3. YAŞAM BOYU ÖĞRENME
• Avrupa Birliği , yaşam boyu öğrenmeyi; bireyin yaşamı
boyunca bilgisini, becerilerini, yeterliklerini bireysel, sosyal ya
da mesleki olarak geliştirmeyi amaçlayan tüm etkinlikler olarak
tanımlanmaktadır (Avrupa Komisyonu,2002).
• Yaşam boyu öğrenme kavramı Kulich tarafından (1982) bireyin
tüm ömrüne eğitimin dağıtılması olarak ,White (1982)
tarafından bireylerin yaşamlarını yönetebilmeleri için
hazırlanmaları olarak ifade edilmiştir.
• Lengrad (1979) ise yaşamın bütünüyle özdeşleşmiş eğitim
olarak tanımlamıştır (Aspın ve Chapman,2000).
• Eğitimin yaşamın tümünü kapsadığı fikri eskiden beri var
olmakla beraber ; (Lindeman,1926;Yeaxlee,1929) ,son yıllarda
bu işin biraz daha planlı ve örgütlü hale getirilme çabaları ile
yaşam boyu öğrenmeye olan ilgi artmıştır.
4. Yaşam Boyu Öğrenme
• Günümüzde üretilen bilgi miktarındaki artışın yanı sıra
küreselleşme, bilim ve teknoloji alanındaki gelişmeler
günümüz bireylerinin gereksinim duyacakları bilgi ve
becerilerde değişikliklere neden olmuştur. Bilgi toplumunda
var olabilmek için bireylerde olması gereken becerilerden biri
de yaşam boyu öğrenmedir (Akkoyunlu, Kurbanoğlu, 2002:20–
40).
5. Yaşam Boyu Öğrenme
Yeterlikleri
• Yaşam Boyu Öğrenme Temel Yeterlik Alanları Avrupa Çerçevesi
bilgi toplumu içinde kişisel başarı, aktif vatandaşlık, sosyal
içerme ve istihdam için geliştirilmesi gereken gerekli sekiz kilit
yeterlik belirlemiştir (Avrupa komisyonu,2007).Bunlar:
• 1.Anadilde İletişim Yeterliği
• 2.Yabancı Dilde İletişim Yeterliği
• 3.Matematiksel Ve Bilim Ve Teknolojide Temel Yeterlilikler
• 4.Dijital Yeterlikler
• 5.Öğrenmeyi Öğrenme Yeterliği
• 6.Sosyal ve Vatandaşlık Yeterlikleri
• 7.İnisiyatif Alma ve Girişimcilik Yeterliği
• 8.Kültürel Farkındalık ve Anlatım Yeterliği
6. Yaşam Boyu Öğrenme
• Miser’e (1999) göre yaşam boyu eğitim üç temel kabule
dayanır.
• Birincisi, eğitimin okuldan ibaret olmaması; ikincisi, insanların
okul
• eğitiminden sonra da eğitim fırsatlarına sahip olması gerektiği;
• üçüncüsü ise bunların halk eğitimiyle sağlanabileceğidir.
7. YBÖ Temel Amaçlar
Yaşam boyu öğrenme, tüm yaş grubundaki insanlara geniş
öğrenim olanaklarının sağlanması, zengin öğrenim
deneyimlerinin sağlanması ve vizyon sahibi bireylerin
topluma kazandırılmasını hedefler. UNESCO’nun 2000 yılında
Dakar’da düzenlediği Dünya Eğitim Forum’unda 2015 yılına
kadar yaşam boyu eğitim bağlamında ulaşılacak temel
amaçlar belirlenmiştir. Bu kapsamda UNESCO’nun eşgüdümü
altında yürütülecek olan projelerin altı temel amacı aşağıdaki
gibi listelenmiştir (Güngör, H. F. - 2007) :
- Özellikle zor ve engelli durumda olan çocuklar için verilen
kapsamlı erken çocukluk bakım ve eğitiminin
yaygınlaştırılması ve iyileştirilmesi
8. YBÖ Temel Amaçlar
• 2015 yılına kadar, özellikle kızların zor koşullarda bulunan
ve etnik azınlıklara mensup çocukların iyi nitelikli temel
eğitime erişmeleri ve tamamlamalarının sağlanması
• Tüm gençlerin ve yetişkinlerin eğitim gereksinimlerini,
fırsat eşitliği içinde erişilebilen uygun öğrenim ve yaşam
becerileri programları yoluyla karşılamalarının sağlanması
• 2015 yılına kadar tüm yetişkinler, özellikle kadınlar için
temel ve sürekli eğitime eşit erişim olanakları yoluyla,
yetişkin okur-yazarlığı oranında yüzde 50 artış sağlanması
•
9. YBÖ Temel Amaçlar
• İlk ve orta öğretimde cinsiyet eşitsizliğinin 2005 yılına
kadar ortadan kaldırılması ve 2015 yılına kadar eğitimde
cinsiyet eşitsizliğinin, kızların iyi nitelikli temel eğitime
tam ve eşit katılımı ve başarısına odaklanarak sağlanması
• Eğitim niteliğin tüm yönleriyle iyileştirilmesi ve herkesin
yüksek başarı düzeyini, özellikle okur-yazarlık, sayısal ve
temel yaşam becerileri bakımından ölçülebilir ve tanınan
öğrenme çıktıları yoluyla sağlamak
12. Yapılandırılmış (formel)
eğitim :
YOkul merkezli eğitimdir. Ulusal eğitim sistemi içindeki tanımlı ve
ilköğretim, ortaöğretim ve üniversite eğitimidir. Diğer bir ifadeyle,
planlı, örgütlü, toplumsal olarak kabul edilen kamu eğitim
sistemlerindeki eğitimdir. Kimi zaman örgün eğitim olarak da
tanımlanır. Bu kurumlarda öğrenme amaçları, öğrenme zamanı ve
öğrenme desteği yapılandırılmış durumdadır. Bu eğitim, öğrenen
açısından tasarlanmış olup, bir sertifi kalandırma ile sonuçlanır
(EC, 2000). Bu eğitim, anaokulu, ilk ve orta dereceli okullar,
meslek yüksek okulları, yüksek okul / fakülteler ve diğer
yapılandırılmış öğretim kurumlarında kazanılan öğrenmeye
kaynaklık eder. Normalde, çocuklar ve gençler bakımından tam
zamanlı bir eğitim merdivenini oluşturur. Genelde 5 ile 7 yaşında
başlar ve 20 ile 25 yaşına kadar devam eder.
http://higheredu-sci.beun.edu.tr/text.php3?id=1561
13. Yarı yapılandırılmış
(nanformel) eğitim :
Tanımlı ve sıralı (hiyerarşik) eğitim sistemi içinde yer almayan,
okulda veya okul dışında verilebilen eğitimdir. Kimi zaman yaygın
eğitim olarak da tanımlanır ve normalde sertifi kalandırma ile
sonuçlanması zorunlu değildir. Buradaki öğrenme, herhangi bir
örgütlü ve sürekli öğrenme etkinliği olup, yapılandırılmış öğrenme
tanımına tam olarak uymayan öğrenmedir. Bu nedenle yarı
yapılandırılmış öğrenme, öğretim kurumlarının hem içinde hem
de dışında yer alabilir ve her yaş grubuna hitap edebilir. Yarı
yapılandırılmış öğrenmenin içeriği, hedef yaş grubu, eğitim
seviyesi ve hedef grubun istek ve ihtiyacına göre değişmektedir.
Öğrenen bakımından tasarlanmış olup; amacı, zamanı ve desteği
yapılandırılmıştır. Yarı yapılandırılmış eğitim aynı zamanda
bireysel becerilerin geliştirilmesini kuvvetlendirerek toplumların
gelişimini hızlandırmak için de kullanılabilen bir yöntemdi
http://higheredu-sci.beun.edu.tr/text.php3?id=1561
14. Yapılandırılmamış (informel)
eğitim :
Yapılandırılmış veya yarı yapılandırılmış olarak eğitim
kurumlarında verilen eğitimle edinilmeyen eğitimdir.
Kimi zaman sargın eğitim olarak da tanımlanır. Bireyin
yaşamboyu süren bilgi, beceri ve yetkinlik kazanımı,
yapılandırılmamış öğrenme olarak tanımlanır. Bu
öğrenme, günlük işler, aile veya dinlence
etkinliklerinden doğan öğrenmedir. Örgütlü olmayıp,
amaçlar/zaman/öğrenme desteği bakımından
yapılandırılmış da değildir. (Toprak & Erdoğan, 2012)
http://higheredu-sci.beun.edu.tr/text.php3?id=1561
15. Günlük yaşamda öğrenme
biçimleri ve mekanizmaları
Yaşamboyu öğrenme çerçevesinde, toplum yaşamında, dört çeşit öğrenme
yerinden ve biçiminden söz etmek mümkündür:
(i) İşyeri odaklı öğrenme : Bu öğrenmenin bir kısmı eğiticiler yoluyla, bir kısmı
tesadüfen elde edilir. İşyerinde edinilen öğrenmenin türü ve miktarı hakkında
tam bir bilgi yoktur. Örneğin, bazı mezunlar büyük fi rmalarda çalışmaya
başlarken, bazıları küçük fi rmalarda iş bulabilmekte, bazıları ise kamu
sektöründe uluslararası örgütlerde veya sivil toplum kuruluşlarında
çalışmaktadır.
(ii) Sürekli mesleki eğitim : Bu eğitim, mesleki bir kuruluş, bir üniversite, devlet
kurumu veya bir kar amaçlı sunucudan elde edilebilir. Birçok meslekte, kişiler bu
tür yeni becerileri edinmeye zorlanırlar. Bu öğrenme, yarı yapılandırılmış
öğrenmeye örnektir.
(Toprak & Erdoğan, 2012)
http://higheredu-sci.beun.edu.tr/text.php3?id=1561
16. Günlük yaşamda öğrenme
biçimleri ve mekanizmaları
Yaşamboyu öğrenme çerçevesinde, toplum yaşamında, dört çeşit öğrenme
yerinden ve biçiminden söz etmek mümkündür:
(iii) Yapılandırılmış ileri öğrenim (further formal study). Bu öğrenme çeşidinin
geniş bir yelpazesi vardır. Çift dal, yan dal, farklı alanlardaki programlardan
diploma alma, meslek yüksek okulundan sonra akademik programdan mezun
olma gibi.
(iv) Kendi kendine öğrenme (self-directed learning ): Bu öğrenme ile yetişkinler
“olmak” (to be), “terfi etmek” (to become), “ait olmak” (to belong) arayışına
girerler. Bu öğrenme biçimi daha ziyade yapılandırılmamış öğrenmeye örnektir.
(Toprak & Erdoğan, 2012)
http://higheredu-sci.beun.edu.tr/text.php3?id=1561
17. KAYNAKLAR
• Karakuş C. (2013). MESLEK YÜKSEK OKULU ÖĞRENCİLERİNİN YAŞAM
BOYU ÖĞRENME YETERLİKLERİ, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları
Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Ağustos 2013
Cilt:2 Sayı:3 Makale No:04 ISSN: 2146-9199
http://www.jret.org/FileUpload/ks281142/File/04.karakus.pdf
• Avrupa Komisyonu (2007). Key Competences For Lifelong Learnıng
European Reference Framework.
ec.europa.eu/...learning/keycomp_en.pdf
• Aspın, N. D. & Chapman, J. D. (2000). Lifelong Learnıng: Concepts
And Conception. İnternatıonal Journal of Lifelong Educatıon, Vol:19
No.1 , 2-19.
• Lindeman E. (1926) The Meanıng of Adult Educatıon,Newyork:New
republıc ınc.
• Miser, R. (1999). Halk Eğitimi ve Toplum Kalkınması. TTK Basımevi.
Ankara
18. Kaynaklar
• Akkoyunlu, B., Kurbanoğlu, S., (2002). Bilgi Okuyazarlığı, TBD BilişimBilişim Kültürü Dergisi, Sayı:83, s.20–40
• Toprak M. ve Erdoğan A. (2012). Yaşamboyu Öğrenme: Kavram,
Politika, Araçlar ve Uygulama, 2012, Cilt 2, Sayı 2,Yüksek Öğretim ve
Dilbilim Dergisi, Sayfa(lar) 069-091
• Güngör, H. F. (2007) “Avrupa Birliği için Yaşam Boyu Öğrenim Temel
Yeterlikleri ve Bu Yeterliklerden Yabancı Dillerde İletişim Bağlamında
Türkiye’nin Durumu”, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi,
Sosyal Bilimler Enstitüsü
• http://blog.radikal.com.tr/Sayfa/yasam-boyu-ogrenme-ayak-uydurya-da-yok-ol-5956
•
