entegrasyon sürecinde işin rolü nedir?

1. promoting refugee & migrant integration through education
BÖLÜM 3
EĞİTİM VE GİRİŞİMCİLİK
Ekonomik değerin yanı sıra, göçmen işçilerin ev
sahibi ülkede kişisel geçimlerini
gerçekleştirmesi ve aynı zamanda ürününü
gerçekleştirmesi, hem bireysel hem de toplum
düzeyinde olumlu dinamikleri tetiklemektedir.
Bir çalışma ortamında yaşamak ve çalışmak,
insanların bulundukları yerin dilini,
alışkanlıklarını, kurallarını daha hızlı
öğrenmelerini sağlar. Ek olarak, çalışma,
insanların özgüvenlerine ulaşmalarına ve
kendilerini geliştirmelerine, toplumla ve
yaşadıkları bölgeyle bağ kurmalarına olanak
tanır.
entegrasyon sürecinde
işin rolü nedir?

2. promoting refugee & migrant integration through education
BÖLÜM 3
EĞİTİM VE GİRİŞİMCİLİK
Ne önemlidir?
Öncelikle işverene nasıl CV yazacağınızı,
sunum belgenizi bilmeniz gerekir.
Ek olarak, iş dünyasına girmek için gereken
eğitim seviyesini ve eksiklik durumunda ona
nasıl ulaşacağınızı, ayrıca üniversite ve / veya
mesleki eğitim dünyasına nasıl gireceğinizi
bilmek önemlidir. Son olarak, işe alma
sürecine dahil olan kişileri tanıyabilmeli ve
onlarla iletişime geçebilmelisiniz ve bir iş
bulmak için onlarla iletişime geçmek için ne
yapmanız gerekir.

3. promoting refugee & migrant integration through education
BÖLÜM 3
EĞİTİM VE GİRİŞİMCİLİK
Kursun sonunda
ne öğreneceksin?
Diğer önemli hususlar şunlardır:
- ev sahibi ülkede çalışma dünyası nasıl
düzenlenir
- işçiye hangi hak ve yükümlülükler
düşmektedir?
- alabileceğiniz iş türleri ve kendi işinizi
nasıl kuracağınız
- kişinin niteliklerinin ve diplomalarının
tanınması

4. promoting refugee & migrant integration through education
EĞİTİM VE GİRİŞİMCİLİK Türkiye’deki Eğitim Sistemi
TÜRKİYE Türk eğitim sistemi devletin, yani Milli Eğitim Bakanlığının
gözetim ve denetimi altındadır. Türkiye Cumhuriyeti
Anayasasına göre herkesin eğitim alma hakkı vardır. Devlet
okullarında eğitim 6-14 yaş arası zorunlu ve parasızdır. Ülkenin
ilkokullarının şu anda yüzde 98 katılım oranı var. Türk eğitim
kurumlarında akademik yıl genellikle Eylül ortasında veya Ekim
başında başlar ve Mayıs veya Haziran başında devam eder.

5. promoting refugee & migrant integration through education
TÜRKİYE EĞİTİM SİSTEMİNİN AŞAMALARI
Yüksek Öğrenim: 4 yıl Üniversite veya 2 yıl Meslek Yüksekokullarında. Bazı
okulların ek bir yıllık dil eğitimi vardır. Normal koşullar altında, Yüksek Lisans
eğitimi 2 yıl sürer; Doktora 3-5 yıl. Bu kategori, orta öğretim sonrası eğitim
verecek tüm eğitim kurumlarını içerir. Yüksek Öğretim Kurulu'nun (YÖK)
denetimi altındadırlar.
Türkiye'de Eğitim Sisteminin
Aşamaları
Okul Öncesi Eğitim: 6 yaşına kadar isteğe bağlı anaokulu eğitimi.
İlköğretim: Sekiz yıllık (5 yıl ilk + 3 yıl orta) zorunlu ve ücretsiz temel eğitim, 6-
14 yaş.
Orta Öğretim: 4 yıllık Lise (Lise) veya Meslek Lisesi eğitimi, 15-17 / 18 yaş.
Bazı okulların ek bir yıllık dil eğitimi olabilir. Liseler çoğunlukla devlete aittir ve
ücretsiz eğitim sağlar.
TÜRKİYE

6. promoting refugee & migrant integration through education
TÜRKİYE'DEKİ LİSE TÜRLERİ
Anadolu Liseleri: Bir yıllık İngilizce eğitimi ve ardından 4 yıllık normal lise eğitimi, İngilizce için ek
saatler. Bu okullarda Matematik ve Fen dersleri bazen İngilizce olarak verilmektedir. Bazı Anadolu
liselerinde dersler Almanca veya Fransızca olarak verilmektedir.
Türkiye'deki lise türleri
Devlet Liseleri (“Normal Liseler” veya “Düz Liseler”): 8 yıllık temel eğitimi başarıyla tamamlayan
her öğrenci bu okullara gidebilir. Devlet liseleri mezunları, ülke çapında yapılan Üniversite Giriş
Sınavında (ÖSS) başarılı olmaları durumunda yüksek öğretim kurumlarına gidebilirler. Mezunlar,
Lise Diploması ile ödüllendirilir.
Mesleki ve Teknik Liseler: Bu okullardan bazılarının tamamlanması bir yıl daha sürebilir.
Mezunlar, diledikleri takdirde, bulundukları alanlardaki meslek yüksekokullarına (Meslek Yüksek
Okulları - 2 Yıllık Meslek Yüksekokulları) otomatik olarak gidebilirler. Alternatif olarak, üniversite
giriş sınavında başarılı olurlarsa, kendi alanlarında 4 yıllık okullara gidebilirler.
TÜRKİYE
Fen Liseleri: Bunlar, bilimlerde olağanüstü yetenekleri olan öğrenciler için özel devlet okullarıdır.
Bu çok rekabetçi liseler, öğrencileri özellikle bilim, teknik ve tıbbi alanlarda yüksek öğrenim için
eğitiyor. Matematik ve fen bilimleri eğitiminin bazen İngilizce olduğu Anadolu Fen Liseleri de
vardır.
Özel Liseler: Çoğu özel lise çok yüksek öğrenim ücreti alır ve çok rekabetçidir.

7. promoting refugee & migrant integration through education
TÜRKİYE'DEKİ MÜLTECİLERİN EĞİTİMİNE ERİŞİM
Türk hukukuna göre, çocuklar için “temel eğitim”, her biri 4'er yıllık 3 seviyeye bölünmüş 12 yıldan oluşmaktadır. Yabancı uyruklular da
dahil olmak üzere Türk yargı alanındaki tüm çocuklar, devlet okulları tarafından verilen “temel eğitim” hizmetlerine erişim hakkına
sahiptir. Geçici koruma statüsü sahibi olarak kayıtlı tüm çocuklar, temel eğitim amacıyla devlet okullarına kaydolma hakkına sahiptir.
TÜRKİYE
Devlet Okulları
Türkiye'deki devlet okulları ücretsizdir. Türkçe eğitim verirler ve standart bir Milli Eğitim Bakanlığı müfredatını öğretirler ve yabancı uyruklu çocuklara
tam geçerliliği olan sertifika ve diploma verme yetkisine sahiptirler.
Devlet okullarına kaydolmak için çocukların ve ebeveynlerinin Geçici Koruma Faydalanıcı Kimlik Kartlarına sahip olmaları gerekir. Henüz kayıtlı olmayan
çocuklar geçici olarak "misafir öğrenci" olarak kaydedilebilirler, bu da derslere devam edebilecekleri anlamına gelir, ancak daha sonra geçici koruma
kayıtlarını tamamlamadıkça ve okul tarafından resmi olarak kabul edilmedikçe karşılığında herhangi bir belge veya diploma verilmeyecektir. .
Geçici Eğitim Merkezleri (GEM)
23 Eylül 2014 tarihli “Yabancı Uyruklulara Yönelik Eğitim Hizmetleri” konulu Milli Eğitim Bakanlığı 2014/21 Genelgesi, Geçici Eğitim Merkezi (GEM)
kavramını tanıtmış ve söz konusu özel okulların denetimi ve izlenmesi için yasal bir çerçeve sağlamıştır. Şimdiye kadar Milli Eğitim Bakanlığı'nın
düzenleyici çerçevesi dışında kalan ve bu nedenle yasadışı olan ancak il yetkilileri tarafından hoşgörülen Suriyeli hayır kurumları tarafından
yönetiliyor. GEM, özellikle kitlesel akının bir parçası olarak Türkiye'ye geçici olarak gelen kişilere eğitim hizmetleri sağlamak amacıyla kurulan ve
işletilen okullar olarak tanımlanmaktadır.
Genel olarak, kamplarda konaklayan çocuklar engelsiz ve temel eğitime neredeyse tam erişime sahipler, çoğunlukla kamplarda GEM'de yönetiliyor.
Öte yandan, kamp dışındaki okul çağındaki çocuklar, ya çevrede Türkçe müfredatı öğreten ve Türkçe eğitim veren bir devlet okuluna ya da GEM'e
gitme seçeneğine sahipti.

8. promoting refugee & migrant integration through education
TÜRKİYE'DEKİ MÜLTECİLER İÇİN ÇALIŞMA İZNİ
Türkiye'de çalışma izni alma süreci karmaşık hatta yorucu görünebilir. Ama kılavuzu adım adım takip ederseniz, oldukça kolay
olduğunu göreceksiniz.
TÜRKİYE
Başlamadan önce: Türkiye'de çalışma izni başvurusu yapmak için sizinle çalışmak isteyen bir işveren bulmalı ve size izin için gerekli belgeleri
sağlamalısınız. Bu nedenle, öncelikle olası işvereninizin de dahil olduğundan emin olun.
> Halihazırda Türkiye'de değilseniz:
Türkiye'ye gelmeden önce çalışma izninizi almak istiyorsanız, ikamet ettiğiniz ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti konsolosluğuna başvurmalı ve aşağıdaki
belgeleri sağlamalısınız: Bir iş sözleşmesi, bir görev mektubu veya şirket ortaklığını belirten bir belge. Daha sonra Türkiye'deki olası işvereninizin
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na hem online hem de doğrudan başvuruda bulunarak gerekli bilgi ve belgeleri 10 gün içinde sunması
gerekmektedir.
> Halihazırda Türkiye'deyseniz:
Türkiye'ye geldikten sonra çalışma izni başvurusunda bulunmak isterseniz, öncelikle Türkiye'de yasal olarak ikamet ettiğinizden emin olun. Çalışma
izni başvurusunda bulunabilmek için önce oturma izni almanız gerekir. Daha sonra e-Devlet üzerinden doğrudan Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığı'na online başvuru yapabilirsiniz. Online başvurunuzu yaptığınızda, işvereninizin gerekli belgeleri Bakanlığa e-posta yoluyla veya şahsen
sunması gerekmektedir.
> Halihazırda Türkiye'deyseniz:
Türkiye'ye geldikten sonra çalışma izni başvurusunda bulunmak istiyorsanız, öncelikle Türkiye'de yasal olarak ikamet ettiğinizden emin olun. Çalışma
izni başvurusunda bulunabilmek için önce oturma izni almanız gerekir. Daha sonra e-Devlet üzerinden doğrudan Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığı'na online başvuru yapabilirsiniz. Online başvurunuzu yaptığınızda, işvereninizin gerekli belgeleri Bakanlığa e-posta yoluyla veya şahsen
sunması gerekmektedir.
Türkiye'de çalışma izni nasıl alınır?

9. promoting refugee & migrant integration through education
TÜRKİYE'DEKİ MÜLTECİLER İÇİN ÇALIŞMA İZNİTÜRKİYE
Kesinlikle evet! Hem uluslararası hem de geçici koruma altındaki Türkiye'deki mülteciler, Türkiye'de çalışma hakkına sahiptir. Uluslararası
koruma statünüzden emin değilseniz, lütfen Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM) web sitesini ziyaret edin:
http://www.goc.gov.tr/icerik/international-protection_917_1063
– Çalışma izni için ne zaman başvurabilirim?
Başvuru sahibi (sığınmacı) veya şartlı mülteciyseniz (İran, Irak, Afganistan, Afrika ülkeleri vb.), Uluslararası koruma başvurunuzu yaptıktan
6 ay sonra çalışma izni başvurusunda bulunabilirsiniz. Geçici koruma altındaki Suriyeli bir mülteciyseniz, koruma statüsü başvurunuzdan 6
ay sonra da çalışma izni başvurusunda bulunabilirsiniz. Tam mülteci statüsüne veya ikincil korumaya sahipseniz, statünüzü aldıktan sonra
aldığınız Yabancı Kimlik Kartı hem oturma hem de çalışma izni olarak kullanılacaktır. Bu nedenle çalışma izni başvurusunda bulunmanıza
gerek yoktur.
Geçici koruma altındaki yabancılar için çalışma izni hakkında daha fazla bilgi edinin (sadece Türkçe)
https://www.csgb.gov.tr/en/announcements/0054/
Potansiyel bir işveren bulup onunla anlaştıktan sonra, onlarla çalışma izni prosedürünü başlatabilirsiniz.
Türkiye'deki Mülteciler Çalışma İzni Alabilirler mi?