Dokumen tersebut membahas mengenai ekosistem hutan paya bakau dan dampak urbanisasi terhadap lingkungan. Secara ringkas, dokumen tersebut menjelaskan bahwa (1) hutan paya bakau memiliki peran penting bagi lingkungan, namun terancam oleh aktivitas manusia seperti penebangan dan akuakultur, (2) urbanisasi menyebabkan peningkatan suhu di kota-kota utama akibat berkurangnya tutupan vegetasi, dan (3)

1. 1
STPM 942/3
KERTAS MODEL 10
SEKOLAHMENENGAHKEBANGSAANPURUNSEKOLAHMENENGAHKEBNGSAANPURUN
SEKOLAHMENENGAHKEBANGSAANPURUNSEKOLAHMENENGAHKEBNGSAANPURUN
SEKOLAHMENENGAHKEBANGSAANPURUNSEKOLAHMENENGAHKEBNGSAANPURUN
SEKOLAHMENENGAHKEBANGSAANPURUNSEKOLAHMENENGAHKEBNGSAANPURUN
SEKOLAHMENENGAHKEBANGSAANPURUNSEKOLAHMENENGAHKEBNGSAANPURUN
SEKOLAHMENENGAHKEBANGSAANPURUNSEKOLAHMENENGAHKEBNGSAANPURUN
SEKOLAHMENENGAHKEBANGSAANPURUNSEKOLAHMENENGAHKEBNGSAANPURUN
SEKOLAHMENENGAHKEBANGSAANPURUNSEKOLAHMENENGAHKEBNGSAANPURUN
SEKOLAHMENENGAHKEBANGSAANPURUNSEKOLAHMENENGAHKEBNGSAANPURUN
SEKOLAHMENENGAHKEBANGSAANPURUNSEKOLAHMENENGAHKEBNGSAANPURUN
SEKOLAHMENENGAHKEBANGSAANPURUNSEKOLAHMENENGAHKEBNGSAANPURUN
SEKOLAHMENENGAHKEBANGSAANPURUNSEKOLAHMENENGAHKEBNGSAANPURUN
SEKOLAHMENENGAHKEBANGSAANPURUNSEKOLAHMENENGAHKEBNGSAANPURUN
SEKOLAHMENENGAHKEBANGSAANPURUNSEKOLAHMENENGAHKEBNGSAANPURUN
SEKOLAHMENENGAHKEBANGSAANPURUNSEKOLAHMENENGAHKEBNGSAANPURUN
SEKOLAHMENENGAHKEBANGSAANPURUNSEKOLAHMENENGAHKEBNGSAANPURUN
SEKOLAHMENENGAHKEBANGSAANPURUNSEKOLAHMENENGAHKEBNGSAANPURUN
SEKOLAHMENENGAHKEBANGSAANPURUNSEKOLAHMENENGAHKEBNGSAANPURUN
SEKOLAHMENENGAHKEBANGSAANPURUNSEKOLAHMENENGAHKEBNGSAANPURUN
SEKOLAHMENENGAHKEBANGSAANPURUNSEKOLAHMENENGAHKEBNGSAANPURUN
Nama: ........................................................................................ Tingkatan: ................................
GEOGRAFI
KERTAS 3
(Satu jam)
SEKOLAH MENENGAH KEBANGSAAN PURUN
TRIANG, PAHANG
SKEMA MODEL 10
Arahan kepada calon:
JANGAN BUKAKERTAS SOALAN INI SEHINGGA ANDA
DIBENARKANBERBUAT DEMIKAN.
Jawab empat soalan.
Bahagian A: Jawab soalan 1 dan soalan 2.
Bahagian B: Jawab soalan 3 dan soalan 4.
Jawapan untuk soalan 1 dan soalan 2 bagi Bahagian A dan Jawab
soalan 3 dan soalan 4 bagi Bahagian B hendaklah ditulis dalam ruang
yang disediakan dalam kertas soalan ini.
Semua kerja perhitungan hendaklah ditunjukkan dengan jelas
Markah untuk tiap-tiap soalan diberikan dalam tanda kurung ( ).
Untuk kegunaan
pemeriksa
Bahagian A
1
2
Bahagian B
3
4
Jumlah
Kertas soalan ini terdiri daripada halaman bercetak dan halaman kosong.
942/3 STPM 2017

2. 2
STPM 942/3
KERTAS MODEL 10
BAHAGIAN A: ALAM SEKITAR FIZIKAL
[20 markah]
1 (a) Namakan dua komponen asas yang membentuk ekosistem paya bakau [2]
i. Komponen biotik – komponen hidupan seperti tumbuhan, haiwan dan manusia.
ii. Komponen abiotik – komponen bukan hidup sepertiair, udara dan tanih.
(b) Jelaskan dua cara manusia mengganggu ekosistem hutan paya bakau. [4]
(i) Kegiatan pembalakan pokok bakau seperti bakau minyak dan bakau kurap yang ditebang
kerananilai komersial yangtinggi telahmerosakkan habitat pelbagai spesies hidupan semula
jadi di kawasan hutan bakau.
(ii) Aktiviti akuakultur seperti perternakan ikan kerapu dan udang harimau memusnahkan
ekosistem asal hutan bakau.
(iii) Penyaliran sisa buangan kilang ke sungai menyebabkan sungai mengalami pencemaran dan
pelbagai spesies hidupan paya bakau seperti ikan, udang dan ketam mati.
(iv) Pembinaanjeti pendaratan ikan terutama di kuala-kuala sungai yang kecil dan melibatkan
kerja-kerja perluasan alur dan penebangan pokok bakau yang berhampiran. Hal ini
mengakibatkan ekosistem hutan bakau terjejas.
(Pilihmana-manaduajawapan)
(c) Jelaskan dua kepentingan ekosistem hutan paya bakau terhadap alam sekitar manusia. [4]
i. Sebagai sumberkayuarangdan sumberkayuapi seperti pokokbakaukurapdanbakau
minyak.
ii. Sebagai bahan cerucuk dan pancang kayu dalam sektor pembinaan kerana sifatnya yang
keras dan tahan air masin dalam pembinaan dermaga kapal, bot dan sebagainya.
iii. Sumber perubatan untuk merawat sakit kerongkong dan tahan muntah daripada pokok
bakau minyak dan bakau perepat.
iv. Penghasilanrayonuntukdieksportmelalui kayuserpihanberdasarkanpenggunaanbahan
selulosa.
v. Sumber pendapatan tambahan hasil daripada penangkapan ikan, ketam, udang dan
sebagainya.
vi. Tempat pembiakan dan ternakan akuakultur air masin seperti ternakan ikan kerapu dan
udang harimau.
vii. Kawasan pelancongan, pendidikan dan rekreasi yang berasaskan ekopelancongan.
(Pilih mana-mana satu jawapan)

3. 3
STPM 942/3
KERTAS MODEL 10
2 (a) Apakah yang dimaksudkan dengan penyahhutanan? [2]
Penyahhutanan bermaksud proses penghapusan hutan secara besar-besaran dengan
menjalankan penebangan, pembersihan dan pemusnahan hutan untuk tujuan pembalakan,
petempatan penduduk, perindustrian dan penjanaan kuasa hidroelektrik. Selain itu,
penyahhutanan berlaku secara semula jadi ekoran peningkatan suhu setempat dan cuaca yang
kering sehingga menyebabkan hutan terbakar.
(b) Huraikan bagaimana fenomena atmosfera mempengaruhi proses penyahhutanan secara semula
jadi.
[4]
Penyahhutananyangberlakusecarasemulajadi adalahdisebabkanolehperubahancuacaatau iklim
seperti fenomena El Nino pada tahun 1997. Penumpuan cuaca yang tinggi dan melampau di
kawasantertentumenyebabkankawasantersebutmenjadi kering dan terbakar dengan sendirinya.
Pertumbuhan pokok juga sangat bergantung kepada atmosfera. Suhu yang sesuai dengan jenis
pokok akan membolehkan tumbuh-tumbuhan hutan hidup subur, berbunga dan berbuah.
(c) Terangkan dua amalan terbaik pemeliharaan hutan di Malaysia. [4]
(i) MenjalankanpenebanganhutansecaraSistemSebayaMalaya(MUS) dengantujuan
mengubahhutanhujantropikadi Malaysiayangmempunyai pelbagaispesiespokok dengan
umur yangberbeza-bezakepadahutanyangsebayaumur.
(ii) Menjalankan Sistem Pengurusan Memilih dengan memilih pokok yang bernilai dan cukup
umur, berdiameter 45—50 cm. Tempoh kitaran penebangan pokok antara 25—30 tahun.
Jikasistemini dilaksanakan, jumlah tinggalan pokok selepas penebangan adalah sebanyak
32 pokok sehektar.
(iii) Menggunakan kaedah silvikultur dengan cara memulihara dan menjaga sumber hutan.
Contohnya, penubuhan Ladang Hutan Kompensatori yang melibatkan penanaman,
penjagaan dan pembesaran pokok seperti Acacia mangium, yamane dan batai.
(iv) Menjalankan banyak penyelidikan dan pembangunan yang berkaitan dengan sumber
perhutanan oleh FRIM, UPM dan Jabatan Perhutanan Semenanjung Malaysia dengan
memberikantumpuandalampengurusanhutan,biakbaka, bekalan stok tanaman, kawalan
serangga perosak dan sebagainya.
(Pilih mana-mana dua jawapan)

4. 4
STPM 942/3
KERTAS MODEL 10
BAHAGIAN B: ALAM SEKITAR MANUSIA
[20 markah]
3 Rajah di bawah menunjukkan sebahagian aktiviti pembalakan.
Pusat Bandar Keamatan Suhu Maksimum
Kuala Lumpur
Bandar Baru Bangi
Georgetown
Johor Bahru
Kota Kinabalu
6-7 o
C lebih tinggi
2 o
C lebih tinggi
4 o
C lebih tinggi
3 o
C lebih tinggi
3 o
C lebih tinggi
(a) Berdasarkan jadual di atas,jelaskan kesan urbanisasi terhadap fenomena peningkatan suhu di
bandar-bandar utama di Malaysia.
[4]
(i) Kekuranganlitupantumbuh-tumbuhanataupokok-pokok peneduh yang mampu bertindak
menyederhanakan suhu. Perubahan landskap yang ketara daripada hutan semula jadi
kepada 'hutan batu' menyebabkan peningkatan suhu di kawasan bandar.
(ii) Terdapat banyak bahan atau sumber yang boleh menyerap dan matahari sebagai haba
pendam seperti bangunan konkrit, tar/bitumen, bahan pencemar udara dan sebagainya.
Bahangan matahari siang akan dibebaskan pada waktu malam.
(iii) Pelepasan gas-gas rumah hijau seperti karbon dioksida, karbon hidrokarbon daripada
sumber-sumber seperti ekzos kenderaan dan aktiviti dan perindustrian yang mampu
memerangkap bahangan matahari.
(iv) Pelepasan tenaga haba di bandar yang berpunca daripada kenderaan bergerak dan juga
daripada metabolisme badan di kawasan bandar.
(b) Nyatakan dua impak ke atas alam sekitar akibat proses urbanisasi yang pesat di Malaysia. [2]
(i) Masalah pencemaran udara seperti jerebu
(ii) Kenaikan suhu mikro/pulau haba bandar
(iii) Fenomena banjir kilat dan hujan asid
(iv) Masalah pencemaran air
(v) Masalah hakisan tanah, tanah runtuh dan tanah mendap
(Pilihmana-manaduajawapan)
(c) Huraikan dua aktiviti manusia yang menyebabkan berlakunya kemerosotan kualiti alam
sekitar di bandar.
[4]
(i) Pembinaankawasanpetempatan.Kawasanmelibatkanaktiviti penyahhutanan.Selain
daripadasumberhutanpupussumbertanahjuga rosakdenganpelbagai kejadianseperti
hakisanruntuh.
(ii) Pembinaan kawasan perindustrian. Pembinaan kawasan perindustrian yang banyak akan
menyebabkan berlakunya pencemaran udara dan masalah jerebu. Masalah ini berpunca
daripada pelepasan asap, habuk dan debu.
(iii) Aktiviti pembakaran terbuka. Pembakaran sampah sarap akan menyebabkan kejadian
pencemaran udara.
(iv) Penggunaan kenderaan bermotor. Kenderaan yang menggunakan bahan api fosil akan
menyebabkan pencemaran udara yang teruk di bandar.
(Pilih mana-mana dua jawapan)

5. 5
STPM 942/3
KERTAS MODEL 10
4 (a) Nyatakan dua kesan negatif terhadap manusia akibat kegiatan perindustrian yang pesat di
bandar-bandar utama di Malaysia.
(i) Mengganggu kesihatan penduduk akibat fenomena seperti jerebu, hujan asid dan
sebagainya.
(ii) Kesesakan lalu lintas akibat pertambahan kawasan perindustrian. Hal ini
menyebabkan jumlah kenderaan juga bertambah untuk berulang-alik ke tempat
kerja.Kesannya,alirantrafikmenjadi sesakdanmelambatkanmasaperjalananserta
risiko kemalangan kepada penduduk sekitar menjadi tinggi.
(iii) Masalah kesesakanpendudukdanmasalahsosial.Pertambahantenagaburuh asing
tanpa izin menyebabkan sesuatu kawasan seperti di bandar menjadi padat dan
sesak. Keadaan ini menimbulkan pelbagai masalah sosial seperti penyakit
berjangkit, jenayah pecah rumah, penyalahgunaan dadah dan sebagainya.
(Pilihmana-manaduajawapan)
[2]
(b) Jelaskan bagaimana sektor perkilangan menyebabkan berlakunya pencemaran air? [4]
(i) Sumber-sumber air seperti sungai, tasik, kolam dan air bawah tanah tercemar akibat
penyaluran efluen yang bertoksik dari kilang. Pencemaran air diukur melalui kandungan
Permintaan Oksigen Biokimia (BOD) di dałam air.
(ii) Terdapatbanyakkilangmemprosesdi Malaysia yang mengalirkan sisa buangan terus ke dałam
sungai sehinggasungai tersebutdikelaskansebagai tercemardenganserius.Contohnya, Sungai
Juru dan Prai di Pulau Pinang serta Sungai Skudai di Johor.
(iii) Selain daripada indeks Permintaan Oksigen Biokimia (BOD) meningkat, kadar pencemaran air
jugadiukurberdasarkan kehadiran beberapa jenis bakteria seperti E. coli. Bakteria ini terhasil
daripadasisaefluenindustri.Lebihberbahayalagi jikasesetengahindustri melupuskansisa-sisa
radioaktifnya ke dałam sumber-sumber air seperti laut.
(iv) Sisa-sisa toksik dari kilang yang dibuang terus ke dałam sungai akan membunuh pelbagai
spesies hidupan air yang menjadi sumber makanan kepada hidupan air yang lain. Misalnya,
kemusnahan rumpai air, plankton dan zooplankton. Kesannya, rantaian makanan terganggu,
kerosakan habitat dan ciri-ciri ekologi yang lain musnah sehingga menyebabkan kepupusan
kepelbagaian spesies hidupan air.
(Pilihmana-manaduajawapan)

6. 6
STPM 942/3
KERTAS MODEL 10
(c) Jelaskan bagaimana konsep pembangunan lestari dapat dijalankan dalam sektor perkilangan
di Malaysia.
[4]
(i) Langkah penguatkuasaan undang-undang yang lebih ketat kepada mana-mana pengusaha/
ang yang mencemarkanalamsekitar.Hukumanpenjara dan denda maksimum dikenakan ke
atas pelaku sepertimana yang diperuntukkan dałam Akta Kualiti Alam Sekitar 1974.
(ii) Selain itu, tindakan menggantung/menarik balik lesen operasi/menyita mana-mana kilang
yang tidak membersihkan persekitaran yang dicemarinya. Di samping iłu, langkah-langkah
pemantauan dan kawal-selia yang lebih kerap dan tegas haruslah dilakukan oleh Jabatan
AlamSekitar(JAS) berdasarkanStandardKualiti (SQ) yangtelahditetapkan.Pihakpengurusan
kilang juga diwajibkan menyediakan laporan EIA dari semasa ke semasa dan berterusan
kepada pihak-pihak yang berwajib bagi menjamin kualiti alam
(iii) Pengurusan sisa toksik yang cekap dan berkesan terutama sisa-sisa pepejal haruslah
diuruskan dengan sistematik dan saintifik. Setiap kilang mesti menyediakan takungan khas
untuk menyimpan sisa toksik dan tidak membuang sisa tersebut ke dalam sungai, tasik,
kolam dan sumber-sumber air yang lain.
(iv) Industri yang akan melepaskan asap pencemar melebihi Standard Kualiti yang dibenarkan
oleh Akta Kualiti Alam Sekitar mestilah menggunakan beberapa kaedah sebelum bahan-
bahan pencemar tersebut dilepaskan ke udara. Misalnya, menggunakan sistem penapis
(filter) pada serombong asap.
(v) Teknologi mesra alam dan tidak mencemarkan alam sekitar terutama dalam konteks
penggunaantenagadiperkenalkan. Sebagai contoh, kebergantungan kepada bahan api fosil
seperti petroleum dikurangkan sebaliknya lebih banyak tenaga alternatif yang murah dan
bersih digunakan seperti tenaga hidroelektrik, gas asli (NGV) dan tenaga solar.
(vi) Pelancaran kempen-kempen kesedaran diperhebat lagi terutama kepada pengusaha-
pengusaha dan kakitangan sektor industri. Mereka perlu disedarkan tentang kepentingan
menguruskan alam sekitar dengan bijak demi manfaat semua.
(Pilih mana-mana dua jawapan)