2. 2
STPM 942/3
1 (a) Apakah yang dimaksudkan dengan persaingan antara spesies tumbuh-tumbuhan? [2]
Kemampuan antara pokok di dalam sesuatu sistem untuk mendapatkan sumber makanan seperti
garam galian (nutrien), gas karbon dioksida dan cahaya matahari bagi tujuan tumbesaran.
(b) Huraikan dua proses aliran karbon oleh tumbuh-tumbuhan. [4]
(i) Semasa proses respirasi—Tumbuh-tumbuhan dan haiwan akan membebaskan gas karbon
dioksida ke atmosfera
(ii) Proses fotosintesis—Tumbuh-tumbuhan hijau menyerap gas karbon dioksida di ruang
atmosfera
(c) Jelaskan dua kesan gangguan ekosistem terhadap sistem biosfera. [4]
(i) Penebangan hutan tanpa kawalan atau kebakaran hutan yang berlaku secara semulajadi
memusnahkan flora dan fauna. Akibatnya, tumbuh-tumbuhan semula jadi dan haiwan liar
mengalami kepupusan
(ii) Pembinaan empangan bagi tujuan menjana kuasa hidroelektrik menyebabkan habitat
haiwan liar seperti gajah, harimau, dan rusa musnah. Hal ini disebabkan hutan akan
ditenggelami air dan haiwan liar terpaksa berhijrah ke tempat baharu. Jika tidak mampu
menyesuaikan diri, haiwan liar tersebut akan mati dan populasi asal mula mengecil
sehingga berkemungkinan untuk pupus
3. 3
STPM 942/3
2 (a) Apakah yang dimaksudkan dengan interaksi antara sistem? [2]
Saling kebergantungan antara satu sistem dengan sistem yang lain. Oleh itu, gangguan atau
pengubahan alam sekitar mendatangkan kesan baik dan buruk yang berlaku secara berterusan dan
bersifat dinamik.
(b) Proses endogenik telah membawa banyak kebaikan kepada kehidupan manusia. Jelaskan dua
kebaikan interaksi antara proses endogenik dengan kehidupan manusia. [4]
(i) Kawasan tanah tinggi—Kawasan ekopelancongan yang menyumbang kepada pendapatan
penduduk dan negara melalui aktiviti ekopelancongan. Landskap yang indah dan menarik, gua
batu kapur dan gunung boleh dieksploitasi untuk menarik ramai pelancong dari dalam mahupun
luar negara
(ii) Kawasan tanah tinggi—Kawasan tadahan air yang menyediakan air bersih untuk kegunaan
manusia melalui proses pembinaan empangan dan disalurkan ke rumah melalui saluran paip
(iii) Kawasan tanah tinggi—Penerokaan sumber mineral seperti bijih timah, arang batu dan bijih besi
menjana pendapatan negara. Secara tidak langsung, penerokaan sumber mineral memberi
peluang pekerjaan kepada penduduk tempatan
(iv) Tanah pamah dan lembah—Sesuai diteroka manusia untuk dijadikan sebagai tapak petempatan
penduduk dan kawasan pertanian
(Pilih mana-mana dua jawapan)
(c) Huraikan dua langkah bukan perundangan untuk mengekalkan kelestarian atmosfera. [4]
(i) Kempen kesedaran—Penduduk bersama-sama menjaga kebersihan udara seperti berkongsi
kereta, menggunakan pengangkutan awam, kempen kitar semula dan menjaga kebersihan
persekitaran rumah
(ii) Kawasan hijau—Memperbanyak kawasan hijau terutama di bandar untuk meningkatkan
kadar sejat peluhan bagi melembapkan udara bandar
(iii) Pendidikan—Kesedaran tentang kepentingan menjaga alam sekitar dipupuk di sekolah
melalui subjek Geografi, Sains dan Pendidikan Alam Sekitar
(iv) Mengurangkan penggunaan bahan petroleum berplumbum dan beralih kepada bahan tenaga
mesra alam seperti tenaga solar, biomas dan petroleum tanpa plumbum
(v) Merancang proses pelupusan sampah secara moden dengan menggunakan insinerator
(Pilih mana-mana dua jawapan)
4. 4
STPM 942/3
3 (a) Nyatakan dua kesan yang timbul akibat kejadian pulau haba terhadap unsur-unsur cuaca di
bandar. [2]
(i) Peningkatan suhu—Fenomena pulau haba menyebabkan suhu di kawasan bandar lebih tinggi
daripada kawasan sekitarnya, iaitu kawasan pinggir bandar
(ii) Peningkatan kadar sejatan—Peningkatan suhu menyebabkan kadar sejatan ke atas permukaan
air dan tanih meningkat
(iii) Peningkatan kejadian ribut—Suhu yang tinggi di kawasan bandar menyebabkan wujudnya
sel-sel tekanan udara yang rendah di kawasan bandar. Sel-sel ini berupaya membentuk ribut
(iv) Peningkatan kejadian kerpasan—Sejatan yang tinggi di kawasan bandar berupaya untuk
membawa wap-wap air ke atmosfera untuk membentuk awan dan menghasilkan hujan
(Pilih mana-mana dua jawapan)
(b) Terangkan dua kegiatan manusia yang menyebabkan kejadian pulau haba. [4]
(i) Aktiviti perindustrian dan pengangkutan—Aktiviti ini membebaskan gas-gas rumah hijau
seperti karbon dioksida, karbon monoksida dan sulfur dioksida yang bertindak
memerangkap bahangan bumi sehingga menyebabkan suhu bumi meningkat
(ii) Aktiviti penyahhutanan—Tumbuh-tumbuhan semula jadi yang ditebang secara besarbesaran
mengakibatkan lebihan karbon dioksida di dalam atmosfera. Selain itu, proses perpeluhan
juga tidak berlaku untuk membebaskan wap-wap air. Kesannya, udara menjadi kering, cuaca
menjadi panas dan suhu setempat meningkat
(iii) Pembakaran terbuka—Pembakaran terbuka seperti pembakaran sampah sarap yang
dilakukan secara meluas di bandar menyebabkan fenomena pulau haba bandar. Karbon
dioksida dan karbon monoksida hasil kegiatan pembakaran terbuka akan membentuk satu
lapisan pada lapisan stratosfera bumi lalu menghalang bahang bumi daripada keluar ke
ruang angkasa. Bahang ini akan disebarkan berhampiran permukaan bumi dan
menggalakkan kejadian pulau haba
(Pilih mana-mana dua jawapan)
(c) Mengapakah fenomena pulau haba sering berlaku di kawasan bandar-bandar besar. [4]
(i) Melalui proses kejadian rumah hijau—Gas-gas rumah hijau seperti karbon dioksida, karbon
monoksida dan sulfur dioksida yang berkumpul di atmosfera bumi akan bertindak seperti
lapisan lutsinar kepada bahangan matahari tetapi legap kepada bahangan bumi. Kesannya,
bahangan bumi terperangkap dan menyebabkan suhu bumi meningkat
(ii) Pembinaan—Aktiviti pembinaan dijalankan secara meluas di bandar. Aktiviti pembinaan
dalam skala yang besar seperti pembinaan jalan raya, pembangunan bandar baru dan
pembinaan kawasan perumahan akan menghasilkan debu yang banyak. Debu-debu im akan
menyerap bahangan matahari serta menghalang pengeluaran bahangan gelombang panjang
daripada bumi ke angkasa. Kesannya, kawasan berhampiran permukaan bumi di bandar lebih
panas daripada biasa ii
(iii) Sifat permukaan bumi di bandar—Kebanyakan permukaan bumi di bandar telah diturap oleh
tar atau simen. Permukaan bumi yang berturap akan menyerap bahangan matahari pada waktu
siang. Bahang yang diserap akan dibebaskan secara perlahan-lahan dan menyebabkan
permukaan bumi menjadi panas
(iv) Struktur bangunan di bandar—Bangunan-bangunan yang terdapat di kawasan bandar
umumnya tinggi dan rapat. Bangunan yang tinggi akan menghalang pergerakan angiz
secara mendatar. Kesannya,bahangan yang terdapat di kawasan bandar tidak dapat
dipindahkan dari pusat bandar ke kawasan pinggir bandar. Bahangan akan kekal di kawasan
bandar dan keadaan ini menjadikan kawasan bandar lebih panas
(Pilih mana-mana dua jawapan)
4 (a) Berdasarkan kerjasama antarabangsa berikut, huraikan fokus utama kerjasama tersebut.. [4]
5. 5
STPM 942/3
(i) Protokol Kyota.
Untuk menstabilkan gas rumah hijau di dałam atmosfera (hasil daripada aktiviti manusia)
kepada tahap yang tidak akan menjejaskan sistem iklim. Contoh gas rumah hijau ialah karbon
dioksida (C02), metana (CH4), nitrus oksida (NP),sulfur heksafluorida (SE), hidrofluorokarbon
(HFC) dan perfluorokarbon (PFC)
(ii) Persidangan Stockholm
Untuk mencari penyelesaian terhadap situasi kemerosotan alam sekitar. Antara penyelesaian
yang dicadangkan adalah merangkumi pertumbuhan sosial, dan evolusi sains dan teknologi
(b) Bagaimanakah pembangunan lestari dapat dilaksanakan dalam menguruskan alam sekitar di
sesebuah negara membangun?
[6]
(i) Penggunaan sumber secara berhemah—Misalnya, penebangan secara pusingan dan penebangan
secara terpilih bagi sektor perhutanan
(ii) Penyelidikan dan Pembangunan (R&D)—Dijalankan supaya alam sekitar sentiasa dijaga dan
digunakan secara optimum tanpa pembaziran. Contohnya, penyelidikan penggunaan sumber
hutan dan tanah secara optimum
(iii) Langkah pemeliharaan—Menguatkuasakan undang-undang dan akta untuk mencegah dan
mengekalkan alam sekitar daripada diceroboh dan dieksploitasi oleh manusia adalah satu
langkah yang wajar. Misalnya, mengenakan denda/kompaun, membatalkan lesen operasi
pembalakan yang tidak mengikut prosedur yang telah ditetapkan dan hukuman penjara
(iv) Langkah pemuliharaan—Langkah ini penting untuk membaik pulih sumber-sumber yang telah
diterokai seperti penanaman semula (ladang hutan) dan rawatan silvikultur (v) Kempen
kesedaran dan pendidikan alam sekitar—Kempen ini perlu mensasarkan masyarakat terutama
generasi muda dan pelajar sekolah agar sikap mencintai alam sekitar dapat dipupuk dari awal
(Pilih mana-mana tiga jawapan)
![2
STPM 942/3
1 (a) Apakah yang dimaksudkan dengan persaingan antara spesies tumbuh-tumbuhan? [2]
Kemampuan antara pokok di dalam sesuatu sistem untuk mendapatkan sumber makanan seperti
garam galian (nutrien), gas karbon dioksida dan cahaya matahari bagi tujuan tumbesaran.
(b) Huraikan dua proses aliran karbon oleh tumbuh-tumbuhan. [4]
(i) Semasa proses respirasi—Tumbuh-tumbuhan dan haiwan akan membebaskan gas karbon
dioksida ke atmosfera
(ii) Proses fotosintesis—Tumbuh-tumbuhan hijau menyerap gas karbon dioksida di ruang
atmosfera
(c) Jelaskan dua kesan gangguan ekosistem terhadap sistem biosfera. [4]
(i) Penebangan hutan tanpa kawalan atau kebakaran hutan yang berlaku secara semulajadi
memusnahkan flora dan fauna. Akibatnya, tumbuh-tumbuhan semula jadi dan haiwan liar
mengalami kepupusan
(ii) Pembinaan empangan bagi tujuan menjana kuasa hidroelektrik menyebabkan habitat
haiwan liar seperti gajah, harimau, dan rusa musnah. Hal ini disebabkan hutan akan
ditenggelami air dan haiwan liar terpaksa berhijrah ke tempat baharu. Jika tidak mampu
menyesuaikan diri, haiwan liar tersebut akan mati dan populasi asal mula mengecil
sehingga berkemungkinan untuk pupus]()