
ОЛОН УЛСЫН ШУУДАНГИЙН САЛБАРЫН ХЭТИЙН ТӨЛӨВ
Олон улсын цахим худалдааны шийдлүүд

9. 2018 ОНД ХИЙГДСЭН АЖИЛ...
 Тусгай зөвшөөрлийн ангилал
 Зохицуулалтын үйлчилгээний хөлс
 БНҮҮС-д төвлөрүүлэх хөрөнгийн
хэмжээ
 Шуудангийн тухай хуулийн төслийг
УИХ-д өргөн барьсан
 ТЗ-ийн ангилал, зохицуулалтын
үйлчилгээний хөлсний хэмжээг
шинэчилнэ
 БНҮҮС-д төвлөрүүлэх хөрөнгийн
хэмжээг Засгийн Газрын Тусгай
сангийн тухай хуультай нийцүүлсэн
Хууль, эрх зүйн хүрээнд:
2018 онд хийгдсэн ажил

10. 2018 ОНД ХИЙГДСЭН АЖИЛ...
Стандартын шинэчлэлт өөрчлөлт:
 Стандарт технологи ажиллагааг
цахим хэлбэрт шилжүүлж,
хялбаршуулах
 Upost системийн сайжруулалтыг
стандарттай уялдуулна
 Стандарт технологи ажиллагааг
хялбаршуулсан стандартын төслийг
шинэчлэн боловсруулах зөвлөх
үйлчилгээний ажлын сонгон
шалгаруулалтыг хийсэн, ондоо багтаан
стандарт батлагдана.
 Системийн шинэчлэлийн ажлыг
шуудангийн стандарттай уялдуулан
хийсэн бөгөөд улирал бүр давтан
сургалтуудыг зохион байгуулж нийт 70
шууданчийг хамруулсан.
2018 онд хийгдсэн ажил

11. 2018 ОНЫ АЖЛААС: ШУУДАНГИЙН СТАНДАРТ
Боловсруулсан хүлээгдэж буй:
1. Шуудангийн аюулгүй байдал
2. Шуудангийн үйлчилгээнд
тавигдах шаардлага
Гарын авлага болгон боловсруулсан:
3. Шуудангийн богц болон чингэлэг,
тэдгээрт тавигдах шаардлага
4. Шуудангийн илгээмжийн хаяг
бичих гарын
2018 онд хийгдсэн ажил
Шуудангийн салбарт мөрдөгддөг нийт 15 стандартад нэг бүрчлэн үзлэг хийж, 4-ийг нь
мөрдөх боломжтой гэж үзэж, 11 стандартыг дахин хянаж, нэгтгэж шинээр
боловсруулахаар болоод байна.

12. 2018 ОНД ХИЙГДСЭН АЖИЛ...
Шуудангийн хаяг, нэгдсэн код:
 Хаягийн бичвэрийг хэвшүүлэх
ажлыг зохион байгуулах
 Шуудангийн нэгдсэн кодод
үндэслэн хаягийн хүргэлтийг
хэвшүүлэх
 ДШХ-ны хаягийн бичвэрийн S42
стандартын шаардлагыг хангасан
батламжийг авлаа
 ГЗБГЗЗГ тай хамтран байр зүйн
зураглалыг шинэчлэх ажлыг хийж
байна
2018 онд хийгдсэн ажил

13. Төлөвлөгөөт болон төлөвлөгөөт
бус шалгалтаар нийт 30 тусгай
зөвшөөрөл эзэмшигч хамрагдсан.
- 70%-иас доош үнэлгээ авсан 6
ААН,
- 71-85%-ийн үнэлгээтэй 9 ААН,
- 86%-иас дээш үнэлгээтэй 9 ААН
2018 онд хийгдсэн ажил
Дундаж үнэлгээ 79% байгаа нь улс хоорондын илгээлтийн үйлчилгээ эрхлэгчдийн
үйл ажиллагаа харьцангуй тогтворжсон, хангалттай гэж үзэхээр байна.
2018 ОНЫ АЖЛААС: ШУУДАНГИЙН ХЯНАЛТ ШАЛГАЛТ

14. 2018 ОНЫ АЖЛААС: ХАЯГИЙН БИЧВЭРИЙН S42 СТАНДАРТ
ДШХ-ны S42 стандартын дагуу хаягийн бичвэрийн загварууд 46 хувилбартай
Address Ex. 1: Street: Ex.1 Гудамжны нэртэй хаяг
Dorjiin BATCHIMEG Доржийн Батчимэг
Street Naran 7-112 court Нарангийн гудамж 7-112 тоот
15- khoroo,Sukhbaatar district 15-р хороо, Сүхбаатар дүүрэг
Ulaanbaatar 15120 Улаанбаатар 15120
Mongolia Монгол Улс
Centre of city Хотын төвийн хэсэгт бол
Dorjiin BATCHIMEG Доржийн Батчимэг
Jigjidjav street 9-11 toot Ц.Жигжиджавын гудамж 9-11 тоот
Ulaanbaatar 14560 Улаанбаатар 14560
Mongolia Монгол Улс
ДШХ-ноос S42 хаягийн бичвэрийн загвар, S53 хаягийн дата өгөгдлийн солилцооны
гэсэн стандартуудыг боловсруулан ISO 19160-4 олон улсын стандарт болгон
батлуулж программ хангамжийн хөгжүүлэлтийг хийсэн. Цаашид S53 стандартыг
хэрэгжүүлэх ажлуудыг шат дараатай хэрэгжүүлнэ.
2018 онд хийгдсэн ажил

15. S42 стандартын хаягийн бичвэр

16. S42 СТАНДАРТЫН ХЭРЭГЖИЛТИЙН ЯВЦ
ДШХ нь S42 стандартын хэрэгжилтийг 2012 оноос эхлүүлсэн
2018 онд Босни Герцеговина, Бермуд, Малави, Малайз, Монгол, Мьянмар улс
54 улс орон хэрэгжүүлсэн, 25 улс орон баталгаажуулалтын бэлтгэл шатандаа байгаа

17. S42 СТАНДАРТЫН БАТЛАМЖ

18. ШУУДАН ТЭЭВЭР, ХОТЫН ДОТОРХ ХҮРГЭЛТИЙН СУДАЛГАА
• Шийдвэр: Хорооны даргын А/65 тоот тушаал
• Үндэслэл: Шуудангийн тухай хуулийн 7.1.3 дахь заалт “үйлчлэгч
болон шуудангийн илгээмж тээвэрлэгч этгээдийн үйл ажиллагааг
уялдуулан зохицуулах бодлого боловсруулах”
• Зорилго: Улс хооронд болон дотоодын шуудан-ачаа тээврийн нэгдсэн
системийг бий болгох судалгааг хийж, дүгнэлт гаргах
• Хугацаа: 2018 оны 03-р сарын 26-наас 05-р сарын 18
2018 онд хийгдсэн ажил

19. • Хууль эрх зүйн орчин
• Шуудан- ачаа тээврийн судалгаа
• Дайвар ачаа тээшний судалгаа
• Хэрэглэгчийн судалгаа
• Хот хоорондын ачаа
1-р хэсэг:
УБ хотын доторх
автовокзалууд дээрх ачаа
эргэлтийн судалгаа
• Олон улсын судалгаа, туршлага
• Хүргэлтийн үйлчилгээний зах зээл,
багтаамжийн судалгаа
2-р хэсэг:
УБ хотын хүргэлтийн
үйлчилгээний зах
зээлийн судалгаа
• Эрээн хотоос Замын-үүд сум хүртэлх
ачаа тээврийн судалгаа
• Замын-Үүдээс УБ хот хүртэлх ачаа
тээвэрлэлтийн судалгаа
• Хэрэглэгчийн судалгаа
• Улс хоорондын транзит шуудангийн
судалгаа
3-р хэсэг:
Замын-Үүд дэх Дотоодын
болон улс хоорондын
шуудан-ачаа тээврийн
өнөөгийн байдал, технологи
ажиллагааны судалгаа
2018 онд хийгдсэн ажил
ШУУДАН ТЭЭВЭР, ХОТЫН ДОТОРХ ХҮРГЭЛТИЙН СУДАЛГАА

20. НЭГДСЭН ДҮГНЭЛТ – 1 хэсгийн дүгнэлт
Бодлогын
1. Шуудан-ачаа тээврийг зохицуулалтыг хийхдээ, шуудан
тээвэрлэлтийн алдагдлыг бууруулахад харилцан
ашигтай ажиллахад шуудангийн байгууллагуудын
оролцох боломжоор хангах
2. Ачаа болон зорчигч тээврийн терминалийн стандартыг
шинэчлэн боловсруулж, сонгон шалгаруулалтаар
шийдвэрлэх, НЗДТ-тай хамтран ажиллах
Зохицуулах
байгууллага
1. Хот хоорондын дайвар ачаа тээшний үйлчилгээг нэгдсэн
зохион байгуулалтад оруулах, мэргэжил арга зүйн
зөвлөгөөгөөр хангах асуудлыг шийдвэрлэх
АТҮТ
1. Эрүүл ахуйн болон аюулгүй байдлын шаардлагыг
хангах талаар МХЕГ-тай хамтран, ачааны аюулгүй
байдлын шалгалтыг хийдэг
2. Зорчигч болон ачаа тээврийн стандартын мөрдөлтийг
хангах
2018 онд хийгдсэн ажил

21. НЭГДСЭН ДҮГНЭЛТ – 2-р хэсгийн дүгнэлт
1. Хүргэлт логистикийн нэгдсэн сүлжээтэй болох
2. Хувийн хэвшлийн хөрөнгө оруулалтыг дэмжих
1. Хүргэлт/логистикийн мэдээллийн стандарт бий
болгох
2. Хүргэлтийн үйлчилгээний стандартыг хөгжүүлэх
3. Үйлчилгээний үнэ өртгийг тооцох аргачлалыг
тогтоох
1. Тээврийн үйлчилгээний үнэ өртгийг тооцох
аргачлалыг тогтоох
Бодлогын
Зохицуулах
байгууллага
АТҮТ
2018 онд хийгдсэн ажил

22. НЭГДСЭН ДҮГНЭЛТ - 3-р хэсгийн дүгнэлт
1. Хил хоорондын хэлэлцээрт дайвар, захиалгат барааг
цуглуулан шуудан-ачаа тээвэрлэлтийг нэгдсэн зохион
байгуулалтад оруулахад дэмжлэг үзүүлэх талаар тусгах
2. Эрээн хотоос Улаанбаатар хотын гаалийн зөвшөөрөл
бүхий хяналтын талбай хүртэл шуудан-ачаа
тэвээрлэлтийн асуудлыг шийдвэрлэх
3. Ложистикийн нэгдсэн терминалыг бий болгож нэг
дороос бүх үйлчилгээг үзүүлэх боломжийг бий болгох
1. Одоо үйл ажиллагаа явуулж байгаа тусгай зөвшөөрөлтэй
ачаа тээврийн терминалуудын хүчин чадалд тулгуурлан
гаалийн хяналтыг явуулах, хүлээн авагчид нь хүлээлгэн
өгөх, хүргэлтэнд гаргах үйлчилгээг нэгдсэн зохион
байгуулалтад оруулах
2. Улаанбаатар хотын гаалийн байгууллагын
зөвшөөрөгдсөн гаалийн хяналтын талбайд шуудан,
илгээмжийн гаалийн байцаагч нар хяналт тавьж,
бүрдүүлэлт хийн ажиллах
Бодлогын
Зохицуулах
байгууллага
2018 онд хийгдсэн ажил

23. ҮР ДҮН
- ХЭРЭГЛЭГЧИЙН, ЗОРЧИГЧИЙН, ТЭЭВЭРЛЭГЧИЙН, АЧАА
ИЛГЭЭМЖИЙН ЭРСДЛИЙГ АРИЛГАХ,
- БҮРТГЭЛ, ЗӨВШӨӨРЛИЙН ХҮРЭЭНД ХУУЛЬ, СТАНДАРТ,
ДҮРЭМ, ЖУРМЫН БИЕЛЭЛТ, МӨРДӨЛТИЙГ ХАНГУУЛАХ,
- БАТАЛГААТАЙ, НАЙДВАРТАЙ БАЙДЛЫГ БИЙ БОЛГОХ,
- ГААЛЬ, ТАТВАР, ДААТГАЛ, ШУУДАНГИЙН ОРЛОГЫГ
НЭМЭГДҮҮЛЭХ

24. 2018 онд хийгдсэн ажил
ӨСВӨР НАСНЫ ХҮҮХДҮҮДИЙН ЗАХИДАЛ
БИЧЛЭГИЙН УРАЛДААН

25. ХХЗХ-ны ШЗГ-аас 2019 онд тавьж буй зорилт
Хаягжуулалт
Хаягийн бичвэрийг хэвшүүлэх
ажлыг үргэлжлэх
Шуудангийн нэгдсэн кодод үндэслэн хаягийн
хүргэлтийг хэвшүүлэх
Хүргэлтийн үйлчилгээний зах зээлийн зохицуулалтыг хийнэ
Стандартын технологи үйл ажиллагааг
мөрдүүлэх
Хүргэлтийн бүртгэл хяналтын системтэй
болох
Шуудангийн тухай хуулийн нэмэлт
өөрчлөлтийн тухай хууль
Тусгай зөвшөөрлийн ангилал
Зохицуулалтын үйлчилгээний хөлс
Хууль хэрэгжүүлэх, сурталчлан
таниулах ажил
2019 онд хийх ажил

26. ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ
ЗОХИЦУУЛАХ
ХОРОО
АНХААРАЛ ТАВЬСАНД БАЯРЛАЛАА