Pagsusuri sa akda ni marcelo H. Del Pilar na may knalaman sa panahaon ng Espanyol.

1. SANAYSAY AT TALUMPATI :
Pagbasa at Pagsusuri ng Piling
Sanaysay

2. Caiingat Cayo
Marcelo Hilario del Pilar y
Gatmaitan
Gregorio, Shaina D.
III-5 Batsilyer sa Edukasyong Filipino
SANAYSAY AT TALUMPATI : Pagbasa at Pagsusuri ng Piling Sanaysay

3.  Tungkol saan ang napiling
Sanaysay?
 Bakit nanaluktok o sumikat ang
napiling Sanaysay?
 Ano kaugnayan ng napiling
sanaysay sa kasalukuyang
panahon ?
DALOY NG TALAKAYAN

4. Tungkol saan ang napiling
Sanaysay?
DALOY NG TALAKAYAN

5. Ngayon ang panahong tigmak sa kakulangan ng katotohanang
mapanghahawakan ng sinuman. Ngayon ang panahong kay hirap mawawaan
ang tunay at ang kasinungalingan. Ngayon ang panahong lukob ang diwa’t
isipan natin ng mga patalastas na tila kalugud-lugod, ngunit nagdudulot kaipala
ng kimbot at pangamba sa ating kalamnan— sapagkat totoong nagbabadya ng
kadiliman ang katahimikang labis at halos mala-paraiso.
Kaiingat kapatid! Magpunyaging tagusin ng katuwiran ang piring na
tumatakip sa mga mata. Huwag bulagin ang sarili sa mga balatkayo, at sa halip,
pagsikapang makita ang katotohanang umiiral.
Ito at ito lamang: walang karalitaang-madla na mapapalis sa loob ng isang
libo, siyam-napu’t limang araw;...di -maikakaila ang karukhaan ng angaw-angaw
sa ating kapatid;...naroon pa rin ang yagit na may tsapa;...lalong nag-iibayo ang
agwat ng bagong ilustrado at bagong indiyo;...
1/3 CAIINGAT CAYO
TUNGKOL SAAN ANG SANAYSAY NA NAPILI?

6. buong-kusang ipinipinid ng mapagimbot na nakaririwasa ang kanilang budhi sa
daing at panaghoy ng Katagalugan; ...buong tiwasay na nating tinanggap—
tayong manhid at mapagparaya sa sariling pagnanasa—ang isang laksang
pahatid sa atin.
Huwag humimlay sa naglalakihan nating awto, sa ating tahanang
malapalasyo, sa nagsasawalang-kibo nating pamantasan na tila ba nakaluklok
natayo sa panibagong Eden. Kasalanang di-mapapatawad ang matulog nang
panatag sa mga kamang dekutson nang hindi man lamang isinasaisip kahit
saglit ang tablang amoy-estero,galisin at lipos sa libag na higaan ng kapatid na
maralita.
Maikakaila ba ang pagdarahop ng nakararami? O tuluyan na ba tayong
nalulong sa huwad nating daigdig na kasaganaan at katiwasayan? Mag-isip
kayo at huwag magsa-tanga!Napakadaling marahuyo, lalo na tayong walang
ibang talos kundi ang tangos ng ilong nating mestisuhin.
2/3 CAIINGAT CAYO
TUNGKOL SAAN ANG SANAYSAY NA NAPILI?

7. Napakadaling paglalangan ang sarili habang hitik sa de-sampung papel
ang nagpuputok nating kartamoneda. Napakadaling patahimikin ang
budhi habang kusang binubulag ang sarili sa katotohanan na
kamuhimuhi tayo sa malas ng angaw-angaw nakalahi.
Tiyak na mamumuhi at mapopoot ka rin kung araw-araw mong
mapapanood ang landian,ang talsikan ng mga pinintahang daliri ng
pulutong na anak-mayaman —samantalang kalapit-bahay lamang ang
umpukan ng mga dampang mahihiya sa bahay ng aso. Titiim din ang
bagang kung masisilayan ang mga kansusuwit na mestiso at mestisang
walang pakundangan kung magparaya sa sarili na tila walang
katapusang pista ang buhay.
Kaiingat kayo kapatid! Malayo’t matagal pa ang pagsapit ng tunay
na Eden sa kalupaan natin. Huwag kalilimutan ang nakaraan sapagkat
sa nakaraan nakasalalay ang pagkamulat sa katotohanan.
3/3 CAIINGAT CAYO
TUNGKOL SAAN ANG SANAYSAY NA NAPILI?

8. MITHIIN NG SANAYSAY
 Makapanghikayat at humingi ng pagbabago mula sa mga
isinambulat na katotohanan sa ating kalagayang
panlipunan na marapat lamang na ating malaman.
 Matuto tayong magkaroon ng paninindigan at ipagpatuloy
ang nasimulan kahit na marami sa ating paligid ang
nagnanais na tayo ay mapabagsak.
 Kailangang maging matibay tayo at ipagpatuloy ang
ipinaglalaban nating tama.
NILALAMAN O KABUOAN
TUNGKOL SAAN ANG SANAYSAY NA CAIINGAT CAYO?

9. TEMA:
Panahon ng
pananakop mga Kastila
sa Pilipinas Paksa:
PAKSA:
Panunuligsa ng mga
Pilipino sa
pamamalakad ng mga
Kastila.
TEMA AT PAKSA
TUNGKOL SAAN ANG SANAYSAY NA CAIINGAT CAYO?

10. Bakit nanaluktok o sumikat ang
napiling Sanaysay?
DALOY NG TALAKAYAN

11. Sino ang sumulat?
BAKIT NANALUKTOK O SUMIKAT ANG CAIINGAT CAYO?
Marcelo Hilario Del Pilar
 Sagisag Panulat: Plaridel, Pudpoh, Piping Dilat,
Kupang, Dolores Manapat
 Agosto 30, 1850 - Hulyo 4, 1896
 Asawa: Marciana H. del Pilar
 Ama: Julian H. del Pilar
 Ina: Biasa Gatmaitan

12. Sino ang sumulat?
BAKIT NANALUKTOK O SUMIKAT ANG CAIINGAT CAYO?
Marcelo Hilario Del Pilar
 Patnugot ng Diaryong Tagalog (1882)
 Mga Akda
- Dasalan at Tocsohan
-Ang Kadakilaan ng Diyos
-Sagot ng Espanya sa Hibik ng Pilipinas
 Nag-aral sa Colegio de San Jose in Manila
at Universidad de Santo Tomas

13. Kailan isinulat?
BAKIT NANALUKTOK O SUMIKAT ANG CAIINGAT CAYO?
 Panahon ng Kastila
 Kilusang Propaganda
 Inilathala sa Barcelona
 Taong 1888
 Sanaysay ang lumaganap
 Ang paksa ay laban sa mga prayle at hindi sa
pamahalaan , hindi sila humihingi ng kalayaan sa
espanya kundi reporma lamang.

14. Bakit isinulat?
BAKIT NANALUKTOK O SUMIKAT ANG CAIINGAT CAYO?
Sagot sa libritong isinulat ni Paring Jose Rodriguez na ang pangala’y
Kaiingat Kayo na nagsasabing sumunod lamang sa kaniyang pangaral at
huwag bumasa ng mga ibang libro ang mga Pilipino dahil sa pamamagitan
ng pagsunod sa kanya masisiguradong inyo na ang langit, inyo na ang
kaluwalhatiang walang hanggan sa tuligsa sa " Noli Me Tangere" na may
adhikaing mapulaan si Dr. Jose Rizal
vs

15. Ano kaugnayan ng napiling
sanaysay sa kasalukuyang
panahon ?
DALOY NG TALAKAYAN

16. Una
KAUGNAYAN NG CAIINGAT CAYO SA KASALUKUYANG
PANAHON
Umiiral ang Inggit ng mga Prayle kay
Dr. Jose Rizal kaya naisulat ang
ganitong mga akda
Ang mga mamamahayag na
sumusulat dahil may nakikitang
kamalian sa lipunan.
NOON NGAYON
Dahilan ng pagkakasulat ng may Akda

17. Ikalawa
KAUGNAYAN NG CAIINGAT CAYO SA KASALUKUYANG
PANAHON
Nagpapanggap ang mga prayle
na nagtuturo ng mabuting salita
Nagpapaniwala sa mga
nagpapakitang tao. Hal. Politiko
NOON NGAYON
Kaiingat kapatid! Magpunyaging tagusin ng katuwiran ang piring na tumatakip
sa mga mata. Huwag bulagin ang sarili sa mga balatkayo, at sa halip,
pagsikapang makita ang katotohanang umiiral.

18. Ikatlo
KAUGNAYAN NG CAIINGAT CAYO SA KASALUKUYANG
PANAHON
Ginagamit ng mga prayle ang pangalan
ng Diyos para sa kanilang pansariling
kapakanan at kapakinabangan.
Sariling Kapakanan, taong walang
pakialam. Hal. Usapin ng
Responsibilidad
NOON NGAYON
Huwag humimlay sa naglalakihan nating awto, sa ating tahanang
malapalasyo, sa nagsasawalang-kibo nating pamantasan na tila ba
nakaluklok na tayo sa panibagong Eden.

19. Huli
KAUGNAYAN NG CAIINGAT CAYO SA KASALUKUYANG
PANAHON
Isinulat ng ating mga bayani ang
katiwalian nangyari sa panahon nila
upang magsiwalat ng katotohanan
Ito ay napapanahong akda na
magpapabatid ng mga isyung
panlipunan.
NOON NGAYON
Kaiingat kayo kapatid! Malayo’t matagal pa ang pagsapit ng tunay na Eden
sa kalupaan natin. Huwag kalilimutan ang nakaraan sapagkat sa nakaraan
nakasalalay ang pagkamulat sa katotohanan.

20. Maraming
Salamat !